A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கங்கா²விதரணீ-அபி⁴னவ-டீகா • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    5. து³தியஸேனாஸனஸிக்கா²பத³வண்ணனா

    5. Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā

    யங் கிஞ்சி சம்மந்தி கப்பியாகப்பியங் யங் கிஞ்சி சம்மங். நனு ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, மஹாசம்மானி தா⁴ரேதப்³பா³னி ஸீஹசம்மங் ப்³யக்³க⁴சம்மங் தீ³பிசம்மங், யோ தா⁴ரெய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (மஹாவ॰ 255) க²ந்த⁴கே ஸீஹசம்மாதீ³னங் படிக்கே²போ கதோதி ஆஹ ‘‘ஸீஹசம்மாதீ³னஞ்ஹீ’’திஆதி³. பரிஹரணேயேவ படிக்கே²போதி அத்தனோ ஸந்தகங் கத்வா தங் தங் விஹாரங் ஹரித்வா மஞ்சபீடா²தீ³ஸு அத்த²ரித்வா பரிபோ⁴கே³யேவ படிக்கே²போ, ஸேனாஸனஸந்தகங் கத்வா பூ⁴மத்த²ரணவஸேன பன பரிபோ⁴கே³ நேவத்தி² தோ³ஸோ. தேனாஹ ‘‘ஸேனாஸனபரிபோ⁴கே³ பன அகப்பியசம்மங் நாம நத்தீ²’’தி. பாவாரெந்தி ஸஞ்சா²தெ³ந்தி ஸரீரங் ஏதேனாதி பாவாரோ. கோஜவோதி உத்³த³லோமிஏகந்தலோமிஆதி³கோஜவத்த²ரணங். ஸேஸந்தி பி⁴ஸி நிஸீத³னங் திணஸந்தா²ரோ பண்ணஸந்தா²ரோதி அவஸிட்ட²ங் ஸேனாஸனங். தத்த² பி⁴ஸீதி மஞ்சகபி⁴ஸி வா பீட²கபி⁴ஸி வா. நிஸீத³னந்தி ஸத³ஸங் வேதி³தப்³ப³ங். திணஸந்தா²ரோதி யேஸங் கேஸஞ்சி திணானங் ஸந்தா²ரோ. ஏஸ நயோ பண்ணஸந்தா²ரே. எத்த² ச பி⁴ஸி ஹெட்டா² வுத்தத்தா பாகடா. நிஸீத³னங் நிஸீத³னஸிக்கா²பதே³னேவ (பாசி॰ 531 ஆத³யோ) பாகடங். திணஸந்தா²ரபண்ணஸந்தா²ரானி பன லோகபஸித்³தா⁴னியேவ. தேனேவாஹ ‘‘பாகடமேவா’’தி.

    Yaṃkiñci cammanti kappiyākappiyaṃ yaṃ kiñci cammaṃ. Nanu ‘‘na, bhikkhave, mahācammāni dhāretabbāni sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ, yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 255) khandhake sīhacammādīnaṃ paṭikkhepo katoti āha ‘‘sīhacammādīnañhī’’tiādi. Pariharaṇeyeva paṭikkhepoti attano santakaṃ katvā taṃ taṃ vihāraṃ haritvā mañcapīṭhādīsu attharitvā paribhogeyeva paṭikkhepo, senāsanasantakaṃ katvā bhūmattharaṇavasena pana paribhoge nevatthi doso. Tenāha ‘‘senāsanaparibhoge pana akappiyacammaṃ nāma natthī’’ti. Pāvārenti sañchādenti sarīraṃ etenāti pāvāro. Kojavoti uddalomiekantalomiādikojavattharaṇaṃ. Sesanti bhisi nisīdanaṃ tiṇasanthāro paṇṇasanthāroti avasiṭṭhaṃ senāsanaṃ. Tattha bhisīti mañcakabhisi vā pīṭhakabhisi vā. Nisīdananti sadasaṃ veditabbaṃ. Tiṇasanthāroti yesaṃ kesañci tiṇānaṃ santhāro. Esa nayo paṇṇasanthāre. Ettha ca bhisi heṭṭhā vuttattā pākaṭā. Nisīdanaṃ nisīdanasikkhāpadeneva (pāci. 531 ādayo) pākaṭaṃ. Tiṇasanthārapaṇṇasanthārāni pana lokapasiddhāniyeva. Tenevāha ‘‘pākaṭamevā’’ti.

    நேவ உத்³த⁴ரெய்ய, ந உத்³த⁴ராபெய்யாதி அத்தனா வா உத்³த⁴ரித்வா பதிரூபே டா²னே ந ட²பெய்ய, பரேன வா ததா² ந காரெய்ய. தேனாஹ ‘‘யதா² ட²பித’’ந்திஆதி³. தங் ட²பெந்தேன ச ‘‘சதூஸு பாஸாணேஸூ’’திஆதி³னா (பாசி॰ அட்ட²॰ 116) புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ அந்தோகே³ஹே அனோவஸ்ஸகே நிக்கி²பிதப்³ப³ங். ஸசே பன ஸேனாஸனங் ஓவஸ்ஸதி, ச²த³னத்த²ஞ்ச திணங் வா இட்ட²கா வா ஆனீதா ஹொந்தி. ஸசே உஸ்ஸஹதி, சா²தே³தப்³ப³ங். நோ சே ஸக்கோதி, யோ ஓகாஸோ அனோவஸ்ஸகோ, தத்த² நிக்கி²பிதப்³ப³ங். ஸசே ஸப்³ப³ம்பி ஓவஸ்ஸதி, உஸ்ஸஹந்தேன அந்தோகா³மே உபாஸகானங் க⁴ரே ட²பேதப்³ப³ங். ஸசே தேபி ‘‘ஸங்கி⁴கங் நாம, ப⁴ந்தே, பா⁴ரியங், அக்³கி³தா³ஹாதீ³னங் பா⁴யாமா’’தி ந ஸம்படிச்ச²ந்தி, அஜ்ஜோ²காஸே பாஸாணானங் உபரி மஞ்சங் ட²பெத்வா ஸேஸங் புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ நிக்கி²பித்வா திணேஹி ச பண்ணேஹி ச படிச்சா²தே³தப்³ப³ங். யஞ்ஹி தத்த² அங்க³மத்தம்பி அவஸிஸ்ஸதி, தங் அஞ்ஞேஸங் தத்த² ஆக³தானங் பி⁴க்கூ²னங் உபகாரங் ப⁴விஸ்ஸதீதி. உபசாரந்தி ஸப்³ப³பச்சி²மஸேனாஸனதோ த்³வே லெட்³டு³பாதா.

    Neva uddhareyya, na uddharāpeyyāti attanā vā uddharitvā patirūpe ṭhāne na ṭhapeyya, parena vā tathā na kāreyya. Tenāha ‘‘yathā ṭhapita’’ntiādi. Taṃ ṭhapentena ca ‘‘catūsu pāsāṇesū’’tiādinā (pāci. aṭṭha. 116) pubbe vuttanayeneva antogehe anovassake nikkhipitabbaṃ. Sace pana senāsanaṃ ovassati, chadanatthañca tiṇaṃ vā iṭṭhakā vā ānītā honti. Sace ussahati, chādetabbaṃ. No ce sakkoti, yo okāso anovassako, tattha nikkhipitabbaṃ. Sace sabbampi ovassati, ussahantena antogāme upāsakānaṃ ghare ṭhapetabbaṃ. Sace tepi ‘‘saṅghikaṃ nāma, bhante, bhāriyaṃ, aggidāhādīnaṃ bhāyāmā’’ti na sampaṭicchanti, ajjhokāse pāsāṇānaṃ upari mañcaṃ ṭhapetvā sesaṃ pubbe vuttanayeneva nikkhipitvā tiṇehi ca paṇṇehi ca paṭicchādetabbaṃ. Yañhi tattha aṅgamattampi avasissati, taṃ aññesaṃ tattha āgatānaṃ bhikkhūnaṃ upakāraṃ bhavissatīti. Upacāranti sabbapacchimasenāsanato dve leḍḍupātā.

    அயமெத்த² ஆபுச்சி²தப்³பா³னாபுச்சி²தப்³ப³வினிச்ச²யோ – (பாசி॰ அட்ட²॰ 118) யா தாவ பூ⁴மியங் தீ³க⁴ஸாலா வா பண்ணஸாலா வா ஹோதி, யங் வா ருக்க²த்த²ம்பே⁴ஸு கதகே³ஹங் உபசிகானங் உட்டா²னட்டா²னங் ஹோதி, ததோ பக்கமந்தேன ஆபுச்சி²த்வாவ பக்கமிதப்³ப³ங். தஸ்மிஞ்ஹி கதிபயானி தி³வஸானி அஜக்³கி³யமானே வம்மிகாவ ஸந்திட்ட²ந்தி. யங் பன பாஸாணபிட்டி²யங் வா பாஸாணத்த²ம்பே⁴ஸு வா கதஸேனாஸனங் ஸிலுச்சயலேணங் வா ஸுதா⁴லித்தஸேனாஸனங் வா, யத்த² உபசிகாஸங்கா நத்தி², ததோ பக்கமந்தஸ்ஸ ஆபுச்சி²த்வாபி அனாபுச்சி²த்வாபி க³ந்துங் வட்டதி. தேனாஹ ‘‘யத்த² பனா’’திஆதி³. ஸசே தாதி³ஸேபி ஸேனாஸனே ஏகேன பஸ்ஸேன உபசிகா ஆரோஹந்தி, ஆபுச்சி²த்வாவ க³ந்தப்³ப³ங். ஆபுச்ச²னங் பன வத்தந்தி ஆபுச்ச²னங் க³மிகவத்தங். இத³ஞ்ச இதிகத்தப்³ப³தாத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங், ந பன வத்தபே⁴த³து³க்கடந்தி (ஸாரத்த²॰ டீ॰ பாசித்திய 3.118) த³ஸ்ஸனத்த²ங். கேசி பன ‘‘து³க்கடந்தி த³ஸ்ஸனத்த²’’ந்தி வத³ந்தி, தங் ந யுஜ்ஜதி வத்தக்க²ந்த⁴கட்ட²கதா²ய ‘‘யங் பாஸாணபிட்டி²யங் வா பாஸாணத்த²ம்பே⁴ஸு வா கதஸேனாஸனங், யத்த² உபசிகானாரோஹந்தி, தங் அனாபுச்ச²ந்தஸ்ஸாபி அனாபத்தீ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 360) வுத்தத்தா. ஆபுச்ச²ந்தேன பன பி⁴க்கு²ம்ஹி (பாசி॰ அட்ட²॰ 116) ஸதி பி⁴க்கு² ஆபுச்சி²தப்³போ³, தஸ்மிங் அஸதி ஸாமணேரோ, தஸ்மிங் அஸதி ஆராமிகோ, தஸ்மிம்பி அஸதி யேன விஹாரோ காராபிதோ, ஸோ விஹாரஸாமிகோ, தஸ்ஸ வா குலே யோ கோசி ஆபுச்சி²தப்³போ³.

    Ayamettha āpucchitabbānāpucchitabbavinicchayo – (pāci. aṭṭha. 118) yā tāva bhūmiyaṃ dīghasālā vā paṇṇasālā vā hoti, yaṃ vā rukkhatthambhesu katagehaṃ upacikānaṃ uṭṭhānaṭṭhānaṃ hoti, tato pakkamantena āpucchitvāva pakkamitabbaṃ. Tasmiñhi katipayāni divasāni ajaggiyamāne vammikāva santiṭṭhanti. Yaṃ pana pāsāṇapiṭṭhiyaṃ vā pāsāṇatthambhesu vā katasenāsanaṃ siluccayaleṇaṃ vā sudhālittasenāsanaṃ vā, yattha upacikāsaṅkā natthi, tato pakkamantassa āpucchitvāpi anāpucchitvāpi gantuṃ vaṭṭati. Tenāha ‘‘yattha panā’’tiādi. Sace tādisepi senāsane ekena passena upacikā ārohanti, āpucchitvāva gantabbaṃ. Āpucchanaṃ pana vattanti āpucchanaṃ gamikavattaṃ. Idañca itikattabbatādassanatthaṃ vuttaṃ, na pana vattabhedadukkaṭanti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.118) dassanatthaṃ. Keci pana ‘‘dukkaṭanti dassanattha’’nti vadanti, taṃ na yujjati vattakkhandhakaṭṭhakathāya ‘‘yaṃ pāsāṇapiṭṭhiyaṃ vā pāsāṇatthambhesu vā katasenāsanaṃ, yattha upacikānārohanti, taṃ anāpucchantassāpi anāpattī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 360) vuttattā. Āpucchantena pana bhikkhumhi (pāci. aṭṭha. 116) sati bhikkhu āpucchitabbo, tasmiṃ asati sāmaṇero, tasmiṃ asati ārāmiko, tasmimpi asati yena vihāro kārāpito, so vihārasāmiko, tassa vā kule yo koci āpucchitabbo.

    ‘‘உபசாரே’’தி ஏதஸ்ஸேவ விவரணங் ‘‘ப³ஹி ஆஸன்னே’’தி, விஹாரஸ்ஸ ப³ஹி ஆஸன்னட்டா²னேதி அத்தோ². உபட்டா²னஸாலாய வாதி போ⁴ஜனஸாலாயங் வா. து³க்கடமேவாதி வுத்தப்பகாரஞ்ஹி த³ஸவித⁴ங் ஸெய்யங் அந்தோக³ப்³பா⁴தி³ம்ஹி கு³த்தட்டா²னே பஞ்ஞபெத்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ யஸ்மா ஸெய்யாபி ஸேனாஸனம்பி உபசிகாஹி பலுஜ்ஜதி, வம்மிகராஸியேவ ஹோதி, தஸ்மா பாசித்தியங் வுத்தங். ப³ஹி பன உபட்டா²னஸாலாதீ³ஸு பஞ்ஞபெத்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ஸெய்யாமத்தமேவ நஸ்ஸெய்ய டா²னஸ்ஸ அகு³த்ததாய, ந ஸேனாஸனங், தஸ்மா எத்த² து³க்கடங் வுத்தங். மஞ்சபீட²ங் பன யஸ்மா ந ஸக்கா ஸஹஸா உபசிகாஹி கா²யிதுங், தஸ்மா தங் விஹாரேபி ஸந்த²ரித்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ து³க்கடங் வுத்தங். விஹாரூபசாரே பன தங் விஹாரசாரிகங் ஆஹிண்ட³ந்தா தி³ஸ்வாவ படிஸாமெந்தி.

    ‘‘Upacāre’’ti etasseva vivaraṇaṃ ‘‘bahi āsanne’’ti, vihārassa bahi āsannaṭṭhāneti attho. Upaṭṭhānasālāya vāti bhojanasālāyaṃ vā. Dukkaṭamevāti vuttappakārañhi dasavidhaṃ seyyaṃ antogabbhādimhi guttaṭṭhāne paññapetvā gacchantassa yasmā seyyāpi senāsanampi upacikāhi palujjati, vammikarāsiyeva hoti, tasmā pācittiyaṃ vuttaṃ. Bahi pana upaṭṭhānasālādīsu paññapetvā gacchantassa seyyāmattameva nasseyya ṭhānassa aguttatāya, na senāsanaṃ, tasmā ettha dukkaṭaṃ vuttaṃ. Mañcapīṭhaṃ pana yasmā na sakkā sahasā upacikāhi khāyituṃ, tasmā taṃ vihārepi santharitvā gacchantassa dukkaṭaṃ vuttaṃ. Vihārūpacāre pana taṃ vihāracārikaṃ āhiṇḍantā disvāva paṭisāmenti.

    உத்³த⁴ரணானி கத்வாதி எத்த² உத்³த⁴ரித்வா க³ச்ச²ந்தேன மஞ்சபீட²கவானங் ஸப்³ப³ங் அபனெத்வா (பாசி॰ அட்ட²॰ 118) ஸங்ஹரித்வா சீவரவங்ஸே லக்³கெ³த்வா க³ந்தப்³ப³ங். பச்சா² ஆக³ந்த்வா வஸனகபி⁴க்கு²னாபி புன மஞ்சபீட²ங் வா பஞ்ஞபெத்வா ஸயித்வா க³ச்ச²ந்தேன ததே²வ காதப்³ப³ங். அந்தோகுட்டதோ ஸெய்யங் ப³ஹிகுட்டே பஞ்ஞபெத்வா வஸந்தேன க³மனகாலே புன க³ஹிதட்டா²னேயேவ படிஸாமேதப்³ப³ங். உபரிபாஸாத³தோ ஓரோபெத்வா ஹெட்டா²பாஸாதே³ வஸந்தஸ்ஸாபி ஏஸேவ நயோ. ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னேஸு மஞ்சபீட²ங் பஞ்ஞபெத்வாபி க³மனகாலே புன க³ஹிதட்டா²னேயேவ ட²பேதப்³ப³ங். உத்³த⁴ராபெத்வா க³மனேபி ஏஸேவ நயோ. ஆபுச்சி²த்வா க³ச்ச²ந்தேன பன ‘‘பி⁴க்கு²ம்ஹி ஸதி பி⁴க்கு² ஆபுச்சி²தப்³போ³’’திஆதி³னா (பாசி॰ அட்ட²॰ 116) ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ ஆபுச்சி²த்வா க³ந்தப்³ப³ங்.

    Uddharaṇāni katvāti ettha uddharitvā gacchantena mañcapīṭhakavānaṃ sabbaṃ apanetvā (pāci. aṭṭha. 118) saṃharitvā cīvaravaṃse laggetvā gantabbaṃ. Pacchā āgantvā vasanakabhikkhunāpi puna mañcapīṭhaṃ vā paññapetvā sayitvā gacchantena tatheva kātabbaṃ. Antokuṭṭato seyyaṃ bahikuṭṭe paññapetvā vasantena gamanakāle puna gahitaṭṭhāneyeva paṭisāmetabbaṃ. Uparipāsādato oropetvā heṭṭhāpāsāde vasantassāpi eseva nayo. Rattiṭṭhānadivāṭṭhānesu mañcapīṭhaṃ paññapetvāpi gamanakāle puna gahitaṭṭhāneyeva ṭhapetabbaṃ. Uddharāpetvā gamanepi eseva nayo. Āpucchitvā gacchantena pana ‘‘bhikkhumhi sati bhikkhu āpucchitabbo’’tiādinā (pāci. aṭṭha. 116) heṭṭhā vuttanayeneva āpucchitvā gantabbaṃ.

    து³தியஸேனாஸனஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact