Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૬. દુતિયયોધાજીવસુત્તં

    6. Dutiyayodhājīvasuttaṃ

    ૭૬. ‘‘પઞ્ચિમે, ભિક્ખવે, યોધાજીવા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિં. કતમે પઞ્ચ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ. સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ. તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે હનન્તિ પરિયાપાદેન્તિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઠમો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    76. ‘‘Pañcime, bhikkhave, yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame pañca? Idha, bhikkhave, ekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare hananti pariyāpādenti. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ. સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ. તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ 1, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ. સો ઞાતકેહિ નીયમાનો અપ્પત્વાવ ઞાતકે અન્તરામગ્ગે કાલં કરોતિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, દુતિયો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti 2, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. So ñātakehi nīyamāno appatvāva ñātake antarāmagge kālaṃ karoti. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ. સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ. તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ. તમેનં ઞાતકા ઉપટ્ઠહન્તિ પરિચરન્તિ. સો ઞાતકેહિ ઉપટ્ઠહિયમાનો પરિચરિયમાનો તેનેવ આબાધેન કાલં કરોતિ . એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, તતિયો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. Tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno teneva ābādhena kālaṃ karoti . Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ. સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ. તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ. તમેનં ઞાતકા ઉપટ્ઠહન્તિ પરિચરન્તિ. સો ઞાતકેહિ ઉપટ્ઠહિયમાનો પરિચરિયમાનો વુટ્ઠાતિ તમ્હા આબાધા. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, ચતુત્થો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati. Tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. Tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno vuṭṭhāti tamhā ābādhā. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ. સો તં સઙ્ગામં અભિવિજિનિત્વા વિજિતસઙ્ગામો તમેવ સઙ્ગામસીસં અજ્ઝાવસતિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો યોધાજીવો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઞ્ચમો યોધાજીવો સન્તો સંવિજ્જમાનો લોકસ્મિં. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ યોધાજીવા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિં.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati. So taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, pañca yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.

    ‘‘એવમેવં ખો, ભિક્ખવે, પઞ્ચિમે યોધાજીવૂપમા પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના ભિક્ખૂસુ. કતમે પઞ્ચ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં વા નિગમં વા ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. સો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય તમેવ ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ અરક્ખિતેનેવ કાયેન અરક્ખિતાય વાચાય અરક્ખિતેન ચિત્તેન અનુપટ્ઠિતાય સતિયા અસંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો તત્થ પસ્સતિ માતુગામં દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા. તસ્સ તં માતુગામં દિસ્વા દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા રાગો ચિત્તં અનુદ્ધંસેતિ. સો રાગાનુદ્ધંસિતેન ચિત્તેન સિક્ખં અપચ્ચક્ખાય દુબ્બલ્યં અનાવિકત્વા મેથુનં ધમ્મં પટિસેવતિ.

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, pañcime yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭisevati.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ, સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ, તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે હનન્તિ પરિયાપાદેન્તિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઠમો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare hananti pariyāpādenti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં વા નિગમં વા ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. સો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય તમેવ ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ અરક્ખિતેનેવ કાયેન અરક્ખિતાય વાચાય અરક્ખિતેન ચિત્તેન અનુપટ્ઠિતાય સતિયા અસંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો તત્થ પસ્સતિ માતુગામં દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા. તસ્સ તં માતુગામં દિસ્વા દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા રાગો ચિત્તં અનુદ્ધંસેતિ. સો રાગાનુદ્ધંસિતેન ચિત્તેન પરિડય્હતેવ કાયેન પરિડય્હતિ ચેતસા. તસ્સ એવં હોતિ – ‘યંનૂનાહં આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખૂનં આરોચેય્યં – રાગપરિયુટ્ઠિતોમ્હિ 3, આવુસો, રાગપરેતો, ન સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું; સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’તિ. સો આરામં ગચ્છન્તો અપ્પત્વાવ આરામં અન્તરામગ્ગે સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi 4, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gacchanto appatvāva ārāmaṃ antarāmagge sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ, સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ, તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ. સો ઞાતકેહિ નીયમાનો અપ્પત્વાવ ઞાતકે અન્તરામગ્ગે કાલં કરોતિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, દુતિયો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti. So ñātakehi nīyamāno appatvāva ñātake antarāmagge kālaṃ karoti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં વા નિગમં વા ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. સો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય તમેવ ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ અરક્ખિતેનેવ કાયેન અરક્ખિતાય વાચાય અરક્ખિતેન ચિત્તેન અનુપટ્ઠિતાય સતિયા અસંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો તત્થ પસ્સતિ માતુગામં દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા. તસ્સ તં માતુગામં દિસ્વા દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા રાગો ચિત્તં અનુદ્ધંસેતિ. સો રાગાનુદ્ધંસિતેન ચિત્તેન પરિડય્હતેવ કાયેન પરિડય્હતિ ચેતસા. તસ્સ એવં હોતિ – ‘યંનૂનાહં આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખૂનં આરોચેય્યં – રાગપરિયુટ્ઠિતોમ્હિ, આવુસો, રાગપરેતો, ન સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું; સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’તિ. સો આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખૂનં આરોચેતિ – ‘રાગપરિયુટ્ઠિતોમ્હિ, આવુસો, રાગપરેતો, ન સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું; સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’’’તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceti – ‘rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.

    ‘‘તમેનં સબ્રહ્મચારી ઓવદન્તિ અનુસાસન્તિ – ‘અપ્પસ્સાદા , આવુસો, કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા 5, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અટ્ઠિકઙ્કલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. મંસપેસૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. તિણુક્કૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અઙ્ગારકાસૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. સુપિનકૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. યાચિતકૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. રુક્ખફલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અસિસૂનૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. સત્તિસૂલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. સપ્પસિરૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અભિરમતાયસ્મા બ્રહ્મચરિયે; માયસ્મા સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તી’’’તિ.

    ‘‘Tamenaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti – ‘appassādā , āvuso, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā 6, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Asisūnūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sattisūlūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Abhiramatāyasmā brahmacariye; māyasmā sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattī’’’ti.

    ‘‘સો સબ્રહ્મચારીહિ એવં ઓવદિયમાનો એવં અનુસાસિયમાનો એવમાહ – ‘કિઞ્ચાપિ, આવુસો, અપ્પસ્સાદા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો; અથ ખો નેવાહં સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું, સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’’’તિ. સો સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ.

    ‘‘So sabrahmacārīhi evaṃ ovadiyamāno evaṃ anusāsiyamāno evamāha – ‘kiñcāpi, āvuso, appassādā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo; atha kho nevāhaṃ sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti. So sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ, સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ, તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ, તમેનં ઞાતકા ઉપટ્ઠહન્તિ પરિચરન્તિ . સો ઞાતકેહિ ઉપટ્ઠહિયમાનો પરિચરિયમાનો તેનેવ આબાધેન કાલં કરોતિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, તતિયો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti, tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti . So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno teneva ābādhena kālaṃ karoti; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં વા નિગમં વા ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. સો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય તમેવ ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ અરક્ખિતેનેવ કાયેન અરક્ખિતાય વાચાય અરક્ખિતેન ચિત્તેન અનુપટ્ઠિતાય સતિયા અસંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો તત્થ પસ્સતિ માતુગામં દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા. તસ્સ તં માતુગામં દિસ્વા દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા રાગો ચિત્તં અનુદ્ધંસેતિ. સો રાગાનુદ્ધંસિતેન ચિત્તેન પરિડય્હતેવ કાયેન પરિડય્હતિ ચેતસા. તસ્સ એવં હોતિ – ‘યંનૂનાહં આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખૂનં આરોચેય્યં – રાગપરિયુટ્ઠિતોમ્હિ, આવુસો, રાગપરેતો, ન સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું; સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’તિ. સો આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખૂનં આરોચેતિ – ‘રાગપરિયુટ્ઠિતોમ્હિ, આવુસો, રાગપરેતો, ન સક્કોમિ બ્રહ્મચરિયં સન્ધારેતું; સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’’’તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati arakkhiteneva kāyena arakkhitāya vācāya arakkhitena cittena anupaṭṭhitāya satiyā asaṃvutehi indriyehi. So tattha passati mātugāmaṃ dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā. Tassa taṃ mātugāmaṃ disvā dunnivatthaṃ vā duppārutaṃ vā rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. So rāgānuddhaṃsitena cittena pariḍayhateva kāyena pariḍayhati cetasā. Tassa evaṃ hoti – ‘yaṃnūnāhaṃ ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceyyaṃ – rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’ti. So ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ āroceti – ‘rāgapariyuṭṭhitomhi, āvuso, rāgapareto, na sakkomi brahmacariyaṃ sandhāretuṃ; sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.

    ‘‘તમેનં સબ્રહ્મચારી ઓવદન્તિ અનુસાસન્તિ – ‘અપ્પસ્સાદા, આવુસો, કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અટ્ઠિકઙ્કલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. મંસપેસૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા…પે॰… તિણુક્કૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… અઙ્ગારકાસૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… સુપિનકૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… યાચિતકૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… રુક્ખફલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… અસિસૂનૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… સત્તિસૂલૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા… સપ્પસિરૂપમા કામા વુત્તા ભગવતા બહુદુક્ખા બહુપાયાસા, આદીનવો એત્થ ભિય્યો. અભિરમતાયસ્મા બ્રહ્મચરિયે; માયસ્મા સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તી’’’તિ.

    ‘‘Tamenaṃ sabrahmacārī ovadanti anusāsanti – ‘appassādā, āvuso, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Aṭṭhikaṅkalūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Maṃsapesūpamā kāmā vuttā bhagavatā…pe… tiṇukkūpamā kāmā vuttā bhagavatā… aṅgārakāsūpamā kāmā vuttā bhagavatā… supinakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… yācitakūpamā kāmā vuttā bhagavatā… rukkhaphalūpamā kāmā vuttā bhagavatā… asisūnūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sattisūlūpamā kāmā vuttā bhagavatā… sappasirūpamā kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Abhiramatāyasmā brahmacariye; māyasmā sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattī’’’ti.

    ‘‘સો સબ્રહ્મચારીહિ એવં ઓવદિયમાનો એવં અનુસાસિયમાનો એવમાહ – ‘ઉસ્સહિસ્સામિ , આવુસો, વાયમિસ્સામિ, આવુસો, અભિરમિસ્સામિ, આવુસો! ન દાનાહં, આવુસો, સિક્ખાદુબ્બલ્યં આવિકત્વા સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિસ્સામી’’’તિ.

    ‘‘So sabrahmacārīhi evaṃ ovadiyamāno evaṃ anusāsiyamāno evamāha – ‘ussahissāmi , āvuso, vāyamissāmi, āvuso, abhiramissāmi, āvuso! Na dānāhaṃ, āvuso, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissāmī’’’ti.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ, સો તસ્મિં સઙ્ગામે ઉસ્સહતિ વાયમતિ, તમેનં ઉસ્સહન્તં વાયમન્તં પરે ઉપલિક્ખન્તિ, તમેનં અપનેન્તિ; અપનેત્વા ઞાતકાનં નેન્તિ, તમેનં ઞાતકા ઉપટ્ઠહન્તિ પરિચરન્તિ. સો ઞાતકેહિ ઉપટ્ઠહિયમાનો પરિચરિયમાનો વુટ્ઠાતિ તમ્હા આબાધા; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, ચતુત્થો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so tasmiṃ saṅgāme ussahati vāyamati, tamenaṃ ussahantaṃ vāyamantaṃ pare upalikkhanti, tamenaṃ apanenti; apanetvā ñātakānaṃ nenti, tamenaṃ ñātakā upaṭṭhahanti paricaranti. So ñātakehi upaṭṭhahiyamāno paricariyamāno vuṭṭhāti tamhā ābādhā; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.

    ‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં વા નિગમં વા ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. સો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય તમેવ ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ રક્ખિતેનેવ કાયેન રક્ખિતાય વાચાય રક્ખિતેન ચિત્તેન ઉપટ્ઠિતાય સતિયા સંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા ન નિમિત્તગ્ગાહી હોતિ નાનુબ્યઞ્જનગ્ગાહી. યત્વાધિકરણમેનં ચક્ખુન્દ્રિયં અસંવુતં વિહરન્તં અભિજ્ઝાદોમનસ્સા પાપકા અકુસલા ધમ્મા અન્વાસ્સવેય્યું, તસ્સ સંવરાય પટિપજ્જતિ; રક્ખતિ ચક્ખુન્દ્રિયં; ચક્ખુન્દ્રિયે સંવરં આપજ્જતિ. સોતેન સદ્દં સુત્વા… ઘાનેન ગન્ધં ઘાયિત્વા … જિવ્હાય રસં સાયિત્વા… કાયેન ફોટ્ઠબ્બં ફુસિત્વા… મનસા ધમ્મં વિઞ્ઞાય ન નિમિત્તગ્ગાહી હોતિ નાનુબ્યઞ્જનગ્ગાહી. યત્વાધિકરણમેનં મનિન્દ્રિયં અસંવુતં વિહરન્તં અભિજ્ઝાદોમનસ્સા પાપકા અકુસલા ધમ્મા અન્વાસ્સવેય્યું, તસ્સ સંવરાય પટિપજ્જતિ; રક્ખતિ મનિન્દ્રિયં; મનિન્દ્રિયે સંવરં આપજ્જતિ. સો પચ્છાભત્તં પિણ્ડપાતપટિક્કન્તો વિવિત્તં સેનાસનં ભજતિ અરઞ્ઞં રુક્ખમૂલં પબ્બતં કન્દરં ગિરિગુહં સુસાનં વનપત્થં અબ્ભોકાસં પલાલપુઞ્જં. સો અરઞ્ઞગતો વા રુક્ખમૂલગતો વા સુઞ્ઞાગારગતો વા નિસીદતિ પલ્લઙ્કં આભુજિત્વા ઉજું કાયં પણિધાય પરિમુખં સતિં ઉપટ્ઠપેત્વા. સો અભિજ્ઝં લોકે પહાય…પે॰… સો ઇમે પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે વિવિચ્ચેવ કામેહિ…પે॰… ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati. So pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisati rakkhiteneva kāyena rakkhitāya vācāya rakkhitena cittena upaṭṭhitāya satiyā saṃvutehi indriyehi. So cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati cakkhundriyaṃ; cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā … jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati manindriyaṃ; manindriye saṃvaraṃ āpajjati. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya…pe… so ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.

    ‘‘સો એવં સમાહિતે ચિત્તે પરિસુદ્ધે પરિયોદાતે અનઙ્ગણે વિગતૂપક્કિલેસે મુદુભૂતે કમ્મનિયે ઠિતે આનેઞ્જપ્પત્તે આસવાનં ખયઞાણાય ચિત્તં અભિનિન્નામેતિ. સો ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનાતિ…પે॰… નાપરં ઇત્થત્તાયાતિ પજાનાતિ’’.

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti’’.

    ‘‘સેય્યથાપિ સો, ભિક્ખવે, યોધાજીવો અસિચમ્મં ગહેત્વા ધનુકલાપં સન્નય્હિત્વા વિયૂળ્હં સઙ્ગામં ઓતરતિ, સો તં સઙ્ગામં અભિવિજિનિત્વા વિજિતસઙ્ગામો તમેવ સઙ્ગામસીસં અજ્ઝાવસતિ; તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમં પુગ્ગલં વદામિ. એવરૂપોપિ, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો પુગ્ગલો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઞ્ચમો યોધાજીવૂપમો પુગ્ગલો સન્તો સંવિજ્જમાનો ભિક્ખૂસુ. ઇમે ખો, ભિક્ખવે , પઞ્ચ યોધાજીવૂપમા પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના ભિક્ખૂસૂ’’તિ. છટ્ઠં.

    ‘‘Seyyathāpi so, bhikkhave, yodhājīvo asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā viyūḷhaṃ saṅgāmaṃ otarati, so taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu. Ime kho, bhikkhave , pañca yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsū’’ti. Chaṭṭhaṃ.







    Footnotes:
    1. ઉપલિખન્તિ (ક॰)
    2. upalikhanti (ka.)
    3. રાગાયિતોમ્હિ (સી॰ સ્યા॰ કં)
    4. rāgāyitomhi (sī. syā. kaṃ)
    5. બહૂપાયાસા (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰) પાચિ॰ ૪૧૭; ચૂળવ॰ ૬૫; મ॰ નિ॰ ૧.૨૩૪
    6. bahūpāyāsā (sī. syā. kaṃ. pī.) pāci. 417; cūḷava. 65; ma. ni. 1.234



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૬. દુતિયયોધાજીવસુત્તવણ્ણના • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૬. દુતિયયોધાજીવસુત્તવણ્ણના • 6. Dutiyayodhājīvasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact