Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā

    ౯. దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā

    ౭౮. నవమసిక్ఖాపదే – దుట్ఠుల్లా నామ ఆపత్తి చత్తారి చ పారాజికాని తేరస చ సఙ్ఘాదిసేసాతి ఇమిస్సా పాళియా ‘‘పారాజికాని దుట్ఠుల్లసద్దత్థదస్సనత్థం వుత్తాని, సఙ్ఘాదిసేసం పన ఇధ అధిప్పేత’’న్తి అట్ఠకథాసు వుత్తం. తత్రాయం విచారణా – సచే పారాజికం ఆరోచేన్తస్స పాచిత్తియం న భవేయ్య, యథా సమానేపి భిక్ఖు-భిక్ఖునీనం ఉపసమ్పన్నసద్దే యత్థ భిక్ఖునీ అనధిప్పేతా హోతి, తత్థ భిక్ఖుం ఠపేత్వా అవసేసో అనుపసమ్పన్నోతి వుచ్చతి; ఏవమిధ సమానేపి పారాజికసఙ్ఘాదిసేసానం దుట్ఠుల్లసద్దే యది పారాజికం అనధిప్పేతం, ‘‘దుట్ఠుల్లా నామ ఆపత్తి తేరస సఙ్ఘాదిసేసా’’తి ఏతదేవ వత్తబ్బం సియా. తత్థ భవేయ్య ‘‘యో పారాజికం ఆపన్నో, సో భిక్ఖుభావతో చుతో, తస్మా తస్స ఆపత్తిం ఆరోచేన్తో దుక్కటం ఆపజ్జతీ’’తి. ఏవం సతి అక్కోసన్తోపి దుక్కటం ఆపజ్జేయ్య, పాచిత్తియమేవ చ ఆపజ్జతి. వుత్తఞ్హేతం – ‘‘అసుద్ధో హోతి పుగ్గలో అఞ్ఞతరం పారాజికం ధమ్మం అజ్ఝాపన్నో, తఞ్చే అసుద్ధదిట్ఠి సమానో ఓకాసం కారాపేత్వా అక్కోసాధిప్పాయో వదతి, ఆపత్తి ఓమసవాదస్సా’’తి (పారా॰ ౩౮౯). ఏవం పాళియా విచారియమానాయ పారాజికం ఆరోచేన్తస్సాపి పాచిత్తియమేవ దిస్సతి. కిఞ్చాపి దిస్సతి, అథ ఖో సబ్బఅట్ఠకథాసు వుత్తత్తా అట్ఠకథాచరియావ ఏత్థ పమాణం, న అఞ్ఞా విచారణా. పుబ్బేపి చ ఆవోచుమ్హ – ‘‘బుద్ధేన ధమ్మో వినయో చ వుత్తో, యో తస్స పుత్తేహి తథేవ ఞాతో’’తిఆది (పారా॰ అట్ఠ॰ ౧.గన్థారమ్భకథా). అట్ఠకథాచరియా హి బుద్ధస్స అధిప్పాయం జానన్తి.

    78. Navamasikkhāpade – duṭṭhullā nāma āpatti cattāri ca pārājikāni terasa ca saṅghādisesāti imissā pāḷiyā ‘‘pārājikāni duṭṭhullasaddatthadassanatthaṃ vuttāni, saṅghādisesaṃ pana idha adhippeta’’nti aṭṭhakathāsu vuttaṃ. Tatrāyaṃ vicāraṇā – sace pārājikaṃ ārocentassa pācittiyaṃ na bhaveyya, yathā samānepi bhikkhu-bhikkhunīnaṃ upasampannasadde yattha bhikkhunī anadhippetā hoti, tattha bhikkhuṃ ṭhapetvā avaseso anupasampannoti vuccati; evamidha samānepi pārājikasaṅghādisesānaṃ duṭṭhullasadde yadi pārājikaṃ anadhippetaṃ, ‘‘duṭṭhullā nāma āpatti terasa saṅghādisesā’’ti etadeva vattabbaṃ siyā. Tattha bhaveyya ‘‘yo pārājikaṃ āpanno, so bhikkhubhāvato cuto, tasmā tassa āpattiṃ ārocento dukkaṭaṃ āpajjatī’’ti. Evaṃ sati akkosantopi dukkaṭaṃ āpajjeyya, pācittiyameva ca āpajjati. Vuttañhetaṃ – ‘‘asuddho hoti puggalo aññataraṃ pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpanno, tañce asuddhadiṭṭhi samāno okāsaṃ kārāpetvā akkosādhippāyo vadati, āpatti omasavādassā’’ti (pārā. 389). Evaṃ pāḷiyā vicāriyamānāya pārājikaṃ ārocentassāpi pācittiyameva dissati. Kiñcāpi dissati, atha kho sabbaaṭṭhakathāsu vuttattā aṭṭhakathācariyāva ettha pamāṇaṃ, na aññā vicāraṇā. Pubbepi ca āvocumha – ‘‘buddhena dhammo vinayo ca vutto, yo tassa puttehi tatheva ñāto’’tiādi (pārā. aṭṭha. 1.ganthārambhakathā). Aṭṭhakathācariyā hi buddhassa adhippāyaṃ jānanti.

    ఇమినాపి చేతం పరియాయేన వేదితబ్బం. అఞ్ఞత్ర భిక్ఖుసమ్ముతియాతి హి వుత్తం. భిక్ఖుసమ్ముతియా చ ఆరోచనం ఆయతిం సంవరత్థాయ పున తథారూపం ఆపత్తిం అనాపజ్జనత్థాయ భగవతా అనుఞ్ఞాతం, న తస్స భిక్ఖునో అవణ్ణమత్తప్పకాసనత్థాయ, సాసనే చస్స పతిట్ఠానిసేధనత్థాయ , న చ పారాజికం ఆపన్నస్స పున తథారూపాయ ఆపత్తియా అనాపజ్జనేన భిక్ఖుభావో నామ అత్థి. తస్మా ‘‘పారాజికాని దుట్ఠుల్లసద్దత్థదస్సనత్థం వుత్తాని, సఙ్ఘాదిసేసం పన ఇధాధిప్పేత’’న్తి యం అట్ఠకథాసు వుత్తం, తం సువుత్తమేవ.

    Imināpi cetaṃ pariyāyena veditabbaṃ. Aññatra bhikkhusammutiyāti hi vuttaṃ. Bhikkhusammutiyā ca ārocanaṃ āyatiṃ saṃvaratthāya puna tathārūpaṃ āpattiṃ anāpajjanatthāya bhagavatā anuññātaṃ, na tassa bhikkhuno avaṇṇamattappakāsanatthāya, sāsane cassa patiṭṭhānisedhanatthāya , na ca pārājikaṃ āpannassa puna tathārūpāya āpattiyā anāpajjanena bhikkhubhāvo nāma atthi. Tasmā ‘‘pārājikāni duṭṭhullasaddatthadassanatthaṃ vuttāni, saṅghādisesaṃ pana idhādhippeta’’nti yaṃ aṭṭhakathāsu vuttaṃ, taṃ suvuttameva.

    ౮౦. అత్థి భిక్ఖుసమ్ముతి ఆపత్తిపరియన్తాతిఆదీసు పన యా అయం భిక్ఖుసమ్ముతి వుత్తా, సా న కత్థచి ఆగతా, ఇధ వుత్తత్తాయేవ పన అభిణ్హాపత్తికం భిక్ఖుం దిస్వా ఏవమేస పరేసు హిరోత్తప్పేనాపి ఆయతిం సంవరం ఆపజ్జిస్సతీతి తస్స భిక్ఖునో హితేసితాయ తిక్ఖత్తుం అపలోకేత్వా సఙ్ఘేన కాతబ్బాతి వేదితబ్బాతి.

    80.Atthibhikkhusammuti āpattipariyantātiādīsu pana yā ayaṃ bhikkhusammuti vuttā, sā na katthaci āgatā, idha vuttattāyeva pana abhiṇhāpattikaṃ bhikkhuṃ disvā evamesa paresu hirottappenāpi āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjissatīti tassa bhikkhuno hitesitāya tikkhattuṃ apaloketvā saṅghena kātabbāti veditabbāti.

    ౮౨. అదుట్ఠుల్లం ఆపత్తిం ఆరోచేతి ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి పఞ్చపి ఆపత్తిక్ఖన్ధే ఆరోచేన్తస్స దుక్కటం. మహాపచ్చరియం పన పారాజికం ఆరోచేన్తస్సాపి దుక్కటమేవ వుత్తం. అనుపసమ్పన్నస్స దుట్ఠుల్లం వా అదుట్ఠుల్లం వా అజ్ఝాచారన్తి ఏత్థ ఆదితో పఞ్చ సిక్ఖాపదాని దుట్ఠుల్లో నామ అజ్ఝాచారో, సేసాని అదుట్ఠుల్లో. సుక్కవిస్సట్ఠికాయసంసగ్గదుట్ఠుల్లఅత్తకామా పనస్స అజ్ఝాచారో నామాతి వుత్తం.

    82.Aduṭṭhullaṃ āpattiṃ āroceti āpatti dukkaṭassāti pañcapi āpattikkhandhe ārocentassa dukkaṭaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana pārājikaṃ ārocentassāpi dukkaṭameva vuttaṃ. Anupasampannassa duṭṭhullaṃ vā aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāranti ettha ādito pañca sikkhāpadāni duṭṭhullo nāma ajjhācāro, sesāni aduṭṭhullo. Sukkavissaṭṭhikāyasaṃsaggaduṭṭhullaattakāmā panassa ajjhācāro nāmāti vuttaṃ.

    ౮౩. వత్థుం ఆరోచేతీతి ‘‘అయం సుక్కవిస్సట్ఠిం ఆపన్నో, దుట్ఠుల్లం ఆపన్నో, అత్తకామం ఆపన్నో’’ కాయసంసగ్గం ఆపన్నోతి ఏవం వదన్తస్స అనాపత్తి. ఆపత్తిం ఆరోచేతీతి ఏత్థ ‘‘అయం పారాజికం ఆపన్నో, సఙ్ఘాదిసేసం థుల్లచ్చయం పాచిత్తియం పాటిదేసనీయం దుక్కటం దుబ్భాసితం ఆపన్నో’’తి వదతి అనాపత్తి. ‘‘అయం అసుచిం మోచేత్వా సఙ్ఘాదిసేసం ఆపన్నో’’తిఆదినా పన నయేన వత్థునా సద్ధిం ఆపత్తిం ఘటేత్వా ఆరోచేన్తస్సేవ ఆపత్తి. సేసమేత్థ ఉత్తానమేవ.

    83.Vatthuṃ ārocetīti ‘‘ayaṃ sukkavissaṭṭhiṃ āpanno, duṭṭhullaṃ āpanno, attakāmaṃ āpanno’’ kāyasaṃsaggaṃ āpannoti evaṃ vadantassa anāpatti. Āpattiṃ ārocetīti ettha ‘‘ayaṃ pārājikaṃ āpanno, saṅghādisesaṃ thullaccayaṃ pācittiyaṃ pāṭidesanīyaṃ dukkaṭaṃ dubbhāsitaṃ āpanno’’ti vadati anāpatti. ‘‘Ayaṃ asuciṃ mocetvā saṅghādisesaṃ āpanno’’tiādinā pana nayena vatthunā saddhiṃ āpattiṃ ghaṭetvā ārocentasseva āpatti. Sesamettha uttānameva.

    తిసముట్ఠానం – కాయచిత్తతో వాచాచిత్తతో కాయవాచాచిత్తతో చ సముట్ఠాతి, కిరియం, సఞ్ఞావిమోక్ఖం, సచిత్తకం, లోకవజ్జం, కాయకమ్మం, వచీకమ్మం, అకుసలచిత్తం, దుక్ఖవేదనన్తి.

    Tisamuṭṭhānaṃ – kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.

    దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదం నవమం.

    Duṭṭhullārocanasikkhāpadaṃ navamaṃ.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౧. ముసావాదవగ్గో • 1. Musāvādavaggo

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౯. దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౯. దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౯. దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౯. దుట్ఠుల్లారోచనసిక్ఖాపదం • 9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact