| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૩. દ્વેભાગસિક્ખાપદવણ્ણના
3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
૫૫૨. દ્વેભાગસિક્ખાપદે પન દ્વે ભાગાતિ ઉક્કટ્ઠપરિચ્છેદો કાળકાનં અધિકગ્ગહણસ્સ પટિક્ખેપવસેન સિક્ખાપદસ્સ પઞ્ઞત્તત્તા. તતિયં ઓદાતાનં ચતુત્થં ગોચરિયાનન્તિ અયં હેટ્ઠિમપરિચ્છેદો તેસં અધિકગ્ગહણે પટિક્ખેપાભાવતો, તસ્મા કાળકાનં ભાગદ્વયતો અધિકં ન વટ્ટતિ, સેસાનં પન વુત્તપ્પમાણતો અધિકમ્પિ વટ્ટતિ. ‘‘કાળકાનંયેવ ચ અધિકગ્ગહણસ્સ પટિક્ખિત્તત્તા કાળકાનં ઉપડ્ઢં ઓદાતાનં વા ગોચરિયાનં વા ઉપડ્ઢં ગહેત્વાપિ કાતું વટ્ટતી’’તિ વદન્તિ, ‘‘અનાપત્તિ બહુતરં ઓદાતાનં બહુતરં ગોચરિયાનં આદિયિત્વા કરોતિ, સુદ્ધં ઓદાતાનં સુદ્ધં ગોચરિયાનં આદિયિત્વા કરોતી’’તિ ઇમિના તં સમેતિ. ‘‘કાળકે ઓદાતે ચ ઠપેત્વા સેસા ગોચરિયેસુયેવ સઙ્ગહં ગચ્છન્તી’’તિ વદન્તિ. દ્વે કોટ્ઠાસા કાળકાનન્તિ એત્થ પન ‘‘એકસ્સપિ કાળકલોમસ્સ અતિરેકભાવે નિસ્સગ્ગિયં હોતી’’તિ માતિકાટ્ઠકથાયં (કઙ્ખા॰ અટ્ઠ॰ દ્વેભાગસિક્ખાપદવણ્ણના) ત્તં, તં ‘‘ધારયિત્વા દ્વે તુલા આદાતબ્બા’’તિ વચનતો તુલાધારણાય ન સમેતિ . ન હિ લોમે ગણેત્વા તુલાધારણા કરીયતિ, અથ ગણેત્વાવ ધારયિતબ્બં સિયા, કિં તુલાધારણાય, તસ્મા એવમેત્થ અધિપ્પાયો યુત્તો સિયા – અચિત્તકત્તા સિક્ખાપદસ્સ પુબ્બે તુલાય ધારયિત્વા ઠપિતેસુ એકમ્પિ લોમં તત્થ પતેય્ય, નિસ્સગ્ગિયન્તિ. અઞ્ઞથા દુબ્બિઞ્ઞેય્યભાવતો દ્વે તુલા નાદાતબ્બા, ઊનકતરાવ આદાતબ્બા સિયું.
552. Dvebhāgasikkhāpade pana dve bhāgāti ukkaṭṭhaparicchedo kāḷakānaṃ adhikaggahaṇassa paṭikkhepavasena sikkhāpadassa paññattattā. Tatiyaṃ odātānaṃ catutthaṃ gocariyānanti ayaṃ heṭṭhimaparicchedo tesaṃ adhikaggahaṇe paṭikkhepābhāvato, tasmā kāḷakānaṃ bhāgadvayato adhikaṃ na vaṭṭati, sesānaṃ pana vuttappamāṇato adhikampi vaṭṭati. ‘‘Kāḷakānaṃyeva ca adhikaggahaṇassa paṭikkhittattā kāḷakānaṃ upaḍḍhaṃ odātānaṃ vā gocariyānaṃ vā upaḍḍhaṃ gahetvāpi kātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, ‘‘anāpatti bahutaraṃ odātānaṃ bahutaraṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karoti, suddhaṃ odātānaṃ suddhaṃ gocariyānaṃ ādiyitvā karotī’’ti iminā taṃ sameti. ‘‘Kāḷake odāte ca ṭhapetvā sesā gocariyesuyeva saṅgahaṃ gacchantī’’ti vadanti. Dvekoṭṭhāsā kāḷakānanti ettha pana ‘‘ekassapi kāḷakalomassa atirekabhāve nissaggiyaṃ hotī’’ti mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā) ttaṃ, taṃ ‘‘dhārayitvā dve tulā ādātabbā’’ti vacanato tulādhāraṇāya na sameti . Na hi lome gaṇetvā tulādhāraṇā karīyati, atha gaṇetvāva dhārayitabbaṃ siyā, kiṃ tulādhāraṇāya, tasmā evamettha adhippāyo yutto siyā – acittakattā sikkhāpadassa pubbe tulāya dhārayitvā ṭhapitesu ekampi lomaṃ tattha pateyya, nissaggiyanti. Aññathā dubbiññeyyabhāvato dve tulā nādātabbā, ūnakatarāva ādātabbā siyuṃ.
દ્વેભાગસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૩. દ્વેભાગસિક્ખાપદં • 3. Dvebhāgasikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૩. દ્વેભાગસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૩. દ્વેભાગસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Dvebhāgasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧. કોસિયસિક્ખાપદવણ્ણના • 1. Kosiyasikkhāpadavaṇṇanā
