Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
द्वेनिस्सारणादिकथावण्णना
Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
३९५. अप्पत्तो निस्सारणन्ति एत्थ निस्सारणकम्मं नाम कुलदूसकानञ्ञेव अनुञ्ञातं, अयञ्च ‘‘बालो होति अब्यत्तो’’तिआदिना निद्दिट्ठो कुलदूसको न होति, तस्मा ‘‘अप्पत्तो’’ति वुत्तो । यदि एवं कथं सुनिस्सारितो होतीति? बालअब्यत्ततादियुत्तस्सपि कम्मक्खन्धके ‘‘आकङ्खमानो सङ्घो पब्बाजनीयकम्मं करेय्या’’ति (चूळव॰ २७) वुत्तत्ता। तेनेवाह ‘‘तञ्चेस…पे॰… तस्मा सुनिस्सारितो होती’’ति। तत्थ तन्ति पब्बाजनीयकम्मं। एसोति ‘‘बालो’’तिआदिना निद्दिट्ठो। आवेणिकेन लक्खणेनाति पब्बाजनीयकम्मस्स आवेणिकभूतेन कुलदूसकभावलक्खणेन।
395.Appattonissāraṇanti ettha nissāraṇakammaṃ nāma kuladūsakānaññeva anuññātaṃ, ayañca ‘‘bālo hoti abyatto’’tiādinā niddiṭṭho kuladūsako na hoti, tasmā ‘‘appatto’’ti vutto . Yadi evaṃ kathaṃ sunissārito hotīti? Bālaabyattatādiyuttassapi kammakkhandhake ‘‘ākaṅkhamāno saṅgho pabbājanīyakammaṃ kareyyā’’ti (cūḷava. 27) vuttattā. Tenevāha ‘‘tañcesa…pe… tasmā sunissārito hotī’’ti. Tattha tanti pabbājanīyakammaṃ. Esoti ‘‘bālo’’tiādinā niddiṭṭho. Āveṇikena lakkhaṇenāti pabbājanīyakammassa āveṇikabhūtena kuladūsakabhāvalakkhaṇena.
तञ्चे सङ्घो निस्सारेति, सुनिस्सारितोति एत्थ अधिप्पेतस्स पब्बाजनीयकम्मस्स वसेन अत्थं दस्सेत्वा इदानि यदि ‘‘तञ्चे सङ्घो निस्सारेती’’ति तज्जनीयादिकम्मवसेन निस्सारणा अधिप्पेता, तदा निस्सारणं सम्पत्तोयेव तज्जनीयादिवसेन सुनिस्सारितोति ब्यतिरेकमुखेन अत्थं दस्सेतुं पुन ‘‘तञ्चे सङ्घो निस्सारेती’’ति उल्लिङ्गेत्वा अत्थो कथितो। नत्थि एतस्स अपदानं अवखण्डनं आपत्तिपरियन्तोति अनपदानो। एकेकेनपि अङ्गेन निस्सारणा अनुञ्ञाताति कम्मक्खन्धके अनुञ्ञाता। सेसमेत्थ पाळितो अट्ठकथातो च सुविञ्ञेय्यमेव।
Tañce saṅgho nissāreti, sunissāritoti ettha adhippetassa pabbājanīyakammassa vasena atthaṃ dassetvā idāni yadi ‘‘tañce saṅgho nissāretī’’ti tajjanīyādikammavasena nissāraṇā adhippetā, tadā nissāraṇaṃ sampattoyeva tajjanīyādivasena sunissāritoti byatirekamukhena atthaṃ dassetuṃ puna ‘‘tañce saṅgho nissāretī’’ti ulliṅgetvā attho kathito. Natthi etassa apadānaṃ avakhaṇḍanaṃ āpattipariyantoti anapadāno. Ekekenapi aṅgena nissāraṇā anuññātāti kammakkhandhake anuññātā. Sesamettha pāḷito aṭṭhakathāto ca suviññeyyameva.
द्वेनिस्सारणादिकथावण्णना निट्ठिता।
Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
चम्पेय्यक्खन्धकवण्णना निट्ठिता।
Campeyyakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / २३९. द्वेनिस्सारणादिकथा • 239. Dvenissāraṇādikathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / द्वेनिस्सारणादिकथा • Dvenissāraṇādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / द्वेनिस्सारणादिकथावण्णना • Dvenissāraṇādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / द्वेनिस्सरणादिकथावण्णना • Dvenissaraṇādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २३९. द्वेनिस्सारणादिकथा • 239. Dvenissāraṇādikathā