Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૫. દ્વિન્નં લોકુપ્પન્નાનં સમકભાવપઞ્હો
5. Dvinnaṃ lokuppannānaṃ samakabhāvapañho
૫. રાજા આહ ‘‘ભન્તે નાગસેન, યો ઇધ કાલઙ્કતો બ્રહ્મલોકે ઉપ્પજ્જેય્ય, યો ચ ઇધ કાલઙ્કતો કસ્મીરે ઉપ્પજ્જેય્ય, કો ચિરતરં કો સીઘતર’’ન્તિ? ‘‘સમકં, મહારાજા’’તિ.
5. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo idha kālaṅkato brahmaloke uppajjeyya, yo ca idha kālaṅkato kasmīre uppajjeyya, ko cirataraṃ ko sīghatara’’nti? ‘‘Samakaṃ, mahārājā’’ti.
‘‘ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘કુહિં પન, મહારાજ, તવ જાતનગર’’ન્તિ? ‘‘અત્થિ, ભન્તે, કલસિગામો નામ, તત્થાહં જાતો’’તિ. ‘‘કીવ દૂરો, મહારાજ, ઇતો કલસિગામો હોતી’’તિ. ‘‘દ્વિમત્તાનિ, ભન્તે, યોજનસતાની’’તિ. ‘‘કીવ દૂરં, મહારાજ, ઇતો કસ્મીરં હોતી’’તિ? ‘‘દ્વાદસ, ભન્તે, યોજનાની’’તિ. ‘‘ઇઙ્ઘ, ત્વં મહારાજ, કલસિગામં ચિન્તેહી’’તિ. ‘‘ચિન્તિતો, ભન્તે’’તિ. ‘‘ઇઙ્ઘ, ત્વં મહારાજ, કસ્મીરં ચિન્તેહી’’તિ. ‘‘ચિન્તિતં ભન્તે’’તિ. ‘‘કતમં નુ ખો, મહારાજ, ચિરેન ચિન્તિતં, કતમં સીઘતર’’ન્તિ? ‘‘સમકં ભન્તે’’તિ. ‘‘એવમેવ ખો, મહારાજ, યો ઇધ કાલઙ્કતો બ્રહ્મલોકે ઉપ્પજ્જેય્ય, યો ચ ઇધ કાલઙ્કતો કસ્મીરે ઉપ્પજ્જેય્ય, સમકં યેવ ઉપ્પજ્જન્તી’’તિ.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Kuhiṃ pana, mahārāja, tava jātanagara’’nti? ‘‘Atthi, bhante, kalasigāmo nāma, tatthāhaṃ jāto’’ti. ‘‘Kīva dūro, mahārāja, ito kalasigāmo hotī’’ti. ‘‘Dvimattāni, bhante, yojanasatānī’’ti. ‘‘Kīva dūraṃ, mahārāja, ito kasmīraṃ hotī’’ti? ‘‘Dvādasa, bhante, yojanānī’’ti. ‘‘Iṅgha, tvaṃ mahārāja, kalasigāmaṃ cintehī’’ti. ‘‘Cintito, bhante’’ti. ‘‘Iṅgha, tvaṃ mahārāja, kasmīraṃ cintehī’’ti. ‘‘Cintitaṃ bhante’’ti. ‘‘Katamaṃ nu kho, mahārāja, cirena cintitaṃ, katamaṃ sīghatara’’nti? ‘‘Samakaṃ bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yo idha kālaṅkato brahmaloke uppajjeyya, yo ca idha kālaṅkato kasmīre uppajjeyya, samakaṃ yeva uppajjantī’’ti.
‘‘ભિય્યો ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, મહારાજ, દ્વે સકુણા આકાસેન ગચ્છેય્યું , તેસુ એકો ઉચ્ચે રુક્ખે નિસીદેય્ય, એકો નીચે રુક્ખે નિસીદેય્ય, તેસં સમકં પતિટ્ઠિતાનં કતમસ્સ છાયા પઠમતરં પથવિયં પતિટ્ઠહેય્ય, કતમસ્સ છાયા ચિરેન પથવિયં પતિટ્ઠહેય્યા’’તિ? ‘‘સમકં, ભન્તે’’તિ. ‘‘એવમેવ ખો, મહારાજ, યો ઇધ કાલઙ્કતો બ્રહ્મલોકે ઉપ્પજ્જેય્ય, યો ચ ઇધ કાલઙ્કતો કસ્મીરે ઉપ્પજ્જેય્ય, સમકં યેવ ઉપ્પજ્જન્તી’’તિ.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, dve sakuṇā ākāsena gaccheyyuṃ , tesu eko ucce rukkhe nisīdeyya, eko nīce rukkhe nisīdeyya, tesaṃ samakaṃ patiṭṭhitānaṃ katamassa chāyā paṭhamataraṃ pathaviyaṃ patiṭṭhaheyya, katamassa chāyā cirena pathaviyaṃ patiṭṭhaheyyā’’ti? ‘‘Samakaṃ, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yo idha kālaṅkato brahmaloke uppajjeyya, yo ca idha kālaṅkato kasmīre uppajjeyya, samakaṃ yeva uppajjantī’’ti.
‘‘કલ્લોસિ, ભન્તે નાગસેના’’તિ.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
દ્વિન્નં લોકુપ્પન્નાનં સમકભાવપઞ્હો પઞ્ચમો.
Dvinnaṃ lokuppannānaṃ samakabhāvapañho pañcamo.