Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯ-ਟੀਕਾ • Vinayavinicchaya-ṭīkā

    ਏਕੁਤ੍ਤਰਨਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ

    Ekuttaranayakathāvaṇṇanā

    ੪੨੪. ਇਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਇਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਿਨਿਚ੍ਛਯਕਥਾਯ ਪਰਂ। ਪਰਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ। ਏਕੁਤ੍ਤਰਂ ਨਯਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਅਙ੍ਗਾਤਿਰੇਕਤਾਯ ਏਕੁਤ੍ਤਰਸਙ੍ਖਾਤਂ ਏਕਕਦੁਕਾਦਿਨਯਂ।

    424.Ito paranti ito samuṭṭhānavinicchayakathāya paraṃ. Paranti uttamaṃ. Ekuttaraṃ nayanti ekekaaṅgātirekatāya ekuttarasaṅkhātaṃ ekakadukādinayaṃ.

    ੪੨੫-੭. ਕੇ ਆਪਤ੍ਤਿਕਰਾ ਧਮ੍ਮਾ…ਪੇ॰… ਕਾ ਚਾਦੇਸਨਗਾਮਿਨੀਤਿ ਏਕੇਕਪਞ੍ਹવਸੇਨ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਯੇવ।

    425-7.Ke āpattikarā dhammā…pe… kā cādesanagāminīti ekekapañhavasena uttānatthoyeva.

    ੪੨੮. ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਆਦਿਕੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਉਤ੍ਤਰવਾਦੋ। ਤਤ੍ਥ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ…ਪੇ॰… ਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਤੇਸਂ વਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਕਰਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ।

    428.Samuṭṭhānānīti ādiko vissajjanasaṅkhāto uttaravādo. Tattha samuṭṭhānāni…pe… dīpitāti yasmā etesaṃ vasena puggalo āpattiṃ karoti āpajjati, tasmā ‘‘āpattikarā’’ti vuttā.

    ੪੨੯. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਸੁ ਆਪਤ੍ਤੀਸੁ। ਲਹੁਕਾਤਿ ਲਹੁਕੇਨ વਿਨਯਕਮ੍ਮੇਨ વਿਸੁਜ੍ਝਨਤੋ ਲਹੁਕਾ। ਗਰੁਕੇਨ વਿਨਯਕਮ੍ਮੇਨ વਿਸੁਜ੍ਝਨਤੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿ, ਕੇਨਚਿ ਆਕਾਰੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭਾવਂ ਉਪਨੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤੋ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ ਚ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਤਾ ਪਨ ਲਹੁਕਾਸੁ વੁਤ੍ਤਾਸੁ ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਞਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ વਿਸੁਂ ਨ વੁਤ੍ਤਾ।

    429.Tatthāti tāsu āpattīsu. Lahukāti lahukena vinayakammena visujjhanato lahukā. Garukena vinayakammena visujjhanato saṅghādisesāpatti, kenaci ākārena anāpattibhāvaṃ upanetuṃ asakkuṇeyyato pārājikāpatti ca garukāpatti nāma, tā pana lahukāsu vuttāsu tabbipariyāyato ñātuṃ sakkāti vissajjane visuṃ na vuttā.

    ੪੩੧. ਦੁਟ੍ਠੁਂ ਕੁਚ੍ਛਿਤਭਾવਂ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛਂ ਨਿਨ੍ਦਨੀਯਭਾવਂ ਉਲਤਿ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ, ਪਾਰਾਜਿਕਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੁવਿਧਾਪਤ੍ਤਿ ਆਦਿਤੋ’’ਤਿ।

    431. Duṭṭhuṃ kucchitabhāvaṃ paramajegucchaṃ nindanīyabhāvaṃ ulati gacchatīti duṭṭhullaṃ, pārājikasaṅghādisesaṃ. Tenāha ‘‘duvidhāpatti ādito’’ti.

    ੪੩੨. ਪਞ੍ਚਾਨਨ੍ਤਰਿਯਸਂਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਮਾਤੁਘਾਤਕਪਿਤੁਘਾਤਕਅਰਹਨ੍ਤਘਾਤਕੇਹਿ ਆਪਨ੍ਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ ਚ ਲੋਹਿਤੁਪ੍ਪਾਦਕਸਙ੍ਘਭੇਦਕਾਨਂ ਅਭਬ੍ਬਤਾਹੇਤੁਕਾ ਕਾਯવਚੀਦ੍વਾਰਪ੍ਪવਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲਚੇਤਨਾਸਙ੍ਖਾਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਅਪਾਯੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤਾਯ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਅਨਨ੍ਤਰਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ। ਤਾ ਪਨ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਨਿਯਤੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ‘‘ਨਿਯਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ।

    432.Pañcānantariyasaṃyuttāti mātughātakapitughātakaarahantaghātakehi āpannā manussaviggahapārājikāpatti ca lohituppādakasaṅghabhedakānaṃ abhabbatāhetukā kāyavacīdvārappavattā akusalacetanāsaṅkhātā pārājikā ca anantarameva apāyuppattihetutāya ime pañca anantarasaṃyuttā nāma. Tā pana micchattaniyatesu antogadhattā ‘‘niyatā’’ti vuttā.

    ਪਰਿવਾਰੇ (ਪਰਿ॰ ੩੨੧) ਪਨ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾਦੀ ਬਹੂ ਏਕਕਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤੇ ਪਨ ਗਨ੍ਥਭੀਰੁਕਜਨਾਨੁਗ੍ਗਹੇਨ ਆਚਰਿਯੇਨ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ। ਅਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਪਰਿવਾਰੇਯੇવ (ਪਰਿ॰ ੩੨੧) ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਤ੍ਤਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ વੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸਗ੍ਗਨ੍ਤਰਾਯਞ੍ਚੇવ ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਰਾਯਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ। ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨ વੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਪਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਾਪਤ੍ਤਿ ਨੇવ ਸਗ੍ਗਨ੍ਤਰਾਯਂ, ਨ ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ। ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸਪਿ ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਤੋ વੁਟ੍ਠਾਯ ਸੁਦ੍ਧਿਪਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਚ ਅવਾਰਿਤੋ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗੋਤਿ।

    Parivāre (pari. 321) pana aññepi antarāyikādī bahū ekakā dassitā, te pana ganthabhīrukajanānuggahena ācariyena idha na dassitā. Atthikehi parivāreyeva (pari. 321) gahetabbā. Ettha ca sattapi āpattiyo sañcicca vītikkantā saggantarāyañceva mokkhantarāyañca karontīti antarāyikā. Ajānantena vītikkantā pana paṇṇattivajjāpatti neva saggantarāyaṃ, na mokkhantarāyaṃ karotīti anantarāyikā. Antarāyikaṃ āpannassapi desanāgāminiṃ desetvā vuṭṭhānagāminito vuṭṭhāya suddhipattassa, sāmaṇerabhūmiyaṃ ṭhitassa ca avārito saggamaggamokkhamaggoti.

    ਏਕਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Ekakakathāvaṇṇanā.

    ੪੩੫. ਅਦ੍ਧવਿਹੀਨੋ ਨਾਮ ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸੋ। ਅਙ੍ਗવਿਹੀਨੋ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਦਿਭੇਦੋ। વਤ੍ਥੁવਿਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਪਣ੍ਡਕੋ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੋ ਚ। ਅવਸੇਸਾ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਾਦਯੋ ਅਟ੍ਠ ਅਭਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਕਾਰਿਨੋ ਨਾਮ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਭਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋਤਿ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਤ੍ਤਚੀવਰੋ। ਨੋ ਯਾਚਤੀਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਯਾਚਤਿ। ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਾਤਿ ‘‘ਦ੍વੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ॰ ੩੨੨) વਾਰਿਤਾ।

    435.Addhavihīno nāma ūnavīsativasso. Aṅgavihīno nāma hatthacchinnādibhedo. Vatthuvipanno nāma paṇḍako, tiracchānagato, ubhatobyañjanako ca. Avasesā theyyasaṃvāsakādayo aṭṭha abhabbaṭṭhānappattā dukkaṭakārino nāma, imasmiṃyeva attabhāve dukkaṭena attano kammena abhabbaṭṭhānappattāti attho. Aparipuṇṇoti aparipuṇṇapattacīvaro. No yācatīti upasampannaṃ na yācati. Paṭisiddhāti ‘‘dve puggalā na upasampādetabbā’’tiādinā (pari. 322) vāritā.

    ੪੩੬. ਹવੇਤਿ ਏਕਂਸਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦੀਪਿਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਹવੇ ਅਤ੍ਥੇવ। ਨੋ ਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਅਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਦੀਪਿਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    436.Haveti ekaṃsatthe nipāto. Laddhasamāpattissa bhikkhuno dīpitā āpatti atthi have attheva. No laddhasamāpattissāti aladdhasamāpattissa dīpitā āpatti atthevāti yojanā.

    ੪੩੭. ਭੂਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ। ਅਭੂਤਾਰੋਚਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਨੋ ਨਿਦ੍ਦਿਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    437.Bhūtassāti attani santassa uttarimanussadhammassa. Abhūtārocanāpattīti catutthapārājikāpatti. Asamāpattilābhino niddiseti yojanā.

    ੪੩੮. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਂਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਤ੍ਥਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇਕવਚਨਨ੍ਤੇਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ।

    438.‘‘Atthisaddhammasaṃyuttā’’tiādīsu atthi-saddo paccattekavacanantehi paccekaṃ yojetabbo.

    ੪੩੯. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਮੂਲਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ’’ਤਿ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ ਗਹਣਂ।

    439.Padasodhammamūlādīti ādi-saddena ‘‘uttarichappañcavācādhammadesanā’’ti āpattīnaṃ gahaṇaṃ.

    ੪੪੦. ਭੋਗੇਤਿ ਪਰਿਭੋਗੇ। ‘‘ਸਪਰਿਕ੍ਖਾਰਸਂਯੁਤਾ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ। ‘‘ਪਤ੍ਤਚੀવਰਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ, ਕਿਲਿਟ੍ਠਚੀવਰਾਨਂ ਅਧੋવਨੇ, ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਚਨੇ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਾ ਅਯੁਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ਸਕਪਰਿਕ੍ਖਾਰਸਂਯੁਤ੍ਤਾਯੇવ।

    440.Bhogeti paribhoge. ‘‘Saparikkhārasaṃyutā’’ti idañca nidassanamattaṃ. ‘‘Pattacīvarānaṃ nissajjane, kiliṭṭhacīvarānaṃ adhovane, malaggahitapattassa apacane’’ti evamādikā ayuttaparibhogā āpattiyopi sakaparikkhārasaṃyuttāyeva.

    ੪੪੧. ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਭਿਸਿਆਦੀਨਂ ਗਹਣਂ। ਅਜ੍ਝੋਕਾਸਤ੍ਥਰੇਪਿ ਚਾਤਿ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਅਤ੍ਥਰੇ ਅਤ੍ਥਰਾਪਨੇ ਸਤਿ। ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾવ ਗਮਨੇਤਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ વਾ ਗਮਨੇ। વਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ વਾ ਅਨੁਦ੍ਧਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਗਮਨਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਪਰਸਨ੍ਤਕਸਂਯੁਤਾਤਿ ਪਰਪਰਿਕ੍ਖਾਰਪਟਿਬਦ੍ਧਾ।

    441.Mañcapīṭhādinti ādi-saddena bhisiādīnaṃ gahaṇaṃ. Ajjhokāsattharepi cāti ajjhokāse atthare attharāpane sati. Anāpucchāva gamaneti anāpucchitvā vā gamane. -saddena anuddharitvā vā anuddharāpetvā vā gamanaṃ saṅgaṇhāti. Parasantakasaṃyutāti paraparikkhārapaṭibaddhā.

    ੪੪੩. ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸੀ’’ਤਿ ਯਂ વਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਤਂ ਭਣਤੋ ਗਰੁਕਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    443. ‘‘Sikharaṇīsī’’ti yaṃ vacanaṃ saccaṃ, taṃ bhaṇato garukaṃ duṭṭhullavācāsaṅghādiseso siyāti yojanā.

    ੪੪੫. ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ। ਭੂਤਸ੍ਸਾਰੋਚਨੇਤਿ ਭੂਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨੇ। ਸਚ੍ਚਂ વਦਤੋਤਿ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਲਹੁਕਾਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ।

    445.Garukāpattīti uttarimanussadhammapārājikāpatti. Bhūtassārocaneti bhūtassa uttarimanussadhammassa anupasampannassa ārocane. Saccaṃ vadatoti saccaṃ vacanaṃ vadantassa. Lahukāti pācittiyāpatti.

    ੪੪੭. વਿਕੋਪੇਤੁਨ੍ਤਿ વਗ੍ਗਕਰਣੇਨ વਿਕੋਪੇਤੁਂ। ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਜਹਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਏવ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਜਹਨ੍ਤੋ, ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਜਹਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਫੁਸੇਤਿ ਭੂਮਿਗਤੋ ਫੁਸੇਯ੍ਯ।

    447.Vikopetunti vaggakaraṇena vikopetuṃ. Hatthapāsaṃ jahanti antosīmāya eva hatthapāsaṃ jahanto, hatthapāsaṃ jahitvā ekamantaṃ nisīdantoti attho. Phuseti bhūmigato phuseyya.

    ੪੪੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਯਾ ਉਪਰਿ ਆਹਚ੍ਚਪਾਦਕਂ ਮਞ੍ਚਂ વਾ ਪੀਠਂ વਾ ਅਭਿਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ વੇਹਾਸਗਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਚੇ ਤਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍વਾ ਨਿਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਨ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਭੂਮਿਤੋ’’ਤਿ।

    448. Vehāsakuṭiyā upari āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhinisīdanto vehāsagato āpajjatīti yojanā. Sace taṃ bhūmiyaṃ paññapetvā nisajjeyya, na āpajjeyya. Tena vuttaṃ ‘‘na bhūmito’’ti.

    ੪੪੯. ਪવਿਸਨ੍ਤੋਤਿ ਆਰਾਮਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ। ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਏવ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ। ਨ੍ਤਿ ਆਰਾਮਂ।

    449.Pavisantoti ārāmaṃ pavisanto. Nikkhamanti tato eva nikkhamanto. Tanti ārāmaṃ.

    ੪੫੦. વਤ੍ਤਮਪੂਰੇਤ੍વਾਨਾਤਿ ਸੀਸਤੋ ਛਤ੍ਤਾਪਨਯਨਂ, ਪਾਦਤੋ ਉਪਾਹਨਾਮੁਞ੍ਚਨવਤ੍ਤਂ ਅਕਤ੍વਾ। ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    450.Vattamapūretvānāti sīsato chattāpanayanaṃ, pādato upāhanāmuñcanavattaṃ akatvā. Nikkhamanti bahi nikkhamanto chattupāhanaṃ dhārentopi na āpajjati.

    ੪੫੧. ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਪਦਂ। ਪવਿਸਂ ਨ ਚਾਤਿ ਯਂ ਆਰਾਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਗਤੋ, ਤਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ ਨ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ।

    451.‘‘Nikkhamanto’’ti idaṃ ‘‘nikkhama’’nti etassa atthapadaṃ. Pavisaṃ na cāti yaṃ ārāmaṃ sandhāya gato, taṃ pavisanto na āpajjeyya.

    ੪੫੩. ਯਾ ਕਾਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰਂ ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਕਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤੀ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    453. Yā kāci bhikkhunī atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyantī āpattiṃ āpajjatīti yojanā.

    ੪੫੭. વਤ੍ਤਂ ਪਨਤ੍ਤਨੋਤਿ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨੇਤ੍ਥਾਰવਤ੍ਤਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਸੋ ਤਂ ਅਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤੋવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    457.Vattaṃ panattanoti yaṃ attano netthāravattaṃ vuttaṃ, so taṃ asamādiyantova āpajjati nāmāti yojanā.

    ੪੬੦. ਇਤਰਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ, ਤਥਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਚ।

    460.Itarassa ācariyassa, tathā saddhivihārikassa ca.

    ੪੬੨. ਦਦਮਾਨੋਤਿ ਪਾਰਿવਤ੍ਤਕਂ વਿਨਾ ਦਦਮਾਨੋ।

    462.Dadamānoti pārivattakaṃ vinā dadamāno.

    ੪੬੩. ਮੁਦੂਤਿ ਮੁਦੁਪਿਟ੍ਠਿਕੋ। ‘‘ਲਮ੍ਬੀਆਦਿਨੋ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਹਤ੍ਥੇਨ ਉਪਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਸੁਚਿਂ ਮੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਊਰੁਨਾ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪੇਲ੍ਲਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਧਿਤ੍વਾ વਧਿਤ੍વਾ ਰੋਦਨ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏવਮਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਤਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੋ, વਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੋ ਚ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਾਤਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਪਹਾਰਦਾਨਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿ। ਪਰਨਿਸ੍ਸਿਤਾਤਿ ਪਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    463.Mudūti mudupiṭṭhiko. ‘‘Lambīādino’’ti padacchedo. Ādi-saddena ‘‘hatthena upakkamitvā asuciṃ mocentassa, ūrunā aṅgajātaṃ pellantassa, attānaṃ vadhitvā vadhitvā rodantiyā bhikkhuniyā āpattī’’ti evamādīnaṃ saṅgaho. Attāti ettha nissitāti uttarapadalopo, vibhattilopo ca niruttilakkhaṇena daṭṭhabbo. Sesāti methunadhammakāyasaṃsaggapahāradānādīsu vuttāpatti. Paranissitāti paraṃ nissāya āpajjitabbāti attho.

    ੪੬੫. ‘‘ਨ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓવਾਦੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ વਚਨਤੋ ਓવਾਦਂ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ વਜ੍ਜਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ।

    465. ‘‘Na , bhikkhave, ovādo na gahetabbo’’ti vacanato ovādaṃ na gaṇhanto na paṭiggaṇhanto vajjataṃ āpajjati nāma.

    ੪੭੦. ਅਰੁਣੁਗ੍ਗੇਤਿ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨੇ। ਨਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮੇਤਿ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ।

    470.Aruṇuggeti aruṇuggamane. Naaruṇuggameti aruṇuggamanato aññasmiṃ kāle.

    ੪੭੧. ਏਕਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਛਾਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਦਸਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਾਸਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। વੁਤ੍ਤਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਂ। ‘‘ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮੇ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ।

    471. Ekarattātikkame chārattātikkame sattāhātikkame dasāhātikkameti yojanā. Ādi-saddena māsādīnaṃ saṅgaho. Vuttamāpattinti sabbattha nissaggiye pācittiyāpattiṃ. ‘‘Āpajjati aruṇuggame’’ti padacchedo.

    ੪੭੩. ਪਰਸਨ੍ਤਕਂ ਰੁਕ੍ਖਲਤਾਦਿਂ ਥੇਯ੍ਯਾਯ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੂਤਗਾਮਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਪਾਰਾਜਿਕਞ੍ਚ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਫੁਸੇ’’ਤਿ।

    473. Parasantakaṃ rukkhalatādiṃ theyyāya chindantassa pārājikaṃ, chindantassa pācittimattaṃ hotīti āha ‘‘bhūtagāmaṃ chindanto pārājikañca pācittiñca phuse’’ti.

    ੪੭੫. ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ ਪਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਤਤ੍ਰ ਆਹ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ ਨਰੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ।

    475.Chādento panāti ettha ‘‘kā āpattī’’ti seso. Tatra āha ‘‘āpattiṃ chādento naro āpajjatī’’ti.

    ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਚੀવਰੋ। ਨਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਤਿਣੇਨ વਾ ਪਣ੍ਣੇਨ વਾ ਸਾਖਾਭਙ੍ਗਾਦਿਨਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਿਰਿਕੋਪਿਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਤਿਣੇਨ વਾ ਪਣ੍ਣੇਨ વਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਨਗ੍ਗੇਨ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੫੧੭)।

    Acchinnoti acchinnacīvaro. Nacchādentoti tiṇena vā paṇṇena vā sākhābhaṅgādinā yena kenaci attano hirikopinaṃ appaṭicchādento. Yathāha – ‘‘tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā āgantabbaṃ, na tveva naggena āgantabbaṃ. Yo āgaccheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 517).

    ੪੭੬. ਕੁਸਚੀਰਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ વਾਕਚੀਰਫਲਕਚੀਰਾਦੀਨਂ ਤਿਤ੍ਥਿਯਧਜਾਨਂ ਗਹਣਂ। ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਕੋਚਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਸੇਸੋ। ਤਤ੍ਰਾਹ – ‘‘ਕੁਸਚੀਰਾਦੀਨਿ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੨੨)।

    476.Kusacīrādinti ādi-saddena vākacīraphalakacīrādīnaṃ titthiyadhajānaṃ gahaṇaṃ. Dhārento koci āpajjatīti seso. Tatrāha – ‘‘kusacīrādīni dhārento dhārento āpajjatī’’ti (pari. aṭṭha. 322).

    ੪੭੭. ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਤ੍ਤੋ ਯਾવਭੇਦਨਾਯ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਦੋਸવਾ ਹੋਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ। ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਚਿਤ੍ਤਕਦੁਕਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਦੁਕਂ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਦੁਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ।

    477. Yaṃ nissaṭṭhapattaṃ ‘‘ayaṃ te bhikkhu patto yāvabhedanāya dhāretabbo’’ti dinnaṃ, taṃ sakkaccaṃ adhārento cadosavā hoti āpajjati āpattiṃ. Sacittakācittakadukassa saññāvimokkhadukaṃ yathākkamaṃ pariyāyoti āha ‘‘sacittakaduka’’ntiādi.

    ਦੁਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Dukakathāvaṇṇanā.

    ੪੭੮. ਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਥੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ, ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ। ਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਥੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਹੋਤਿ, ਨ ਤੁ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇ, ਸਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ। ਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਥੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇਪਿ ਹੋਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇਪਿ, ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    478. Yā āpatti nāthe tiṭṭhante hoti, no parinibbute, sā āpatti atthi. Yā āpatti nāthe parinibbute hoti, na tu tiṭṭhante, sāpi atthi. Yā āpatti nāthe tiṭṭhantepi hoti parinibbutepi, sā āpatti atthīti yojanā.

    ੪੭੯. ਸਾ ਕਤਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਥੇਰਮਾવੁਸવਾਦੇਨ, વਦਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇਤਿ ‘‘ਯਥਾ ਖੋ ਪਨਾਨਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆવੁਸੋવਾਦੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਖੋ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨ ਏવਂ ਸਮੁਦਾਚਰਿਤਬ੍ਬਂ…ਪੇ॰… ਨવਕਤਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਥੇਰਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ વਾ ‘ਆਯਸ੍ਮਾ’ਤਿ વਾ ਸਮੁਦਾਚਰਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੧੬) વਚਨਤੋ ਥੇਰਂ ਆવੁਸੋવਾਦੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗવਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    479. Sā katamāti āha ‘‘ruhiruppādanāpattī’’tiādi. Tattha theramāvusavādena, vadato parinibbuteti ‘‘yathā kho panānanda, etarahi bhikkhū aññamaññaṃ āvusovādena samudācaranti, na kho mamaccayena evaṃ samudācaritabbaṃ…pe… navakatarena bhikkhunā therataro bhikkhu ‘bhante’ti vā ‘āyasmā’ti vā samudācaritabbo’’ti (dī. ni. 2.216) vacanato theraṃ āvusovādena samudācaraṇapaccayā āpattiṃ parinibbute bhagavati āpajjati, no tiṭṭhanteti attho.

    ੪੮੧. ਕਥਂ ਕਾਲੇਯੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਨ વਿਕਾਲੇ। ਕਥਂ વਿਕਾਲੇਯੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਕਾਲੇ ਨ ਸਿਯਾ। ਕਥਂ ਕਾਲੇ ਚੇવ વਿਕਾਲੇ ਚਾਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥ ਸਿਯਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇ।

    481. Kathaṃ kāleyeva āpatti siyā, na vikāle. Kathaṃ vikāleyeva āpatti siyā, kāle na siyā. Kathaṃ kāle ceva vikāle cāti ubhayattha siyāti pañhe.

    ੪੮੨. ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਤੋ’’ਤਿਆਦਿ।

    482. Yathākkamaṃ vissajjento āha ‘‘bhuñjato’’tiādi.

    ੪੮੩. ਅવਸੇਸਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਕਾਲવਿਕਾਲੇਸੁ ਸਬ੍ਬਦਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਸਂਸਯੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    483. Avasesaṃ pana sabbaṃ āpattiṃ kālavikālesu sabbadā āpajjati, tattha ca saṃsayo natthīti yojanā.

    ੪੮੪. ‘‘ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਦਿવਾ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਦਿવਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਰਤ੍ਤਿਂ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਚੇવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਦਿવਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਪਰਿ॰ ੩੨੩) વੁਤ੍ਤਂ ਤਿਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਰਤ੍ਤਿਮੇવਾ’’ਤਿਆਦਿ।

    484. ‘‘Atthāpatti rattiṃ āpajjati, no divā, atthāpatti divā āpajjati, no rattiṃ, atthāpatti rattiñceva āpajjati divā cā’’ti (pari. 323) vuttaṃ tikaṃ dassetumāha ‘‘rattimevā’’tiādi.

    ੪੮੬. ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਦਸવਸ੍ਸੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਊਨਦਸવਸ੍ਸੋ, ਸਾ ਕਥਂ ਸਿਯਾ। ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਊਨਦਸવਸ੍ਸੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਦਸવਸ੍ਸੋ, ਸਾ ਕਥਂ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਦਸવਸ੍ਸੋਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਊਨਦਸવਸ੍ਸੋਪੀਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਕਥਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    486. Atthāpatti dasavasso āpajjati, no ūnadasavasso, sā kathaṃ siyā. Atthāpatti ūnadasavasso āpajjati, no dasavasso, sā kathaṃ hoti. Atthāpatti dasavassopi āpajjati ūnadasavassopīti ubhayatthapi āpatti kathaṃ hotīti yojanā.

    ੪੮੭. ਤਤ੍ਥ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮਾਹ ‘‘ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤੀ’’ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਬਾਲੋ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਤ੍ਥਪਦਂ ‘‘ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ’’ਤਿ।

    487. Tattha vissajjanamāha ‘‘upaṭṭhāpetī’’tiādi. ‘‘Bālo’’ti etassa hi atthapadaṃ ‘‘abyatto’’ti.

    ੪੮੮. ਊਨਦਸવਸ੍ਸੋ ਏવਂ ‘‘ਅਹਂ ਪਣ੍ਡਿਤੋ’’ਤਿ ਪਰਿਸਂ ਗਣ੍ਹਤਿ, ਤਥਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਦਸવਸ੍ਸੋ ਊਨੋ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਦਸવਸ੍ਸੋ, ਊਨਦਸવਸ੍ਸੋ ਚਾਤਿ ਉਭੋਪੇਤੇ ਪਰਿਸੁਪਟ੍ਠਾਪਨਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਨ-ਕਾਰਲੋਪੋ।

    488. Ūnadasavasso evaṃ ‘‘ahaṃ paṇḍito’’ti parisaṃ gaṇhati, tathā āpattiṃ āpajjatīti yojanā. ‘‘Dasavasso ūno’’ti padacchedo. Dasavasso, ūnadasavasso cāti ubhopete parisupaṭṭhāpanāpattito aññaṃ āpattiṃ āpajjatīti yojanā. Ettha ca ‘‘āpajjante’’ti vattabbe gāthābandhavasena na-kāralopo.

    ੪੮੯. ਕਥਂ ਕਾਲ਼ੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਜੁਣ੍ਹੇ, ਕਥਂ ਜੁਣ੍ਹੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਕਾਲ਼ਸ੍ਮਿਂ, ਕਥਂ ਕਾਲ਼ੇ ਚ ਜੁਣ੍ਹੇ ਚਾਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    489. Kathaṃ kāḷe āpattiṃ āpajjati, na juṇhe, kathaṃ juṇhe āpattiṃ āpajjati, na kāḷasmiṃ, kathaṃ kāḷe ca juṇhe cāti ubhayatthapi āpajjatīti yojanā.

    ੪੯੦. વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮਾਹ ‘‘વਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਆਪਜ੍ਜਤੇ ਅਪ੍ਪવਾਰੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਜੁਣ੍ਹੇਤਿ ਪੁਰਿਮਪਕ੍ਖੇ। ਕਾਲ਼ਕੇਤਿ ਅਪਰਪਕ੍ਖੇ।

    490. Vissajjanamāha ‘‘vassa’’ntiādi. ‘‘Āpajjate appavārento’’ti padacchedo. Juṇheti purimapakkhe. Kāḷaketi aparapakkhe.

    ੪੯੧. ਅવਿਪਤ੍ਤਿਨਾਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧવਿਪਤ੍ਤਿਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅવਿਪਤ੍ਤਿਨਾ ਭਗવਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਅવਸੇਸਨ੍ਤਿ વਸ੍ਸਂ ਅਨੁਪਗਮਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਪવਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਅવਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ।

    491.Avipattināti catubbidhavipattirahitattā avipattinā bhagavatā paññattaṃ. Avasesanti vassaṃ anupagamanāpattiyā ca pavāraṇāpattiyā ca avasesaṃ sabbaṃ āpattiṃ.

    ੪੯੨. વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਂ ਕਾਲ਼ੇ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਜੁਣ੍ਹੇ ਨੋ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਪવਾਰਣਾ ਜੁਣ੍ਹੇ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਕਾਲ਼ੇ ਨੋ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਸੇਸਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਘਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਲ਼ੇ ਚ ਜੁਣ੍ਹੇ ਚਾਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    492. Vassūpagamanaṃ kāḷe kappati, juṇhe no kappati, pavāraṇā juṇhe kappati, kāḷe no kappati, sesaṃ anuññātaṃ sabbaṃ saṅghakiccaṃ kāḷe ca juṇhe cāti ubhayatthapi kappatīti yojanā.

    ੪੯੩. ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਹੋਤਿ, ਇਤਰਉਤੁਦ੍વਯੇ ਗਿਮ੍ਹਾਨવਸ੍ਸਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਗਿਮ੍ਹੇਯੇવ ਹੋਤਿ, ਨ ਸੇਸੇਸੁ વਸ੍ਸਾਨਹੇਮਨ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ વਸ੍ਸੇ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਇਤਰਦ੍વਯੇ ਹੇਮਨ੍ਤਗਿਮ੍ਹਸਙ੍ਖਾਤੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    493. Atthāpatti hemante hoti, itarautudvaye gimhānavassānasaṅkhāte na hoti, atthāpatti gimheyeva hoti, na sesesu vassānahemantasaṅkhātesu, atthāpatti vasse hoti, no itaradvaye hemantagimhasaṅkhāteti yojanā.

    ੪੯੪-੬. ਸਾ ਤਿવਿਧਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਕਤਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਿਨੇ ਪਾਟਿਪਦਕ੍ਖਾਤੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਦਿਨੇ…ਪੇ॰… ਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਾਤਿ ਅਪਰਕਤ੍ਤਿਕਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਾ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਪਾਟਿਪਦਦਿવਸੇ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ વਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ ਪਨ ਤਂ વਸ੍ਸਸਾਟਿਕਚੀવਰਂ ਸਚੇ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਨਿવਾਸੇਤਿ, ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    494-6. Sā tividhāpi āpatti katamāti āha ‘‘dine pāṭipadakkhāte’’tiādi. Tattha dine…pe… puṇṇamāsiyāti aparakattikapuṇṇamāsiyā kāḷapakkhapāṭipadadivase paccuddharitvā vikappetvā ṭhapitaṃ pana taṃ vassasāṭikacīvaraṃ sace hemante nivāseti, hemante āpajjatīti yojanā.

    ਪਚ੍ਛਿਮੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾਮਿવਚਨਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪੁਣ੍ਣਮੇ ਦਿવਸੇ વਸ੍ਸਿਕਸਾਟਿਕਚੀવਰਂ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿવਸੇ ਤਂ ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾવ ਪਾਟਿਪਦੇ ਅਰੁਣਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋ ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤੇਯੇવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਇਤਰੇ ਗਿਮ੍ਹਾਨવਸ੍ਸਾਨਉਤੁਦ੍વਯੇ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੨੩) ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸ੍ਸਿਕਸਾਟਿਕਂ વਸ੍ਸਾਨਂ ਚਤੁਮਾਸਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤੁਂ, ਤਤੋ ਪਰਂ વਿਕਪ੍ਪੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੩੫੮) વੁਤ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਾ ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾવਚਨਸ੍ਸ ਅવਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ‘‘ਤਮ੍ਪਿ ਸੁવੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੨੩) ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ વਚਨਸ੍ਸ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।

    Pacchimeti ettha sāmivacanappasaṅge bhummaṃ. Pacchimassa kattikassa yasmiṃ puṇṇame divase vassikasāṭikacīvaraṃ paccuddharitabbaṃ, tasmiṃ divase taṃ apaccuddharitvāva pāṭipade aruṇaṃ uṭṭhāpento apaccuddharaṇapaccayā āpatti hemanteyeva āpajjati, itare gimhānavassānautudvaye na āpajjatīti kurundaṭṭhakathāyaṃ (pari. aṭṭha. 323) niddiṭṭhanti yojanā. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, vassikasāṭikaṃ vassānaṃ catumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ, tato paraṃ vikappetu’’nti (mahāva. 358) vuttapāḷiyā kurundaṭṭhakathāvacanassa avirujjhanato ‘‘tampi suvutta’’nti (pari. aṭṭha. 323) samantapāsādikāya vuttattā ‘‘hemante āpajjatī’’ti vacanassa ubhayampi attho hotīti gahetabbaṃ.

    ੪੯੭. ਗਿਮ੍ਹਾਨਮਾਸਾਨਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਨਿ ਗਿਮ੍ਹਿਕੇ ਉਤੁਮ੍ਹਿ। ਮਾਸਤੋ ਅਤਿਰੇਕੋ ਅਤਿਰੇਕਮਾਸੋਤਿ ਕਤ੍વਾ ਅਤਿਰੇਕਮਾਸੋ ਕਾਲੋ ਸੇਸੋਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਕਾਲੇ। ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਅਪ੍ਪવਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਸਤੁਪ੍ਪਾਦਕਰਣੇਨ વਸ੍ਸਿਕਸਾਟਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਚ ਅਤਿਰੇਕਮਾਸੋ ਸੇਸੋਤਿ ਕਤ੍વਾ ਨਿવਾਸੇਨ੍ਤੋ ਚ ਗਿਮ੍ਹੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ‘‘ਨ ਤੁ ਏવ ਇਤਰਉਤੁਦ੍વਯੇ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਗਿਮ੍ਹੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਪੁਰਿਮਮਾਸਤ੍ਤਯੇ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ ਨਿવਾਸੇਨ੍ਤੋ ਅਡ੍ਢਮਾਸਾਧਿਕੇ ਗਿਮ੍ਹਮਾਸਤ੍ਤਯੇ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਹੇ ‘‘ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮਮਾਸਤੋ ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਸਤ੍ਤਸੁ ਮਾਸੇਸੂ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਦਯੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਿਮ੍ਹਾਨੇਯੇવ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਗਿਮ੍ਹਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਦਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ, ‘‘ਇਤਰਉਤੁਦ੍વਯੇ’’ਤਿ ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਚ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਗਾਥਾਯ ਪਰਿਯੇਸਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾਯੇવ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਨਿવਾਸਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਗਿਮ੍ਹੇਯੇવ ਸਮ੍ਭવੋਤਿ ਸਾਪਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾ।

    497. Gimhānamāsānaṃ sambandhini gimhike utumhi. Māsato atireko atirekamāsoti katvā atirekamāso kālo sesoti vattabbe kāle. Pariyesantoti aññātikaappavāritaṭṭhānato satuppādakaraṇena vassikasāṭikaṃ pariyesanto ca atirekamāso sesoti katvā nivāsento ca gimhe āpattiṃ āpajjati. ‘‘Na tu eva itarautudvaye’’ti padacchedo. Gimhe pariyesanto purimamāsattaye āpajjatīti katvā nivāsento aḍḍhamāsādhike gimhamāsattaye āpajjati. Nissandehe ‘‘gimhānaṃ pacchimamāsato purimesu sattasu māsesū’’ti vuttaṃ, tadayuttaṃ ‘‘gimhāneyeva āpajjatī’’ti gimhāpattiyā dassitattā, ‘‘itarautudvaye’’ti paṭisiddhattā ca. Ettha ca gāthāya pariyesanāpattiyāyeva dassanaṃ nidassanamattanti katvā nivāsanāpattiyā ca gimheyeva sambhavoti sāpi dassitā.

    ੪੯੮. ਇਧ ਪਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ વਸ੍ਸਿਕਸਾਟਿਕਚੀવਰੇ વਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਨਗ੍ਗੋ ਕਾਯਂ ਓવਸ੍ਸਾਪੇਤਿ, ਸੋ ਹવੇ ਏਕਂਸੇਨ વਸ੍ਸੇ વਸ੍ਸਾਨਉਤੁਮ੍ਹਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    498.Idha pana imasmiṃ sāsane yo bhikkhu vassikasāṭikacīvare vijjamāne naggo kāyaṃ ovassāpeti, so have ekaṃsena vasse vassānautumhi āpajjatīti yojanā.

    ੪੯੯. ‘‘ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਗਣੋ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਗਣੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਸਙ੍ਘੋ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਸਙ੍ਘੋ ਨ ਗਣੋ’’ਤਿ (ਪਰਿ॰ ੩੨੩) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਿਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਹਿ ਸਙ੍ਘੋવਾ’’ਤਿਆਦਿ।

    499. ‘‘Atthāpatti saṅgho āpajjati, na gaṇo na puggalo, atthāpatti gaṇo āpajjati, na saṅgho na puggalo, atthāpatti puggalo āpajjati, na saṅgho na gaṇo’’ti (pari. 323) vuttattikaṃ dassetumāha ‘‘āpajjati hi saṅghovā’’tiādi.

    ੫੦੦. ਕਥਮਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਧਿਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਉਪੋਸਥਂ વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਇਧ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਥਾਪਤ੍ਤਮੁਪੋਸਥਂ ਅਕਤ੍વਾ ਅਪਤ੍ਤਉਪੋਸਥਕਰਣਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਤਕਰਣਦੋਸਸ੍ਸ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਚ ਨ ਗਣੋ ਨ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਚ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਣੋ ਚ ਨਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯਥਾਲਾਭਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਯੋਜਨਂ ਕਰੋਮੀਤਿ વਿਪਰਿਯਾਯવਿਕਪ੍ਪੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਏવਮੁਪਰਿਪਿ વਿਪਰਿਯਾਯવਿਪਕ੍ਖਂ ਕਤ੍વਾ ਯਥਾਲਾਭਯੋਜਨਾવ ਕਾਤਬ੍ਬਾ।

    500. Kathamāpajjatīti āha ‘‘adhiṭṭhāna’’ntiādi. Adhiṭṭhānanti adhiṭṭhānuposathaṃ karonto pārisuddhiuposathaṃ vāti sambandho. Idha attano yathāpattamuposathaṃ akatvā apattauposathakaraṇaṃ āpajjitabbāpattidassanassa adhippetattā, attakaraṇadosassa visuṃ visuṃ vakkhamānattā ca na gaṇo na ca puggaloti ettha adhiṭṭhānaṃ karonto puggalo ca pārisuddhiṃ karonto gaṇo ca nāpajjatīti yathālābhayojanā kātabbā. Yathākkamaṃ yojanaṃ karomīti vipariyāyavikappo na kātabbo. Evamuparipi vipariyāyavipakkhaṃ katvā yathālābhayojanāva kātabbā.

    ੫੦੧. ‘‘ਉਪੋਸਥ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਸੁਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਮਧਿਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦੇਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ।

    501.‘‘Uposatha’’nti idaṃ ‘‘suttuddesamadhiṭṭhāna’’nti padehi paccekaṃ yojetabbaṃ.

    ੫੦੨. ਸੁਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਸੁਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਂ, ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ વਾ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੁਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘੋ ਚ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਣੋ ਚ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    502.Suttuddesaṃ karonto vāti ettha -saddena pārisuddhiṃ gaṇhāti. Suttuddesaṃ, pārisuddhiṃ vā uposathaṃ karonto puggalo āpattiṃ āpajjati, suttuddesaṃ karonto saṅgho ca nāpajjati, pārisuddhiṃ karonto gaṇo ca na āpajjatīti yojanā.

    ੫੦੩. ਕਥਂ ਪਨ ਗਿਲਾਨੋવ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਗਿਲਾਨੋ, ਕਥਂ ਅਗਿਲਾਨੋવ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਗਿਲਾਨੋ, ਕਥਂ ਗਿਲਾਨੋ ਚ ਅਗਿਲਾਨੋ ਚ ਉਭੋਪਿ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    503. Kathaṃ pana gilānova āpattiṃ āpajjati, na agilāno, kathaṃ agilānova āpattiṃ āpajjati, no gilāno, kathaṃ gilāno ca agilāno ca ubhopi āpajjantīti yojanā.

    ੫੦੪. ਯੋ ਪਨ ਅਕਲ੍ਲਕੋ ਗਿਲਾਨੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਨ ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਤਦਞ੍ਞਂ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਸੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    504. Yo pana akallako gilāno aññena pana bhesajjena atthe sati tadaññaṃ tato aññaṃ bhesajjaṃ viññāpeti, so āpajjati pācittiyāpattinti yojanā.

    ੫੦੫. ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਅવਿਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਸਚੇ ਭੇਸਜ੍ਜਂ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ, ਅਗਿਲਾਨੋવ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੇਸਂ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਗਿਲਾਨਅਗਿਲਾਨਾ ਉਭੋਪਿ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।

    505. Bhesajjena atthe avijjamānepi sace bhesajjaṃ viññāpeti, agilānova viññattipaccayā āpattiṃ āpajjati. Sesaṃ pana āpattiṃ gilānaagilānā ubhopi āpajjanti.

    ੫੦੬. ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਬਹਿਦ੍ਧਾ, ਤਥਾ ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਬਹਿ ਏવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    506. Atthāpatti antova āpajjati, na bahiddhā, tathā atthāpatti bahi eva āpajjati, na anto, atthāpatti anto, bahiddhāti ubhayatthapi āpajjatīti yojanā.

    ੫੦੭. ਕੇવਲਂ ਅਨ੍ਤੋਯੇવ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    507. Kevalaṃ antoyeva āpajjatīti yojanā.

    ੫੦੮. ਮਞ੍ਚਾਦਿਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਿਕਮਞ੍ਚਾਦਿਂ।

    508.Mañcādinti saṅghikamañcādiṃ.

    ੫੦੯. ‘‘ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਏવ ਆਪਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਕਥਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਏવ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੇવ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਥਂ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਏવ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਥਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਚ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਚਾਤਿ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    509. ‘‘Antosīmāya eva āpatti’’nti padacchedo. Kathaṃ antosīmāya eva āpattiṃ āpajjati, neva bahisīmāya āpattiṃ āpajjati, kathaṃ bahisīmāya eva āpattiṃ āpajjati, no antosīmāya āpattiṃ āpajjati, kathaṃ antosīmāya ca bahisīmāya cāti ubhayatthapi āpajjatīti yojanā.

    ੫੧੦. ਸਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਸਹਿਤੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਪવਿਸਨ੍ਤੋ ਤਪੋਧਨੋਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕવਤ੍ਤਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ।

    510.Sachattupāhano bhikkhūti chattupāhanasahito āgantuko bhikkhu. Pavisanto tapodhanoti āgantukavattaṃ adassetvā saṅghārāmaṃ pavisanto.

    ੫੧੧. ‘‘ਉਪਚਾਰਸ੍ਸ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ।

    511. ‘‘Upacārassa atikkame’’ti padacchedo.

    ੫੧੨. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਚ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਚ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦਾਪਤ੍ਤਿਂ ਬਹਿਸੀਮਾਗਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਆਰਾਮਪવੇਸਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਦੁਭਯਂ ਪਨ ਆਗਨ੍ਤੁਕਗਮਿਕવਤ੍ਤਭੇਦਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਨ੍ਤਿ ਉਪਲਕ੍ਖਣਤੋ ਏਤੇਨੇવ વਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ વਿਸੁਂ ਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।

    512.Sesaṃ sabbaṃ āpattiṃ antosīmāya ca bahisīmāya ca āpajjatīti yojanā. Ettha ca kiñcāpi vassacchedāpattiṃ bahisīmāgato āpajjati, bhikkhunīārāmapavesanāpattiṃ antosīmāya āpajjati, tadubhayaṃ pana āgantukagamikavattabhedāpattīhi ekaparicchedanti upalakkhaṇato eteneva viññāyatīti visuṃ na vuttanti gahetabbaṃ. Evaṃ sabbattha īdisesu ṭhānesu vinicchayo veditabbo.

    ਤਿਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Tikakathāvaṇṇanā.

    ੫੧੫. વਚੀਦ੍વਾਰਿਕਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਮੁਸਾવਾਦਪੇਸੁਞ੍ਞਹਰਣਾਦਿવਸੇਨ વਚੀਦ੍વਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਂ। ਪਰવਾਚਾਯ ਸੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਏਕવਾਚਿਕਾਯ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਸੁਜ੍ਝਤਿ।

    515.Vacīdvārikamāpattinti musāvādapesuññaharaṇādivasena vacīdvāre āpajjitabbāpattiṃ. Paravācāya sujjhatīti saṅghamajjhe ekavācikāya tiṇavatthārakakammavācāya sujjhati.

    ੫੧੬. વਜ੍ਜਮੇવ વਜ੍ਜਤਾ, ਤਂ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    516. Vajjameva vajjatā, taṃ, pācittiyanti attho.

    ੫੧੮-੯. ਤਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ વਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋਤਿ ਤਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ વਿਸੁਦ੍ਧੋ ਹੋਨ੍ਤੋ। ਯਾવਤਤਿਯਕਂ ਪਨਾਤਿ ਯਾવਤਤਿਯੇਨ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮੇਨ ਆਪਨ੍ਨਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਨ। ਪਰਿવਾਸਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਾਨਤ੍ਤਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਅਬ੍ਭਾਨਾਨਿ ਗਹਿਤਾਨਿ।

    518-9.Taṃdesetvā visujjhantoti taṃ desetvā visuddho honto. Yāvatatiyakaṃ panāti yāvatatiyena samanubhāsanakammena āpannaṃ saṅghādisesāpattiṃ pana. Parivāsādīti ādi-saddena mānattamūlāyapaṭikassanaabbhānāni gahitāni.

    ੫੨੨. ਕਾਯਦ੍વਾਰਿਕਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਕਾਯਦ੍વਾਰੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਪਹਾਰਦਾਨਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ।

    522.Kāyadvārikamāpattinti kāyadvārena āpajjitabbaṃ pahāradānādiāpattiṃ.

    ੫੨੩. ਕਾਯੇਨੇવ વਿਸੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਾਯਸਾਮਗ੍ਗਿਂ ਦੇਨ੍ਤੋ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ।

    523.Kāyeneva visujjhatīti tiṇavatthārakaṃ gantvā kāyasāmaggiṃ dento visujjhati.

    ੫੨੬. ਯੋ ਸੁਤ੍ਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਕਥਂ ਪਟਿਬੁਦ੍ਧੋ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ। ਯੋ ਪਟਿਬੁਦ੍ਧੋવ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਸੋ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਤੋ ਸੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    526. Yo sutto āpattiṃ āpajjati, so kathaṃ paṭibuddho visujjhati. Yo paṭibuddhova āpanno, so kathaṃ sutto sujjhatīti yojanā.

    ੫੨੮. ਸਗਾਰਸੇਯ੍ਯਕਾਦਿਨ੍ਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ।

    528.Sagāraseyyakādinti mātugāmena sahaseyyādiāpattiṃ.

    ੫੨੯. ਜਗ੍ਗਨ੍ਤੋਤਿ ਜਾਗਰਨ੍ਤੋ ਨਿਦ੍ਦਂ વਿਨੋਦੇਨ੍ਤੋ।

    529.Jaggantoti jāgaranto niddaṃ vinodento.

    ੫੩੧. ਪਟਿਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ।

    531.Paṭibuddhoti aniddāyanto.

    ੫੩੨. ਅਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વੀਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਾ ਭਾવੇਨ ਅਚਿਤ੍ਤੋ।

    532.Acittoti ‘‘sikkhāpadaṃ vītikkamissāmī’’ti cittā bhāvena acitto.

    ੫੩੫. ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ વਿਕਾਲਭੋਜਨਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ। ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰੇ ਸਯਨ੍ਤੋ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕਕਮ੍ਮੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ‘‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਕਮ੍ਮੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਤੋ વੁਟ੍ਠਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਰਹਿਤੋ વੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਅਚਿਤ੍ਤਕੋ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ।

    535.Sacittakāpattinti vikālabhojanādiāpattiṃ. Tiṇavatthāre sayanto niddāyanto tiṇavatthārakakamme kariyamāne ‘‘imināhaṃ kammena āpattito vuṭṭhāmī’’ti cittarahito vuṭṭhahanto acittako visujjhati.

    ੫੩੬. ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਤੁ ਪਦਦ੍વਯਨ੍ਤਿ –

    536.Pacchimaṃ tu padadvayanti –

    ‘‘ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਚਿਤ੍ਤੋવ, ਅਚਿਤ੍ਤੋવ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ।

    ‘‘Āpajjitvā acittova, acittova visujjhati;

    ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਚਿਤ੍ਤੋવ, ਸਚਿਤ੍ਤੋવ વਿਸੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ॥ –

    Āpajjitvā sacittova, sacittova visujjhatī’’ti. –

    ਪਦਦ੍વਯਂ । ਅਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ਅਚਿਤ੍ਤਸਚਿਤ੍ਤਪਦੇਹਿ ਏવਮੇવ ਮਿਸ੍ਸਂ ਅਕਤ੍વਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪੁਰਿਮਪਦਦ੍વਯੇ। વੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨ।

    Padadvayaṃ . Amissetvāti acittasacittapadehi evameva missaṃ akatvā. Etthāti purimapadadvaye. Vuttānusārenāti vuttanayānusārena.

    ੫੩੯. ਕਮ੍ਮਤੋਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਤੋ।

    539.Kammatoti samanubhāsanakammato.

    ੫੪੦. ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਕਮ੍ਮਤੋਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਂ વਿਨਾવ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ।

    540.Āpajjitvā akammatoti samanubhāsanakammaṃ vināva āpajjitvā.

    ੫੪੧. ਸਮਨੁਭਾਸਨੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਨੁਭਾਸਨਮਾਹ ਕਾਰਣੂਪਚਾਰੇਨ।

    541. Samanubhāsane āpajjitabbaṃ saṅghādisesāpattiṃ samanubhāsanamāha kāraṇūpacārena.

    ੫੪੨. ਅવਸੇਸਨ੍ਤਿ ਮੁਸਾવਾਦਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਦਿਕਂ।

    542.Avasesanti musāvādapācittiyādikaṃ.

    ੫੪੩. વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਖਾਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮੁਖਾ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ। ਇਦਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੇਨ ਚੇવ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਕਰਣੇਨ ਚ ਸਮੇਨ੍ਤਂ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲਸਮ੍ਮੁਖਤਾਯ ਸਬ੍ਭਾવੇਪਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮੁਖਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ વਾ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ વਾਤਿ ‘‘ਅਸਮ੍ਮੁਖਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।

    543.Visujjhati asammukhāti saṅghassa asammukhā visujjhati. Idañca sammukhāvinayena ceva paṭiññātakaraṇena ca samentaṃ āpattādhikaraṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Tattha puggalasammukhatāya sabbhāvepi saṅghassa asammukhatāya āpajjati vā visujjhati vāti ‘‘asammukhā’’ti vuttaṃ.

    ੫੫੧. ‘‘ਅਚਿਤ੍ਤਕਚਤੁਕ੍ਕਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਚਤੁਕ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕਫਸ੍ਸਪਞ੍ਚਕਾਦਿવੋਹਾਰੋ વਿਯ ਆਦਿਪਦવਸੇਨ વੁਤ੍ਤੋ।

    551. ‘‘Acittakacatukkaṃ ajānantacatukka’’nti kusalattikaphassapañcakādivohāro viya ādipadavasena vutto.

    ੫੫੨-੩. ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚੇਤਰੋ ਆવਾਸਿਕੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਆવਾਸਿਕੋવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚੇਤਰੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਚ ਆવਾਸਿਕੋ ਚ ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਉਭੋ ਸੇਸਂ ਨ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    552-3. Atthāpatti āgantuko āpajjati, na cetaro āvāsiko āpajjati, atthāpatti āvāsikova āpajjati, na cetaro āgantuko āpajjati, atthāpatti āgantuko ca āvāsiko ca te ubhopi āpajjanti, ubho sesaṃ na āpajjanti atthīti yojanā.

    ੫੫੫. ਇਤਰੋਤਿ ਆવਾਸਿਕੋ। ਆવਾਸવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆવਾਸਿਕੇਨ ਆਗਨ੍ਤੁਕਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬવਤ੍ਤਂ। ਆવਾਸੀਤਿ ਆવਾਸਿਕੋ।

    555.Itaroti āvāsiko. Āvāsavattanti āvāsikena āgantukassa kātabbavattaṃ. Āvāsīti āvāsiko.

    ੫੫੬. ਨ ਚੇવਾਗਨ੍ਤੁਕੋਤਿ ਤਂ ਆવਾਸਿਕવਤ੍ਤਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਨ ਚੇવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ । ਸੇਸਂ ਕਾਯવਚੀਦ੍વਾਰਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ। ਉਭੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਆવਾਸਿਕਾ। ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।

    556.Na cevāgantukoti taṃ āvāsikavattaṃ akaronto āgantuko na ceva āpajjati . Sesaṃ kāyavacīdvārikaṃ āpattiṃ. Ubhopi āgantukaāvāsikā. Bhikkhubhikkhunīnaṃ asādhāraṇaṃ āpattiṃ na āpajjanti.

    ੫੫੭. વਤ੍ਥੁਨਾਨਤ੍ਤਤਾਤਿ વੀਤਿਕ੍ਕਮਨਾਨਤ੍ਤਤਾ। ਆਪਤ੍ਤਿਨਾਨਤ੍ਤਤਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਨਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਾਨਤ੍ਤਤਾ।

    557.Vatthunānattatāti vītikkamanānattatā. Āpattinānattatāti pārājikādīnaṃ sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ aññamaññanānattatā.

    ੫੬੩. ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਂ…ਪੇ॰… ਨਾਨਭਾવੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਨਂ ਅਨਿਯਤਾਦੀਹਿ વਤ੍ਥੁਨਾਨਤਾਯ ਚੇવ ਆਪਤ੍ਤਿਨਾਨਤਾਯ ਚ ਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ।

    563.‘‘Pārājikānaṃ…pe… nānabhāvo’’ti idaṃ nidassanamattaṃ saṅghādisesānaṃ aniyatādīhi vatthunānatāya ceva āpattinānatāya ca labbhamānattā.

    ੫੬੫. ਅਯਮੇવ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤੀਸੁਯੇવ ਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਏਕਤੋ ਚ વਿਸੁਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ, ਅਥ ਖੋ ਅવਸੇਸਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਯੋਪਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਯਮੇવ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ।

    565.Ayameva vinicchayoti na kevalaṃ pārājikāpattīsuyeva sādhāraṇāpattiyo ekato ca visuñca āpajjantānaṃ yathāvuttavinicchayo, atha kho avasesasādhāraṇāpattiyopi vuttanayena āpajjati, ayameva vinicchayo yojetabbo.

    ੫੭੭. ਆਦਿਯਨ੍ਤੋ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ। ਪਯੋਜੇਨ੍ਤੋਤਿ ਗਣ੍ਹਾਪੇਨ੍ਤੋ।

    577.Ādiyanto gaṇhanto. Payojentoti gaṇhāpento.

    ੫੭੯. ਊਨਕਂ ਪਾਦਂ…ਪੇ॰… ਲਹੁਂ ਫੁਸੇਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ।

    579.Ūnakaṃpādaṃ…pe… lahuṃ phuseti thullaccayaṃ, dukkaṭañca sandhāyāha.

    ੫੮੦. ਏਤੇਨੇવ ਉਪਾਯੇਨ, ਸੇਸਕਮ੍ਪਿ ਪਦਤ੍ਤਯਨ੍ਤਿ ਯੋ ਅਯਂ ਪਠਮવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ વੁਤ੍ਤਨਯੋ, ਏਤੇਨੇવ ਨਯੇਨ ਊਨਪਾਦਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤੋ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਾਦਂ વਾ ਅਤਿਰੇਕਪਾਦਂ વਾ ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਆਣਾਪੇਨ੍ਤੋ ਗਰੁਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਾਦਂ વਾ ਅਤਿਰੇਕਪਾਦਂ વਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਚ ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਆਣਾਪੇਨ੍ਤੋ ਚ ਗਰੁਕੇ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਂਯੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਊਨਪਾਦਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਚ ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਆਣਾਪੇਨ੍ਤੋ ਚ ਲਹੁਕੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯੇ, ਦੁਕ੍ਕਟੇ વਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਏવਂ ਸੇਸਕਮ੍ਪਿ ਇਮਂ ਪਦਤ੍ਤਯਂ। ਅਤ੍ਥਸਮ੍ਭવਤੋਯੇવਾਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭવવਸੇਨੇવ।

    580.Eteneva upāyena, sesakampi padattayanti yo ayaṃ paṭhamavinicchaye vuttanayo, eteneva nayena ūnapādaṃ ādiyanto lahukāpattiṃ āpajjati, pādaṃ vā atirekapādaṃ vā gahaṇatthaṃ āṇāpento garuṃ pārājikāpattiṃ āpajjati, pādaṃ vā atirekapādaṃ vā gaṇhanto ca gahaṇatthāya āṇāpento ca garuke pārājikāpattiyaṃyeva tiṭṭhati, ūnapādaṃ gaṇhanto ca gahaṇatthāya āṇāpento ca lahuke thullaccaye, dukkaṭe vā tiṭṭhatīti evaṃ sesakampi imaṃ padattayaṃ. Atthasambhavatoyevāti yathāvuttassa atthassa sambhavavaseneva.

    ੫੮੧-੨. ਕਥਂ ਕਾਲੇਯੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਨੋ વਿਕਾਲੇ, વਿਕਾਲੇਯੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਨ ਚ ਕਾਲੇ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਕਾਲੇ ਚ ਪਕਾਸਿਤਾ વਿਕਾਲੇ ਚ, ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਨੇવ ਕਾਲੇ ਚ ਪਕਾਸਿਤਾ ਨੇવ વਿਕਾਲੇ ਚਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    581-2. Kathaṃ kāleyeva āpatti siyā, no vikāle, vikāleyeva āpatti siyā, na ca kāle, atthāpatti kāle ca pakāsitā vikāle ca, atthāpatti neva kāle ca pakāsitā neva vikāle cāti yojanā.

    ੫੮੬-੭. ਕਾਲੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਿਂ ਕਾਲੇ ਕਪ੍ਪਤਿ વਿਕਾਲੇ ਤੁ ਨੋ ਕਪ੍ਪਤਿ, વਿਕਾਲੇ ਗਹਿਤਂ ਕਿਂ વਿਕਾਲੇ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਨੋ ਕਾਲੇ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਕਾਲੇ ਚ વਿਕਾਲੇ ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਕਾਲੇ ਚ વਿਕਾਲੇ ਚ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਕਾਲੇ ਚ વਿਕਾਲੇ ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਕਾਲੇ ਚ વਿਕਾਲੇ ਚ ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ, વਦ ਭਦ੍ਰਮੁਖਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    586-7. Kāle paṭiggahitaṃ kiṃ kāle kappati vikāle tu no kappati, vikāle gahitaṃ kiṃ vikāle kappati, no kāle kappati, kāle ca vikāle ca paṭiggahitaṃ kiṃ nāma kāle ca vikāle ca kappati, kāle ca vikāle ca paṭiggahitaṃ kiṃ nāma kāle ca vikāle ca na kappati, vada bhadramukhāti yojanā.

    ੫੮੯. વਿਕਾਲੇਯੇવ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਅਪਰਜ੍ਜੁ ਕਾਲੇਪਿ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    589. Vikāleyeva kappati, aparajju kālepi na kappatīti yojanā.

    ੫੯੨. ਕੁਲਦੂਸਨਕਮ੍ਮਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਭੂਤਾਰੋਚਨਰੂਪਿਯਸਂવੋਹਾਰવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕੁਹਨਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ।

    592.Kuladūsanakammādinti ādi-saddena abhūtārocanarūpiyasaṃvohāraviññattikuhanādīnaṃ saṅgaho.

    ੫੯੩-੪. ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ ਦੇਸੇਸੁ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਮਜ੍ਝਿਮੇ, ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਪਨ ਦੇਸਸ੍ਮਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ, ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ ਚੇવ ਦੇਸੇਸੁ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਚ, ਕਤਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ ਚੇવ ਦੇਸੇਸੁ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਚਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    593-4. Katamā āpatti paccantimesu desesu āpajjati, na majjhime, katamā āpatti majjhime pana desasmiṃ āpajjati, na ca paccantimesu, katamā āpatti paccantimesu ceva desesu āpajjati majjhime ca, katamā āpatti paccantimesu ceva desesu na āpajjati na majjhime cāti yojanā.

    ੫੯੬. ‘‘ਸੋ ਗੁਣਙ੍ਗੁਣੁਪਾਹਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    596. ‘‘So guṇaṅguṇupāhana’’nti padacchedo. So bhikkhūti attho.

    ੫੯੯. ਏવਂ ‘‘ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨਾਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਪਦવਸੇਨ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਚਤੁਕ੍ਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਨੇવ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਪਦવਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ।

    599. Evaṃ ‘‘āpajjati, nāpajjatī’’ti padavasena paccantimacatukkaṃ dassetvā ‘‘neva kappati, na kappatī’’ti padavasena dassetumāha ‘‘paccantimesū’’tiādi.

    ੬੦੧. વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਣੇਨ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਗਾਥਾਯ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਂ।

    601.Vuttanti ‘‘gaṇena pañcavaggenā’’tiādigāthāya heṭṭhā vuttaṃ.

    ੬੦੩. ਏવਂ વਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ વਤ੍ਤੁਂ। ਪਞ੍ਚਲੋਣਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਣਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿ।

    603.Evaṃ vattunti ‘‘na kappatī’’ti vattuṃ. Pañcaloṇādikanti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, loṇānī’’tiādi.

    ੬੦੮. ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਨੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਬਹਿਯੇવ ਚ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    608. Anuññātaṭṭhānassa anto no āpajjati, taṃ atikkamanto bahiyeva ca āpajjatīti yojanā.

    ੬੧੨. ਸੇਕ੍ਖਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ ਸੇਖਿਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ।

    612.Sekkhapaññattīti sekhiyapaññatti.

    ੬੧੩. ਅਗਣਾਤਿ ਅਦੁਤਿਯਾ। ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਏਕਾਪਿ ਗਣੋ ਨਾਮ।

    613.Agaṇāti adutiyā. Ettha hi ekāpi gaṇo nāma.

    ੬੧੪. ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ਅਸਾਧਾਰਣਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਨਿਯਤਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।

    614.Ubhayatthapi asādhāraṇamāpattinti bhikkhunīnaṃ niyatāpaññatti veditabbā.

    ੬੧੬. ਗਿਲਾਨੋ ਚ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਗਿਲਾਨੋ ਚ ਨਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਏવਂ ਉਭੋਪਿ ਨਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਿਕਾਦੀਸੁ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਚਤੁਕ੍ਕਾਦਿਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਹਣਂ।

    616. Gilāno ca nāpajjati, agilāno ca nāpajjatīti evaṃ ubhopi nāpajjantīti yojanā. Tikādīsu dassitānaṃ padānaṃ catukkādidassanavasena punappunaṃ gahaṇaṃ.

    ੬੧੮. ‘‘ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਗਿਲਾਨੋવਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ।

    618. ‘‘Āpajjati agilānovā’’ti padacchedo.

    ਚਤੁਕ੍ਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Catukkakathāvaṇṇanā.

    ੬੨੦. ‘‘ਗਰੁਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਗਰੁ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਾਗਮੋ।

    620. ‘‘Garuthullaccaya’’nti vattabbe ‘‘garu’’nti niggahītāgamo.

    ੬੨੧. ਪਞ੍ਚ ਕਥਿਨਾਨਿਸਂਸਾ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਾਯੇવ।

    621. Pañca kathinānisaṃsā heṭṭhā vuttāyeva.

    ੬੨੬. ਅਗ੍ਗਿਸਤ੍ਥਨਖਕ੍ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਸਤ੍ਥਨਖੇਹਿ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਫੁਟ੍ਠਂ, ਪਹਟਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਬੀਜਨ੍ਤਿ ਨੋਬੀਜਂ। ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਬੀਜਕਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਬੀਜਕਂ।

    626.Aggisatthanakhakkantanti aggisatthanakhehi akkantaṃ phuṭṭhaṃ, pahaṭanti attho. Abījanti nobījaṃ. Ubbaṭṭabījakanti nibbaṭṭabījakaṃ.

    ੬੨੮. ਪવਾਰਣਾਪੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪવਾਰਣਾਪਿ। ਓਦਨਾਦੀਹੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਤ੍ਤੁਕੁਮ੍ਮਾਸਮਚ੍ਛਮਂਸਾਨਂ ਗਹਣਂ। ਕਾਯਾਦਿਗਹਣੇਨਾਤਿ ਕਾਯੇਨ વਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ વਾ ਗਹਣੇਨ। ‘‘ਦਾਤੁਕਾਮਾਭਿਹਾਰੋ ਚ, ਹਤ੍ਥਪਾਸੇਰਣਕ੍ਖਮ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੇਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਮੇਕਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਞ੍ਚੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    628.Pavāraṇāpīti paṭikkhepapavāraṇāpi. Odanādīhīti ādi-saddena sattukummāsamacchamaṃsānaṃ gahaṇaṃ. Kāyādigahaṇenāti kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā gahaṇena. ‘‘Dātukāmābhihāro ca, hatthapāseraṇakkhama’’nti imehi catūhi aṅgehi saddhiṃ tesaṃ dvinnamekaṃ gahetvā paṭiggahaṇā pañceva honti.

    ੬੨੯-੩੦. વਿਨਯਞ੍ਞੁਕਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ વਿਨਯਧਰੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ। ਸਕਞ੍ਚ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸੀਲਞ੍ਚ। ਸੁਰਕ੍ਖਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਾਨਂ વਿਜਾਨਨ੍ਤਤਾਯ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬਂ ਪਹਾਯ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਂਯੇવ ਸੇવਨવਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਰਕ੍ਖਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਨਿਰਾਕਰੋਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯવਿਸਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਨਿવਾਰੇਤਿ। વਿਸਾਰਦੋ ਭਾਸਤਿ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਾਨਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕਥਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋ ਨਿਬ੍ਭਯੋ વੋਹਰਤਿ। વੇਰਿਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ। ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚੇવ ਠਿਤਿਯਾ ਪવਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘વਿਨਯੋ ਨਾਮ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਆਯੁ, વਿਨਯੇ ਠਿਤੇ ਸਾਸਨਂ ਠਿਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ; ਦੀ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ; ਖੁ॰ ਪਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੫.ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ; ਥੇਰਗਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੨੫੧) વਚਨਤੋ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਰਣਾ। ਤਤ੍ਥ વਿਨਯਞ੍ਞੁਭਾવੇ। ਧੀਰੋ ਪਞ੍ਞવਾ ਭਿਕ੍ਖੁ।

    629-30.Vinayaññukasminti vinayadhare puggale. Sakañca sīlanti attano pātimokkhasaṃvarasīlañca. Surakkhitaṃ hotīti āpattānāpattikappiyākappiyānaṃ vijānantatāya asevitabbaṃ pahāya sevitabbaṃyeva sevanavasena suṭṭhu rakkhitaṃ hoti. Kukkuccamaññassa nirākarotīti aññassa sabrahmacārino kappiyākappiyavisaye uppannaṃ kukkuccaṃ nivāreti. Visārado bhāsati saṅghamajjheti kappiyākappiyānaṃ vinicchayakathāya uppannāya nirāsaṅko nibbhayo voharati. Veribhikkhūti attapaccatthike puggale. Dhammassa ceva ṭhitiyā pavattoti ‘‘vinayo nāma sāsanassa āyu, vinaye ṭhite sāsanaṃ ṭhitaṃ hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.paṭhamamahāsaṅgītikathā; dī. ni. aṭṭha. 1.paṭhamamahāsaṅgītikathā; khu. pā. aṭṭha. 5.maṅgalasuttavaṇṇanā; theragā. aṭṭha. 1.251) vacanato saddhammaṭṭhitiyā paṭipanno hoti. Tasmā kāraṇā. Tattha vinayaññubhāve. Dhīro paññavā bhikkhu.

    ਪਞ੍ਚਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Pañcakakathāvaṇṇanā.

    ੬੩੧-੨. ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੇਨਾਤਿ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋ, ਤੇਨ। ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਮਾਣਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠਂ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਮਾਣਂ ਨਿਸੀਦਨਞ੍ਚ ਤਥਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਮਾਣਂ ਕਣ੍ਡੁਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿવਸ੍ਸਸਾਟਿਕਚੀવਰਞ੍ਚ ਸੁਗਤਸ੍ਸ ਚੀવਰੇ ਪਮਾਣਿਕਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਛ।

    631-2.Chaḷabhiññenāti cha abhiññā etassāti chaḷabhiñño, tena. Atikkantapamāṇaṃ mañcapīṭhaṃ, atikkantapamāṇaṃ nisīdanañca tathā atikkantapamāṇaṃ kaṇḍuppaṭicchādivassasāṭikacīvarañca sugatassa cīvare pamāṇikacīvaranti cha.

    ੬੩੩-੪. ਅਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਾਣਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾ, ਤੇਹਿ, ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਚੇવ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾਯ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। વਿਪਰੀਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ, ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ।

    633-4. Aññāṇañca kukkuccañca aññāṇakukkuccā, tehi, aññāṇatāya ceva kukkuccapakatatāya cāti vuttaṃ hoti. Viparītāya saññāya kappiye akappiyasaññāya, akappiye kappiyasaññāya.

    ਤਤ੍ਥ ਕਥਂ ਅਲਜ੍ਜਿਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਅਕਪ੍ਪਿਯਭਾવਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਯੇવ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ વੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤਿ (ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ਨਿਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ)। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –

    Tattha kathaṃ alajjitāya āpajjati? Akappiyabhāvaṃ jānantoyeva madditvā vītikkamaṃ karoti (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā). Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    ‘‘Sañcicca āpattiṃ āpajjati;

    ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਗੂਹਤਿ।

    Āpattiṃ parigūhati;

    ਅਗਤਿਗਮਨਞ੍ਚ ਗਚ੍ਛਤਿ।

    Agatigamanañca gacchati;

    ਏਦਿਸੋ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਲਜ੍ਜੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ॥ (ਪਰਿ॰ ੩੫੯)।

    Ediso vuccati alajjī puggalo’’ti. (pari. 359);

    ਕਥਂ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਅਞ੍ਞਾਣਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਨ੍ਦੋ ਮੋਮੂਹੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਤਿ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ વਿਰਾਧੇਤਿ। ਏવਂ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    Kathaṃ aññāṇatāya āpajjati? Aññāṇapuggalo mando momūho kattabbākattabbaṃ ajānanto akattabbaṃ karoti, kattabbaṃ virādheti. Evaṃ aññāṇatāya āpajjati.

    ਕਥਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ વਿਨਯਧਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਚੇ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਚੇ, ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਯਂ ਪਨ ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ વੀਤਿਕ੍ਕਮਤਿਯੇવ। ਏવਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    Kathaṃ kukkuccapakatatāya āpajjati? Kappiyākappiyaṃ nissāya kukkucce uppanne vinayadharaṃ pucchitvā kappiyaṃ ce, kattabbaṃ siyā, akappiyaṃ ce, na kattabbaṃ, ayaṃ pana ‘‘vaṭṭatī’’ti madditvā vītikkamatiyeva. Evaṃ kukkuccapakatatāya āpajjati.

    ਕਥਂ ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਸੂਕਰਮਂਸਂ ‘‘ਅਚ੍ਛਮਂਸ’’ਨ੍ਤਿ ਖਾਦਤਿ, ਕਾਲੇ વਿਕਾਲਸਞ੍ਞਾਯ ਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਏવਂ ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    Kathaṃ kappiye akappiyasaññāya āpajjati? Sūkaramaṃsaṃ ‘‘acchamaṃsa’’nti khādati, kāle vikālasaññāya bhuñjati. Evaṃ kappiye akappiyasaññāya āpajjati.

    ਕਥਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਅਚ੍ਛਮਂਸਂ ‘‘ਸੂਕਰਮਂਸ’’ਨ੍ਤਿ ਖਾਦਤਿ, વਿਕਾਲੇ ਕਾਲਸਞ੍ਞਾਯ ਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਏવਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    Kathaṃ akappiye kappiyasaññāya āpajjati? Acchamaṃsaṃ ‘‘sūkaramaṃsa’’nti khādati, vikāle kālasaññāya bhuñjati. Evaṃ akappiye kappiyasaññāya āpajjati.

    ਕਥਂ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ? ਸਹਸੇਯ੍ਯਚੀવਰવਿਪ੍ਪવਾਸਾਦੀਨਿ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    Kathaṃ satisammosāya āpajjati? Sahaseyyacīvaravippavāsādīni satisammosāya āpajjati.

    ੬੩੫-੮. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋવ ਚਕ੍ਖੁ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ, ਤੇਨ ਛਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਚੇવ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਗਰੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਲਹੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਭਯਾਨਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਨਿ વਿਤ੍ਥਾਰਾ ਸ੍વਾਗਤਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਸੁવਿਭਤ੍ਤਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ, ਸੁਤ੍ਤਸੋ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਸੁવਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ, ਦਸવਸ੍ਸੋ વਾ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਰੇਕਦਸવਸ੍ਸੋ વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    635-8. ‘‘Bhikkhunā upaṭṭhapetabbo’’ti padacchedo. Dhammacakkhunāti pātimokkhasaṃvarasīlasaṅkhāto paṭipattidhammova cakkhu etassāti dhammacakkhu, tena chahi aṅgehi yuttena dhammacakkhunā pana bhikkhunā upasampādanā kātabbā, nissayo ceva dātabbo, sāmaṇero upaṭṭhāpetabboti yojanā. Āpattiṃ jānāti, anāpattiṃ jānāti, garuṃ āpattiṃ jānāti, lahuṃ āpattiṃ jānātīti yojanā. Assa bhikkhuno ubhayāni pātimokkhāni vitthārā svāgatāni bhavanti, atthato suvibhattāni bhavanti, suttaso anubyañjanaso suvinicchitāni bhavanti, dasavasso vā hoti, atirekadasavasso vāti yojanā.

    ਛਕ੍ਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Chakkakathāvaṇṇanā.

    ੬੩੯. ਸਤ੍ਤ ਸਾਮੀਚਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ‘‘ਸੋ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨਬ੍ਭਿਤੋ, ਤੇ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਾਰਯ੍ਹਾ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚਿ, ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਕਂ, ਮਾ વੋ ਸਕਂ વਿਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚਿ, ਅਯਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਤ੍ਤੋ ਯਾવ ਭੇਦਨਾਯ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚਿ, ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਿਭਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚਿ, ਅਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਪਞ੍ਹਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚਿ, ਯਸ੍ਸ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਹਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚੀ’’ਤਿ ਛ ਸਾਮੀਚਿਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇવੁਤ੍ਤਾ, ‘‘ਸਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਨਬ੍ਭਿਤਾ, ਤਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਗਾਰਯ੍ਹਾ, ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮੀਚੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ વੁਤ੍ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤ ਸਾਮੀਚਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾ। ਸਤ੍ਤੇવ ਸਮਥਾਪਿ ਚਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯਾਦਿਸਮਥਾਪਿ ਸਤ੍ਤੇવ વੁਤ੍ਤਾ। ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਦਯੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤ વੁਤ੍ਤਾ। ਸਤ੍ਤਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਦਸ੍ਸਿਨਾਤਿ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਦਯੋ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਾਥਾવਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਭਗવਤਾ।

    639.Sattasāmīciyo vuttāti ‘‘so ca bhikkhu anabbhito, te ca bhikkhū gārayhā, ayaṃ tattha sāmīci, yuñjantāyasmanto sakaṃ, mā vo sakaṃ vinassāti ayaṃ tattha sāmīci, ayaṃ te bhikkhu patto yāva bhedanāya dhāretabboti, ayaṃ tattha sāmīci, tato nīharitvā bhikkhūhi saddhiṃ saṃvibhajitabbaṃ, ayaṃ tattha sāmīci, aññātabbaṃ paripucchitabbaṃ paripañhitabbaṃ, ayaṃ tattha sāmīci, yassa bhavissati, so harissatīti, ayaṃ tattha sāmīcī’’ti cha sāmīciyo bhikkhupātimokkhevuttā, ‘‘sā ca bhikkhunī anabbhitā, tā ca bhikkhuniyo gārayhā, ayaṃ tattha sāmīcī’’ti bhikkhunipātimokkhe vuttāya saddhiṃ satta sāmīciyo vuttā. Satteva samathāpi cāti sammukhāvinayādisamathāpi satteva vuttā. Paññattāpattiyo sattāti pārājikādayo paññattāpattiyo satta vuttā. Sattabojjhaṅgadassināti satisambojjhaṅgādayo satta bojjhaṅge yāthāvato passantena bhagavatā.

    ਸਤ੍ਤਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Sattakakathāvaṇṇanā.

    ੬੪੦-੧. ਇਧ ਕੁਲਦੂਸਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਜੀવਸ੍ਸੇવ ਕਾਰਣਾ ਪੁਪ੍ਫੇਨ, ਫਲੇਨ, ਚੁਣ੍ਣੇਨ, ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ, ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠੇਹਿ, વੇਲ਼ੁਯਾ, વੇਜ੍ਜਿਕਾਯ, ਜਙ੍ਘਪੇਸਨਿਕੇਨਾਤਿ ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਕੁਲਾਨਿ ਦੂਸੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਪੁਪ੍ਫੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਪ੍ਫਾਦਿਨਾ ਦਾਨਮੇવ ਉਪਲਕ੍ਖਣਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪੁਪ੍ਫੇਨਾਤਿ ਪੁਪ੍ਫਦਾਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਪੁਪ੍ਫਦਾਨਾਦਯੋ ਕੁਲਦੂਸਨੇ વੁਤ੍ਤਾ।

    640-1. Idha kuladūsako bhikkhu ājīvasseva kāraṇā pupphena, phalena, cuṇṇena, mattikāya, dantakaṭṭhehi, veḷuyā, vejjikāya, jaṅghapesanikenāti imehi aṭṭhahi ākārehi kulāni dūsetīti yojanā. ‘‘Pupphenā’’tiādinā pupphādinā dānameva upalakkhaṇato dasseti. Pupphenāti pupphadānenāti attho gahetabbo. Pupphadānādayo kuladūsane vuttā.

    ੬੪੨-੫. ‘‘ਅਟ੍ਠਧਾਨਤਿਰਿਤ੍ਤਾਪਿ, ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਾਪਿ ਅਟ੍ਠਧਾ’’ਤਿਦ੍વੀਸੁ ਅਟ੍ਠਕੇਸੁ ਅਟ੍ਠ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤੇ ਤਾવ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਞ੍ਚੇવਾ’’ਤਿਆਦਿ । ਗਿਲਾਨਾਨਤਿਰਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਇਮੇ ਅਟ੍ਠੇવ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਕਾ ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਾਦਯੋ ਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾਯ વੁਤ੍ਤਾ।

    642-5. ‘‘Aṭṭhadhānatirittāpi, atirittāpi aṭṭhadhā’’tidvīsu aṭṭhakesu aṭṭha anatiritte tāva dassetumāha ‘‘akappiyakatañcevā’’tiādi . Gilānānatirittakanti niddiṭṭhā ime aṭṭheva anatirittakā ñeyyāti yojanā. Akappiyakatādayo pavāraṇasikkhāpadakathāvaṇṇanāya vuttā.

    ੬੪੬. ਞਾਤਞਤ੍ਤਿਸੂਤਿ ਞਾਤਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਞਤ੍ਤਿਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ। ਪਟਿਸਾવਨੇਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸવੇ। ਅਟ੍ਠਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾਯ વੁਤ੍ਤੋ।

    646.Ñātañattisūti ñātadukkaṭaṃ, ñattidukkaṭañca. Paṭisāvaneti paṭissave. Aṭṭhadukkaṭānaṃ vinicchayo dutiyapārājikakathāvaṇṇanāya vutto.

    ੬੪੮-੯. ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਯਸਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ વਚਨੇਨ ਭਗવਤਾ ਦਿਨ੍ਨਉਪਸਮ੍ਪਦਾ। ਸਰਣਗਮਨੇਨ ਚਾਤਿ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਉਪਸਮ੍ਪਦਾ। ਪਞ੍ਹਾਬ੍ਯਾਕਰਣੋવਾਦਾਤਿ ਸੋਪਾਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਾਬ੍ਯਾਕਰਣੋਪਸਮ੍ਪਦਾ, ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਓવਾਦਪਟਿਗ੍ਗਹਣੋਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ। ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਯਾ ਗੋਤਮਿਯਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੋਪਸਮ੍ਪਦਾ।

    648-9.Ehibhikkhūpasampadāti yasakulaputtādīnaṃ ‘‘ehi bhikkhū’’ti vacanena bhagavatā dinnaupasampadā. Saraṇagamanena cāti paṭhamabodhiyaṃ tīhi saraṇagamanehi anuññātaupasampadā. Pañhābyākaraṇovādāti sopākassa pañhābyākaraṇopasampadā, mahākassapattherassa dinnaovādapaṭiggahaṇopasampadā ca. Garudhammapaṭiggahoti mahāpajāpatiyā gotamiyā anuññātagarudhammapaṭiggahaṇopasampadā.

    ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਇਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਉਪਸਮ੍ਪਦਾ। ਅਟ੍ਠવਾਚਿਕਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਟ੍ਠવਾਚਿਕਾ ਨਾਮ। ਦੂਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਨ੍ਤਿ ਅਡ੍ਢਕਾਸਿਯਾ ਗਣਿਕਾਯ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਦੂਤੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।

    Ñatticatutthena kammenāti idāni bhikkhuupasampadā. Aṭṭhavācikāti bhikkhunīnaṃ santike ñatticatutthena kammena, bhikkhūnaṃ santike ñatticatutthena kammenāti aṭṭhahi kammavācāhi bhikkhunīnaṃ upasampadā aṭṭhavācikā nāma. Dūtena bhikkhunīnanti aḍḍhakāsiyā gaṇikāya anuññātā bhikkhunīnaṃ dūtena upasampadā.

    ੬੫੦. ਸੁਦ੍ਧਦਿਟ੍ਠਿਨਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸવਾਸਨਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹਾਨੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁਸਙ੍ਖਾਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਦ੍ਧਦਿਟ੍ਠਿ, ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ।

    650.Suddhadiṭṭhināti suṭṭhu savāsanakilesānaṃ pahānena parisuddhā samantacakkhusaṅkhātā diṭṭhi etassāti suddhadiṭṭhi, tena samantacakkhunā sammāsambuddhena.

    ੬੫੧. ਪਾਪਿਚ੍ਛਾ ਨਾਮ ਅਸਨ੍ਤਗੁਣਸਮ੍ਭਾવਨਿਚ੍ਛਾ।

    651.Pāpicchā nāma asantaguṇasambhāvanicchā.

    ੬੫੨-੩. ਚ ਮਜ੍ਜਪੋ ਸਿਯਾਤਿ ਮਜ੍ਜਪੋ ਨ ਸਿਯਾ ਮਜ੍ਜਂ ਪਿવਨ੍ਤੋ ਨ ਭવੇਯ੍ਯ, ਮਜ੍ਜਂ ਨ ਪਿવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੩.੭੧) ਅਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਤੋ ਮੇਥੁਨਾ વਿਰਮੇਯ੍ਯ। ਰਤ੍ਤਿਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ વਿਕਾਲਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਉਪੋਸਥਂ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਰਤ੍ਤਿਭੋਜਨਞ੍ਚ ਦਿવਾવਿਕਾਲਭੋਜਨਞ੍ਚ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਨ ਚ ਗਨ੍ਧਮਾਚਰੇਤਿ ਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਨ વਿਲਿਮ੍ਪੇਯ੍ਯ। ਮਞ੍ਚੇ ਛਮਾਯਂ વ ਸਯੇਥ ਸਨ੍ਥਤੇਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਮਞ੍ਚੇ વਾ ਸੁਧਾਦਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ વਾ ਤਿਣਪਣ੍ਣਪਲਾਲਾਦੀਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਕਤੇ ਸਨ੍ਥਤੇ વਾ ਸਯੇਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤਞ੍ਹਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਮਾਹੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਅਸਮਾਚਰਨ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥਂ ਉਪੋਸਥਂ ਅਟ੍ਠਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਗੁਨਾਤਿ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਤੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਕਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    652-3.Naca majjapo siyāti majjapo na siyā majjaṃ pivanto na bhaveyya, majjaṃ na piveyyāti attho. Abrahmacariyāti (a. ni. aṭṭha. 2.3.71) aseṭṭhacariyato methunā virameyya. Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojananti uposathaṃ upavuttho rattibhojanañca divāvikālabhojanañca na bhuñjeyya. Na ca gandhamācareti gandhañca na vilimpeyya. Mañce chamāyaṃ va sayetha santhateti kappiyamañce vā sudhādiparikammakatāya bhūmiyā vā tiṇapaṇṇapalālādīni santharitvā kate santhate vā sayethāti attho. Etañhi aṭṭhaṅgikamāhuposathanti etaṃ pāṇātipātādīni asamācarantena upavutthaṃ uposathaṃ aṭṭhahaṅgehi samannāgatattā ‘‘aṭṭhaṅgika’’nti vadanti. Dukkhantagunāti vaṭṭadukkhassa antaṃ amatamahānibbānaṃ gatena pattena buddhena pakāsitanti yojanā.

    ੬੫੪. ਭਿਕ੍ਖੁਨੋવਾਦਕਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋવਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾਯ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨੇવ।

    654. Bhikkhunovādakabhikkhuno aṭṭhaṅgāni bhikkhunovādakathāvaṇṇanāya dassitāneva.

    ਅਟ੍ਠਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Aṭṭhakakathāvaṇṇanā.

    ੬੫੫. ਭੋਜਨਾਨਿ ਪਣੀਤਾਨਿ ਨવ વੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਪਣੀਤਾਨਿ ਹਿ ਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਦਸਸੁ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸવਜ੍ਜਿਤਾਨਿ ਨવ ਮਂਸਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    655.Bhojanāni paṇītāni nava vuttānīti paṇītāni hi bhojanasikkhāpade vuttāni. Dasasu akappiyamaṃsesu manussamaṃsavajjitāni nava maṃsāni khādantassa dukkaṭaṃ niddiṭṭhanti yojanā.

    ੬੫੬. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖ…ਪੇ॰… ਪਰਿਦੀਪਿਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਞ੍ਚੁਦ੍ਦੇਸਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਨਿਯਤੁਦ੍ਦੇਸੇਹਿ વਿਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਾ ਨવ ਦੀਪਿਤਾ। ਉਪੋਸਥਾ ਨવੇવਾਤਿ ਦਿવਸવਸੇਨ ਤਯੋ, ਕਾਰਕવਸੇਨ ਤਯੋ, ਕਰਣવਸੇਨ ਤਯੋਤਿ ਨવ ਉਪੋਸਥਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ। ਸਙ੍ਘੋ ਨવਹਿ ਭਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਨવਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਸਙ੍ਘੋ ਭਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾਹ –

    656.Pātimokkha…pe… paridīpitāti bhikkhūnaṃ pañcuddesā, bhikkhunīnaṃ aniyatuddesehi vinā cattāroti uddesā nava dīpitā. Uposathā navevāti divasavasena tayo, kārakavasena tayo, karaṇavasena tayoti nava uposathā. Etthāti imasmiṃ sāsane. Saṅgho navahi bhijjatīti navahi puggalehi saṅgho bhijjatīti yojanā. Yathāha –

    ‘‘ਏਕਤੋ , ਉਪਾਲਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਨવਮੋ ਅਨੁਸ੍ਸਾવੇਤਿ, ਸਲਾਕਂ ਗਾਹੇਤਿ ‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ વਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਰੋਚੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਚ। ਨવਨ੍ਨਂ વਾ, ਉਪਾਲਿ, ਅਤਿਰੇਕਨવਨ੍ਨਂ વਾ ਸਙ੍ਘਰਾਜਿ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਚਾ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ੩੫੧)।

    ‘‘Ekato , upāli, cattāro honti, ekato cattāro, navamo anussāveti, salākaṃ gāheti ‘ayaṃ dhammo, ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsanaṃ, imaṃ gaṇhatha, imaṃ rocethā’ti. Evampi kho, upāli, saṅgharāji ceva hoti saṅghabhedo ca. Navannaṃ vā, upāli, atirekanavannaṃ vā saṅgharāji ceva hoti saṅghabhedo cā’’ti (cūḷava. 351).

    ਨવਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Navakakathāvaṇṇanā.

    ੬੫੭. ਦਸ ਅਕ੍ਕੋਸવਤ੍ਥੂਨਿ વਕ੍ਖਤਿ। ਦਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਾਕਟਾਨੇવ। ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸਾਦੀਨਿ ਦਸ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਾਨੇવ। ਸੁਕ੍ਕਾਨਿ વੇ ਦਸਾਤਿ ਨੀਲਾਦੀਨਿ ਦਸ ਸੁਕ੍ਕਾਨਿ।

    657. Dasa akkosavatthūni vakkhati. Dasa sikkhāpadāni pākaṭāneva. Manussamaṃsādīni dasa akappiyamaṃsāni heṭṭhā vuttāneva. Sukkāni ve dasāti nīlādīni dasa sukkāni.

    ੬੫੯. ਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ ਦਸ ਆਦੀਨવਾ ਏવਂ ਪਾਲ਼ਿਪਾਠੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ –

    659. Rañño antepurappavesane dasa ādīnavā evaṃ pāḷipāṭhena veditabbā –

    ‘‘ਦਸਯਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਾ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ। ਕਤਮੇ ਦਸ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਮਹੇਸਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪવਿਸਤਿ, ਮਹੇਸੀ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਾ ਮਹੇਸਿਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਅਦ੍ਧਾ ਇਮੇਸਂ ਕਤਂ વਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ’ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Dasayime, bhikkhave, ādīnavā rājantepurappavesane. Katame dasa? Idha, bhikkhave, rājā mahesiyā saddhiṃ nisinno hoti, tatra bhikkhu pavisati, mahesī vā bhikkhuṃ disvā sitaṃ pātukaroti, bhikkhu vā mahesiṃ disvā sitaṃ pātukaroti, tattha rañño evaṃ hoti ‘addhā imesaṃ kataṃ vā karissanti vā’ti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਬਹੁਕਿਚ੍ਚੋ ਬਹੁਕਰਣੀਯੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨ ਸਰਤਿ, ਸਾ ਤੇਨ ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਨ ਖੋ ਇਧ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਪવਿਸਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rājā bahukicco bahukaraṇīyo aññataraṃ itthiṃ gantvā na sarati, sā tena gabbhaṃ gaṇhāti, tattha rañño evaṃ hoti ‘na kho idha añño koci pavisati aññatra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਰਤਨਂ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਨ ਖੋ ਇਧ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਪવਿਸਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño antepure aññataraṃ ratanaṃ nassati, tattha rañño evaṃ hoti ‘na kho idha añño koci pavisati aññatra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾ ਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਸਮ੍ਭੇਦਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਨ ਖੋ ਇਧ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਪવਿਸਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño antepure abbhantarā guyhamantā bahiddhā sambhedaṃ gacchanti, tattha rañño evaṃ hoti ‘na kho idha añño koci pavisati aññatra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਪਿਤਾ વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਪੁਤ੍ਤੋ વਾ ਪਿਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਤੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਨ ਖੋ ਇਧ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਪવਿਸਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño antepure pitā vā puttaṃ pattheti, putto vā pitaraṃ pattheti, tesaṃ evaṃ hoti ‘na kho idha añño koci pavisati aññatra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਨੀਚਟ੍ਠਾਨਿਯਂ ਉਚ੍ਚੇ ਠਾਨੇ ਠਪੇਤਿ, ਯੇਸਂ ਤਂ ਅਮਨਾਪਂ, ਤੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਰਾਜਾ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਟ੍ਠੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rājā nīcaṭṭhāniyaṃ ucce ṭhāne ṭhapeti, yesaṃ taṃ amanāpaṃ, tesaṃ evaṃ hoti ‘rājā kho pabbajitena saṃsaṭṭho, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, chaṭṭho ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਉਚ੍ਚਟ੍ਠਾਨਿਯਂ ਨੀਚੇ ਠਾਨੇ ਠਪੇਤਿ, ਯੇਸਂ ਤਂ ਅਮਨਾਪਂ, ਤੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਰਾਜਾ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rājā uccaṭṭhāniyaṃ nīce ṭhāne ṭhapeti, yesaṃ taṃ amanāpaṃ, tesaṃ evaṃ hoti ‘rājā kho pabbajitena saṃsaṭṭho, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, sattamo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਅਕਾਲੇ ਸੇਨਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤਿ, ਯੇਸਂ ਤਂ ਅਮਨਾਪਂ, ਤੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਰਾਜਾ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਟ੍ਠਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rājā akāle senaṃ uyyojeti, yesaṃ taṃ amanāpaṃ, tesaṃ evaṃ hoti ‘rājā kho pabbajitena saṃsaṭṭho, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, aṭṭhamo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਾ ਕਾਲੇ ਸੇਨਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗਤੋ ਨਿવਤ੍ਤਾਪੇਤਿ, ਯੇਸਂ ਤਂ ਅਮਨਾਪਂ, ਤੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘ਰਾਜਾ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ, ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨવਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rājā kāle senaṃ uyyojetvā antarāmaggato nivattāpeti, yesaṃ taṃ amanāpaṃ, tesaṃ evaṃ hoti ‘rājā kho pabbajitena saṃsaṭṭho, siyā nu kho pabbajitassa kamma’nti. Ayaṃ, bhikkhave, navamo ādīnavo rājantepurappavesane.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਹਤ੍ਥਿਸਮ੍ਮਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸਸਮ੍ਮਦ੍ਦਂ ਰਥਸਮ੍ਮਦ੍ਦਂ ਰਜਨੀਯਾਨਿ ਰੂਪਸਦ੍ਦਗਨ੍ਧਰਸਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਸਾਰੁਪ੍ਪਾਨਿ, ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਸਮੋ ਆਦੀਨવੋ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਸ ਆਦੀਨવਾ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੧੦.੪੫; ਪਾਚਿ॰ ੪੯੭)।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, rañño antepuraṃ hatthisammaddaṃ assasammaddaṃ rathasammaddaṃ rajanīyāni rūpasaddagandharasaphoṭṭhabbāni, yāni na pabbajitassa sāruppāni, ayaṃ, bhikkhave, dasamo ādīnavo rājantepurappavesane. Ime kho, bhikkhave, dasa ādīnavā rājantepurappavesane’’ti (a. ni. 10.45; pāci. 497).

    ਤਤ੍ਥ ਚ ਪਿਤਾ વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮਾਰੇਤੁਮਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ। ਹਤ੍ਥਿਸਮ੍ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਸਮ੍ਮਦ੍ਦੋ ਸਂਸਟ੍ਠੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਮ੍ਮਦ੍ਦਂ। ਏવਂ ‘‘ਅਸ੍ਸਸਮ੍ਮਦ੍ਦ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ।

    Tattha ca pitā vā puttaṃ patthetīti puttaṃ māretumicchatīti attho. Eseva nayo putto pitaraṃ patthetīti. Hatthisammaddanti hatthīnaṃ sammaddo saṃsaṭṭho etthāti hatthisammaddaṃ. Evaṃ ‘‘assasammadda’’ntiādīsupi.

    ਦਸਾਕਾਰੇਹੀਤਿ –

    Dasākārehīti –

    ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਨੁਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਨਨ੍ਤਰਾਯ-

    ‘‘Āpattinukkhittamanantarāya-

    ਪਹੁਤ੍ਤਤਾਯੋ ਤਥਸਞ੍ਞਿਤਾ ਚ।

    Pahuttatāyo tathasaññitā ca;

    ਛਾਦੇਤੁਕਾਮੋ ਅਥ ਛਾਦਨਾਤਿ।

    Chādetukāmo atha chādanāti;

    ਛਨ੍ਨਾ ਦਸਙ੍ਗੇਹਰੁਣੁਗ੍ਗਮਮ੍ਹੀਤਿ॥ –

    Channā dasaṅgeharuṇuggamamhīti. –

    ਗਹਿਤੇਹਿ ਦਸਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ।

    Gahitehi dasahi aṅgehi.

    ੬੬੦. ਦਸ ਕਮ੍ਮਪਥਾ ਪੁਞ੍ਞਾਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾવੇਰਮਣਿਆਦਯੋ ਦਸ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਾ। ਅਪੁਞ੍ਞਾਪਿ ਤਥਾ ਦਸਾਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਯੋ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਾવ। ਦਸ ਦਾਨવਤ੍ਥੂਨਿ વਕ੍ਖਤਿ। ਦਸੇવ ਰਤਨਾਨਿ ਚਾਤਿ –

    660.Dasa kammapathā puññāti pāṇātipātāveramaṇiādayo dasa kusalakammapathā. Apuññāpi tathā dasāti pāṇātipātādayo dasa akusalakammapathāva. Dasa dānavatthūni vakkhati. Daseva ratanāni cāti –

    ‘‘ਮੁਤ੍ਤਾ ਮਣੀ વੇਲ਼ੁਰਿਯਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾ।

    ‘‘Muttā maṇī veḷuriyā ca saṅkhā;

    ਸਿਲਾ ਪવਾਲ਼ਂ ਰਜਤਞ੍ਚ ਹੇਮਂ।

    Silā pavāḷaṃ rajatañca hemaṃ;

    ਲੋਹੀਤਕਞ੍ਚਾਪਿ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਾ।

    Lohītakañcāpi masāragallā;

    ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਧੀਰੋ ਰਤਨਾਨਿ ਜਞ੍ਞਾ’’ਤਿ॥ –

    Dasseti dhīro ratanāni jaññā’’ti. –

    ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਨਿ ਦਸ ਰਤਨਾਨਿ।

    Niddiṭṭhāni dasa ratanāni.

    ੬੬੨. ਮੁਨਿਨ੍ਦੇਨ ਅવਨ੍ਦਿਯਾ ਦਸ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕਥਂ? ‘‘ਦਸਯਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅવਨ੍ਦਿਯਾ। ਪੁਰੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕੋ વੁਡ੍ਢਤਰੋ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਪਣ੍ਡਕੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਪਾਰਿવਾਸਿਕੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਰਹੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਮਾਨਤ੍ਤਾਰਹੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਮਾਨਤ੍ਤਚਾਰਿਕੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ, ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹੋ ਅવਨ੍ਦਿਯੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਸ ਅવਨ੍ਦਿਯਾ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ੩੧੨)।

    662. Munindena avandiyā dasa puggalā dīpitāti yojanā. Kathaṃ? ‘‘Dasayime, bhikkhave, avandiyā. Pure upasampannena pacchā upasampanno avandiyo, anupasampanno avandiyo, nānāsaṃvāsako vuḍḍhataro adhammavādī avandiyo, mātugāmo avandiyo, paṇḍako avandiyo, pārivāsiko avandiyo, mūlāyapaṭikassanāraho avandiyo, mānattāraho avandiyo, mānattacāriko avandiyo, abbhānāraho avandiyo. Ime kho, bhikkhave, dasa avandiyā’’ti (cūḷava. 312).

    ੬੬੩-੪. ਸੋਸਾਨਿਕਨ੍ਤਿ ਸੁਸਾਨੇ ਛਡ੍ਡਿਤਂ। ਪਾਪਣਿਕਨ੍ਤਿ ਆਪਣਦ੍વਾਰੇ ਛਡ੍ਡਿਤਂ। ਉਨ੍ਦੂਰਕ੍ਖਾਯਿਤਨ੍ਤਿ ਉਨ੍ਦੂਰੇਹਿ ਖਾਯਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਪਿਲੋਤਿਕਂ। ਗੋਖਾਯਿਤਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਥੂਪਚੀવਰਿਕਨ੍ਤਿ ਬਲਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ વਮ੍ਮਿਕੇ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤવਤ੍ਥਂ। ਆਭਿਸੇਕਿਯਨ੍ਤਿ ਰਾਜੂਨਂ ਅਭਿਸੇਕਮਣ੍ਡਪੇ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤવਤ੍ਥਂ। ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਞ੍ਚਾਤਿ ਸੁਸਾਨਗਤਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਪਚ੍ਚਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਹਾਯਿਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡਿਤਂ ਪਿਲੋਤਿਕਂ।

    663-4.Sosānikanti susāne chaḍḍitaṃ. Pāpaṇikanti āpaṇadvāre chaḍḍitaṃ. Undūrakkhāyitanti undūrehi khāyitaṃ pariccattaṃ pilotikaṃ. Gokhāyitādīsupi eseva nayo. Thūpacīvarikanti balikammatthāya vammike parikkhipitvā pariccattavatthaṃ. Ābhisekiyanti rājūnaṃ abhisekamaṇḍape pariccattavatthaṃ. Gatapaccāgatañcāti susānagatamanussehi paccāgantvā nahāyitvā chaḍḍitaṃ pilotikaṃ.

    ੬੬੫. ਸਬ੍ਬਨੀਲਾਦਯੋ વੁਤ੍ਤਾ, ਦਸ ਚੀવਰਧਾਰਣਾਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਨੀਲਕਾਨਿ ਚੀવਰਾਨਿ ਧਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤવਸੇਨ ਦਸਾ’’ਤਿ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੩੦) ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦਸਕੇ ਸਂਕਚ੍ਚਿਕਾਯ વਾ ਉਦਕਸਾਟਿਕਾਯ વਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਿਚੀવਰਾਨਿ ਨਾਮੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਨવ ਚੀવਰਾਨਿ ‘‘ਦਸਚੀવਰਧਾਰਣਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਨવਸੁ ਕਪ੍ਪਿਯਚੀવਰੇਸੁ ਉਦਕਸਾਟਿਕਂ વਾ ਸਂਕਚ੍ਚਿਕਂ વਾ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦਸਾਤਿ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੩੦)।

    665.Sabbanīlādayo vuttā, dasa cīvaradhāraṇāti ‘‘sabbanīlakāni cīvarāni dhārentīti vuttavasena dasā’’ti (pari. aṭṭha. 330) kurundiyaṃ vuttaṃ. Ettha imasmiṃ dasake saṃkaccikāya vā udakasāṭikāya vā saddhiṃ ticīvarāni nāmena adhiṭṭhitāni nava cīvarāni ‘‘dasacīvaradhāraṇā’’ti vuttāni. Yathāha – ‘‘navasu kappiyacīvaresu udakasāṭikaṃ vā saṃkaccikaṃ vā pakkhipitvā dasāti vutta’’nti (pari. aṭṭha. 330).

    ਦਸਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Dasakakathāvaṇṇanā.

    ੬੬੬. ਪਣ੍ਡਕਾਦਯੋ ਏਕਾਦਸ ਅਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਿਤਾਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    666. Paṇḍakādayo ekādasa abhabbapuggalā pana upasampāditāpi anupasampannā hontīti yojanā.

    ੬੬੭. ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਪਤ੍ਤਾ ਏਕਾਦਸ ਭવਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦਾਰੁਜੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਦਾਰੁਮਯੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ। ਰਤਨੁਬ੍ਭવਾਤਿ ਰਤਨਮਯਾ ਦਸ ਪਤ੍ਤਾ ਏਕਾਦਸ ਭવਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦਾਰੁਜੇਨ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ -ਸਦ੍ਦੇਨ ਤਮ੍ਬਲੋਹਮਯਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਏਕਾਦਸ ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਤਮ੍ਬਲੋਹਮਯੇਨ વਾ ਦਾਰੁਮਯੇਨ વਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਸਰਤਨਮਯਾ’’ਤਿ। ਇਧ ਰਤਨਂ ਨਾਮ ਮੁਤ੍ਤਾਦਿਦਸਰਤਨਂ।

    667. ‘‘Akappiyā’’ti vuttā pattā ekādasa bhavantīti yojanā. Dārujena pattenāti dārumayena pattena. Ratanubbhavāti ratanamayā dasa pattā ekādasa bhavantīti yojanā. Dārujena cāti ettha ca-saddena tambalohamayapattassa saṅgaho. Yathāha ‘‘ekādasa pattāti tambalohamayena vā dārumayena vā saddhiṃ dasaratanamayā’’ti. Idha ratanaṃ nāma muttādidasaratanaṃ.

    ੬੬੮. ਅਕਪ੍ਪਿਯਾ ਪਾਦੁਕਾ ਏਕਾਦਸ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਏਕਾਦਸ ਪਾਦੁਕਾਤਿ ਦਸ ਰਤਨਮਯਾ, ਏਕਾ ਕਟ੍ਠਪਾਦੁਕਾ। ਤਿਣਪਾਦੁਕਮੁਞ੍ਜਪਾਦੁਕਪਬ੍ਬਜਪਾਦੁਕਾਦਯੋ ਪਨ ਕਟ੍ਠਪਾਦੁਕਸਙ੍ਗਹਮੇવ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    668. Akappiyā pādukā ekādasa hontīti yojanā. Yathāha ‘‘ekādasa pādukāti dasa ratanamayā, ekā kaṭṭhapādukā. Tiṇapādukamuñjapādukapabbajapādukādayo pana kaṭṭhapādukasaṅgahameva gacchantī’’ti.

    ੬੬੯-੭੦. ਅਤਿਖੁਦ੍ਦਕਾ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਖਣ੍ਡਨਿਮਿਤ੍ਤਕਾ ਛਾਯਾਨਿਮਿਤ੍ਤਕਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਬਹਿਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਤਾਤਿ ਸੀਮਾਯ ਬਹਿ ਠਿਤੇਨ ਸਮ੍ਮਤਾ। ਨਦਿਯਂ, ਜਾਤਸ੍ਸਰੇ, ਸਮੁਦ੍ਦੇ વਾ ਤਥਾ ਸਮ੍ਮਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸੀਮਾਯ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾ ਸੀਮਾਯ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਾ ਸੀਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਇਮਾ ਏਕਾਦਸ ਅਸੀਮਾਯੋ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    669-70. Atikhuddakā atimahantāti yojanā. Khaṇḍanimittakā chāyānimittakāti yojanā. Bahiṭṭhena sammatāti sīmāya bahi ṭhitena sammatā. Nadiyaṃ, jātassare, samudde vā tathā sammatāti yojanā. Sīmāya sambhinnā sīmāya ajjhotthaṭā sīmāti yojanā. Imā ekādasa asīmāyo siyunti yojanā.

    ੬੭੧. ਏਕਾਦਸੇવ ਪਥવੀ ਕਪ੍ਪਿਯਾ, ਏਕਾਦਸੇવ ਪਥવੀ ਅਕਪ੍ਪਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    671. Ekādaseva pathavī kappiyā, ekādaseva pathavī akappiyāti yojanā.

    ਤਤ੍ਥ ਏਕਾਦਸ ਕਪ੍ਪਿਯਪਥવੀ ਨਾਮ ਸੁਦ੍ਧਪਾਸਾਣਾ, ਸੁਦ੍ਧਸਕ੍ਖਰਾ, ਸੁਦ੍ਧਕਥਲਾ, ਸੁਦ੍ਧਮਰੁਮ੍ਬਾ, ਸੁਦ੍ਧવਾਲੁਕਾ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਾਸਾਣਾ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਸਕ੍ਖਰਾ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਕਥਲਾ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਮਰੁਮ੍ਬਾ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨવਾਲੁਕਾਤਿ ਇਮਾ ਦਸ ਦਡ੍ਢਾਯ ਪਥવਿਯਾ વਾ ਚਤੁਮਾਸੋવਟ੍ਠਕਪਂਸੁਪੁਞ੍ਜੇਨ વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪੁਞ੍ਜੇਨ વਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਾਦਸ। ‘‘ਅਪ੍ਪਪਂਸੁਕਾ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੬) ਅਪਰਾਪਿ ਪਥવਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾ, ਤਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਾਸਾਣਾਦੀਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁਯੇવ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ।

    Tattha ekādasa kappiyapathavī nāma suddhapāsāṇā, suddhasakkharā, suddhakathalā, suddhamarumbā, suddhavālukā, yebhuyyenapāsāṇā, yebhuyyenasakkharā, yebhuyyenakathalā, yebhuyyenamarumbā, yebhuyyenavālukāti imā dasa daḍḍhāya pathaviyā vā catumāsovaṭṭhakapaṃsupuñjena vā mattikāpuñjena vā saddhiṃ ekādasa. ‘‘Appapaṃsukā, appamattikā’’ti (pāci. 86) aparāpi pathaviyo vuttā, tā yebhuyyenapāsāṇādīsu pañcasuyeva saṅgahitā.

    ਏਕਾਦਸ ਅਕਪ੍ਪਿਯਪਥવੀ ਨਾਮ ‘‘ਸੁਦ੍ਧਪਂਸੁ ਸੁਦ੍ਧਮਤ੍ਤਿਕਾ ਅਪ੍ਪਪਾਸਾਣਾ ਅਪ੍ਪਸਕ੍ਖਰਾ ਅਪ੍ਪਕਥਲਾ ਅਪ੍ਪਮਰੁਮ੍ਬਾ ਅਪ੍ਪવਾਲੁਕਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਂਸੁਕਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਮਤ੍ਤਿਕਾ, ਅਦਡ੍ਢਾਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਾ ਪਥવੀ। ਯੋਪਿ ਪਂਸੁਪੁਞ੍ਜੋ વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪੁਞ੍ਜੋ વਾ ਅਤਿਰੇਕਚਾਤੁਮਾਸਂ ਓવਟ੍ਠੋ, ਅਯਮ੍ਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਪਥવੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੬) વੁਤ੍ਤਾ ਏਕਾਦਸ।

    Ekādasa akappiyapathavī nāma ‘‘suddhapaṃsu suddhamattikā appapāsāṇā appasakkharā appakathalā appamarumbā appavālukā yebhuyyenapaṃsukā yebhuyyenamattikā, adaḍḍhāpi vuccati jātā pathavī. Yopi paṃsupuñjo vā mattikāpuñjo vā atirekacātumāsaṃ ovaṭṭho, ayampi vuccati jātapathavī’’ti (pāci. 86) vuttā ekādasa.

    ਗਣ੍ਠਿਕਾ ਕਪ੍ਪਿਯਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਏਕਾਦਸ ਚ વੀਧਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਪ੍ਪਿਯਾ ਗਣ੍ਠਿਕਾ વਿਧਕਾ ਚ ਏਕਾਦਸ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤੇ ਪਨ –

    Gaṇṭhikākappiyā vuttā, ekādasa ca vīdhakāti ettha kappiyā gaṇṭhikā vidhakā ca ekādasa vuttāti yojanā. Te pana –

    ‘‘વੇਲ਼ੁਦਨ੍ਤવਿਸਾਣਟ੍ਠਿ-ਕਟ੍ਠਲਾਖਾਫਲਾਮਯਾ।

    ‘‘Veḷudantavisāṇaṭṭhi-kaṭṭhalākhāphalāmayā;

    ਸਙ੍ਖਨਾਭਿਮਯਾ ਸੁਤ੍ਤ-ਨਲ਼ਲੋਹਮਯਾਪਿ ਚ।

    Saṅkhanābhimayā sutta-naḷalohamayāpi ca;

    વਿਧਾ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾ, ਗਣ੍ਠਿਯੋ ਚਾਪਿ ਤਮ੍ਮਯਾ’’ਤਿ॥ –

    Vidhā kappanti kappiyā, gaṇṭhiyo cāpi tammayā’’ti. –

    ਇਮਾਯ ਗਾਥਾਯ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।

    Imāya gāthāya saṅgahitāti veditabbā.

    ੬੭੪-੫. ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਨੁવਤ੍ਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ વਸਾ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇਸੁ ਅਟ੍ਠ ਯਾવਤਤਿਯਕਾਤਿ ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ ਯਾવਤਤਿਯਕਾਤਿ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    674-5.Ukkhittassānuvattikā bhikkhunī ubhinnaṃ bhikkhubhikkhunīnaṃ vasā saṅghādisesesu aṭṭha yāvatatiyakāti ime ekādasa yāvatatiyakāti pakāsitāti yojanā.

    ੬੭੬. ਨਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੋ ਦਸੇਕਾવ ਏਕਾਦਸੇવ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਛਧਾਚਰਿਯਤੋ વੁਤ੍ਤਾਤਿ –

    676. Nissayassa paṭippassaddhiyo dasekāva ekādaseva vuttāti yojanā. Chadhācariyato vuttāti –

    ‘‘ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਸਙ੍ਕਨ੍ਤੇ, વਿਬ੍ਭਨ੍ਤੇ ਚਾਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯੋ।

    ‘‘Pakkante pakkhasaṅkante, vibbhante cāpi nissayo;

    ਮਰਣਾਣਤ੍ਤੁਪਜ੍ਝਾਯ-ਸਮੋਧਾਨੇਹਿ ਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ॥ –

    Maraṇāṇattupajjhāya-samodhānehi sammatī’’ti. –

    ਆਚਰਿਯਤੋ ਛਧਾ ਨਿਸ੍ਸਯਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾ। ਉਪਜ੍ਝਾਯਾ ਤੁ ਪਞ੍ਚਧਾਤਿ ਤਾਸੁ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸਮੋਧਾਨਂ વਿਨਾ ਅવਸੇਸਾਹਿ ਪਞ੍ਚਧਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ।

    Ācariyato chadhā nissayapaṭippassaddhiyo vuttā. Upajjhāyā tu pañcadhāti tāsu upajjhāyasamodhānaṃ vinā avasesāhi pañcadhā upajjhāyapaṭippassaddhiyo vuttāti ime ekādasa.

    ਏਕਾਦਸਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।

    Ekādasakakathāvaṇṇanā.

    ੬੭੭. ਤੇਰਸੇવ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਙ੍ਗਾਦੀਨਿ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਤੇਰਸੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    677.Teraseva dhutaṅgānīti paṃsukūlikaṅgādīni dhutaṅgāni teraseva honti.

    ਪਰਮਾਨਿ ਚ ਚੁਦ੍ਦਸਾਤਿ ‘‘ਦਸਾਹਪਰਮਂ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਂ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਮਾਸਪਰਮਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਂ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਨ੍ਤਰੁਤ੍ਤਰਪਰਮਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਤੋ ਚੀવਰਂ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਛਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੇਨ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਠਾਤਬ੍ਬਂ, ਨવਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਨ੍ਥਤਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਂ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਪਰਮਤਾ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਿਯੋਜਨਪਰਮਂ ਸਹਤ੍ਥਾ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਦਸਾਹਪਰਮਂ ਅਤਿਰੇਕਪਤ੍ਤੋ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬੋ, ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਮਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਛਾਰਤ੍ਤਪਰਮਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤੇਨ ਚੀવਰੇਨ વਿਪ੍ਪવਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਚਤੁਕ੍ਕਂਸਪਰਮਂ, ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਕਂਸਪਰਮਂ, ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਪਬ੍ਬਪਰਮਂ ਆਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਪਰਮਂ ਮਞ੍ਚਪਟਿਪਾਦਕਂ, ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਪਰਮਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਇਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚੁਦ੍ਦਸ ਪਰਮਾਨਿ।

    Paramāni ca cuddasāti ‘‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabbaṃ, māsaparamaṃ tena bhikkhunā taṃ cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ, santaruttaraparamaṃ tena bhikkhunā tato cīvaraṃ sāditabbaṃ, chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūtena uddissa ṭhātabbaṃ, navaṃ pana bhikkhunā santhataṃ kārāpetvā chabbassāni dhāretabbaṃ chabbassaparamatā dhāretabbaṃ, tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbāni, dasāhaparamaṃ atirekapatto dhāretabbo, sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbāni, chārattaparamaṃ tena bhikkhunā tena cīvarena vippavasitabbaṃ, catukkaṃsaparamaṃ, aḍḍhateyyakaṃsaparamaṃ, dvaṅgulapabbaparamaṃ ādātabbaṃ, aṭṭhaṅgulaparamaṃ mañcapaṭipādakaṃ, aṭṭhaṅgulaparamaṃ dantakaṭṭha’’nti iti imāni cuddasa paramāni.

    ਸੋਲ਼ਸੇવ ਤੁ ‘‘ਜਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ‘‘ਜਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ વਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ ਸੋਲ਼ਸ। ਤੇ ਏવਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਜਾਨਂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਲਾਭਂ ਪਰਿਣਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਣਾਮੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬੁਪਗਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਸਪ੍ਪਾਣਕਂ ਉਦਕਂ ਤਿਣਂ વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਂ વਾ ਸਿਞ੍ਚੇਯ੍ਯ વਾ ਸਿਞ੍ਚਾਪੇਯ੍ਯ વਾ, ਜਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਪਰਿਪਾਚਿਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਆਸਾਦਨਾਪੇਕ੍ਖੋ, ਭੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਜਾਨਂ ਸਪ੍ਪਾਣਕਂ ਉਦਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ ਨਿਹਟਾਧਿਕਰਣਂ ਪੁਨ ਕਮ੍ਮਾਯ ਉਕ੍ਕੋਟੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਿਧਾਯ ਏਕਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਤਥਾવਾਦਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਅਕਤਾਨੁਧਮ੍ਮੇਨ, ਜਾਨਂ ਤਥਾਨਾਸਿਤਂ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸਂ, ਜਾਨਂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਲਾਭਂ ਪਰਿਣਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਰਿਣਾਮੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਨੇવਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਚੋਦੇਯ੍ਯ, ਜਾਨਂ ਚੋਰਿਂ વਜ੍ਝਂ વਿਦਿਤਂ ਅਨਪਲੋਕੇਤ੍વਾ, ਜਾਨਂ ਸਭਿਕ੍ਖੁਕਂ ਆਰਾਮਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪવਿਸੇਯ੍ਯਾਤਿ।

    Soḷaseva tu ‘‘jāna’’nti paññattānīti ‘‘jāna’’nti evaṃ vatvā paññattāni soḷasa. Te evaṃ veditabbā – jānaṃ saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ attano pariṇāmeyya, jānaṃ pubbupagataṃ bhikkhuṃ anupakhajja seyyaṃ kappeyya, jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñceyya vā siñcāpeyya vā, jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjeyya, jānaṃ āsādanāpekkho, bhuttasmiṃ pācittiyaṃ, jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ paribhuñjeyya, jānaṃ yathādhammaṃ nihaṭādhikaraṇaṃ puna kammāya ukkoṭeyya, jānaṃ duṭṭhullaṃ āpattiṃ paṭicchādeyya, jānaṃ ūnavīsativassaṃ puggalaṃ upasampādeyya, jānaṃ theyyasatthena saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya, jānaṃ tathāvādinā bhikkhunā akatānudhammena, jānaṃ tathānāsitaṃ samaṇuddesaṃ, jānaṃ saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ puggalassa pariṇāmeyya, jānaṃ pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannaṃ bhikkhuniṃ nevattanā paṭicodeyya, jānaṃ coriṃ vajjhaṃ viditaṃ anapaloketvā, jānaṃ sabhikkhukaṃ ārāmaṃ anāpucchā paviseyyāti.

    ੬੭੮. ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਉਤ੍ਤਰਂ ਉਤ੍ਤਰਪਕਰਣੇਨ ਸਹਿਤਂ ਸਕਲਮ੍ਪਿ વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਮਹਤ੍ਤਰੇ ਅਤਿવਿਪੁਲੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਤ੍ਤਰવਿਰਹਿਤੇ ਉਤ੍ਤਮੇ વਿਨਯਨਯੇ વਿਨਯਾਗਤੇ ਆਪਤ੍ਤਿਅਨਾਪਤ੍ਤਿਗਰੁਕਲਹੁਕਕਪ੍ਪਿਯਅਕਪ੍ਪਿਯਾਦਿવਿਨਿਚ੍ਛਯਕਮ੍ਮੇ। ਅਥ વਾ વਿਨਯਨਯੇ વਿਨਯਪਿਟਕੇ ਪવਤ੍ਤਮਾਨੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਰੁਤ੍ਤਰੋ ਭવਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇਹਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ, ਸੇਟ੍ਠੋ વਾ ਭવਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚੇવ ਪਰੇਸਞ੍ਚ ਸਂਸਯੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਜਾਨਤੀਤਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਰਸ੍ਸੋ।

    678.Idha imasmiṃ sāsane yo bhikkhu anuttaraṃ sauttaraṃ uttarapakaraṇena sahitaṃ sakalampi vinayavinicchayaṃ jānāti, mahattare ativipule anuttare uttaravirahite uttame vinayanaye vinayāgate āpattianāpattigarukalahukakappiyaakappiyādivinicchayakamme. Atha vā vinayanaye vinayapiṭake pavattamāno so bhikkhu niruttaro bhavati paccatthikehi vattabbaṃ uttaraṃ atikkamitvā ṭhito, seṭṭho vā bhavati, tassa ceva paresañca saṃsayo na kātabboti yojanā. Jānatīti gāthābandhavasena rasso.

    ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ

    Iti uttare līnatthapakāsaniyā

    ਏਕੁਤ੍ਤਰਨਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Ekuttaranayakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact