| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-પુરાણ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
૬. એળકલોમસિક્ખાપદવણ્ણના
6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘અદ્ધાનમગ્ગપ્પટિપન્નસ્સા’’તિ ઇમિના પકતિયા દીઘમગ્ગં પટિપન્નસ્સ ઉપ્પન્નાનિપિ તિયોજનપરમમેવ હરિતબ્બાનિ, પગેવ અપ્પટિપન્નસ્સાતિ દસ્સેતિ. પટિપન્નસ્સ ચે, અદ્ધાનં નામ પટિપન્નસ્સ અકામા વસ્સંવુટ્ઠભિક્ખુનિયા મગ્ગપ્પટિપત્તિ વિયાતિ દસ્સેતિ. અદ્ધાનમગ્ગપ્પટિપન્નસ્સ નિસ્સગ્ગિયન્તિ વા સમ્બન્ધો. તેનેવ વાસાધિપ્પાયસ્સ પટિપ્પસ્સદ્ધગમનુસ્સાહત્તા ‘‘અપ્પટિપન્નો’’તિ સઙ્ખં ગતસ્સ અનાપત્તીતિ સિદ્ધં. ઇમસ્મિં પન અત્થવિકપ્પે ‘‘ભિક્ખુનો પનેવ એળકલોમાનિ ઉપ્પજ્જેય્યું…પે॰… અસન્તેપિ હારકે અદ્ધાનમગ્ગપ્પટિપન્નસ્સ નિસ્સગ્ગિયં પાચિત્તિય’’ન્તિ યોજના વેદિતબ્બા. યસ્મા વા એળકલોમાનં ઉપ્પત્તિટ્ઠાનતો પટ્ઠાય તિયોજનપરમતા અધિપ્પેતા, મગ્ગં અપ્પટિપન્નસ્સ ચ તિયોજનપરમતા નત્થિ, તસ્મા ‘‘અદ્ધાનમગ્ગપ્પટિપન્નસ્સ ઉપ્પજ્જેય્યુ’’ન્તિ વુત્તં. તેન અચ્છિન્નં પટિલભિત્વા હરતો ચ અનાપત્તીતિ સિદ્ધં. પટિલાભો હિ તેસં ઉપ્પત્તિ નામાતિ.
‘‘Addhānamaggappaṭipannassā’’ti iminā pakatiyā dīghamaggaṃ paṭipannassa uppannānipi tiyojanaparamameva haritabbāni, pageva appaṭipannassāti dasseti. Paṭipannassa ce, addhānaṃ nāma paṭipannassa akāmā vassaṃvuṭṭhabhikkhuniyā maggappaṭipatti viyāti dasseti. Addhānamaggappaṭipannassa nissaggiyanti vā sambandho. Teneva vāsādhippāyassa paṭippassaddhagamanussāhattā ‘‘appaṭipanno’’ti saṅkhaṃ gatassa anāpattīti siddhaṃ. Imasmiṃ pana atthavikappe ‘‘bhikkhuno paneva eḷakalomāni uppajjeyyuṃ…pe… asantepi hārake addhānamaggappaṭipannassa nissaggiyaṃ pācittiya’’nti yojanā veditabbā. Yasmā vā eḷakalomānaṃ uppattiṭṭhānato paṭṭhāya tiyojanaparamatā adhippetā, maggaṃ appaṭipannassa ca tiyojanaparamatā natthi, tasmā ‘‘addhānamaggappaṭipannassa uppajjeyyu’’nti vuttaṃ. Tena acchinnaṃ paṭilabhitvā harato ca anāpattīti siddhaṃ. Paṭilābho hi tesaṃ uppatti nāmāti.
‘‘આકઙ્ખમાનેન ભિક્ખુના પટિગ્ગહેતબ્બાની’’તિ ઇમિના અત્તના પટિગ્ગહિતાનંયેવ તિયોજનાતિક્કમે આપત્તીતિ દસ્સેતિ. તેન અનાકઙ્ખમાનેન પરસન્તકાનિ પટિગ્ગહિતાનિ હરન્તસ્સ અનાપત્તીતિ સિદ્ધં.
‘‘Ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbānī’’ti iminā attanā paṭiggahitānaṃyeva tiyojanātikkame āpattīti dasseti. Tena anākaṅkhamānena parasantakāni paṭiggahitāni harantassa anāpattīti siddhaṃ.
અઙ્ગેસુ ‘‘અત્તનો સન્તકતા’’તિ નત્થિ, અયમત્થો ‘‘ભિક્ખુનો ઉપ્પજ્જેય્યુ’’ન્તિ ઇમિના, ‘‘અચ્છિન્નં પટિલભિત્વા’’તિ ઇમિના ચ દીપિતો હોતીતિ વેદિતબ્બો. પોરાણગણ્ઠિપદે ચ ‘‘અઞ્ઞં ભિક્ખું હરાપેન્તો ગચ્છતિ ચે, દ્વિન્નમ્પિ અનાપત્તી’’તિ વુત્તં. તસ્મા દ્વે ભિક્ખૂ તિયોજનપરમં પત્વા અઞ્ઞમઞ્ઞસ્સ ભણ્ડં પરિવત્તેત્વા ચે હરન્તિ, અનાપત્તીતિ સિદ્ધં.
Aṅgesu ‘‘attano santakatā’’ti natthi, ayamattho ‘‘bhikkhuno uppajjeyyu’’nti iminā, ‘‘acchinnaṃ paṭilabhitvā’’ti iminā ca dīpito hotīti veditabbo. Porāṇagaṇṭhipade ca ‘‘aññaṃ bhikkhuṃ harāpento gacchati ce, dvinnampi anāpattī’’ti vuttaṃ. Tasmā dve bhikkhū tiyojanaparamaṃ patvā aññamaññassa bhaṇḍaṃ parivattetvā ce haranti, anāpattīti siddhaṃ.
તિયોજનપરમં સહત્થા હરિતબ્બાનીતિ તિયોજનપરમમેવ અત્તના હરિતબ્બાનિ, તં કિમત્થન્તિ? સીમાય એતપરમતો. વુત્તઞ્હેતં ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, તિયોજનપરમં સીમં સમ્મન્નિતુ’’ન્તિ (મહાવ॰ ૧૪૦). વાસાધિપ્પાયેન, પચ્ચાગમનાધિપ્પાયેન વા ગચ્છતો એતપરમતા ચ. વુત્તઞ્હેતં ‘‘છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ અતિમહતિયો સીમાયો સમ્મન્નન્તિ…પે॰… ભિક્ખૂ ઉપોસથં આગચ્છન્તા ઉદ્દિસ્સમાનેપિ પાતિમોક્ખે આગચ્છન્તિ, ઉદ્દિટ્ઠમત્તેપિ આગચ્છન્તિ, અન્તરાપિ પરિવસન્તી’’તિ (મહાવ॰ ૧૪૦).
Tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbānīti tiyojanaparamameva attanā haritabbāni, taṃ kimatthanti? Sīmāya etaparamato. Vuttañhetaṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tiyojanaparamaṃ sīmaṃ sammannitu’’nti (mahāva. 140). Vāsādhippāyena, paccāgamanādhippāyena vā gacchato etaparamatā ca. Vuttañhetaṃ ‘‘chabbaggiyā bhikkhū atimahatiyo sīmāyo sammannanti…pe… bhikkhū uposathaṃ āgacchantā uddissamānepi pātimokkhe āgacchanti, uddiṭṭhamattepi āgacchanti, antarāpi parivasantī’’ti (mahāva. 140).
અસન્તે હારકેતિ આણત્તિયા હારકે અસતિ. કમ્બલસ્સ ઉપરિ નિસીદિત્વા ગચ્છન્તસ્સ સચે એકમ્પિ લોમં ચીવરે લગ્ગં હોતિ, તિયોજનાતિક્કમે આપત્તિ એવ કમ્બલતો વિજટિતત્તાતિ લિખિતં. તં કમ્બલસ્સ પટિગ્ગહિતત્તા અત્તનો અત્થાય પટિગ્ગહિતમેવ હોતીતિ યુત્તં.
Asantehāraketi āṇattiyā hārake asati. Kambalassa upari nisīditvā gacchantassa sace ekampi lomaṃ cīvare laggaṃ hoti, tiyojanātikkame āpatti eva kambalato vijaṭitattāti likhitaṃ. Taṃ kambalassa paṭiggahitattā attano atthāya paṭiggahitameva hotīti yuttaṃ.
એળકલોમસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
