| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
೫೭೨-೩. ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸಾತಿ ಇಮಿನಾ ಪಕತಿಯಾ ದೀಘಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಿಪಿ ತಿಯೋಜನಪರಮಮೇವ ಹರಿತಬ್ಬಾನಿ, ಪಗೇವ ಅಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯನ್ತಿ ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇನೇವ ವಾಸಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಗಮನುಸ್ಸಾಹತ್ತಾ ‘‘ಅಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ’’ತಿ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಸಿದ್ಧಾ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥವಿಕಪ್ಪೇ ಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪನೇವ ಏಳಕಲೋಮಾನಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ…ಪೇ॰… ಅಸನ್ತೇಪಿ ಹಾರಕೇ ಅದ್ಧಾನಂ ಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಯೋಜನಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಆಕಙ್ಖಮಾನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕಾನಂಯೇವ ತಿಯೋಜನಾತಿಕ್ಕಮೇ ಆಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನ ಅನಾಕಙ್ಖಮಾನೇನ ಪರಸನ್ತಕಾನಿ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಾನಿ ಅತಿರೇಕತಿಯೋಜನಂ ಹರನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ ಸಿದ್ಧಾ। ಅಯಮತ್ಥೋ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ, ‘‘ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಚ ದೀಪಿತೋವ ಹೋತೀತಿ। ಪೋರಾಣಗಣ್ಠಿಪದೇ ಚ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಹರಾಪೇನ್ತೋ ಗಚ್ಛತಿ ಚೇ, ದ್ವಿನ್ನಂ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಿಯೋಜನಪರಮಂ ಪತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಭಣ್ಡಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಚೇ ಹರನ್ತಿ, ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಸಿದ್ಧಂ, ತೇನೇವ ಅನಾಪತ್ತಿವಾರೇ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಕಿಂ ಹರಾಪೇತಿ? ಜಾನನ್ತಂ ಅಜಾನನ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತ್ಥ ಯದಿ ಜಾನನ್ತಂ, ‘‘ಅಞ್ಞೋ ಹರಿಸ್ಸತೀತಿ ಠಪೇತಿ, ತೇನ ಹರಿತೇಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವಾ’’ತಿ ಏಕಂಸತೋ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಜಾನನ್ತೋಪಿ ಹಿ ಏಕಚ್ಚೋ ಹರತೀತಿ। ತತೋ ಅಟ್ಠಕಥಾಯ ವಿರುಜ್ಝತಿ। ಅಥ ಅಜಾನನ್ತಂ, ‘‘ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಾನೇ ವಾ ಭಣ್ಡೇ ವಾ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ತಿಯೋಜನಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಿ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನೀ’’ತಿ ಪಾಳಿಯಾ ವಿರುಜ್ಝತಿ, ಅಥ ಉಭೋಪಿ ಏಕತೋ ಏಕಂ ಭಣ್ಡಂ ಹರಾಪೇನ್ತಿ, ತಮ್ಪಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಸಿಯಾ। ಅನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯನ್ತಿ ಯುತ್ತಿಯಾ ವಿರುಜ್ಝತಿ ‘‘ತಿಯೋಜನಪರಮಂ ಸಹತ್ಥಾ ಹರಿತಬ್ಬಾನಿ ಅಸನ್ತೇ ಹಾರಕೇ’’ತಿ ಅವಿಸೇಸೇನ ಚ ಪಾಳಿ ವುತ್ತಾ। ಹಾರಕೋಪಿ ಸಚೇತನೋ ಅಚೇತನೋತಿ ದುವಿಧೋ। ಸಚೇತನೋಪಿ ಏಳಕಲೋಮಭಾವಂ ವಾ ‘‘ಅಹಮಿದಂ ಹರಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಮಂ ಏಸ ಇದಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ವಾ ಜಾನನಾಜಾನನವಸೇನ ದುವಿಧೋ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಅಚೇತನೋ ನಾಮ ಹಾರಕೋ ನದೀಸೋತೋ ವಾ ನಾವಾ ವಾ ಅಸ್ಸಾಮಿಕಯಾನಂ ವಾ ಹೋತಿ। ಸಚೇತನೋ ಪಾಕಟೋವ। ತತ್ಥ ‘‘ಮಂ ಏಸ ಇದಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ಏತ್ತಕಂ ಜಾನನ್ತಂ ಮನುಸ್ಸಂ ವಾ ತಿರಚ್ಛಾನಗತಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತಿ, ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಅನುಗಣ್ಠಿಪದನಯೋ। ಅಯಂ ಪಾಳಿಯಾ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಚ ಏಕರಸೋ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ, ‘‘ಅಸನ್ತೇ ಹಾರಕೇ’’ತಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಇದಂ ಅವಿಸೇಸತೋ ವುತ್ತಂ, ‘‘ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಾನೇ ವಾ ಭಣ್ಡೇ ವಾ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಪನ ಸಚೇತನೋವ ಹಾರಕೋ ತತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಸೋ ಚ ಏಳಕಲೋಮಭಾವಞ್ಚ ‘‘ಇದಂ ಹರಾಮೀ’’ತಿ ಚ ಜಾನನ್ತೋ ನಾಧಿಪ್ಪೇತೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞೋ ಹರಿಸ್ಸತೀತಿ ಠಪೇತಿ, ತೇನ ಹರಿತೇಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಹೇತುಕತ್ತುನೋ ಅಭಾವತೋವ। ಪಾಳಿಯಞ್ಹಿ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ಹೇತುಕತ್ತುವಸೇನ ವುತ್ತಾ । ಇತರೇ ದ್ವೇ ಜಾನನ್ತಾ ಇಧ ಸಮ್ಭವನ್ತಿ। ‘‘ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ’’ತಿ ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ಏಸ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಂ ಠಾನಂ ಅತಿಕ್ಕಮಾಪೇತೀ’’ತಿ ವಾ ಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಯಾನೇ ವಾ ಭಣ್ಡೇ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ತಿಯೋಜನಂ ಅತಿಕ್ಕಮಾಪೇತಿ, ನ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ।
572-3.Addhānamaggappaṭipannassāti iminā pakatiyā dīghamaggappaṭipannassa uppannānipi tiyojanaparamameva haritabbāni, pageva appaṭipannassāti dasseti. Addhānamaggappaṭipannassa nissaggiyanti vā sambandho. Teneva vāsādhippāyassa paṭippassaddhagamanussāhattā ‘‘appaṭipanno’’ti saṅkhyaṃ gatassa anāpattīti siddhā. Imasmiṃ atthavikappe hi bhikkhuno paneva eḷakalomāni uppajjeyyuṃ…pe… asantepi hārake addhānaṃ maggappaṭipannassa nissaggiyaṃ pācittiyanti yojanā veditabbā. Ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbānīti attano santakānaṃyeva tiyojanātikkame āpattiṃ dasseti. Tena anākaṅkhamānena parasantakāni paṭiggahitāni atirekatiyojanaṃ harantassa anāpatti siddhā. Ayamattho ‘‘bhikkhuno uppajjeyyu’’nti iminā, ‘‘acchinnaṃ paṭilabhitvā’’ti iminā ca dīpitova hotīti. Porāṇagaṇṭhipade ca ‘‘aññaṃ bhikkhuṃ harāpento gacchati ce, dvinnaṃ anāpattīti vuttaṃ, tasmā dve bhikkhū tiyojanaparamaṃ patvā aññamaññassa bhaṇḍaṃ parivattetvā ce haranti, anāpattīti siddhaṃ, teneva anāpattivāre ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti vuttaṃ. Kiṃ harāpeti? Jānantaṃ ajānantaṃ. Kiñcettha yadi jānantaṃ, ‘‘añño harissatīti ṭhapeti, tena haritepi āpattiyevā’’ti ekaṃsato na vattabbaṃ. Jānantopi hi ekacco haratīti. Tato aṭṭhakathāya virujjhati. Atha ajānantaṃ, ‘‘aññassa yāne vā bhaṇḍe vā ajānantassa pakkhipitvā tiyojanaṃ atikkāmeti, nissaggiyānī’’ti pāḷiyā virujjhati, atha ubhopi ekato ekaṃ bhaṇḍaṃ harāpenti, tampi nissaggiyaṃ siyā. Anissaggiyanti yuttiyā virujjhati ‘‘tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbāni asante hārake’’ti avisesena ca pāḷi vuttā. Hārakopi sacetano acetanoti duvidho. Sacetanopi eḷakalomabhāvaṃ vā ‘‘ahamidaṃ harāmī’’ti vā ‘‘maṃ esa idaṃ harāpetī’’ti vā jānanājānanavasena duvidho hoti. Tattha acetano nāma hārako nadīsoto vā nāvā vā assāmikayānaṃ vā hoti. Sacetano pākaṭova. Tattha ‘‘maṃ esa idaṃ harāpetī’’ti ettakaṃ jānantaṃ manussaṃ vā tiracchānagataṃ vā aññaṃ harāpeti, anāpattīti anugaṇṭhipadanayo. Ayaṃ pāḷiyā, aṭṭhakathāya ca ekaraso vinicchayo, ‘‘asante hārake’’ti kiñcāpi idaṃ avisesato vuttaṃ, ‘‘aññassa yāne vā bhaṇḍe vā ajānantassā’’ti vacanato pana sacetanova hārako tattha adhippetoti paññāyati, so ca eḷakalomabhāvañca ‘‘idaṃ harāmī’’ti ca jānanto nādhippeto. Tena vuttaṃ ‘‘añño harissatīti ṭhapeti, tena haritepi āpattiyevā’’tiādi. Tattha hetukattuno abhāvatova. Pāḷiyañhi ‘‘aññaṃ harāpetī’’ti hetukattuvasena vuttā . Itare dve jānantā idha sambhavanti. ‘‘Ajānantassa pakkhipitvā’’ti pāḷiyaṃ ‘‘esa harāpetī’’ti vā ‘‘idaṃ ṭhānaṃ atikkamāpetī’’ti vā jānantassa yāne vā bhaṇḍe vā pakkhipitvā tiyojanaṃ atikkamāpeti, na nissaggiyā hontīti dīpeti.
‘‘ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ಇದಂ ಹೇತುಕತ್ತುವಚನತಂ ಸಾಧೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸೇವಾ’’ತಿ ಇದಂ ‘‘ಮಂ ಏಸ ಹರಾಪೇತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅಜಾನನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಸಾರೇತಿ ಚೋದೇತಿ ಅನುಬನ್ಧಾಪೇತೀ’’ತಿ ಇದಂ ‘‘ಮಂ ಏಸ ಇದಂ ಠಾನಂ ಅತಿಕ್ಕಮಾಪೇತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಜಾನನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಅಜಾನನ್ತೋಪಿ ಸಾರಣಾದೀಹಿ ಠಿತಟ್ಠಾನಂ ನಾತಿಕ್ಕಮತಿ, ನ ವಾ ಅನುಬನ್ಧತಿ। ಅಥ ಸಾರಣಾದೀಹಿ ಅನತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ ಆಪತ್ತಿ ಏವ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಹೇತುಕತ್ತುಭಾವಾಸಮ್ಭವತೋ।
‘‘Harāpetī’’ti idaṃ hetukattuvacanataṃ sādheti, tasmā aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sāmikassa ajānantassevā’’ti idaṃ ‘‘maṃ esa harāpetī’’ti evaṃ ajānantaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Sāreti codeti anubandhāpetī’’ti idaṃ ‘‘maṃ esa idaṃ ṭhānaṃ atikkamāpetī’’ti evaṃ jānantaṃ sandhāya vuttaṃ. Ajānantopi sāraṇādīhi ṭhitaṭṭhānaṃ nātikkamati, na vā anubandhati. Atha sāraṇādīhi anatikkamitvā attano ruciyā atikkamati āpatti eva bhikkhuno hetukattubhāvāsambhavato.
ಇದಾನಿ ಯಥಾಠಿತಟ್ಠಾನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಕ್ಖಾಮ, ‘‘ಅಸನ್ತೇಪಿ ಹಾರಕೇ’’ತಿ ಹಾರಕಾಲಾಭಪಚ್ಚಯಾಪಿ ಸಯಂ ಹರಣತೋ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಮೇವ, ಪಗೇವ ಸತಿ ಹಾರಕೇತಿ ಅಯಮೇಕೋ ಅತ್ಥೋ। ಅವಧಾರಣತ್ಥಂ ಅಪಿ-ಸದ್ದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಸನ್ತೇ ಏವ ಹಾರಕೇ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ, ಸತಿ ಪನ ಹಾರಕೇ ನ ತೇನ ಹರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯನ್ತಿ ಅಯಂ ದುತಿಯೋ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಸಙ್ಘತೋ ವಾ…ಪೇ॰… ಅತ್ತನೋ ವಾ ಧನೇನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಅಚಿತ್ತಕಮಿದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ, ಸಙ್ಘಾದಿತೋ ಪನ ಅತ್ತನಾ ಆಕಙ್ಖಮಾನೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಸ್ಸೇವ ಏಳಕಲೋಮಸ್ಸ ತಿಯೋಜನಾತಿಕ್ಕಮೇ ಆಪತ್ತಿ, ನ ಅಜಾನತೋ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಸ್ಸ ಚೀವರಾದೀಸು ಕುತೋಚಿ ಲಗ್ಗಸ್ಸ ಅತಿಕ್ಕಮನೇತಿ ದೀಪೇತಿ। ಅನುಗಣ್ಠಿಪದೇ ಪನ ‘‘ಕಮ್ಬಲಸ್ಸ ಉಪರಿ ನಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಸಚೇ ಏಕಮ್ಪಿ ಲೋಮಂ ಚೀವರೇ ಲಗ್ಗಂ ಹೋತಿ, ಆಪತ್ತಿ ಏವ ಕಮ್ಬಲತೋ ವಿಜಟಿತತ್ತಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಕಮ್ಬಲಸ್ಸ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತತ್ತಾ ಅತ್ತನೋ ಇಚ್ಛಾಯ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಯುತ್ತಂ। ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಕತಭಣ್ಡೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ಅನೇಕಮ್ಪಿ ಕತಭಣ್ಡಟ್ಠಾನಿಯಮೇವ ಹೋತಿ। ತಞ್ಹಿ ಅನೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ನ ಲೋಮಂ। ಅಥ ಲೋಮಮ್ಪಿ ಅಗ್ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತಿ, ಕತಭಣ್ಡಂ ದುಪ್ಪರಿಹಾರಿಯಲೋಮವಿನಿಬ್ಭೋಗಕತಭಣ್ಡೋ ನಿಯಮೋ। ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಅಕತಭಣ್ಡೇ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಕತಭಣ್ಡೇ ತಿಕದುಕ್ಕಟಞ್ಚ ನಯತೋ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಂ ಭವೇಯ್ಯ, ಅಞ್ಞಥಾ ತಿಕಸ್ಸ ದಸ್ಸಿತತ್ತಾ। ಸಉಸ್ಸಾಹತ್ತಾತಿ ಅಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಗಮನತ್ತಾ। ಅಚಿತ್ತಕತ್ತಾ ಚಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉಸ್ಸಾಹಾನುರೂಪಂ ಲೋಮಾನಂ ತಿಯೋಜನಾತಿಕ್ಕಮನತೋ ವಿನಾಪಿ ಪಯೋಗಚಿತ್ತೇನ ಹರಣಚಿತ್ತೇನ ಆಪಜ್ಜತಿ ಏವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಪಾಳಿಯಾ ನ ಸಮೇತೀತಿ ಅನ್ತೋ ಪನ ಪಯೋಗೇನ ತಿಯೋಜನಪರಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತತ್ತಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ‘‘ತಿಯೋಜನಂ ಹರತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ತಿಯೋಜನಂ ಪದಸಾ ನೇತುಕಾಮೋಪಿ ಅನ್ತೋತಿಯೋಜನೇ ಪದೇ ಪದೇ ದುಕ್ಕಟಂ ನಾಪಜ್ಜತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ, ತಂ ಯುತ್ತಂ ‘‘ತಿಯೋಜನಂ ವಾಸಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪರಂ ಹರತೀ’ತಿ ವಚನಸ್ಸತ್ಥಿತಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪುನಪಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀತಿ ‘ಇದಂ ಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಸಉಸ್ಸಾಹಮೇವ ಅಞ್ಞಂ ಹರಾಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇತರಥಾ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಸೀಸೇ ಠಪೇಸಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಜಾನನ್ತೇಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ ಸಿಯಾ’’ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಅಗಚ್ಛನ್ತೇ ಯಾನೇ ವಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಹರಣಾದೀಹಿ ಜನಿತಉಸ್ಸಾಹಾನಂ ಹತ್ಥಿಆದೀನಂ ‘ಇದಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ವಾ ‘ಹರಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ವಾ ಆಭೋಗೇ ಜನಿತೇ ಏವ ಅನಾಪತ್ತಿ, ನ ಅಜನಿತೇತಿ ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಆಹಾ’’ತಿ ಚ ವುತ್ತಂ। ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಠಪಿತೇತಿ ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖಿಪಿತತ್ತಾತಿ ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ। ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಠಪಿತಂ ಭಣ್ಡಿಕಂ ಅನ್ತೋ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯಂ ಠಪಿತಂ ಬಹಿ ಕರೋತೋ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಕೇಚಿ, ನ ಸುನ್ದರಂ ವಿಯ।
Idāni yathāṭhitaṭṭhānato paṭṭhāya vakkhāma, ‘‘asantepi hārake’’ti hārakālābhapaccayāpi sayaṃ haraṇato nissaggiyameva, pageva sati hāraketi ayameko attho. Avadhāraṇatthaṃ api-saddaṃ gahetvā asante eva hārake nissaggiyaṃ, sati pana hārake na tena harāpentassa nissaggiyanti ayaṃ dutiyo attho. ‘‘Saṅghato vā…pe… attano vā dhanenā’’ti iminā kiñcāpi acittakamidaṃ sikkhāpadaṃ, saṅghādito pana attanā ākaṅkhamānena paṭiggahitasseva eḷakalomassa tiyojanātikkame āpatti, na ajānato appaṭiggahitassa cīvarādīsu kutoci laggassa atikkamaneti dīpeti. Anugaṇṭhipade pana ‘‘kambalassa upari nipajjitvā gacchantassa sace ekampi lomaṃ cīvare laggaṃ hoti, āpatti eva kambalato vijaṭitattā’’ti vuttaṃ, taṃ kambalassa paṭiggahitattā attano icchāya paṭiggahitameva hotīti yuttaṃ. Yasmā ‘‘anāpatti katabhaṇḍe’’ti vuttaṃ, tasmā taṃ anekampi katabhaṇḍaṭṭhāniyameva hoti. Tañhi anena paṭiggahitaṃ, na lomaṃ. Atha lomampi aggahitameva hoti, katabhaṇḍaṃ dupparihāriyalomavinibbhogakatabhaṇḍo niyamo. Evaṃ sante akatabhaṇḍe tikapācittiyaṃ, katabhaṇḍe tikadukkaṭañca nayato dassetabbaṃ bhaveyya, aññathā tikassa dassitattā. Saussāhattāti appaṭippassaddhagamanattā. Acittakattā cāti bhikkhuno ussāhānurūpaṃ lomānaṃ tiyojanātikkamanato vināpi payogacittena haraṇacittena āpajjati evāti adhippāyo. Sā anāpatti pāḷiyā na sametīti anto pana payogena tiyojanaparamaṃ atikkamitattā anāpatti. ‘‘Tiyojanaṃ haratī’’ti iminā tiyojanaṃ padasā netukāmopi antotiyojane pade pade dukkaṭaṃ nāpajjatīti dasseti, taṃ yuttaṃ ‘‘tiyojanaṃ vāsādhippāyo gantvā tato paraṃ haratī’ti vacanassatthitāyā’’ti vuttaṃ. Punapi vuttaṃ ‘‘aññaṃ harāpetīti ‘idaṃ harissāmī’ti saussāhameva aññaṃ harāpetīti attho. Itarathā gacchantassa sīse ṭhapesi, tasmiṃ ajānantepi anāpatti siyā’’ti. Sace pana ‘‘agacchante yāne vā’’tiādinā nayena vuttattā haraṇādīhi janitaussāhānaṃ hatthiādīnaṃ ‘idaṃ karissāmā’ti vā ‘harissāmā’ti vā ābhoge janite eva anāpatti, na ajaniteti upatissatthero āhā’’ti ca vuttaṃ. Parivattetvā ṭhapiteti dvinnampi bahi nikkhipitattāti upatissatthero. Bahisīmāya ṭhapitaṃ bhaṇḍikaṃ anto antosīmāyaṃ ṭhapitaṃ bahi karoto anāpattīti keci, na sundaraṃ viya.
೫೭೫. ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಹರತೀತಿ ಪಠಮತಿಯೋಜನತೋ ಪರಂ ಹರತಿ, ನ ದುತಿಯಾದಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕತಭಣ್ಡೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋಕಾಸಾಭಾವಾ ಅನಾಪತ್ತಿ।
575.Paṭilabhitvā haratīti paṭhamatiyojanato paraṃ harati, na dutiyāditoti attho. Katabhaṇḍe uppannokāsābhāvā anāpatti.
ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 6. Eḷakalomasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೬. ಏಳಕಲೋಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Eḷakalomasikkhāpadavaṇṇanā
