Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 1. பட²மஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 1. Paṭhamaetadaggavaggo
ஏதத³க்³க³பத³வண்ணனா
Etadaggapadavaṇṇanā
188. ஏதத³க்³கே³ஸு பட²மவக்³க³ஸ்ஸ பட²மே ஏதத³க்³க³ந்தி ஏதங் அக்³க³ங். எத்த² ச அயங் அக்³க³ஸத்³தோ³ ஆதி³கோடிகொட்டா²ஸஸெட்டே²ஸு தி³ஸ்ஸதி. ‘‘அஜ்ஜதக்³கே³, ஸம்ம தோ³வாரிக, ஆவராமி த்³வாரங் நிக³ண்டா²னங் நிக³ண்டீ²ன’’ந்திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 2.70) ஹி ஆதி³ம்ஹி தி³ஸ்ஸதி. ‘‘தேனேவ அங்கு³லக்³கே³ன தங் அங்கு³லக்³க³ங் பராமஸெய்ய (கதா²॰ 441), உச்ச²க்³க³ங் வேளக்³க³’’ந்திஆதீ³ஸு கோடியங். ‘‘அம்பி³லக்³க³ங் வா மது⁴ரக்³க³ங் வா தித்தகக்³க³ங் வா (ஸங்॰ நி॰ 5.374), அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, விஹாரக்³கே³ன வா பரிவேணக்³கே³ன வா பா⁴ஜேது’’ந்திஆதீ³ஸு (சூளவ॰ 318) கொட்டா²ஸே. ‘‘யாவதா, பி⁴க்க²வே, ஸத்தா அபதா³ வா…பே॰… ததா²க³தோ தேஸங் அக்³க³மக்கா²யதீ’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 4.34; இதிவு॰ 90) ஸெட்டே². ஸ்வாயமித⁴ கோடியம்பி வட்டதி ஸெட்டே²பி. தே ஹி தே²ரா அத்தனோ அத்தனோ டா²னே கோடிபூ⁴தாதிபி அக்³கா³, ஸெட்ட²பூ⁴தாதிபி. தஸ்மா ஏதத³க்³க³ந்தி ஏஸா கோடி ஏஸோ ஸெட்டோ²தி அயமெத்த² அத்தோ². ஏஸேவ நயோ ஸப்³ப³ஸுத்தேஸு.
188. Etadaggesu paṭhamavaggassa paṭhame etadagganti etaṃ aggaṃ. Ettha ca ayaṃ aggasaddo ādikoṭikoṭṭhāsaseṭṭhesu dissati. ‘‘Ajjatagge, samma dovārika, āvarāmi dvāraṃ nigaṇṭhānaṃ nigaṇṭhīna’’ntiādīsu (ma. ni. 2.70) hi ādimhi dissati. ‘‘Teneva aṅgulaggena taṃ aṅgulaggaṃ parāmaseyya (kathā. 441), ucchaggaṃ veḷagga’’ntiādīsu koṭiyaṃ. ‘‘Ambilaggaṃ vā madhuraggaṃ vā tittakaggaṃ vā (saṃ. ni. 5.374), anujānāmi, bhikkhave, vihāraggena vā pariveṇaggena vā bhājetu’’ntiādīsu (cūḷava. 318) koṭṭhāse. ‘‘Yāvatā, bhikkhave, sattā apadā vā…pe… tathāgato tesaṃ aggamakkhāyatī’’tiādīsu (a. ni. 4.34; itivu. 90) seṭṭhe. Svāyamidha koṭiyampi vaṭṭati seṭṭhepi. Te hi therā attano attano ṭhāne koṭibhūtātipi aggā, seṭṭhabhūtātipi. Tasmā etadagganti esā koṭi eso seṭṭhoti ayamettha attho. Eseva nayo sabbasuttesu.
அயஞ்ச ஏதத³க்³க³ஸன்னிக்கே²போ நாம சதூஹி காரணேஹி லப்³ப⁴தி அட்டு²ப்பத்திதோ ஆக³மனதோ சிண்ணவஸிதோ கு³ணாதிரேகதோதி. தத்த² கோசி தே²ரோ ஏகேன காரணேன ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லப⁴தி, கோசி த்³வீஹி, கோசி தீஹி, கோசி ஸப்³பே³ஹேவ சதூஹிபி ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ விய. ஸோ ஹி அட்டு²ப்பத்திதோபி மஹாபஞ்ஞதாய ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴ ஆக³மனாதீ³ஹிபி. கத²ங்? ஏகஸ்மிங் ஹி ஸமயே ஸத்தா² ஜேதவனமஹாவிஹாரே விஹரந்தோ கண்ட³ம்ப³ருக்க²மூலே தித்தி²யமத்³த³னங் யமகபாடிஹாரியங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘கஹங் நு கோ² புரிமபு³த்³தா⁴ யமகபாடிஹாரியங் கத்வா வஸ்ஸங் உபக³ச்ச²ந்தீ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘தாவதிங்ஸப⁴வனே’’தி ஞத்வா த்³வே பத³ந்தரானி த³ஸ்ஸெத்வா ததியேன பதே³ன தாவதிங்ஸப⁴வனே பச்சுட்டா²ஸி. ஸக்கோ தே³வராஜா ப⁴க³வந்தங் தி³ஸ்வா பண்டு³கம்ப³லஸிலாதோ உட்டா²ய ஸத்³தி⁴ங் தே³வக³ணேன பச்சுக்³க³மனங் அக³மாஸி. தே³வா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஸக்கோ தே³வராஜா தே³வக³ணபரிவுதோ ஸட்டி²யோஜனாயாமாய பண்டு³கம்ப³லஸிலாய நிஸீதி³த்வா ஸம்பத்திங் அனுப⁴வதி, பு³த்³தா⁴னங் நாம நிஸின்னகாலதோ பட்டா²ய ந ஸக்கா அஞ்ஞேன எத்த² ஹத்த²ம்பி ட²பேது’’ந்தி. ஸத்தா²பி தத்த² நிஸின்னோ தேஸங் சித்தாசாரங் ஞத்வா மஹாபங்ஸுகூலிகோ விய முண்ட³பீட²கங் ஸப்³ப³மேவ பண்டு³கம்ப³லஸிலங் அவத்த²ரித்வா நிஸீதி³. ஏவங் நிஸீத³ந்தோ பன அத்தனோ வா ஸரீரங் மஹந்தங் கத்வா மாபேஸி, பண்டு³கம்ப³லஸிலங் வா கு²த்³த³கங் அகாஸீதி ந ஸல்லக்கே²தப்³ப³ங். அசிந்தெய்யோ ஹி பு³த்³த⁴விஸயோ. ஏவங் நிஸின்னோ பன மாதரங் காயஸக்கி²ங் கத்வா த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதானங் ‘‘குஸலா த⁴ம்மா அகுஸலா த⁴ம்மா அப்³யாகதா த⁴ம்மா’’தி அபி⁴த⁴ம்மபிடகங் தே³ஸேஸி.
Ayañca etadaggasannikkhepo nāma catūhi kāraṇehi labbhati aṭṭhuppattito āgamanato ciṇṇavasito guṇātirekatoti. Tattha koci thero ekena kāraṇena etadaggaṭṭhānaṃ labhati, koci dvīhi, koci tīhi, koci sabbeheva catūhipi āyasmā sāriputtatthero viya. So hi aṭṭhuppattitopi mahāpaññatāya etadaggaṭṭhānaṃ labhi āgamanādīhipi. Kathaṃ? Ekasmiṃ hi samaye satthā jetavanamahāvihāre viharanto kaṇḍambarukkhamūle titthiyamaddanaṃ yamakapāṭihāriyaṃ dassetvā ‘‘kahaṃ nu kho purimabuddhā yamakapāṭihāriyaṃ katvā vassaṃ upagacchantī’’ti āvajjento ‘‘tāvatiṃsabhavane’’ti ñatvā dve padantarāni dassetvā tatiyena padena tāvatiṃsabhavane paccuṭṭhāsi. Sakko devarājā bhagavantaṃ disvā paṇḍukambalasilāto uṭṭhāya saddhiṃ devagaṇena paccuggamanaṃ agamāsi. Devā cintayiṃsu – ‘‘sakko devarājā devagaṇaparivuto saṭṭhiyojanāyāmāya paṇḍukambalasilāya nisīditvā sampattiṃ anubhavati, buddhānaṃ nāma nisinnakālato paṭṭhāya na sakkā aññena ettha hatthampi ṭhapetu’’nti. Satthāpi tattha nisinno tesaṃ cittācāraṃ ñatvā mahāpaṃsukūliko viya muṇḍapīṭhakaṃ sabbameva paṇḍukambalasilaṃ avattharitvā nisīdi. Evaṃ nisīdanto pana attano vā sarīraṃ mahantaṃ katvā māpesi, paṇḍukambalasilaṃ vā khuddakaṃ akāsīti na sallakkhetabbaṃ. Acinteyyo hi buddhavisayo. Evaṃ nisinno pana mātaraṃ kāyasakkhiṃ katvā dasasahassacakkavāḷadevatānaṃ ‘‘kusalā dhammā akusalā dhammā abyākatā dhammā’’ti abhidhammapiṭakaṃ desesi.
பாடிஹாரியட்டா²னேபி ஸப்³பா³பி த்³வாத³ஸயோஜனிகா பரிஸா அனுருத்³த⁴த்தே²ரங் உபஸங்கமித்வா ‘‘கஹங், ப⁴ந்தே, த³ஸப³லோ க³தோ’’தி புச்சி². தாவதிங்ஸப⁴வனே பண்டு³கம்ப³லஸிலாயங் வஸ்ஸங் உபக³ந்த்வா அபி⁴த⁴ம்மகத²ங் தே³ஸேதுங் க³தோதி. ப⁴ந்தே, ந மயங் ஸத்தா²ரங் அதி³ஸ்வா க³மிஸ்ஸாம. கதா³ ஸத்தா² ஆக³மிஸ்ஸதீதி ஸத்து² ஆக³மனகாலங் ஜானாதா²தி? மஹாமொக்³க³ல்லானத்தே²ரஸ்ஸ பா⁴ரங் கரோத², ஸோ பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸாஸனங் ஆஹரிஸ்ஸதீதி. கிங் பன தே²ரஸ்ஸ தத்த² க³ந்துங் ப³லங் நத்தீ²தி? அத்தி², விஸேஸவந்தானங் பன விஸேஸங் பஸ்ஸந்தூதி ஏவமாஹ. மஹாஜனோ மஹாமொக்³க³ல்லானத்தே²ரங் உபஸங்கமித்வா ஸத்து² ஸாஸனங் க³ஹெத்வா ஆக³மனத்தா²ய யாசி. தே²ரோ பஸ்ஸந்தேயேவ மஹாஜனே பத²வியங் நிமுஜ்ஜித்வா அந்தோஸினேருனா க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, மஹாஜனோ தும்ஹாகங் த³ஸ்ஸனகாமோ, ஆக³மனதி³வஸங் வோ ஜானிதுங் இச்ச²தீ’’தி. தேன ஹி ‘‘இதோ தேமாஸச்சயேன ஸங்கஸ்ஸனக³ரத்³வாரே பஸ்ஸதா²’’திஸ்ஸ வதே³ஹீதி. தே²ரோ ப⁴க³வதோ ஸாஸனங் ஆஹரித்வா மஹாஜனஸ்ஸ கதே²ஸி. மஹாஜனோ தத்தே²வ தேமாஸங் க²ந்தா⁴வாரங் ப³ந்தி⁴த்வா வஸி. சூளஅனாத²பிண்டி³கோ த்³வாத³ஸயோஜனாய பரிஸாய தேமாஸங் யாகு³ப⁴த்தங் ஆதா³ஸி.
Pāṭihāriyaṭṭhānepi sabbāpi dvādasayojanikā parisā anuruddhattheraṃ upasaṅkamitvā ‘‘kahaṃ, bhante, dasabalo gato’’ti pucchi. Tāvatiṃsabhavane paṇḍukambalasilāyaṃ vassaṃ upagantvā abhidhammakathaṃ desetuṃ gatoti. Bhante, na mayaṃ satthāraṃ adisvā gamissāma. Kadā satthā āgamissatīti satthu āgamanakālaṃ jānāthāti? Mahāmoggallānattherassa bhāraṃ karotha, so buddhānaṃ santikaṃ gantvā sāsanaṃ āharissatīti. Kiṃ pana therassa tattha gantuṃ balaṃ natthīti? Atthi, visesavantānaṃ pana visesaṃ passantūti evamāha. Mahājano mahāmoggallānattheraṃ upasaṅkamitvā satthu sāsanaṃ gahetvā āgamanatthāya yāci. Thero passanteyeva mahājane pathaviyaṃ nimujjitvā antosinerunā gantvā satthāraṃ vanditvā āha – ‘‘bhante, mahājano tumhākaṃ dassanakāmo, āgamanadivasaṃ vo jānituṃ icchatī’’ti. Tena hi ‘‘ito temāsaccayena saṅkassanagaradvāre passathā’’tissa vadehīti. Thero bhagavato sāsanaṃ āharitvā mahājanassa kathesi. Mahājano tattheva temāsaṃ khandhāvāraṃ bandhitvā vasi. Cūḷaanāthapiṇḍiko dvādasayojanāya parisāya temāsaṃ yāgubhattaṃ ādāsi.
ஸத்தா²பி ஸத்தப்பகரணானி தே³ஸெத்வா மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³மனத்தா²ய ஆகப்பங் த³ஸ்ஸேஸி. ஸக்கோ தே³வராஜா விஸ்ஸகம்மங் ஆமந்தெத்வா ததா²க³தஸ்ஸ ஓதரணத்தா²ய ஸோபானங் மாபேதுங் ஆணாபேஸி. ஸோ ஏகதோ ஸோவண்ணமயங் ஏகதோ ரஜதமயங் ஸோபானங் மாபெத்வா மஜ்ஜே² மணிமயங் மாபேஸி. ஸத்தா² மணிமயே ஸோபானே ட²த்வா ‘‘மஹாஜனோ மங் பஸ்ஸதூ’’தி அதி⁴ட்டா²ஸி. அத்தனோ ஆனுபா⁴வேனேவ ‘‘மஹாஜனோ அவீசிமஹானிரயங் பஸ்ஸதூ’’திபி அதி⁴ட்டா²ஸி. நிரயத³ஸ்ஸனேன சஸ்ஸ உப்பன்னஸங்வேக³தங் ஞத்வா தே³வலோகங் த³ஸ்ஸேஸி. அத²ஸ்ஸ ஓதரந்தஸ்ஸ மஹாப்³ரஹ்மா ச²த்தங் தா⁴ரேஸி, ஸக்கோ தே³வராஜா பத்தங் க³ண்ஹி, ஸுயாமோ தே³வராஜா தி³ப்³ப³ங் வாளபீ³ஜனிங் பீ³ஜி, பஞ்சஸிகோ² க³ந்த⁴ப்³ப³தே³வபுத்தோ பே³லுவபண்டு³வீணங் ஸமபஞ்ஞாஸாய முச்ச²னாஹி முச்சி²த்வா வாதெ³ந்தோ புரதோ ஓதரி. பு³த்³தா⁴னங் பத²வியங் பதிட்டி²தகாலே ‘‘அஹங் பட²மங் வந்தி³ஸ்ஸாமி, அஹங் பட²மங் வந்தி³ஸ்ஸாமீ’’தி மஹாஜனோ அட்டா²ஸி. ஸஹ மஹாபத²வீஅக்கமனேன பன ப⁴க³வதோ நேவ மஹாஜனோ ந அஸீதிமஹாஸாவகா பட²மகவந்த³னங் ஸம்பாபுணிங்ஸு, த⁴ம்மஸேனாபதி ஸாரிபுத்தத்தே²ரோயேவ பன ஸம்பாபுணி.
Satthāpi sattappakaraṇāni desetvā manussalokaṃ āgamanatthāya ākappaṃ dassesi. Sakko devarājā vissakammaṃ āmantetvā tathāgatassa otaraṇatthāya sopānaṃ māpetuṃ āṇāpesi. So ekato sovaṇṇamayaṃ ekato rajatamayaṃ sopānaṃ māpetvā majjhe maṇimayaṃ māpesi. Satthā maṇimaye sopāne ṭhatvā ‘‘mahājano maṃ passatū’’ti adhiṭṭhāsi. Attano ānubhāveneva ‘‘mahājano avīcimahānirayaṃ passatū’’tipi adhiṭṭhāsi. Nirayadassanena cassa uppannasaṃvegataṃ ñatvā devalokaṃ dassesi. Athassa otarantassa mahābrahmā chattaṃ dhāresi, sakko devarājā pattaṃ gaṇhi, suyāmo devarājā dibbaṃ vāḷabījaniṃ bīji, pañcasikho gandhabbadevaputto beluvapaṇḍuvīṇaṃ samapaññāsāya mucchanāhi mucchitvā vādento purato otari. Buddhānaṃ pathaviyaṃ patiṭṭhitakāle ‘‘ahaṃ paṭhamaṃ vandissāmi, ahaṃ paṭhamaṃ vandissāmī’’ti mahājano aṭṭhāsi. Saha mahāpathavīakkamanena pana bhagavato neva mahājano na asītimahāsāvakā paṭhamakavandanaṃ sampāpuṇiṃsu, dhammasenāpati sāriputtattheroyeva pana sampāpuṇi.
அத² ஸத்தா² த்³வாத³ஸயோஜனாய பரிஸாய அந்தரே ‘‘தே²ரஸ்ஸ பஞ்ஞானுபா⁴வங் ஜானந்தூ’’தி புது²ஜ்ஜனபஞ்சகங் பஞ்ஹங் ஆரபி⁴. பட²மங் லோகியமஹாஜனோ ஸல்லக்கெ²ஸ்ஸதீதி புது²ஜ்ஜனபஞ்ஹங் புச்சி². யே யே ஸல்லக்கி²ங்ஸு, தே தே கத²யிங்ஸு. து³தியங் புது²ஜ்ஜனவிஸயங் அதிக்கமித்வா ஸோதாபத்திமக்³கே³ பஞ்ஹங் புச்சி². புது²ஜ்ஜனா துண்ஹீ அஹேஸுங், ஸோதாபன்னாவ கத²யிங்ஸு. ததோ ஸோதாபன்னானங் விஸயங் அதிக்கமித்வா ஸகதா³கா³மிமக்³கே³ பஞ்ஹங் புச்சி². ஸோதாபன்னா துண்ஹீ அஹேஸுங், ஸகதா³கா³மினோவ கத²யிங்ஸு. தேஸம்பி விஸயங் அதிக்கமித்வா அனாகா³மிமக்³கே³ பஞ்ஹங் புச்சி². ஸகதா³கா³மினோ துண்ஹீ அஹேஸுங், அனாகா³மினோவ கத²யிங்ஸு. தேஸம்பி விஸயங் அதிக்கமித்வா அரஹத்தமக்³கே³ பஞ்ஹங் புச்சி². அனாகா³மினோ துண்ஹீ அஹேஸுங், அரஹந்தாவ கத²யிங்ஸு. ததோ ஹெட்டி²மகோடிதோ பட்டா²ய அபி⁴ஞ்ஞாதே அபி⁴ஞ்ஞாதே ஸாவகே புச்சி², தே அத்தனோ அத்தனோ படிஸம்பி⁴தா³விஸயே ட²த்வா கத²யிங்ஸு. அத² மஹாமொக்³க³ல்லானங் புச்சி² , ஸேஸஸாவகா துண்ஹீ அஹேஸுங், தே²ரோவ கதே²ஸி. தஸ்ஸாபி விஸயங் அதிக்கமித்வா ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ விஸயே பஞ்ஹங் புச்சி². மஹாமொக்³க³ல்லானோ துண்ஹீ அஹோஸி, ஸாரிபுத்தத்தே²ரோவ கதே²ஸி. தே²ரஸ்ஸாபி விஸயங் அதிக்கமித்வா பு³த்³த⁴விஸயே பஞ்ஹங் புச்சி². த⁴ம்மஸேனாபதி ஆவஜ்ஜெந்தோபி பஸ்ஸிதுங் ந ஸக்கோதி, புரத்தி²மபச்சி²முத்தரத³க்கி²ணா சதஸ்ஸோ தி³ஸா சதஸ்ஸோ அனுதி³ஸாதி இதோ சிதோ ச ஓலோகெந்தோ பஞ்ஹுப்பத்திட்டா²னங் ஸல்லக்கே²துங் நாஸக்கி².
Atha satthā dvādasayojanāya parisāya antare ‘‘therassa paññānubhāvaṃ jānantū’’ti puthujjanapañcakaṃ pañhaṃ ārabhi. Paṭhamaṃ lokiyamahājano sallakkhessatīti puthujjanapañhaṃ pucchi. Ye ye sallakkhiṃsu, te te kathayiṃsu. Dutiyaṃ puthujjanavisayaṃ atikkamitvā sotāpattimagge pañhaṃ pucchi. Puthujjanā tuṇhī ahesuṃ, sotāpannāva kathayiṃsu. Tato sotāpannānaṃ visayaṃ atikkamitvā sakadāgāmimagge pañhaṃ pucchi. Sotāpannā tuṇhī ahesuṃ, sakadāgāminova kathayiṃsu. Tesampi visayaṃ atikkamitvā anāgāmimagge pañhaṃ pucchi. Sakadāgāmino tuṇhī ahesuṃ, anāgāminova kathayiṃsu. Tesampi visayaṃ atikkamitvā arahattamagge pañhaṃ pucchi. Anāgāmino tuṇhī ahesuṃ, arahantāva kathayiṃsu. Tato heṭṭhimakoṭito paṭṭhāya abhiññāte abhiññāte sāvake pucchi, te attano attano paṭisambhidāvisaye ṭhatvā kathayiṃsu. Atha mahāmoggallānaṃ pucchi , sesasāvakā tuṇhī ahesuṃ, therova kathesi. Tassāpi visayaṃ atikkamitvā sāriputtattherassa visaye pañhaṃ pucchi. Mahāmoggallāno tuṇhī ahosi, sāriputtattherova kathesi. Therassāpi visayaṃ atikkamitvā buddhavisaye pañhaṃ pucchi. Dhammasenāpati āvajjentopi passituṃ na sakkoti, puratthimapacchimuttaradakkhiṇā catasso disā catasso anudisāti ito cito ca olokento pañhuppattiṭṭhānaṃ sallakkhetuṃ nāsakkhi.
ஸத்தா² தே²ரஸ்ஸ கிலமனபா⁴வங் ஜானித்வா ‘‘ஸாரிபுத்தோ கிலமதி, நயமுக²மஸ்ஸ த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமீ’’தி ‘‘ஆக³மேஹி த்வங், ஸாரிபுத்தா’’தி வத்வா ‘‘நாயங் துய்ஹங் விஸயோ பஞ்ஹோ, பு³த்³தா⁴னங் ஏஸ விஸயோ ஸப்³ப³ஞ்ஞூனங் யஸஸ்ஸீன’’ந்தி பு³த்³த⁴விஸயபா⁴வங் ஆசிக்கி²த்வா ‘‘பூ⁴தமித³ந்தி, ஸாரிபுத்த, ஸமனுபஸ்ஸஸீ’’தி ஆஹ. தே²ரோ ‘‘சதுமஹாபூ⁴திககாயபரிக்³க³ஹங் மே ப⁴க³வா ஆசிக்க²தீ’’தி ஞத்வா ‘‘அஞ்ஞாதங் ப⁴க³வா, அஞ்ஞாதங் ஸுக³தா’’தி ஆஹ. ஏதஸ்மிங் டா²னே அயங் கதா² உத³பாதி³ – மஹாபஞ்ஞோ வத, போ⁴, ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ, யத்ர ஹி நாம ஸப்³பே³ஹி அனஞ்ஞாதங் பஞ்ஹங் கதே²ஸி, பு³த்³தே⁴ஹி ச தி³ன்னநயே ட²த்வா பு³த்³த⁴விஸயே பஞ்ஹங் கதே²ஸி, இதி தே²ரஸ்ஸ பஞ்ஞானுபா⁴வோ யத்தகங் டா²னங் பு³த்³தா⁴னங் கித்திஸத்³தே³ன ஒத்த²டங், ஸப்³ப³ங் அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா க³தோதி ஏவங் தாவ தே²ரோ அட்டு²ப்பத்திதோ மஹாபஞ்ஞதாய ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴.
Satthā therassa kilamanabhāvaṃ jānitvā ‘‘sāriputto kilamati, nayamukhamassa dassessāmī’’ti ‘‘āgamehi tvaṃ, sāriputtā’’ti vatvā ‘‘nāyaṃ tuyhaṃ visayo pañho, buddhānaṃ esa visayo sabbaññūnaṃ yasassīna’’nti buddhavisayabhāvaṃ ācikkhitvā ‘‘bhūtamidanti, sāriputta, samanupassasī’’ti āha. Thero ‘‘catumahābhūtikakāyapariggahaṃ me bhagavā ācikkhatī’’ti ñatvā ‘‘aññātaṃ bhagavā, aññātaṃ sugatā’’ti āha. Etasmiṃ ṭhāne ayaṃ kathā udapādi – mahāpañño vata, bho, sāriputtatthero, yatra hi nāma sabbehi anaññātaṃ pañhaṃ kathesi, buddhehi ca dinnanaye ṭhatvā buddhavisaye pañhaṃ kathesi, iti therassa paññānubhāvo yattakaṃ ṭhānaṃ buddhānaṃ kittisaddena otthaṭaṃ, sabbaṃ ajjhottharitvā gatoti evaṃ tāva thero aṭṭhuppattito mahāpaññatāya etadaggaṭṭhānaṃ labhi.
கத²ங் ஆக³மனதோ? இமிஸ்ஸாயேவ ஹி அட்டு²ப்பத்தியா ஸத்தா² ஆஹ – ஸாரிபுத்தோ ந இதா³னேவ பஞ்ஞவா, அதீதே பஞ்ச ஜாதிஸதானி இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வாபி மஹாபஞ்ஞோவ அஹோஸி –
Kathaṃ āgamanato? Imissāyeva hi aṭṭhuppattiyā satthā āha – sāriputto na idāneva paññavā, atīte pañca jātisatāni isipabbajjaṃ pabbajitvāpi mahāpaññova ahosi –
‘‘யோ பப்³ப³ஜீ ஜாதிஸதானி பஞ்ச,
‘‘Yo pabbajī jātisatāni pañca,
பஹாய காமானி மனோரமானி;
Pahāya kāmāni manoramāni;
தங் வீதராக³ங் ஸுஸமாஹிதிந்த்³ரியங்,
Taṃ vītarāgaṃ susamāhitindriyaṃ,
பரினிப்³பு³தங் வந்த³த² ஸாரிபுத்த’’ந்தி.
Parinibbutaṃ vandatha sāriputta’’nti.
ஏவங் பப்³ப³ஜ்ஜங் உபப்³ரூஹயமானோ ஏகஸ்மிங் ஸமயே பா³ராணஸியங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தோ. தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா தத்த² ஸாரங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘பப்³ப³ஜித்வா ஏகங் மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸிதுங் வட்டதீ’’தி சித்தங் உப்பாதே³ஸி. தஸ்மிங் காலே போ³தி⁴ஸத்தோபி காஸிரட்டே² உதி³ச்சப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தோ வுத்³தி⁴மன்வாய உக்³க³ஹிதஸிப்போ காமேஸு ஆதீ³னவங் நெக்க²ம்மே ச ஆனிஸங்ஸங் தி³ஸ்வா க⁴ராவாஸங் பஹாய ஹிமவந்தங் பவிஸித்வா கஸிணபரிகம்மங் கத்வா பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா வனமூலப²லாஹாரோ ஹிமவந்தப்பதே³ஸே வஸதி. ஸோபி மாணவோ நிக்க²மித்வா தஸ்ஸேவ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. பரிவாரோ மஹா அஹோஸி பஞ்சஸதமத்தா இஸயோ.
Evaṃ pabbajjaṃ upabrūhayamāno ekasmiṃ samaye bārāṇasiyaṃ brāhmaṇakule nibbatto. Tayo vede uggaṇhitvā tattha sāraṃ apassanto ‘‘pabbajitvā ekaṃ mokkhadhammaṃ gavesituṃ vaṭṭatī’’ti cittaṃ uppādesi. Tasmiṃ kāle bodhisattopi kāsiraṭṭhe udiccabrāhmaṇamahāsālakule nibbatto vuddhimanvāya uggahitasippo kāmesu ādīnavaṃ nekkhamme ca ānisaṃsaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya himavantaṃ pavisitvā kasiṇaparikammaṃ katvā pañca abhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā vanamūlaphalāhāro himavantappadese vasati. Sopi māṇavo nikkhamitvā tasseva santike pabbaji. Parivāro mahā ahosi pañcasatamattā isayo.
அத²ஸ்ஸ ஸோ ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகோ ஏகதே³ஸங் பரிஸங் க³ஹெத்வா லோணம்பி³லஸேவனத்த²ங் மனுஸ்ஸபத²ங் அக³மாஸி. தஸ்மிங் ஸமயே போ³தி⁴ஸத்தோ தஸ்மிங்யேவ ஹிமவந்தப்பதே³ஸே காலங் அகாஸி. காலகிரியஸமயேவ நங் அந்தேவாஸிகா ஸன்னிபதித்வா புச்சி²ங்ஸு – ‘‘அத்தி² தும்ஹேஹி கோசி விஸேஸோ அதி⁴க³தோ’’தி. போ³தி⁴ஸத்தோ ‘‘நத்தி² கிஞ்சீ’’தி வத்வா அபரிஹீனஜ்ஜா²னோ ஆப⁴ஸ்ஸரப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ. ஸோ கிஞ்சாபி ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனஸ்ஸ லாபீ⁴, போ³தி⁴ஸத்தானங் பன அரூபாவசரே படிஸந்தி⁴ நாம ந ஹோதி. கஸ்மா? அப⁴ப்³ப³ட்டா²னத்தா. இதி ஸோ அரூபஸமாபத்திலாபீ⁴ ஸமானோபி ரூபாவசரே நிப்³ப³த்தி. அந்தேவாஸிகாபிஸ்ஸ ‘‘ஆசரியோ ‘நத்தி² கிஞ்சீ’தி ஆஹ, மோகா⁴ தஸ்ஸ காலகிரியா’’தி ந கிஞ்சி ஸக்காரஸம்மானங் அகங்ஸு. அத² ஸோ ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகோ அதிக்கந்தே வஸ்ஸாவாஸே ஆக³ந்த்வா ‘‘கஹங் ஆசரியோ’’தி புச்சி². காலங் கதோதி. அபி நு ஆசரியேன லத்³த⁴கு³ணங் புச்சி²த்தா²தி? ஆம புச்சி²ம்ஹாதி. கிங் வதே³தீதி? நத்தி² கிஞ்சீதி. மயம்பி ‘‘ஆசரியேன லத்³த⁴கு³ணோ நாம நத்தீ²’’தி நாஸ்ஸ ஸக்காரஸம்மானங் கரிம்ஹாதி. தும்ஹே பா⁴ஸிதஸ்ஸ அத்த²ங் ந ஜானித்த², ஆசரியோ ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனஸ்ஸ லாபீ⁴தி.
Athassa so jeṭṭhantevāsiko ekadesaṃ parisaṃ gahetvā loṇambilasevanatthaṃ manussapathaṃ agamāsi. Tasmiṃ samaye bodhisatto tasmiṃyeva himavantappadese kālaṃ akāsi. Kālakiriyasamayeva naṃ antevāsikā sannipatitvā pucchiṃsu – ‘‘atthi tumhehi koci viseso adhigato’’ti. Bodhisatto ‘‘natthi kiñcī’’ti vatvā aparihīnajjhāno ābhassarabrahmaloke nibbatto. So kiñcāpi ākiñcaññāyatanassa lābhī, bodhisattānaṃ pana arūpāvacare paṭisandhi nāma na hoti. Kasmā? Abhabbaṭṭhānattā. Iti so arūpasamāpattilābhī samānopi rūpāvacare nibbatti. Antevāsikāpissa ‘‘ācariyo ‘natthi kiñcī’ti āha, moghā tassa kālakiriyā’’ti na kiñci sakkārasammānaṃ akaṃsu. Atha so jeṭṭhantevāsiko atikkante vassāvāse āgantvā ‘‘kahaṃ ācariyo’’ti pucchi. Kālaṃ katoti. Api nu ācariyena laddhaguṇaṃ pucchitthāti? Āma pucchimhāti. Kiṃ vadetīti? Natthi kiñcīti. Mayampi ‘‘ācariyena laddhaguṇo nāma natthī’’ti nāssa sakkārasammānaṃ karimhāti. Tumhe bhāsitassa atthaṃ na jānittha, ācariyo ākiñcaññāyatanassa lābhīti.
அத² தே ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகஸ்ஸ கத²ங் ந ஸத்³த³ஹிங்ஸு. ஸோ புனப்புனங் கதெ²ந்தோபி ஸத்³த³ஹாபேதுங் நாஸக்கி² . அத² போ³தி⁴ஸத்தோ ஆவஜ்ஜமானோ ‘‘அந்த⁴பா³லோ மஹாஜனோ மய்ஹங் ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகஸ்ஸ கத²ங் ந க³ண்ஹாதி, இமங் காரணங் பாகடங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ப்³ரஹ்மலோகதோ ஓதரித்வா அஸ்ஸமபத³மத்த²கே டி²தோ ஆகாஸக³தோவ ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகஸ்ஸ பஞ்ஞானுபா⁴வங் வண்ணெத்வா இமங் கா³த²ங் அபா⁴ஸி –
Atha te jeṭṭhantevāsikassa kathaṃ na saddahiṃsu. So punappunaṃ kathentopi saddahāpetuṃ nāsakkhi . Atha bodhisatto āvajjamāno ‘‘andhabālo mahājano mayhaṃ jeṭṭhantevāsikassa kathaṃ na gaṇhāti, imaṃ kāraṇaṃ pākaṭaṃ karissāmī’’ti brahmalokato otaritvā assamapadamatthake ṭhito ākāsagatova jeṭṭhantevāsikassa paññānubhāvaṃ vaṇṇetvā imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘பரோஸஹஸ்ஸம்பி ஸமாக³தானங்,
‘‘Parosahassampi samāgatānaṃ,
கந்தெ³ய்யுங் தே வஸ்ஸஸதங் அபஞ்ஞா;
Kandeyyuṃ te vassasataṃ apaññā;
ஏகோவ ஸெய்யோ புரிஸோ ஸபஞ்ஞோ,
Ekova seyyo puriso sapañño,
யோ பா⁴ஸிதஸ்ஸ விஜானாதி அத்த²’’ந்தி. (ஜா॰ 1.1.101);
Yo bhāsitassa vijānāti attha’’nti. (jā. 1.1.101);
ஏவங் இஸிக³ணங் ஸஞ்ஞாபெத்வா போ³தி⁴ஸத்தோ ப்³ரஹ்மலோகமேவ க³தோ. ஸேஸஇஸிக³ணோபி அபரிஹீனஜ்ஜா²னோ ஹுத்வா காலங் கத்வா ப்³ரஹ்மலோகபராயணோ ஜாதோ. தத்த² போ³தி⁴ஸத்தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தோ, ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகோ ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ ஜாதோ, ஸேஸா இஸயோ பு³த்³த⁴பரிஸா ஜாதாதி ஏவங் அதீதேபி ஸாரிபுத்தோ மஹாபஞ்ஞோவ ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் ஜானிதுங் ஸமத்தோ²தி வேதி³தப்³போ³.
Evaṃ isigaṇaṃ saññāpetvā bodhisatto brahmalokameva gato. Sesaisigaṇopi aparihīnajjhāno hutvā kālaṃ katvā brahmalokaparāyaṇo jāto. Tattha bodhisatto sabbaññutaṃ patto, jeṭṭhantevāsiko sāriputtatthero jāto, sesā isayo buddhaparisā jātāti evaṃ atītepi sāriputto mahāpaññova saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ jānituṃ samatthoti veditabbo.
இத³மேவ ச புது²ஜ்ஜனபஞ்சகங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா –
Idameva ca puthujjanapañcakaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā –
‘‘பரோஸதஞ்சேபி ஸமாக³தானங்,
‘‘Parosatañcepi samāgatānaṃ,
ஜா²யெய்யுங் தே வஸ்ஸஸதங் அபஞ்ஞா;
Jhāyeyyuṃ te vassasataṃ apaññā;
ஏகோவ ஸெய்யோ புரிஸோ ஸபஞ்ஞோ,
Ekova seyyo puriso sapañño,
ஸோ பா⁴ஸிதஸ்ஸ விஜானாதி அத்த²’’ந்தி. (ஜா॰ 1.1.101) –
So bhāsitassa vijānāti attha’’nti. (jā. 1.1.101) –
இமம்பி ஜாதகங் கதே²ஸி. தஸ்ஸ புரிமஜாதகே வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
Imampi jātakaṃ kathesi. Tassa purimajātake vuttanayeneva attho veditabbo.
அபரம்பி இத³மேவ புது²ஜ்ஜனபஞ்சகங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா –
Aparampi idameva puthujjanapañcakaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā –
‘‘யே ஸஞ்ஞினோ தேபி து³க்³க³தா, யேபி அஸஞ்ஞினோ தேபி து³க்³க³தா;
‘‘Ye saññino tepi duggatā, yepi asaññino tepi duggatā;
ஏதங் உப⁴யங் விவஜ்ஜய, தங் ஸமாபத்திஸுக²ங் அனங்க³ண’’ந்தி. (ஜா॰ 1.1.134) –
Etaṃ ubhayaṃ vivajjaya, taṃ samāpattisukhaṃ anaṅgaṇa’’nti. (jā. 1.1.134) –
இமங் அனங்க³ணஜாதகங் கதே²ஸி. எத்த² ச ஆசரியோ காலங் கரொந்தோ அந்தேவாஸிகேஹி புச்சி²தோ ‘‘நேவஸஞ்ஞீ நாஸஞ்ஞீ’’தி ஆஹ. ஸேஸங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Imaṃ anaṅgaṇajātakaṃ kathesi. Ettha ca ācariyo kālaṃ karonto antevāsikehi pucchito ‘‘nevasaññī nāsaññī’’ti āha. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.
அபரம்பி இத³மேவ புது²ஜ்ஜனபஞ்சகங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா –
Aparampi idameva puthujjanapañcakaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā –
‘‘சந்தா³ப⁴ங் ஸூரியாப⁴ஞ்ச, யோத⁴ பஞ்ஞாய கா³த⁴தி;
‘‘Candābhaṃ sūriyābhañca, yodha paññāya gādhati;
அவிதக்கேன ஜா²னேன, ஹோதி ஆப⁴ஸ்ஸரூபகோ³’’தி. (ஜா॰ 1.1.135) –
Avitakkena jhānena, hoti ābhassarūpago’’ti. (jā. 1.1.135) –
இத³ங் சந்தா³ப⁴ஜாதகங் கதே²ஸி. எத்தா²பி ஆசரியோ காலங் கரொந்தோ அந்தேவாஸிகேஹி புச்சி²தோ ‘‘ஓதா³தகஸிணங் சந்தா³ப⁴ங் நாம, பீதகஸிணங் ஸூரியாப⁴ங் நாமாதி தங் உப⁴யங் யோ பஞ்ஞாய கா³த⁴தி பவிஸதி பக்க²ந்த³தி, ஸோ அவிதக்கேன து³தியஜ்ஜா²னேன ஆப⁴ஸ்ஸரூபகோ³ ஹோதி, தாதி³ஸோ அஹ’’ந்தி ஸந்தா⁴ய – ‘‘சந்தா³ப⁴ங் ஸூரியாப⁴’’ந்தி ஆஹ. ஸேஸங் புரிமனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Idaṃ candābhajātakaṃ kathesi. Etthāpi ācariyo kālaṃ karonto antevāsikehi pucchito ‘‘odātakasiṇaṃ candābhaṃ nāma, pītakasiṇaṃ sūriyābhaṃ nāmāti taṃ ubhayaṃ yo paññāya gādhati pavisati pakkhandati, so avitakkena dutiyajjhānena ābhassarūpago hoti, tādiso aha’’nti sandhāya – ‘‘candābhaṃ sūriyābha’’nti āha. Sesaṃ purimanayeneva veditabbaṃ.
இத³மேவ ச புது²ஜ்ஜனபஞ்சகங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா –
Idameva ca puthujjanapañcakaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā –
‘‘ஆஸீஸேதே²வ புரிஸோ, ந நிப்³பி³ந்தெ³ய்ய பண்டி³தோ;
‘‘Āsīsetheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
பஸ்ஸாமி வோஹங் அத்தானங், யதா² இச்சி²ங் ததா² அஹு.
Passāmi vohaṃ attānaṃ, yathā icchiṃ tathā ahu.
‘‘ஆஸீஸேதே²வ புரிஸோ, ந நிப்³பி³ந்தெ³ய்ய பண்டி³தோ;
‘‘Āsīsetheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
பஸ்ஸாமி வோஹங் அத்தானங், உத³கா த²லமுப்³ப⁴தங்.
Passāmi vohaṃ attānaṃ, udakā thalamubbhataṃ.
‘‘வாயமேதே²வ புரிஸோ, ந நிப்³பி³ந்தெ³ய்ய பண்டி³தோ;
‘‘Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
பஸ்ஸாமி வோஹங் அத்தானங், யதா² இச்சி²ங் ததா² அஹு.
Passāmi vohaṃ attānaṃ, yathā icchiṃ tathā ahu.
‘‘வாயமேதே²வ புரிஸோ, ந நிப்³பி³ந்தெ³ய்ய பண்டி³தோ;
‘‘Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
பஸ்ஸாமி வோஹங் அத்தானங், உத³கா த²லமுப்³ப⁴தங்.
Passāmi vohaṃ attānaṃ, udakā thalamubbhataṃ.
‘‘து³க்கூ²பனீதோபி நரோ ஸபஞ்ஞோ,
‘‘Dukkhūpanītopi naro sapañño,
ஆஸங் ந சி²ந்தெ³ய்ய ஸுகா²க³மாய;
Āsaṃ na chindeyya sukhāgamāya;
ப³ஹூ ஹி ப²ஸ்ஸா அஹிதா ஹிதா ச,
Bahū hi phassā ahitā hitā ca,
அவிதக்கிதா மச்சமுபப்³ப³ஜந்தி.
Avitakkitā maccamupabbajanti.
‘‘அசிந்திதம்பி ப⁴வதி, சிந்திதம்பி வினஸ்ஸதி;
‘‘Acintitampi bhavati, cintitampi vinassati;
ந ஹி சிந்தாமயா போ⁴கா³, இத்தி²யா புரிஸஸ்ஸ வா.
Na hi cintāmayā bhogā, itthiyā purisassa vā.
‘‘ஸரப⁴ங் கி³ரிது³க்³க³ஸ்மிங், யங் த்வங் அனுஸரீ புரே;
‘‘Sarabhaṃ giriduggasmiṃ, yaṃ tvaṃ anusarī pure;
அலீனசித்தஸ்ஸ துவங், விக்கந்தமனுஜீவஸி.
Alīnacittassa tuvaṃ, vikkantamanujīvasi.
‘‘யோ தங் விது³க்³கா³ நரகா ஸமுத்³த⁴ரி,
‘‘Yo taṃ viduggā narakā samuddhari,
ஸிலாய யொக்³க³ங் ஸரபோ⁴ கரித்வா;
Silāya yoggaṃ sarabho karitvā;
து³க்கூ²பனீதங் மச்சுமுகா² பமோசயி,
Dukkhūpanītaṃ maccumukhā pamocayi,
அலீனசித்தங் த மிக³ங் வதே³ஸி.
Alīnacittaṃ ta migaṃ vadesi.
‘‘கிங் த்வங் நு தத்தே²வ ததா³ அஹோஸி,
‘‘Kiṃ tvaṃ nu tattheva tadā ahosi,
உதா³ஹு தே கோசி நங் ஏதத³க்கா²;
Udāhu te koci naṃ etadakkhā;
விவட்டச்ச²த்³தோ³ நுஸி ஸப்³ப³த³ஸ்ஸீ,
Vivaṭṭacchaddo nusi sabbadassī,
ஞாணங் நு தே ப்³ராஹ்மண பி⁴ங்ஸரூபங்.
Ñāṇaṃ nu te brāhmaṇa bhiṃsarūpaṃ.
‘‘ந சேவஹங் தத்த² ததா³ அஹோஸிங்,
‘‘Na cevahaṃ tattha tadā ahosiṃ,
ந சாபி மே கோசி நங் ஏதத³க்கா²;
Na cāpi me koci naṃ etadakkhā;
கா³தா²பதா³னஞ்ச ஸுபா⁴ஸிதானங்,
Gāthāpadānañca subhāsitānaṃ,
அத்த²ங் ததா³னெந்தி ஜனிந்த³ தீ⁴ரா’’தி. (ஜா॰ 1.13.134-143) –
Atthaṃ tadānenti janinda dhīrā’’ti. (jā. 1.13.134-143) –
இமங் தேரஸனிபாதே ஸரப⁴ஜாதகஞ்ச கதே²ஸி. இமானி பன பஞ்சபி ஜாதகானி அதீதேபி ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் மய்ஹங் புத்தோ ஜானாதீதி ஸத்தா²ரா த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ பஞ்ஞானுபா⁴வப்பகாஸனத்த²மேவ கதி²தானீதி ஏவங் ஆக³மனதோபி தே²ரோ மஹாபஞ்ஞதாய ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴.
Imaṃ terasanipāte sarabhajātakañca kathesi. Imāni pana pañcapi jātakāni atītepi saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ mayhaṃ putto jānātīti satthārā dhammasenāpatisāriputtattherassa paññānubhāvappakāsanatthameva kathitānīti evaṃ āgamanatopi thero mahāpaññatāya etadaggaṭṭhānaṃ labhi.
கத²ங் சிண்ணவஸிதோதி? சிண்ணங் கிரேதங் தே²ரஸ்ஸ சதுபரிஸமஜ்ஜே² த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ சத்தாரி ஸச்சானி அமுஞ்சித்வா கதே²தீதி ஏவங் சிண்ணவஸிதோபி தே²ரோ மஹாபஞ்ஞதாய ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴.
Kathaṃ ciṇṇavasitoti? Ciṇṇaṃ kiretaṃ therassa catuparisamajjhe dhammaṃ kathento cattāri saccāni amuñcitvā kathetīti evaṃ ciṇṇavasitopi thero mahāpaññatāya etadaggaṭṭhānaṃ labhi.
கத²ங் கு³ணாதிரேகதோதி? ட²பெத்வா ஹி த³ஸப³லங் அஞ்ஞோ கோசி ஏகஸாவகோபி மஹாபஞ்ஞதாய த⁴ம்மஸேனாபதினா ஸதி³ஸோ நாம நத்தீ²தி ஏவங் கு³ணாதிரேகதோபி தே²ரோ மஹாபஞ்ஞதாய ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴.
Kathaṃ guṇātirekatoti? Ṭhapetvā hi dasabalaṃ añño koci ekasāvakopi mahāpaññatāya dhammasenāpatinā sadiso nāma natthīti evaṃ guṇātirekatopi thero mahāpaññatāya etadaggaṭṭhānaṃ labhi.
யதா² ச ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ, ஏவங் மஹாமொக்³க³ல்லானத்தே²ரோபி ஸப்³பே³ஹேவ சதூஹிபி இமேஹி காரணேஹி ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴. கத²ங்? தே²ரோ ஹி மஹித்³தி⁴கோ மஹானுபா⁴வோ நந்தோ³பனந்த³ஸதி³ஸம்பி நாக³ராஜானங் த³மேஸீதி ஏவங் தாவ அட்டு²ப்பத்திதோ லபி⁴. ந பனேஸ இதா³னேவ மஹித்³தி⁴கோ மஹானுபா⁴வோ, அதீதே பஞ்ச ஜாதிஸதானி இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜிதோபி மஹித்³தி⁴கோ மஹானுபா⁴வோ அஹோஸீதி.
Yathā ca sāriputtatthero, evaṃ mahāmoggallānattheropi sabbeheva catūhipi imehi kāraṇehi etadaggaṭṭhānaṃ labhi. Kathaṃ? Thero hi mahiddhiko mahānubhāvo nandopanandasadisampi nāgarājānaṃ damesīti evaṃ tāva aṭṭhuppattito labhi. Na panesa idāneva mahiddhiko mahānubhāvo, atīte pañca jātisatāni isipabbajjaṃ pabbajitopi mahiddhiko mahānubhāvo ahosīti.
‘‘யோ பப்³ப³ஜீ ஜாதிஸதானி பஞ்ச,
‘‘Yo pabbajī jātisatāni pañca,
பஹாய காமானி மனோரமானி;
Pahāya kāmāni manoramāni;
தங் வீதராக³ங் ஸுஸமாஹிதிந்த்³ரியங்,
Taṃ vītarāgaṃ susamāhitindriyaṃ,
பரினிப்³பு³தங் வந்த³த² மொக்³க³ல்லான’’ந்தி. –
Parinibbutaṃ vandatha moggallāna’’nti. –
ஏவங் ஆக³மனதோபி லபி⁴. சிண்ணங் சேதங் தே²ரஸ்ஸ நிரயங் க³ந்த்வா அத்தனோ இத்³தி⁴ப³லேன நிரயஸத்தானங் அஸ்ஸாஸஜனநத்த²ங் ஸீதங் அதி⁴ட்டா²ய சக்கமத்தங் பது³மங் மாபெத்வா பது³மகண்ணிகாயங் நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மகத²ங் கதே²தி, தே³வலோகங் க³ந்த்வா தே³வஸங்க⁴ங் கம்மக³திங் ஜானாபெத்வா ஸச்சகத²ங் கதே²தீதி ஏவங் சிண்ணவஸிதோ லபி⁴. ட²பெத்வா ச ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் அஞ்ஞோ ஸாவகோ மஹாமொக்³க³ல்லானோ விய மஹித்³தி⁴கோ மஹானுபா⁴வோ நத்தீ²தி ஏவங் கு³ணாதிரேகதோ லபி⁴.
Evaṃ āgamanatopi labhi. Ciṇṇaṃ cetaṃ therassa nirayaṃ gantvā attano iddhibalena nirayasattānaṃ assāsajananatthaṃ sītaṃ adhiṭṭhāya cakkamattaṃ padumaṃ māpetvā padumakaṇṇikāyaṃ nisīditvā dhammakathaṃ katheti, devalokaṃ gantvā devasaṅghaṃ kammagatiṃ jānāpetvā saccakathaṃ kathetīti evaṃ ciṇṇavasito labhi. Ṭhapetvā ca sammāsambuddhaṃ añño sāvako mahāmoggallāno viya mahiddhiko mahānubhāvo natthīti evaṃ guṇātirekato labhi.
யதா² சேஸ, ஏவங் மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோபி ஸப்³பே³ஹேவிமேஹி காரணேஹி ஏதத³க்³க³ட்டா²னங் லபி⁴. கத²ங்? ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ஹி தே²ரஸ்ஸ திகா³வுதங் மக்³க³ங் பச்சுக்³க³மனங் கத்வா தீஹி ஓவாதே³ஹி உபஸம்பாதெ³த்வா சீவரங் பரிவத்தெத்வா அதா³ஸி. தஸ்மிங் ஸமயே மஹாபத²வீ உத³கபரியந்தங் கத்வா கம்பி, மஹாஜனஸ்ஸ அப்³ப⁴ந்தரே தே²ரஸ்ஸ கித்திஸத்³தோ³ அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா க³தோ. ஏவங் அட்டு²ப்பத்திதோ லபி⁴. ந சேஸ இதா³னேவ து⁴தத⁴ரோ, அதீதே பஞ்ச ஜாதிஸதானி இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜிதோபி து⁴தத⁴ரோவ அஹோஸி.
Yathā cesa, evaṃ mahākassapattheropi sabbehevimehi kāraṇehi etadaggaṭṭhānaṃ labhi. Kathaṃ? Sammāsambuddho hi therassa tigāvutaṃ maggaṃ paccuggamanaṃ katvā tīhi ovādehi upasampādetvā cīvaraṃ parivattetvā adāsi. Tasmiṃ samaye mahāpathavī udakapariyantaṃ katvā kampi, mahājanassa abbhantare therassa kittisaddo ajjhottharitvā gato. Evaṃ aṭṭhuppattito labhi. Na cesa idāneva dhutadharo, atīte pañca jātisatāni isipabbajjaṃ pabbajitopi dhutadharova ahosi.
‘‘யோ பப்³ப³ஜீ ஜாதிஸதானி பஞ்ச,
‘‘Yo pabbajī jātisatāni pañca,
பஹாய காமானி மனோரமானி;
Pahāya kāmāni manoramāni;
தங் வீதராக³ங் ஸுஸமாஹிதிந்த்³ரியங்,
Taṃ vītarāgaṃ susamāhitindriyaṃ,
பரினிப்³பு³தங் வந்த³த² மஹாகஸ்ஸப’’ந்தி. –
Parinibbutaṃ vandatha mahākassapa’’nti. –
ஏவங் ஆக³மனதோபி லபி⁴. சிண்ணங் சேதங் தே²ரஸ்ஸ சதுபரிஸமஜ்ஜ²க³தோ த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ த³ஸ கதா²வத்தூ²னி அவிஜஹித்வாவ கதே²தீதி ஏவங் சிண்ணவஸிதோ லபி⁴. ட²பெத்வா ச ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் அஞ்ஞோ ஸாவகோ தேரஸஹி து⁴தகு³ணேஹி மஹாகஸ்ஸபஸதி³ஸோ நத்தீ²தி ஏவங் கு³ணாதிரேகதோ லபி⁴ . இமினாவ நியாமேன தேஸங் தேஸங் தே²ரானங் யதா²லாப⁴தோ கு³ணே கித்தேதுங் வட்டதி.
Evaṃ āgamanatopi labhi. Ciṇṇaṃ cetaṃ therassa catuparisamajjhagato dhammaṃ kathento dasa kathāvatthūni avijahitvāva kathetīti evaṃ ciṇṇavasito labhi. Ṭhapetvā ca sammāsambuddhaṃ añño sāvako terasahi dhutaguṇehi mahākassapasadiso natthīti evaṃ guṇātirekato labhi . Imināva niyāmena tesaṃ tesaṃ therānaṃ yathālābhato guṇe kittetuṃ vaṭṭati.
கு³ணவஸேனேவ ஹி ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ யதா² நாம ராஜா சக்கவத்தீ சக்கரதனானுபா⁴வேன சக்கவாளக³ப்³பே⁴ ரஜ்ஜஸிரிங் பத்வா ‘‘பத்தப்³ப³ங் மே பத்தங், கிங் மே இதா³னி மஹாஜனேன ஓலோகிதேனா’’தி ந அப்பொஸ்ஸுக்கோ ஹுத்வா ரஜ்ஜஸிரிங்யேவ அனுபோ⁴தி, காலேன பன காலங் வினிச்ச²யட்டா²னே நிஸீதி³த்வா நிக்³க³ஹேதப்³பே³ நிக்³க³ண்ஹாதி, பக்³க³ஹேதப்³பே³ பக்³க³ண்ஹாதி, டா²னந்தரேஸு ச ட²பேதப்³ப³யுத்தகே டா²னந்தரேஸு ட²பேதி, ஏவமேவங் மஹாபோ³தி⁴மண்டே³ அதி⁴க³தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன அனுப்பத்தத⁴ம்மரஜ்ஜோ த⁴ம்மராஜாபி ‘‘கிங் மே இதா³னி லோகேன ஓலோகிதேன, அனுத்தரங் ப²லஸமாபத்திஸுக²ங் அனுப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி அப்பொஸ்ஸுக்கதங் அனாபஜ்ஜித்வா சதுபரிஸமஜ்ஜே² பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னோ அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் ப்³ரஹ்மஸ்ஸரங் நிச்சா²ரெத்வா த⁴ம்மங் தே³ஸயமானோ நிக்³க³ஹேதப்³ப³யுத்தே கண்ஹத⁴ம்மே புக்³க³லே ஸினேருபாதே³ பக்கி²பந்தோ விய அபாயப⁴யஸந்தஜ்ஜனேன நிக்³க³ஹெத்வா பக்³க³ஹேதப்³ப³யுத்தே கல்யாணத⁴ம்மே புக்³க³லே உக்கி²பித்வா ப⁴வக்³கே³ நிஸீதா³பெந்தோ விய பக்³க³ண்ஹித்வா டா²னந்தரேஸு ட²பேதப்³ப³யுத்தகே அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ராத³யோ ஸாவகே யாதா²வஸரஸகு³ணவஸேனேவ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் ரத்தஞ்ஞூனங், யதி³த³ங் அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞோதிஆதி³மாஹ.
Guṇavaseneva hi sammāsambuddho yathā nāma rājā cakkavattī cakkaratanānubhāvena cakkavāḷagabbhe rajjasiriṃ patvā ‘‘pattabbaṃ me pattaṃ, kiṃ me idāni mahājanena olokitenā’’ti na appossukko hutvā rajjasiriṃyeva anubhoti, kālena pana kālaṃ vinicchayaṭṭhāne nisīditvā niggahetabbe niggaṇhāti, paggahetabbe paggaṇhāti, ṭhānantaresu ca ṭhapetabbayuttake ṭhānantaresu ṭhapeti, evamevaṃ mahābodhimaṇḍe adhigatassa sabbaññutaññāṇassa ānubhāvena anuppattadhammarajjo dhammarājāpi ‘‘kiṃ me idāni lokena olokitena, anuttaraṃ phalasamāpattisukhaṃ anubhavissāmī’’ti appossukkataṃ anāpajjitvā catuparisamajjhe paññattavarabuddhāsane nisinno aṭṭhaṅgasamannāgataṃ brahmassaraṃ nicchāretvā dhammaṃ desayamāno niggahetabbayutte kaṇhadhamme puggale sinerupāde pakkhipanto viya apāyabhayasantajjanena niggahetvā paggahetabbayutte kalyāṇadhamme puggale ukkhipitvā bhavagge nisīdāpento viya paggaṇhitvā ṭhānantaresu ṭhapetabbayuttake aññāsikoṇḍaññattherādayo sāvake yāthāvasarasaguṇavaseneva ṭhānantaresu ṭhapento etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ rattaññūnaṃ, yadidaṃ aññāsikoṇḍaññotiādimāha.
அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரவத்து²
Aññāsikoṇḍaññattheravatthu
தத்த² ஏதத³க்³க³ந்தி பத³ங் வுத்தத்த²மேவ. ரத்தஞ்ஞூனந்தி ரத்தியோ ஜானந்தானங். ட²பெத்வா ஹி ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் அஞ்ஞோ ஸாவகோ அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரதோ பட²மதரங் பப்³ப³ஜிதோ நாம நத்தீ²தி பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய தே²ரோ சிரகாலங் ரத்தியோ ஜானாதீதி ரத்தஞ்ஞூ. ஸப்³ப³பட²மங் த⁴ம்மஸ்ஸ படிவித்³த⁴த்தா யதா³ தேன த⁴ம்மோ படிவித்³தோ⁴, சிரகாலதோ பட்டா²ய தங் ரத்திங் ஜானாதீதிபி ரத்தஞ்ஞூ. அபிச கீ²ணாஸவானங் ரத்திதி³வஸபரிச்சே²தோ³ பாகடோவ ஹோதி, அயஞ்ச பட²மகீ²ணாஸவோதி ஏவம்பி ரத்தஞ்ஞூனங் ஸாவகானங் அயமேவ அக்³கோ³ புரிமகோடிபூ⁴தோ ஸெட்டோ². தேன வுத்தங் – ‘‘ரத்தஞ்ஞூனங் யதி³த³ங் அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞோ’’தி.
Tattha etadagganti padaṃ vuttatthameva. Rattaññūnanti rattiyo jānantānaṃ. Ṭhapetvā hi sammāsambuddhaṃ añño sāvako aññāsikoṇḍaññattherato paṭhamataraṃ pabbajito nāma natthīti pabbajitakālato paṭṭhāya thero cirakālaṃ rattiyo jānātīti rattaññū. Sabbapaṭhamaṃ dhammassa paṭividdhattā yadā tena dhammo paṭividdho, cirakālato paṭṭhāya taṃ rattiṃ jānātītipi rattaññū. Apica khīṇāsavānaṃ rattidivasaparicchedo pākaṭova hoti, ayañca paṭhamakhīṇāsavoti evampi rattaññūnaṃ sāvakānaṃ ayameva aggo purimakoṭibhūto seṭṭho. Tena vuttaṃ – ‘‘rattaññūnaṃ yadidaṃ aññāsikoṇḍañño’’ti.
எத்த² ச யதி³த³ந்தி நிபாதோ, தஸ்ஸ தே²ரங் அவெக்கி²த்வா யோ ஏஸோதி, அக்³க³ஸத்³த³ங் அவெக்கி²த்வா யங் ஏதந்தி அத்தோ². அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞோதி ஞாதகொண்ட³ஞ்ஞோ படிவித்³த⁴கொண்ட³ஞ்ஞோ. தேனேவாஹ – ‘‘அஞ்ஞாஸி வத, போ⁴, கொண்ட³ஞ்ஞோ, அஞ்ஞாஸி வத, போ⁴, கொண்ட³ஞ்ஞோதி. இதி ஹித³ங் ஆயஸ்மதோ கொண்ட³ஞ்ஞஸ்ஸ அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞோ த்வேவ நாமங் அஹோஸீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.1081; மஹாவ॰ 17).
Ettha ca yadidanti nipāto, tassa theraṃ avekkhitvā yo esoti, aggasaddaṃ avekkhitvā yaṃ etanti attho. Aññāsikoṇḍaññoti ñātakoṇḍañño paṭividdhakoṇḍañño. Tenevāha – ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño, aññāsi vata, bho, koṇḍaññoti. Iti hidaṃ āyasmato koṇḍaññassa aññāsikoṇḍañño tveva nāmaṃ ahosī’’ti (saṃ. ni. 5.1081; mahāva. 17).
அயங் பன தே²ரோ கதரபு³த்³த⁴காலே புப்³ப³பத்த²னங் அபி⁴னீஹாரங் அகாஸி, கதா³ பப்³ப³ஜிதோ, கதா³னேன பட²மங் த⁴ம்மோ அதி⁴க³தோ, கதா³ டா²னந்தரே ட²பிதோதி இமினா நயேன ஸப்³பே³ஸுபி ஏதத³க்³கே³ஸு பஞ்ஹகம்மங் வேதி³தப்³ப³ங்.
Ayaṃ pana thero katarabuddhakāle pubbapatthanaṃ abhinīhāraṃ akāsi, kadā pabbajito, kadānena paṭhamaṃ dhammo adhigato, kadā ṭhānantare ṭhapitoti iminā nayena sabbesupi etadaggesu pañhakammaṃ veditabbaṃ.
தத்த² இமஸ்ஸ தாவ தே²ரஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே பது³முத்தரோ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உத³பாதி³, தஸ்ஸ படிவித்³த⁴ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸ மஹாபோ³தி⁴பல்லங்கதோ உட்ட²ஹந்தஸ்ஸ மஹாபத²வியங் ட²பேதுங் பாதே³ உக்கி²த்தமத்தே பாத³ஸம்படிச்ச²னத்த²ங் மஹந்தங் பது³மபுப்ப²ங் உக்³க³ஞ்சி², தஸ்ஸ து⁴ரபத்தானி நவுதிஹத்தா²னி ஹொந்தி, கேஸரங் திங்ஸஹத்த²ங், கண்ணிகா த்³வாத³ஸஹத்தா², பாதே³ன பதிட்டி²தட்டா²னங் ஏகாத³ஸஹத்த²ங். தஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ ஸரீரங் அட்ட²பண்ணாஸஹத்து²ப்³பே³த⁴ங் அஹோஸி. தஸ்ஸ பது³மகண்ணிகாய த³க்கி²ணபாதே³ பதிட்ட²ஹந்தே மஹாதும்ப³மத்தா ரேணு உக்³க³ந்த்வா ஸரீரங் ஓகிரமானா ஓதரி, வாமபாத³ஸ்ஸ ட²பனகாலேபி ததா²ரூபங்யேவ பது³மங் உக்³க³ந்த்வா பாத³ங் ஸம்படிச்சி². ததோபி உக்³க³ந்த்வா வுத்தப்பமாணாவ ரேணு ஸரீரங் ஓகிரி. தங் பன ரேணுங் அபி⁴ப⁴வமானா தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸரீரப்பபா⁴ நிக்க²மித்வா யந்தனாளிகாய விஸ்ஸட்ட²ஸுவண்ணரஸதா⁴ரா விய ஸமந்தா த்³வாத³ஸயோஜனட்டா²னங் ஏகோபா⁴ஸங் அகாஸி. ததியபாது³த்³த⁴ரணகாலே பத²முக்³க³தங் பது³மங் அந்தரதா⁴யி, பாத³ஸம்படிச்ச²னத்த²ங் அஞ்ஞங் நவங் பது³மங் உக்³க³ஞ்சி². இமினாவ நியாமேன யத்த² யத்த² க³ந்துகாமோ ஹோதி, தத்த² தத்தா²பி மஹாபது³மங் உக்³க³ச்ச²தி. தேனேவஸ்ஸ ‘‘பது³முத்தரஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴’’தி நாமங் அஹோஸி.
Tattha imassa tāva therassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ito kappasatasahassamatthake padumuttaro nāma buddho loke udapādi, tassa paṭividdhasabbaññutaññāṇassa mahābodhipallaṅkato uṭṭhahantassa mahāpathaviyaṃ ṭhapetuṃ pāde ukkhittamatte pādasampaṭicchanatthaṃ mahantaṃ padumapupphaṃ uggañchi, tassa dhurapattāni navutihatthāni honti, kesaraṃ tiṃsahatthaṃ, kaṇṇikā dvādasahatthā, pādena patiṭṭhitaṭṭhānaṃ ekādasahatthaṃ. Tassa pana bhagavato sarīraṃ aṭṭhapaṇṇāsahatthubbedhaṃ ahosi. Tassa padumakaṇṇikāya dakkhiṇapāde patiṭṭhahante mahātumbamattā reṇu uggantvā sarīraṃ okiramānā otari, vāmapādassa ṭhapanakālepi tathārūpaṃyeva padumaṃ uggantvā pādaṃ sampaṭicchi. Tatopi uggantvā vuttappamāṇāva reṇu sarīraṃ okiri. Taṃ pana reṇuṃ abhibhavamānā tassa bhagavato sarīrappabhā nikkhamitvā yantanāḷikāya vissaṭṭhasuvaṇṇarasadhārā viya samantā dvādasayojanaṭṭhānaṃ ekobhāsaṃ akāsi. Tatiyapāduddharaṇakāle pathamuggataṃ padumaṃ antaradhāyi, pādasampaṭicchanatthaṃ aññaṃ navaṃ padumaṃ uggañchi. Imināva niyāmena yattha yattha gantukāmo hoti, tattha tatthāpi mahāpadumaṃ uggacchati. Tenevassa ‘‘padumuttarasammāsambuddho’’ti nāmaṃ ahosi.
ஏவங் ஸோ ப⁴க³வா லோகே உப்பஜ்ஜித்வா பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரோ மஹாஜனஸ்ஸ ஸங்க³ஹத்தா²ய கா³மனிக³மராஜதா⁴னீஸு பி⁴க்கா²ய சரந்தோ ஹங்ஸவதீனக³ரங் ஸம்பாபுணி . தஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா பிதா மஹாராஜா பச்சுக்³க³மனங் அகாஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே கேசி ஸோதாபன்னா கேசி ஸகதா³கா³மீ கேசி அனாகா³மீ கேசி அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ராஜா ஸ்வாதனாய த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே காலங் ஆரோசாபெத்வா பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸகனிவேஸனே மஹாதா³னங் அதா³ஸி. ஸத்தா² ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா விஹாரமேவ க³தோ. தேனேவ நியாமேன புனதி³வஸே நாக³ரா, புனதி³வஸே ராஜாதி தீ³க⁴மத்³தா⁴னங் தா³னங் அத³ங்ஸு.
Evaṃ so bhagavā loke uppajjitvā bhikkhusatasahassaparivāro mahājanassa saṅgahatthāya gāmanigamarājadhānīsu bhikkhāya caranto haṃsavatīnagaraṃ sampāpuṇi . Tassa āgatabhāvaṃ sutvā pitā mahārājā paccuggamanaṃ akāsi. Satthā tassa dhammakathaṃ kathesi. Desanāpariyosāne keci sotāpannā keci sakadāgāmī keci anāgāmī keci arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Rājā svātanāya dasabalaṃ nimantetvā punadivase kālaṃ ārocāpetvā bhikkhusatasahassaparivārassa bhagavato sakanivesane mahādānaṃ adāsi. Satthā bhattānumodanaṃ katvā vihārameva gato. Teneva niyāmena punadivase nāgarā, punadivase rājāti dīghamaddhānaṃ dānaṃ adaṃsu.
தஸ்மிங் காலே அயங் தே²ரோ ஹங்ஸவதீனக³ரே க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தோ. ஏகதி³வஸங் பு³த்³தா⁴னங் த⁴ம்மதே³ஸனாகாலே ஹங்ஸவதீனக³ரவாஸினோ க³ந்த⁴மாலாதி³ஹத்தே² யேன பு³த்³தோ⁴, யேன த⁴ம்மோ, யேன ஸங்கோ⁴, தன்னின்னே தப்போணே தப்பப்³பா⁴ரே க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா தேன மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் த⁴ம்மதே³ஸனட்டா²னங் அக³மாஸி. தஸ்மிஞ்ச ஸமயே பது³முத்தரோ ப⁴க³வா அத்தனோ ஸாஸனே பட²மங் படிவித்³த⁴த⁴ம்மங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஏதத³க்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. ஸோ குலபுத்தோ தங் காரணங் ஸுத்வா ‘‘மஹா வதாயங் பி⁴க்கு², ட²பெத்வா கிர பு³த்³த⁴ங் அஞ்ஞோ இமினா பட²மதரங் படிவித்³த⁴த⁴ம்மோ நாம நத்தி². அஹோ வதாஹம்பி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே பட²மங் த⁴ம்மங் படிவிஜ்ஜ²னஸமத்தோ² ப⁴வெய்ய’’ந்தி சிந்தெத்வா தே³ஸனாபரியோஸானே ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ‘‘ஸ்வே மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதா²’’தி நிமந்தேஸி. ஸத்தா² அதி⁴வாஸேஸி.
Tasmiṃ kāle ayaṃ thero haṃsavatīnagare gahapatimahāsālakule nibbatto. Ekadivasaṃ buddhānaṃ dhammadesanākāle haṃsavatīnagaravāsino gandhamālādihatthe yena buddho, yena dhammo, yena saṅgho, tanninne tappoṇe tappabbhāre gacchante disvā tena mahājanena saddhiṃ dhammadesanaṭṭhānaṃ agamāsi. Tasmiñca samaye padumuttaro bhagavā attano sāsane paṭhamaṃ paṭividdhadhammaṃ ekaṃ bhikkhuṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapesi. So kulaputto taṃ kāraṇaṃ sutvā ‘‘mahā vatāyaṃ bhikkhu, ṭhapetvā kira buddhaṃ añño iminā paṭhamataraṃ paṭividdhadhammo nāma natthi. Aho vatāhampi anāgate ekassa buddhassa sāsane paṭhamaṃ dhammaṃ paṭivijjhanasamattho bhaveyya’’nti cintetvā desanāpariyosāne bhagavantaṃ upasaṅkamitvā ‘‘sve mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhathā’’ti nimantesi. Satthā adhivāsesi.
ஸோ ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா ஸகனிவேஸனங் க³ந்த்வா ஸப்³ப³ரத்திங் பு³த்³தா⁴னங் நிஸஜ்ஜனட்டா²னங் க³ந்த⁴தா³மமாலாதா³மாதீ³ஹி அலங்கரித்வா பணீதங் கா²த³னீயங் போ⁴ஜனீயங் படியாதா³பெத்வா தஸ்ஸா ரத்தியா அச்சயேன ஸகனிவேஸனே பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ விசித்ரயாகு³க²ஜ்ஜகபரிவாரங் நானாரஸஸூபப்³யஞ்ஜனங் க³ந்த⁴ஸாலிபோ⁴ஜனங் த³த்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே திசீவரபஹோனகே வங்க³பட்டே ததா²க³தஸ்ஸ பாத³மூலே ட²பெத்வா சிந்தேஸி – ‘‘நாஹங் பரித்தகஸ்ஸ டா²னஸ்ஸத்தா²ய சராமி, மஹந்தங் டா²னங் பத்தெ²ந்தோ சராமி, ந கோ² பன ஸக்கா ஏகமேவ தி³வஸங் தா³னங் த³த்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²து’’ந்தி ‘‘அனுபடிபாடியா ஸத்த தி³வஸானி மஹாதா³னங் த³த்வா பத்தெ²ஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ தேனேவ நியாமேன ஸத்த தி³வஸானி மஹாதா³னங் த³த்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே து³ஸ்ஸகொட்டா²கா³ரங் விவராபெத்வா உத்தமஸுகு²மவத்த²ங் பு³த்³தா⁴னங் பாத³மூலே ட²பெத்வா பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸங் திசீவரேன அச்சா²தெ³த்வா ததா²க³தங் உபஸங்கமித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, யோ தும்ஹேஹி இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே பி⁴க்கு² ஏதத³க்³கே³ ட²பிதோ, அஹம்பி ஸோ பி⁴க்கு² விய அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா பட²மங் த⁴ம்மங் படிவிஜ்ஜி²துங் ஸமத்தோ² ப⁴வெய்ய’’ந்தி வத்வா ஸத்து² பாத³மூலே ஸீஸங் கத்வா நிபஜ்ஜி.
So bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā sakanivesanaṃ gantvā sabbarattiṃ buddhānaṃ nisajjanaṭṭhānaṃ gandhadāmamālādāmādīhi alaṅkaritvā paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā tassā rattiyā accayena sakanivesane bhikkhusatasahassaparivārassa bhagavato vicitrayāgukhajjakaparivāraṃ nānārasasūpabyañjanaṃ gandhasālibhojanaṃ datvā bhattakiccapariyosāne ticīvarapahonake vaṅgapaṭṭe tathāgatassa pādamūle ṭhapetvā cintesi – ‘‘nāhaṃ parittakassa ṭhānassatthāya carāmi, mahantaṃ ṭhānaṃ patthento carāmi, na kho pana sakkā ekameva divasaṃ dānaṃ datvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetu’’nti ‘‘anupaṭipāṭiyā satta divasāni mahādānaṃ datvā patthessāmī’’ti. So teneva niyāmena satta divasāni mahādānaṃ datvā bhattakiccapariyosāne dussakoṭṭhāgāraṃ vivarāpetvā uttamasukhumavatthaṃ buddhānaṃ pādamūle ṭhapetvā bhikkhusatasahassaṃ ticīvarena acchādetvā tathāgataṃ upasaṅkamitvā, ‘‘bhante, yo tumhehi ito sattadivasamatthake bhikkhu etadagge ṭhapito, ahampi so bhikkhu viya anāgate uppajjanakabuddhassa sāsane pabbajitvā paṭhamaṃ dhammaṃ paṭivijjhituṃ samattho bhaveyya’’nti vatvā satthu pādamūle sīsaṃ katvā nipajji.
ஸத்தா² தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘இமினா குலபுத்தேன மஹாஅதி⁴காரோ கதோ, ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி நு கோ² ஏதஸ்ஸ அயங் பத்த²னா நோ’’தி அனாக³தங்ஸஞாணங் பேஸெத்வா ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி பஸ்ஸி. பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி அதீதங் வா அனாக³தங் வா பச்சுப்பன்னங் வா ஆரப்³ப⁴ ஆவஜ்ஜெந்தானங் ஆவரணங் நாம நத்தி², அனேககப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸந்தரம்பி ச அதீதங் வா அனாக³தங் வா சக்கவாளஸஹஸ்ஸந்தரம்பி ச பச்சுப்பன்னங் வா ஆவஜ்ஜனபடிப³த்³த⁴மேவ மனஸிகாரபடிப³த்³த⁴மேவ ஹோதி. ஏவங் அப்படிவத்தியேன ஞாணேன ஸோ ப⁴க³வா இத³ங் அத்³த³ஸ – ‘‘அனாக³தே ஸதஸஹஸ்ஸகப்பபரியோஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, ததா³ இமஸ்ஸ பத்த²னா ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி. அத² நங் ஏவமாஹ – ‘‘அம்போ⁴, குலபுத்த, அனாக³தே ஸதஸஹஸ்ஸகப்பபரியோஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி , த்வங் தஸ்ஸ பட²மகத⁴ம்மதே³ஸனாய தேபரிவட்டத⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தந்தபரியோஸானே அட்டா²ரஸஹி ப்³ரஹ்மகோடீஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸஹஸ்ஸனயஸம்பன்னே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹிஸ்ஸஸீ’’தி.
Satthā tassa vacanaṃ sutvā ‘‘iminā kulaputtena mahāadhikāro kato, samijjhissati nu kho etassa ayaṃ patthanā no’’ti anāgataṃsañāṇaṃ pesetvā āvajjento ‘‘samijjhissatī’’ti passi. Buddhānañhi atītaṃ vā anāgataṃ vā paccuppannaṃ vā ārabbha āvajjentānaṃ āvaraṇaṃ nāma natthi, anekakappakoṭisatasahassantarampi ca atītaṃ vā anāgataṃ vā cakkavāḷasahassantarampi ca paccuppannaṃ vā āvajjanapaṭibaddhameva manasikārapaṭibaddhameva hoti. Evaṃ appaṭivattiyena ñāṇena so bhagavā idaṃ addasa – ‘‘anāgate satasahassakappapariyosāne gotamo nāma buddho loke uppajjissati, tadā imassa patthanā samijjhissatī’’ti. Atha naṃ evamāha – ‘‘ambho, kulaputta, anāgate satasahassakappapariyosāne gotamo nāma buddho loke uppajjissati , tvaṃ tassa paṭhamakadhammadesanāya teparivaṭṭadhammacakkappavattanasuttantapariyosāne aṭṭhārasahi brahmakoṭīhi saddhiṃ sahassanayasampanne sotāpattiphale patiṭṭhahissasī’’ti.
இதி ஸத்தா² தங் குலபுத்தங் ப்³யாகரித்வா சதுராஸீதி த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸஹஸ்ஸானி தே³ஸெத்வா அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³யி. தஸ்ஸ பரினிப்³பு³தஸ்ஸ ஸரீரங் ஸுவண்ணக்க²ந்தோ⁴ விய ஏகக்³க⁴னங் அஹோஸி, ஸரீரசேதியங் பனஸ்ஸுப்³பே³தே⁴ன ஸத்தயோஜனிகங் அகங்ஸு. இட்ட²கா ஸுவண்ணமயா அஹேஸுங், ஹரிதாலமனோஸிலாய மத்திகாகிச்சங், தேலேன உத³ககிச்சங் ஸாத⁴யிங்ஸு. பு³த்³தா⁴னங் த⁴ரமானகாலே ஸரீரப்பபா⁴ த்³வாத³ஸயோஜனிகங் ப²ரி, பரினிப்³பு³தானங் பன தேஸங் ரஸ்மி நிக்க²மித்வா ஸமந்தா யோஜனஸதங் அவத்த²ரி.
Iti satthā taṃ kulaputtaṃ byākaritvā caturāsīti dhammakkhandhasahassāni desetvā anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyi. Tassa parinibbutassa sarīraṃ suvaṇṇakkhandho viya ekagghanaṃ ahosi, sarīracetiyaṃ panassubbedhena sattayojanikaṃ akaṃsu. Iṭṭhakā suvaṇṇamayā ahesuṃ, haritālamanosilāya mattikākiccaṃ, telena udakakiccaṃ sādhayiṃsu. Buddhānaṃ dharamānakāle sarīrappabhā dvādasayojanikaṃ phari, parinibbutānaṃ pana tesaṃ rasmi nikkhamitvā samantā yojanasataṃ avatthari.
அயங் ஸெட்டி² பு³த்³தா⁴னங் ஸரீரசேதியங் பரிவாரெத்வா ஸஹஸ்ஸரதனக்³கி⁴யானி காரேஸி. சேதியபதிட்டா²பனதி³வஸே அந்தோசேதியே ரதனக⁴ரங் காரேஸி. ஸோ வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸங் மஹந்தங் தா³னாதி³மயங் கல்யாணகம்மங் கத்வா ததோ சுதோ தே³வபுரே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தஸ்ஸேவ நவனவுதி கப்பஸஹஸ்ஸானி நவ கப்பஸதானி நவ ச கப்பா ஸமதிக்கந்தா. எத்தகஸ்ஸ காலஸ்ஸ அச்சயேன இதோ ஏகனவுதிகப்பமத்த²கே அயங் குலபுத்தோ ப³ந்து⁴மதீனக³ரஸ்ஸ த்³வாரஸமீபே கா³மே குடும்பி³யகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ. தஸ்ஸ மஹாகாலோதி நாமங் அஹோஸி, கனிட்ட²பா⁴தா பனஸ்ஸ சூளகாலோ நாம.
Ayaṃ seṭṭhi buddhānaṃ sarīracetiyaṃ parivāretvā sahassaratanagghiyāni kāresi. Cetiyapatiṭṭhāpanadivase antocetiye ratanagharaṃ kāresi. So vassasatasahassaṃ mahantaṃ dānādimayaṃ kalyāṇakammaṃ katvā tato cuto devapure nibbatti. Tassa devesu ca manussesu ca saṃsarantasseva navanavuti kappasahassāni nava kappasatāni nava ca kappā samatikkantā. Ettakassa kālassa accayena ito ekanavutikappamatthake ayaṃ kulaputto bandhumatīnagarassa dvārasamīpe gāme kuṭumbiyagehe nibbatto. Tassa mahākāloti nāmaṃ ahosi, kaniṭṭhabhātā panassa cūḷakālo nāma.
தஸ்மிங் ஸமயே விபஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோ துஸிதபுரா சவித்வா ப³ந்து⁴மதீனக³ரே ப³ந்து⁴மஸ்ஸ ரஞ்ஞோ அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ஸ்மிங் நிப்³ப³த்தோ. அனுக்கமேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா த⁴ம்மதே³ஸனத்தா²ய மஹாப்³ரஹ்முனா ஆயாசிதோ ‘‘கஸ்ஸ நு கோ² பட²மங் த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தெத்வா அத்தனோ கனிட்ட²ங் க²ண்ட³ங் நாம ராஜகுமாரங் திஸ்ஸஞ்ச புரோஹிதபுத்தங் ‘‘பட²மங் த⁴ம்மங் படிவிஜ்ஜி²துங் ஸமத்தா²’’தி தி³ஸ்வா ‘‘தேஸஞ்ச த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமி, பிது ச ஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி போ³தி⁴மண்ட³தோ ஆகாஸேனேவ ஆக³ந்த்வா கே²மே மிக³தா³யே ஓதிண்ணோ தே பக்கோஸாபெத்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே தே த்³வேபி ஜனா சதுராஸீதியா பாணஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் அரஹத்தப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு.
Tasmiṃ samaye vipassī bodhisatto tusitapurā cavitvā bandhumatīnagare bandhumassa rañño aggamahesiyā kucchismiṃ nibbatto. Anukkamena sabbaññutaṃ patvā dhammadesanatthāya mahābrahmunā āyācito ‘‘kassa nu kho paṭhamaṃ dhammaṃ desessāmī’’ti cintetvā attano kaniṭṭhaṃ khaṇḍaṃ nāma rājakumāraṃ tissañca purohitaputtaṃ ‘‘paṭhamaṃ dhammaṃ paṭivijjhituṃ samatthā’’ti disvā ‘‘tesañca dhammaṃ desessāmi, pitu ca saṅgahaṃ karissāmī’’ti bodhimaṇḍato ākāseneva āgantvā kheme migadāye otiṇṇo te pakkosāpetvā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne te dvepi janā caturāsītiyā pāṇasahassehi saddhiṃ arahattaphale patiṭṭhahiṃsu.
அதா²பரேபி போ³தி⁴ஸத்தகாலே அனுபப்³ப³ஜிதா சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸா குலபுத்தா தங் பவத்திங் ஸுத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் ஆக³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா அரஹத்தப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு. ஸத்தா² தங் தத்தே²வ க²ண்ட³த்தே²ரங் அக்³க³ஸாவகட்டா²னே, திஸ்ஸத்தே²ரங் து³தியஸாவகட்டா²னே ட²பேஸி. ராஜாபி தங் பவத்திங் ஸுத்வா ‘‘புத்தங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி உய்யானங் க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா தீஸு ஸரணேஸு பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் ஸ்வாதனாய நிமந்தெத்வா அபி⁴வாதெ³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா பக்காமி.
Athāparepi bodhisattakāle anupabbajitā caturāsītisahassā kulaputtā taṃ pavattiṃ sutvā satthu santikaṃ āgantvā dhammadesanaṃ sutvā arahattaphale patiṭṭhahiṃsu. Satthā taṃ tattheva khaṇḍattheraṃ aggasāvakaṭṭhāne, tissattheraṃ dutiyasāvakaṭṭhāne ṭhapesi. Rājāpi taṃ pavattiṃ sutvā ‘‘puttaṃ passissāmī’’ti uyyānaṃ gantvā dhammadesanaṃ sutvā tīsu saraṇesu patiṭṭhāya satthāraṃ svātanāya nimantetvā abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
ஸோ பாஸாத³வரக³தோ நிஸீதி³த்வா சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் ஜெட்ட²புத்தோ நிக்க²மித்வா பு³த்³தோ⁴ ஜாதோ, து³தியபுத்தோ மே அக்³க³ஸாவகோ, புரோஹிதபுத்தோ து³தியஸாவகோ. இமே ச அவஸேஸபி⁴க்கூ² கி³ஹிகாலேபி மய்ஹங் புத்தமேவ பரிவாரெத்வா விசரிங்ஸு, இமே புப்³பே³பி தா³னிபி மய்ஹமேவ பா⁴ரா, அஹமேவ தே சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, அஞ்ஞேஸங் ஓகாஸங் ந த³ஸ்ஸாமீ’’தி. விஹாரத்³வாரகொட்ட²கதோ பட்டா²ய யாவ ராஜகே³ஹத்³வாரா உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு க²தி³ரபாகாரங் காரெத்வா வத்தே²ஹி படிச்சா²தா³பெத்வா உபரி ஸுவண்ணதாரகவிசித்தங் ஸமோலம்பி³ததாலக்க²ந்த⁴மத்தவிவித⁴புப்ப²தா³மவிதானங் காரெத்வா ஹெட்டா²பூ⁴மிங் விசித்தத்த²ரணேஹி ஸந்த²ராபெத்வா அந்தோ உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு மாலாக³ச்ச²கேஸு புண்ணக⁴டே ஸகலமக்³க³வாஸத்தா²ய ச க³ந்த⁴ந்தரேஸு புப்பா²னி புப்ப²ந்தரேஸு க³ந்தே⁴ ச ட²பாபெத்வா ப⁴க³வதோ காலங் ஆரோசாபேஸி. ப⁴க³வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ அந்தோஸாணியாவ ராஜகே³ஹங் க³ந்த்வா ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா விஹாரங் பச்சாக³ச்ச²தி. அஞ்ஞோ கோசி த³ட்டு²ம்பி ந லப⁴தி, குதோ பன பி⁴க்க²ங் வா தா³துங் பூஜங் வா காதுங்.
So pāsādavaragato nisīditvā cintesi – ‘‘mayhaṃ jeṭṭhaputto nikkhamitvā buddho jāto, dutiyaputto me aggasāvako, purohitaputto dutiyasāvako. Ime ca avasesabhikkhū gihikālepi mayhaṃ puttameva parivāretvā vicariṃsu, ime pubbepi dānipi mayhameva bhārā, ahameva te catūhi paccayehi upaṭṭhahissāmi, aññesaṃ okāsaṃ na dassāmī’’ti. Vihāradvārakoṭṭhakato paṭṭhāya yāva rājagehadvārā ubhosu passesu khadirapākāraṃ kāretvā vatthehi paṭicchādāpetvā upari suvaṇṇatārakavicittaṃ samolambitatālakkhandhamattavividhapupphadāmavitānaṃ kāretvā heṭṭhābhūmiṃ vicittattharaṇehi santharāpetvā anto ubhosu passesu mālāgacchakesu puṇṇaghaṭe sakalamaggavāsatthāya ca gandhantaresu pupphāni pupphantaresu gandhe ca ṭhapāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi. Bhagavā bhikkhusaṅghaparivuto antosāṇiyāva rājagehaṃ gantvā bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ paccāgacchati. Añño koci daṭṭhumpi na labhati, kuto pana bhikkhaṃ vā dātuṃ pūjaṃ vā kātuṃ.
நாக³ரா சிந்தேஸுங் – ‘‘அஜ்ஜ ஸத்து² லோகே உப்பன்னஸ்ஸ ஸத்தமாஸாதி⁴கானி ஸத்த ஸங்வச்ச²ரானி, மயஞ்ச த³ட்டு²ம்பி ந லபா⁴ம, பகே³வ பி⁴க்க²ங் வா தா³துங் பூஜங் வா காதுங் த⁴ம்மங் வா ஸோதுங். ராஜா ‘மய்ஹங் ஏவ பு³த்³தோ⁴, மய்ஹங் த⁴ம்மோ, மய்ஹங் ஸங்கோ⁴’தி மமாயித்வா ஸயமேவ உபட்ட²ஹதி. ஸத்தா² ச உப்பஜ்ஜமானோ ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ அத்தா²ய உப்பன்னோ, ந ரஞ்ஞோயேவ அத்தா²ய. ந ஹி ரஞ்ஞோயேவ நிரயோ உண்ஹோ, அஞ்ஞேஸங் நீலுப்பலவனஸதி³ஸோ. தஸ்மா ராஜானங் ஏவங் வதா³ம ‘ஸசே நோ ஸத்தா²ரங் தே³தி, இச்சேதங் குஸலங். நோ சே தே³தி, ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜி²த்வா ஸங்க⁴ங் க³ஹெத்வா தா³னாதீ³னி புஞ்ஞானி கரோம. ந ஸக்கா கோ² பன ஸுத்³த⁴னாக³ரேஹேவ ஏவங் காதுங், ஏகங் ஜெட்ட²கபுரிஸம்பி க³ண்ஹாமா’’’தி ஸேனாபதிங் உபஸங்கமித்வா தஸ்ஸ தமத்த²ங் ஆரோசெத்வா ‘‘ஸாமி கிங் அம்ஹாகங் பக்கோ² ஹோஹிஸி, உதா³ஹு ரஞ்ஞோ’’தி ஆஹங்ஸு. ஸோ ஆஹ – ‘‘தும்ஹாகங் பக்கோ² ஹோமி, அபிச கோ² பன பட²மதி³வஸோ மய்ஹங் தா³தப்³போ³’’தி. தே ஸம்படிச்சி²ங்ஸு.
Nāgarā cintesuṃ – ‘‘ajja satthu loke uppannassa sattamāsādhikāni satta saṃvaccharāni, mayañca daṭṭhumpi na labhāma, pageva bhikkhaṃ vā dātuṃ pūjaṃ vā kātuṃ dhammaṃ vā sotuṃ. Rājā ‘mayhaṃ eva buddho, mayhaṃ dhammo, mayhaṃ saṅgho’ti mamāyitvā sayameva upaṭṭhahati. Satthā ca uppajjamāno sadevakassa lokassa atthāya uppanno, na raññoyeva atthāya. Na hi raññoyeva nirayo uṇho, aññesaṃ nīluppalavanasadiso. Tasmā rājānaṃ evaṃ vadāma ‘sace no satthāraṃ deti, iccetaṃ kusalaṃ. No ce deti, raññā saddhiṃ yujjhitvā saṅghaṃ gahetvā dānādīni puññāni karoma. Na sakkā kho pana suddhanāgareheva evaṃ kātuṃ, ekaṃ jeṭṭhakapurisampi gaṇhāmā’’’ti senāpatiṃ upasaṅkamitvā tassa tamatthaṃ ārocetvā ‘‘sāmi kiṃ amhākaṃ pakkho hohisi, udāhu rañño’’ti āhaṃsu. So āha – ‘‘tumhākaṃ pakkho homi, apica kho pana paṭhamadivaso mayhaṃ dātabbo’’ti. Te sampaṭicchiṃsu.
ஸோ ராஜானங் உபஸங்கமித்வா ‘‘நாக³ரா, தே³வ, தும்ஹாகங் குபிதா’’தி ஆஹ. கிமத்த²ங் தாதாதி? ஸத்தா²ரங் கிர தும்ஹேவ உபட்ட²ஹத², அம்ஹே ந லபா⁴மாதி. ஸசே இதா³னிபி லப⁴ந்தி, ந குப்பந்தி. அலப⁴ந்தா தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜி²துகாமா, தே³வாதி. யுஜ்ஜா²மி, தாத, ந பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் தே³மீதி. தே³வ, தும்ஹாகங் தா³ஸா தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜா²மாதி வத³ந்தி, தும்ஹே கங் க³ண்ஹித்வா யுஜ்ஜி²ஸ்ஸதா²தி? நனு த்வங் ஸேனாபதீதி? நாக³ரேஹி வினா அஸமத்தோ² அஹங், தே³வாதி. ததோ ராஜா ‘‘ப³லவந்தோ நாக³ரா, ஸேனாபதிபி தேஸங்யேவ பக்கோ²’’தி ஞத்வா ‘‘அஞ்ஞானி ஸத்தமாஸாதி⁴கானி ஸத்த ஸங்வச்ச²ரானி மய்ஹங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் தெ³ந்தூ’’தி ஆஹ. நாக³ரா ந ஸம்படிச்சி²ங்ஸு. ராஜா ‘‘ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி பஞ்சவஸ்ஸானீ’’தி ஏவங் ஹாபெத்வா அஞ்ஞே ஸத்த தி³வஸே யாசி . நாக³ரா ‘‘அதிகக்க²ளங் தா³னி ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் காதுங் ந வட்டதீ’’தி அனுஜானிங்ஸு. ராஜா ஸத்தமாஸாதி⁴கானங் ஸத்தன்னங் ஸங்வச்ச²ரானங் ஸஜ்ஜிதங் தா³னமுக²ங் ஸத்தன்னமேவ தி³வஸானங் ஸஜ்ஜெத்வா ச² தி³வஸே கேஸஞ்சி அபஸ்ஸந்தானங்யேவ தா³னங் த³த்வா ஸத்தமே தி³வஸே நாக³ரே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸத², தாதா, ஏவரூபங் தா³னங் தா³து’’ந்தி ஆஹ. தேபி ‘‘நனு அம்ஹேயேவ நிஸ்ஸாயேதங் தே³வஸ்ஸ உப்பன்ன’’ந்தி வத்வா ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸாமா’’தி ஆஹங்ஸு. ராஜா பிட்டி²ஹத்தே²ன அஸ்ஸூனி புஞ்ச²மானோ ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அட்ட²ஸட்டி²பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸங் அஞ்ஞஸ்ஸு பா⁴ரங் அகத்வா யாவஜீவங் சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீதி சிந்தேஸிங், நாக³ரானங் தா³னி மே அனுஞ்ஞாதங், நாக³ரா ஹி ‘மயங் தா³னங் தா³துங் ந லபா⁴மா’தி ப⁴க³வா குப்பந்தி. ஸ்வேவ பட்டா²ய தேஸங் அனுக்³க³ஹங் கரோதா²’’தி ஆஹ.
So rājānaṃ upasaṅkamitvā ‘‘nāgarā, deva, tumhākaṃ kupitā’’ti āha. Kimatthaṃ tātāti? Satthāraṃ kira tumheva upaṭṭhahatha, amhe na labhāmāti. Sace idānipi labhanti, na kuppanti. Alabhantā tumhehi saddhiṃ yujjhitukāmā, devāti. Yujjhāmi, tāta, na bhikkhusaṅghaṃ demīti. Deva, tumhākaṃ dāsā tumhehi saddhiṃ yujjhāmāti vadanti, tumhe kaṃ gaṇhitvā yujjhissathāti? Nanu tvaṃ senāpatīti? Nāgarehi vinā asamattho ahaṃ, devāti. Tato rājā ‘‘balavanto nāgarā, senāpatipi tesaṃyeva pakkho’’ti ñatvā ‘‘aññāni sattamāsādhikāni satta saṃvaccharāni mayhaṃ bhikkhusaṅghaṃ dentū’’ti āha. Nāgarā na sampaṭicchiṃsu. Rājā ‘‘chabbassāni pañcavassānī’’ti evaṃ hāpetvā aññe satta divase yāci . Nāgarā ‘‘atikakkhaḷaṃ dāni raññā saddhiṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti anujāniṃsu. Rājā sattamāsādhikānaṃ sattannaṃ saṃvaccharānaṃ sajjitaṃ dānamukhaṃ sattannameva divasānaṃ sajjetvā cha divase kesañci apassantānaṃyeva dānaṃ datvā sattame divase nāgare pakkosāpetvā ‘‘sakkhissatha, tātā, evarūpaṃ dānaṃ dātu’’nti āha. Tepi ‘‘nanu amheyeva nissāyetaṃ devassa uppanna’’nti vatvā ‘‘sakkhissāmā’’ti āhaṃsu. Rājā piṭṭhihatthena assūni puñchamāno bhagavantaṃ vanditvā, ‘‘bhante, aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ aññassu bhāraṃ akatvā yāvajīvaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahissāmīti cintesiṃ, nāgarānaṃ dāni me anuññātaṃ, nāgarā hi ‘mayaṃ dānaṃ dātuṃ na labhāmā’ti bhagavā kuppanti. Sveva paṭṭhāya tesaṃ anuggahaṃ karothā’’ti āha.
அத² து³தியதி³வஸே ஸேனாபதி மஹாதா³னங் அதா³ஸி. ததோ நாக³ரா ரஞ்ஞா கதஸக்காரதோ உத்தரிதரங் ஸக்காரஸம்மானங் கத்வா தா³னங் அத³ங்ஸு. ஏதேனேவ நியாமேன ஸகலனக³ரஸ்ஸ படிபாடியா க³தாய த்³வாரகா³மவாஸினோ ஸக்காரஸம்மானங் ஸஜ்ஜயிங்ஸு. மஹாகாலகுடும்பி³கோ சூளகாலங் ஆஹ – ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ ஸக்காரஸம்மானங் ஸ்வேவ அம்ஹாகங் பாபுணாதி, கிங் ஸக்காரங் கரிஸ்ஸாமா’’தி? த்வமேவ பா⁴திக ஜானாஹீதி. ஸசே மய்ஹங் ருசியா கரோஸி, அம்ஹாகங் ஸோளஸகரீஸமத்தேஸு கெ²த்தேஸு க³ஹிதக³ப்³பா⁴ ஸாலியோ அத்தி². ஸாலிக³ப்³ப⁴ங் பா²லெத்வா ஆதா³ய பு³த்³தா⁴னங் அனுச்ச²விகங் பசாபேமாதி. ஏவங் கயிரமானே கஸ்ஸசி உபகாரோ ந ஹோதி, தஸ்மா நேதங் மய்ஹங் ருச்சதீதி. ஸசே த்வங் ஏவங் ந கரோஸி, அஹங் மய்ஹங் ஸந்தகங் மமாயிதுங் லபா⁴மீதி ஸோளஸகரீஸமத்தங் கெ²த்தங் மஜ்ஜே² பி⁴ந்தி³த்வா அட்ட²கரீஸட்டா²னே ஸீமங் ட²பெத்வா ஸாலிக³ப்³ப⁴ங் பா²லெத்வா ஆதா³ய அஸம்பி⁴ன்னே கீ²ரே பசாபெத்வா சதுமது⁴ரங் பக்கி²பித்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ அதா³ஸி. குடும்பி³கஸ்ஸ கோ² க³ப்³ப⁴ங் பா²லெத்வா க³ஹிதக³ஹிதட்டா²னங் புன பூரதி. புது²ககாலே புது²கக்³க³ங் நாம அதா³ஸி, கா³மவாஸீஹி ஸத்³தி⁴ங் அக்³க³ஸஸ்ஸங் நாம அதா³ஸி, லாயனே லாயனக்³க³ங், வேணிகரணே வேணக்³க³ங், கலாபாதீ³ஸு கலாபக்³க³ங் க²லக்³க³ங் க²லப⁴ண்ட³க்³க³ங் கொட்ட²க்³க³ந்தி. ஏவங் ஸோ ஏகஸஸ்ஸேவ நவ வாரே அக்³க³தா³னங் அதா³ஸி. தம்பி ஸஸ்ஸங் அதிரேகங் உட்டா²னஸம்பன்னங் அஹோஸி.
Atha dutiyadivase senāpati mahādānaṃ adāsi. Tato nāgarā raññā katasakkārato uttaritaraṃ sakkārasammānaṃ katvā dānaṃ adaṃsu. Eteneva niyāmena sakalanagarassa paṭipāṭiyā gatāya dvāragāmavāsino sakkārasammānaṃ sajjayiṃsu. Mahākālakuṭumbiko cūḷakālaṃ āha – ‘‘dasabalassa sakkārasammānaṃ sveva amhākaṃ pāpuṇāti, kiṃ sakkāraṃ karissāmā’’ti? Tvameva bhātika jānāhīti. Sace mayhaṃ ruciyā karosi, amhākaṃ soḷasakarīsamattesu khettesu gahitagabbhā sāliyo atthi. Sāligabbhaṃ phāletvā ādāya buddhānaṃ anucchavikaṃ pacāpemāti. Evaṃ kayiramāne kassaci upakāro na hoti, tasmā netaṃ mayhaṃ ruccatīti. Sace tvaṃ evaṃ na karosi, ahaṃ mayhaṃ santakaṃ mamāyituṃ labhāmīti soḷasakarīsamattaṃ khettaṃ majjhe bhinditvā aṭṭhakarīsaṭṭhāne sīmaṃ ṭhapetvā sāligabbhaṃ phāletvā ādāya asambhinne khīre pacāpetvā catumadhuraṃ pakkhipitvā buddhappamukhassa saṅghassa adāsi. Kuṭumbikassa kho gabbhaṃ phāletvā gahitagahitaṭṭhānaṃ puna pūrati. Puthukakāle puthukaggaṃ nāma adāsi, gāmavāsīhi saddhiṃ aggasassaṃ nāma adāsi, lāyane lāyanaggaṃ, veṇikaraṇe veṇaggaṃ, kalāpādīsu kalāpaggaṃ khalaggaṃ khalabhaṇḍaggaṃ koṭṭhagganti. Evaṃ so ekasasseva nava vāre aggadānaṃ adāsi. Tampi sassaṃ atirekaṃ uṭṭhānasampannaṃ ahosi.
யாவ பு³த்³தா⁴ த⁴ரதி, யாவ ச ஸங்கோ⁴ த⁴ரதி, ஏதேனேவ நியாமேன கல்யாணகம்மங் கத்வா ததோ சுதோ தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா தே³வேஸு சேவ மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ ஏகனவுதிகப்பே ஸம்பத்திங் அனுப⁴வித்வா அம்ஹாகங் ஸத்து² லோகே உப்பன்னகாலே கபிலவத்து²னக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே தோ³ணவத்து²ப்³ராஹ்மணகா³மே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே கொண்ட³ஞ்ஞமாணவோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வுட்³டி⁴மன்வாய தயோ வேதே³ உக்³க³ஹெத்வா லக்க²ணமந்தானங் பாரங் அக³மாஸி. தேன ஸமயேன அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ துஸிதபுரா சவித்வா கபிலவத்து²புரே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே அட்டு²த்தரங் ப்³ராஹ்மணஸதங் அஹதவத்தே²ஹி அச்சா²தெ³த்வா அப்போத³கங் மது⁴பாயாஸங் பாயெத்வா தேஸங் அந்தரே அட்ட² ஜனே உச்சினித்வா மஹாதலே நிஸீதா³பெத்வா அலங்கதபடியத்தங் போ³தி⁴ஸத்தங் து³கூலசும்ப³டகே நிபஜ்ஜாபெத்வா லக்க²ணபரிக்³க³ஹணத்த²ங் தேஸங் ஸந்திகங் ஆனயிங்ஸு. து⁴ராஸனே நிஸின்னப்³ராஹ்மணோ மஹாபுரிஸஸ்ஸ ஸரீரஸம்பத்திங் ஓலோகெத்வா த்³வே அங்கு³லியோ உக்கி²பி. ஏவங் படிபாடியா ஸத்த ஜனா உக்கி²பிங்ஸு. தேஸங் பன ஸப்³ப³னவகோ கொண்ட³ஞ்ஞமாணவோ, ஸோ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ லக்க²ணவரனிப்ப²த்திங் ஓலோகெத்வா ‘‘அகா³ரமஜ்ஜே² டா²னகாரணங் நத்தி², ஏகந்தேனேஸ விவட்டச்ச²தோ³ பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஏகமேவ அங்கு³லிங் உக்கி²பி. இதரே பன ஸத்த ஜனா ‘‘ஸசே அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸிஸ்ஸதி, ராஜா ப⁴விஸ்ஸதி சக்கவத்தீ. ஸசே பப்³ப³ஜிஸ்ஸதி, பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி த்³வே க³தியோ தி³ஸ்வா த்³வே அங்கு³லியோ உக்கி²பிங்ஸு. அயங் பன கொண்ட³ஞ்ஞோ கதாதி⁴காரோ பச்சி²மப⁴விகஸத்தோ பஞ்ஞாய இதரே ஸத்த ஜனே அபி⁴ப⁴வித்வா ‘‘இமேஹி லக்க²ணேஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ அகா³ரமஜ்ஜே² டா²னகரணங் நாம நத்தி², நிஸ்ஸங்ஸயங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஏகமேவ க³திங் அத்³த³ஸ, தஸ்மா ஏகங் அங்கு³லிங் உக்கி²பி. ததோ ப்³ராஹ்மணா அத்தனோ க⁴ரானி க³ந்த்வா புத்தே ஆமந்தயிங்ஸு – ‘‘தாதா, அம்ஹே மஹல்லகா, ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ புத்தங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுதப்பத்தங் மயங் ஸம்பா⁴வெய்யாம வா நோ வா. தும்ஹே தஸ்மிங் குமாரே ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தே தஸ்ஸ ஸாஸனே பப்³ப³ஜெய்யாதா²’’தி.
Yāva buddhā dharati, yāva ca saṅgho dharati, eteneva niyāmena kalyāṇakammaṃ katvā tato cuto devaloke nibbattitvā devesu ceva manussesu ca saṃsaranto ekanavutikappe sampattiṃ anubhavitvā amhākaṃ satthu loke uppannakāle kapilavatthunagarassa avidūre doṇavatthubrāhmaṇagāme brāhmaṇamahāsālakule nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase koṇḍaññamāṇavoti nāmaṃ akaṃsu. So vuḍḍhimanvāya tayo vede uggahetvā lakkhaṇamantānaṃ pāraṃ agamāsi. Tena samayena amhākaṃ bodhisatto tusitapurā cavitvā kapilavatthupure nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase aṭṭhuttaraṃ brāhmaṇasataṃ ahatavatthehi acchādetvā appodakaṃ madhupāyāsaṃ pāyetvā tesaṃ antare aṭṭha jane uccinitvā mahātale nisīdāpetvā alaṅkatapaṭiyattaṃ bodhisattaṃ dukūlacumbaṭake nipajjāpetvā lakkhaṇapariggahaṇatthaṃ tesaṃ santikaṃ ānayiṃsu. Dhurāsane nisinnabrāhmaṇo mahāpurisassa sarīrasampattiṃ oloketvā dve aṅguliyo ukkhipi. Evaṃ paṭipāṭiyā satta janā ukkhipiṃsu. Tesaṃ pana sabbanavako koṇḍaññamāṇavo, so bodhisattassa lakkhaṇavaranipphattiṃ oloketvā ‘‘agāramajjhe ṭhānakāraṇaṃ natthi, ekantenesa vivaṭṭacchado buddho bhavissatī’’ti ekameva aṅguliṃ ukkhipi. Itare pana satta janā ‘‘sace agāraṃ ajjhāvasissati, rājā bhavissati cakkavattī. Sace pabbajissati, buddho bhavissatī’’ti dve gatiyo disvā dve aṅguliyo ukkhipiṃsu. Ayaṃ pana koṇḍañño katādhikāro pacchimabhavikasatto paññāya itare satta jane abhibhavitvā ‘‘imehi lakkhaṇehi samannāgatassa agāramajjhe ṭhānakaraṇaṃ nāma natthi, nissaṃsayaṃ buddho bhavissatī’’ti ekameva gatiṃ addasa, tasmā ekaṃ aṅguliṃ ukkhipi. Tato brāhmaṇā attano gharāni gantvā putte āmantayiṃsu – ‘‘tātā, amhe mahallakā, suddhodanamahārājassa puttaṃ sabbaññutappattaṃ mayaṃ sambhāveyyāma vā no vā. Tumhe tasmiṃ kumāre sabbaññutaṃ patte tassa sāsane pabbajeyyāthā’’ti.
ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜாபி போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ தா⁴தியோ ஆதி³ங் கத்வா பரிஹாரங் உபட்ட²பெந்தோ போ³தி⁴ஸத்தங் வுத்³தி⁴ங் ஆபாதே³ஸி. மஹாஸத்தோபி வுத்³தி⁴ப்பத்தோ தே³வோ விய ஸம்பத்திங் அனுப⁴வித்வா பரிபக்கே ஞாணே காமேஸு ஆதீ³னவங் நெக்க²ம்மே ச ஆனிஸங்ஸங் தி³ஸ்வா ராஹுலகுமாரஸ்ஸ ஜாததி³வஸே ச²ன்னஸஹாயோ கண்ட³கங் ஆருய்ஹ தே³வதாஹி விவடேன த்³வாரேன மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா தேனேவ ரத்திபா⁴கே³ன தீணி ரஜ்ஜானி அதிக்கமித்வா அனோமானதீ³தீரே பப்³ப³ஜித்வா க⁴டிகாரமஹாப்³ரஹ்முனா ஆப⁴தே அரஹத்³த⁴ஜே க³ஹிதமத்தேயேவ வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரோ விய பாஸாதி³கேன இரியாபதே²ன ராஜக³ஹங் பத்வா தத்த² பிண்டா³ய சரித்வா பண்ட³வபப்³ப³தச்சா²யாய பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ரஞ்ஞா மாக³தே⁴ன ரஜ்ஜஸிரியா நிமந்தியமானோபி தங் படிக்கி²பித்வா அனுக்கமேன உருவேலங் க³ந்த்வா ‘‘ரமணீயோ வத அயங் பூ⁴மிபா⁴கோ³ , அலங் வதித³ங் குலபுத்தஸ்ஸ பதா⁴னத்தி²கஸ்ஸ பதா⁴னாயா’’தி பதா⁴னாபி⁴முக²ங் சித்தங் உப்பாதெ³த்வா தத்த² வாஸங் உபக³தோ.
Suddhodanamahārājāpi bodhisattassa dhātiyo ādiṃ katvā parihāraṃ upaṭṭhapento bodhisattaṃ vuddhiṃ āpādesi. Mahāsattopi vuddhippatto devo viya sampattiṃ anubhavitvā paripakke ñāṇe kāmesu ādīnavaṃ nekkhamme ca ānisaṃsaṃ disvā rāhulakumārassa jātadivase channasahāyo kaṇḍakaṃ āruyha devatāhi vivaṭena dvārena mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā teneva rattibhāgena tīṇi rajjāni atikkamitvā anomānadītīre pabbajitvā ghaṭikāramahābrahmunā ābhate arahaddhaje gahitamatteyeva vassasaṭṭhikatthero viya pāsādikena iriyāpathena rājagahaṃ patvā tattha piṇḍāya caritvā paṇḍavapabbatacchāyāya piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā raññā māgadhena rajjasiriyā nimantiyamānopi taṃ paṭikkhipitvā anukkamena uruvelaṃ gantvā ‘‘ramaṇīyo vata ayaṃ bhūmibhāgo , alaṃ vatidaṃ kulaputtassa padhānatthikassa padhānāyā’’ti padhānābhimukhaṃ cittaṃ uppādetvā tattha vāsaṃ upagato.
தேன ஸமயேன இதரே ஸத்த ப்³ராஹ்மணா யதா²கம்மங் க³தா, ஸப்³ப³த³ஹரோ பன லக்க²ணபரிக்³கா³ஹகோ கொண்ட³ஞ்ஞமாணவோ அரோகோ³. ஸோ ‘‘மஹாபுரிஸோ பப்³ப³ஜிதோ’’தி ஸுத்வா தேஸங் ப்³ராஹ்மணானங் புத்தே உபஸங்கமித்வா ஏவமாஹ – ‘‘ஸித்³த⁴த்த²குமாரோ கிர பப்³ப³ஜிதோ. ஸோ ஹி நிஸ்ஸங்ஸயங் பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதி. ஸசே தும்ஹாகங் பிதரோ அரோகா³ அஸ்ஸு, அஜ்ஜ நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜெய்யுங். ஸசே தும்ஹேபி இச்ச²த², ஏத² மயங் தங் மஹாபுரிஸமனுபப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி. தே ஸப்³பே³ ஏகச்ச²ந்தா³ ப⁴விதுங் நாஸக்கி²ங்ஸு. தயோ ஜனா ந பப்³ப³ஜிங்ஸு, கொண்ட³ஞ்ஞப்³ராஹ்மணங் ஜெட்ட²கங் கத்வா இதரே சத்தாரோ பப்³ப³ஜிங்ஸு. இமே பஞ்ச பப்³ப³ஜித்வா கா³மனிக³மராஜதா⁴னீஸு பி⁴க்கா²ய சரந்தா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மிங்ஸு. தே ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி போ³தி⁴ஸத்தே மஹாபதா⁴னங் பத³ஹந்தே ‘‘இதா³னி பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதி இதா³னி பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி மஹாஸத்தங் உபட்ட²ஹமானா ஸந்திகாவசராவஸ்ஸ அஹேஸுங். யதா³ பன போ³தி⁴ஸத்தோ ஏகதிலதண்டு³லாதீ³ஹி வீதினாமெந்தோபி து³க்கரகாரிகாய அரியத⁴ம்மபடிவேத⁴ஸ்ஸ அபா⁴வங் ஞத்வா ஓளாரிகங் ஆஹாரங் ஆஹரி, ததா³ தே பக்கமித்வா இஸிபதனங் அக³மங்ஸு.
Tena samayena itare satta brāhmaṇā yathākammaṃ gatā, sabbadaharo pana lakkhaṇapariggāhako koṇḍaññamāṇavo arogo. So ‘‘mahāpuriso pabbajito’’ti sutvā tesaṃ brāhmaṇānaṃ putte upasaṅkamitvā evamāha – ‘‘siddhatthakumāro kira pabbajito. So hi nissaṃsayaṃ buddho bhavissati. Sace tumhākaṃ pitaro arogā assu, ajja nikkhamitvā pabbajeyyuṃ. Sace tumhepi icchatha, etha mayaṃ taṃ mahāpurisamanupabbajissāmā’’ti. Te sabbe ekacchandā bhavituṃ nāsakkhiṃsu. Tayo janā na pabbajiṃsu, koṇḍaññabrāhmaṇaṃ jeṭṭhakaṃ katvā itare cattāro pabbajiṃsu. Ime pañca pabbajitvā gāmanigamarājadhānīsu bhikkhāya carantā bodhisattassa santikaṃ agamiṃsu. Te chabbassāni bodhisatte mahāpadhānaṃ padahante ‘‘idāni buddho bhavissati idāni buddho bhavissatī’’ti mahāsattaṃ upaṭṭhahamānā santikāvacarāvassa ahesuṃ. Yadā pana bodhisatto ekatilataṇḍulādīhi vītināmentopi dukkarakārikāya ariyadhammapaṭivedhassa abhāvaṃ ñatvā oḷārikaṃ āhāraṃ āhari, tadā te pakkamitvā isipatanaṃ agamaṃsu.
அத² போ³தி⁴ஸத்தோ ஓளாரிகாஹாரபரிபோ⁴கே³ன ச²விமங்ஸலோஹிதபாரிபூரிங் கத்வா விஸாக²புண்ணமதி³வஸே ஸுஜாதாய தி³ன்னங் வரபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா ஸுவண்ணபாதிங் நதி³யா படிஸோதங் கி²பித்வா ‘‘அஜ்ஜ பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி கதஸன்னிட்டா²னோ ஸாயன்ஹஸமயே காலேன நாக³ராஜேன அனேகேஹி து²திஸதேஹி அபி⁴த்த²வியமானோ மஹாபோ³தி⁴மண்ட³ங் ஆருய்ஹ அசலட்டா²னே பாசீனலோகதா⁴துஅபி⁴முகோ² பல்லங்கேன நிஸீதி³த்வா சதுரங்க³ஸமன்னாக³தங் வீரியங் அதி⁴ட்டா²ய ஸூரியே த⁴ரமானேயேவ மாரப³லங் வித⁴மித்வா பட²மயாமே புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரித்வா மஜ்ஜி²மயாமே தி³ப்³ப³சக்கு²ங் விஸோதெ⁴த்வா பச்சூஸகாலஸமனந்தரே படிச்சஸமுப்பாதே³ ஞாணங் ஓதாரெத்வா அனுலோமபடிலோமங் பச்சயாகாரவட்டங் ஸம்மஸந்தோ ஸப்³ப³பு³த்³தே⁴ஹி படிவித்³த⁴ங் அஸாதா⁴ரணங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணங் படிவிஜ்ஜி²த்வா நிப்³பா³னாரம்மணாய ப²லஸமாபத்தியா தத்தே²வ ஸத்தாஹங் வீதினாமேஸி.
Atha bodhisatto oḷārikāhāraparibhogena chavimaṃsalohitapāripūriṃ katvā visākhapuṇṇamadivase sujātāya dinnaṃ varabhojanaṃ bhuñjitvā suvaṇṇapātiṃ nadiyā paṭisotaṃ khipitvā ‘‘ajja buddho bhavissāmī’’ti katasanniṭṭhāno sāyanhasamaye kālena nāgarājena anekehi thutisatehi abhitthaviyamāno mahābodhimaṇḍaṃ āruyha acalaṭṭhāne pācīnalokadhātuabhimukho pallaṅkena nisīditvā caturaṅgasamannāgataṃ vīriyaṃ adhiṭṭhāya sūriye dharamāneyeva mārabalaṃ vidhamitvā paṭhamayāme pubbenivāsaṃ anussaritvā majjhimayāme dibbacakkhuṃ visodhetvā paccūsakālasamanantare paṭiccasamuppāde ñāṇaṃ otāretvā anulomapaṭilomaṃ paccayākāravaṭṭaṃ sammasanto sabbabuddhehi paṭividdhaṃ asādhāraṇaṃ sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhitvā nibbānārammaṇāya phalasamāpattiyā tattheva sattāhaṃ vītināmesi.
ஏதேனேவ உபாயேன ஸத்தஸத்தாஹங் போ³தி⁴மண்டே³ விஹரித்வா ராஜாயதனமூலே மது⁴பிண்டி³கபோ⁴ஜனங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா புன அஜபாலனிக்³ரோத⁴மூலங் ஆக³ந்த்வா தத்த² நிஸின்னோ த⁴ம்மக³ம்பீ⁴ரதங் பச்சவெக்கி²த்வா அப்பொஸ்ஸுக்கதாய சித்தே நமந்தே மஹாப்³ரஹ்முனா யாசிதோ பு³த்³த⁴சக்கு²னா லோகங் வோலோகெந்தோ திக்கி²ந்த்³ரியாதி³பே⁴தே³ ஸத்தே தி³ஸ்வா மஹாப்³ரஹ்முனோ த⁴ம்மதே³ஸனாய படிஞ்ஞங் த³த்வா ‘‘கஸ்ஸ நு கோ² அஹங் பட²மங் த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமீ’’தி ஆளாருத³கானங் காலகதபா⁴வங் ஞத்வா புன சிந்தெந்தோ ‘‘ப³ஹூபகாரா கோ² பன மே பஞ்சவக்³கி³யா பி⁴க்கூ², யே மங் பதா⁴னபஹிதத்தங் உபட்ட²ஹிங்ஸு. யங்னூனாஹங் பஞ்சவக்³கி³யானங் பி⁴க்கூ²னங் பட²மங் த⁴ம்மங் தே³ஸெய்ய’’ந்தி சித்தங் உப்பாதே³ஸி. இத³ங் பன ஸப்³ப³மேவ பு³த்³தா⁴னங் பரிவிதக்கமத்தமேவ, ட²பெத்வா பன கொண்ட³ஞ்ஞப்³ராஹ்மணங் அஞ்ஞோ கோசி பட²மங் த⁴ம்மங் படிவிஜ்ஜி²துங் ஸமத்தோ² நாம நத்தி². ஸோபி ஏதத³த்த²மேவ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதி⁴காரகம்மங் அகாஸி, பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ நவ வாரே அக்³க³ஸஸ்ஸதா³னங் அதா³ஸி.
Eteneva upāyena sattasattāhaṃ bodhimaṇḍe viharitvā rājāyatanamūle madhupiṇḍikabhojanaṃ paribhuñjitvā puna ajapālanigrodhamūlaṃ āgantvā tattha nisinno dhammagambhīrataṃ paccavekkhitvā appossukkatāya citte namante mahābrahmunā yācito buddhacakkhunā lokaṃ volokento tikkhindriyādibhede satte disvā mahābrahmuno dhammadesanāya paṭiññaṃ datvā ‘‘kassa nu kho ahaṃ paṭhamaṃ dhammaṃ desessāmī’’ti āḷārudakānaṃ kālakatabhāvaṃ ñatvā puna cintento ‘‘bahūpakārā kho pana me pañcavaggiyā bhikkhū, ye maṃ padhānapahitattaṃ upaṭṭhahiṃsu. Yaṃnūnāhaṃ pañcavaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ paṭhamaṃ dhammaṃ deseyya’’nti cittaṃ uppādesi. Idaṃ pana sabbameva buddhānaṃ parivitakkamattameva, ṭhapetvā pana koṇḍaññabrāhmaṇaṃ añño koci paṭhamaṃ dhammaṃ paṭivijjhituṃ samattho nāma natthi. Sopi etadatthameva kappasatasahassaṃ adhikārakammaṃ akāsi, buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa nava vāre aggasassadānaṃ adāsi.
அத² ஸத்தா² பத்தசீவரமாதா³ய அனுபுப்³பே³ன இஸிபதனங் க³ந்த்வா யேன பஞ்சவக்³கி³யா பி⁴க்கூ², தேனுபஸங்கமி. தே ததா²க³தங் ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வாவ அத்தனோ கதிகாய ஸண்டா²துங் நாஸக்கி²ங்ஸு. ஏகோ பத்தசீவரங் படிக்³க³ஹேஸி, ஏகோ ஆஸனங் பஞ்ஞாபேஸி, ஏகோ பாதோ³த³கங் பச்சுபட்டா²பேஸி, ஏகோ பாதே³ தோ⁴வி, ஏகோ தாலவண்டங் க³ஹெத்வா பீ³ஜமானோ டி²தோ. ஏவங் தேஸு வத்தங் த³ஸ்ஸெத்வா ஸந்திகே நிஸின்னேஸு கொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரங் காயஸக்கி²ங் கத்வா ஸத்தா² அனுத்தரங் தேபரிவட்டங் த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தந்தங் ஆரபி⁴. மனுஸ்ஸபரிஸா பஞ்ச ஜனாவ அஹேஸுங், தே³வபரிஸா அபரிச்சி²ன்னா. தே³ஸனாபரியோஸானே கொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரோ அட்டா²ரஸஹி மஹாப்³ரஹ்மகோடீஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ. அத² ஸத்தா² ‘‘மயா து³க்கரஸதாப⁴தங் த⁴ம்மங் பட²மமேவ அஞ்ஞாஸீதி அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞோ நாம அய’’ந்தி தே²ரங் ஆலபந்தோ ‘‘அஞ்ஞாஸி வத, போ⁴, கொண்ட³ஞ்ஞோ, அஞ்ஞாஸி வத, போ⁴, கொண்ட³ஞ்ஞோ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸ ததே³வ நாமங் ஜாதங். தேன வுத்தங் – ‘‘இதி ஹித³ங் ஆயஸ்மதோ கொண்ட³ஞ்ஞஸ்ஸ அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞொத்வேவ நாமங் அஹோஸீ’’தி.
Atha satthā pattacīvaramādāya anupubbena isipatanaṃ gantvā yena pañcavaggiyā bhikkhū, tenupasaṅkami. Te tathāgataṃ āgacchantaṃ disvāva attano katikāya saṇṭhātuṃ nāsakkhiṃsu. Eko pattacīvaraṃ paṭiggahesi, eko āsanaṃ paññāpesi, eko pādodakaṃ paccupaṭṭhāpesi, eko pāde dhovi, eko tālavaṇṭaṃ gahetvā bījamāno ṭhito. Evaṃ tesu vattaṃ dassetvā santike nisinnesu koṇḍaññattheraṃ kāyasakkhiṃ katvā satthā anuttaraṃ teparivaṭṭaṃ dhammacakkappavattanasuttantaṃ ārabhi. Manussaparisā pañca janāva ahesuṃ, devaparisā aparicchinnā. Desanāpariyosāne koṇḍaññatthero aṭṭhārasahi mahābrahmakoṭīhi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhito. Atha satthā ‘‘mayā dukkarasatābhataṃ dhammaṃ paṭhamameva aññāsīti aññāsikoṇḍañño nāma aya’’nti theraṃ ālapanto ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño, aññāsi vata, bho, koṇḍañño’’ti āha. Tassa tadeva nāmaṃ jātaṃ. Tena vuttaṃ – ‘‘iti hidaṃ āyasmato koṇḍaññassa aññāsikoṇḍaññotveva nāmaṃ ahosī’’ti.
இதி தே²ரோ ஆஸாள்ஹிபுண்ணமாயங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ, பாடிபத³தி³வஸே ப⁴த்³தி³யத்தே²ரோ, து³தியபக்க²தி³வஸே வப்பத்தே²ரோ, ததியபக்க²தி³வஸே மஹானாமத்தே²ரோ, பக்க²ஸ்ஸ சதுத்தி²யங் அஸ்ஸஜித்தே²ரோ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ. பஞ்சமியா பன பக்க²ஸ்ஸ அனத்தலக்க²ணஸுத்தந்ததே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பே³பி அரஹத்தே பதிட்டி²தா.
Iti thero āsāḷhipuṇṇamāyaṃ sotāpattiphale patiṭṭhito, pāṭipadadivase bhaddiyatthero, dutiyapakkhadivase vappatthero, tatiyapakkhadivase mahānāmatthero, pakkhassa catutthiyaṃ assajitthero sotāpattiphale patiṭṭhito. Pañcamiyā pana pakkhassa anattalakkhaṇasuttantadesanāpariyosāne sabbepi arahatte patiṭṭhitā.
தேன கோ² பன ஸமயேன ச² லோகே அரஹந்தோ ஹொந்தி. ததோ பட்டா²ய ஸத்தா² யஸதா³ரகப்பமுகே² பஞ்சபஞ்ஞாஸ புரிஸே, கப்பாஸியவனஸண்டே³ திங்ஸமத்தே ப⁴த்³த³வக்³கி³யே, க³யாஸீஸே பிட்டி²பாஸாணே ஸஹஸ்ஸமத்தே புராணஜடிலேதி ஏவங் மஹாஜனங் அரியபூ⁴மிங் ஓதாரெத்வா பி³ம்பி³ஸாரப்பமுகா²னி ஏகாத³ஸனஹுதானி ஸோதாபத்திப²லே, ஏகங் நஹுதங் ஸரணத்தயே பதிட்டா²பெத்வா ஜம்பு³தீ³பதலே ஸாஸனங் புப்பி²தப²லிதங் கத்வா ஸகலஜம்பு³தீ³பமண்ட³லங் காஸாவபஜ்ஜோதங் இஸிவாதபடிவாதங் கரொந்தோ ஏகஸ்மிங் ஸமயே ஜேதவனமஹாவிஹாரங் பத்வா தத்த² வஸந்தோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனக³தோ த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ ‘‘பட²மங் த⁴ம்மங் படிவித்³த⁴பி⁴க்கூ²னங் அந்தரே மம புத்தோ கொண்ட³ஞ்ஞோ அக்³கோ³’’தி த³ஸ்ஸேதுங் ஏதத³க்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Tena kho pana samayena cha loke arahanto honti. Tato paṭṭhāya satthā yasadārakappamukhe pañcapaññāsa purise, kappāsiyavanasaṇḍe tiṃsamatte bhaddavaggiye, gayāsīse piṭṭhipāsāṇe sahassamatte purāṇajaṭileti evaṃ mahājanaṃ ariyabhūmiṃ otāretvā bimbisārappamukhāni ekādasanahutāni sotāpattiphale, ekaṃ nahutaṃ saraṇattaye patiṭṭhāpetvā jambudīpatale sāsanaṃ pupphitaphalitaṃ katvā sakalajambudīpamaṇḍalaṃ kāsāvapajjotaṃ isivātapaṭivātaṃ karonto ekasmiṃ samaye jetavanamahāvihāraṃ patvā tattha vasanto bhikkhusaṅghamajjhe paññattavarabuddhāsanagato dhammaṃ desento ‘‘paṭhamaṃ dhammaṃ paṭividdhabhikkhūnaṃ antare mama putto koṇḍañño aggo’’ti dassetuṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapesi.
தே²ரோபி த்³வே அக்³க³ஸாவகே அத்தனோ நிபச்சகாரங் கரொந்தே தி³ஸ்வா பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகா அபக்கமிதுகாமோ ஹுத்வா ‘‘புண்ணமாணவோ பப்³ப³ஜித்வா ஸாஸனே அக்³க³த⁴ம்மகதி²கோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தி³ஸ்வா தோ³ணவத்து²ப்³ராஹ்மணகா³மங் க³ந்த்வா அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யங் புண்ணமாணவங் பப்³பா³ஜெத்வா ‘‘அயங் பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகே வஸிஸ்ஸதீ’’தி தஸ்ஸ பு³த்³தா⁴னங் அந்தேவாஸிகபா⁴வங் கத்வா ஸயங் த³ஸப³லங் உபஸங்கமித்வா ‘‘ப⁴க³வா மய்ஹங் கா³மந்தஸேனாஸனங் அஸப்பாயங், ஆகிண்ணோ விஹரிதுங் ந ஸக்கோமி, ச²த்³த³ந்தத³ஹங் க³ந்த்வா வஸிஸ்ஸாமீ’’தி ப⁴க³வந்தங் அனுஜானாபெத்வா உட்டா²யாஸனா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ச²த்³த³ந்தத³ஹங் க³ந்த்வா ச²த்³த³ந்தஹத்தி²குலங் நிஸ்ஸாய த்³வாத³ஸ வஸ்ஸானி வீதினாமெத்வா தத்தே²வ அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³யி.
Theropi dve aggasāvake attano nipaccakāraṃ karonte disvā buddhānaṃ santikā apakkamitukāmo hutvā ‘‘puṇṇamāṇavo pabbajitvā sāsane aggadhammakathiko bhavissatī’’ti disvā doṇavatthubrāhmaṇagāmaṃ gantvā attano bhāgineyyaṃ puṇṇamāṇavaṃ pabbājetvā ‘‘ayaṃ buddhānaṃ santike vasissatī’’ti tassa buddhānaṃ antevāsikabhāvaṃ katvā sayaṃ dasabalaṃ upasaṅkamitvā ‘‘bhagavā mayhaṃ gāmantasenāsanaṃ asappāyaṃ, ākiṇṇo viharituṃ na sakkomi, chaddantadahaṃ gantvā vasissāmī’’ti bhagavantaṃ anujānāpetvā uṭṭhāyāsanā satthāraṃ vanditvā chaddantadahaṃ gantvā chaddantahatthikulaṃ nissāya dvādasa vassāni vītināmetvā tattheva anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyi.
ஸாரிபுத்த-மொக்³க³ல்லானத்தே²ரவத்து²
Sāriputta-moggallānattheravatthu
189-190. து³தியததியேஸு மஹாபஞ்ஞானந்தி மஹதியா பஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தானங். இத்³தி⁴மந்தானந்தி இத்³தி⁴யா ஸம்பன்னானங். ஸாரிபுத்தோ மொக்³க³ல்லானோதி தேஸங் தே²ரானங் நாமங்.
189-190. Dutiyatatiyesu mahāpaññānanti mahatiyā paññāya samannāgatānaṃ. Iddhimantānanti iddhiyā sampannānaṃ. Sāriputto moggallānoti tesaṃ therānaṃ nāmaṃ.
இமேஸம்பி பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – இதோ ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாதி⁴கே அஸங்க்²யெய்யகப்பமத்த²கே ஸாரிபுத்தோ ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி, நாமேன ஸரத³மாணவோ நாம அஹோஸி. மொக்³க³ல்லானோ க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி , நாமேன ஸிரிவட்³ட⁴னகுடும்பி³யோ நாம அஹோஸி. தே உபோ⁴பி ஸஹபங்ஸுகீளிதாவ ஸஹாயகா அஹேஸுங். ஸரத³மாணவோ பிது அச்சயேன குலஸந்தகங் மஹாத⁴னங் படிபஜ்ஜித்வா ஏகதி³வஸங் ரஹோக³தோ சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் இத⁴லோகத்தபா⁴வமேவ ஜானாமி, நோ பரலோகத்தபா⁴வங், ஜாதஸத்தானஞ்ச மரணங் நாம து⁴வங், மயா ஏகங் பப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா மொக்க²த⁴ம்மக³வேஸனங் காதுங் வட்டதீ’’தி. ஸோ ஸஹாயகங் உபஸங்கமித்வா ஆஹ – ‘‘ஸம்ம ஸிரிவட்³ட⁴ன, அஹங் பப்³ப³ஜித்வா மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸிஸ்ஸாமி, த்வங் மயா ஸத்³தி⁴ங் பப்³ப³ஜிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸஸீ’’தி. ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமி , ஸம்ம, த்வங்யேவ பப்³ப³ஜாஹீதி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘பரலோகங் க³ச்ச²ந்தா ஸஹாயே வா ஞாதிமித்தே வா க³ஹெத்வா க³தா நாம நத்தி², அத்தனா கதங் அத்தனோவ ஹோதீ’’தி. ததோ ரதனகொட்டா²கா³ரங் விவராபெத்வா கபணத்³தி⁴கவணிப்³ப³கயாசகானங் மஹாதா³னங் த³த்வா பப்³ப³தபாத³ங் பவிஸித்வா இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜி. தஸ்ஸ ஏகோ த்³வே தயோதி ஏவங் அனுபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜிதா சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸமத்தா ஜடிலா அஹேஸுங். ஸோ பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ச ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா தேஸம்பி ஜடிலானங் கஸிணபரிகம்மங் ஆசிக்கி². தேபி ஸப்³பே³ பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ச ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸுங்.
Imesampi pañhakamme ayamanupubbikathā – ito satasahassakappādhike asaṅkhyeyyakappamatthake sāriputto brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, nāmena saradamāṇavo nāma ahosi. Moggallāno gahapatimahāsālakule nibbatti , nāmena sirivaḍḍhanakuṭumbiyo nāma ahosi. Te ubhopi sahapaṃsukīḷitāva sahāyakā ahesuṃ. Saradamāṇavo pitu accayena kulasantakaṃ mahādhanaṃ paṭipajjitvā ekadivasaṃ rahogato cintesi – ‘‘ahaṃ idhalokattabhāvameva jānāmi, no paralokattabhāvaṃ, jātasattānañca maraṇaṃ nāma dhuvaṃ, mayā ekaṃ pabbajjaṃ pabbajitvā mokkhadhammagavesanaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. So sahāyakaṃ upasaṅkamitvā āha – ‘‘samma sirivaḍḍhana, ahaṃ pabbajitvā mokkhadhammaṃ gavesissāmi, tvaṃ mayā saddhiṃ pabbajituṃ sakkhissasī’’ti. Na sakkhissāmi , samma, tvaṃyeva pabbajāhīti. So cintesi – ‘‘paralokaṃ gacchantā sahāye vā ñātimitte vā gahetvā gatā nāma natthi, attanā kataṃ attanova hotī’’ti. Tato ratanakoṭṭhāgāraṃ vivarāpetvā kapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ mahādānaṃ datvā pabbatapādaṃ pavisitvā isipabbajjaṃ pabbaji. Tassa eko dve tayoti evaṃ anupabbajjaṃ pabbajitā catusattatisahassamattā jaṭilā ahesuṃ. So pañcābhiññā aṭṭha ca samāpattiyo nibbattetvā tesampi jaṭilānaṃ kasiṇaparikammaṃ ācikkhi. Tepi sabbe pañca abhiññā aṭṭha ca samāpattiyo nibbattesuṃ.
தேன ஸமயேன அனோமத³ஸ்ஸீ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உத³பாதி³. நக³ரங் சந்த³வதீ நாம அஹோஸி, பிதா யஸவந்தோ நாம க²த்தியோ, மாதா யஸோத⁴ரா நாம தே³வீ, போ³தி⁴ அஜ்ஜுனருக்கோ², நிஸப⁴த்தே²ரோ ச அனோமத்தே²ரோ சாதி த்³வே அக்³க³ஸாவகா, வருணத்தே²ரோ நாம உபட்டா²கோ, ஸுந்த³ரா ச ஸுமனா சாதி த்³வே அக்³க³ஸாவிகா, ஆயு வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸங் அஹோஸி, ஸரீரங் அட்ட²பஞ்ஞாஸஹத்து²ப்³பே³த⁴ங், ஸரீரப்பபா⁴ த்³வாத³ஸயோஜனங் ப²ரி, பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரோ அஹோஸி.
Tena samayena anomadassī nāma buddho loke udapādi. Nagaraṃ candavatī nāma ahosi, pitā yasavanto nāma khattiyo, mātā yasodharā nāma devī, bodhi ajjunarukkho, nisabhatthero ca anomatthero cāti dve aggasāvakā, varuṇatthero nāma upaṭṭhāko, sundarā ca sumanā cāti dve aggasāvikā, āyu vassasatasahassaṃ ahosi, sarīraṃ aṭṭhapaññāsahatthubbedhaṃ, sarīrappabhā dvādasayojanaṃ phari, bhikkhusatasahassaparivāro ahosi.
அதே²கதி³வஸங் பச்சூஸகாலே மஹாகருணாஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய லோகங் வோலோகெந்தோ ஸரத³தாபஸங் தி³ஸ்வா ‘‘அஜ்ஜ மய்ஹங் ஸரத³தாபஸஸ்ஸ ஸந்திகங் க³தபச்சயேன த⁴ம்மதே³ஸனா ச மஹதீ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸோ ச அக்³க³ஸாவகட்டா²னங் பத்தெ²ஸ்ஸதி, தஸ்ஸ ஸஹாயகோ ஸிரிவட்³ட⁴னகுடும்பி³யோ து³தியஸாவகட்டா²னங், தே³ஸனாபரியோஸானே சஸ்ஸ பரிவாரா சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸஜடிலா அரஹத்தங் பாபுணிஸ்ஸந்தி, மயா தத்த² க³ந்துங் வட்டதீ’’தி அத்தனோ பத்தசீவரமாதா³ய அஞ்ஞங் கஞ்சி அனாமந்தெத்வா ஸீஹோ விய ஏகசரோ ஹுத்வா ஸரத³தாபஸஸ்ஸ அந்தேவாஸிகேஸு ப²லாப²லத்தா²ய க³தேஸு ‘‘பு³த்³த⁴பா⁴வங் மே ஜானாதூ’’தி தஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ ஸரத³தாபஸஸ்ஸ ஆகாஸதோ ஓதரித்வா பத²வியங் பதிட்டா²ஸி. ஸரத³தாபஸோ பு³த்³தா⁴னுபா⁴வங் சேவ ஸரீரஸம்பத்திங் சஸ்ஸ தி³ஸ்வா லக்க²ணமந்தே ஸம்மஸித்வா ‘‘இமேஹி லக்க²ணேஹி ஸமன்னாக³தோ நாம அகா³ரமஜ்ஜே² வஸந்தோ ராஜா ஹோதி சக்கவத்தீ, பப்³ப³ஜ்ஜந்தோ லோகே விவட்டச்ச²தோ³ ஸப்³ப³ஞ்ஞு பு³த்³தோ⁴ ஹோதி, அயங் புரிஸோ நிஸ்ஸங்ஸயங் பு³த்³தோ⁴’’தி ஜானித்வா பச்சுக்³க³மனங் கத்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா அதா³ஸி. நிஸீதி³ ப⁴க³வா பஞ்ஞத்தாஸனே. ஸரத³தாபஸோபி அத்தனோ அனுச்ச²விகங் ஆஸனங் க³ஹெத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³.
Athekadivasaṃ paccūsakāle mahākaruṇāsamāpattito vuṭṭhāya lokaṃ volokento saradatāpasaṃ disvā ‘‘ajja mayhaṃ saradatāpasassa santikaṃ gatapaccayena dhammadesanā ca mahatī bhavissati, so ca aggasāvakaṭṭhānaṃ patthessati, tassa sahāyako sirivaḍḍhanakuṭumbiyo dutiyasāvakaṭṭhānaṃ, desanāpariyosāne cassa parivārā catusattatisahassajaṭilā arahattaṃ pāpuṇissanti, mayā tattha gantuṃ vaṭṭatī’’ti attano pattacīvaramādāya aññaṃ kañci anāmantetvā sīho viya ekacaro hutvā saradatāpasassa antevāsikesu phalāphalatthāya gatesu ‘‘buddhabhāvaṃ me jānātū’’ti tassa passantasseva saradatāpasassa ākāsato otaritvā pathaviyaṃ patiṭṭhāsi. Saradatāpaso buddhānubhāvaṃ ceva sarīrasampattiṃ cassa disvā lakkhaṇamante sammasitvā ‘‘imehi lakkhaṇehi samannāgato nāma agāramajjhe vasanto rājā hoti cakkavattī, pabbajjanto loke vivaṭṭacchado sabbaññu buddho hoti, ayaṃ puriso nissaṃsayaṃ buddho’’ti jānitvā paccuggamanaṃ katvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā āsanaṃ paññāpetvā adāsi. Nisīdi bhagavā paññattāsane. Saradatāpasopi attano anucchavikaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi.
தஸ்மிங் ஸமயே சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸஜடிலா பணீதபணீதானி ஓஜவந்தானி ப²லாப²லானி க³ஹெத்வா ஆசரியஸ்ஸ ஸந்திகங் ஸம்பத்தா பு³த்³தா⁴னஞ்சேவ ஆசரியஸ்ஸ ச நிஸின்னாஸனங் ஓலோகெத்வா ஆஹங்ஸு – ‘‘ஆசரிய, மயங் ‘இமஸ்மிங் லோகே தும்ஹேஹி மஹந்ததரோ நத்தீ²’தி விசராம, அயங் பன புரிஸோ தும்ஹேஹி மஹந்ததரோ மஞ்ஞே’’தி. தாதா, கிங் வத³த²? ஸாஸபேன ஸத்³தி⁴ங் அட்ட²ஸட்டி²யோஜனஸதஸஹஸ்ஸுப்³பே³த⁴ங் ஸினேருங் ஸமங் காதுங் இச்ச²த², ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் மய்ஹங் உபமங் மா கரித்த² புத்தகாதி. அத² தே தாபஸா ‘‘ஸசே அயங் இத்தரஸத்தோ அப⁴விஸ்ஸ, ந அம்ஹாகங் ஆசரியோ ஏவரூபங் உபமங் ஆஹரெய்ய, யாவ மஹா வதாயங் புரிஸோ’’தி ஸப்³பே³வ பாதே³ஸு நிபதித்வா ஸிரஸா வந்தி³ங்ஸு.
Tasmiṃ samaye catusattatisahassajaṭilā paṇītapaṇītāni ojavantāni phalāphalāni gahetvā ācariyassa santikaṃ sampattā buddhānañceva ācariyassa ca nisinnāsanaṃ oloketvā āhaṃsu – ‘‘ācariya, mayaṃ ‘imasmiṃ loke tumhehi mahantataro natthī’ti vicarāma, ayaṃ pana puriso tumhehi mahantataro maññe’’ti. Tātā, kiṃ vadatha? Sāsapena saddhiṃ aṭṭhasaṭṭhiyojanasatasahassubbedhaṃ sineruṃ samaṃ kātuṃ icchatha, sabbaññubuddhena saddhiṃ mayhaṃ upamaṃ mā karittha puttakāti. Atha te tāpasā ‘‘sace ayaṃ ittarasatto abhavissa, na amhākaṃ ācariyo evarūpaṃ upamaṃ āhareyya, yāva mahā vatāyaṃ puriso’’ti sabbeva pādesu nipatitvā sirasā vandiṃsu.
அத² நே ஆசரியோ ஆஹ – ‘‘தாதா, அம்ஹாகங் பு³த்³தா⁴னங் அனுச்ச²விகோ தெ³ய்யத⁴ம்மோ நத்தி², ஸத்தா² ச பி⁴க்கா²சாரவேலாய இதா⁴க³தோ, மயங் யதா²ப³லங் தெ³ய்யத⁴ம்மங் த³ஸ்ஸாம. தும்ஹே யங் யங் பணீதங் ப²லாப²லங், தங் தங் ஆஹரதா²’’தி. ஆஹராபெத்வா ஹத்தே² தோ⁴வித்வா ஸயங் ததா²க³தஸ்ஸ பத்தே பதிட்டா²பேஸி . ஸத்தா²ரா ச ப²லாப²லே படிக்³க³ஹிதமத்தே தே³வதா தி³ப்³போ³ஜங் பக்கி²பிங்ஸு. தாபஸோ உத³கம்பி ஸயமேவ பரிஸ்ஸாவெத்வா அதா³ஸி. ததோ ப⁴த்தகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா ஹத்த²ங் தோ⁴வித்வா நிஸின்னே ஸத்த²ரி ஸப்³பே³ அந்தேவாஸிகே பக்கோஸித்வா ஸத்து² ஸந்திகே ஸாரணீயங் கத²ங் கதெ²ந்தோ நிஸீதி³. ஸத்தா² ‘‘த்³வே அக்³க³ஸாவகா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி சிந்தேஸி. தே ஸத்து² சித்தங் ஞத்வா ஸதஸஹஸ்ஸகீ²ணாஸவபரிவாரா ஆக³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் அட்ட²ங்ஸு.
Atha ne ācariyo āha – ‘‘tātā, amhākaṃ buddhānaṃ anucchaviko deyyadhammo natthi, satthā ca bhikkhācāravelāya idhāgato, mayaṃ yathābalaṃ deyyadhammaṃ dassāma. Tumhe yaṃ yaṃ paṇītaṃ phalāphalaṃ, taṃ taṃ āharathā’’ti. Āharāpetvā hatthe dhovitvā sayaṃ tathāgatassa patte patiṭṭhāpesi . Satthārā ca phalāphale paṭiggahitamatte devatā dibbojaṃ pakkhipiṃsu. Tāpaso udakampi sayameva parissāvetvā adāsi. Tato bhattakiccaṃ niṭṭhāpetvā hatthaṃ dhovitvā nisinne satthari sabbe antevāsike pakkositvā satthu santike sāraṇīyaṃ kathaṃ kathento nisīdi. Satthā ‘‘dve aggasāvakā bhikkhusaṅghena saddhiṃ āgacchantū’’ti cintesi. Te satthu cittaṃ ñatvā satasahassakhīṇāsavaparivārā āgantvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu.
ததோ ஸரத³தாபஸோ அந்தேவாஸிகே ஆமந்தேஸி – ‘‘தாதா, பு³த்³தா⁴னங் நிஸின்னாஸனம்பி நீசங், ஸமணஸதஸஹஸ்ஸானம்பி ஆஸனங் நத்தி², தும்ஹேஹி அஜ்ஜ உளாரங் பு³த்³த⁴ஸக்காரங் காதுங் வட்டதி, பப்³ப³தபாத³தோ வண்ணக³ந்த⁴ஸம்பன்னானி புப்பா²னி ஆஹரதா²’’தி. கத²னகாலோ பபஞ்சோ விய ஹோதி, இத்³தி⁴மந்தானங் பன விஸயோ அசிந்தெய்யோதி முஹுத்தமத்தேனேவ தே தாபஸா வண்ணக³ந்த⁴ஸம்பன்னானி புப்பா²னி ஆஹரித்வா பு³த்³தா⁴னங் யோஜனப்பமாணங் புப்பா²ஸனங் பஞ்ஞாபேஸுங், உபி⁴ன்னங் அக்³க³ஸாவகானங் திகா³வுதங், ஸேஸபி⁴க்கூ²னங் அட்³ட⁴யோஜனிகாதி³பே⁴த³ங், ஸங்க⁴னவகஸ்ஸ உஸப⁴மத்தங் அஹோஸி. ஏவங் பஞ்ஞத்தேஸு ஆஸனேஸு ஸரத³தாபஸோ ததா²க³தஸ்ஸ புரதோ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா டி²தோ, ‘‘ப⁴ந்தே, மய்ஹங் தீ³க⁴ரத்தங் ஹிதஸுக²த்தா²ய இமங் புப்பா²ஸனங் அபி⁴ருஹதா²’’தி ஆஹ.
Tato saradatāpaso antevāsike āmantesi – ‘‘tātā, buddhānaṃ nisinnāsanampi nīcaṃ, samaṇasatasahassānampi āsanaṃ natthi, tumhehi ajja uḷāraṃ buddhasakkāraṃ kātuṃ vaṭṭati, pabbatapādato vaṇṇagandhasampannāni pupphāni āharathā’’ti. Kathanakālo papañco viya hoti, iddhimantānaṃ pana visayo acinteyyoti muhuttamatteneva te tāpasā vaṇṇagandhasampannāni pupphāni āharitvā buddhānaṃ yojanappamāṇaṃ pupphāsanaṃ paññāpesuṃ, ubhinnaṃ aggasāvakānaṃ tigāvutaṃ, sesabhikkhūnaṃ aḍḍhayojanikādibhedaṃ, saṅghanavakassa usabhamattaṃ ahosi. Evaṃ paññattesu āsanesu saradatāpaso tathāgatassa purato añjaliṃ paggahetvā ṭhito, ‘‘bhante, mayhaṃ dīgharattaṃ hitasukhatthāya imaṃ pupphāsanaṃ abhiruhathā’’ti āha.
‘‘நானாபுப்ப²ஞ்ச க³ந்த⁴ஞ்ச, ஸம்பாதெ³த்வான ஏகதோ;
‘‘Nānāpupphañca gandhañca, sampādetvāna ekato;
புப்பா²ஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா, இத³ங் வசனமப்³ரவிங்.
Pupphāsanaṃ paññāpetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.
‘‘இத³ங் தே ஆஸனங் வீர, பஞ்ஞத்தங் தவனுச்ச²விங்;
‘‘Idaṃ te āsanaṃ vīra, paññattaṃ tavanucchaviṃ;
மம சித்தங் பஸாதெ³ந்தோ, நிஸீத³ புப்ப²மாஸனே.
Mama cittaṃ pasādento, nisīda pupphamāsane.
‘‘ஸத்தரத்திதி³வங் பு³த்³தோ⁴, நிஸீதி³ புப்ப²மாஸனே;
‘‘Sattarattidivaṃ buddho, nisīdi pupphamāsane;
மம சித்தங் பஸாதெ³த்வா, ஹாஸயித்வா ஸதே³வகே’’தி.
Mama cittaṃ pasādetvā, hāsayitvā sadevake’’ti.
ஏவங் நிஸின்னே ஸத்த²ரி த்³வே அக்³க³ஸாவகா ச ஸேஸபி⁴க்கூ² ச அத்தனோ அத்தனோ பத்தாஸனேஸு நிஸீதி³ங்ஸு. ஸரத³தாபஸோ மஹந்தங் புப்ப²ச்ச²த்தங் க³ஹெத்வா ததா²க³தஸ்ஸ மத்த²கே தா⁴ரயந்தோ அட்டா²ஸி. ஸத்தா² ‘‘ஜடிலானங் அயங் ஸக்காரோ மஹப்ப²லோ ஹோதூ’’தி நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜி. ஸத்து² ஸமாபன்னபா⁴வங் ஞத்வா த்³வே அக்³க³ஸாவகாபி ஸேஸபி⁴க்கூ²பி ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜிங்ஸு. ததா²க³தே ஸத்தாஹங் நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா நிஸின்னே அந்தேவாஸிகா பி⁴க்கா²சாரகாலே ஸம்பத்தே வனமூலப²லாப²லங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸேஸகாலே பு³த்³தா⁴னங் அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ திட்ட²ந்தி. ஸரத³தாபஸோ பன பி⁴க்கா²சாரம்பி அக³ந்த்வா புப்ப²ச்ச²த்தங் க³ஹிதனியாமேனேவ ஸத்தாஹங் பீதிஸுகே²ன வீதினாமேஸி.
Evaṃ nisinne satthari dve aggasāvakā ca sesabhikkhū ca attano attano pattāsanesu nisīdiṃsu. Saradatāpaso mahantaṃ pupphacchattaṃ gahetvā tathāgatassa matthake dhārayanto aṭṭhāsi. Satthā ‘‘jaṭilānaṃ ayaṃ sakkāro mahapphalo hotū’’ti nirodhasamāpattiṃ samāpajji. Satthu samāpannabhāvaṃ ñatvā dve aggasāvakāpi sesabhikkhūpi samāpattiṃ samāpajjiṃsu. Tathāgate sattāhaṃ nirodhasamāpattiṃ samāpajjitvā nisinne antevāsikā bhikkhācārakāle sampatte vanamūlaphalāphalaṃ paribhuñjitvā sesakāle buddhānaṃ añjaliṃ paggayha tiṭṭhanti. Saradatāpaso pana bhikkhācārampi agantvā pupphacchattaṃ gahitaniyāmeneva sattāhaṃ pītisukhena vītināmesi.
ஸத்தா² நிரோத⁴தோ வுட்டா²ய த³க்கி²ணபஸ்ஸே நிஸின்னங் அக்³க³ஸாவகங் நிஸப⁴த்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘நிஸப⁴ ஸக்காரகாரகானங் தாபஸானங் புப்பா²ஸனானுமோத³னங் கரோஹீ’’தி. தே²ரோ சக்கவத்திரஞ்ஞோ ஸந்திகா படிலத்³த⁴மஹாலாபோ⁴ மஹாயோதோ⁴ விய துட்ட²மானஸோ ஸாவகபாரமிஞாணே ட²த்வா புப்பா²ஸனானுமோத³னங் ஆரபி⁴. தஸ்ஸ தே³ஸனாவஸானே து³தியஸாவகங் ஆமந்தேஸி – ‘‘த்வம்பி த⁴ம்மங் தே³ஸேஹீ’’தி. அனோமத்தே²ரோ தேபிடகங் பு³த்³த⁴வசனங் ஸம்மஸித்வா த⁴ம்மங் கதே²ஸி. த்³வின்னங் ஸாவகானங் தே³ஸனாய ஏகஸ்ஸபி அபி⁴ஸமயோ நாஹோஸி. அத² ஸத்தா² அபரிமாணே பு³த்³த⁴விஸயே ட²த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆரபி⁴. தே³ஸனாபரியோஸானே ட²பெத்வா ஸரத³தாபஸங் ஸப்³பே³பி சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸஜடிலா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. தேஸங் தாவதே³வ கேஸமஸ்ஸு அந்தரதா⁴யி, அட்ட² பரிக்கா²ரா காயே படிமுக்காவ அஹேஸுங்.
Satthā nirodhato vuṭṭhāya dakkhiṇapasse nisinnaṃ aggasāvakaṃ nisabhattheraṃ āmantesi – ‘‘nisabha sakkārakārakānaṃ tāpasānaṃ pupphāsanānumodanaṃ karohī’’ti. Thero cakkavattirañño santikā paṭiladdhamahālābho mahāyodho viya tuṭṭhamānaso sāvakapāramiñāṇe ṭhatvā pupphāsanānumodanaṃ ārabhi. Tassa desanāvasāne dutiyasāvakaṃ āmantesi – ‘‘tvampi dhammaṃ desehī’’ti. Anomatthero tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ sammasitvā dhammaṃ kathesi. Dvinnaṃ sāvakānaṃ desanāya ekassapi abhisamayo nāhosi. Atha satthā aparimāṇe buddhavisaye ṭhatvā dhammadesanaṃ ārabhi. Desanāpariyosāne ṭhapetvā saradatāpasaṃ sabbepi catusattatisahassajaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Satthā ‘‘etha bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi. Tesaṃ tāvadeva kesamassu antaradhāyi, aṭṭha parikkhārā kāye paṭimukkāva ahesuṃ.
ஸரத³தாபஸோ கஸ்மா அரஹத்தங் ந பத்தோதி? விக்கி²த்தசித்தத்தா. தஸ்ஸ கிர பு³த்³தா⁴னங் து³தியாஸனே நிஸீதி³த்வா ஸாவகபாரமிஞாணே ட²த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸயதோ அக்³க³ஸாவகஸ்ஸ தே³ஸனங் ஸோதுங் ஆரத்³த⁴காலதோ பட்டா²ய ‘‘அஹோ வதாஹம்பி அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே இமினாவ ஸாவகேன லத்³த⁴து⁴ரங் லபெ⁴ய்ய’’ந்தி சித்தங் உத³பாதி³. ஸோ தேன பரிவிதக்கேன மக்³க³ப²லபடிவேத⁴ங் காதுங் நாஸக்கி² . ததா²க³தங் பன வந்தி³த்வா ஸம்முகே² ட²த்வா ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹாகங் அனந்தராஸனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு² தும்ஹாகங் ஸாஸனே கோ நாம ஹோதீ’’தி? மயா பவத்திதங் த⁴ம்மசக்கங் அனுப்பவத்தேதா ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ கோடிப்பத்தோ ஸோளஸ பஞ்ஞா படிவிஜ்ஜி²த்வா டி²தோ மய்ஹங் ஸாஸனே அக்³க³ஸாவகோ நிஸப⁴த்தே²ரோ நாம ஏஸோதி. ‘‘ப⁴ந்தே, ய்வாயங் மயா ஸத்தாஹங் புப்ப²ச்ச²த்தங் தா⁴ரெந்தேன ஸக்காரோ கதோ, அஹங் இமஸ்ஸ ப²லேன அஞ்ஞங் ஸக்கத்தங் வா ப்³ரஹ்மத்தங் வா ந பத்தே²மி, அனாக³தே பன அயங் நிஸப⁴த்தே²ரோ விய ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அக்³க³ஸாவகோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி.
Saradatāpaso kasmā arahattaṃ na pattoti? Vikkhittacittattā. Tassa kira buddhānaṃ dutiyāsane nisīditvā sāvakapāramiñāṇe ṭhatvā dhammaṃ desayato aggasāvakassa desanaṃ sotuṃ āraddhakālato paṭṭhāya ‘‘aho vatāhampi anāgate uppajjanakassa buddhassa sāsane imināva sāvakena laddhadhuraṃ labheyya’’nti cittaṃ udapādi. So tena parivitakkena maggaphalapaṭivedhaṃ kātuṃ nāsakkhi . Tathāgataṃ pana vanditvā sammukhe ṭhatvā āha – ‘‘bhante, tumhākaṃ anantarāsane nisinno bhikkhu tumhākaṃ sāsane ko nāma hotī’’ti? Mayā pavattitaṃ dhammacakkaṃ anuppavattetā sāvakapāramiñāṇassa koṭippatto soḷasa paññā paṭivijjhitvā ṭhito mayhaṃ sāsane aggasāvako nisabhatthero nāma esoti. ‘‘Bhante, yvāyaṃ mayā sattāhaṃ pupphacchattaṃ dhārentena sakkāro kato, ahaṃ imassa phalena aññaṃ sakkattaṃ vā brahmattaṃ vā na patthemi, anāgate pana ayaṃ nisabhatthero viya ekassa buddhassa aggasāvako bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi.
ஸத்தா² ‘‘ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி நு கோ² இமஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ பத்த²னா’’தி அனாக³தங்ஸஞாணங் பேஸெத்வா ஓலோகெந்தோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் அதிக்கமித்வா ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் அத்³த³ஸ. தி³ஸ்வா ஸரத³தாபஸங் ஆஹ – ‘‘ந தே அயங் பத்த²னா மோகா⁴ ப⁴விஸ்ஸதி, அனாக³தே பன கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் அதிக்கமித்வா கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி. தஸ்ஸ மாதா மஹாமாயா நாம தே³வீ ப⁴விஸ்ஸதி, பிதா ஸுத்³தோ⁴த³னோ நாம ராஜா, புத்தோ ராஹுலோ நாம, உபட்டா²கோ ஆனந்தோ³ நாம, து³தியஸாவகோ மொக்³க³ல்லானோ நாம, த்வங் பன தஸ்ஸ அக்³க³ஸாவகோ த⁴ம்மஸேனாபதி ஸாரிபுத்தோ நாம ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி. ஏவங் தாபஸங் ப்³யாகரித்வா த⁴ம்மகத²ங் கதெ²த்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ஆகாஸங் பக்க²ந்தி³.
Satthā ‘‘samijjhissati nu kho imassa purisassa patthanā’’ti anāgataṃsañāṇaṃ pesetvā olokento kappasatasahassādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ atikkamitvā samijjhanabhāvaṃ addasa. Disvā saradatāpasaṃ āha – ‘‘na te ayaṃ patthanā moghā bhavissati, anāgate pana kappasatasahassādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ atikkamitvā gotamo nāma buddho loke uppajjissati. Tassa mātā mahāmāyā nāma devī bhavissati, pitā suddhodano nāma rājā, putto rāhulo nāma, upaṭṭhāko ānando nāma, dutiyasāvako moggallāno nāma, tvaṃ pana tassa aggasāvako dhammasenāpati sāriputto nāma bhavissasī’’ti. Evaṃ tāpasaṃ byākaritvā dhammakathaṃ kathetvā bhikkhusaṅghaparivāro ākāsaṃ pakkhandi.
ஸரத³தாபஸோபி அந்தேவாஸிகத்தே²ரானங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸஹாயகஸ்ஸ ஸிரிவட்³ட⁴னகுடும்பி³கஸ்ஸ ஸாஸனங் பேஸேஸி – ‘‘ப⁴ந்தே, மம ஸஹாயகஸ்ஸ வதே³த² ‘ஸஹாயகேன தே ஸரத³தாபஸேன அனோமத³ஸ்ஸிபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பாத³மூலே அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகஸ்ஸ கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே அக்³க³ஸாவகட்டா²னங் பத்தி²தங், த்வங் து³தியஸாவகட்டா²னங் பத்தே²ஹீ’’’தி. ஏவஞ்ச பன வத்வா தே²ரேஹி புரேதரமேவ ஏகபஸ்ஸேன க³ந்த்வா ஸிரிவட்³ட⁴ஸ்ஸ நிவேஸனத்³வாரே அட்டா²ஸி.
Saradatāpasopi antevāsikattherānaṃ santikaṃ gantvā sahāyakassa sirivaḍḍhanakuṭumbikassa sāsanaṃ pesesi – ‘‘bhante, mama sahāyakassa vadetha ‘sahāyakena te saradatāpasena anomadassibuddhassa pādamūle anāgate uppajjanakassa gotamabuddhassa sāsane aggasāvakaṭṭhānaṃ patthitaṃ, tvaṃ dutiyasāvakaṭṭhānaṃ patthehī’’’ti. Evañca pana vatvā therehi puretarameva ekapassena gantvā sirivaḍḍhassa nivesanadvāre aṭṭhāsi.
ஸிரிவட்³ட⁴னோ ‘‘சிரஸ்ஸங் வத மே அய்யோ ஆக³தோ’’தி ஆஸனே நிஸீதா³பெத்வா அத்தனா நீசாஸனே நிஸின்னோ ‘‘அந்தேவாஸிகபரிஸா பன வோ, ப⁴ந்தே, ந பஞ்ஞாயதீ’’தி புச்சி². ஆம ஸம்ம, அம்ஹாகங் அஸ்ஸமங் அனோமத³ஸ்ஸீ நாம பு³த்³தோ⁴ ஆக³தோ, மயங் தஸ்ஸ அத்தனோ ப³லேன ஸக்காரங் அகரிம்ஹ. ஸத்தா² ஸப்³பே³ஸங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே ட²பெத்வா மங் ஸேஸா அரஹத்தங் பத்வா பப்³ப³ஜிங்ஸூதி. தும்ஹே கஸ்மா ந பப்³ப³ஜிதாதி? அஹங் ஸத்து² அக்³க³ஸாவகங் நிஸப⁴த்தே²ரங் தி³ஸ்வா அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ நாம பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே அக்³க³ஸாவகட்டா²னங் பத்தே²ஸிங், த்வம்பி தஸ்ஸ ஸாஸனே து³தியஸாவகட்டா²னங் பத்தே²ஹீதி. மய்ஹங் பு³த்³தே⁴ஹி ஸத்³தி⁴ங் பரிசயோ நத்தி², ப⁴ந்தேதி. பு³த்³தே⁴ஹி ஸத்³தி⁴ங் கத²னங் மய்ஹங் பா⁴ரோ ஹோது, த்வங் மஹந்தங் அதி⁴காரங் ஸஜ்ஜேஹீதி.
Sirivaḍḍhano ‘‘cirassaṃ vata me ayyo āgato’’ti āsane nisīdāpetvā attanā nīcāsane nisinno ‘‘antevāsikaparisā pana vo, bhante, na paññāyatī’’ti pucchi. Āma samma, amhākaṃ assamaṃ anomadassī nāma buddho āgato, mayaṃ tassa attano balena sakkāraṃ akarimha. Satthā sabbesaṃ dhammaṃ desesi, desanāpariyosāne ṭhapetvā maṃ sesā arahattaṃ patvā pabbajiṃsūti. Tumhe kasmā na pabbajitāti? Ahaṃ satthu aggasāvakaṃ nisabhattheraṃ disvā anāgate uppajjanakassa gotamassa nāma buddhassa sāsane aggasāvakaṭṭhānaṃ patthesiṃ, tvampi tassa sāsane dutiyasāvakaṭṭhānaṃ patthehīti. Mayhaṃ buddhehi saddhiṃ paricayo natthi, bhanteti. Buddhehi saddhiṃ kathanaṃ mayhaṃ bhāro hotu, tvaṃ mahantaṃ adhikāraṃ sajjehīti.
ஸிரிவட்³ட⁴னோ ஸரத³தாபஸஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா அத்தனோ நிவேஸனத்³வாரே ராஜமானேன அட்ட²கரீஸமத்தங் டா²னங் ஸமதலங் காரெத்வா வாலுகங் ஓகிராபெத்வா லாஜபஞ்சமானி புப்பா²னி விகிரித்வா நீலுப்பலச்ச²த³னங் மண்ட³பங் காரெத்வா பு³த்³தா⁴ஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா ஸேஸபி⁴க்கூ²னம்பி ஆஸனானி படியாதா³பெத்வா மஹந்தங் ஸக்காரஸம்மானங் ஸஜ்ஜெத்வா பு³த்³தா⁴னங் நிமந்தனத்தா²ய ஸரத³தாபஸஸ்ஸ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. தாபஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் க³ஹெத்வா தஸ்ஸ நிவேஸனங் அக³மாஸி. ஸிரிவட்³ட⁴னோ பச்சுக்³க³மனங் கத்வா ததா²க³தஸ்ஸ ஹத்த²தோ பத்தங் க³ஹெத்வா மண்ட³பங் பவேஸெத்வா பஞ்ஞத்தாஸனேஸு நிஸின்னஸ்ஸ பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ த³க்கி²ணோத³கங் த³த்வா பணீதேன போ⁴ஜனேன பரிவிஸித்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் மஹாரஹேஹி வத்தே²ஹி அச்சா²தெ³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, நாயங் ஆரம்போ⁴ அப்பமத்தகட்டா²னத்தா²ய, இமினாவ நியாமேன ஸத்தாஹங் அனுகம்பங் கரோதா²’’தி ஆஹ. ஸத்தா² அதி⁴வாஸேஸி. ஸோ தேனேவ நியாமேன ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா டி²தோ ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, மம ஸஹாயோ ஸரத³தாபஸோ யஸ்ஸ ஸத்து² அக்³க³ஸாவகோ ஹோமீதி பத்தே²ஸி, அஹம்பி தஸ்ஸேவ து³தியஸாவகோ ப⁴வாமீ’’தி.
Sirivaḍḍhano saradatāpasassa vacanaṃ sutvā attano nivesanadvāre rājamānena aṭṭhakarīsamattaṃ ṭhānaṃ samatalaṃ kāretvā vālukaṃ okirāpetvā lājapañcamāni pupphāni vikiritvā nīluppalacchadanaṃ maṇḍapaṃ kāretvā buddhāsanaṃ paññāpetvā sesabhikkhūnampi āsanāni paṭiyādāpetvā mahantaṃ sakkārasammānaṃ sajjetvā buddhānaṃ nimantanatthāya saradatāpasassa saññaṃ adāsi. Tāpaso tassa vacanaṃ sutvā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ gahetvā tassa nivesanaṃ agamāsi. Sirivaḍḍhano paccuggamanaṃ katvā tathāgatassa hatthato pattaṃ gahetvā maṇḍapaṃ pavesetvā paññattāsanesu nisinnassa buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa dakkhiṇodakaṃ datvā paṇītena bhojanena parivisitvā bhattakiccapariyosāne buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ mahārahehi vatthehi acchādetvā, ‘‘bhante, nāyaṃ ārambho appamattakaṭṭhānatthāya, imināva niyāmena sattāhaṃ anukampaṃ karothā’’ti āha. Satthā adhivāsesi. So teneva niyāmena sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā bhagavantaṃ vanditvā añjaliṃ paggahetvā ṭhito āha – ‘‘bhante, mama sahāyo saradatāpaso yassa satthu aggasāvako homīti patthesi, ahampi tasseva dutiyasāvako bhavāmī’’ti.
ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா தஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ப்³யாகாஸி – ‘‘த்வங் இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் அதிக்கமித்வா கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ து³தியஸாவகோ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி. பு³த்³தா⁴னங் ப்³யாகரணங் ஸுத்வா ஸிரிவட்³ட⁴னோ ஹட்ட²பஹட்டோ² அஹோஸி. ஸத்தா²பி ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா ஸபரிவாரோ விஹாரமேவ க³தோ. ஸிரிவட்³ட⁴னோ ததோ பட்டா²ய யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா து³தியத்தவாரே காமாவசரதே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ. ஸரத³தாபஸோ சத்தாரோ ப்³ரஹ்மவிஹாரே பா⁴வெத்வா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ.
Satthā anāgataṃ oloketvā tassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ disvā byākāsi – ‘‘tvaṃ ito kappasatasahassādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ atikkamitvā gotamabuddhassa dutiyasāvako bhavissasī’’ti. Buddhānaṃ byākaraṇaṃ sutvā sirivaḍḍhano haṭṭhapahaṭṭho ahosi. Satthāpi bhattānumodanaṃ katvā saparivāro vihārameva gato. Sirivaḍḍhano tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā dutiyattavāre kāmāvacaradevaloke nibbatto. Saradatāpaso cattāro brahmavihāre bhāvetvā brahmaloke nibbatto.
ததோ பட்டா²ய இமேஸங் உபி⁴ன்னம்பி அந்தராகம்மங் ந கதி²தங். அம்ஹாகங் பன பு³த்³த⁴ஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ஸரத³தாபஸோ ராஜக³ஹனக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே உபதிஸ்ஸகா³மே ஸாரிப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தங்தி³வஸமேவ சஸ்ஸ ஸஹாயோபி ராஜக³ஹஸ்ஸேவ அவிதூ³ரே கோலிதகா³மே மொக்³க³ல்லிப்³ராஹ்மணியா குச்சி²யங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தானி கிர த்³வேபி குலானி யாவ ஸத்தமா குலபரிவட்டா ஆப³த்³த⁴படிப³த்³த⁴ஸஹாயகானேவ. தேஸங் த்³வின்னம்பி ஏகதி³வஸமேவ க³ப்³ப⁴பரிஹாரங் அத³ங்ஸு. த³ஸமாஸச்சயேன ஜாதானம்பி தேஸங் ச²ஸட்டி² தா⁴தியோ உபட்ட²ஹிங்ஸு. நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஸாரிப்³ராஹ்மணியா புத்தஸ்ஸ உபதிஸ்ஸகா³மே ஜெட்ட²குலஸ்ஸ புத்தத்தா உபதிஸ்ஸோதி நாமங் அகங்ஸு, இதரஸ்ஸ கோலிதகா³மே ஜெட்ட²குலஸ்ஸ புத்தத்தா கோலிதோதி நாமங் அகங்ஸு. தே உபோ⁴பி வுத்³தி⁴மன்வாய ஸப்³ப³ஸிப்பானங் பாரங் அக³மங்ஸு.
Tato paṭṭhāya imesaṃ ubhinnampi antarākammaṃ na kathitaṃ. Amhākaṃ pana buddhassa nibbattito puretarameva saradatāpaso rājagahanagarassa avidūre upatissagāme sāribrāhmaṇiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Taṃdivasameva cassa sahāyopi rājagahasseva avidūre kolitagāme moggallibrāhmaṇiyā kucchiyaṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Tāni kira dvepi kulāni yāva sattamā kulaparivaṭṭā ābaddhapaṭibaddhasahāyakāneva. Tesaṃ dvinnampi ekadivasameva gabbhaparihāraṃ adaṃsu. Dasamāsaccayena jātānampi tesaṃ chasaṭṭhi dhātiyo upaṭṭhahiṃsu. Nāmaggahaṇadivase sāribrāhmaṇiyā puttassa upatissagāme jeṭṭhakulassa puttattā upatissoti nāmaṃ akaṃsu, itarassa kolitagāme jeṭṭhakulassa puttattā kolitoti nāmaṃ akaṃsu. Te ubhopi vuddhimanvāya sabbasippānaṃ pāraṃ agamaṃsu.
உபதிஸ்ஸமாணவஸ்ஸ கீளனத்தா²ய நதி³ங் வா உய்யானங் வா பப்³ப³தங் வா க³மனகாலே பஞ்ச ஸுவண்ணஸிவிகாஸதானி பரிவாரா ஹொந்தி, கோலிதமாணவஸ்ஸ பஞ்ச ஆஜஞ்ஞரத²ஸதானி. த்³வேபி ஜனா பஞ்சபஞ்சமாணவகஸதபரிவாரா ஹொந்தி. ராஜக³ஹே ச அனுஸங்வச்ச²ரங் கி³ரக்³க³ஸமஜ்ஜங் நாம ஹோதி, தேஸங் த்³வின்னம்பி ஏகட்டா²னேயேவ மஞ்சங் ப³ந்த⁴ந்தி. த்³வேபி ஜனா ஏகதோவ நிஸீதி³த்வா ஸமஜ்ஜங் பஸ்ஸந்தா ஹஸிதப்³ப³ட்டா²னே ஹஸந்தி, ஸங்வேக³ட்டா²னே ஸங்விஜ்ஜந்தி, தா³யங் தா³துங் யுத்தட்டா²னே தா³யங் தெ³ந்தி. தேஸங் இமினாவ நியாமேன ஏகதி³வஸங் ஸமஜ்ஜங் பஸ்ஸந்தானங் பரிபாகக³தத்தா ஞாணஸ்ஸ புரிமதி³வஸேஸு விய ஹஸிதப்³ப³ட்டா²னே ஹாஸோ வா ஸங்வேக³ட்டா²னே ஸங்வேஜனங் வா தா³யங் தா³துங் யுத்தட்டா²னே தா³யதா³னங் வா நாஹோஸி. த்³வேபி பன ஜனா ஏவங் சிந்தயிங்ஸு – ‘‘கிங் எத்த² ஓலோகேதப்³ப³ங் அத்தி², ஸப்³பே³பிமே அப்பத்தே வஸ்ஸஸதே அபண்ணத்திகபா⁴வங் க³மிஸ்ஸந்தி. அம்ஹேஹி பன ஏகங் மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸிதுங் வட்டதீ’’தி ஆரம்மணங் க³ஹெத்வா நிஸீதி³ங்ஸு.
Upatissamāṇavassa kīḷanatthāya nadiṃ vā uyyānaṃ vā pabbataṃ vā gamanakāle pañca suvaṇṇasivikāsatāni parivārā honti, kolitamāṇavassa pañca ājaññarathasatāni. Dvepi janā pañcapañcamāṇavakasataparivārā honti. Rājagahe ca anusaṃvaccharaṃ giraggasamajjaṃ nāma hoti, tesaṃ dvinnampi ekaṭṭhāneyeva mañcaṃ bandhanti. Dvepi janā ekatova nisīditvā samajjaṃ passantā hasitabbaṭṭhāne hasanti, saṃvegaṭṭhāne saṃvijjanti, dāyaṃ dātuṃ yuttaṭṭhāne dāyaṃ denti. Tesaṃ imināva niyāmena ekadivasaṃ samajjaṃ passantānaṃ paripākagatattā ñāṇassa purimadivasesu viya hasitabbaṭṭhāne hāso vā saṃvegaṭṭhāne saṃvejanaṃ vā dāyaṃ dātuṃ yuttaṭṭhāne dāyadānaṃ vā nāhosi. Dvepi pana janā evaṃ cintayiṃsu – ‘‘kiṃ ettha oloketabbaṃ atthi, sabbepime appatte vassasate apaṇṇattikabhāvaṃ gamissanti. Amhehi pana ekaṃ mokkhadhammaṃ gavesituṃ vaṭṭatī’’ti ārammaṇaṃ gahetvā nisīdiṃsu.
ததோ கோலிதோ உபதிஸ்ஸங் ஆஹ – ‘‘ஸம்ம உபதிஸ்ஸ, ந த்வங் அஞ்ஞஸு தி³வஸேஸு விய ஹட்ட²பஹட்டோ², அனத்தமனதா⁴துகோஸி, கிங் தே ஸல்லக்கி²த’’ந்தி? ஸம்ம கோலித, ‘‘ஏதேஸங் ஓலோகனே ஸாரோ நத்தி², நிரத்த²கமேதங், அத்தனோ மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸிதுங் வட்டதீ’’தி இத³ங் சிந்தயந்தோ நிஸின்னொம்ஹீதி, த்வங் பன கஸ்மா அனத்தமனோஸீதி? ஸோபி ததே²வ ஆஹ. அத²ஸ்ஸ அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் ஏகஜ்ஜா²ஸயதங் ஞத்வா உபதிஸ்ஸோ தங் ஏவமாஹ – ‘‘அம்ஹாகங் உபி⁴ன்னம்பி ஸுசிந்திதங், மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸந்தேஹி பன ஏகா பப்³ப³ஜ்ஜா லத்³து⁴ங் வட்டதி, கஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜாமா’’தி.
Tato kolito upatissaṃ āha – ‘‘samma upatissa, na tvaṃ aññasu divasesu viya haṭṭhapahaṭṭho, anattamanadhātukosi, kiṃ te sallakkhita’’nti? Samma kolita, ‘‘etesaṃ olokane sāro natthi, niratthakametaṃ, attano mokkhadhammaṃ gavesituṃ vaṭṭatī’’ti idaṃ cintayanto nisinnomhīti, tvaṃ pana kasmā anattamanosīti? Sopi tatheva āha. Athassa attanā saddhiṃ ekajjhāsayataṃ ñatvā upatisso taṃ evamāha – ‘‘amhākaṃ ubhinnampi sucintitaṃ, mokkhadhammaṃ gavesantehi pana ekā pabbajjā laddhuṃ vaṭṭati, kassa santike pabbajāmā’’ti.
தேன கோ² பன ஸமயேன ஸஞ்சயோ பரிப்³பா³ஜகோ ராஜக³ஹே படிவஸதி மஹதியா பரிப்³பா³ஜகபரிஸாய ஸத்³தி⁴ங். தே ‘‘தஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி பஞ்சஹி மாணவகஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸஞ்சயஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிங்ஸு. தேஸங் பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய ஸஞ்சயோ அதிரேகலாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தோ அஹோஸி. தே கதிபாஹேனேவ ஸப்³ப³ங் ஸஞ்சயஸ்ஸ ஸமயங் பரிக்³க³ண்ஹித்வா, ‘‘ஆசரிய, தும்ஹாகங் ஜானநஸமயோ எத்தகோவ, உதா³ஹு உத்தரிபி அத்தீ²’’தி புச்சி²ங்ஸு. ஸஞ்சயோ ‘‘எத்தகோவ, ஸப்³ப³ங் தும்ஹேஹி ஞாத’’ந்தி ஆஹ. தே தஸ்ஸ கத²ங் ஸுத்வா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஏவங் ஸதி இமஸ்ஸ ஸந்திகே ப்³ரஹ்மசரியவாஸோ நிரத்த²கோ, மயங் மொக்க²த⁴ம்மங் க³வேஸிதுங் நிக்க²ந்தா, ஸோ இமஸ்ஸ ஸந்திகே உப்பாதே³துங் ந ஸக்கா. மஹா கோ² பன ஜம்பு³தீ³போ, கா³மனிக³மராஜதா⁴னியோ சரந்தா மயங் அவஸ்ஸங் மொக்க²த⁴ம்மதே³ஸகங் ஏகங் ஆசரியங் லபி⁴ஸ்ஸாமா’’தி. தே ததோ பட்டா²ய யத்த² யத்த² பண்டி³தா ஸமணப்³ராஹ்மணா அத்தீ²தி ஸுணந்தி, தத்த² தத்த² க³ந்த்வா பஞ்ஹஸாகச்ச²ங் கரொந்தி. தேஹி புட்ட²ங் பஞ்ஹங் அஞ்ஞே கதே²துங் ஸமத்தா² நத்தி², தே பன தேஸங் பஞ்ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜெந்தி. ஏவங் ஸகலஜம்பு³தீ³பங் பரிக்³க³ண்ஹித்வா நிவத்தித்வா ஸகட்டா²னமேவ ஆக³ந்த்வா, ‘‘ஸம்ம கோலித, யோ பட²மங் அமதங் அதி⁴க³ச்ச²தி, ஸோ ஆரோசேதூ’’தி கதிகங் அகங்ஸு.
Tena kho pana samayena sañcayo paribbājako rājagahe paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ. Te ‘‘tassa santike pabbajissāmā’’ti pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sañcayassa santike pabbajiṃsu. Tesaṃ pabbajitakālato paṭṭhāya sañcayo atirekalābhaggayasaggappatto ahosi. Te katipāheneva sabbaṃ sañcayassa samayaṃ pariggaṇhitvā, ‘‘ācariya, tumhākaṃ jānanasamayo ettakova, udāhu uttaripi atthī’’ti pucchiṃsu. Sañcayo ‘‘ettakova, sabbaṃ tumhehi ñāta’’nti āha. Te tassa kathaṃ sutvā cintayiṃsu – ‘‘evaṃ sati imassa santike brahmacariyavāso niratthako, mayaṃ mokkhadhammaṃ gavesituṃ nikkhantā, so imassa santike uppādetuṃ na sakkā. Mahā kho pana jambudīpo, gāmanigamarājadhāniyo carantā mayaṃ avassaṃ mokkhadhammadesakaṃ ekaṃ ācariyaṃ labhissāmā’’ti. Te tato paṭṭhāya yattha yattha paṇḍitā samaṇabrāhmaṇā atthīti suṇanti, tattha tattha gantvā pañhasākacchaṃ karonti. Tehi puṭṭhaṃ pañhaṃ aññe kathetuṃ samatthā natthi, te pana tesaṃ pañhaṃ vissajjenti. Evaṃ sakalajambudīpaṃ pariggaṇhitvā nivattitvā sakaṭṭhānameva āgantvā, ‘‘samma kolita, yo paṭhamaṃ amataṃ adhigacchati, so ārocetū’’ti katikaṃ akaṃsu.
தேன ஸமயேன அம்ஹாகங் ஸத்தா² பட²மாபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ அனுபுப்³பே³ன ராஜக³ஹங் ஸம்பத்தோ ஹோதி. அத² ‘‘ஏகஸட்டி² அரஹந்தோ லோகே உப்பன்னா ஹொந்தீ’’தி வுத்தகாலே ‘‘சரத², பி⁴க்க²வே, சாரிகங் ப³ஹுஜனஹிதாயா’’தி ரதனத்தயகு³ணப்பகாஸனத்த²ங் உய்யோஜிதானங் பி⁴க்கூ²னங் அந்தரே பஞ்சவக்³கி³யப்³ப⁴ந்தரோ அஸ்ஸஜித்தே²ரோ படினிவத்தித்வா ராஜக³ஹமேவ ஆக³தோ. புனதி³வஸே பாதோவ பத்தசீவரங் ஆதா³ய ராஜக³ஹங் பிண்டா³ய பாவிஸி.
Tena samayena amhākaṃ satthā paṭhamābhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakko anupubbena rājagahaṃ sampatto hoti. Atha ‘‘ekasaṭṭhi arahanto loke uppannā hontī’’ti vuttakāle ‘‘caratha, bhikkhave, cārikaṃ bahujanahitāyā’’ti ratanattayaguṇappakāsanatthaṃ uyyojitānaṃ bhikkhūnaṃ antare pañcavaggiyabbhantaro assajitthero paṭinivattitvā rājagahameva āgato. Punadivase pātova pattacīvaraṃ ādāya rājagahaṃ piṇḍāya pāvisi.
தஸ்மிங் ஸமயே உபதிஸ்ஸபரிப்³பா³ஜகோ பாதோவ ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா பரிப்³பா³ஜகாராமங் க³ச்ச²ந்தோ தே²ரங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘மயா ஏவரூபோ பப்³ப³ஜிதோ நாம ந தி³ட்ட²புப்³போ³. யே வத லோகே அரஹந்தோ வா அரஹத்தமக்³க³ங் வா ஸமாபன்னா, அயங் தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் அஞ்ஞதரோ, யங்னூனாஹங் இமங் பி⁴க்கு²ங் உபஸங்கமித்வா பஞ்ஹங் புச்செ²ய்யங் – ‘கங்ஸி த்வங், ஆவுஸோ உத்³தி³ஸ்ஸ, பப்³ப³ஜிதோ, கோ வா தே ஸத்தா², கஸ்ஸ வா த்வங் த⁴ம்மங் ரோசேஸீ’’’தி. அத²ஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அகாலோ கோ² இமங் பி⁴க்கு²ங் பஞ்ஹங் புச்சி²துங், அந்தரக⁴ரங் பவிட்டோ² பிண்டா³ய சரதி, யங்னூனாஹங் இமங் பி⁴க்கு²ங் பிட்டி²தோ பிட்டி²தோ அனுப³ந்தெ⁴ய்யங் அத்தி²கேஹி உபஞ்ஞாதங் மக்³க³’’ந்தி. ஸோ தே²ரங் லத்³த⁴பிண்ட³பாதங் அஞ்ஞதரங் ஓகாஸங் க³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா நிஸீதி³துகாமதஞ்சஸ்ஸ ஞத்வா அத்தனோ பரிப்³பா³ஜகபீட²கங் பஞ்ஞாபெத்வா அதா³ஸி. ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானேபிஸ்ஸ அத்தனோ குண்டி³காய உத³கங் அதா³ஸி.
Tasmiṃ samaye upatissaparibbājako pātova bhattakiccaṃ katvā paribbājakārāmaṃ gacchanto theraṃ disvā cintesi – ‘‘mayā evarūpo pabbajito nāma na diṭṭhapubbo. Ye vata loke arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, ayaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ aññataro, yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā pañhaṃ puccheyyaṃ – ‘kaṃsi tvaṃ, āvuso uddissa, pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’’ti. Athassa etadahosi – ‘‘akālo kho imaṃ bhikkhuṃ pañhaṃ pucchituṃ, antaragharaṃ paviṭṭho piṇḍāya carati, yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandheyyaṃ atthikehi upaññātaṃ magga’’nti. So theraṃ laddhapiṇḍapātaṃ aññataraṃ okāsaṃ gacchantaṃ disvā nisīditukāmatañcassa ñatvā attano paribbājakapīṭhakaṃ paññāpetvā adāsi. Bhattakiccapariyosānepissa attano kuṇḍikāya udakaṃ adāsi.
ஏவங் ஆசரியவத்தங் கத்வா கதப⁴த்தகிச்சேன தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் மது⁴ரபடிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘விப்பஸன்னானி கோ² தே, ஆவுஸோ, இந்த்³ரியானி, பரிஸுத்³தோ⁴ ச²விவண்ணோ பரியோதா³தோ, கங்ஸி த்வங், ஆவுஸோ உத்³தி³ஸ்ஸ, பப்³ப³ஜிதோ, கோ வா தே ஸத்தா², கஸ்ஸ வா த்வங் த⁴ம்மங் ரோசேஸீ’’தி புச்சி². தே²ரோ ‘‘அத்தா²வுஸோ, மஹாஸமணோ ஸக்யபுத்தோ ஸக்யகுலா பப்³ப³ஜிதோ, தாஹங் ப⁴க³வந்தங் உத்³தி³ஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதோ, ஸோ ச மே ப⁴க³வா ஸத்தா², தஸ்ஸேவாஹங் ப⁴க³வதோ த⁴ம்மங் ரோசேமீ’’தி ஆஹ. அத² நங் ‘‘கிங்வாதீ³ பனாயஸ்மதோ ஸத்தா², கிமக்கா²யீ’’தி புச்சி². தே²ரோ சிந்தேஸி – ‘‘இமே பரிப்³பா³ஜகா நாம ஸாஸனஸ்ஸ படிபக்க²பூ⁴தா, இமஸ்ஸ ஸாஸனஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரதங் த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமீ’’தி. அத்தனோ நவகபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ – ‘‘அஹங் கோ², ஆவுஸோ, நவோ அசிரபப்³ப³ஜிதோ, அது⁴னாக³தோ இமங் த⁴ம்மவினயங், ந தாவாஹங் ஸக்கோமி வித்தா²ரேன த⁴ம்மங் தே³ஸேது’’ந்தி. பரிப்³பா³ஜகோ ‘‘அஹங் உபதிஸ்ஸோ நாம, த்வங் யதா²ஸத்தியா அப்பங் வா ப³ஹுங் வா வத³, ஏதங் நயஸதேன நயஸஹஸ்ஸேன படிவிஜ்ஜி²துங் மய்ஹங் பா⁴ரோ’’தி சிந்தெத்வா ஆஹ –
Evaṃ ācariyavattaṃ katvā katabhattakiccena therena saddhiṃ madhurapaṭisanthāraṃ katvā ‘‘vippasannāni kho te, āvuso, indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto, kaṃsi tvaṃ, āvuso uddissa, pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’ti pucchi. Thero ‘‘atthāvuso, mahāsamaṇo sakyaputto sakyakulā pabbajito, tāhaṃ bhagavantaṃ uddissa pabbajito, so ca me bhagavā satthā, tassevāhaṃ bhagavato dhammaṃ rocemī’’ti āha. Atha naṃ ‘‘kiṃvādī panāyasmato satthā, kimakkhāyī’’ti pucchi. Thero cintesi – ‘‘ime paribbājakā nāma sāsanassa paṭipakkhabhūtā, imassa sāsanassa gambhīrataṃ dassessāmī’’ti. Attano navakabhāvaṃ dassento āha – ‘‘ahaṃ kho, āvuso, navo acirapabbajito, adhunāgato imaṃ dhammavinayaṃ, na tāvāhaṃ sakkomi vitthārena dhammaṃ desetu’’nti. Paribbājako ‘‘ahaṃ upatisso nāma, tvaṃ yathāsattiyā appaṃ vā bahuṃ vā vada, etaṃ nayasatena nayasahassena paṭivijjhituṃ mayhaṃ bhāro’’ti cintetvā āha –
‘‘அப்பங் வா ப³ஹுங் வா பா⁴ஸஸ்ஸு, அத்த²ங்யேவ மே ப்³ரூஹி;
‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā bhāsassu, atthaṃyeva me brūhi;
அத்தே²னேவ மே அத்தோ², கிங் காஹஸி ப்³யஞ்ஜனங் ப³ஹு’’ந்தி. (மஹாவ॰ 60);
Attheneva me attho, kiṃ kāhasi byañjanaṃ bahu’’nti. (mahāva. 60);
ஏவங் வுத்தே தே²ரோ ‘‘யே த⁴ம்மா ஹேதுப்பப⁴வா’’தி (மஹாவ॰ 60; அப॰ தே²ர॰ 1.1.286) கா³த²ங் ஆஹ. பரிப்³பா³ஜகோ பட²மபத³த்³வயமேவ ஸுத்வா ஸஹஸ்ஸனயஸம்பன்னே ஸோதாபத்திமக்³கே³ பதிட்ட²ஹி. இதரங் பத³த்³வயங் ஸோதாபன்னகாலே நிட்டா²ஸி.
Evaṃ vutte thero ‘‘ye dhammā hetuppabhavā’’ti (mahāva. 60; apa. thera. 1.1.286) gāthaṃ āha. Paribbājako paṭhamapadadvayameva sutvā sahassanayasampanne sotāpattimagge patiṭṭhahi. Itaraṃ padadvayaṃ sotāpannakāle niṭṭhāsi.
ஸோ ஸோதாபன்னோ ஹுத்வா உபரிவிஸேஸே அப்பவத்தந்தே ‘‘ப⁴விஸ்ஸதி எத்த² காரண’’ந்தி ஸல்லக்கெ²த்வா தே²ரங் ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, மா உபரி த⁴ம்மதே³ஸனங் வட்³ட⁴யித்த², எத்தகமேவ ஹோது, கஹங் அம்ஹாகங் ஸத்தா² வஸதீ’’தி? வேளுவனே பரிப்³பா³ஜகாதி. ப⁴ந்தே, தும்ஹே புரதோ யாத², மய்ஹங் ஏகோ ஸஹாயகோ அத்தி². அம்ஹேஹி ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் கதிகா கதா ‘‘யோ பட²மங் அமதங் அதி⁴க³ச்ச²தி, ஸோ ஆரோசேதூ’’தி. அஹங் தங் படிஞ்ஞங் மோசெத்வா ஸஹாயகங் க³ஹெத்வா தும்ஹாகங் க³தமக்³கே³னேவ ஸத்து² ஸந்திகங் ஆக³மிஸ்ஸாமீதி பஞ்சபதிட்டி²தேன தே²ரஸ்ஸ பாதே³ஸு நிபதித்வா திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா தே²ரங் உய்யோஜெத்வா பரிப்³பா³ஜகாராமாபி⁴முகோ² அக³மாஸி.
So sotāpanno hutvā uparivisese appavattante ‘‘bhavissati ettha kāraṇa’’nti sallakkhetvā theraṃ āha – ‘‘bhante, mā upari dhammadesanaṃ vaḍḍhayittha, ettakameva hotu, kahaṃ amhākaṃ satthā vasatī’’ti? Veḷuvane paribbājakāti. Bhante, tumhe purato yātha, mayhaṃ eko sahāyako atthi. Amhehi ca aññamaññaṃ katikā katā ‘‘yo paṭhamaṃ amataṃ adhigacchati, so ārocetū’’ti. Ahaṃ taṃ paṭiññaṃ mocetvā sahāyakaṃ gahetvā tumhākaṃ gatamaggeneva satthu santikaṃ āgamissāmīti pañcapatiṭṭhitena therassa pādesu nipatitvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā theraṃ uyyojetvā paribbājakārāmābhimukho agamāsi.
கோலிதபரிப்³பா³ஜகோ தங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘அஜ்ஜ மய்ஹங் ஸஹாயகஸ்ஸ முக²வண்ணோ ந அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு விய, அத்³தா⁴ தேன அமதங் அதி⁴க³தங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அமதாதி⁴க³மங் புச்சி². ஸோபிஸ்ஸ ‘‘ஆம ஆவுஸோ, அமதங் அதி⁴க³த’’ந்தி படிஜானித்வா தமேவ கா³த²ங் அபா⁴ஸி. கா³தா²பரியோஸானே கோலிதோ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹித்வா ஆஹ – ‘‘கஹங் கிர, ஸம்ம, ஸத்தா² வஸதீ’’தி? ‘‘வேளுவனே கிர, ஸம்ம, வஸதீ’’தி ஏவங் நோ ஆசரியேன அஸ்ஸஜித்தே²ரேன கதி²தந்தி. தேன ஹி ஸம்ம ஆயாம, ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமாதி. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ ச நாமேஸ ஸதா³பி ஆசரியபூஜகோவ, தஸ்மா ஸஹாயங் கோலிதமாணவங் ஏவமாஹ – ‘‘ஸம்ம, அம்ஹேஹி அதி⁴க³தங் அமதங் அம்ஹாகங் ஆசரியஸ்ஸ ஸஞ்சயபரிப்³பா³ஜகஸ்ஸாபி கதெ²ஸ்ஸாம. பு³ஜ்ஜ²மானோ படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி, அப்படிவிஜ்ஜ²ந்தோ அம்ஹாகங் ஸத்³த³ஹித்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³மிஸ்ஸதி, பு³த்³தா⁴னங் தே³ஸனங் ஸுத்வா மக்³க³ப²லபடிவேத⁴ங் கரிஸ்ஸதீ’’தி.
Kolitaparibbājako taṃ dūratova āgacchantaṃ disvā ‘‘ajja mayhaṃ sahāyakassa mukhavaṇṇo na aññesu divasesu viya, addhā tena amataṃ adhigataṃ bhavissatī’’ti amatādhigamaṃ pucchi. Sopissa ‘‘āma āvuso, amataṃ adhigata’’nti paṭijānitvā tameva gāthaṃ abhāsi. Gāthāpariyosāne kolito sotāpattiphale patiṭṭhahitvā āha – ‘‘kahaṃ kira, samma, satthā vasatī’’ti? ‘‘Veḷuvane kira, samma, vasatī’’ti evaṃ no ācariyena assajittherena kathitanti. Tena hi samma āyāma, satthāraṃ passissāmāti. Sāriputtatthero ca nāmesa sadāpi ācariyapūjakova, tasmā sahāyaṃ kolitamāṇavaṃ evamāha – ‘‘samma, amhehi adhigataṃ amataṃ amhākaṃ ācariyassa sañcayaparibbājakassāpi kathessāma. Bujjhamāno paṭivijjhissati, appaṭivijjhanto amhākaṃ saddahitvā satthu santikaṃ gamissati, buddhānaṃ desanaṃ sutvā maggaphalapaṭivedhaṃ karissatī’’ti.
ததோ த்³வேபி ஜனா ஸஞ்சயஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா, ‘‘ஆசரிய, த்வங் கிங் கரோஸி, பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பன்னோ, ஸ்வாக்கா²தோ த⁴ம்மோ, ஸுப்படிபன்னோ ஸங்கோ⁴. ஆயாம, த³ஸப³லங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி. ஸோ ‘‘கிங் வதே³த², தாதா’’தி தேபி வாரெத்வா லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்திமேவ தேஸங் தீ³பேஸி. தே ‘‘அம்ஹாகங் ஏவரூபோ அந்தேவாஸிகவாஸோ நிச்சமேவ ஹோது, தும்ஹாகங் பன க³மனங் வா அக³மனங் வா ஜானாதா²’’தி ஆஹங்ஸு. ஸஞ்சயோ ‘‘இமே எத்தகங் ஜானந்தா மம வசனங் ந கரிஸ்ஸந்தீ’’தி ஞத்வா ‘‘க³ச்ச²த² தும்ஹே, தாதா, அஹங் மஹல்லககாலே அந்தேவாஸிகவாஸங் வஸிதுங் ந ஸக்கோமீ’’தி ஆஹ. தே அனேகேஹிபி காரணேஹி தங் போ³தே⁴துங் அஸக்கொந்தா அத்தனோ ஓவாதே³ வத்தமானங் ஜனங் ஆதா³ய வேளுவனங் அக³மங்ஸு. அத² தேஸங் பஞ்சஸு அந்தேவாஸிகஸதேஸு அட்³ட⁴தெய்யஸதா நிவத்திங்ஸு, அட்³ட⁴தெய்யஸதா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் அக³மங்ஸு.
Tato dvepi janā sañcayassa santikaṃ gantvā, ‘‘ācariya, tvaṃ kiṃ karosi, buddho loke uppanno, svākkhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho. Āyāma, dasabalaṃ passissāmā’’ti. So ‘‘kiṃ vadetha, tātā’’ti tepi vāretvā lābhaggayasaggappattimeva tesaṃ dīpesi. Te ‘‘amhākaṃ evarūpo antevāsikavāso niccameva hotu, tumhākaṃ pana gamanaṃ vā agamanaṃ vā jānāthā’’ti āhaṃsu. Sañcayo ‘‘ime ettakaṃ jānantā mama vacanaṃ na karissantī’’ti ñatvā ‘‘gacchatha tumhe, tātā, ahaṃ mahallakakāle antevāsikavāsaṃ vasituṃ na sakkomī’’ti āha. Te anekehipi kāraṇehi taṃ bodhetuṃ asakkontā attano ovāde vattamānaṃ janaṃ ādāya veḷuvanaṃ agamaṃsu. Atha tesaṃ pañcasu antevāsikasatesu aḍḍhateyyasatā nivattiṃsu, aḍḍhateyyasatā tehi saddhiṃ agamaṃsu.
ஸத்தா² சதுபரிஸமஜ்ஜே² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ தே தூ³ரதோவ தி³ஸ்வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘ஏதே, பி⁴க்க²வே, த்³வே ஸஹாயா ஆக³ச்ச²ந்தி கோலிதோ ச உபதிஸ்ஸோ ச, ஏதங் மே ஸாவகயுக³ங் ப⁴விஸ்ஸதி அக்³க³ங் ப⁴த்³த³யுக³’’ந்தி. அத² தேஸங் பரிஸாய சரியவஸேன த⁴ம்மதே³ஸனங் வட்³டே⁴ஸி. ட²பெத்வா த்³வே அக்³க³ஸாவகே ஸப்³பே³பி தே அட்³ட⁴தெய்யஸதா பரிப்³பா³ஜகா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு . ஸத்தா² ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. ஸப்³பே³ஸங் கேஸமஸ்ஸு அந்தரதா⁴யி, இத்³தி⁴மயங் பத்தசீவரங் காயப்படிப³த்³த⁴ங் அஹோஸி. த்³வின்னங் அக்³க³ஸாவகானம்பி இத்³தி⁴மயபத்தசீவரங் ஆக³தங், உபரிமக்³க³த்தயகிச்சங் பன ந நிட்டா²ஸி. கஸ்மா? ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ மஹந்ததாய.
Satthā catuparisamajjhe dhammaṃ desento te dūratova disvā bhikkhū āmantesi – ‘‘ete, bhikkhave, dve sahāyā āgacchanti kolito ca upatisso ca, etaṃ me sāvakayugaṃ bhavissati aggaṃ bhaddayuga’’nti. Atha tesaṃ parisāya cariyavasena dhammadesanaṃ vaḍḍhesi. Ṭhapetvā dve aggasāvake sabbepi te aḍḍhateyyasatā paribbājakā arahattaṃ pāpuṇiṃsu . Satthā ‘‘etha bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi. Sabbesaṃ kesamassu antaradhāyi, iddhimayaṃ pattacīvaraṃ kāyappaṭibaddhaṃ ahosi. Dvinnaṃ aggasāvakānampi iddhimayapattacīvaraṃ āgataṃ, uparimaggattayakiccaṃ pana na niṭṭhāsi. Kasmā? Sāvakapāramiñāṇassa mahantatāya.
அதா²யஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ ஸத்தமே தி³வஸே மக³த⁴ரட்டே² கல்லவாலகா³மகங் உபனிஸ்ஸாய ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ தி²னமித்³தே⁴ ஓக்கந்தே ஸத்தா²ரா ஸங்வேஜிதோ தி²னமித்³த⁴ங் வினோதெ³த்வா ததா²க³தேன தி³ன்னங் தா⁴துகம்மட்டா²னங் ஸுணந்தோவ உபரிமக்³க³த்தயகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பத்தோ. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ அத்³த⁴மாஸங் அதிக்கமித்வா ஸத்தா²ரா ஸத்³தி⁴ங் தமேவ ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய ஸூகரக²தலேணே விஹரந்தோ அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யஸ்ஸ தீ³க⁴னக²பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ வேத³னாபரிக்³க³ஹஸுத்தந்தே (ம॰ நி॰ 2.205-206) தே³ஸியமானே ஸுத்தானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா பரஸ்ஸ வட்³டி⁴தப⁴த்தங் பு⁴ஞ்ஜந்தோ விய ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பத்தோ. பா⁴கி³னெய்யோ பனஸ்ஸ தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ. இதி த்³வின்னம்பி மஹாஸாவகானங் ததா²க³தே ராஜக³ஹே விஹரந்தேயேவ ஸாவகபாரமிஞாணகிச்சங் மத்த²கங் பத்தங். அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ ‘‘மஹாபஞ்ஞானங் யதி³த³ங் ஸாரிபுத்தோ, இத்³தி⁴மந்தானங் யதி³த³ங் மஹாமொக்³க³ல்லானோ’’தி த்³வேபி மஹாஸாவகே டா²னந்தரே ட²பேஸீதி.
Athāyasmā mahāmoggallāno pabbajitadivasato sattame divase magadharaṭṭhe kallavālagāmakaṃ upanissāya samaṇadhammaṃ karonto thinamiddhe okkante satthārā saṃvejito thinamiddhaṃ vinodetvā tathāgatena dinnaṃ dhātukammaṭṭhānaṃ suṇantova uparimaggattayakiccaṃ niṭṭhāpetvā sāvakapāramiñāṇassa matthakaṃ patto. Sāriputtattheropi pabbajitadivasato addhamāsaṃ atikkamitvā satthārā saddhiṃ tameva rājagahaṃ upanissāya sūkarakhataleṇe viharanto attano bhāgineyyassa dīghanakhaparibbājakassa vedanāpariggahasuttante (ma. ni. 2.205-206) desiyamāne suttānusārena ñāṇaṃ pesetvā parassa vaḍḍhitabhattaṃ bhuñjanto viya sāvakapāramiñāṇassa matthakaṃ patto. Bhāgineyyo panassa desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhito. Iti dvinnampi mahāsāvakānaṃ tathāgate rājagahe viharanteyeva sāvakapāramiñāṇakiccaṃ matthakaṃ pattaṃ. Aparabhāge pana satthā jetavane viharanto ‘‘mahāpaññānaṃ yadidaṃ sāriputto, iddhimantānaṃ yadidaṃ mahāmoggallāno’’ti dvepi mahāsāvake ṭhānantare ṭhapesīti.
மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரவத்து²
Mahākassapattheravatthu
191. சதுத்தே² து⁴தவாதா³னந்தி எத்த² து⁴தோ வேதி³தப்³போ³, து⁴தவாதோ³ வேதி³தப்³போ³, து⁴தத⁴ம்மா வேதி³தப்³பா³, து⁴தங்கா³னி வேதி³தப்³பா³னி. தத்த² து⁴தோதி து⁴தகிலேஸோ வா புக்³க³லோ கிலேஸது⁴னநோ வா த⁴ம்மோ.
191. Catutthe dhutavādānanti ettha dhuto veditabbo, dhutavādo veditabbo, dhutadhammā veditabbā, dhutaṅgāni veditabbāni. Tattha dhutoti dhutakileso vā puggalo kilesadhunano vā dhammo.
து⁴தவாதோ³தி எத்த² பன அத்தி² து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³, அத்தி² ந து⁴தோ து⁴தவாதோ³, அத்தி² நேவ து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³, அத்தி² து⁴தோ சேவ து⁴தவாதோ³ ச. தத்த² யோ து⁴தங்கே³ன அத்தனோ கிலேஸே து⁴னி, பரங் பன து⁴தங்கே³ன ந ஓவத³தி நானுஸாஸதி பா³குலத்தே²ரோ விய, அயங் து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³. யதா²ஹ – ‘‘தயித³ங் ஆயஸ்மா பா³குலோ து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³’’தி. யோ பன து⁴தங்கே³ன அத்தனோ கிலேஸே ந து⁴னி, கேவலங் அஞ்ஞே து⁴தங்கே³ன ஓவத³தி அனுஸாஸதி உபனந்த³த்தே²ரோ விய, அயங் ந து⁴தோ து⁴தவாதோ³. யதா²ஹ – ‘‘தயித³ங் ஆயஸ்மா உபனந்தோ³ ந து⁴தோ து⁴தவாதோ³’’தி. யோ பன உப⁴யவிபன்னோ லாளுதா³யீ விய, அயங் நேவ து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³. யதா²ஹ – ‘‘தயித³ங் ஆயஸ்மா லாளுதா³யீ நேவ து⁴தோ ந து⁴தவாதோ³’’தி. யோ பன உப⁴யஸம்பன்னோ ஆயஸ்மா மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோ விய, அயங் து⁴தோ சேவ து⁴தவாதோ³ ச. யதா²ஹ – ‘‘தயித³ங் ஆயஸ்மா மஹாகஸ்ஸபோ து⁴தோ சேவ து⁴தவாதோ³ சா’’தி.
Dhutavādoti ettha pana atthi dhuto na dhutavādo, atthi na dhuto dhutavādo, atthi neva dhuto na dhutavādo, atthi dhuto ceva dhutavādo ca. Tattha yo dhutaṅgena attano kilese dhuni, paraṃ pana dhutaṅgena na ovadati nānusāsati bākulatthero viya, ayaṃ dhuto na dhutavādo. Yathāha – ‘‘tayidaṃ āyasmā bākulo dhuto na dhutavādo’’ti. Yo pana dhutaṅgena attano kilese na dhuni, kevalaṃ aññe dhutaṅgena ovadati anusāsati upanandatthero viya, ayaṃ na dhuto dhutavādo. Yathāha – ‘‘tayidaṃ āyasmā upanando na dhuto dhutavādo’’ti. Yo pana ubhayavipanno lāḷudāyī viya, ayaṃ neva dhuto na dhutavādo. Yathāha – ‘‘tayidaṃ āyasmā lāḷudāyī neva dhuto na dhutavādo’’ti. Yo pana ubhayasampanno āyasmā mahākassapatthero viya, ayaṃ dhuto ceva dhutavādo ca. Yathāha – ‘‘tayidaṃ āyasmā mahākassapo dhuto ceva dhutavādo cā’’ti.
து⁴தத⁴ம்மா வேதி³தப்³பா³தி அப்பிச்ச²தா ஸந்துட்டி²தா ஸல்லேக²தா பவிவேகதா இத³மட்டி²கதாதி இமே து⁴தங்க³சேதனாய பரிவாரா பஞ்ச த⁴ம்மா ‘‘அப்பிச்ச²ங்யேவ நிஸ்ஸாயா’’திஆதி³வசனதோ (அ॰ நி॰ 5.181; பரி॰ 325) து⁴தத⁴ம்மா நாம. தத்த² அப்பிச்ச²தா ச ஸந்துட்டி²தா ச அலோபோ⁴, ஸல்லேக²தா ச பவிவேகதா ச த்³வீஸு த⁴ம்மேஸு அனுபதந்தி அலோபே⁴ சேவ அமோஹே ச, இத³மட்டி²தா ஞாணமேவ. தத்த² அலோபே⁴ன படிக்கே²பவத்தூ²ஸு லோப⁴ங், அமோஹேன தெஸ்வேவ ஆதீ³னவப்படிச்சா²த³கங் மோஹங் து⁴னாதி. அலோபே⁴ன ச அனுஞ்ஞாதானங் படிஸேவனமுகே²ன பவத்தங் காமஸுக²ல்லிகானுயோக³ங், அமோஹேன து⁴தங்கே³ஸு அதிஸல்லேக²முகே²ன பவத்தங் அத்தகிலமதா²னுயோக³ங் து⁴னாதி. தஸ்மா இமே த⁴ம்மா து⁴தத⁴ம்மாதி வேதி³தப்³பா³.
Dhutadhammā veditabbāti appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā pavivekatā idamaṭṭhikatāti ime dhutaṅgacetanāya parivārā pañca dhammā ‘‘appicchaṃyeva nissāyā’’tiādivacanato (a. ni. 5.181; pari. 325) dhutadhammā nāma. Tattha appicchatā ca santuṭṭhitā ca alobho, sallekhatā ca pavivekatā ca dvīsu dhammesu anupatanti alobhe ceva amohe ca, idamaṭṭhitā ñāṇameva. Tattha alobhena paṭikkhepavatthūsu lobhaṃ, amohena tesveva ādīnavappaṭicchādakaṃ mohaṃ dhunāti. Alobhena ca anuññātānaṃ paṭisevanamukhena pavattaṃ kāmasukhallikānuyogaṃ, amohena dhutaṅgesu atisallekhamukhena pavattaṃ attakilamathānuyogaṃ dhunāti. Tasmā ime dhammā dhutadhammāti veditabbā.
து⁴தங்கா³னி வேதி³தப்³பா³னீதி தேரஸ து⁴தங்கா³னி வேதி³தப்³பா³னி பங்ஸுகூலிகங்க³ங்…பே॰… நேஸஜ்ஜிகங்க³ந்தி.
Dhutaṅgāni veditabbānīti terasa dhutaṅgāni veditabbāni paṃsukūlikaṅgaṃ…pe… nesajjikaṅganti.
து⁴தவாதா³னங் யதி³த³ங் மஹாகஸ்ஸபோதி யத்தகா து⁴தவாத³ங் வத³ந்தி, தேஸங் ஸப்³பே³ஸம்பி அந்தரே அயங் மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோ அக்³கோ³தி அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. மஹாகஸ்ஸபோதி உருவேளகஸ்ஸபோ நதீ³கஸ்ஸபோ க³யாகஸ்ஸபோ குமாரகஸ்ஸபோதி இமே கு²த்³தா³னுகு²த்³த³கே தே²ரே உபாதா³ய அயங் மஹா, தஸ்மா மஹாகஸ்ஸபோதி வுத்தோ.
Dhutavādānaṃ yadidaṃ mahākassapoti yattakā dhutavādaṃ vadanti, tesaṃ sabbesampi antare ayaṃ mahākassapatthero aggoti aggaṭṭhāne ṭhapesi. Mahākassapoti uruveḷakassapo nadīkassapo gayākassapo kumārakassapoti ime khuddānukhuddake there upādāya ayaṃ mahā, tasmā mahākassapoti vutto.
இமஸ்ஸாபி பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அதீதே கிர கப்பஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே பது³முத்தரோ நாம ஸத்தா² லோகே உத³பாதி³, தஸ்மிங் ஹங்ஸவதீனக³ரங் உபனிஸ்ஸாய கே²மே மிக³தா³யே விஹரந்தே வேதே³ஹோ நாம குடும்பி³கோ அஸீதிகோடித⁴னவிப⁴வோ பாதோவ ஸுபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்டா²ய க³ந்த⁴புப்பா²தீ³னி க³ஹெத்வா விஹாரங் க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் பூஜெத்வா வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. தஸ்மிஞ்ச க²ணே ஸத்தா² மஹானிஸப⁴த்தே²ரங் நாம ததியஸாவகங் ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் து⁴தவாதா³னங், யதி³த³ங் நிஸபோ⁴’’தி ஏதத³க்³கே³ ட²பேஸி. உபாஸகோ தங் ஸுத்வா பஸன்னோ த⁴ம்மகதா²வஸானே மஹாஜனே உட்டா²ய க³தே ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ஸ்வே மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் அதி⁴வாஸேதா²’’தி ஆஹ. மஹா கோ², உபாஸக, பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴தி. கித்தகோ ப⁴க³வாதி? அட்ட²ஸட்டி²பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸந்தி. ப⁴ந்தே, ஏகங் ஸாமணேரம்பி விஹாரே அஸேஸெத்வா பி⁴க்க²ங் அதி⁴வாஸேதா²தி. அதி⁴வாஸேஸி ப⁴க³வா துண்ஹீபா⁴வேன. உபாஸகோ ஸத்து² அதி⁴வாஸனங் விதி³த்வா கே³ஹங் க³ந்த்வா மஹாதா³னங் ஸஜ்ஜெத்வா புனதி³வஸே ஸத்து² காலங் ஆரோசாபேஸி. ஸத்தா² பத்தசீவரமாதா³ய பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ உபாஸகஸ்ஸ க⁴ரங் க³ந்த்வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே நிஸின்னோ த³க்கி²ணோத³காவஸானே யாகு³ஆதீ³னி ஸம்படிச்ச²ந்தோ ப⁴த்தவிஸ்ஸக்³க³ங் அகாஸி. உபாஸகோபி ஸத்து² ஸந்திகே நிஸீதி³.
Imassāpi pañhakamme ayamanupubbikathā – atīte kira kappasatasahassamatthake padumuttaro nāma satthā loke udapādi, tasmiṃ haṃsavatīnagaraṃ upanissāya kheme migadāye viharante vedeho nāma kuṭumbiko asītikoṭidhanavibhavo pātova subhojanaṃ bhuñjitvā uposathaṅgāni adhiṭṭhāya gandhapupphādīni gahetvā vihāraṃ gantvā satthāraṃ pūjetvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Tasmiñca khaṇe satthā mahānisabhattheraṃ nāma tatiyasāvakaṃ ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ dhutavādānaṃ, yadidaṃ nisabho’’ti etadagge ṭhapesi. Upāsako taṃ sutvā pasanno dhammakathāvasāne mahājane uṭṭhāya gate satthāraṃ vanditvā, ‘‘bhante, sve mayhaṃ bhikkhaṃ adhivāsethā’’ti āha. Mahā kho, upāsaka, bhikkhusaṅghoti. Kittako bhagavāti? Aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassanti. Bhante, ekaṃ sāmaṇerampi vihāre asesetvā bhikkhaṃ adhivāsethāti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Upāsako satthu adhivāsanaṃ viditvā gehaṃ gantvā mahādānaṃ sajjetvā punadivase satthu kālaṃ ārocāpesi. Satthā pattacīvaramādāya bhikkhusaṅghaparivuto upāsakassa gharaṃ gantvā paññatte āsane nisinno dakkhiṇodakāvasāne yāguādīni sampaṭicchanto bhattavissaggaṃ akāsi. Upāsakopi satthu santike nisīdi.
தஸ்மிங் அந்தரே மஹானிஸப⁴த்தே²ரோ பிண்டா³ய சரந்தோ தமேவ வீதி² படிபஜ்ஜி. உபாஸகோ தி³ஸ்வா உட்டா²ய க³ந்த்வா தே²ரங் வந்தி³த்வா ‘‘பத்தங், ப⁴ந்தே, தே³தா²’’தி ஆஹ. தே²ரோ பத்தங் அதா³ஸி. ‘‘ப⁴ந்தே, இதே⁴வ பவிஸத², ஸத்தா²பி கே³ஹே நிஸின்னோ’’தி. ந வட்டிஸ்ஸதி உபாஸகாதி. உபாஸகோ தே²ரஸ்ஸ பத்தங் க³ஹெத்வா பிண்ட³பாதஸ்ஸ பூரெத்வா நீஹரித்வா அதா³ஸி. ததோ தே²ரங் அனுக³ந்த்வா நிவத்தோ ஸத்து² ஸந்திகே நிஸீதி³த்வா ஏவமாஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, மஹானிஸப⁴த்தே²ரோ ‘ஸத்தா² கே³ஹே நிஸின்னோ’தி வுத்தேபி பவிஸிதுங் ந இச்சி², அத்தி² நு கோ² ஏதஸ்ஸ தும்ஹாகங் கு³ணேஹி அதிரேகோ கு³ணோ’’தி. பு³த்³தா⁴னஞ்ச வண்ணமச்சே²ரங் நாம நத்தி². அத² ஸத்தா² ஏவமாஹ – ‘‘உபாஸக, மயங் பி⁴க்க²ங் ஆக³மயமானா கே³ஹே நிஸீதா³ம, ஸோ பி⁴க்கு² ந ஏவங் நிஸீதி³த்வா பி⁴க்க²ங் உதி³க்க²தி. மயங் கா³மந்தஸேனாஸனே வஸாம, ஸோ அரஞ்ஞஸ்மிங்யேவ வஸதி. மயங் ச²ன்னே வஸாம, ஸோ அப்³போ⁴காஸம்ஹியேவ வஸதி. இதி தஸ்ஸ அயஞ்ச அயஞ்ச கு³ணோ’’தி மஹாஸமுத்³த³ங் பூரயமானோ விய கதே²ஸி. உபாஸகோ பகதியாபி ஜலமானதீ³போ தேலேன ஆஸித்தோ விய ஸுட்டு²தரங் பஸன்னோ ஹுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘கிங் மய்ஹங் அஞ்ஞாய ஸம்பத்தியா, அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸந்திகே து⁴தவாதா³னங் அக்³க³பா⁴வத்தா²ய பத்த²னங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி?
Tasmiṃ antare mahānisabhatthero piṇḍāya caranto tameva vīthi paṭipajji. Upāsako disvā uṭṭhāya gantvā theraṃ vanditvā ‘‘pattaṃ, bhante, dethā’’ti āha. Thero pattaṃ adāsi. ‘‘Bhante, idheva pavisatha, satthāpi gehe nisinno’’ti. Na vaṭṭissati upāsakāti. Upāsako therassa pattaṃ gahetvā piṇḍapātassa pūretvā nīharitvā adāsi. Tato theraṃ anugantvā nivatto satthu santike nisīditvā evamāha – ‘‘bhante, mahānisabhatthero ‘satthā gehe nisinno’ti vuttepi pavisituṃ na icchi, atthi nu kho etassa tumhākaṃ guṇehi atireko guṇo’’ti. Buddhānañca vaṇṇamaccheraṃ nāma natthi. Atha satthā evamāha – ‘‘upāsaka, mayaṃ bhikkhaṃ āgamayamānā gehe nisīdāma, so bhikkhu na evaṃ nisīditvā bhikkhaṃ udikkhati. Mayaṃ gāmantasenāsane vasāma, so araññasmiṃyeva vasati. Mayaṃ channe vasāma, so abbhokāsamhiyeva vasati. Iti tassa ayañca ayañca guṇo’’ti mahāsamuddaṃ pūrayamāno viya kathesi. Upāsako pakatiyāpi jalamānadīpo telena āsitto viya suṭṭhutaraṃ pasanno hutvā cintesi – ‘‘kiṃ mayhaṃ aññāya sampattiyā, anāgate ekassa buddhassa santike dhutavādānaṃ aggabhāvatthāya patthanaṃ karissāmī’’ti?
ஸோ புனபி ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா தேனேவ நியாமேன ஸத்த தி³வஸானி மஹாதா³னங் த³த்வா ஸத்தமே தி³வஸே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ திசீவரானி த³த்வா ஸத்து² பாத³மூலே நிபஜ்ஜித்வா ஏவமாஹ – ‘‘யங் மே, ப⁴ந்தே, ஸத்த தி³வஸானி தா³னங் தெ³ந்தஸ்ஸ மெத்தங் காயகம்மங் மெத்தங் வசீகம்மங் மெத்தங் மனோகம்மங் பச்சுபட்டி²தங், இமினாஹங் ந அஞ்ஞங் தே³வஸம்பத்திங் வா ஸக்கமாரப்³ரஹ்மஸம்பத்திங் வா பத்தே²மி, இத³ங் பன மே கம்மங் அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸந்திகே ஏதஸ்ஸ மஹானிஸப⁴த்தே²ரேன பத்தடா²னந்தரங் பாபுணனத்தா²ய தேரஸது⁴தங்க³த⁴ரானங் அக்³க³பா⁴வஸ்ஸ ஸச்சகாரோ ஹோதூ’’தி. ஸத்தா² ‘‘மஹந்தங் டா²னங் இமினா பத்தி²தங், ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி நு கோ², நோ’’தி ஓலோகெந்தோ ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ஆஹ – ‘‘மனாபங் தே டா²னங் பத்தி²தங் , அனாக³தே ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, தஸ்ஸ த்வங் ததியஸாவகோ மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோ நாம ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி. தங் ஸுத்வா உபாஸகோ ‘‘பு³த்³தா⁴னங் த்³வே கதா² நாம நத்தீ²’’தி புனதி³வஸே பத்தப்³ப³ங் விய தங் ஸம்பத்திங் அமஞ்ஞித்த². ஸோ யாவதாயுகங் நானப்பகாரங் தா³னங் த³த்வா ஸீலங் ரக்கி²த்வா நானப்பகாரங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தத்த² காலங் கதோ ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தி.
So punapi satthāraṃ nimantetvā teneva niyāmena satta divasāni mahādānaṃ datvā sattame divase buddhappamukhassa mahābhikkhusaṅghassa ticīvarāni datvā satthu pādamūle nipajjitvā evamāha – ‘‘yaṃ me, bhante, satta divasāni dānaṃ dentassa mettaṃ kāyakammaṃ mettaṃ vacīkammaṃ mettaṃ manokammaṃ paccupaṭṭhitaṃ, imināhaṃ na aññaṃ devasampattiṃ vā sakkamārabrahmasampattiṃ vā patthemi, idaṃ pana me kammaṃ anāgate ekassa buddhassa santike etassa mahānisabhattherena pattaṭhānantaraṃ pāpuṇanatthāya terasadhutaṅgadharānaṃ aggabhāvassa saccakāro hotū’’ti. Satthā ‘‘mahantaṃ ṭhānaṃ iminā patthitaṃ, samijjhissati nu kho, no’’ti olokento samijjhanabhāvaṃ disvā āha – ‘‘manāpaṃ te ṭhānaṃ patthitaṃ , anāgate satasahassakappāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tassa tvaṃ tatiyasāvako mahākassapatthero nāma bhavissasī’’ti. Taṃ sutvā upāsako ‘‘buddhānaṃ dve kathā nāma natthī’’ti punadivase pattabbaṃ viya taṃ sampattiṃ amaññittha. So yāvatāyukaṃ nānappakāraṃ dānaṃ datvā sīlaṃ rakkhitvā nānappakāraṃ kalyāṇakammaṃ katvā tattha kālaṃ kato sagge nibbatti.
ததோ பட்டா²ய தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தோ இதோ ஏகனவுதிகப்பே விபஸ்ஸிஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ ப³ந்து⁴மதிங் நிஸ்ஸாய கே²மே மிக³தா³யே விஹரந்தே தே³வலோகா சவித்வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் பரிஜிண்ணே ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. தஸ்மிஞ்ச காலே விபஸ்ஸீ ப⁴க³வா ஸத்தமே ஸத்தமே ஸங்வச்ச²ரே த⁴ம்மங் கதே²தி, மஹந்தங் கோலாஹலங் அஹோஸி. ஸகலஜம்பு³தீ³பே தே³வதா ‘‘ஸத்தா² த⁴ம்மங் கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி ஆரோசெந்தி. ப்³ராஹ்மணோ தங் ஸாஸனங் அஸ்ஸோஸி. தஸ்ஸ ச நிவாஸனஸாடகோ ஏகோவ ஹோதி, ததா² ப்³ராஹ்மணியா. பாருபனங் பன த்³வின்னம்பி ஏகமேவ. ஸகலனக³ரே ஏகஸாடகப்³ராஹ்மணோதி பஞ்ஞாயதி. ப்³ராஹ்மணானங் கேனசிதே³வ கிச்சேன ஸன்னிபாதே ஸதி ப்³ராஹ்மணிங் கே³ஹே ட²பெத்வா ஸயங் க³ச்ச²தி. ப்³ராஹ்மணீனங் ஸன்னிபாதே ஸதி ஸயங் கே³ஹே திட்ட²தி, ப்³ராஹ்மணீ தங் வத்த²ங் பாருபித்வா க³ச்ச²தி. தஸ்மிங் பன தி³வஸே ப்³ராஹ்மணோ ப்³ராஹ்மணிங் ஆஹ – ‘‘போ⁴தி, கிங் ரத்திங் த⁴ம்மஸ்ஸவனங் ஸுணிஸ்ஸஸி, தி³வா’’தி. ‘‘மயங் மாதுகா³மஜாதிகா நாம ரத்திங் ஸோதுங் ந ஸக்கோம, தி³வா ஸொஸ்ஸாமீ’’தி ப்³ராஹ்மணங் கே³ஹே ட²பெத்வா தங் வத்த²ங் பாருபித்வா உபாஸிகாஹி ஸத்³தி⁴ங் தி³வா க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தே நிஸின்னா த⁴ம்மங் ஸுத்வா உபாஸிகாஹியேவ ஸத்³தி⁴ங் ஆக³மாஸி. அத² ப்³ராஹ்மணோ ப்³ராஹ்மணிங் கே³ஹே ட²பெத்வா தங் வத்த²ங் பாருபித்வா விஹாரங் க³தோ.
Tato paṭṭhāya devamanussesu sampattiṃ anubhavanto ito ekanavutikappe vipassisammāsambuddhe bandhumatiṃ nissāya kheme migadāye viharante devalokā cavitvā aññatarasmiṃ parijiṇṇe brāhmaṇakule nibbatti. Tasmiñca kāle vipassī bhagavā sattame sattame saṃvacchare dhammaṃ katheti, mahantaṃ kolāhalaṃ ahosi. Sakalajambudīpe devatā ‘‘satthā dhammaṃ kathessatī’’ti ārocenti. Brāhmaṇo taṃ sāsanaṃ assosi. Tassa ca nivāsanasāṭako ekova hoti, tathā brāhmaṇiyā. Pārupanaṃ pana dvinnampi ekameva. Sakalanagare ekasāṭakabrāhmaṇoti paññāyati. Brāhmaṇānaṃ kenacideva kiccena sannipāte sati brāhmaṇiṃ gehe ṭhapetvā sayaṃ gacchati. Brāhmaṇīnaṃ sannipāte sati sayaṃ gehe tiṭṭhati, brāhmaṇī taṃ vatthaṃ pārupitvā gacchati. Tasmiṃ pana divase brāhmaṇo brāhmaṇiṃ āha – ‘‘bhoti, kiṃ rattiṃ dhammassavanaṃ suṇissasi, divā’’ti. ‘‘Mayaṃ mātugāmajātikā nāma rattiṃ sotuṃ na sakkoma, divā sossāmī’’ti brāhmaṇaṃ gehe ṭhapetvā taṃ vatthaṃ pārupitvā upāsikāhi saddhiṃ divā gantvā satthāraṃ vanditvā ekamante nisinnā dhammaṃ sutvā upāsikāhiyeva saddhiṃ āgamāsi. Atha brāhmaṇo brāhmaṇiṃ gehe ṭhapetvā taṃ vatthaṃ pārupitvā vihāraṃ gato.
தஸ்மிஞ்ச ஸமயே ஸத்தா² பரிஸமஜ்ஜே² அலங்கதத⁴ம்மாஸனே நிஸின்னோ சித்தபீ³ஜனிங் ஆதா³ய ஆகாஸக³ங்க³ங் ஓதாரெந்தோ விய ஸினேருங் மத்த²ங் கத்வா ஸாக³ரங் நிம்மதெ²ந்தோ விய த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ பரிஸந்தே நிஸின்னஸ்ஸ த⁴ம்மங் ஸுணந்தஸ்ஸ பட²மயாமஸ்மிங்யேவ ஸகலஸரீரங் பூரயமானா பஞ்சவண்ணா பீதி உப்பஜ்ஜி. ஸோ பாருதவத்த²ங் ஸங்க⁴ரித்வா ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தேஸி. அத்த²ஸ்ஸ ஆதீ³னவஸஹஸ்ஸங் த³ஸ்ஸயமானங் மச்சே²ரங் உப்பஜ்ஜி. ஸோ ‘‘ப்³ராஹ்மணியா ச மய்ஹஞ்ச ஏகமேவ வத்த²ங், அஞ்ஞங் கிஞ்சி பாருபனங் நத்தி², அபாருபித்வா ச நாம ப³ஹி சரிதுங் ந ஸக்கா’’தி ஸப்³ப³தா²பி அதா³துகாமோ அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ நிக்க²ந்தே பட²மயாமே மஜ்ஜி²மயாமேபி ததே²வ பீதி உப்பஜ்ஜி. ஸோ ததே²வ சிந்தெத்வா ததே²வ அதா³துகாமோ அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ மஜ்ஜி²மயாமே நிக்க²ந்தே பச்சி²மயாமேபி ததே²வ பீதி உப்பஜ்ஜி. ஸோ ‘‘தரணங் வா ஹோது மரணங் வா, பச்சா²பி ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி வத்த²ங் ஸங்க⁴ரித்வா ஸத்து² பாத³மூலே ட²பேஸி. ததோ வாமஹத்த²ங் ஆபு⁴ஜித்வா த³க்கி²ணேன ஹத்தே²ன திக்க²த்துங் அப்போ²டெத்வா ‘‘ஜிதங் மே, ஜிதங் மே’’தி தயோ வாரே நதி³.
Tasmiñca samaye satthā parisamajjhe alaṅkatadhammāsane nisinno cittabījaniṃ ādāya ākāsagaṅgaṃ otārento viya sineruṃ matthaṃ katvā sāgaraṃ nimmathento viya dhammakathaṃ kathesi. Brāhmaṇassa parisante nisinnassa dhammaṃ suṇantassa paṭhamayāmasmiṃyeva sakalasarīraṃ pūrayamānā pañcavaṇṇā pīti uppajji. So pārutavatthaṃ saṅgharitvā ‘‘dasabalassa dassāmī’’ti cintesi. Atthassa ādīnavasahassaṃ dassayamānaṃ maccheraṃ uppajji. So ‘‘brāhmaṇiyā ca mayhañca ekameva vatthaṃ, aññaṃ kiñci pārupanaṃ natthi, apārupitvā ca nāma bahi carituṃ na sakkā’’ti sabbathāpi adātukāmo ahosi. Athassa nikkhante paṭhamayāme majjhimayāmepi tatheva pīti uppajji. So tatheva cintetvā tatheva adātukāmo ahosi. Athassa majjhimayāme nikkhante pacchimayāmepi tatheva pīti uppajji. So ‘‘taraṇaṃ vā hotu maraṇaṃ vā, pacchāpi jānissāmī’’ti vatthaṃ saṅgharitvā satthu pādamūle ṭhapesi. Tato vāmahatthaṃ ābhujitvā dakkhiṇena hatthena tikkhattuṃ apphoṭetvā ‘‘jitaṃ me, jitaṃ me’’ti tayo vāre nadi.
தஸ்மிஞ்ச ஸமயே ப³ந்து⁴மராஜா த⁴ம்மாஸனஸ்ஸ பச்ச²தோ அந்தோஸாணியங் நிஸின்னோ த⁴ம்மங் ஸுணாதி. ரஞ்ஞோ ச நாம ‘‘ஜிதங் மே’’தி ஸத்³தோ³ அமனாபோ ஹோதி. ஸோ புரிஸங் பேஸேஸி – ‘‘க³ச்ச² ஏதங் புச்ச² கிங் வத³ஸீ’’தி. ஸோ தேன க³ந்த்வா புச்சி²தோ ஆஹ – ‘‘அவஸேஸா ஹத்தி²யானாதீ³னி ஆருய்ஹ அஸிசம்மாதீ³னி க³ஹெத்வா பரஸேனங் ஜினந்தி, ந தங் ஜிதங் அச்ச²ரியங், அஹங் பன பச்ச²தோ ஆக³ச்ச²ந்தஸ்ஸ து³ட்ட²கோ³ணஸ்ஸ முக்³க³ரேன ஸீஸங் பி⁴ந்தி³த்வா தங் பலாபெந்தோ விய மச்சே²ரசித்தங் மத்³தி³த்வா பாருதவத்த²ங் த³ஸப³லஸ்ஸ அதா³ஸிங், தங் மே மச்ச²ரியங் ஜித’’ந்தி ஆஹ. ஸோ புரிஸோ ஆக³ந்த்வா தங் பவத்திங் ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸி. ராஜா ஆஹ – ‘‘அம்ஹே ப⁴ணே த³ஸப³லஸ்ஸ அனுரூபங் ந ஜானிம்ஹ, ப்³ராஹ்மணோ ஜானீ’’தி வத்த²யுக³ங் பேஸேஸி. தங் தி³ஸ்வா ப்³ராஹ்மணோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் மய்ஹங் துண்ஹீ நிஸின்னஸ்ஸ பட²மங் கிஞ்சி அத³த்வா ஸத்து² கு³ணே கதெ²ந்தஸ்ஸ அதா³ஸி, ஸத்து² கு³ணே படிச்ச உப்பன்னேன மய்ஹங் கோ அத்தோ²’’தி? தம்பி வத்த²யுக³ங் த³ஸப³லஸ்ஸேவ அதா³ஸி. ராஜாபி ‘‘கிங் ப்³ராஹ்மணேன கத’’ந்தி புச்சி²த்வா ‘‘தம்பி தேன வத்த²யுக³ங் ததா²க³தஸ்ஸேவ தி³ன்ன’’ந்தி ஸுத்வா அஞ்ஞானிபி த்³வே வத்த²யுகா³னி பேஸேஸி. ஸோ தானிபி அதா³ஸி. ராஜா அஞ்ஞானிபி சத்தாரீதி ஏவங் யாவ த்³வத்திங்ஸவத்த²யுகா³னி பேஸேஸி. அத² ப்³ராஹ்மணோ ‘‘இத³ங் வட்³டெ⁴த்வா க³ஹணங் விய ஹோதீ’’தி அத்தனோ அத்தா²ய ஏகங், ப்³ராஹ்மணியா ஏகந்தி த்³வே வத்த²யுகா³னி க³ஹெத்வா திங்ஸ யுகா³னி ததா²க³தஸ்ஸேவ அதா³ஸி. ததோ பட்டா²ய சஸ்ஸ ஸத்து² விஸ்ஸாஸிகோ ஜாதோ.
Tasmiñca samaye bandhumarājā dhammāsanassa pacchato antosāṇiyaṃ nisinno dhammaṃ suṇāti. Rañño ca nāma ‘‘jitaṃ me’’ti saddo amanāpo hoti. So purisaṃ pesesi – ‘‘gaccha etaṃ puccha kiṃ vadasī’’ti. So tena gantvā pucchito āha – ‘‘avasesā hatthiyānādīni āruyha asicammādīni gahetvā parasenaṃ jinanti, na taṃ jitaṃ acchariyaṃ, ahaṃ pana pacchato āgacchantassa duṭṭhagoṇassa muggarena sīsaṃ bhinditvā taṃ palāpento viya maccheracittaṃ madditvā pārutavatthaṃ dasabalassa adāsiṃ, taṃ me macchariyaṃ jita’’nti āha. So puriso āgantvā taṃ pavattiṃ rañño ārocesi. Rājā āha – ‘‘amhe bhaṇe dasabalassa anurūpaṃ na jānimha, brāhmaṇo jānī’’ti vatthayugaṃ pesesi. Taṃ disvā brāhmaṇo cintesi – ‘‘ayaṃ mayhaṃ tuṇhī nisinnassa paṭhamaṃ kiñci adatvā satthu guṇe kathentassa adāsi, satthu guṇe paṭicca uppannena mayhaṃ ko attho’’ti? Tampi vatthayugaṃ dasabalasseva adāsi. Rājāpi ‘‘kiṃ brāhmaṇena kata’’nti pucchitvā ‘‘tampi tena vatthayugaṃ tathāgatasseva dinna’’nti sutvā aññānipi dve vatthayugāni pesesi. So tānipi adāsi. Rājā aññānipi cattārīti evaṃ yāva dvattiṃsavatthayugāni pesesi. Atha brāhmaṇo ‘‘idaṃ vaḍḍhetvā gahaṇaṃ viya hotī’’ti attano atthāya ekaṃ, brāhmaṇiyā ekanti dve vatthayugāni gahetvā tiṃsa yugāni tathāgatasseva adāsi. Tato paṭṭhāya cassa satthu vissāsiko jāto.
அத² நங் ராஜா ஏகதி³வஸங் ஸீதஸமயே ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தங் தி³ஸ்வா ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகங் அத்தனோ பாருதரத்தகம்ப³லங் த³த்வா ஆஹ – ‘‘இதோ பத்தா²ய இமங் பாருபித்வா த⁴ம்மங் ஸுணாஹீ’’தி. ஸோ ‘‘கிங் மே இமினா கம்ப³லேன இமஸ்மிங் பூதிகாயே உபனீதேனா’’தி சிந்தெத்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங் ததா²க³தஸ்ஸ மஞ்சஸ்ஸ உபரி விதானங் கத்வா அக³மாஸி. அதே²கதி³வஸங் ராஜா பாதோவ விஹாரங் க³ந்த்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங் ஸத்து² ஸந்திகே நிஸீதி³. தஸ்மிஞ்ச ஸமயே ச²ப்³ப³ண்ணா பு³த்³த⁴ரஸ்மியோ கம்ப³லே படிஹஞ்ஞந்தி, கம்ப³லோ அதிவிய விரோசதி. ராஜா ஓலோகெந்தோ ஸஞ்ஜானித்வா ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் ஏஸ கம்ப³லோ, அம்ஹேஹி ஏகஸாடகப்³ராஹ்மணஸ்ஸ தி³ன்னோ’’தி. தும்ஹேஹி, மஹாராஜ, ப்³ராஹ்மணோ பூஜிதோ, ப்³ராஹ்மணேன மயங் பூஜிதாதி. ராஜா ‘‘ப்³ராஹ்மணோ யுத்தங் அஞ்ஞாஸி, ந மய’’ந்தி பஸீதி³த்வா யங் மனுஸ்ஸானங் உபகாரபூ⁴தங், தங் ஸப்³ப³ங் அட்ட²ட்ட²கங் கத்வா ஸப்³ப³அட்ட²கங் நாம தா³னங் த³த்வா புரோஹிதட்டா²னே ட²பேஸி. ஸோபி ‘‘அட்ட²ட்ட²கங் நாம சதுஸட்டி² ஹோதீ’’தி சதுஸட்டி² ஸலாகாப⁴த்தானி உபனிப³ந்தா⁴பெத்வா யாவஜீவங் தா³னங் த³த்வா ஸீலங் ரக்கி²த்வா ததோ சுதோ ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தி.
Atha naṃ rājā ekadivasaṃ sītasamaye satthu santike dhammaṃ suṇantaṃ disvā satasahassagghanakaṃ attano pārutarattakambalaṃ datvā āha – ‘‘ito patthāya imaṃ pārupitvā dhammaṃ suṇāhī’’ti. So ‘‘kiṃ me iminā kambalena imasmiṃ pūtikāye upanītenā’’ti cintetvā antogandhakuṭiyaṃ tathāgatassa mañcassa upari vitānaṃ katvā agamāsi. Athekadivasaṃ rājā pātova vihāraṃ gantvā antogandhakuṭiyaṃ satthu santike nisīdi. Tasmiñca samaye chabbaṇṇā buddharasmiyo kambale paṭihaññanti, kambalo ativiya virocati. Rājā olokento sañjānitvā āha – ‘‘bhante, amhākaṃ esa kambalo, amhehi ekasāṭakabrāhmaṇassa dinno’’ti. Tumhehi, mahārāja, brāhmaṇo pūjito, brāhmaṇena mayaṃ pūjitāti. Rājā ‘‘brāhmaṇo yuttaṃ aññāsi, na maya’’nti pasīditvā yaṃ manussānaṃ upakārabhūtaṃ, taṃ sabbaṃ aṭṭhaṭṭhakaṃ katvā sabbaaṭṭhakaṃ nāma dānaṃ datvā purohitaṭṭhāne ṭhapesi. Sopi ‘‘aṭṭhaṭṭhakaṃ nāma catusaṭṭhi hotī’’ti catusaṭṭhi salākābhattāni upanibandhāpetvā yāvajīvaṃ dānaṃ datvā sīlaṃ rakkhitvā tato cuto sagge nibbatti.
புன ததோ சுதோ இமஸ்மிங் கப்பே கோணாக³மனஸ்ஸ ச ப⁴க³வதோ கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ சாதி த்³வின்னங் பு³த்³தா⁴னங் அந்தரே பா³ராணஸியங் குடும்பி³யக⁴ரே நிப்³ப³த்தோ. ஸோ வுத்³தி⁴மன்வாய க⁴ராவாஸங் வஸந்தோ ஏகதி³வஸங் அரஞ்ஞே ஜங்க⁴விஹாரங் சரதி, தஸ்மிங் ச ஸமயே பச்சேகபு³த்³தோ⁴ நதீ³தீரே சீவரகம்மங் கரொந்தோ அனுவாதே அப்பஹொந்தே ஸங்க⁴ரித்வா ட²பேதுங் ஆரத்³தோ⁴. ஸோ தி³ஸ்வா ‘‘கஸ்மா, ப⁴ந்தே, ஸங்க⁴ரித்வா ட²பேதா²’’தி ஆஹ. அனுவாதோ நப்பஹோதீதி . ‘‘இமினா, ப⁴ந்தே, கரோதா²’’தி ஸாடகங் த³த்வா ‘‘நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே மே கேனசி பரிஹானி மா ஹோதூ’’தி பத்த²னங் பட்ட²பேஸி.
Puna tato cuto imasmiṃ kappe koṇāgamanassa ca bhagavato kassapadasabalassa cāti dvinnaṃ buddhānaṃ antare bārāṇasiyaṃ kuṭumbiyaghare nibbatto. So vuddhimanvāya gharāvāsaṃ vasanto ekadivasaṃ araññe jaṅghavihāraṃ carati, tasmiṃ ca samaye paccekabuddho nadītīre cīvarakammaṃ karonto anuvāte appahonte saṅgharitvā ṭhapetuṃ āraddho. So disvā ‘‘kasmā, bhante, saṅgharitvā ṭhapethā’’ti āha. Anuvāto nappahotīti . ‘‘Iminā, bhante, karothā’’ti sāṭakaṃ datvā ‘‘nibbattanibbattaṭṭhāne me kenaci parihāni mā hotū’’ti patthanaṃ paṭṭhapesi.
அத² க⁴ரேபிஸ்ஸ ப⁴கி³னியா ஸத்³தி⁴ங் ப⁴ரியாய கலஹங் கரொந்தியா பச்சேகபு³த்³தோ⁴ பிண்டா³ய பாவிஸி. அத²ஸ்ஸ ப⁴கி³னீ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பிண்ட³பாதங் த³த்வா தஸ்ஸ ப⁴ரியங் ஸந்தா⁴ய, ‘‘ஏவரூபங் பா³லங் யோஜனஸதேன பரிவஜ்ஜெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் பட்ட²பேஸி. ஸா கே³ஹத்³வாரே டி²தா ஸுத்வா ‘‘இமாய தி³ன்னங் ப⁴த்தங் மா ஏஸ பு⁴ஞ்ஜதூ’’தி பத்தங் க³ஹெத்வா பிண்ட³பாதங் ச²ட்³டெ³த்வா கலலஸ்ஸ பூரெத்வா அதா³ஸி. இதரா தி³ஸ்வா ‘‘பா³லே மங் தாவ அக்கோஸ வா பஹர வா, ஏவரூபஸ்ஸ பன த்³வே அஸங்க்²யெய்யானி பூரிதபாரமிஸ்ஸ பத்ததோ ப⁴த்தங் ச²ட்³டெ³த்வா கலலங் தா³துங் ந யுத்த’’ந்தி ஆஹ. அத²ஸ்ஸ ப⁴ரியாய படிஸங்கா²னங் உப்பஜ்ஜி. ஸா ‘‘திட்ட²த², ப⁴ந்தே’’தி கலலங் ச²ட்³டெ³த்வா பத்தங் தோ⁴வித்வா க³ந்த⁴சுண்ணேன உப்³ப³ட்டெத்வா சதுமது⁴ரஸ்ஸ பூரெத்வா உபரி ஆஸித்தேன பது³மக³ப்³ப⁴வண்ணேன ஸப்பினா விஜ்ஜோதமானங் பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பெத்வா ‘‘யதா² அயங் பிண்ட³பாதோ ஓபா⁴ஸஜாதோ, ஏவங் ஓபா⁴ஸஜாதங் மே ஸரீரங் ஹோதூ’’தி பத்த²னங் பட்ட²பேஸி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ அனுமோதி³த்வா ஆகாஸங் பக்க²ந்தி³. தேபி த்³வே ஜாயம்பதிகா யாவதாயுகங் குஸலங் கத்வா ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தித்வா புன ததோ சவித்வா உபாஸகோ கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே பா³ராணஸியங் அஸீதிகோடிவிப⁴வஸ்ஸ ஸெட்டி²னோ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, இதராபி தாதி³ஸஸ்ஸேவ ஸெட்டி²னோ தீ⁴தா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி.
Atha gharepissa bhaginiyā saddhiṃ bhariyāya kalahaṃ karontiyā paccekabuddho piṇḍāya pāvisi. Athassa bhaginī paccekabuddhassa piṇḍapātaṃ datvā tassa bhariyaṃ sandhāya, ‘‘evarūpaṃ bālaṃ yojanasatena parivajjeyya’’nti patthanaṃ paṭṭhapesi. Sā gehadvāre ṭhitā sutvā ‘‘imāya dinnaṃ bhattaṃ mā esa bhuñjatū’’ti pattaṃ gahetvā piṇḍapātaṃ chaḍḍetvā kalalassa pūretvā adāsi. Itarā disvā ‘‘bāle maṃ tāva akkosa vā pahara vā, evarūpassa pana dve asaṅkhyeyyāni pūritapāramissa pattato bhattaṃ chaḍḍetvā kalalaṃ dātuṃ na yutta’’nti āha. Athassa bhariyāya paṭisaṅkhānaṃ uppajji. Sā ‘‘tiṭṭhatha, bhante’’ti kalalaṃ chaḍḍetvā pattaṃ dhovitvā gandhacuṇṇena ubbaṭṭetvā catumadhurassa pūretvā upari āsittena padumagabbhavaṇṇena sappinā vijjotamānaṃ paccekabuddhassa hatthe ṭhapetvā ‘‘yathā ayaṃ piṇḍapāto obhāsajāto, evaṃ obhāsajātaṃ me sarīraṃ hotū’’ti patthanaṃ paṭṭhapesi. Paccekabuddho anumoditvā ākāsaṃ pakkhandi. Tepi dve jāyampatikā yāvatāyukaṃ kusalaṃ katvā sagge nibbattitvā puna tato cavitvā upāsako kassapasammāsambuddhakāle bārāṇasiyaṃ asītikoṭivibhavassa seṭṭhino putto hutvā nibbatti, itarāpi tādisasseva seṭṭhino dhītā hutvā nibbatti.
தஸ்ஸ வுத்³தி⁴ப்பத்தஸ்ஸ தமேவ ஸெட்டி²தீ⁴தரங் ஆனயிங்ஸு. தஸ்ஸா புப்³பே³ அதி³ன்னவிபாகஸ்ஸ தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன பதிகூலங் பவிட்ட²மத்தாய உம்மாரப்³ப⁴ந்தரே ஸகலஸரீரங் உக்³கா⁴டிதவச்சகுடி விய து³க்³க³ந்த⁴ங் ஜாதங். ஸெட்டி²குமாரோ ‘‘கஸ்ஸாயங் க³ந்தோ⁴’’தி புச்சி²த்வா ‘‘ஸெட்டி²கஞ்ஞாயா’’தி ஸுத்வா ‘‘நீஹரதா²’’தி ஆப⁴தனியாமேனேவ குலக⁴ரங் பேஸேஸி. ஸா ஏதேனேவ நீஹாரேன ஸத்தஸு டா²னேஸு படினிவத்திதா.
Tassa vuddhippattassa tameva seṭṭhidhītaraṃ ānayiṃsu. Tassā pubbe adinnavipākassa tassa kammassa ānubhāvena patikūlaṃ paviṭṭhamattāya ummārabbhantare sakalasarīraṃ ugghāṭitavaccakuṭi viya duggandhaṃ jātaṃ. Seṭṭhikumāro ‘‘kassāyaṃ gandho’’ti pucchitvā ‘‘seṭṭhikaññāyā’’ti sutvā ‘‘nīharathā’’ti ābhataniyāmeneva kulagharaṃ pesesi. Sā eteneva nīhārena sattasu ṭhānesu paṭinivattitā.
தேன ச ஸமயேன கஸ்ஸபத³ஸப³லோ பரினிப்³பா³யி, தஸ்ஸ க⁴னகொட்டிமாஹி ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகாஹி ரத்தஸுவண்ணஇட்ட²காஹி யோஜனுப்³பே³த⁴ங் சேதியங் ஆரபி⁴ங்ஸு. தஸ்மிங் சேதியே கரியமானே ஸா ஸெட்டி²தீ⁴தா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் ஸத்தஸு டா²னேஸு படினிவத்திதா, கிங் மே ஜீவிதேனா’’தி அத்தனோ ஸரீராப⁴ரணப⁴ண்ட³கங் ப⁴ஞ்ஜாபெத்வா ஸுவண்ணஇட்ட²கங் காரேஸி ரதனாயதங் வித³த்தி²வித்தி²ன்னங் சதுரங்கு³லுப்³பே³த⁴ங். ததோ ஹரிதாலமனோஸிலாபிண்ட³ங் க³ஹெத்வா அட்ட² உப்பலஹத்த²கே ஆதா³ய சேதியகரணட்டா²னங் க³தா. தஸ்மிஞ்ச க²ணே ஏகா இட்ட²காபந்தி பரிக்கி²பித்வா ஆக³ச்ச²மானா க⁴டனிட்ட²காய ஊனா ஹோதி. ஸெட்டி²தீ⁴தா வட்³ட⁴கிங் ஆஹ – ‘‘இமங் இட்ட²கங் எத்த² ட²பேதா²’’தி. அம்ம, ப⁴த்³த³கே காலே ஆக³தாஸி, ஸயமேவ ட²பேஹீதி. ஸா ஆருய்ஹ தேலேன ஹரிதாலமனோஸிலங் யோஜெத்வா தேன ப³ந்த⁴னேன இட்ட²கங் பதிட்ட²பெத்வா உபரி அட்ட²ஹி உப்பலஹத்த²கேஹி பூஜங் கத்வா வந்தி³த்வா ‘‘நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே மே காயதோ சந்த³னக³ந்தோ⁴ வாயது, முக²தோ உப்பலக³ந்தோ⁴’’தி பத்த²னங் கத்வா சேதியங் வந்தி³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா அக³மாஸி.
Tena ca samayena kassapadasabalo parinibbāyi, tassa ghanakoṭṭimāhi satasahassagghanikāhi rattasuvaṇṇaiṭṭhakāhi yojanubbedhaṃ cetiyaṃ ārabhiṃsu. Tasmiṃ cetiye kariyamāne sā seṭṭhidhītā cintesi – ‘‘ahaṃ sattasu ṭhānesu paṭinivattitā, kiṃ me jīvitenā’’ti attano sarīrābharaṇabhaṇḍakaṃ bhañjāpetvā suvaṇṇaiṭṭhakaṃ kāresi ratanāyataṃ vidatthivitthinnaṃ caturaṅgulubbedhaṃ. Tato haritālamanosilāpiṇḍaṃ gahetvā aṭṭha uppalahatthake ādāya cetiyakaraṇaṭṭhānaṃ gatā. Tasmiñca khaṇe ekā iṭṭhakāpanti parikkhipitvā āgacchamānā ghaṭaniṭṭhakāya ūnā hoti. Seṭṭhidhītā vaḍḍhakiṃ āha – ‘‘imaṃ iṭṭhakaṃ ettha ṭhapethā’’ti. Amma, bhaddake kāle āgatāsi, sayameva ṭhapehīti. Sā āruyha telena haritālamanosilaṃ yojetvā tena bandhanena iṭṭhakaṃ patiṭṭhapetvā upari aṭṭhahi uppalahatthakehi pūjaṃ katvā vanditvā ‘‘nibbattanibbattaṭṭhāne me kāyato candanagandho vāyatu, mukhato uppalagandho’’ti patthanaṃ katvā cetiyaṃ vanditvā padakkhiṇaṃ katvā agamāsi.
அத² தஸ்மிங்யேவ க²ணே யஸ்ஸ ஸெட்டி²புத்தஸ்ஸ பட²மங் கே³ஹங் நீதா, தஸ்ஸ தங் ஆரப்³ப⁴ ஸதி உத³பாதி³. நக³ரேபி நக்க²த்தங் ஸங்கு⁴ட்ட²ங் ஹோதி. ஸோ உபட்டா²கே ஆஹ – ‘‘ததா³ இத⁴ ஆனீதா ஸெட்டி²தீ⁴தா அத்தி², கஹங் ஸா’’தி? குலகே³ஹே ஸாமீதி. ஆனேத² நங், நக்க²த்தங் கீளிஸ்ஸாமாதி. தே க³ந்த்வா தங் வந்தி³த்வா டி²தா ‘‘கிங், தாதா, ஆக³தத்தா²’’தி தாய புட்டா² தங் பவத்திங் ஆசிக்கி²ங்ஸு. தாதா, மயா ஆப⁴ரணப⁴ண்டே³ன சேதியங் பூஜிதங், ஆப⁴ரணங் மே நத்தீ²தி. தே க³ந்த்வா ஸெட்டி²புத்தஸ்ஸ ஆரோசேஸுங். ஆனேத² நங், பிளந்த⁴னங் லபி⁴ஸ்ஸாமாதி. தே ஆனயிங்ஸு. தஸ்ஸா ஸஹ க⁴ரப்பவேஸனேன ஸகலகே³ஹங் சந்த³னக³ந்த⁴ஞ்சேவ நீலுப்பலக³ந்த⁴ஞ்ச வாயி.
Atha tasmiṃyeva khaṇe yassa seṭṭhiputtassa paṭhamaṃ gehaṃ nītā, tassa taṃ ārabbha sati udapādi. Nagarepi nakkhattaṃ saṅghuṭṭhaṃ hoti. So upaṭṭhāke āha – ‘‘tadā idha ānītā seṭṭhidhītā atthi, kahaṃ sā’’ti? Kulagehe sāmīti. Ānetha naṃ, nakkhattaṃ kīḷissāmāti. Te gantvā taṃ vanditvā ṭhitā ‘‘kiṃ, tātā, āgatatthā’’ti tāya puṭṭhā taṃ pavattiṃ ācikkhiṃsu. Tātā, mayā ābharaṇabhaṇḍena cetiyaṃ pūjitaṃ, ābharaṇaṃ me natthīti. Te gantvā seṭṭhiputtassa ārocesuṃ. Ānetha naṃ, piḷandhanaṃ labhissāmāti. Te ānayiṃsu. Tassā saha gharappavesanena sakalagehaṃ candanagandhañceva nīluppalagandhañca vāyi.
ஸெட்டி²புத்தோ தங் புச்சி² ‘‘பட²மங் தவ ஸரீரதோ து³க்³க³ந்தோ⁴ வாயி, இதா³னி பன தே ஸரீரதோ சந்த³னக³ந்தோ⁴, முக²தோ உப்பலக³ந்தோ⁴ வாயதி, கிங் ஏத’’ந்தி? ஸா ஆதி³தோ பட்டா²ய அத்தனா கதகம்மங் ஆரோசேஸி. ஸெட்டி²புத்தோ ‘‘நிய்யானிகங் வத பு³த்³த⁴ஸாஸன’’ந்தி பஸீதி³த்வா யோஜனிகங் ஸுவண்ணசேதியங் கம்ப³லகஞ்சுகேன பரிக்கி²பித்வா தத்த² தத்த² ரத²சக்கப்பமாணேஹி ஸுவண்ணபது³மேஹி அலங்கரி. தேஸங் த்³வாத³ஸஹத்தா² ஓலம்ப³கா ஹொந்தி. ஸோ தத்த² யாவதாயுகங் ட²த்வா ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சுதோ பா³ராணஸிதோ யோஜனமத்தே டா²னே அஞ்ஞதரஸ்மிங் அமச்சகுலே நிப்³ப³த்தி. ஸெட்டி²கஞ்ஞாபி தே³வலோகதோ சவித்வா ராஜகுலே ஜெட்ட²தீ⁴தா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி.
Seṭṭhiputto taṃ pucchi ‘‘paṭhamaṃ tava sarīrato duggandho vāyi, idāni pana te sarīrato candanagandho, mukhato uppalagandho vāyati, kiṃ eta’’nti? Sā ādito paṭṭhāya attanā katakammaṃ ārocesi. Seṭṭhiputto ‘‘niyyānikaṃ vata buddhasāsana’’nti pasīditvā yojanikaṃ suvaṇṇacetiyaṃ kambalakañcukena parikkhipitvā tattha tattha rathacakkappamāṇehi suvaṇṇapadumehi alaṅkari. Tesaṃ dvādasahatthā olambakā honti. So tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā sagge nibbattitvā tato cuto bārāṇasito yojanamatte ṭhāne aññatarasmiṃ amaccakule nibbatti. Seṭṭhikaññāpi devalokato cavitvā rājakule jeṭṭhadhītā hutvā nibbatti.
தேஸு வயபத்தேஸு குமாரஸ்ஸ வஸனகா³மே நக்க²த்தங் ஸங்கு⁴ட்ட²ங். ஸோ மாதரங் ஆஹ – ‘‘ஸாடகங் மே , அம்ம, தே³ஹி, நக்க²த்தங் கீளிஸ்ஸாமீ’’தி. ஸா தோ⁴தவத்த²ங் நீஹரித்வா அதா³ஸி. அம்ம, தூ²லங் இத³ங், அஞ்ஞங் தே³ஹீதி. அஞ்ஞங் நீஹரித்வா அதா³ஸி, தம்பி படிக்கி²பி. அஞ்ஞங் நீஹரித்வா அதா³ஸி, தம்பி படிக்கி²பி. அத² நங் மாதா ஆஹ – ‘‘தாத, யாதி³ஸே கே³ஹே மயங் ஜாதா, நத்தி² நோ இதோ ஸுகு²மதரஸ்ஸ படிலாபா⁴ய புஞ்ஞ’’ந்தி. தேன ஹி லப⁴னட்டா²னங் க³ச்சா²மி, அம்மாதி. புத்த அஹங் அஜ்ஜேவ துய்ஹங் பா³ராணஸினக³ரே ரஜ்ஜபடிலாப⁴ங் இச்சா²மீதி. ஸோ மாதரங் வந்தி³த்வா ஆஹ – ‘‘க³ச்சா²மி, அம்மா’’தி. க³ச்ச², தாதாதி. ஏவங் கிரஸ்ஸா சித்தங் அஹோஸி – ‘‘கஹங் க³மிஸ்ஸதி, இத⁴ வா எத்த² வா கே³ஹே நிஸீதி³ஸ்ஸதீ’’தி? ஸோ பன புஞ்ஞனியாமேன நிக்க²மித்வா பா³ராணஸிங் க³ந்த்வா உய்யானே மங்க³லஸிலாபட்டே ஸஸீஸங் பாருபித்வா நிபஜ்ஜி. ஸோ ச பா³ராணஸிரஞ்ஞோ காலகதஸ்ஸ ஸத்தமோ தி³வஸோ ஹோதி.
Tesu vayapattesu kumārassa vasanagāme nakkhattaṃ saṅghuṭṭhaṃ. So mātaraṃ āha – ‘‘sāṭakaṃ me , amma, dehi, nakkhattaṃ kīḷissāmī’’ti. Sā dhotavatthaṃ nīharitvā adāsi. Amma, thūlaṃ idaṃ, aññaṃ dehīti. Aññaṃ nīharitvā adāsi, tampi paṭikkhipi. Aññaṃ nīharitvā adāsi, tampi paṭikkhipi. Atha naṃ mātā āha – ‘‘tāta, yādise gehe mayaṃ jātā, natthi no ito sukhumatarassa paṭilābhāya puñña’’nti. Tena hi labhanaṭṭhānaṃ gacchāmi, ammāti. Putta ahaṃ ajjeva tuyhaṃ bārāṇasinagare rajjapaṭilābhaṃ icchāmīti. So mātaraṃ vanditvā āha – ‘‘gacchāmi, ammā’’ti. Gaccha, tātāti. Evaṃ kirassā cittaṃ ahosi – ‘‘kahaṃ gamissati, idha vā ettha vā gehe nisīdissatī’’ti? So pana puññaniyāmena nikkhamitvā bārāṇasiṃ gantvā uyyāne maṅgalasilāpaṭṭe sasīsaṃ pārupitvā nipajji. So ca bārāṇasirañño kālakatassa sattamo divaso hoti.
அமச்சா ரஞ்ஞோ ஸரீரகிச்சங் கத்வா ராஜங்க³ணே நிஸீதி³த்வா மந்தயிங்ஸு – ‘‘ரஞ்ஞோ ஏகா தீ⁴தாவ அத்தி², புத்தோ நத்தி², அராஜகங் ரஜ்ஜங் ந வட்டதி, கோ ராஜா ஹோதீ’’தி மந்தெத்வா ‘‘த்வங் ஹோஹி, த்வங் ஹோஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. புரோஹிதோ ஆஹ – ‘‘ப³ஹுங் ஓலோகேதுங் ந வட்டதி, பு²ஸ்ஸரத²ங் விஸ்ஸஜ்ஜேமா’’தி. தே குமுத³வண்ணே சத்தாரோ ஸிந்த⁴வே யோஜெத்வா பஞ்சவித⁴ங் ராஜககுத⁴ப⁴ண்ட³ங் ஸேதச்ச²த்தஞ்ச ரத²ஸ்மிங்யேவ ட²பெத்வா ரத²ங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா பச்ச²தோ தூரியானி பக்³க³ண்ஹாபேஸுங். ரதோ² பாசீனத்³வாரேன நிக்க²மித்வா உய்யானாபி⁴முகோ² அஹோஸி. ‘‘பரிசயேன உய்யானாபி⁴முகோ² க³ச்ச²தி, நிவத்தேமா’’தி கேசி ஆஹங்ஸு. புரோஹிதோ ‘‘மா நிவத்தயித்தா²’’தி ஆஹ. ரதோ² குமாரங் பத³க்கி²ணங் கத்வா ஆரோஹனஸஜ்ஜோ ஹுத்வா அட்டா²ஸி. புரோஹிதோ பாருபனகண்ணங் அபனெத்வா பாத³தலானி ஓலோகெந்தோ ‘‘திட்ட²து அயங் தீ³போ, த்³விஸஹஸ்ஸதீ³பபரிவாரேஸு சதூஸு தீ³பேஸு ஏஸோ ரஜ்ஜங் காரேதுங் யுத்தோ’’தி வத்வா ‘‘புனபி தூரியானி பக்³க³ண்ஹத² , புனபி தூரியானி பக்³க³ண்ஹதா²’’தி திக்க²த்துங் தூரியானி பக்³க³ண்ஹாபேஸி.
Amaccā rañño sarīrakiccaṃ katvā rājaṅgaṇe nisīditvā mantayiṃsu – ‘‘rañño ekā dhītāva atthi, putto natthi, arājakaṃ rajjaṃ na vaṭṭati, ko rājā hotī’’ti mantetvā ‘‘tvaṃ hohi, tvaṃ hohī’’ti āhaṃsu. Purohito āha – ‘‘bahuṃ oloketuṃ na vaṭṭati, phussarathaṃ vissajjemā’’ti. Te kumudavaṇṇe cattāro sindhave yojetvā pañcavidhaṃ rājakakudhabhaṇḍaṃ setacchattañca rathasmiṃyeva ṭhapetvā rathaṃ vissajjetvā pacchato tūriyāni paggaṇhāpesuṃ. Ratho pācīnadvārena nikkhamitvā uyyānābhimukho ahosi. ‘‘Paricayena uyyānābhimukho gacchati, nivattemā’’ti keci āhaṃsu. Purohito ‘‘mā nivattayitthā’’ti āha. Ratho kumāraṃ padakkhiṇaṃ katvā ārohanasajjo hutvā aṭṭhāsi. Purohito pārupanakaṇṇaṃ apanetvā pādatalāni olokento ‘‘tiṭṭhatu ayaṃ dīpo, dvisahassadīpaparivāresu catūsu dīpesu eso rajjaṃ kāretuṃ yutto’’ti vatvā ‘‘punapi tūriyāni paggaṇhatha , punapi tūriyāni paggaṇhathā’’ti tikkhattuṃ tūriyāni paggaṇhāpesi.
அத² குமாரோ முக²ங் விவரித்வா ஓலோகெத்வா ‘‘கேன கம்மேன ஆக³தத்தா²’’தி ஆஹ. தே³வ தும்ஹாகங் ரஜ்ஜங் பாபுணாதீதி. ராஜா கஹந்தி? தே³வத்தங் க³தோ ஸாமீதி. கதி தி³வஸா அதிக்கந்தாதி? அஜ்ஜ ஸத்தமோ தி³வஸோதி. புத்தோ வா தீ⁴தா வா நத்தீ²தி? தீ⁴தா அத்தி² தே³வ, புத்தோ நத்தீ²தி. கரிஸ்ஸாமி ரஜ்ஜந்தி. தே தாவதே³வ அபி⁴ஸேகமண்ட³பங் காரெத்வா ராஜதீ⁴தரங் ஸப்³பா³லங்காரேஹி அலங்கரித்வா உய்யானங் ஆனெத்வா குமாரஸ்ஸ அபி⁴ஸேகங் அகங்ஸு.
Atha kumāro mukhaṃ vivaritvā oloketvā ‘‘kena kammena āgatatthā’’ti āha. Deva tumhākaṃ rajjaṃ pāpuṇātīti. Rājā kahanti? Devattaṃ gato sāmīti. Kati divasā atikkantāti? Ajja sattamo divasoti. Putto vā dhītā vā natthīti? Dhītā atthi deva, putto natthīti. Karissāmi rajjanti. Te tāvadeva abhisekamaṇḍapaṃ kāretvā rājadhītaraṃ sabbālaṅkārehi alaṅkaritvā uyyānaṃ ānetvā kumārassa abhisekaṃ akaṃsu.
அத²ஸ்ஸ கதாபி⁴ஸேகஸ்ஸ ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகங் வத்த²ங் உபஹரிங்ஸு. ஸோ ‘‘கிமித³ங், தாதா’’தி ஆஹ. நிவாஸனவத்த²ங் தே³வாதி. நனு, தாதா, தூ²லங், அஞ்ஞங் ஸுகு²மதரங் நத்தீ²தி? மனுஸ்ஸானங் பரிபோ⁴க³வத்தே²ஸு இதோ ஸுகு²மதரங் நத்தி² தே³வாதி. தும்ஹாகங் ராஜா ஏவரூபங் நிவாஸேஸீதி? ஆம, தே³வாதி. ந மஞ்ஞே புஞ்ஞவா தும்ஹாகங் ராஜா, ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரங் ஆஹரத², லபி⁴ஸ்ஸாம வத்த²ந்தி. தே ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரங் ஆஹரிங்ஸு. ஸோ உட்டா²ய ஹத்தே² தோ⁴வித்வா முக²ங் விக்கா²லெத்வா ஹத்தே²ன உத³கங் ஆதா³ய புரத்தி²மாய தி³ஸாய அப்³பு⁴க்கிரி, தாவதே³வ க⁴னபத²விங் பி⁴ந்தி³த்வா அட்ட² கப்பருக்கா² உட்ட²ஹிங்ஸு. புன உத³கங் க³ஹெத்வா த³க்கி²ணங் பச்சி²மங் உத்தரந்தி ஏவங் சதஸ்ஸோபி தி³ஸா அப்³பு⁴க்கிரி, ஸப்³ப³தி³ஸாஸு அட்ட²ட்ட² கத்வா த்³வத்திங்ஸ கப்பருக்கா² உட்ட²ஹிங்ஸு. ஸோ ஏகங் தி³ப்³ப³து³ஸ்ஸங் நிவாஸெத்வா ஏகங் பாருபித்வா ‘‘நந்த³ரஞ்ஞோ விஜிதே ஸுத்தகந்திகா இத்தி²யோ மா ஸுத்தங் கந்திங்ஸூதி ஏவங் பே⁴ரிங் சராபேதா²’’தி வத்வா ச²த்தங் உஸ்ஸாபெத்வா அலங்கதபடியத்தோ ஹத்தி²க்க²ந்த⁴வரக³தோ நக³ரங் பவிஸித்வா பாஸாத³ங் ஆருய்ஹ மஹாஸம்பத்திங் அனுப⁴வி.
Athassa katābhisekassa sahassagghanakaṃ vatthaṃ upahariṃsu. So ‘‘kimidaṃ, tātā’’ti āha. Nivāsanavatthaṃ devāti. Nanu, tātā, thūlaṃ, aññaṃ sukhumataraṃ natthīti? Manussānaṃ paribhogavatthesu ito sukhumataraṃ natthi devāti. Tumhākaṃ rājā evarūpaṃ nivāsesīti? Āma, devāti. Na maññe puññavā tumhākaṃ rājā, suvaṇṇabhiṅgāraṃ āharatha, labhissāma vatthanti. Te suvaṇṇabhiṅgāraṃ āhariṃsu. So uṭṭhāya hatthe dhovitvā mukhaṃ vikkhāletvā hatthena udakaṃ ādāya puratthimāya disāya abbhukkiri, tāvadeva ghanapathaviṃ bhinditvā aṭṭha kapparukkhā uṭṭhahiṃsu. Puna udakaṃ gahetvā dakkhiṇaṃ pacchimaṃ uttaranti evaṃ catassopi disā abbhukkiri, sabbadisāsu aṭṭhaṭṭha katvā dvattiṃsa kapparukkhā uṭṭhahiṃsu. So ekaṃ dibbadussaṃ nivāsetvā ekaṃ pārupitvā ‘‘nandarañño vijite suttakantikā itthiyo mā suttaṃ kantiṃsūti evaṃ bheriṃ carāpethā’’ti vatvā chattaṃ ussāpetvā alaṅkatapaṭiyatto hatthikkhandhavaragato nagaraṃ pavisitvā pāsādaṃ āruyha mahāsampattiṃ anubhavi.
ஏவங் காலே க³ச்ச²ந்தே ஏகதி³வஸங் தே³வீ ரஞ்ஞோ மஹாஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா ‘‘அஹோ தபஸ்ஸீ’’தி காருஞ்ஞாகாரங் த³ஸ்ஸேஸி. ‘‘கிமித³ங் தே³வீ’’தி ச புட்டா² ‘‘அதிமஹதீ தே தே³வ ஸம்பத்தி, அதீதே பு³த்³தா⁴னங் ஸத்³த³ஹித்வா கல்யாணங் அகத்த², இதா³னி அனாக³தஸ்ஸ பச்சயங் குஸலங் ந கரோதா²’’தி ஆஹ. கஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமி, ஸீலவந்தோ நத்தீ²தி. ‘‘அஸுஞ்ஞோ, தே³வ, ஜம்பு³தீ³போ அரஹந்தேஹி, தும்ஹே தா³னமேவ ஸஜ்ஜேத², அஹங் அரஹந்தே லச்சா²மீ’’தி ஆஹ. ராஜா புனதி³வஸே பாசீனத்³வாரே தா³னங் ஸஜ்ஜாபேஸி. தே³வீ பாதோவ உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்டா²ய உபரிபாஸாதே³ புரத்தா²பி⁴முகா² உரேன நிபஜ்ஜித்வா ‘‘ஸசே ஏதிஸ்ஸா தி³ஸாய அரஹந்தோ அத்தி², ஸ்வே ஆக³ந்த்வா அம்ஹாகங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹந்தூ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸங் தி³ஸாயங் அரஹந்தோ நாஹேஸுங், தங் ஸக்காரங் கபணயாசகானங் அத³ங்ஸு.
Evaṃ kāle gacchante ekadivasaṃ devī rañño mahāsampattiṃ disvā ‘‘aho tapassī’’ti kāruññākāraṃ dassesi. ‘‘Kimidaṃ devī’’ti ca puṭṭhā ‘‘atimahatī te deva sampatti, atīte buddhānaṃ saddahitvā kalyāṇaṃ akattha, idāni anāgatassa paccayaṃ kusalaṃ na karothā’’ti āha. Kassa dassāmi, sīlavanto natthīti. ‘‘Asuñño, deva, jambudīpo arahantehi, tumhe dānameva sajjetha, ahaṃ arahante lacchāmī’’ti āha. Rājā punadivase pācīnadvāre dānaṃ sajjāpesi. Devī pātova uposathaṅgāni adhiṭṭhāya uparipāsāde puratthābhimukhā urena nipajjitvā ‘‘sace etissā disāya arahanto atthi, sve āgantvā amhākaṃ bhikkhaṃ gaṇhantū’’ti āha. Tassaṃ disāyaṃ arahanto nāhesuṃ, taṃ sakkāraṃ kapaṇayācakānaṃ adaṃsu.
புனதி³வஸே த³க்கி²ணத்³வாரே தா³னங் ஸஜ்ஜெத்வா ததே²வ அகாஸி, புனதி³வஸே பச்சி²மத்³வாரே. உத்தரத்³வாரே ஸஜ்ஜனதி³வஸே பன தே³வியா ததே²வ நிமந்திதே ஹிமவந்தே வஸந்தானங் பது³மவதியா புத்தானங் பஞ்சஸதானங் பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ஜெட்ட²கோ மஹாபது³மபச்சேகபு³த்³தோ⁴ பா⁴திகே ஆமந்தேஸி – ‘‘மாரிஸா, நந்த³ராஜா தும்ஹே நிமந்தேதி, அதி⁴வாஸேத² தஸ்ஸா’’தி. தே அதி⁴வாஸெத்வா புனதி³வஸே அனோதத்தத³ஹே முக²ங் தோ⁴வித்வா ஆகாஸேன ஆக³ந்த்வா உத்தரத்³வாரே ஓதரிங்ஸு. மனுஸ்ஸா க³ந்த்வா ‘‘பஞ்சஸதா, தே³வ, பச்சேகபு³த்³தா⁴ ஆக³தா’’தி ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங். ராஜா ஸத்³தி⁴ங் தே³வியா க³ந்த்வா வந்தி³த்வா பத்தங் க³ஹெத்வா பச்சேகபு³த்³தே⁴ பாஸாத³ங் ஆரோபெத்வா தத்ர தேஸங் தா³னங் த³த்வா ப⁴த்தகிச்சாவஸானே ராஜா ஸங்க⁴த்தே²ரஸ்ஸ, தே³வீ ஸங்க⁴னவகஸ்ஸ பாத³மூலே நிபஜ்ஜித்வா, ‘‘அய்யா, பச்சயேஹி ந கிலமிஸ்ஸந்தி, மயங் புஞ்ஞேன ந ஹாயிஸ்ஸாம, அம்ஹாகங் யாவஜீவங் இத⁴ நிவாஸாய படிஞ்ஞங் தே³தா²’’தி. படிஞ்ஞங் காரெத்வா உய்யானே பஞ்ச பண்ணஸாலாஸதானி பஞ்ச சங்கமனஸதானீதி ஸப்³பா³காரேன நிவாஸட்டா²னங் ஸம்பாதெ³த்வா தத்த² வஸாபேஸுங்.
Punadivase dakkhiṇadvāre dānaṃ sajjetvā tatheva akāsi, punadivase pacchimadvāre. Uttaradvāre sajjanadivase pana deviyā tatheva nimantite himavante vasantānaṃ padumavatiyā puttānaṃ pañcasatānaṃ paccekabuddhānaṃ jeṭṭhako mahāpadumapaccekabuddho bhātike āmantesi – ‘‘mārisā, nandarājā tumhe nimanteti, adhivāsetha tassā’’ti. Te adhivāsetvā punadivase anotattadahe mukhaṃ dhovitvā ākāsena āgantvā uttaradvāre otariṃsu. Manussā gantvā ‘‘pañcasatā, deva, paccekabuddhā āgatā’’ti rañño ārocesuṃ. Rājā saddhiṃ deviyā gantvā vanditvā pattaṃ gahetvā paccekabuddhe pāsādaṃ āropetvā tatra tesaṃ dānaṃ datvā bhattakiccāvasāne rājā saṅghattherassa, devī saṅghanavakassa pādamūle nipajjitvā, ‘‘ayyā, paccayehi na kilamissanti, mayaṃ puññena na hāyissāma, amhākaṃ yāvajīvaṃ idha nivāsāya paṭiññaṃ dethā’’ti. Paṭiññaṃ kāretvā uyyāne pañca paṇṇasālāsatāni pañca caṅkamanasatānīti sabbākārena nivāsaṭṭhānaṃ sampādetvā tattha vasāpesuṃ.
ஏவங் காலே க³ச்ச²ந்தே ரஞ்ஞோ பச்சந்தோ குபிதோ. ஸோ ‘‘அஹங் பச்சந்தங் வூபஸமேதுங் க³ச்சா²மி, த்வங் பச்சேகபு³த்³தே⁴ஸு மா பமஜ்ஜீ’’தி தே³விங் ஓவதி³த்வா க³தோ. தஸ்மிங் அனாக³தேயேவ பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ஆயுஸங்கா²ரா கீ²ணா. மஹாபது³மபச்சேகபு³த்³தோ⁴ தியாமரத்திங் ஜா²னகீளங் கீளித்வா அருணுக்³க³மனே ஆலம்ப³னப²லகங் ஆலம்பி³த்வா டி²தகோவ அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³யி. ஏதேனுபாயேன ஸேஸாபீதி ஸப்³பே³வ பரினிப்³பு³தா. புனதி³வஸே தே³வீ பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் நிஸீத³னட்டா²னங் ஹரிதுபலித்தங் காரெத்வா புப்பா²னி விகிரித்வா தூ⁴மங் த³த்வா தேஸங் ஆக³மனங் ஓலோகெந்தீ நிஸின்னா; ஆக³மனங் அபஸ்ஸந்தீ புரிஸங் பேஸேஸி ‘‘க³ச்ச², தாத, ஜானாஹி, கிங் அய்யானங் கிஞ்சி அபா²ஸுக’’ந்தி. ஸோ க³ந்த்வா மஹாபது³மஸ்ஸ பண்ணஸாலாத்³வாரங் விவரித்வா தத்த² அபஸ்ஸந்தோ சங்கமனங் க³ந்த்வா ஆலம்ப³னப²லகங் நிஸ்ஸாய டி²தங் தி³ஸ்வா வந்தி³த்வா ‘‘காலோ, ப⁴ந்தே’’தி ஆஹ. பரினிப்³பு³தஸரீரங் கிங் கதெ²ஸ்ஸதி? ஸோ ‘‘நித்³தா³யதி மஞ்ஞே’’தி க³ந்த்வா பிட்டி²பாதே³ ஹத்தே²ன பராமஸித்வா பாதா³னங் ஸீதலதாய சேவ த²த்³த⁴தாய ச பரினிப்³பு³தபா⁴வங் ஞத்வா து³தியஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மாஸி, ஏவங் ததியஸ்ஸாதி ஸப்³பே³ஸங் பரினிப்³பு³தபா⁴வங் ஞத்வா ராஜகுலங் க³தோ. ‘‘கஹங், தாத, பச்சேகபு³த்³தா⁴’’தி புட்டோ² ‘‘பரினிப்³பு³தா தே³வீ’’தி ஆஹ . தே³வீ கந்த³ந்தீ ரோத³ந்தீ நிக்க²மித்வா நாக³ரேஹி ஸத்³தி⁴ங் தத்த² க³ந்த்வா ஸாது⁴கீளிதங் காரெத்வா பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ஸரீரகிச்சங் கத்வா தா⁴துயோ க³ஹெத்வா சேதியங் பதிட்டா²பேஸி.
Evaṃ kāle gacchante rañño paccanto kupito. So ‘‘ahaṃ paccantaṃ vūpasametuṃ gacchāmi, tvaṃ paccekabuddhesu mā pamajjī’’ti deviṃ ovaditvā gato. Tasmiṃ anāgateyeva paccekabuddhānaṃ āyusaṅkhārā khīṇā. Mahāpadumapaccekabuddho tiyāmarattiṃ jhānakīḷaṃ kīḷitvā aruṇuggamane ālambanaphalakaṃ ālambitvā ṭhitakova anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyi. Etenupāyena sesāpīti sabbeva parinibbutā. Punadivase devī paccekabuddhānaṃ nisīdanaṭṭhānaṃ haritupalittaṃ kāretvā pupphāni vikiritvā dhūmaṃ datvā tesaṃ āgamanaṃ olokentī nisinnā; āgamanaṃ apassantī purisaṃ pesesi ‘‘gaccha, tāta, jānāhi, kiṃ ayyānaṃ kiñci aphāsuka’’nti. So gantvā mahāpadumassa paṇṇasālādvāraṃ vivaritvā tattha apassanto caṅkamanaṃ gantvā ālambanaphalakaṃ nissāya ṭhitaṃ disvā vanditvā ‘‘kālo, bhante’’ti āha. Parinibbutasarīraṃ kiṃ kathessati? So ‘‘niddāyati maññe’’ti gantvā piṭṭhipāde hatthena parāmasitvā pādānaṃ sītalatāya ceva thaddhatāya ca parinibbutabhāvaṃ ñatvā dutiyassa santikaṃ agamāsi, evaṃ tatiyassāti sabbesaṃ parinibbutabhāvaṃ ñatvā rājakulaṃ gato. ‘‘Kahaṃ, tāta, paccekabuddhā’’ti puṭṭho ‘‘parinibbutā devī’’ti āha . Devī kandantī rodantī nikkhamitvā nāgarehi saddhiṃ tattha gantvā sādhukīḷitaṃ kāretvā paccekabuddhānaṃ sarīrakiccaṃ katvā dhātuyo gahetvā cetiyaṃ patiṭṭhāpesi.
ராஜா பச்சந்தங் வூபஸமெத்வா ஆக³தோ பச்சுக்³க³மனங் ஆக³தங் தே³விங் புச்சி² – ‘‘கிங், ப⁴த்³தே³, பச்சேகபு³த்³தே⁴ஸு நப்பமஜ்ஜி, நிரோகா³ அய்யா’’தி? பரினிப்³பு³தா தே³வாதி. ராஜா சிந்தேஸி – ‘‘ஏவரூபானம்பி பண்டி³தானங் மரணங் உப்பஜ்ஜதி, அம்ஹாகங் குதோ மொக்கோ²’’தி? ஸோ நக³ரங் அக³ந்த்வா உய்யானமேவ பவிஸித்வா ஜெட்ட²புத்தங் பக்கோஸாபெத்வா தஸ்ஸ ரஜ்ஜங் படியாதெ³த்வா ஸயங் ஸமணகபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜி. தே³வீபி ‘‘இமஸ்மிங் பப்³ப³ஜிதே அஹங் கிங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி தத்தே²வ உய்யானே பப்³ப³ஜிதா. த்³வேபி ஜா²னங் பா⁴வெத்வா ததோ சுதா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்திங்ஸு.
Rājā paccantaṃ vūpasametvā āgato paccuggamanaṃ āgataṃ deviṃ pucchi – ‘‘kiṃ, bhadde, paccekabuddhesu nappamajji, nirogā ayyā’’ti? Parinibbutā devāti. Rājā cintesi – ‘‘evarūpānampi paṇḍitānaṃ maraṇaṃ uppajjati, amhākaṃ kuto mokkho’’ti? So nagaraṃ agantvā uyyānameva pavisitvā jeṭṭhaputtaṃ pakkosāpetvā tassa rajjaṃ paṭiyādetvā sayaṃ samaṇakapabbajjaṃ pabbaji. Devīpi ‘‘imasmiṃ pabbajite ahaṃ kiṃ karissāmī’’ti tattheva uyyāne pabbajitā. Dvepi jhānaṃ bhāvetvā tato cutā brahmaloke nibbattiṃsu.
தேஸு தத்தே²வ வஸந்தேஸு அம்ஹாகங் ஸத்தா² லோகே உப்பஜ்ஜித்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ அனுபுப்³பே³ன ராஜக³ஹங் பாவிஸி. ஸத்த²ரி தத்த² வஸந்தே அயங் பிப்பலிமாணவோ மக³த⁴ரட்டே² மஹாதித்த²ப்³ராஹ்மணகா³மே கபிலப்³ராஹ்மணஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தோ, அயங் ப⁴த்³தா³ காபிலானீ மத்³த³ரட்டே² ஸாக³லனக³ரே கோஸியகொ³த்தப்³ராஹ்மணஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தா. தேஸங் அனுக்கமேன வட்³ட⁴மானானங் பிப்பலிமாணவஸ்ஸ வீஸதிமே வஸ்ஸே ப⁴த்³தா³ய ஸோளஸமே வஸ்ஸே ஸம்பத்தே மாதாபிதரோ புத்தங் ஓலோகெத்வா, ‘‘தாத, த்வங் வயபத்தோ, குலவங்ஸோ நாம பதிட்டா²பேதப்³போ³’’தி அதிவிய நிப்பீளயிங்ஸு. மாணவோ ஆஹ – ‘‘மய்ஹங் ஸோதபதே² ஏவரூபங் கத²ங் மா கதே²த², அஹங் யாவ தும்ஹே த⁴ரத², தாவ படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமி, தும்ஹாகங் அச்சயேன நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி. தே கதிபாஹங் அதிக்கமித்வா புன கத²யிங்ஸு, ஸோபி ததே²வ படிக்கி²பி. புனபி கத²யிங்ஸு, புனபி படிக்கி²பி. ததோ பட்டா²ய மாதா நிரந்தரங் கதே²ஸியேவ.
Tesu tattheva vasantesu amhākaṃ satthā loke uppajjitvā pavattitavaradhammacakko anupubbena rājagahaṃ pāvisi. Satthari tattha vasante ayaṃ pippalimāṇavo magadharaṭṭhe mahātitthabrāhmaṇagāme kapilabrāhmaṇassa aggamahesiyā kucchimhi nibbatto, ayaṃ bhaddā kāpilānī maddaraṭṭhe sāgalanagare kosiyagottabrāhmaṇassa aggamahesiyā kucchimhi nibbattā. Tesaṃ anukkamena vaḍḍhamānānaṃ pippalimāṇavassa vīsatime vasse bhaddāya soḷasame vasse sampatte mātāpitaro puttaṃ oloketvā, ‘‘tāta, tvaṃ vayapatto, kulavaṃso nāma patiṭṭhāpetabbo’’ti ativiya nippīḷayiṃsu. Māṇavo āha – ‘‘mayhaṃ sotapathe evarūpaṃ kathaṃ mā kathetha, ahaṃ yāva tumhe dharatha, tāva paṭijaggissāmi, tumhākaṃ accayena nikkhamitvā pabbajissāmī’’ti. Te katipāhaṃ atikkamitvā puna kathayiṃsu, sopi tatheva paṭikkhipi. Punapi kathayiṃsu, punapi paṭikkhipi. Tato paṭṭhāya mātā nirantaraṃ kathesiyeva.
மாணவோ ‘‘மம மாதரங் ஸஞ்ஞாபெஸ்ஸாமீ’’தி ரத்தஸுவண்ணஸ்ஸ நிக்க²ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஸுவண்ணகாரேஹி ஏகங் இத்தி²ரூபங் காராபெத்வா தஸ்ஸ மஜ்ஜனக⁴ட்டனாதி³கம்மபரியோஸானே தங் ரத்தவத்த²ங் நிவாஸாபெத்வா வண்ணஸம்பன்னேஹி புப்பே²ஹி சேவ நானாஅலங்காரேஹி ச அலங்காராபெத்வா மாதரங் பக்கோஸாபெத்வா ஆஹ – ‘‘அம்ம, ஏவரூபங் ஆரம்மணங் லப⁴ந்தோ கே³ஹே வஸிஸ்ஸாமி, அலப⁴ந்தோ ந வஸிஸ்ஸாமீ’’தி . பண்டி³தா ப்³ராஹ்மணீ சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் புத்தோ புஞ்ஞவா தி³ன்னதா³னோ கதாபி⁴னீஹாரோ, புஞ்ஞங் கரொந்தோ ந ஏககோவ அகாஸி, அத்³தா⁴ ஏதேன ஸஹ கதபுஞ்ஞா ஸுவண்ணரூபகபடிபா⁴கா³வ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அட்ட² ப்³ராஹ்மணே பக்கோஸாபெத்வா ஸப்³ப³காமேஹி ஸந்தப்பெத்வா ஸுவண்ணரூபகங் ரத²ங் ஆரோபெத்வா ‘‘க³ச்ச²த², தாதா, யத்த² அம்ஹாகங் ஜாதிகொ³த்தபோ⁴கே³ஹி ஸமானகுலே ஏவரூபங் தா³ரிகங் பஸ்ஸத², இமமேவ ஸுவண்ணரூபகங் பண்ணாகாரங் கத்வா தே³தா²’’தி உய்யோஜேஸி.
Māṇavo ‘‘mama mātaraṃ saññāpessāmī’’ti rattasuvaṇṇassa nikkhasahassaṃ datvā suvaṇṇakārehi ekaṃ itthirūpaṃ kārāpetvā tassa majjanaghaṭṭanādikammapariyosāne taṃ rattavatthaṃ nivāsāpetvā vaṇṇasampannehi pupphehi ceva nānāalaṅkārehi ca alaṅkārāpetvā mātaraṃ pakkosāpetvā āha – ‘‘amma, evarūpaṃ ārammaṇaṃ labhanto gehe vasissāmi, alabhanto na vasissāmī’’ti . Paṇḍitā brāhmaṇī cintesi – ‘‘mayhaṃ putto puññavā dinnadāno katābhinīhāro, puññaṃ karonto na ekakova akāsi, addhā etena saha katapuññā suvaṇṇarūpakapaṭibhāgāva bhavissatī’’ti aṭṭha brāhmaṇe pakkosāpetvā sabbakāmehi santappetvā suvaṇṇarūpakaṃ rathaṃ āropetvā ‘‘gacchatha, tātā, yattha amhākaṃ jātigottabhogehi samānakule evarūpaṃ dārikaṃ passatha, imameva suvaṇṇarūpakaṃ paṇṇākāraṃ katvā dethā’’ti uyyojesi.
தே ‘‘அம்ஹாகங் நாம ஏதங் கம்ம’’ந்தி நிக்க²மித்வா ‘‘கத்த² க³மிஸ்ஸாமா’’தி சிந்தெத்வா ‘‘மத்³த³ரட்ட²ங் நாம இத்தா²கரோ, மத்³த³ரட்ட²ங் க³மிஸ்ஸாமா’’தி மத்³த³ரட்டே² ஸாக³லனக³ரங் அக³மங்ஸு. தத்த² தங் ஸுவண்ணரூபகங் ந்ஹானதித்தே² ட²பெத்வா ஏகமந்தே நிஸீதி³ங்ஸு. அத² ப⁴த்³தா³ய தா⁴தீ ப⁴த்³த³ங் ந்ஹாபெத்வா அலங்கரித்வா ஸிரிக³ப்³பே⁴ நிஸீதா³பெத்வா ந்ஹாயிதுங் ஆக³ச்ச²ந்தீ தங் ரூபகங் தி³ஸ்வா ‘‘அய்யதீ⁴தா மே இதா⁴க³தா’’தி ஸஞ்ஞாய ஸந்தஜ்ஜெத்வா ‘‘து³ப்³பி³னீதே கிங் த்வங் இதா⁴க³தா’’தி தலஸத்திகங் உக்³கி³ரித்வா ‘‘க³ச்ச² ஸீக⁴’’ந்தி க³ண்ட³பஸ்ஸே பஹரி. ஹத்தோ² பாஸாணே படிஹதோ விய கம்பித்த². ஸா படிக்கமித்வா ‘‘ஏவங் த²த்³த⁴ங் நாம மஹாகீ³வங் தி³ஸ்வா ‘அய்யதீ⁴தா மே’தி ஸஞ்ஞங் உப்பாதே³ஸிங், அய்யதீ⁴தாய ஹி மே நிவாஸனபடிக்³கா³ஹிகாயபி அயுத்தா’’தி ஆஹ. அத² நங் தே மனுஸ்ஸா பரிவாரெத்வா ‘‘ஏவரூபா தே ஸாமிதீ⁴தா’’தி புச்சி²ங்ஸு. கிங் ஏஸா, இமாய ஸதகு³ணேன ஸஹஸ்ஸகு³ணேன மய்ஹங் அய்யாதீ⁴தா அபி⁴ரூபதரா, த்³வாத³ஸஹத்தே² க³ப்³பே⁴ நிஸின்னாய பதீ³பகிச்சங் நத்தி², ஸரீரோபா⁴ஸேனேவ தமங் வித⁴மதீதி. ‘‘தேன ஹி ஆக³ச்சா²’’தி கு²ஜ்ஜங் க³ஹெத்வா ஸுவண்ணரூபகங் ரத²ங் ஆரோபெத்வா கோஸியகொ³த்தஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ க⁴ரத்³வாரே ட²த்வா ஆக³மனங் நிவேத³யிங்ஸு.
Te ‘‘amhākaṃ nāma etaṃ kamma’’nti nikkhamitvā ‘‘kattha gamissāmā’’ti cintetvā ‘‘maddaraṭṭhaṃ nāma itthākaro, maddaraṭṭhaṃ gamissāmā’’ti maddaraṭṭhe sāgalanagaraṃ agamaṃsu. Tattha taṃ suvaṇṇarūpakaṃ nhānatitthe ṭhapetvā ekamante nisīdiṃsu. Atha bhaddāya dhātī bhaddaṃ nhāpetvā alaṅkaritvā sirigabbhe nisīdāpetvā nhāyituṃ āgacchantī taṃ rūpakaṃ disvā ‘‘ayyadhītā me idhāgatā’’ti saññāya santajjetvā ‘‘dubbinīte kiṃ tvaṃ idhāgatā’’ti talasattikaṃ uggiritvā ‘‘gaccha sīgha’’nti gaṇḍapasse pahari. Hattho pāsāṇe paṭihato viya kampittha. Sā paṭikkamitvā ‘‘evaṃ thaddhaṃ nāma mahāgīvaṃ disvā ‘ayyadhītā me’ti saññaṃ uppādesiṃ, ayyadhītāya hi me nivāsanapaṭiggāhikāyapi ayuttā’’ti āha. Atha naṃ te manussā parivāretvā ‘‘evarūpā te sāmidhītā’’ti pucchiṃsu. Kiṃ esā, imāya sataguṇena sahassaguṇena mayhaṃ ayyādhītā abhirūpatarā, dvādasahatthe gabbhe nisinnāya padīpakiccaṃ natthi, sarīrobhāseneva tamaṃ vidhamatīti. ‘‘Tena hi āgacchā’’ti khujjaṃ gahetvā suvaṇṇarūpakaṃ rathaṃ āropetvā kosiyagottassa brāhmaṇassa gharadvāre ṭhatvā āgamanaṃ nivedayiṃsu.
ப்³ராஹ்மணோ படிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘குதோ ஆக³தத்தா²’’தி புச்சி². மக³த⁴ரட்டே² மஹாதித்த²கா³மே கபிலப்³ராஹ்மணஸ்ஸ க⁴ரதோதி. கிங் காரணா ஆக³தாதி? இமினா நாம காரணேனாதி. ‘‘கல்யாணங், தாதா, ஸமஜாதிகொ³த்தவிப⁴வோ அம்ஹாகங் ப்³ராஹ்மணோ, த³ஸ்ஸாமி தா³ரிக’’ந்தி பண்ணாகாரங் க³ண்ஹி. தே கபிலப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ஸாஸனங் பஹிணிங்ஸு ‘‘லத்³தா⁴ தா³ரிகா, கத்தப்³ப³ங் கரோதா²’’தி. தங் ஸாஸனங் ஸுத்வா பிப்பலிமாணவஸ்ஸ ஆரோசயிங்ஸு ‘‘லத்³தா⁴ கிர தா³ரிகா’’தி. மாணவோ ‘‘அஹங் ‘ந லபி⁴ஸ்ஸந்தீ’தி சிந்தேஸிங், ‘இமே லத்³தா⁴தி வத³ந்தி’, அனத்தி²கோ ஹுத்வா பண்ணங் பேஸெஸ்ஸாமீ’’தி ரஹோக³தோ பண்ணங் லிகி² ‘‘ப⁴த்³தா³ அத்தனோ ஜாதிகொ³த்தபோ⁴கா³னுரூபங் க⁴ராவாஸங் லப⁴து, அஹங் நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமி, மா பச்சா² விப்படிஸாரினீ அஹோஸீ’’தி. ப⁴த்³தா³பி ‘‘அஸுகஸ்ஸ கிர மங் தா³துகாமோ’’தி ஸுத்வா ரஹோக³தா பண்ணங் லிகி² ‘‘அய்யபுத்தோ அத்தனோ ஜாதிகொ³த்தபோ⁴கா³னுரூபங் க⁴ராவாஸங் லப⁴து, அஹங் நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமி, மா பச்சா² விப்படிஸாரீ அஹோஸீ’’தி. த்³வே பண்ணானி அந்தராமக்³கே³ ஸமாக³ச்சி²ங்ஸு. இத³ங் கஸ்ஸ பண்ணந்தி? பிப்பலிமாணவேன ப⁴த்³தா³ய பஹிதந்தி. இத³ங் கஸ்ஸாதி? ப⁴த்³தா³ய பிப்பலிமாணவஸ்ஸ பஹிதந்தி ச வுத்தே த்³வேபி வாசெத்வா ‘‘பஸ்ஸத² தா³ரகானங் கம்ம’’ந்தி பா²லெத்வா அரஞ்ஞே ச²ட்³டெ³த்வா ஸமானபண்ணங் லிகி²த்வா இதோ ச எத்தோ ச பேஸேஸுங். இதி தேஸங் அனிச்ச²மானானங்யேவ ஸமாக³மோ அஹோஸி.
Brāhmaṇo paṭisanthāraṃ katvā ‘‘kuto āgatatthā’’ti pucchi. Magadharaṭṭhe mahātitthagāme kapilabrāhmaṇassa gharatoti. Kiṃ kāraṇā āgatāti? Iminā nāma kāraṇenāti. ‘‘Kalyāṇaṃ, tātā, samajātigottavibhavo amhākaṃ brāhmaṇo, dassāmi dārika’’nti paṇṇākāraṃ gaṇhi. Te kapilabrāhmaṇassa sāsanaṃ pahiṇiṃsu ‘‘laddhā dārikā, kattabbaṃ karothā’’ti. Taṃ sāsanaṃ sutvā pippalimāṇavassa ārocayiṃsu ‘‘laddhā kira dārikā’’ti. Māṇavo ‘‘ahaṃ ‘na labhissantī’ti cintesiṃ, ‘ime laddhāti vadanti’, anatthiko hutvā paṇṇaṃ pesessāmī’’ti rahogato paṇṇaṃ likhi ‘‘bhaddā attano jātigottabhogānurūpaṃ gharāvāsaṃ labhatu, ahaṃ nikkhamitvā pabbajissāmi, mā pacchā vippaṭisārinī ahosī’’ti. Bhaddāpi ‘‘asukassa kira maṃ dātukāmo’’ti sutvā rahogatā paṇṇaṃ likhi ‘‘ayyaputto attano jātigottabhogānurūpaṃ gharāvāsaṃ labhatu, ahaṃ nikkhamitvā pabbajissāmi, mā pacchā vippaṭisārī ahosī’’ti. Dve paṇṇāni antarāmagge samāgacchiṃsu. Idaṃ kassa paṇṇanti? Pippalimāṇavena bhaddāya pahitanti. Idaṃ kassāti? Bhaddāya pippalimāṇavassa pahitanti ca vutte dvepi vācetvā ‘‘passatha dārakānaṃ kamma’’nti phāletvā araññe chaḍḍetvā samānapaṇṇaṃ likhitvā ito ca etto ca pesesuṃ. Iti tesaṃ anicchamānānaṃyeva samāgamo ahosi.
தங்தி³வஸமேவ மாணவோ ஏகங் புப்ப²தா³மங் க³ஹெத்வா ட²பேஸி. ப⁴த்³தா³பி, தானி ஸயனமஜ்ஜே² ட²பேஸி. பு⁴த்தஸாயமாஸா உபோ⁴பி ‘‘ஸயனங் அபி⁴ருஹிஸ்ஸாமா’’தி ஸமாக³ந்த்வா மாணவோ த³க்கி²ணபஸ்ஸேன ஸயனங் அபி⁴ருஹி. ப⁴த்³தா³ வாமபஸ்ஸேன அபி⁴ருஹித்வா ஆஹ – ‘‘யஸ்ஸ பஸ்ஸே புப்பா²னி மிலாயந்தி, தஸ்ஸ ராக³சித்தங் உப்பன்னந்தி விஜானிஸ்ஸாம, இமங் புப்ப²தா³மங் ந அல்லீயிதப்³ப³’’ந்தி. தே பன அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸரீரஸம்ப²ஸ்ஸப⁴யேன தியாமரத்திங் நித்³த³ங் அனோக்கமந்தாவ வீதினாமெந்தி, தி³வா பன ஹாஸமத்தம்பி நாஹோஸி. தே லோகாமிஸேன அஸங்ஸட்டா² யாவ மாதாபிதரோ த⁴ரந்தி, தாவ குடும்ப³ங் அவிசாரெத்வா தேஸு காலங்கதேஸு விசாரயிங்ஸு. மஹதீ மாணவஸ்ஸ ஸம்பத்தி ஸத்தாஸீதிகோடித⁴னங், ஏகதி³வஸங் ஸரீரங் உப்³ப³ட்டெத்வா ச²ட்³டே³தப்³ப³ங் ஸுவண்ணசுண்ணமேவ மக³த⁴னாளியா த்³வாத³ஸனாளிமத்தங் லத்³து⁴ங் வட்டதி. யந்தப³த்³தா⁴னி ஸட்டி² மஹாதளாகானி, கம்மந்தோ த்³வாத³ஸயோஜனிகோ, அனுராத⁴புரப்பமாணா சுத்³த³ஸ கா³மா, சுத்³த³ஸ ஹத்தா²னீகா, சுத்³த³ஸ அஸ்ஸானீகா, சுத்³த³ஸ ரதா²னீகா.
Taṃdivasameva māṇavo ekaṃ pupphadāmaṃ gahetvā ṭhapesi. Bhaddāpi, tāni sayanamajjhe ṭhapesi. Bhuttasāyamāsā ubhopi ‘‘sayanaṃ abhiruhissāmā’’ti samāgantvā māṇavo dakkhiṇapassena sayanaṃ abhiruhi. Bhaddā vāmapassena abhiruhitvā āha – ‘‘yassa passe pupphāni milāyanti, tassa rāgacittaṃ uppannanti vijānissāma, imaṃ pupphadāmaṃ na allīyitabba’’nti. Te pana aññamaññaṃ sarīrasamphassabhayena tiyāmarattiṃ niddaṃ anokkamantāva vītināmenti, divā pana hāsamattampi nāhosi. Te lokāmisena asaṃsaṭṭhā yāva mātāpitaro dharanti, tāva kuṭumbaṃ avicāretvā tesu kālaṅkatesu vicārayiṃsu. Mahatī māṇavassa sampatti sattāsītikoṭidhanaṃ, ekadivasaṃ sarīraṃ ubbaṭṭetvā chaḍḍetabbaṃ suvaṇṇacuṇṇameva magadhanāḷiyā dvādasanāḷimattaṃ laddhuṃ vaṭṭati. Yantabaddhāni saṭṭhi mahātaḷākāni, kammanto dvādasayojaniko, anurādhapurappamāṇā cuddasa gāmā, cuddasa hatthānīkā, cuddasa assānīkā, cuddasa rathānīkā.
ஸோ ஏகதி³வஸங் அலங்கதஅஸ்ஸங் ஆருய்ஹ மஹாஜனபரிவுதோ கம்மந்தங் க³ந்த்வா கெ²த்தகோடியங் டி²தோ நங்க³லேஹி பி⁴ன்னட்டா²னதோ காகாத³யோ ஸகுணே க³ண்டு³ப்பாதா³தி³பாணகே உத்³த⁴ரித்வா கா²த³ந்தே தி³ஸ்வா, ‘‘தாதா, இமே கிங் கா²த³ந்தீ’’தி புச்சி². க³ண்டு³ப்பாதே³, அய்யாதி. ஏதேஹி கதங் பாபங் கஸ்ஸ ஹோதீதி? தும்ஹாகங், அய்யாதி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே ஏதேஹி கதங் பாபங் மய்ஹங் ஹோதி, கிங் மே கரிஸ்ஸதி ஸத்தாஸீதிகோடித⁴னங், கிங் த்³வாத³ஸயோஜனிகோ கம்மந்தோ, கிங் ஸட்டி²யந்தப³த்³தா⁴னி தளாகானி, கிங் சுத்³த³ஸ கா³மா? ஸப்³ப³மேதங் ப⁴த்³தா³ய காபிலானியா நிய்யாதெத்வா நிக்க²ம்ம பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி.
So ekadivasaṃ alaṅkataassaṃ āruyha mahājanaparivuto kammantaṃ gantvā khettakoṭiyaṃ ṭhito naṅgalehi bhinnaṭṭhānato kākādayo sakuṇe gaṇḍuppādādipāṇake uddharitvā khādante disvā, ‘‘tātā, ime kiṃ khādantī’’ti pucchi. Gaṇḍuppāde, ayyāti. Etehi kataṃ pāpaṃ kassa hotīti? Tumhākaṃ, ayyāti. So cintesi – ‘‘sace etehi kataṃ pāpaṃ mayhaṃ hoti, kiṃ me karissati sattāsītikoṭidhanaṃ, kiṃ dvādasayojaniko kammanto, kiṃ saṭṭhiyantabaddhāni taḷākāni, kiṃ cuddasa gāmā? Sabbametaṃ bhaddāya kāpilāniyā niyyātetvā nikkhamma pabbajissāmī’’ti.
ப⁴த்³தா³பி காபிலானீ தஸ்மிங் க²ணே அந்தரவத்து²ம்ஹி தயோ திலகும்பே⁴ பத்த²ராபெத்வா தா⁴தீஹி பரிவுதா நிஸின்னா காகே திலபாணகே கா²த³ந்தே தி³ஸ்வா, ‘‘அம்மா, கிங் இமே கா²த³ந்தீ’’தி புச்சி². பாணகே, அய்யேதி. அகுஸலங் கஸ்ஸ ஹோதீதி? தும்ஹாகங், அய்யேதி. ஸா சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் சதுஹத்த²வத்த²ங் நாளிகோத³னமத்தஞ்ச லத்³து⁴ங் வட்டதி, யதி³ பனேதங் எத்தகேன ஜனேன கதங் அகுஸலங் மய்ஹங் ஹோதி, அத்³தா⁴ ப⁴வஸஹஸ்ஸேனபி வட்டதோ ஸீஸங் உக்கி²பிதுங் ந ஸக்கா, அய்யபுத்தே ஆக³தமத்தேயேவ ஸப்³ப³ங் தஸ்ஸ நிய்யாதெத்வா நிக்க²ம்ம பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி.
Bhaddāpi kāpilānī tasmiṃ khaṇe antaravatthumhi tayo tilakumbhe pattharāpetvā dhātīhi parivutā nisinnā kāke tilapāṇake khādante disvā, ‘‘ammā, kiṃ ime khādantī’’ti pucchi. Pāṇake, ayyeti. Akusalaṃ kassa hotīti? Tumhākaṃ, ayyeti. Sā cintesi – ‘‘mayhaṃ catuhatthavatthaṃ nāḷikodanamattañca laddhuṃ vaṭṭati, yadi panetaṃ ettakena janena kataṃ akusalaṃ mayhaṃ hoti, addhā bhavasahassenapi vaṭṭato sīsaṃ ukkhipituṃ na sakkā, ayyaputte āgatamatteyeva sabbaṃ tassa niyyātetvā nikkhamma pabbajissāmī’’ti.
மாணவோ ஆக³ந்த்வா ந்ஹாயித்வா பாஸாத³ங் ஆருய்ஹ மஹாரஹே பல்லங்கே நிஸீதி³. அத²ஸ்ஸ சக்கவத்தினோ அனுச்ச²விகங் போ⁴ஜனங் ஸஜ்ஜயிங்ஸு. த்³வேபி பு⁴ஞ்ஜித்வா பரிஜனே நிக்க²ந்தே ரஹோக³தா பா²ஸுகட்டா²னே நிஸீதி³ங்ஸு. ததோ மாணவோ ப⁴த்³த³ங் ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³ இமங் க⁴ரங் ஆக³ச்ச²ந்தீ கித்தகங் த⁴னங் ஆஹரீ’’தி? பஞ்சபண்ணாஸ ஸகடஸஹஸ்ஸானி, அய்யாதி. ஏதங் ஸப்³ப³ங், யா ச இமஸ்மிங் க⁴ரே ஸத்தாஸீதி கோடியோ யந்தப³த்³தா⁴ ஸட்டி²தளாகாதி³பே⁴தா³ ஸம்பத்தி அத்தி², ஸப்³ப³ங் துய்ஹங்யேவ நிய்யாதேமீதி. தும்ஹே பன கஹங் க³ச்ச²த², அய்யாதி? அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி. அய்ய, அஹம்பி தும்ஹாகங்யேவ ஆக³மனங் ஓலோகயமானா நிஸின்னா, அஹம்பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி. தேஸங் ஆதி³த்தபண்ணகுடி விய தயோ ப⁴வா உபட்ட²ஹிங்ஸு. தே அந்தராபணதோ கஸாவரஸபீதானி வத்தா²னி மத்திகாபத்தே ச ஆஹராபெத்வா அஞ்ஞமஞ்ஞங் கேஸே ஓஹாராபெத்வா ‘‘யே லோகே அரஹந்தோ, தே உத்³தி³ஸ்ஸ அம்ஹாகங் பப்³ப³ஜ்ஜா’’தி வத்வா த²விகாய பத்தே ஓஸாரெத்வா அங்ஸே லக்³கெ³த்வா பாஸாத³தோ ஓதரிங்ஸு. கே³ஹே தா³ஸேஸு வா கம்மகாரேஸு வா ந கோசி ஸஞ்ஜானி.
Māṇavo āgantvā nhāyitvā pāsādaṃ āruyha mahārahe pallaṅke nisīdi. Athassa cakkavattino anucchavikaṃ bhojanaṃ sajjayiṃsu. Dvepi bhuñjitvā parijane nikkhante rahogatā phāsukaṭṭhāne nisīdiṃsu. Tato māṇavo bhaddaṃ āha – ‘‘bhadde imaṃ gharaṃ āgacchantī kittakaṃ dhanaṃ āharī’’ti? Pañcapaṇṇāsa sakaṭasahassāni, ayyāti. Etaṃ sabbaṃ, yā ca imasmiṃ ghare sattāsīti koṭiyo yantabaddhā saṭṭhitaḷākādibhedā sampatti atthi, sabbaṃ tuyhaṃyeva niyyātemīti. Tumhe pana kahaṃ gacchatha, ayyāti? Ahaṃ pabbajissāmīti. Ayya, ahampi tumhākaṃyeva āgamanaṃ olokayamānā nisinnā, ahampi pabbajissāmīti. Tesaṃ ādittapaṇṇakuṭi viya tayo bhavā upaṭṭhahiṃsu. Te antarāpaṇato kasāvarasapītāni vatthāni mattikāpatte ca āharāpetvā aññamaññaṃ kese ohārāpetvā ‘‘ye loke arahanto, te uddissa amhākaṃ pabbajjā’’ti vatvā thavikāya patte osāretvā aṃse laggetvā pāsādato otariṃsu. Gehe dāsesu vā kammakāresu vā na koci sañjāni.
அத² நே ப்³ராஹ்மணகா³மதோ நிக்க²ம்ம தா³ஸகா³மத்³வாரேன க³ச்ச²ந்தே ஆகப்பகுத்தவஸேன தா³ஸகா³மவாஸினோ ஸஞ்ஜானிங்ஸு. தே ரோத³ந்தா பாதே³ஸு நிபதித்வா ‘‘கிங் அம்ஹே அனாதே² கரோத², அய்யா’’தி ஆஹங்ஸு. ‘‘மயங் ப⁴ணே ஆதி³த்தபண்ணஸாலா விய தயோ ப⁴வாதி பப்³ப³ஜிம்ஹா, ஸசே தும்ஹேஸு ஏகேகங் பு⁴ஜிஸ்ஸங் கரோம, வஸ்ஸஸதம்பி நப்பஹோதி. தும்ஹேவ தும்ஹாகங் ஸீஸங் தோ⁴வித்வா பு⁴ஜிஸ்ஸா ஹுத்வா ஜீவதா²’’தி வத்வா தேஸங் ரோத³ந்தானங்யேவ பக்கமிங்ஸு. தே²ரோ புரதோ க³ச்ச²ந்தோ நிவத்தித்வா ஓலோகெந்தோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் ப⁴த்³தா³ காபிலானீ ஸகலஜம்பு³தீ³பக்³க⁴னிகா இத்தீ² மய்ஹங் பச்ச²தோ ஆக³ச்ச²தி. டா²னங் கோ² பனேதங் விஜ்ஜதி, யங் கோசிதே³வ ஏவங் சிந்தெய்ய ‘இமே பப்³ப³ஜித்வாபி வினா ப⁴விதுங் ந ஸக்கொந்தி, அனநுச்ச²விகங் கரொந்தீ’தி. கோசி வா பன அம்ஹேஸு மனங் பதூ³ஸெத்வா அபாயபூரகோ ப⁴வெய்ய. இமங் பஹாய மயா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி சித்தங் உப்பாதே³ஸி.
Atha ne brāhmaṇagāmato nikkhamma dāsagāmadvārena gacchante ākappakuttavasena dāsagāmavāsino sañjāniṃsu. Te rodantā pādesu nipatitvā ‘‘kiṃ amhe anāthe karotha, ayyā’’ti āhaṃsu. ‘‘Mayaṃ bhaṇe ādittapaṇṇasālā viya tayo bhavāti pabbajimhā, sace tumhesu ekekaṃ bhujissaṃ karoma, vassasatampi nappahoti. Tumheva tumhākaṃ sīsaṃ dhovitvā bhujissā hutvā jīvathā’’ti vatvā tesaṃ rodantānaṃyeva pakkamiṃsu. Thero purato gacchanto nivattitvā olokento cintesi – ‘‘ayaṃ bhaddā kāpilānī sakalajambudīpagghanikā itthī mayhaṃ pacchato āgacchati. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati, yaṃ kocideva evaṃ cinteyya ‘ime pabbajitvāpi vinā bhavituṃ na sakkonti, ananucchavikaṃ karontī’ti. Koci vā pana amhesu manaṃ padūsetvā apāyapūrako bhaveyya. Imaṃ pahāya mayā gantuṃ vaṭṭatī’’ti cittaṃ uppādesi.
ஸோ புரதோ க³ச்ச²ந்தோ த்³வேதா⁴பத²ங் தி³ஸ்வா தஸ்ஸ மத்த²கே அட்டா²ஸி. ப⁴த்³தா³பி ஆக³ந்த்வா வந்தி³த்வா அட்டா²ஸி. அத² நங் ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³ தாதி³ஸிங் இத்தி²ங் மம பச்ச²தோ ஆக³ச்ச²ந்திங் தி³ஸ்வா ‘இமே பப்³ப³ஜித்வாபி வினா ப⁴விதுங் ந ஸக்கொந்தீ’தி சிந்தெத்வா அம்ஹேஸு பது³ட்ட²சித்தோ மஹாஜனோ அபாயபூரகோ ப⁴வெய்ய. இமஸ்மிங் த்³வேதா⁴பதே² த்வங் ஏகங் க³ண்ஹ, அஹங் ஏகேன க³மிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘ஆம, அய்ய, பப்³ப³ஜிதானங் மாதுகா³மோ நாம மலங், ‘பப்³ப³ஜித்வாபி வினா ந ப⁴வந்தீ’தி அம்ஹாகங் தோ³ஸங் த³ஸ்ஸந்தி, தும்ஹே ஏகங் மக்³க³ங் க³ண்ஹத², அஹங் ஏகங் க³ண்ஹித்வா வினா ப⁴விஸ்ஸாமா’’தி திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா சதூஸு டா²னேஸு பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா த³ஸனக²ஸமோதா⁴னஸமுஜ்ஜலங் அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ ‘‘ஸதஸஹஸ்ஸகப்பப்பமாணே அத்³தா⁴னே கதோ மித்தஸந்த²வோ அஜ்ஜ பி⁴ஜ்ஜதீ’’தி வத்வா ‘‘தும்ஹே த³க்கி²ணஜாதிகா நாம, தும்ஹாகங் த³க்கி²ணமக்³கோ³ வட்டதி. மயங் மாதுகா³மா நாம வாமஜாதிகா, அம்ஹாகங் வாமமக்³கோ³ வட்டதீ’’தி வந்தி³த்வா மக்³க³ங் படிபன்னா. தேஸங் த்³வேதா⁴பூ⁴தகாலே அயங் மஹாபத²வீ ‘‘அஹங் சக்கவாளகி³ரிஸினேருபப்³ப³தே தா⁴ரேதுங் ஸக்கொந்தீபி தும்ஹாகங் கு³ணே தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கோமீ’’தி வத³ந்தீ விய விரவமானா அகம்பி, ஆகாஸே அஸனிஸத்³தோ³ விய பவத்தி, சக்கவாளபப்³ப³தோ உன்னதி³.
So purato gacchanto dvedhāpathaṃ disvā tassa matthake aṭṭhāsi. Bhaddāpi āgantvā vanditvā aṭṭhāsi. Atha naṃ āha – ‘‘bhadde tādisiṃ itthiṃ mama pacchato āgacchantiṃ disvā ‘ime pabbajitvāpi vinā bhavituṃ na sakkontī’ti cintetvā amhesu paduṭṭhacitto mahājano apāyapūrako bhaveyya. Imasmiṃ dvedhāpathe tvaṃ ekaṃ gaṇha, ahaṃ ekena gamissāmī’’ti. ‘‘Āma, ayya, pabbajitānaṃ mātugāmo nāma malaṃ, ‘pabbajitvāpi vinā na bhavantī’ti amhākaṃ dosaṃ dassanti, tumhe ekaṃ maggaṃ gaṇhatha, ahaṃ ekaṃ gaṇhitvā vinā bhavissāmā’’ti tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā catūsu ṭhānesu pañcapatiṭṭhitena vanditvā dasanakhasamodhānasamujjalaṃ añjaliṃ paggayha ‘‘satasahassakappappamāṇe addhāne kato mittasanthavo ajja bhijjatī’’ti vatvā ‘‘tumhe dakkhiṇajātikā nāma, tumhākaṃ dakkhiṇamaggo vaṭṭati. Mayaṃ mātugāmā nāma vāmajātikā, amhākaṃ vāmamaggo vaṭṭatī’’ti vanditvā maggaṃ paṭipannā. Tesaṃ dvedhābhūtakāle ayaṃ mahāpathavī ‘‘ahaṃ cakkavāḷagirisinerupabbate dhāretuṃ sakkontīpi tumhākaṃ guṇe dhāretuṃ na sakkomī’’ti vadantī viya viravamānā akampi, ākāse asanisaddo viya pavatti, cakkavāḷapabbato unnadi.
ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ வேளுவனமஹாவிஹாரே க³ந்த⁴குடியங் நிஸின்னோ பத²வீகம்பனஸத்³த³ங் ஸுத்வா ‘‘கஸ்ஸ நு கோ² பத²வீ கம்பதீ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘பிப்பலிமாணவோ ச ப⁴த்³தா³ ச காபிலானீ மங் உத்³தி³ஸ்ஸ அப்பமெய்யங் ஸம்பத்திங் பஹாய பப்³ப³ஜிதா, தேஸங் வியோக³ட்டா²னே உபி⁴ன்னம்பி கு³ணப³லேன அயங் பத²வீகம்போ ஜாதோ, மயாபி ஏதேஸங் ஸங்க³ஹங் காதுங் வட்டதீ’’தி க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²ம்ம ஸயமேவ பத்தசீவரமாதா³ய அஸீதிமஹாதே²ரேஸு கஞ்சி அனாமந்தெத்வா திகா³வுதங் மக்³க³ங் பச்சுக்³க³மனங் கத்வா ராஜக³ஹஸ்ஸ ச நாலந்தா³ய ச அந்தரே ப³ஹுபுத்தகனிக்³ரோத⁴ருக்க²மூலே பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸீதி³. நிஸீத³ந்தோ பன அஞ்ஞதரபங்ஸுகூலிகோ விய அனிஸீதி³த்வா பு³த்³த⁴வேஸங் க³ஹெத்வா அஸீதிஹத்தா² க⁴னபு³த்³த⁴ரஸ்மியோ விஸ்ஸஜ்ஜெந்தோ நிஸீதி³. இதி தஸ்மிங் க²ணே பண்ணச்ச²த்தஸகடசக்ககூடாகா³ராதி³ப்பமாணா பு³த்³த⁴ரஸ்மியோ இதோ சிதோ ச விப்ப²ந்த³ந்தியோ விதா⁴வந்தியோ சந்த³ஸஹஸ்ஸ-ஸூரியஸஹஸ்ஸ-உக்³க³மனகாலோ விய குருமானா தங் வனந்தங் ஏகோபா⁴ஸங் அகங்ஸு. த்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணஸிரியா ஸமுஜ்ஜலதாராக³ணங் விய க³க³னங், ஸுபுப்பி²தகமலகுவலயங் விய ஸலிலங் வனந்தங் விரோசித்த². நிக்³ரோத⁴ருக்க²ஸ்ஸ க²ந்தோ⁴ நாம ஸேதோ ஹோதி, பத்தானி நாம நீலானி, பக்கானி ரத்தானி. தஸ்மிங் பன தி³வஸே ஸதஸாகோ² நிக்³ரோதோ⁴ ஸுவண்ணவண்ணோவ அஹோஸி.
Sammāsambuddho veḷuvanamahāvihāre gandhakuṭiyaṃ nisinno pathavīkampanasaddaṃ sutvā ‘‘kassa nu kho pathavī kampatī’’ti āvajjento ‘‘pippalimāṇavo ca bhaddā ca kāpilānī maṃ uddissa appameyyaṃ sampattiṃ pahāya pabbajitā, tesaṃ viyogaṭṭhāne ubhinnampi guṇabalena ayaṃ pathavīkampo jāto, mayāpi etesaṃ saṅgahaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti gandhakuṭito nikkhamma sayameva pattacīvaramādāya asītimahātheresu kañci anāmantetvā tigāvutaṃ maggaṃ paccuggamanaṃ katvā rājagahassa ca nālandāya ca antare bahuputtakanigrodharukkhamūle pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdi. Nisīdanto pana aññatarapaṃsukūliko viya anisīditvā buddhavesaṃ gahetvā asītihatthā ghanabuddharasmiyo vissajjento nisīdi. Iti tasmiṃ khaṇe paṇṇacchattasakaṭacakkakūṭāgārādippamāṇā buddharasmiyo ito cito ca vipphandantiyo vidhāvantiyo candasahassa-sūriyasahassa-uggamanakālo viya kurumānā taṃ vanantaṃ ekobhāsaṃ akaṃsu. Dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇasiriyā samujjalatārāgaṇaṃ viya gaganaṃ, supupphitakamalakuvalayaṃ viya salilaṃ vanantaṃ virocittha. Nigrodharukkhassa khandho nāma seto hoti, pattāni nāma nīlāni, pakkāni rattāni. Tasmiṃ pana divase satasākho nigrodho suvaṇṇavaṇṇova ahosi.
மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோ ‘‘அயங் மய்ஹங் ஸத்தா² ப⁴விஸ்ஸதி, இமாஹங் உத்³தி³ஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதோ’’தி தி³ட்ட²ட்டா²னதோ பட்டா²ய ஓணதோணதோ க³ந்த்வா தீஸு டா²னேஸு வந்தி³த்வா ‘‘ஸத்தா² மே, ப⁴ந்தே ப⁴க³வா, ஸாவகோஹமஸ்மி, ஸத்தா² மே, ப⁴ந்தே ப⁴க³வா, ஸாவகோஹமஸ்மீ’’தி ஆஹ. அத² நங் ப⁴க³வா அவோச – ‘‘கஸ்ஸப, ஸசே த்வங் இமங் நிபச்சகாரங் மஹாபத²வியா கரெய்யாஸி, ஸாபி தா⁴ரேதுங் ந ஸக்குணெய்ய. ததா²க³தஸ்ஸ ஏவங் கு³ணமஹந்ததங் ஜானதா தயா கதோ நிபச்சகாரோ மய்ஹங் லோமம்பி சாலேதுங் ந ஸக்கோதி. நிஸீத³, கஸ்ஸப, தா³யஜ்ஜங் தே த³ஸ்ஸாமீ’’தி. அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா தீஹி ஓவாதே³ஹி உபஸம்பத³ங் அதா³ஸி. த³த்வா ப³ஹுபுத்தகனிக்³ரோத⁴மூலதோ நிக்க²மித்வா தே²ரங் பச்சா²ஸமணங் கத்வா மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ஸத்து² ஸரீரங் த்³வத்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணவிசித்தங், மஹாகஸ்ஸபஸ்ஸ ஸத்தமஹாபுரிஸலக்க²ணபடிமண்டி³தங். ஸோ கஞ்சனமஹானாவாய பச்சா²ப³ந்தோ⁴ விய ஸத்து² பதா³னுபதி³கங் அனுக³ஞ்சி². ஸத்தா² தோ²கங் மக்³க³ங் க³ந்த்வா மக்³கா³ ஓக்கம்ம அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே நிஸஜ்ஜாகாரங் த³ஸ்ஸேஸி, தே²ரோ ‘‘நிஸீதி³துகாமோ ஸத்தா²’’தி ஞத்வா அத்தனோ பாருபனபிலோதிகஸங்கா⁴டிங் சதுக்³கு³ணங் கத்வா பஞ்ஞாபேஸி.
Mahākassapatthero ‘‘ayaṃ mayhaṃ satthā bhavissati, imāhaṃ uddissa pabbajito’’ti diṭṭhaṭṭhānato paṭṭhāya oṇatoṇato gantvā tīsu ṭhānesu vanditvā ‘‘satthā me, bhante bhagavā, sāvakohamasmi, satthā me, bhante bhagavā, sāvakohamasmī’’ti āha. Atha naṃ bhagavā avoca – ‘‘kassapa, sace tvaṃ imaṃ nipaccakāraṃ mahāpathaviyā kareyyāsi, sāpi dhāretuṃ na sakkuṇeyya. Tathāgatassa evaṃ guṇamahantataṃ jānatā tayā kato nipaccakāro mayhaṃ lomampi cāletuṃ na sakkoti. Nisīda, kassapa, dāyajjaṃ te dassāmī’’ti. Athassa bhagavā tīhi ovādehi upasampadaṃ adāsi. Datvā bahuputtakanigrodhamūlato nikkhamitvā theraṃ pacchāsamaṇaṃ katvā maggaṃ paṭipajji. Satthu sarīraṃ dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇavicittaṃ, mahākassapassa sattamahāpurisalakkhaṇapaṭimaṇḍitaṃ. So kañcanamahānāvāya pacchābandho viya satthu padānupadikaṃ anugañchi. Satthā thokaṃ maggaṃ gantvā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle nisajjākāraṃ dassesi, thero ‘‘nisīditukāmo satthā’’ti ñatvā attano pārupanapilotikasaṅghāṭiṃ catugguṇaṃ katvā paññāpesi.
ஸத்தா² தஸ்மிங் நிஸீதி³த்வா ஹத்தே²ன சீவரங் பராமஸித்வா ‘‘முது³கா கோ² த்யாயங், கஸ்ஸப, பிலோதிகஸங்கா⁴டீ’’தி ஆஹ. தே²ரோ ‘‘ஸத்தா² மே ஸங்கா⁴டியா முது³கபா⁴வங் கதே²தி, பாருபிதுகாமோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஞத்வா ‘‘பாருபது, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா ஸங்கா⁴டி’’ந்தி ஆஹ. கிங் த்வங் பாருபிஸ்ஸஸி கஸ்ஸபாதி? தும்ஹாகங் நிவாஸனங் லப⁴ந்தோ பாருபிஸ்ஸாமி, ப⁴ந்தேதி. ‘‘கிங் பன த்வங், கஸ்ஸப, இமங் பரிபோ⁴க³ஜிண்ணங் பங்ஸுகூலங் தா⁴ரேதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸஸி? மயா ஹி இமஸ்ஸ பங்ஸுகூலஸ்ஸ க³ஹிததி³வஸே உத³கபரியந்தங் கத்வா மஹாபத²வீ கம்பி, இமங் பு³த்³தா⁴னங் பரிபோ⁴க³ஜிண்ணங் சீவரங் நாம ந ஸக்கா பரித்தகு³ணேன தா⁴ரேதுங், படிப³லேனேவித³ங் படிபத்திபூரணஸமத்தே²ன ஜாதிபங்ஸுகூலிகேன க³ஹேதுங் வட்டதீ’’தி வத்வா தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் சீவரங் பரிவத்தேஸி.
Satthā tasmiṃ nisīditvā hatthena cīvaraṃ parāmasitvā ‘‘mudukā kho tyāyaṃ, kassapa, pilotikasaṅghāṭī’’ti āha. Thero ‘‘satthā me saṅghāṭiyā mudukabhāvaṃ katheti, pārupitukāmo bhavissatī’’ti ñatvā ‘‘pārupatu, bhante, bhagavā saṅghāṭi’’nti āha. Kiṃ tvaṃ pārupissasi kassapāti? Tumhākaṃ nivāsanaṃ labhanto pārupissāmi, bhanteti. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, kassapa, imaṃ paribhogajiṇṇaṃ paṃsukūlaṃ dhāretuṃ sakkhissasi? Mayā hi imassa paṃsukūlassa gahitadivase udakapariyantaṃ katvā mahāpathavī kampi, imaṃ buddhānaṃ paribhogajiṇṇaṃ cīvaraṃ nāma na sakkā parittaguṇena dhāretuṃ, paṭibalenevidaṃ paṭipattipūraṇasamatthena jātipaṃsukūlikena gahetuṃ vaṭṭatī’’ti vatvā therena saddhiṃ cīvaraṃ parivattesi.
ஏவங் பன சீவரபரிவத்தங் கத்வா தே²ரேன பாருதசீவரங் ப⁴க³வா பாருபி, ஸத்து² சீவரங் தே²ரோ பாருபி. தஸ்மிங் ஸமயே அசேதனாபி அயங் மஹாபத²வீ ‘‘து³க்கரங், ப⁴ந்தே, அகத்த², அத்தனா பாருதசீவரங் ஸாவகஸ்ஸ தி³ன்னபுப்³ப³ங் நாம நத்தி², அஹங் தும்ஹாகங் கு³ணங் தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கோமீ’’தி வத³ந்தீ விய உத³கபரியந்தங் கத்வா கம்பி. தே²ரோபி ‘‘லத்³த⁴ங் தா³னி மயா பு³த்³தா⁴னங் பரிபோ⁴க³சீவரங், கிங் மே இதா³னி உத்தரி கத்தப்³ப³ங் அத்தீ²’’தி உன்னதிங் அகத்வா பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகேயேவ தேரஸ து⁴தகு³ணே ஸமாதா³ய ஸத்ததி³வஸமத்தங் புது²ஜ்ஜனோ ஹுத்வா அட்ட²மே அருணே ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. ஸத்தா²பி ‘‘கஸ்ஸபோ, பி⁴க்க²வே, சந்தூ³பமோ குலானி உபஸங்கமதி, அபகஸ்ஸேவ காயங் அபகஸ்ஸ சித்தங் நிச்சனவகோ குலேஸு அப்பக³ப்³போ⁴’’தி (ஸங்॰ நி॰ 2.146) ஏவமாதீ³ஹி ஸுத்தேஹி தே²ரங் தோ²மெத்வா அபரபா⁴கே³ ஏததே³வ கஸ்ஸபஸங்யுத்தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா ‘‘மம ஸாஸனே து⁴தவாதா³னங் பி⁴க்கூ²னங் மஹாகஸ்ஸபோ அக்³கோ³’’தி தே²ரங் டா²னந்தரே ட²பேஸீதி.
Evaṃ pana cīvaraparivattaṃ katvā therena pārutacīvaraṃ bhagavā pārupi, satthu cīvaraṃ thero pārupi. Tasmiṃ samaye acetanāpi ayaṃ mahāpathavī ‘‘dukkaraṃ, bhante, akattha, attanā pārutacīvaraṃ sāvakassa dinnapubbaṃ nāma natthi, ahaṃ tumhākaṃ guṇaṃ dhāretuṃ na sakkomī’’ti vadantī viya udakapariyantaṃ katvā kampi. Theropi ‘‘laddhaṃ dāni mayā buddhānaṃ paribhogacīvaraṃ, kiṃ me idāni uttari kattabbaṃ atthī’’ti unnatiṃ akatvā buddhānaṃ santikeyeva terasa dhutaguṇe samādāya sattadivasamattaṃ puthujjano hutvā aṭṭhame aruṇe saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Satthāpi ‘‘kassapo, bhikkhave, candūpamo kulāni upasaṅkamati, apakasseva kāyaṃ apakassa cittaṃ niccanavako kulesu appagabbho’’ti (saṃ. ni. 2.146) evamādīhi suttehi theraṃ thometvā aparabhāge etadeva kassapasaṃyuttaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā ‘‘mama sāsane dhutavādānaṃ bhikkhūnaṃ mahākassapo aggo’’ti theraṃ ṭhānantare ṭhapesīti.
அனுருத்³த⁴த்தே²ரவத்து²
Anuruddhattheravatthu
192. பஞ்சமே தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் யதி³த³ங் அனுருத்³தோ⁴தி தி³ப்³ப³சக்கு²கபி⁴க்கூ²னங் அனுருத்³த⁴த்தே²ரோ அக்³கோ³தி வத³தி. தஸ்ஸ சிண்ணவஸிதாய அக்³க³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. தே²ரோ கிர போ⁴ஜனபபஞ்சமத்தங் ட²பெத்வா ஸேஸகாலங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா தி³ப்³ப³சக்கு²னா ஸத்தே ஓலோகெந்தோவ விஹரதி. இதி அஹோரத்தங் சிண்ணவஸிதாய ஏஸ தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. அபிச கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பத்தி²தபா⁴வேனபேஸ தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³கோ³வ ஜாதோ.
192. Pañcame dibbacakkhukānaṃ yadidaṃ anuruddhoti dibbacakkhukabhikkhūnaṃ anuruddhatthero aggoti vadati. Tassa ciṇṇavasitāya aggabhāvo veditabbo. Thero kira bhojanapapañcamattaṃ ṭhapetvā sesakālaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā dibbacakkhunā satte olokentova viharati. Iti ahorattaṃ ciṇṇavasitāya esa dibbacakkhukānaṃ aggo nāma jāto. Apica kappasatasahassaṃ patthitabhāvenapesa dibbacakkhukānaṃ aggova jāto.
தத்ரஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி குலபுத்தோ பது³முத்தரஸ்ஸேவ ப⁴க³வதோ காலே பச்சா²ப⁴த்தங் த⁴ம்மஸ்ஸவனத்த²ங் விஹாரங் க³ச்ச²ந்தேன மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் அக³மாஸி. அயங் ஹி ததா³ அஞ்ஞதரோ அபாகடனாமோ இஸ்ஸரகுடும்பி³கோ அஹோஸி. ஸோ த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மகத²ங் ஸுணாதி. ஸத்தா² தே³ஸனங் யதா²னுஸந்தி⁴கங் க⁴டெத்வா ஏகங் தி³ப்³ப³சக்கு²கங் பி⁴க்கு²ங் ஏதத³க்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Tatrassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi kulaputto padumuttarasseva bhagavato kāle pacchābhattaṃ dhammassavanatthaṃ vihāraṃ gacchantena mahājanena saddhiṃ agamāsi. Ayaṃ hi tadā aññataro apākaṭanāmo issarakuṭumbiko ahosi. So dasabalaṃ vanditvā parisapariyante ṭhito dhammakathaṃ suṇāti. Satthā desanaṃ yathānusandhikaṃ ghaṭetvā ekaṃ dibbacakkhukaṃ bhikkhuṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapesi.
ததோ குடும்பி³கஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘மஹா வதாயங் பி⁴க்கு², யங் ஏவங் ஸத்தா² ஸயங் தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. அஹோ வதாஹம்பி அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி சித்தங் உப்பாதெ³த்வா பரிஸந்தரேன க³ந்த்வா ஸ்வாதனாய ப⁴க³வந்தங் பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா ‘‘மஹந்தங் டா²னந்தரங் மயா பத்தி²த’’ந்தி தேனேவ நியாமேன அஜ்ஜதனாய ஸ்வாதனாயாதி நிமந்தெத்வா ஸத்த தி³வஸானி மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா ஸபரிவாரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ உத்தமவத்தா²னி த³த்வா ‘‘ப⁴க³வா நாஹங் இமங் ஸக்காரங் தி³ப்³ப³ஸம்பத்தியா ந மனுஸ்ஸஸம்பத்தியா அத்தா²ய கரோமி. யங் பன தும்ஹே இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே பி⁴க்கு²ங் தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பயித்த², அஹம்பி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸோ பி⁴க்கு² விய தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் கத்வா பாத³மூலே நிபஜ்ஜி. ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா தஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் ஞத்வா ஏவமாஹ – ‘‘அம்போ⁴ புரிஸ, அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸபரியோஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, தஸ்ஸ ஸாஸனே த்வங் தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³கோ³ அனுருத்³தோ⁴ நாம ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி. ஏவஞ்ச பன வத்வா ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா விஹாரமேவ அக³மாஸி.
Tato kuṭumbikassa etadahosi – ‘‘mahā vatāyaṃ bhikkhu, yaṃ evaṃ satthā sayaṃ dibbacakkhukānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. Aho vatāhampi anāgate uppajjanakabuddhassa sāsane dibbacakkhukānaṃ aggo bhaveyya’’nti cittaṃ uppādetvā parisantarena gantvā svātanāya bhagavantaṃ bhikkhusaṅghena saddhiṃ nimantetvā punadivase buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā ‘‘mahantaṃ ṭhānantaraṃ mayā patthita’’nti teneva niyāmena ajjatanāya svātanāyāti nimantetvā satta divasāni mahādānaṃ pavattetvā saparivārassa bhagavato uttamavatthāni datvā ‘‘bhagavā nāhaṃ imaṃ sakkāraṃ dibbasampattiyā na manussasampattiyā atthāya karomi. Yaṃ pana tumhe ito sattadivasamatthake bhikkhuṃ dibbacakkhukānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapayittha, ahampi anāgate ekassa buddhassa sāsane so bhikkhu viya dibbacakkhukānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ katvā pādamūle nipajji. Satthā anāgataṃ oloketvā tassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ ñatvā evamāha – ‘‘ambho purisa, anāgate kappasatasahassapariyosāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tassa sāsane tvaṃ dibbacakkhukānaṃ aggo anuruddho nāma bhavissasī’’ti. Evañca pana vatvā bhattānumodanaṃ katvā vihārameva agamāsi.
குடும்பி³கோபி யாவ பு³த்³தோ⁴ த⁴ரதி, தாவ அவிஜஹிதமேவ கல்யாணகம்மங் கத்வா பரினிப்³பு³தே ஸத்த²ரி நிட்டி²தே ஸத்தயோஜனிகே ஸுவண்ணசேதியே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, கிங் தி³ப்³ப³சக்கு²ஸ்ஸ பரிகம்ம’’ந்தி புச்சி². பதீ³பதா³னங் நாம தா³துங் வட்டதி உபாஸகாதி. ஸாது⁴, ப⁴ந்தே, கரிஸ்ஸாமீதி ஸஹஸ்ஸதீ³பானங்யேவ தாவ தீ³பருக்கா²னங் ஸஹஸ்ஸங் காரேஸி, தத³னந்தரங் ததோ பரித்ததரே, தத³னந்தரங் ததோ பரியத்ததரேதி அனேகஸஹஸ்ஸே தீ³பருக்கே² காரேஸி. ஸேஸபதீ³பா பன அபரிமாணா அஹேஸுங்.
Kuṭumbikopi yāva buddho dharati, tāva avijahitameva kalyāṇakammaṃ katvā parinibbute satthari niṭṭhite sattayojanike suvaṇṇacetiye bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā, ‘‘bhante, kiṃ dibbacakkhussa parikamma’’nti pucchi. Padīpadānaṃ nāma dātuṃ vaṭṭati upāsakāti. Sādhu, bhante, karissāmīti sahassadīpānaṃyeva tāva dīparukkhānaṃ sahassaṃ kāresi, tadanantaraṃ tato parittatare, tadanantaraṃ tato pariyattatareti anekasahasse dīparukkhe kāresi. Sesapadīpā pana aparimāṇā ahesuṃ.
ஏவங் யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதிக்கமித்வா கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ காலே பா³ராணஸியங் குடும்பி³யகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா பரினிப்³பு³தே ஸத்த²ரி நிட்டி²தே யோஜனிகே சேதியே ப³ஹு கங்ஸபாதியோ காராபெத்வா ஸப்பிமண்ட³ஸ்ஸ பூரெத்வா மஜ்ஜே² ஏகேகங் கு³ளபிண்ட³ங் ட²பெத்வா உஜ்ஜாலெத்வா முக²வட்டியா முக²வட்டிங் பு²ஸாபெந்தோ சேதியங் பரிக்கி²பாபெத்வா அத்தனோ ஸப்³ப³மஹந்தங் கங்ஸபாதிங் காரெத்வா ஸப்பிமண்ட³ஸ்ஸ பூரெத்வா தஸ்ஸா முக²வட்டியங் ஸமந்ததோ வட்டிஸஹஸ்ஸங் ஜாலாபெத்வா மஜ்ஜ²ட்டா²னே தூ²பிகங் பிலோதிகாய வேடெ²த்வா ஜாலாபெத்வா கங்ஸபாதிங் ஸீஸேனாதா³ய ஸப்³ப³ரத்திங் யோஜனிகங் சேதியங் அனுபரியாயி. ஏவங் தேனாபி அத்தபா⁴வேன யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ.
Evaṃ yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā devesu ca manussesu ca saṃsaranto kappasatasahassaṃ atikkamitvā kassapasammāsambuddhassa kāle bārāṇasiyaṃ kuṭumbiyagehe nibbattitvā parinibbute satthari niṭṭhite yojanike cetiye bahu kaṃsapātiyo kārāpetvā sappimaṇḍassa pūretvā majjhe ekekaṃ guḷapiṇḍaṃ ṭhapetvā ujjāletvā mukhavaṭṭiyā mukhavaṭṭiṃ phusāpento cetiyaṃ parikkhipāpetvā attano sabbamahantaṃ kaṃsapātiṃ kāretvā sappimaṇḍassa pūretvā tassā mukhavaṭṭiyaṃ samantato vaṭṭisahassaṃ jālāpetvā majjhaṭṭhāne thūpikaṃ pilotikāya veṭhetvā jālāpetvā kaṃsapātiṃ sīsenādāya sabbarattiṃ yojanikaṃ cetiyaṃ anupariyāyi. Evaṃ tenāpi attabhāvena yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā devaloke nibbatto.
புன அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ தஸ்மிங்யேவ நக³ரே து³க்³க³தகுலஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா ஸுமனஸெட்டி²ங் நாம நிஸ்ஸாய வஸி, அன்னபா⁴ரோதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ பன ஸுமனஸெட்டி² தே³வஸிகங் கபணத்³தி⁴கவணிப்³ப³கயாசகானங் கே³ஹத்³வாரே மஹாதா³னங் தே³தி. அதே²கதி³வஸங் உபரிட்டோ² நாம பச்சேகபு³த்³தோ⁴ க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தே நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபன்னோ. ததோ வுட்டா²ய ‘‘அஜ்ஜ கஸ்ஸ அனுக்³க³ஹங் காதுங் வட்டதீ’’தி வீமங்ஸி. பச்சேகபு³த்³தா⁴ ச நாம து³க்³க³தானுகம்பகா ஹொந்தி. ஸோ ‘‘அஜ்ஜ மயா அன்னபா⁴ரஸ்ஸ அனுக்³க³ஹங் காதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா ‘‘இதா³னி அன்னபா⁴ரோ அடவிதோ அத்தனோ கே³ஹங் ஆக³மிஸ்ஸதீ’’தி ஞத்வா பத்தசீவரமாதா³ய க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தா வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா கா³மத்³வாரே அன்னபா⁴ரஸ்ஸ ஸம்முகே² பச்சுட்டா²ஸி.
Puna anuppanne buddhe tasmiṃyeva nagare duggatakulassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā sumanaseṭṭhiṃ nāma nissāya vasi, annabhārotissa nāmaṃ ahosi. So pana sumanaseṭṭhi devasikaṃ kapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ gehadvāre mahādānaṃ deti. Athekadivasaṃ upariṭṭho nāma paccekabuddho gandhamādanapabbate nirodhasamāpattiṃ samāpanno. Tato vuṭṭhāya ‘‘ajja kassa anuggahaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vīmaṃsi. Paccekabuddhā ca nāma duggatānukampakā honti. So ‘‘ajja mayā annabhārassa anuggahaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā ‘‘idāni annabhāro aṭavito attano gehaṃ āgamissatī’’ti ñatvā pattacīvaramādāya gandhamādanapabbatā vehāsaṃ abbhuggantvā gāmadvāre annabhārassa sammukhe paccuṭṭhāsi.
அன்னபா⁴ரோ பச்சேகபு³த்³த⁴ங் துச்ச²பத்தஹத்த²ங் தி³ஸ்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ங் அபி⁴வாதெ³த்வா ‘‘அபி, ப⁴ந்தே, பி⁴க்க²ங் லபி⁴த்தா²’’தி புச்சி². லபி⁴ஸ்ஸாம மஹாபுஞ்ஞாதி. ‘‘ப⁴ந்தே, தோ²கங் இதே⁴வ ஹோதா²’’தி வேகே³ன க³ந்த்வா அத்தனோ கே³ஹே மாதுகா³மங் புச்சி² – ‘‘ப⁴த்³தே³, மய்ஹங் ட²பிதங் பா⁴க³ப⁴த்தங் அத்தி², நத்தீ²’’தி? அத்தி² ஸாமீதி. ஸோ ததோவ க³ந்த்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்த²தோ பத்தமாதா³ய ஆக³ந்த்வா ‘‘ப⁴த்³தே³, மயங் புரிமப⁴வே கல்யாணகம்மஸ்ஸ அகதத்தா ப⁴த்தங் பச்சாஸீஸமானா விஹராம , அம்ஹாகங் தா³துகாமதாய ஸதி தெ³ய்யத⁴ம்மோ ந ஹோதி, தெ³ய்யத⁴ம்மே ஸதி படிக்³கா³ஹகங் ந லபா⁴ம, அஜ்ஜ மே உபரிட்ட²பச்சேகபு³த்³தோ⁴ தி³ட்டோ², பா⁴க³ப⁴த்தஞ்ச அத்தி², மய்ஹங் பா⁴க³ப⁴த்தங் இமஸ்மிங் பத்தே பக்கி²பாஹீ’’தி.
Annabhāro paccekabuddhaṃ tucchapattahatthaṃ disvā paccekabuddhaṃ abhivādetvā ‘‘api, bhante, bhikkhaṃ labhitthā’’ti pucchi. Labhissāma mahāpuññāti. ‘‘Bhante, thokaṃ idheva hothā’’ti vegena gantvā attano gehe mātugāmaṃ pucchi – ‘‘bhadde, mayhaṃ ṭhapitaṃ bhāgabhattaṃ atthi, natthī’’ti? Atthi sāmīti. So tatova gantvā paccekabuddhassa hatthato pattamādāya āgantvā ‘‘bhadde, mayaṃ purimabhave kalyāṇakammassa akatattā bhattaṃ paccāsīsamānā viharāma , amhākaṃ dātukāmatāya sati deyyadhammo na hoti, deyyadhamme sati paṭiggāhakaṃ na labhāma, ajja me upariṭṭhapaccekabuddho diṭṭho, bhāgabhattañca atthi, mayhaṃ bhāgabhattaṃ imasmiṃ patte pakkhipāhī’’ti.
ப்³யத்தா இத்தீ² ‘‘யதோ மய்ஹங் ஸாமிகோ பா⁴க³ப⁴த்தங் தே³தி, மயாபி இமஸ்மிங் தா³னே பா⁴கி³னியா ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி அத்தனோ பா⁴க³ப⁴த்தம்பி உபரிட்ட²ஸ்ஸ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பத்தே பதிட்ட²பெத்வா அதா³ஸி. அன்னபா⁴ரோ பத்தங் ஆஹரித்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பெத்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ஏவரூபா து³ஜ்ஜீவிதா முச்சாமா’’தி ஆஹ. ஏவங் ஹோது, மஹாபுஞ்ஞாதி. ஸோ அத்தனோ உத்தரஸாடகங் ஏகஸ்மிங் பதே³ஸே அத்த²ரித்வா , ‘‘ப⁴ந்தே, இத⁴ நிஸீதி³த்வா பரிபு⁴ஞ்ஜதா²’’தி ஆஹ. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ தத்த² நிஸீதி³த்வா நவவித⁴ங் பாடிகூல்யங் பச்சவெக்க²ந்தோ பரிபு⁴ஞ்ஜி. பரிபு⁴த்தகாலே அன்னபா⁴ரோ பத்ததோ⁴வனஉத³கங் அதா³ஸி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ நிட்டி²தப⁴த்தகிச்சோ –
Byattā itthī ‘‘yato mayhaṃ sāmiko bhāgabhattaṃ deti, mayāpi imasmiṃ dāne bhāginiyā bhavitabba’’nti attano bhāgabhattampi upariṭṭhassa paccekabuddhassa patte patiṭṭhapetvā adāsi. Annabhāro pattaṃ āharitvā paccekabuddhassa hatthe ṭhapetvā, ‘‘bhante, evarūpā dujjīvitā muccāmā’’ti āha. Evaṃ hotu, mahāpuññāti. So attano uttarasāṭakaṃ ekasmiṃ padese attharitvā , ‘‘bhante, idha nisīditvā paribhuñjathā’’ti āha. Paccekabuddho tattha nisīditvā navavidhaṃ pāṭikūlyaṃ paccavekkhanto paribhuñji. Paribhuttakāle annabhāro pattadhovanaudakaṃ adāsi. Paccekabuddho niṭṭhitabhattakicco –
‘‘இச்சி²தங் பத்தி²தங் துய்ஹங், ஸப்³ப³மேவ ஸமிஜ்ஜ²து;
‘‘Icchitaṃ patthitaṃ tuyhaṃ, sabbameva samijjhatu;
ஸப்³பே³ பூரெந்து ஸங்கப்பா, சந்தோ³ பன்னரஸோ யதா²’’தி. –
Sabbe pūrentu saṅkappā, cando pannaraso yathā’’ti. –
அனுமோத³னங் கத்வா மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ஸுமனஸெட்டி²ஸ்ஸ ச²த்தே அதி⁴வத்தா² தே³வதா ‘‘அஹோ தா³னங் பரமதா³னங் உபரிட்டே² ஸுப்பதிட்டி²த’’ந்தி திக்க²த்துங் வத்வா ஸாது⁴காரங் அதா³ஸி. ஸுமனஸெட்டி² ‘‘கிங் த்வங் மங் எத்தகங் காலங் தா³னங் த³த³மானங் ந பஸ்ஸஸீ’’தி ஆஹ. நாஹங் தவ தா³னே ஸாது⁴காரங் தே³மி, அன்னபா⁴ரேன உபரிட்ட²பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ தி³ன்னபிண்ட³பாதே பஸீதி³த்வா ஸாது⁴காரங் தே³மீதி.
Anumodanaṃ katvā maggaṃ paṭipajji. Sumanaseṭṭhissa chatte adhivatthā devatā ‘‘aho dānaṃ paramadānaṃ upariṭṭhe suppatiṭṭhita’’nti tikkhattuṃ vatvā sādhukāraṃ adāsi. Sumanaseṭṭhi ‘‘kiṃ tvaṃ maṃ ettakaṃ kālaṃ dānaṃ dadamānaṃ na passasī’’ti āha. Nāhaṃ tava dāne sādhukāraṃ demi, annabhārena upariṭṭhapaccekabuddhassa dinnapiṇḍapāte pasīditvā sādhukāraṃ demīti.
ஸுமனஸெட்டி² சிந்தேஸி – ‘‘அச்ச²ரியங் வதித³ங், அஹங் எத்தகங் காலங் தா³னங் தெ³ந்தோ தே³வதங் ஸாது⁴காரங் தா³பேதுங் நாஸக்கி²ங். அயங் அன்னபா⁴ரோ மங் நிஸ்ஸாய வஸந்தோ அனுரூபஸ்ஸ படிக்³கா³ஹகபுக்³க³லஸ்ஸ லத்³த⁴த்தா ஏகபிண்ட³பாததா³னேனேவ ஸாது⁴காரங் தா³பேஸி, ஏதஸ்ஸ அனுச்ச²விகங் த³த்வா ஏதங் பிண்ட³பாதங் மம ஸந்தகங் காதுங் வட்டதீ’’தி அன்னபா⁴ரங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘அஜ்ஜ தயா கஸ்ஸசி கிஞ்சி தா³னங் தி³ன்ன’’ந்தி புச்சி². ஆம, அய்ய, உபரிட்ட²பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ மே அத்தனோ பா⁴க³ப⁴த்தங் தி³ன்னந்தி. ஹந்த³, போ⁴, கஹாபணங் க³ண்ஹித்வா ஏதங் பிண்ட³பாதங் மய்ஹங் தே³ஹீதி. ந தே³மி அய்யாதி. ஸோ யாவ ஸஹஸ்ஸங் வட்³டே⁴ஸி, அன்னபா⁴ரோ ‘‘ஸஹஸ்ஸேனாபி ந தே³மீ’’தி ஆஹ. ஹோது, போ⁴, யதி³ பிண்ட³பாதங் ந தே³ஸி, ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹித்வா பத்திங் மே தே³ஹீதி. ‘‘ஏதம்பி தா³துங் யுத்தங் வா அயுத்தங் வா ந ஜானாமி, அய்யங் பன உபரிட்ட²பச்சேகபு³த்³த⁴ங் புச்சி²த்வா ஸசே தா³துங் யுத்தங் ப⁴விஸ்ஸதி, த³ஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ங் ஸம்பாபுணித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ஸுமனஸெட்டி² மய்ஹங் ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா தும்ஹாகங் தி³ன்னபிண்ட³பாதே பத்திங் யாசதி, த³ம்மி வா ந த³ம்மி வா’’தி . உபமங் தே பண்டி³த கரிஸ்ஸாமி. ஸெய்யதா²பி குலஸதிகே கா³மே ஏகஸ்மிங்யேவ க⁴ரே தீ³பங் ஜாலெய்ய, ஸேஸா அத்தனோ அத்தனோ தேலேன வட்டிங் தேமெத்வா ஜாலாபெத்வா க³ண்ஹெய்யுங், புரிமதீ³பஸ்ஸ பபா⁴ அத்தி², நத்தீ²தி. அதிரேகதரா, ப⁴ந்தே, பபா⁴ ஹோதீதி. ஏவமேவ பண்டி³த உளுங்கயாகு³ வா ஹோது கடச்சு²பி⁴க்கா² வா, அத்தனோ பிண்ட³பாதே பரேஸங் பத்திங் தெ³ந்தஸ்ஸ ஸதஸ்ஸ வா தே³து ஸஹஸ்ஸஸ்ஸ வா, யத்தகானங் தே³தி, தத்தகானங் புஞ்ஞங் வட்³ட⁴தி. த்வங் தெ³ந்தோ ஏகமேவ பிண்ட³பாதங் அதா³ஸி, ஸுமனஸெட்டி²ஸ்ஸ பன பத்தியா தி³ன்னாய த்³வே பிண்ட³பாதா ஹொந்தி ஏகோ தவ, ஏகோ ச தஸ்ஸாதி.
Sumanaseṭṭhi cintesi – ‘‘acchariyaṃ vatidaṃ, ahaṃ ettakaṃ kālaṃ dānaṃ dento devataṃ sādhukāraṃ dāpetuṃ nāsakkhiṃ. Ayaṃ annabhāro maṃ nissāya vasanto anurūpassa paṭiggāhakapuggalassa laddhattā ekapiṇḍapātadāneneva sādhukāraṃ dāpesi, etassa anucchavikaṃ datvā etaṃ piṇḍapātaṃ mama santakaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti annabhāraṃ pakkosāpetvā ‘‘ajja tayā kassaci kiñci dānaṃ dinna’’nti pucchi. Āma, ayya, upariṭṭhapaccekabuddhassa me attano bhāgabhattaṃ dinnanti. Handa, bho, kahāpaṇaṃ gaṇhitvā etaṃ piṇḍapātaṃ mayhaṃ dehīti. Na demi ayyāti. So yāva sahassaṃ vaḍḍhesi, annabhāro ‘‘sahassenāpi na demī’’ti āha. Hotu, bho, yadi piṇḍapātaṃ na desi, sahassaṃ gaṇhitvā pattiṃ me dehīti. ‘‘Etampi dātuṃ yuttaṃ vā ayuttaṃ vā na jānāmi, ayyaṃ pana upariṭṭhapaccekabuddhaṃ pucchitvā sace dātuṃ yuttaṃ bhavissati, dassāmī’’ti gantvā paccekabuddhaṃ sampāpuṇitvā, ‘‘bhante, sumanaseṭṭhi mayhaṃ sahassaṃ datvā tumhākaṃ dinnapiṇḍapāte pattiṃ yācati, dammi vā na dammi vā’’ti . Upamaṃ te paṇḍita karissāmi. Seyyathāpi kulasatike gāme ekasmiṃyeva ghare dīpaṃ jāleyya, sesā attano attano telena vaṭṭiṃ temetvā jālāpetvā gaṇheyyuṃ, purimadīpassa pabhā atthi, natthīti. Atirekatarā, bhante, pabhā hotīti. Evameva paṇḍita uḷuṅkayāgu vā hotu kaṭacchubhikkhā vā, attano piṇḍapāte paresaṃ pattiṃ dentassa satassa vā detu sahassassa vā, yattakānaṃ deti, tattakānaṃ puññaṃ vaḍḍhati. Tvaṃ dento ekameva piṇḍapātaṃ adāsi, sumanaseṭṭhissa pana pattiyā dinnāya dve piṇḍapātā honti eko tava, eko ca tassāti.
ஸோ பச்சேகபு³த்³த⁴ங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஸுமனஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘பிண்ட³பாதே பத்திங் க³ண்ஹ ஸாமீ’’தி ஆஹ. ஹந்த³, கஹாபணஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹாதி. நாஹங் பிண்ட³பாதங் விக்கிணாமி, ஸத்³தா⁴ய பன தும்ஹாகங் பத்திங் தே³மீதி. தாத, த்வங் மய்ஹங் ஸத்³தா⁴ய பத்திங் தே³ஸி, அஹங் பன துய்ஹங் கு³ணங் பூஜெந்தோ ஸஹஸ்ஸங் தே³மி, க³ண்ஹ, தாதாதி. ஸோ ‘‘ஏவங் ஹோதூ’’தி ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹி. தாத, துய்ஹங் ஸஹஸ்ஸங் லத்³த⁴காலதோ பட்டா²ய ஸஹத்தா² கம்மகரணகிச்சங் நத்தி², வீதி²யங் க⁴ரங் மாபெத்வா வஸ. யேன துய்ஹங் அத்தோ², தங் மங் ஆஹராபெத்வா க³ண்ஹாஹீதி. நிரோத⁴ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தபச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ தி³ன்னபிண்ட³பாதோ நாம தங்தி³வஸமேவ விபாகங் தே³தி. தஸ்மா ஸுமனஸெட்டி² அஞ்ஞங் தி³வஸங் அன்னபா⁴ரங் க³ஹெத்வா ராஜகுலங் அக³ச்ச²ந்தோபி தங்தி³வஸங் க³ஹெத்வாவ க³தோ.
So paccekabuddhaṃ abhivādetvā sumanaseṭṭhissa santikaṃ gantvā ‘‘piṇḍapāte pattiṃ gaṇha sāmī’’ti āha. Handa, kahāpaṇasahassaṃ gaṇhāti. Nāhaṃ piṇḍapātaṃ vikkiṇāmi, saddhāya pana tumhākaṃ pattiṃ demīti. Tāta, tvaṃ mayhaṃ saddhāya pattiṃ desi, ahaṃ pana tuyhaṃ guṇaṃ pūjento sahassaṃ demi, gaṇha, tātāti. So ‘‘evaṃ hotū’’ti sahassaṃ gaṇhi. Tāta, tuyhaṃ sahassaṃ laddhakālato paṭṭhāya sahatthā kammakaraṇakiccaṃ natthi, vīthiyaṃ gharaṃ māpetvā vasa. Yena tuyhaṃ attho, taṃ maṃ āharāpetvā gaṇhāhīti. Nirodhasamāpattito vuṭṭhitapaccekabuddhassa dinnapiṇḍapāto nāma taṃdivasameva vipākaṃ deti. Tasmā sumanaseṭṭhi aññaṃ divasaṃ annabhāraṃ gahetvā rājakulaṃ agacchantopi taṃdivasaṃ gahetvāva gato.
அன்னபா⁴ரஸ்ஸ புஞ்ஞங் ஆக³ம்ம ராஜா ஸெட்டி²ங் அனோலோகெத்வா அன்னபா⁴ரமேவ ஓலோகேஸி . கிங், தே³வ, இமங் புரிஸங் அதிவிய ஓலோகேஸீதி? அஞ்ஞங் தி³வஸங் அதி³ட்ட²புப்³ப³த்தா ஓலோகேமீதி. ஓலோகேதப்³ப³யுத்தகோ ஏஸ தே³வாதி. கோ பனஸ்ஸ ஓலோகேதப்³ப³யுத்தகோ கு³ணோதி? அஜ்ஜ அத்தனோ பா⁴க³ப⁴த்தங் ஸயங் அபு⁴ஞ்ஜித்வா உபரிட்ட²பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ தி³ன்னத்தா மம ஹத்த²தோ ஸஹஸ்ஸங் லபி⁴ தே³வாதி. கோனாமோ ஏஸோதி? அன்னபா⁴ரோ நாம தே³வாதி. ‘‘தவ ஹத்த²தோ லத்³த⁴த்தா மமபி ஹத்த²தோ லத்³து⁴ங் அரஹதி, அஹம்பிஸ்ஸ பூஜங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா ஸஹஸ்ஸங் அதா³ஸி. ஏதஸ்ஸ வஸனகே³ஹங் ஜானாத² ப⁴ணேதி? ஸாது⁴ தே³வாதி ஏகங் கே³ஹட்டா²னங் ஸோதெ⁴ந்தா குத்³தா³லேன ஆஹதாஹதட்டா²னே நிதி⁴கும்பி⁴யோ கீ³வாய கீ³வங் ஆஹச்ச டி²தா தி³ஸ்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசயிங்ஸு. ராஜா ‘‘தேன ஹி க³ந்த்வா க²னதா²’’தி ஆஹ. தேஸங் க²னந்தானங் க²னந்தானங் ஹெட்டா² க³ச்ச²ந்தி. புன க³ந்த்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசயிங்ஸு. ராஜா ‘‘அன்னபா⁴ரஸ்ஸ வசனேன க²னதா²’’தி ஆஹ. தே க³ந்த்வா ‘‘அன்னபா⁴ரஸ்ஸேவ வசன’’ந்தி க²னிங்ஸு. குத்³தா³லேன ஆஹதாஹதட்டா²னே அஹிச்ச²த்தகமகுளானி விய கும்பி⁴யோ உட்ட²ஹிங்ஸு. தே த⁴னங் ஆஹரித்வா ரஞ்ஞோ ஸந்திகே ராஸிங் அகங்ஸு. ராஜா அமச்சே ஸன்னிபாதெத்வா ‘‘இமஸ்மிங் நக³ரே கஸ்ஸ அஞ்ஞஸ்ஸ எத்தகங் த⁴னங் அத்தீ²’’தி புச்சி². நத்தி² கஸ்ஸசி தே³வாதி. தேன ஹி அயங் அன்னபா⁴ரோ இமஸ்மிங் நக³ரே த⁴னஸெட்டி² நாம ஹோதூதி. தங்தி³வஸமேவ ஸெட்டி²ச்ச²த்தங் லபி⁴.
Annabhārassa puññaṃ āgamma rājā seṭṭhiṃ anoloketvā annabhārameva olokesi . Kiṃ, deva, imaṃ purisaṃ ativiya olokesīti? Aññaṃ divasaṃ adiṭṭhapubbattā olokemīti. Oloketabbayuttako esa devāti. Ko panassa oloketabbayuttako guṇoti? Ajja attano bhāgabhattaṃ sayaṃ abhuñjitvā upariṭṭhapaccekabuddhassa dinnattā mama hatthato sahassaṃ labhi devāti. Konāmo esoti? Annabhāro nāma devāti. ‘‘Tava hatthato laddhattā mamapi hatthato laddhuṃ arahati, ahampissa pūjaṃ karissāmī’’ti vatvā sahassaṃ adāsi. Etassa vasanagehaṃ jānātha bhaṇeti? Sādhu devāti ekaṃ gehaṭṭhānaṃ sodhentā kuddālena āhatāhataṭṭhāne nidhikumbhiyo gīvāya gīvaṃ āhacca ṭhitā disvā rañño ārocayiṃsu. Rājā ‘‘tena hi gantvā khanathā’’ti āha. Tesaṃ khanantānaṃ khanantānaṃ heṭṭhā gacchanti. Puna gantvā rañño ārocayiṃsu. Rājā ‘‘annabhārassa vacanena khanathā’’ti āha. Te gantvā ‘‘annabhārasseva vacana’’nti khaniṃsu. Kuddālena āhatāhataṭṭhāne ahicchattakamakuḷāni viya kumbhiyo uṭṭhahiṃsu. Te dhanaṃ āharitvā rañño santike rāsiṃ akaṃsu. Rājā amacce sannipātetvā ‘‘imasmiṃ nagare kassa aññassa ettakaṃ dhanaṃ atthī’’ti pucchi. Natthi kassaci devāti. Tena hi ayaṃ annabhāro imasmiṃ nagare dhanaseṭṭhi nāma hotūti. Taṃdivasameva seṭṭhicchattaṃ labhi.
ஸோ ததோ பட்டா²ய யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா ததோ சுதோ தே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ. தீ³க⁴ரத்தங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ஸத்து² உப்பஜ்ஜனகாலே கபிலவத்து²னக³ரே அமித்தோத³னஸக்கஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. நாமக்³க³ஹணதி³வஸே பனஸ்ஸ அனுருத்³தோ⁴தி நாமங் அகங்ஸு. மஹானாமஸக்கஸ்ஸ கனிட்ட²பா⁴தா ஸத்து² சூளபிதுபுத்தோ பரமஸுகு²மாலோ மஹாபுஞ்ஞோ அஹோஸி. ஸுவண்ணபாதியங்யேவஸ்ஸ ப⁴த்தங் உப்பஜ்ஜி. அத²ஸ்ஸ மாதா ஏகதி³வஸங் ‘‘மம புத்தங் நத்தீ²தி பத³ங் ஜானாபெஸ்ஸாமீ’’தி ஏகங் ஸுவண்ணபாதிங் அஞ்ஞாய ஸுவண்ணபாதியா பித³ஹித்வா துச்ச²கங்யேவ பேஸேஸி. அந்தராமக்³கே³ தே³வதா தி³ப்³ப³பூவேஹி பூரேஸுங். ஏவங் மஹாபுஞ்ஞோ அஹோஸி. திண்ணங் உதூனங் அனுச்ச²விகேஸு தீஸு பாஸாதே³ஸு அலங்கதனாடகித்தீ²ஹி பரிவுதோ தே³வோ விய ஸம்பத்திங் அனுப⁴வி.
So tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā tato cuto devaloke nibbatto. Dīgharattaṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ satthu uppajjanakāle kapilavatthunagare amittodanasakkassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Nāmaggahaṇadivase panassa anuruddhoti nāmaṃ akaṃsu. Mahānāmasakkassa kaniṭṭhabhātā satthu cūḷapituputto paramasukhumālo mahāpuñño ahosi. Suvaṇṇapātiyaṃyevassa bhattaṃ uppajji. Athassa mātā ekadivasaṃ ‘‘mama puttaṃ natthīti padaṃ jānāpessāmī’’ti ekaṃ suvaṇṇapātiṃ aññāya suvaṇṇapātiyā pidahitvā tucchakaṃyeva pesesi. Antarāmagge devatā dibbapūvehi pūresuṃ. Evaṃ mahāpuñño ahosi. Tiṇṇaṃ utūnaṃ anucchavikesu tīsu pāsādesu alaṅkatanāṭakitthīhi parivuto devo viya sampattiṃ anubhavi.
அம்ஹாகம்பி போ³தி⁴ஸத்தோ தஸ்மிங் ஸமயே துஸிதபுரா சவித்வா ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அனுக்கமேன வுத்³தி⁴ப்பத்தோ ஏகூனதிங்ஸ வஸ்ஸானி அகா³ரமஜ்ஜே² வஸித்வா மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா அனுக்கமேன படிவித்³த⁴ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணோ போ³தி⁴மண்டே³ ஸத்தஸத்தாஹங் வீதினாமெத்வா இஸிபதனே மிக³தா³யே த⁴ம்மசக்கப்பத்தனங் பவத்தெத்வா லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ ராஜக³ஹங் ஆக³ம்ம ‘‘புத்தோ மே ராஜக³ஹங் ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா ‘‘க³ச்ச²த² ப⁴ணே மம புத்தங் ஆனேதா²’’தி பிதரா பஹிதே ஸஹஸ்ஸஸஹஸ்ஸபரிவாரே த³ஸ அமச்சே ஏஹிபி⁴க்கு²பப்³ப³ஜ்ஜாய பப்³பா³ஜெத்வா காளுதா³யித்தே²ரேன சாரிகாக³மனங் ஆயாசிதோ ராஜக³ஹதோ வீஸதிஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவாரோ நிக்க²மித்வா கபிலவத்து²புரங் க³ந்த்வா ஞாதிஸமாக³மே அனேகேஹி இத்³தி⁴பாடிஹாரியேஹி ஸப்பாடிஹாரியங் விசித்ரத⁴ம்மதே³ஸனங் கத்வா மஹாஜனங் அமதபானங் பாயெத்வா து³தியதி³வஸே பத்தசீவரமாதா³ய நக³ரத்³வாரே ட²த்வா ‘‘கிங் நு கோ² குலனக³ரங் ஆக³தானங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ண’’ந்தி ஆவஜ்ஜமானோ ‘‘ஸபதா³னங் பிண்டா³ய சரணங் ஆசிண்ண’’ந்தி ஞத்வா ஸபதா³னங் பிண்டா³ய சரந்தோ ‘‘புத்தோ மே பிண்டா³ய சரதீ’’தி ஸுத்வா ஆக³தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ த⁴ம்மங் கதெ²த்வா தேன ஸகனிவேஸனங் பவேஸெத்வா கதஸக்காரஸம்மானோ தத்த² காதப்³ப³ங் ஞாதிஜனானுக்³க³ஹங் கத்வா ராஹுலகுமாரங் பப்³பா³ஜெத்வா நசிரஸ்ஸேவ கபிலவத்து²புரதோ மல்லரட்டே² சாரிகங் சரமானோ அனுபியஅம்ப³வனங் அக³மாஸி.
Amhākampi bodhisatto tasmiṃ samaye tusitapurā cavitvā suddhodanamahārājassa aggamahesiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā anukkamena vuddhippatto ekūnatiṃsa vassāni agāramajjhe vasitvā mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā anukkamena paṭividdhasabbaññutaññāṇo bodhimaṇḍe sattasattāhaṃ vītināmetvā isipatane migadāye dhammacakkappattanaṃ pavattetvā lokānuggahaṃ karonto rājagahaṃ āgamma ‘‘putto me rājagahaṃ āgato’’ti sutvā ‘‘gacchatha bhaṇe mama puttaṃ ānethā’’ti pitarā pahite sahassasahassaparivāre dasa amacce ehibhikkhupabbajjāya pabbājetvā kāḷudāyittherena cārikāgamanaṃ āyācito rājagahato vīsatisahassabhikkhuparivāro nikkhamitvā kapilavatthupuraṃ gantvā ñātisamāgame anekehi iddhipāṭihāriyehi sappāṭihāriyaṃ vicitradhammadesanaṃ katvā mahājanaṃ amatapānaṃ pāyetvā dutiyadivase pattacīvaramādāya nagaradvāre ṭhatvā ‘‘kiṃ nu kho kulanagaraṃ āgatānaṃ sabbaññubuddhānaṃ āciṇṇa’’nti āvajjamāno ‘‘sapadānaṃ piṇḍāya caraṇaṃ āciṇṇa’’nti ñatvā sapadānaṃ piṇḍāya caranto ‘‘putto me piṇḍāya caratī’’ti sutvā āgatassa rañño dhammaṃ kathetvā tena sakanivesanaṃ pavesetvā katasakkārasammāno tattha kātabbaṃ ñātijanānuggahaṃ katvā rāhulakumāraṃ pabbājetvā nacirasseva kapilavatthupurato mallaraṭṭhe cārikaṃ caramāno anupiyaambavanaṃ agamāsi.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா ஸாகியஜனங் ஸன்னிபாதெத்வா ஆஹ – ‘‘ஸசே மம புத்தோ அகா³ரங் அஜ்ஜா²வஸிஸ்ஸ, ராஜா அப⁴விஸ்ஸ சக்கவத்தீ ஸத்தரதனஸமன்னாக³தோ. நத்தாபி மே ராஹுலகுமாரோ க²த்தியக³ணேன ஸத்³தி⁴ங் தங் பரிவாரெத்வா அசரிஸ்ஸ, தும்ஹேபி ஏதமத்த²ங் ஜானாத². இதா³னி பன மே புத்தோ பு³த்³தோ⁴ ஜாதோ, க²த்தியாவஸ்ஸ பரிவாரா ஹொந்து. தும்ஹே ஏகேககுலதோ ஏகேகங் தா³ரகங் தே³தா²’’தி. ஏவங் வுத்தே ஏகப்பஹாரேனேவ ஸஹஸ்ஸக²த்தியகுமாரா பப்³ப³ஜிங்ஸு. தஸ்மிங் ஸமயே மஹானாமோ குடும்ப³ஸாமிகோ ஹோதி. ஸோ அனுருத்³த⁴ஸக்கங் உபஸங்கமித்வா ஏதத³வோச – ‘‘ஏதரஹி, தாத அனுருத்³த⁴, அபி⁴ஞ்ஞாதா அபி⁴ஞ்ஞாதா ஸக்யகுமாரா ப⁴க³வந்தங் பப்³ப³ஜிதங் அனுபப்³ப³ஜந்தி, அம்ஹாகங் குலே நத்தி² கோசி அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜிதோ. தேன ஹி த்வங் வா பப்³ப³ஜ, அஹங் வா பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா க⁴ராவாஸே ருசிங் அகத்வா அத்தஸத்தமோ அகா³ரஸ்மா அனகா³ரியங் பப்³ப³ஜிதோ. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜானுக்கமோ ஸங்க⁴பே⁴த³கக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 330 ஆத³யோ) ஆக³தோவ.
Tasmiṃ samaye suddhodanamahārājā sākiyajanaṃ sannipātetvā āha – ‘‘sace mama putto agāraṃ ajjhāvasissa, rājā abhavissa cakkavattī sattaratanasamannāgato. Nattāpi me rāhulakumāro khattiyagaṇena saddhiṃ taṃ parivāretvā acarissa, tumhepi etamatthaṃ jānātha. Idāni pana me putto buddho jāto, khattiyāvassa parivārā hontu. Tumhe ekekakulato ekekaṃ dārakaṃ dethā’’ti. Evaṃ vutte ekappahāreneva sahassakhattiyakumārā pabbajiṃsu. Tasmiṃ samaye mahānāmo kuṭumbasāmiko hoti. So anuruddhasakkaṃ upasaṅkamitvā etadavoca – ‘‘etarahi, tāta anuruddha, abhiññātā abhiññātā sakyakumārā bhagavantaṃ pabbajitaṃ anupabbajanti, amhākaṃ kule natthi koci agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Tena hi tvaṃ vā pabbaja, ahaṃ vā pabbajissāmī’’ti. So tassa vacanaṃ sutvā gharāvāse ruciṃ akatvā attasattamo agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Tassa pabbajjānukkamo saṅghabhedakakkhandhake (cūḷava. 330 ādayo) āgatova.
ஏவங் அனுபியஅம்ப³வனங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜிதேஸு பன தேஸு தஸ்மிங்யேவ அந்தோவஸ்ஸே ப⁴த்³தி³யத்தே²ரோ அரஹத்தங் பாபுணி. அனுருத்³த⁴த்தே²ரோ தி³ப்³ப³சக்கு²ங் நிப்³ப³த்தேஸி, தே³வத³த்தோ அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸி, ஆனந்த³த்தே²ரோ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, ப⁴கு³த்தே²ரோ ச கிமிலத்தே²ரோ ச பச்சா² அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. தேஸங் பன ஸப்³பே³ஸம்பி தே²ரானங் அத்தனோ அத்தனோ ஆக³தட்டா²னே புப்³ப³பத்த²னாபி⁴னீஹாரோ ஆக³மிஸ்ஸதி. அயங் பன அனுருத்³த⁴த்தே²ரோ த⁴ம்மஸேனாபதிஸ்ஸ ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா சேதியரட்டே² பாசீனவங்ஸமிக³தா³யங் க³ந்த்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ ஸத்த மஹாபுரிஸவிதக்கே விதக்கேஸி, அட்ட²மே கிலமதி. ஸத்தா² ‘‘அனுருத்³தோ⁴ அட்ட²மே மஹாபுரிஸவிதக்கே கிலமதீ’’தி ஞத்வா ‘‘தஸ்ஸ ஸங்கப்பங் பூரெஸ்ஸாமீ’’தி தத்த² க³ந்த்வா பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னோ அட்ட²மங் மஹாபுரிஸவிதக்கங் பூரெத்வா சதுபச்சயஸந்தோஸபா⁴வனாராமபடிமண்டி³தங் மஹாஅரியவங்ஸபடிபத³ங் (அ॰ நி॰ 8.30) கதெ²த்வா ஆகாஸே உப்பதித்வா பே⁴ஸகலாவனமேவ க³தோ.
Evaṃ anupiyaambavanaṃ gantvā pabbajitesu pana tesu tasmiṃyeva antovasse bhaddiyatthero arahattaṃ pāpuṇi. Anuruddhatthero dibbacakkhuṃ nibbattesi, devadatto aṭṭha samāpattiyo nibbattesi, ānandatthero sotāpattiphale patiṭṭhāsi, bhagutthero ca kimilatthero ca pacchā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tesaṃ pana sabbesampi therānaṃ attano attano āgataṭṭhāne pubbapatthanābhinīhāro āgamissati. Ayaṃ pana anuruddhatthero dhammasenāpatissa santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā cetiyaraṭṭhe pācīnavaṃsamigadāyaṃ gantvā samaṇadhammaṃ karonto satta mahāpurisavitakke vitakkesi, aṭṭhame kilamati. Satthā ‘‘anuruddho aṭṭhame mahāpurisavitakke kilamatī’’ti ñatvā ‘‘tassa saṅkappaṃ pūressāmī’’ti tattha gantvā paññattavarabuddhāsane nisinno aṭṭhamaṃ mahāpurisavitakkaṃ pūretvā catupaccayasantosabhāvanārāmapaṭimaṇḍitaṃ mahāariyavaṃsapaṭipadaṃ (a. ni. 8.30) kathetvā ākāse uppatitvā bhesakalāvanameva gato.
தே²ரோ ததா²க³தே க³தமத்தேயேவ தேவிஜ்ஜோ மஹாகீ²ணாஸவோ ஹுத்வா ‘‘ஸத்தா² மய்ஹங் மனங் ஜானித்வா ஆக³ந்த்வா அட்ட²மங் மஹாபுரிஸவிதக்கங் பூரெத்வா அதா³ஸி. ஸோ ச மே மனோரதோ² மத்த²கங் பத்தோ’’தி பு³த்³தா⁴னங் த⁴ம்மதே³ஸனங் அத்தனோ ச படிவித்³த⁴த⁴ம்மங் ஆரப்³ப⁴ இமா கா³தா² அபா⁴ஸி –
Thero tathāgate gatamatteyeva tevijjo mahākhīṇāsavo hutvā ‘‘satthā mayhaṃ manaṃ jānitvā āgantvā aṭṭhamaṃ mahāpurisavitakkaṃ pūretvā adāsi. So ca me manoratho matthakaṃ patto’’ti buddhānaṃ dhammadesanaṃ attano ca paṭividdhadhammaṃ ārabbha imā gāthā abhāsi –
‘‘மம ஸங்கப்பமஞ்ஞாய, ஸத்தா² லோகே அனுத்தரோ;
‘‘Mama saṅkappamaññāya, satthā loke anuttaro;
மனோமயேன காயேன, இத்³தி⁴யா உபஸங்கமி.
Manomayena kāyena, iddhiyā upasaṅkami.
‘‘யதா² மே அஹு ஸங்கப்போ, ததோ உத்தரி தே³ஸயி;
‘‘Yathā me ahu saṅkappo, tato uttari desayi;
நிப்பபஞ்சரதோ பு³த்³தோ⁴, நிப்பபஞ்சமதே³ஸயி.
Nippapañcarato buddho, nippapañcamadesayi.
‘‘தஸ்ஸாஹங் த⁴ம்மமஞ்ஞாய, விஹாஸிங் ஸாஸனே ரதோ;
‘‘Tassāhaṃ dhammamaññāya, vihāsiṃ sāsane rato;
திஸ்ஸோ விஜ்ஜா அனுப்பத்தோ, கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி. (தே²ரகா³॰ 901-903);
Tisso vijjā anuppatto, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. (theragā. 901-903);
அத² நங் அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனமஹாவிஹாரே விஹரந்தோ ‘‘மம ஸாஸனே தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அனுருத்³தோ⁴ அக்³கோ³’’தி அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Atha naṃ aparabhāge satthā jetavanamahāvihāre viharanto ‘‘mama sāsane dibbacakkhukānaṃ anuruddho aggo’’ti aggaṭṭhāne ṭhapesi.
ப⁴த்³தி³யத்தே²ரவத்து²
Bhaddiyattheravatthu
193. ச²ட்டே² உச்சாகுலிகானந்தி உச்சே குலே ஜாதானங். ப⁴த்³தி³யோதி அனுருத்³த⁴த்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் நிக்க²மந்தோ ஸக்யராஜா. காளிகோ³தா⁴ய புத்தோதி காளவண்ணா ஸா தே³வீ, கோ³தா⁴தி பனஸ்ஸா நாமங் . தஸ்மா காளிகோ³தா⁴தி வுச்சதி , தஸ்ஸா புத்தோதி அத்தோ². கஸ்மா பனாயங் உச்சாகுலிகானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ, கிங் ததோ உச்சாகுலிகதரா நத்தீ²தி? ஆம நத்தி². தஸ்ஸ ஹி மாதா ஸாகியானீனங் அந்தரே வயேன ஸப்³ப³ஜெட்டி²கா, ஸோயேவ ச ஸாகியகுலே ஸம்பத்தங் ரஜ்ஜங் பஹாய பப்³ப³ஜிதோ. தஸ்மா உச்சாகுலிகானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ. அபிச புப்³ப³பத்த²னானுபா⁴வேன சேஸ அனுபடிபாடியா பஞ்ச ஜாதிஸதானி ராஜகுலே நிப்³ப³த்தித்வா ரஜ்ஜங் காரேஸியேவ. இமினாபி காரணேன உச்சாகுலிகானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ.
193. Chaṭṭhe uccākulikānanti ucce kule jātānaṃ. Bhaddiyoti anuruddhattherena saddhiṃ nikkhamanto sakyarājā. Kāḷigodhāya puttoti kāḷavaṇṇā sā devī, godhāti panassā nāmaṃ . Tasmā kāḷigodhāti vuccati , tassā puttoti attho. Kasmā panāyaṃ uccākulikānaṃ aggoti vutto, kiṃ tato uccākulikatarā natthīti? Āma natthi. Tassa hi mātā sākiyānīnaṃ antare vayena sabbajeṭṭhikā, soyeva ca sākiyakule sampattaṃ rajjaṃ pahāya pabbajito. Tasmā uccākulikānaṃ aggoti vutto. Apica pubbapatthanānubhāvena cesa anupaṭipāṭiyā pañca jātisatāni rājakule nibbattitvā rajjaṃ kāresiyeva. Imināpi kāraṇena uccākulikānaṃ aggoti vutto.
பஞ்ஹகம்மே பனஸ்ஸ அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தோ வுத்தனயேனேவ த⁴ம்மஸ்ஸவனத்தா²ய க³தோ. தங்தி³வஸங் ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் உச்சாகுலிகானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே உச்சாகுலிகானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கே³ன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ததா²க³தங் நிமந்தெத்வா ஸத்த தி³வஸானி பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமஸ்ஸ தா³னஸ்ஸ ப²லேன நாஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் ஆகங்கா²மி, அனாக³தே பன ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே உச்சாகுலிகானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²யித்வா பாத³மூலே நிபஜ்ஜி.
Pañhakamme panassa ayamanupubbikathā – ayampi hi atīte padumuttarabuddhakāle mahābhogakule nibbatto vuttanayeneva dhammassavanatthāya gato. Taṃdivasaṃ satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ uccākulikānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate ekassa buddhassa sāsane uccākulikānaṃ bhikkhūnaṃ aggena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti tathāgataṃ nimantetvā satta divasāni buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā, ‘‘bhante, ahaṃ imassa dānassa phalena nāññaṃ sampattiṃ ākaṅkhāmi, anāgate pana ekassa buddhassa sāsane uccākulikānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthayitvā pādamūle nipajji.
ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெந்தோ ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி தே இத³ங் கம்மங், இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, த்வங் தஸ்ஸ ஸாஸனே உச்சாகுலிகானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா விஹாரங் அக³மாஸி. ஸோபி தங் ப்³யாகரணங் லபி⁴த்வா உச்சாகுலிகஸங்வத்தனிககம்மங் புச்சி²த்வா த⁴ம்மாஸனானி காரெத்வா தேஸு பச்சத்த²ரணானி ஸந்த²ராபெத்வா த⁴ம்மபீ³ஜனியோ த⁴ம்மகதி²கவட்டங் உபோஸதா²கா³ரே பதீ³பதேலதா³னந்தி ஏவங் யாவஜீவங் ப³ஹுவித⁴ங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தத்த² காலகதோ தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ ச அம்ஹாகஞ்ச ப⁴க³வதோ அந்தரே பா³ராணஸியங் குடும்பி³யக⁴ரே நிப்³ப³த்தோ.
Satthā anāgataṃ olokento samijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘samijjhissati te idaṃ kammaṃ, ito kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tvaṃ tassa sāsane uccākulikānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā bhattānumodanaṃ katvā vihāraṃ agamāsi. Sopi taṃ byākaraṇaṃ labhitvā uccākulikasaṃvattanikakammaṃ pucchitvā dhammāsanāni kāretvā tesu paccattharaṇāni santharāpetvā dhammabījaniyo dhammakathikavaṭṭaṃ uposathāgāre padīpateladānanti evaṃ yāvajīvaṃ bahuvidhaṃ kalyāṇakammaṃ katvā tattha kālakato devesu ca manussesu ca saṃsaranto kassapadasabalassa ca amhākañca bhagavato antare bārāṇasiyaṃ kuṭumbiyaghare nibbatto.
தேன ச ஸமயேன ஸம்ப³ஹுலா பச்சேகபு³த்³தா⁴ க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தா ஆக³ம்ம பா³ராணஸியங் க³ங்கா³ய தீரே பா²ஸுகட்டா²னே நிஸீதி³த்வா பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜந்தி. ஸோ குடும்பி³யோ தேஸங் நிப³த்³த⁴மேவ தஸ்மிங் டா²னே ப⁴த்தவிஸ்ஸக்³க³கரணங் ஞத்வா அட்ட² பாஸாணப²லகானி அத்த²ரித்வா யாவஜீவங் பச்சேகபு³த்³தே⁴ உபட்ட²ஹி. அதே²கங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கபிலவத்து²னக³ரே க²த்தியகுலே நிப்³ப³த்தி. நாமக்³க³ஹணதி³வஸே சஸ்ஸ ப⁴த்³தி³யகுமாரோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயங் ஆக³ம்ம ஹெட்டா² அனுருத்³த⁴ஸுத்தே வுத்தனயேனேவ ச²ன்னங் க²த்தியானங் அப்³ப⁴ந்தரோ ஹுத்வா ஸத்த²ரி அனுபியஅம்ப³வனே விஹரந்தே ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா அரஹத்தங் பாபுணி. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனமஹாவிஹாரே விஹரந்தோ ‘‘மம ஸாஸனே உச்சாகுலிகானங் காளிகோ³தா⁴ய புத்தோ ப⁴த்³தி³யத்தே²ரோ அக்³கோ³’’தி அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Tena ca samayena sambahulā paccekabuddhā gandhamādanapabbatā āgamma bārāṇasiyaṃ gaṅgāya tīre phāsukaṭṭhāne nisīditvā piṇḍapātaṃ paribhuñjanti. So kuṭumbiyo tesaṃ nibaddhameva tasmiṃ ṭhāne bhattavissaggakaraṇaṃ ñatvā aṭṭha pāsāṇaphalakāni attharitvā yāvajīvaṃ paccekabuddhe upaṭṭhahi. Athekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthunagare khattiyakule nibbatti. Nāmaggahaṇadivase cassa bhaddiyakumāroti nāmaṃ akaṃsu. So vayaṃ āgamma heṭṭhā anuruddhasutte vuttanayeneva channaṃ khattiyānaṃ abbhantaro hutvā satthari anupiyaambavane viharante satthu santike pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇi. Atha satthā aparabhāge jetavanamahāvihāre viharanto ‘‘mama sāsane uccākulikānaṃ kāḷigodhāya putto bhaddiyatthero aggo’’ti aggaṭṭhāne ṭhapesi.
லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யத்தே²ரவத்து²
Lakuṇḍakabhaddiyattheravatthu
194. ஸத்தமே மஞ்ஜுஸ்ஸரானந்தி மது⁴ரஸ்ஸரானங். லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யோதி உப்³பே³தே⁴ன ரஸ்ஸோ, நாமேன ப⁴த்³தி³யோ. தஸ்ஸாபி பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தோ வுத்தனயேனேவ த⁴ம்மஸ்ஸவனத்தா²ய விஹாரங் க³தோ. தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா²ரங் ஏகங் மஞ்ஜுஸ்ஸரங் பி⁴க்கு²ங் ஏதத³க்³கே³ ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘அஹோ வதாஹம்பி அனாக³தே அயங் பி⁴க்கு² விய ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி சித்தங் உப்பாதெ³த்வா ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா ஸத்த தி³வஸானி பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமஸ்ஸ தா³னஸ்ஸ ப²லேன ந அஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் ஆகங்கா²மி, அனாக³தே பன ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²யித்வா ஸத்து²பாத³மூலே நிபஜ்ஜி. ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெந்தோ ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி தே இத³ங் கம்மங், இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, த்வங் தஸ்ஸ ஸாஸனே மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா விஹாரங் அக³மாஸி.
194. Sattame mañjussarānanti madhurassarānaṃ. Lakuṇḍakabhaddiyoti ubbedhena rasso, nāmena bhaddiyo. Tassāpi pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare mahābhogakule nibbatto vuttanayeneva dhammassavanatthāya vihāraṃ gato. Tasmiṃ samaye satthāraṃ ekaṃ mañjussaraṃ bhikkhuṃ etadagge ṭhapentaṃ disvā ‘‘aho vatāhampi anāgate ayaṃ bhikkhu viya ekassa buddhassa sāsane mañjussarānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhaveyya’’nti cittaṃ uppādetvā satthāraṃ nimantetvā satta divasāni buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā, ‘‘bhante, ahaṃ imassa dānassa phalena na aññaṃ sampattiṃ ākaṅkhāmi, anāgate pana ekassa buddhassa sāsane mañjussarānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthayitvā satthupādamūle nipajji. Satthā anāgataṃ olokento samijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘samijjhissati te idaṃ kammaṃ, ito kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tvaṃ tassa sāsane mañjussarānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā vihāraṃ agamāsi.
ஸோபி தங் ப்³யாகரணங் லபி⁴த்வா யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா ததோ காலகதோ தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ விபஸ்ஸீஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே சித்தபத்தகோகிலோ நாம ஹுத்வா கே²மே மிக³தா³யே வஸந்தோ ஏகதி³வஸங் ஹிமவந்தங் க³ந்த்வா மது⁴ரங் அம்ப³ப²லங் துண்டே³ன க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதங் ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு ரித்தகோ ததா²க³தங் பஸ்ஸாமி, அஜ்ஜ பன மே இமங் அம்ப³பக்கங் புத்தகானங் அத்தா²ய ஆக³தங். தேஸங் அஞ்ஞம்பி ஆஹரித்வா த³ஸ்ஸாமி, இமங் பன த³ஸப³லஸ்ஸ தா³துங் வட்டதீ’’தி ஓதரித்வா ஆகாஸே சரதி. ஸத்தா² தஸ்ஸ சித்தங் ஞத்வா அஸோகத்தே²ரங் நாம உபட்டா²கங் ஓலோகேஸி. ஸோ பத்தங் நீஹரித்வா ஸத்து² ஹத்தே² ட²பேஸி. ஸோ கோகிலோ த³ஸப³லஸ்ஸ பத்தே அம்ப³பக்கங் பதிட்டா²பேஸி. ஸத்தா² தத்தே²வ நிஸீதி³த்வா தங் பரிபு⁴ஞ்ஜி. கோகிலோ பஸன்னசித்தோ புனப்புனங் த³ஸப³லஸ்ஸ கு³ணே ஆவஜ்ஜெத்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா அத்தனோ குலாவகங் க³ந்த்வா ஸத்தாஹங் பீதிஸுகே²ன வீதினாமேஸி. எத்தகங் தஸ்மிங் அத்தபா⁴வே கல்யாணகம்மங், இமினாஸ்ஸ கம்மேன ஸரோ மது⁴ரோ அஹோஸி.
Sopi taṃ byākaraṇaṃ labhitvā yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā tato kālakato devesu ca manussesu ca saṃsaranto vipassīsammāsambuddhakāle cittapattakokilo nāma hutvā kheme migadāye vasanto ekadivasaṃ himavantaṃ gantvā madhuraṃ ambaphalaṃ tuṇḍena gahetvā āgacchanto bhikkhusaṅghaparivutaṃ satthāraṃ disvā cintesi – ‘‘ahaṃ aññesu divasesu rittako tathāgataṃ passāmi, ajja pana me imaṃ ambapakkaṃ puttakānaṃ atthāya āgataṃ. Tesaṃ aññampi āharitvā dassāmi, imaṃ pana dasabalassa dātuṃ vaṭṭatī’’ti otaritvā ākāse carati. Satthā tassa cittaṃ ñatvā asokattheraṃ nāma upaṭṭhākaṃ olokesi. So pattaṃ nīharitvā satthu hatthe ṭhapesi. So kokilo dasabalassa patte ambapakkaṃ patiṭṭhāpesi. Satthā tattheva nisīditvā taṃ paribhuñji. Kokilo pasannacitto punappunaṃ dasabalassa guṇe āvajjetvā dasabalaṃ vanditvā attano kulāvakaṃ gantvā sattāhaṃ pītisukhena vītināmesi. Ettakaṃ tasmiṃ attabhāve kalyāṇakammaṃ, imināssa kammena saro madhuro ahosi.
கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே பன சேதியே ஆரத்³தே⁴ ‘‘கிங்பமாணங் கரோம? ஸத்தயோஜனப்பமாணங். அதிமஹந்தங் ஏதங், ச²யோஜனங் கரோம. இத³ம்பி அதிமஹந்தங், பஞ்சயோஜனங் கரோம, சதுயோஜனங், தியோஜனங், த்³வியோஜன’’ந்தி வுத்தே அயங் ததா³ ஜெட்ட²வட்³ட⁴கீ ஹுத்வா ‘‘ஏத², போ⁴, அனாக³தே ஸுக²படிஜக்³கி³யங் காதுங் வட்டதீ’’தி வத்வா ரஜ்ஜுங் ஆதா³ய பரிக்கி²பந்தோ கா³வுதமத்தகே ட²த்வா ‘‘ஏகேகங் முக²ங் கா³வுதங் கா³வுதங் ஹோது, சேதியங் யோஜனாவட்டங் யோஜனுப்³பே³த⁴ங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. தே தஸ்ஸ வசனே அட்ட²ங்ஸு. இதி அப்பமாணஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பமாணங் அகாஸீதி. தேன கம்மேன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே அஞ்ஞேஹி ஹீனதரப்பமாணோ அஹோஸி. ஸோ அம்ஹாகங் ஸத்து² காலே ஸாவத்தி²யங் மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தி. ‘‘ப⁴த்³தி³யோ’’திஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ ஸத்த²ரி ஜேதவனமஹாவிஹாரே படிவஸந்தே விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா ஸத்து² ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஹத்தங் பாபுணி. அத² நங் ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ அரியவரக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Kassapasammāsambuddhakāle pana cetiye āraddhe ‘‘kiṃpamāṇaṃ karoma? Sattayojanappamāṇaṃ. Atimahantaṃ etaṃ, chayojanaṃ karoma. Idampi atimahantaṃ, pañcayojanaṃ karoma, catuyojanaṃ, tiyojanaṃ, dviyojana’’nti vutte ayaṃ tadā jeṭṭhavaḍḍhakī hutvā ‘‘etha, bho, anāgate sukhapaṭijaggiyaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vatvā rajjuṃ ādāya parikkhipanto gāvutamattake ṭhatvā ‘‘ekekaṃ mukhaṃ gāvutaṃ gāvutaṃ hotu, cetiyaṃ yojanāvaṭṭaṃ yojanubbedhaṃ bhavissatī’’ti āha. Te tassa vacane aṭṭhaṃsu. Iti appamāṇassa buddhassa pamāṇaṃ akāsīti. Tena kammena nibbattanibbattaṭṭhāne aññehi hīnatarappamāṇo ahosi. So amhākaṃ satthu kāle sāvatthiyaṃ mahābhogakule nibbatti. ‘‘Bhaddiyo’’tissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto satthari jetavanamahāvihāre paṭivasante vihāraṃ gantvā dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanāya kammaṃ karonto arahattaṃ pāpuṇi. Atha naṃ satthā aparabhāge ariyavaragaṇamajjhe nisinno mañjussarānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
பிண்டோ³லபா⁴ரத்³வாஜத்தே²ரவத்து²
Piṇḍolabhāradvājattheravatthu
195. அட்ட²மே ஸீஹனாதி³கானந்தி ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தானங். பிண்டோ³லபா⁴ரத்³வாஜோதி ஸோ கிர அரஹத்தங் பத்ததி³வஸே அவாபுரணங் ஆதா³ய விஹாரேன விஹாரங் பரிவேணேன பரிவேணங் க³ந்த்வா ‘‘யஸ்ஸ மக்³கே³ வா ப²லே வா கங்கா² அத்தி², ஸோ மங் புச்ச²தூ’’தி ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தோ விசரி. பு³த்³தா⁴னம்பி புரதோ ட²த்வா ‘‘இமஸ்மிங் , ப⁴ந்தே, ஸாஸனே கதப்³ப³கிச்சங் மய்ஹங் மத்த²கங் பத்த’’ந்தி ஸீஹனாத³ங் நதி³. தஸ்மா ஸீஹனாதி³கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
195. Aṭṭhame sīhanādikānanti sīhanādaṃ nadantānaṃ. Piṇḍolabhāradvājoti so kira arahattaṃ pattadivase avāpuraṇaṃ ādāya vihārena vihāraṃ pariveṇena pariveṇaṃ gantvā ‘‘yassa magge vā phale vā kaṅkhā atthi, so maṃ pucchatū’’ti sīhanādaṃ nadanto vicari. Buddhānampi purato ṭhatvā ‘‘imasmiṃ , bhante, sāsane katabbakiccaṃ mayhaṃ matthakaṃ patta’’nti sīhanādaṃ nadi. Tasmā sīhanādikānaṃ aggo nāma jāto.
பஞ்ஹகம்மே பனஸ்ஸ அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே பப்³ப³தபாதே³ ஸீஹயோனியங் நிப்³ப³த்தோ. ஸத்தா² பச்சூஸஸமயே லோகங் வோலோகெந்தோ தஸ்ஸ ஹேதுஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா ஹங்ஸவதியங் பிண்டா³ய சரித்வா பச்சா²ப⁴த்தங் ஸீஹே கோ³சராய பக்கந்தே தஸ்ஸ வஸனகு³ஹங் பவிஸித்வா ஆகாஸே பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜித்வா நிஸீதி³. ஸீஹோ கோ³சரங் லபி⁴த்வா நிவத்தோ கு³ஹாத்³வாரே டி²தோ அந்தோகு³ஹாயங் த³ஸப³லங் நிஸின்னங் தி³ஸ்வா ‘‘மம வஸனட்டா²னங் ஆக³ந்த்வா அஞ்ஞோ ஸத்தோ நிஸீதி³துங் ஸமத்தோ² நாம நத்தி², மஹந்தோ வதாயங் புரிஸோ, யோ அந்தோகு³ஹாயங் பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸின்னோ. ஸரீரப்பபா⁴பிஸ்ஸ ஸமந்தா ப²ரித்வா க³தா, மயா ஏவரூபங் அச்ச²ரியங் நதி³ட்ட²புப்³ப³ங். அயங் புரிஸோ இமஸ்மிங் லோகே பூஜனெய்யானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸதி, மயாபிஸ்ஸ யதா²ஸத்தி யதா²ப³லங் ஸக்காரங் காதுங் வட்டதீ’’தி ஜலஜத²லஜானி நானாகுஸுமானி ஆஹரித்வா பூ⁴மிதோ யாவ நிஸின்னபல்லங்கட்டா²னா புப்பா²ஸனங் ஸந்த²ரித்வா ஸப்³ப³ரத்திங் ஸம்முக²ட்டா²னே ததா²க³தங் நமஸ்ஸமானோ அட்டா²ஸி. புனதி³வஸே புராணபுப்பா²னி அபனெத்வா நவபுப்பே²ஹி ஆஸனங் ஸந்த²ரி.
Pañhakamme panassa ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle pabbatapāde sīhayoniyaṃ nibbatto. Satthā paccūsasamaye lokaṃ volokento tassa hetusampattiṃ disvā haṃsavatiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ sīhe gocarāya pakkante tassa vasanaguhaṃ pavisitvā ākāse pallaṅkaṃ ābhujitvā nirodhaṃ samāpajjitvā nisīdi. Sīho gocaraṃ labhitvā nivatto guhādvāre ṭhito antoguhāyaṃ dasabalaṃ nisinnaṃ disvā ‘‘mama vasanaṭṭhānaṃ āgantvā añño satto nisīdituṃ samattho nāma natthi, mahanto vatāyaṃ puriso, yo antoguhāyaṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinno. Sarīrappabhāpissa samantā pharitvā gatā, mayā evarūpaṃ acchariyaṃ nadiṭṭhapubbaṃ. Ayaṃ puriso imasmiṃ loke pūjaneyyānaṃ aggo bhavissati, mayāpissa yathāsatti yathābalaṃ sakkāraṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti jalajathalajāni nānākusumāni āharitvā bhūmito yāva nisinnapallaṅkaṭṭhānā pupphāsanaṃ santharitvā sabbarattiṃ sammukhaṭṭhāne tathāgataṃ namassamāno aṭṭhāsi. Punadivase purāṇapupphāni apanetvā navapupphehi āsanaṃ santhari.
ஏதேனேவ நியாமேன ஸத்த தி³வஸானி புப்பா²ஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா ப³லவபீதிஸோமனஸ்ஸங் நிப்³ப³த்தெத்வா கு³ஹாத்³வாரே ஆரக்க²ங் க³ண்ஹி. ஸத்தமே தி³வஸே ஸத்தா² நிரோத⁴தோ வுட்டா²ய கு³ஹாத்³வாரே அட்டா²ஸி. ஸீஹோபி மிக³ராஜா ததா²க³தங் திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா சதூஸு டா²னேஸு வந்தி³த்வா படிக்கமித்வா அட்டா²ஸி. ஸத்தா² ‘‘வட்டிஸ்ஸதி எத்தகோ உபனிஸ்ஸயோ ஏதஸ்ஸா’’தி வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா விஹாரமேவ க³தோ.
Eteneva niyāmena satta divasāni pupphāsanaṃ paññāpetvā balavapītisomanassaṃ nibbattetvā guhādvāre ārakkhaṃ gaṇhi. Sattame divase satthā nirodhato vuṭṭhāya guhādvāre aṭṭhāsi. Sīhopi migarājā tathāgataṃ tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā catūsu ṭhānesu vanditvā paṭikkamitvā aṭṭhāsi. Satthā ‘‘vaṭṭissati ettako upanissayo etassā’’ti vehāsaṃ abbhuggantvā vihārameva gato.
ஸோபி ஸீஹோ பு³த்³த⁴வியோகே³ன து³க்கி²தோ காலங் கத்வா ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாஸாலகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா வயப்பத்தோ ஏகதி³வஸங் நக³ரவாஸீஹி ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஸீஹனாதி³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா வுத்தனயேனேவ ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா ஸத்தா²ரா ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ப்³யாகதோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தத்த² காலகதோ தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி. நாமேன பா⁴ரத்³வாஜோ நாம அஹோஸி. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ஹெத்வா பஞ்ச மாணவஸதானி மந்தே வாசெந்தோ விசரதி. ஸோ அத்தனோ ஜெட்ட²கபா⁴வேன நிமந்தனட்டா²னேஸு ஸப்³பே³ஸங் பி⁴க்க²ங் ஸயமேவ ஸம்படிச்சி². ஏஸோ கிர ஈஸகங் லோலதா⁴துகோ அஹோஸி. ஸோ தேஹி மாணவேஹி ஸத்³தி⁴ங் ‘‘குஹிங் யாகு³ குஹிங் ப⁴த்த’’ந்தி யாகு³ப⁴த்தக²ஜ்ஜகானேவ பரியேஸமானோ சரதி. ஸோ க³தக³தட்டா²னே பிண்ட³மேவ படிமானெந்தோ சரதீதி பிண்டோ³லபா⁴ரத்³வாஜோதேவ பஞ்ஞாயி.
Sopi sīho buddhaviyogena dukkhito kālaṃ katvā haṃsavatīnagare mahāsālakule paṭisandhiṃ gaṇhitvā vayappatto ekadivasaṃ nagaravāsīhi saddhiṃ vihāraṃ gantvā dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ sīhanādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā vuttanayeneva sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā satthārā samijjhanabhāvaṃ disvā byākato yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā tattha kālakato devesu ca manussesu ca saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare brāhmaṇamahāsālakule nibbatti. Nāmena bhāradvājo nāma ahosi. So vayappatto tayo vede uggahetvā pañca māṇavasatāni mante vācento vicarati. So attano jeṭṭhakabhāvena nimantanaṭṭhānesu sabbesaṃ bhikkhaṃ sayameva sampaṭicchi. Eso kira īsakaṃ loladhātuko ahosi. So tehi māṇavehi saddhiṃ ‘‘kuhiṃ yāgu kuhiṃ bhatta’’nti yāgubhattakhajjakāneva pariyesamāno carati. So gatagataṭṭhāne piṇḍameva paṭimānento caratīti piṇḍolabhāradvājoteva paññāyi.
ஸோ ஏகதி³வஸங் ஸத்த²ரி ராஜக³ஹமனுப்பத்தே த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஹத்தங் பாபுணி. அரஹத்தங் பத்தவேலாயமேவ அவாபுரணங் ஆதா³ய விஹாரேன விஹாரங் பரிவேணேன பரிவேணங் க³ந்த்வா ‘‘யஸ்ஸ மக்³கே³ வா ப²லே வா கங்கா² அத்தி², ஸோ மங் புச்ச²தூ’’தி ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தோ விசரி. ஸோ ஏகதி³வஸங் ராஜக³ஹஸெட்டி²னா வேளுபரம்பராய உஸ்ஸாபெத்வா ஆகாஸே லக்³கி³தங் ஜயஸுமனவண்ணங் சந்த³னஸாரபத்தங் இத்³தி⁴யா ஆதா³ய ஸாது⁴காரங் த³த³ந்தேன மஹாஜனேன பரிவுதோ விஹாரங் ஆக³ந்த்வா ததா²க³தஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பேஸி. ஸத்தா² ஜானந்தோவ படிபுச்சி² – ‘‘குதோ தே, பா⁴ரத்³வாஜ, அயங் பத்தோ லத்³தோ⁴’’தி? ஸோ லத்³த⁴காரணங் கதே²ஸி. ஸத்தா² ‘‘த்வங் ஏவரூபங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மங் மஹாஜனஸ்ஸ த³ஸ்ஸேஸி, அகத்தப்³ப³ங் தயா கத’’ந்தி அனேகபரியாயேன விக³ரஹித்வா ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, கி³ஹீனங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மங் இத்³தி⁴பாடிஹாரியங் த³ஸ்ஸேதப்³ப³ங், யோ த³ஸ்ஸெய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (சூளவ॰ 252) ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞாபேஸி.
So ekadivasaṃ satthari rājagahamanuppatte dhammakathaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto arahattaṃ pāpuṇi. Arahattaṃ pattavelāyameva avāpuraṇaṃ ādāya vihārena vihāraṃ pariveṇena pariveṇaṃ gantvā ‘‘yassa magge vā phale vā kaṅkhā atthi, so maṃ pucchatū’’ti sīhanādaṃ nadanto vicari. So ekadivasaṃ rājagahaseṭṭhinā veḷuparamparāya ussāpetvā ākāse laggitaṃ jayasumanavaṇṇaṃ candanasārapattaṃ iddhiyā ādāya sādhukāraṃ dadantena mahājanena parivuto vihāraṃ āgantvā tathāgatassa hatthe ṭhapesi. Satthā jānantova paṭipucchi – ‘‘kuto te, bhāradvāja, ayaṃ patto laddho’’ti? So laddhakāraṇaṃ kathesi. Satthā ‘‘tvaṃ evarūpaṃ uttarimanussadhammaṃ mahājanassa dassesi, akattabbaṃ tayā kata’’nti anekapariyāyena vigarahitvā ‘‘na, bhikkhave, gihīnaṃ uttarimanussadhammaṃ iddhipāṭihāriyaṃ dassetabbaṃ, yo dasseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 252) sikkhāpadaṃ paññāpesi.
அத² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³ – ‘‘ஸீஹனாதி³யத்தே²ரோ அரஹத்தங் பத்ததி³வஸே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ‘யஸ்ஸ மக்³கே³ வா ப²லே வா கங்கா² அத்தி², ஸோ மங் புச்ச²தூ’தி கதே²ஸி. பு³த்³தா⁴னம்பி ஸம்முகே² அத்தனோ அரஹத்தப்பத்திங் கதே²ஸி, அஞ்ஞே ஸாவகா துண்ஹீ அஹேஸுங். அத்தனோ ஸீஹனாதி³யபா⁴வேனேவ மஹாஜனஸ்ஸ பஸாத³ங் ஜனெத்வா வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா சந்த³னஸாரபத்தஞ்ச க³ண்ஹீ’’தி. தே பி⁴க்கூ² இமே தயோபி கு³ணே ஏகதோ கத்வா ஸத்து² கத²யிங்ஸு. பு³த்³தா⁴ ச நாம க³ரஹிதப்³ப³யுத்தகங் க³ரஹந்தி, பஸங்ஸிதப்³ப³யுத்தகங் பஸங்ஸந்தீதி இமஸ்மிங் டா²னே தே²ரஸ்ஸ பஸங்ஸிதப்³ப³யுத்தமேவ அங்க³ங் க³ஹெத்வா ‘‘திண்ணங் கோ² பன, பி⁴க்க²வே, இந்த்³ரியானங் பா⁴விதத்தா ப³ஹுலீகதத்தா பா⁴ரத்³வாஜோ பி⁴க்கு² அஞ்ஞங் ப்³யாகாஸி – ‘கீ²ணா ஜாதி, வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரியங், கதங் கரணீயங் , நாபரங் இத்த²த்தாயாதி பஜானாமீ’தி. கதமேஸங் திண்ணங்? ஸதிந்த்³ரியஸ்ஸ, ஸமாதி⁴ந்த்³ரியஸ்ஸ, பஞ்ஞிந்த்³ரியஸ்ஸ. இமேஸங் கோ², பி⁴க்க²வே, திண்ணங் இந்த்³ரியானங் பா⁴விதத்தா ப³ஹுலீகதத்தா பா⁴ரத்³வாஜோ பி⁴க்கு² அஞ்ஞங் ப்³யாகாஸி – ‘கீ²ணா ஜாதி, வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரியங், கதங் கரணீயங், நாபரங் இத்த²த்தாயாதி பஜானாமீ’’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.519) தே²ரங் பஸங்ஸித்வா ஸீஹனாதி³கானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Atha bhikkhusaṅghamajjhe kathā udapādi – ‘‘sīhanādiyatthero arahattaṃ pattadivase bhikkhusaṅghamajjhe ‘yassa magge vā phale vā kaṅkhā atthi, so maṃ pucchatū’ti kathesi. Buddhānampi sammukhe attano arahattappattiṃ kathesi, aññe sāvakā tuṇhī ahesuṃ. Attano sīhanādiyabhāveneva mahājanassa pasādaṃ janetvā vehāsaṃ abbhuggantvā candanasārapattañca gaṇhī’’ti. Te bhikkhū ime tayopi guṇe ekato katvā satthu kathayiṃsu. Buddhā ca nāma garahitabbayuttakaṃ garahanti, pasaṃsitabbayuttakaṃ pasaṃsantīti imasmiṃ ṭhāne therassa pasaṃsitabbayuttameva aṅgaṃ gahetvā ‘‘tiṇṇaṃ kho pana, bhikkhave, indriyānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā bhāradvājo bhikkhu aññaṃ byākāsi – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ , nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti. Katamesaṃ tiṇṇaṃ? Satindriyassa, samādhindriyassa, paññindriyassa. Imesaṃ kho, bhikkhave, tiṇṇaṃ indriyānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā bhāradvājo bhikkhu aññaṃ byākāsi – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’’’ti (saṃ. ni. 5.519) theraṃ pasaṃsitvā sīhanādikānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
மந்தாணிபுத்தபுண்ணத்தே²ரவத்து²
Mantāṇiputtapuṇṇattheravatthu
196. நவமே புண்ணோ மந்தாணிபுத்தோதி நாமேன புண்ணோ, மந்தாணிப்³ராஹ்மணியா பன ஸோ புத்தோதி மந்தாணிபுத்தோ. தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரத³ஸப³லஸ்ஸ உப்பத்திதோ புரேதரமேவ ஹங்ஸவதீனக³ரே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே கோ³தமோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா ஸப்³ப³ஸிப்பேஸு கோவிதோ³ ஹுத்வா பஞ்சமாணவகஸதபரிவாரோ விசரந்தோ தயோபி வேதே³ ஓலோகெத்வா மொக்க²த⁴ம்மங் அதி³ஸ்வா ‘‘இத³ங் வேத³த்தயங் நாம கத³லிக்க²ந்தோ⁴ விய ப³ஹி மட்ட²ங் அந்தோ நிஸ்ஸாரங், இமங் க³ஹெத்வா விசரணங் து²ஸகொட்டனஸதி³ஸங் ஹோதி. கிங் மே இமினா’’தி இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா ப்³ரஹ்மவிஹாரே நிப்³ப³த்தெத்வா ‘‘அபரிஹீனஜ்ஜா²னோ ப்³ரஹ்மலோகோகூபபன்னோ ப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி பஞ்சஹி மாணவகஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் பப்³ப³தபாத³ங் க³ந்த்வா இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜி. தஸ்ஸ பரிவாரானி அட்டா²ரஸ்ஸ ஜடிலஸஹஸ்ஸானி அஹேஸுங். ஸோ பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா தேஸம்பி கஸிணபரிகம்மங் ஆசிக்கி². தே தஸ்ஸ ஓவாதே³ ட²த்வா ஸப்³பே³பி பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸுங்.
196. Navame puṇṇo mantāṇiputtoti nāmena puṇṇo, mantāṇibrāhmaṇiyā pana so puttoti mantāṇiputto. Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttaradasabalassa uppattito puretarameva haṃsavatīnagare brāhmaṇamahāsālakule nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase gotamoti nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā sabbasippesu kovido hutvā pañcamāṇavakasataparivāro vicaranto tayopi vede oloketvā mokkhadhammaṃ adisvā ‘‘idaṃ vedattayaṃ nāma kadalikkhandho viya bahi maṭṭhaṃ anto nissāraṃ, imaṃ gahetvā vicaraṇaṃ thusakoṭṭanasadisaṃ hoti. Kiṃ me iminā’’ti isipabbajjaṃ pabbajitvā brahmavihāre nibbattetvā ‘‘aparihīnajjhāno brahmalokokūpapanno bhavissāmī’’ti pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ pabbatapādaṃ gantvā isipabbajjaṃ pabbaji. Tassa parivārāni aṭṭhārassa jaṭilasahassāni ahesuṃ. So pañca abhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā tesampi kasiṇaparikammaṃ ācikkhi. Te tassa ovāde ṭhatvā sabbepi pañca abhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattesuṃ.
அத்³தா⁴னே அதிக்கந்தே தஸ்ஸ கோ³தமதாபஸஸ்ஸ மஹல்லககாலே பது³முத்தரத³ஸப³லோ பட²மாபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரோ ஹங்ஸவதீனக³ரங் உபனிஸ்ஸாய விஹாஸி. ஸோ ஏகதி³வஸங் பச்சூஸஸமயே லோகங் ஓலோகெந்தோ கோ³தமதாபஸஸ்ஸ பரிஸாய அரஹத்தூபனிஸ்ஸயங் கோ³தமதாபஸஸ்ஸ ச ‘‘அஹங் அனாக³தே உப்பஜ்ஜமானகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கபி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னபா⁴வஞ்ச தி³ஸ்வா பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா அத்தனோ பத்தசீவரங் ஸயமேவ க³ஹெத்வா அஞ்ஞாதகவேஸேன கோ³தமதாபஸஸ்ஸ அந்தேவாஸிகேஸு வனமூலப²லாப²லத்தா²ய க³தேஸு க³ந்த்வா கோ³தமஸ்ஸ பண்ணஸாலாத்³வாரே அட்டா²ஸி. கோ³தமோ பு³த்³தா⁴னங் உப்பன்னபா⁴வங் அஜானந்தோபி தூ³ரதோவ த³ஸப³லங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் புரிஸோ லோகதோ முத்தோ ஹுத்வா பஞ்ஞாயதி, யதா² அஸ்ஸ ஸரீரனிப்ப²த்தி யேஹி ச லக்க²ணேஹி ஸமன்னாக³தோ அகா³ரமஜ்ஜே² வா திட்ட²ந்தோ சக்கவத்தீ ராஜா ஹோதி, பப்³ப³ஜந்தோ வா விவட்டச்ச²தோ³ ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தோ⁴ ஹோதீ’’தி ஞத்வா பட²மத³ஸ்ஸனேனேவ த³ஸப³லங் அபி⁴வாதெ³த்வா ‘‘இதோ ஏத² ப⁴க³வா’’தி பு³த்³தா⁴ஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா அதா³ஸி. ததா²க³தோ தாபஸஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸயமானோ நிஸீதி³.
Addhāne atikkante tassa gotamatāpasassa mahallakakāle padumuttaradasabalo paṭhamābhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakko bhikkhusatasahassaparivāro haṃsavatīnagaraṃ upanissāya vihāsi. So ekadivasaṃ paccūsasamaye lokaṃ olokento gotamatāpasassa parisāya arahattūpanissayaṃ gotamatāpasassa ca ‘‘ahaṃ anāgate uppajjamānakabuddhassa sāsane dhammakathikabhikkhūnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanabhāvañca disvā pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā attano pattacīvaraṃ sayameva gahetvā aññātakavesena gotamatāpasassa antevāsikesu vanamūlaphalāphalatthāya gatesu gantvā gotamassa paṇṇasālādvāre aṭṭhāsi. Gotamo buddhānaṃ uppannabhāvaṃ ajānantopi dūratova dasabalaṃ disvā ‘‘ayaṃ puriso lokato mutto hutvā paññāyati, yathā assa sarīranipphatti yehi ca lakkhaṇehi samannāgato agāramajjhe vā tiṭṭhanto cakkavattī rājā hoti, pabbajanto vā vivaṭṭacchado sabbaññubuddho hotī’’ti ñatvā paṭhamadassaneneva dasabalaṃ abhivādetvā ‘‘ito etha bhagavā’’ti buddhāsanaṃ paññāpetvā adāsi. Tathāgato tāpasassa dhammaṃ desayamāno nisīdi.
தஸ்மிங் ஸமயே தே ஜடிலா ‘‘பணீதபணீதங் வனமூலப²லாப²லங் ஆசரியஸ்ஸ த³த்வா ஸேஸகங் பரிபு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமா’’தி ஆக³ச்ச²ந்தா த³ஸப³லங் உச்சாஸனே, ஆசரியங் பன நீசாஸனே நிஸின்னங் தி³ஸ்வா ‘‘பஸ்ஸத², மயங் ‘இமஸ்மிங் லோகே அம்ஹாகங் ஆசரியேன உத்தரிதரோ நத்தீ²’தி விசராம. இதா³னி பன நோ ஆசரியங் நீசாஸனே நிஸீதா³பெத்வா உச்சாஸனே நிஸின்னகோ ஏகோ பஞ்ஞாயதி, மஹந்தோ வதாயங் புரிஸோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி பிடகானி க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தி. கோ³தமதாபஸோ ‘‘இமே மங் த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே வந்தெ³ய்யு’’ந்தி பீ⁴தோ தூ³ரதோ ஆஹ – ‘‘தாதா, மா மங் வந்தி³த்த², ஸதே³வகே லோகே அக்³க³புக்³க³லோ ஸப்³பே³ஸங் வந்த³னாரஹோ புரிஸோ இத⁴ நிஸின்னோ, ஏதங் வந்த³தா²’’தி. தாபஸா ‘‘ந அஜானித்வா ஆசரியோ கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி ஸப்³பே³வ ததா²க³தஸ்ஸ பாதே³ வந்தி³ங்ஸு. ‘‘தாதா, அம்ஹாகங் அஞ்ஞங் த³ஸப³லஸ்ஸ தா³தப்³ப³யுத்தகங் போ⁴ஜனங் நத்தி², இமங் வனமூலப²லாப²லங் த³ஸ்ஸாமா’’தி பணீதபணீதங் பு³த்³தா⁴னங் பத்தே பதிட்டா²பேஸி. ஸத்தா² வனமூலப²லாப²லங் பரிபு⁴ஞ்ஜி. தத³னந்தரங் தாபஸோபி ஸத்³தி⁴ங் அந்தேவாஸிகேஹி பரிபு⁴ஞ்ஜி. ஸத்தா² ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா ‘‘த்³வே அக்³க³ஸாவகா பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி சிந்தேஸி. தஸ்மிங் க²ணே அக்³க³ஸாவகோ மஹாதே³வலத்தே²ரோ ‘‘கஹங் நு கோ² ஸத்தா² க³தோ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘ஸத்தா² அம்ஹாகங் ஆக³மனங் பச்சாஸீஸதீ’’தி பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா வந்தி³த்வா நமஸ்ஸமானோ அட்டா²ஸி.
Tasmiṃ samaye te jaṭilā ‘‘paṇītapaṇītaṃ vanamūlaphalāphalaṃ ācariyassa datvā sesakaṃ paribhuñjissāmā’’ti āgacchantā dasabalaṃ uccāsane, ācariyaṃ pana nīcāsane nisinnaṃ disvā ‘‘passatha, mayaṃ ‘imasmiṃ loke amhākaṃ ācariyena uttaritaro natthī’ti vicarāma. Idāni pana no ācariyaṃ nīcāsane nisīdāpetvā uccāsane nisinnako eko paññāyati, mahanto vatāyaṃ puriso bhavissatī’’ti piṭakāni gahetvā āgacchanti. Gotamatāpaso ‘‘ime maṃ dasabalassa santike vandeyyu’’nti bhīto dūrato āha – ‘‘tātā, mā maṃ vandittha, sadevake loke aggapuggalo sabbesaṃ vandanāraho puriso idha nisinno, etaṃ vandathā’’ti. Tāpasā ‘‘na ajānitvā ācariyo kathessatī’’ti sabbeva tathāgatassa pāde vandiṃsu. ‘‘Tātā, amhākaṃ aññaṃ dasabalassa dātabbayuttakaṃ bhojanaṃ natthi, imaṃ vanamūlaphalāphalaṃ dassāmā’’ti paṇītapaṇītaṃ buddhānaṃ patte patiṭṭhāpesi. Satthā vanamūlaphalāphalaṃ paribhuñji. Tadanantaraṃ tāpasopi saddhiṃ antevāsikehi paribhuñji. Satthā bhattakiccaṃ katvā ‘‘dve aggasāvakā bhikkhusatasahassaṃ gahetvā āgacchantū’’ti cintesi. Tasmiṃ khaṇe aggasāvako mahādevalatthero ‘‘kahaṃ nu kho satthā gato’’ti āvajjento ‘‘satthā amhākaṃ āgamanaṃ paccāsīsatī’’ti bhikkhusatasahassaṃ gahetvā satthu santikaṃ gantvā vanditvā namassamāno aṭṭhāsi.
கோ³தமோ அந்தேவாஸிகே ஆஹ – ‘‘தாதா, அம்ஹாகங் அஞ்ஞோ ஸக்காரோ நத்தி², பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ து³க்கே²ன டி²தோ. பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ புப்பா²ஸனங் பஞ்ஞாபெஸ்ஸாம, ஜலஜத²லஜபுப்பா²னி ஆஹரதா²’’தி. தே தாவதே³வ பப்³ப³தபாத³தோ வண்ணக³ந்த⁴ஸம்பன்னானி புப்பா²னி இத்³தி⁴யா ஆஹரித்வா ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ வத்து²ம்ஹி வுத்தனயேனேவ ஆஸனானி பஞ்ஞாபயிங்ஸு. நிரோத⁴ஸமாபத்திஸமாபஜ்ஜனம்பி ச²த்ததா⁴ரணம்பி ஸப்³ப³ங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Gotamo antevāsike āha – ‘‘tātā, amhākaṃ añño sakkāro natthi, bhikkhusaṅgho dukkhena ṭhito. Buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa pupphāsanaṃ paññāpessāma, jalajathalajapupphāni āharathā’’ti. Te tāvadeva pabbatapādato vaṇṇagandhasampannāni pupphāni iddhiyā āharitvā sāriputtattherassa vatthumhi vuttanayeneva āsanāni paññāpayiṃsu. Nirodhasamāpattisamāpajjanampi chattadhāraṇampi sabbaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.
ஸத்தா² ஸத்தமே தி³வஸே நிரோத⁴தோ வுட்டா²ய பரிவாரெத்வா டி²தே தாபஸே தி³ஸ்வா த⁴ம்மகதி²கபா⁴வே ஏதத³க்³க³ப்பத்தங் ஸாவகங் ஆமந்தேஸி – ‘‘இமினா பி⁴க்கு² இஸிக³ணேன மஹாஸக்காரோ கதோ, ஏதேஸங் புப்பா²ஸனானுமோத³னங் கரோஹீ’’தி. ஸோ ஸத்து² வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா தீணி பிடகானி ஸம்மஸித்வா அனுமோத³னங் அகாஸி. தஸ்ஸ தே³ஸனாபரியோஸானே ஸத்தா² ஸயங் ப்³ரஹ்மகோ⁴ஸங் நிச்சா²ரெத்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ட²பெத்வா கோ³தமதாபஸங் ஸேஸா அட்டா²ரஸ ஸஹஸ்ஸஜடிலா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு.
Satthā sattame divase nirodhato vuṭṭhāya parivāretvā ṭhite tāpase disvā dhammakathikabhāve etadaggappattaṃ sāvakaṃ āmantesi – ‘‘iminā bhikkhu isigaṇena mahāsakkāro kato, etesaṃ pupphāsanānumodanaṃ karohī’’ti. So satthu vacanaṃ sampaṭicchitvā tīṇi piṭakāni sammasitvā anumodanaṃ akāsi. Tassa desanāpariyosāne satthā sayaṃ brahmaghosaṃ nicchāretvā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne ṭhapetvā gotamatāpasaṃ sesā aṭṭhārasa sahassajaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu.
கோ³தமோ பன தேனத்தபா⁴வேன படிவேத⁴ங் காதுங் அஸக்கொந்தோ ப⁴க³வந்தங் ஆஹ – ‘‘ப⁴க³வா யேன பி⁴க்கு²னா பட²மங் த⁴ம்மோ தே³ஸிதோ, கோ நாம அயங் தும்ஹாகங் ஸாஸனே’’தி? அயங் கோ³தம மய்ஹங் ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³கோ³தி. ‘‘அஹம்பி, ப⁴ந்தே, இமஸ்ஸ ஸத்த தி³வஸானி கதஸ்ஸ அதி⁴காரஸ்ஸ ப²லேன அயங் பி⁴க்கு² விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் கத்வா பாத³மூலே நிபஜ்ஜி.
Gotamo pana tenattabhāvena paṭivedhaṃ kātuṃ asakkonto bhagavantaṃ āha – ‘‘bhagavā yena bhikkhunā paṭhamaṃ dhammo desito, ko nāma ayaṃ tumhākaṃ sāsane’’ti? Ayaṃ gotama mayhaṃ sāsane dhammakathikānaṃ aggoti. ‘‘Ahampi, bhante, imassa satta divasāni katassa adhikārassa phalena ayaṃ bhikkhu viya anāgate ekassa buddhassa sāsane dhammakathikānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ katvā pādamūle nipajji.
ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா அனந்தராயேனஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, த்வங் தஸ்ஸ ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா தே அரஹத்தப்பத்தே தாபஸே ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ’’தி ஆஹ. ஸப்³பே³ அந்தரஹிதகேஸமஸ்ஸூ இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரஸதி³ஸா அஹேஸுங். ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மாதா³ய விஹாரங் க³தோ.
Satthā anāgataṃ oloketvā anantarāyenassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ ñatvā ‘‘anāgate kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tvaṃ tassa sāsane dhammakathikānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā te arahattappatte tāpase ‘‘etha bhikkhavo’’ti āha. Sabbe antarahitakesamassū iddhimayapattacīvaradharā vassasaṭṭhikattherasadisā ahesuṃ. Satthā bhikkhusaṅghamādāya vihāraṃ gato.
கோ³தமோபி யாவஜீவங் ததா²க³தங் பரிசரித்வா யதா²ப³லங் கல்யாணகம்மங் கத்வா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே கபிலவத்து²னக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே தோ³ணவத்து²ப்³ராஹ்மணகா³மே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே புண்ணமாணவோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸத்த²ரி அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கே அனுபுப்³பே³ன ஆக³ந்த்வா ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தே அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரோ கபிலவத்து²ங் க³ந்த்வா அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யங் புண்ணமாணவங் பப்³பா³ஜெத்வா புனதி³வஸே த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் ஆக³ந்த்வா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா ஆபுச்சி²த்வா நிவாஸத்தா²ய ச²த்³த³ந்தத³ஹங் க³தோ. புண்ணோபி மந்தாணிபுத்தோ மாதுலேன அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³ந்த்வா ‘‘மய்ஹங் பப்³ப³ஜிதகிச்சங் மத்த²கங் பாபெத்வாவ த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி கபிலவத்து²ஸ்மிங்யேவ ஓஹீனோ யோனிஸோமனஸிகாரே கம்மங் கரொந்தோ நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதகுலபுத்தாபி பஞ்சஸதா அஹேஸுங். தே²ரோ ஸயங் த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴தாய தேபி த³ஸஹி கதா²வத்தூ²ஹி ஓவத³தி. தே தஸ்ஸ ஓவாதே³ ட²த்வா ஸப்³பே³வ அரஹத்தங் பத்தா.
Gotamopi yāvajīvaṃ tathāgataṃ paricaritvā yathābalaṃ kalyāṇakammaṃ katvā kappasatasahassaṃ devesu ca manussesu ca saṃsaritvā amhākaṃ bhagavato kāle kapilavatthunagarassa avidūre doṇavatthubrāhmaṇagāme brāhmaṇamahāsālakule nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase puṇṇamāṇavoti nāmaṃ akaṃsu. Satthari abhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakke anupubbena āgantvā rājagahaṃ upanissāya viharante aññāsikoṇḍaññatthero kapilavatthuṃ gantvā attano bhāgineyyaṃ puṇṇamāṇavaṃ pabbājetvā punadivase dasabalassa santikaṃ āgantvā bhagavantaṃ vanditvā āpucchitvā nivāsatthāya chaddantadahaṃ gato. Puṇṇopi mantāṇiputto mātulena aññāsikoṇḍaññattherena saddhiṃ dasabalassa santikaṃ agantvā ‘‘mayhaṃ pabbajitakiccaṃ matthakaṃ pāpetvāva dasabalassa santikaṃ gamissāmī’’ti kapilavatthusmiṃyeva ohīno yonisomanasikāre kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tassa santike pabbajitakulaputtāpi pañcasatā ahesuṃ. Thero sayaṃ dasakathāvatthulābhitāya tepi dasahi kathāvatthūhi ovadati. Te tassa ovāde ṭhatvā sabbeva arahattaṃ pattā.
தே அத்தனோ பப்³ப³ஜிதகிச்சங் மத்த²கங் பத்தங் ஞத்வா உபஜ்ஜா²யங் உபஸங்கமித்வா ஆஹங்ஸு – ‘‘ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் கிச்சங் மத்த²கங் பத்தங், த³ஸன்னஞ்ச மஹாகதா²வத்தூ²னங் லாபி⁴னோ, ஸமயோ நோ த³ஸப³லங் பஸ்ஸிது’’ந்தி. தே²ரோ தேஸங் கத²ங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘மம த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴தங் ஸத்தா² ஜானாதி, அஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ த³ஸ கதா²வத்தூ²னி அமுஞ்சந்தோவ தே³ஸேமி. மயி க³ச்ச²ந்தே ஸப்³பே³பிமே பி⁴க்கூ² பரிவாரெத்வா க³ச்சி²ஸ்ஸந்தி, ஏவங் க³ணஸங்க³ணிகாய க³ந்த்வா பன அயுத்தங் மய்ஹங் த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங், இமே தாவ க³ந்த்வா பஸ்ஸந்தூ’’தி தே பி⁴க்கூ² ஆஹ – ‘‘ஆவுஸோ, தும்ஹே புரதோ க³ந்த்வா ததா²க³தங் பஸ்ஸத², மம வசனேன த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்த³த², அஹம்பி தும்ஹாகங் க³தமக்³கே³ன க³மிஸ்ஸாமீ’’தி.
Te attano pabbajitakiccaṃ matthakaṃ pattaṃ ñatvā upajjhāyaṃ upasaṅkamitvā āhaṃsu – ‘‘bhante, amhākaṃ kiccaṃ matthakaṃ pattaṃ, dasannañca mahākathāvatthūnaṃ lābhino, samayo no dasabalaṃ passitu’’nti. Thero tesaṃ kathaṃ sutvā cintesi – ‘‘mama dasakathāvatthulābhitaṃ satthā jānāti, ahaṃ dhammaṃ desento dasa kathāvatthūni amuñcantova desemi. Mayi gacchante sabbepime bhikkhū parivāretvā gacchissanti, evaṃ gaṇasaṅgaṇikāya gantvā pana ayuttaṃ mayhaṃ dasabalaṃ passituṃ, ime tāva gantvā passantū’’ti te bhikkhū āha – ‘‘āvuso, tumhe purato gantvā tathāgataṃ passatha, mama vacanena dasabalassa pāde vandatha, ahampi tumhākaṃ gatamaggena gamissāmī’’ti.
தே தே²ரா ஸப்³பே³பி த³ஸப³லஸ்ஸ ஜாதிபூ⁴மிரட்ட²வாஸினோ ஸப்³பே³ கீ²ணாஸவா ஸப்³பே³ த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴னோ அத்தனோ உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ஓவாத³ங் அபி⁴ந்தி³த்வா அனுபுப்³பே³ன சாரிகங் சரந்தா ஸட்டி²யோஜனமக்³க³ங் அதிக்கம்ம ராஜக³ஹே வேளுவனமஹாவிஹாரங் க³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஆசிண்ணங் கோ² பனேதங் பு³த்³தா⁴னங் ப⁴க³வந்தானங் ஆக³ந்துகேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் படிஸம்மோதி³துந்தி ப⁴க³வா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் ‘‘கச்சி, பி⁴க்க²வே, க²மனீய’’ந்திஆதி³னா நயேன மது⁴ரபடிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘குதோ ச தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, ஆக³ச்ச²தா²’’தி புச்சி². தேஹி ‘‘ஜாதிபூ⁴மிதோ’’தி வுத்தே ‘‘கோ நு கோ², பி⁴க்க²வே, ஜாதிபூ⁴மியங் ஜாதிபூ⁴மகானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸப்³ரஹ்மசாரீஹி ஏவங் ஸம்பா⁴விதோ அத்தனா ச அப்பிச்சோ² அப்பிச்ச²கத²ஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் கத்தா’’தி த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴ங் பி⁴க்கு²ங் புச்சி². தேபி ‘‘புண்ணோ நாம, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா மந்தாணிபுத்தோ’’தி ஆரோசயிங்ஸு. தங் கத²ங் ஸுத்வா ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தே²ரஸ்ஸ த³ஸ்ஸனகாமோ அஹோஸி.
Te therā sabbepi dasabalassa jātibhūmiraṭṭhavāsino sabbe khīṇāsavā sabbe dasakathāvatthulābhino attano upajjhāyassa ovādaṃ abhinditvā anupubbena cārikaṃ carantā saṭṭhiyojanamaggaṃ atikkamma rājagahe veḷuvanamahāvihāraṃ gantvā dasabalassa pāde vanditvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammoditunti bhagavā tehi saddhiṃ ‘‘kacci, bhikkhave, khamanīya’’ntiādinā nayena madhurapaṭisanthāraṃ katvā ‘‘kuto ca tumhe, bhikkhave, āgacchathā’’ti pucchi. Tehi ‘‘jātibhūmito’’ti vutte ‘‘ko nu kho, bhikkhave, jātibhūmiyaṃ jātibhūmakānaṃ bhikkhūnaṃ sabrahmacārīhi evaṃ sambhāvito attanā ca appiccho appicchakathañca bhikkhūnaṃ kattā’’ti dasakathāvatthulābhiṃ bhikkhuṃ pucchi. Tepi ‘‘puṇṇo nāma, bhante, āyasmā mantāṇiputto’’ti ārocayiṃsu. Taṃ kathaṃ sutvā āyasmā sāriputto therassa dassanakāmo ahosi.
அத² ஸத்தா² ராஜக³ஹதோ ஸாவத்தி²ங் அக³மாஸி. புண்ணத்தே²ரோ த³ஸப³லஸ்ஸ தத்த² ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா ‘‘ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங்யேவ ததா²க³தங் ஸம்பாபுணி. ஸத்தா² தஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே²ரோ த⁴ம்மங் ஸுத்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா படிஸல்லானத்தா²ய அந்த⁴வனங் க³ந்த்வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே தி³வாவிஹாரங் நிஸீதி³. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி தஸ்ஸ க³மனங் ஸுத்வா ஸீஸானுலோகிகோ க³ந்த்வா ஓகாஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா தங் ருக்க²மூலங் உபஸங்கமித்வா தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் ஸம்மோதி³த்வா ஸத்தவிஸுத்³தி⁴க்கமங் புச்சி². தே²ரோபிஸ்ஸ புச்சி²தங் புச்சி²தங் ப்³யாகாஸி. தே அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஸுபா⁴ஸிதங் ஸமனுமோதி³ங்ஸு. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Atha satthā rājagahato sāvatthiṃ agamāsi. Puṇṇatthero dasabalassa tattha āgatabhāvaṃ sutvā ‘‘satthāraṃ passissāmī’’ti gantvā antogandhakuṭiyaṃyeva tathāgataṃ sampāpuṇi. Satthā tassa dhammaṃ desesi. Thero dhammaṃ sutvā dasabalaṃ vanditvā paṭisallānatthāya andhavanaṃ gantvā aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Sāriputtattheropi tassa gamanaṃ sutvā sīsānulokiko gantvā okāsaṃ sallakkhetvā taṃ rukkhamūlaṃ upasaṅkamitvā therena saddhiṃ sammoditvā sattavisuddhikkamaṃ pucchi. Theropissa pucchitaṃ pucchitaṃ byākāsi. Te aññamaññassa subhāsitaṃ samanumodiṃsu. Atha satthā aparabhāge bhikkhusaṅghamajjhe nisinno theraṃ dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
மஹாகச்சானத்தே²ரவத்து²
Mahākaccānattheravatthu
197. த³ஸமே ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸாதி ஸங்கி²த்தேன கதி²தத⁴ம்மஸ்ஸ. வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜந்தானந்தி தங் தே³ஸனங் வித்தா²ரெத்வா அத்த²ங் விப⁴ஜமானானங். அஞ்ஞே கிர ததா²க³தஸ்ஸ ஸங்கே²பவசனங் அத்த²வஸேன வா பூரேதுங் ஸக்கொந்தி ப்³யஞ்ஜனவஸேன வா, அயங் பன தே²ரோ உப⁴யவஸேனபி ஸக்கோதி. தஸ்மா அக்³கோ³தி வுத்தோ. புப்³ப³பத்த²னாபி சஸ்ஸ ஏவரூபாவ.
197. Dasame saṃkhittena bhāsitassāti saṃkhittena kathitadhammassa. Vitthārena atthaṃ vibhajantānanti taṃ desanaṃ vitthāretvā atthaṃ vibhajamānānaṃ. Aññe kira tathāgatassa saṅkhepavacanaṃ atthavasena vā pūretuṃ sakkonti byañjanavasena vā, ayaṃ pana thero ubhayavasenapi sakkoti. Tasmā aggoti vutto. Pubbapatthanāpi cassa evarūpāva.
அயங் பனஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தித்வா வுத்³தி⁴ப்பத்தோ ஏகதி³வஸங் வுத்தனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் அத்தனா ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹந்தோ வதாயங் பி⁴க்கு², யங் ஸத்தா² ஏவங் வண்ணேதி, மயாபி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா வுத்தனயேனேவ ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமஸ்ஸ ஸக்காரஸ்ஸ ப²லேன ந அஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் பத்தே²மி, அனாக³தே பன ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே தும்ஹேஹி டா²னந்தரே ட²பிதபி⁴க்கு² விய அஹம்பி தங் டா²னந்தரங் லபெ⁴ய்ய’’ந்தி பத்த²னங் கத்வா பாத³மூலே நிபஜ்ஜி. ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெந்தோ ‘‘ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதி இமஸ்ஸ குலபுத்தஸ்ஸ பத்த²னா’’தி தி³ஸ்வா ‘‘அம்போ⁴, குலபுத்த, அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, த்வங் தஸ்ஸ ஸாஸனே ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜந்தானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா அனுமோத³னங் கத்வா பக்காமி.
Ayaṃ panassa pañhakamme anupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarasammāsambuddhakāle gahapatimahāsālakule nibbattitvā vuddhippatto ekadivasaṃ vuttanayeneva vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthāraṃ attanā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ ekaṃ bhikkhuṃ disvā ‘‘mahanto vatāyaṃ bhikkhu, yaṃ satthā evaṃ vaṇṇeti, mayāpi anāgate ekassa buddhassa sāsane evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti satthāraṃ nimantetvā vuttanayeneva sattāhaṃ mahādānaṃ datvā, ‘‘bhante, ahaṃ imassa sakkārassa phalena na aññaṃ sampattiṃ patthemi, anāgate pana ekassa buddhassa sāsane ito sattadivasamatthake tumhehi ṭhānantare ṭhapitabhikkhu viya ahampi taṃ ṭhānantaraṃ labheyya’’nti patthanaṃ katvā pādamūle nipajji. Satthā anāgataṃ olokento ‘‘samijjhissati imassa kulaputtassa patthanā’’ti disvā ‘‘ambho, kulaputta, anāgate kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tvaṃ tassa sāsane saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā anumodanaṃ katvā pakkāmi.
ஸோபி குலபுத்தோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா ஸத்த²ரி பரினிப்³பு³தே ஸுவண்ணசேதியகரணட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகாய ஸுவண்ணிட்ட²காய பூஜங் கத்வா ‘‘ப⁴க³வா மய்ஹங் நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஸரீரங் ஸுவண்ணவண்ணங் ஹோதூ’’தி பத்த²னங் அகாஸி. ததோ யாவஜீவங் குஸலகம்மங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ உப்பத்திகாலே உஜ்ஜேனினக³ரே புரோஹிதஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ‘‘மய்ஹங் புத்தோ ஸுவண்ணவண்ணஸரீரோ அத்தனாவ அத்தனோ நாமங் க³ஹெத்வா ஆக³தோ’’தி கஞ்சனமாணவோதேவஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு . ஸோ வுத்³தி⁴மன்வாய தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா பிது அச்சயேன புரோஹிதட்டா²னங் லபி⁴. ஸோ கொ³த்தவஸேன கச்சானோ நாம ஜாதோ.
Sopi kulaputto yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā kassapabuddhakāle bārāṇasiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā satthari parinibbute suvaṇṇacetiyakaraṇaṭṭhānaṃ gantvā satasahassagghanikāya suvaṇṇiṭṭhakāya pūjaṃ katvā ‘‘bhagavā mayhaṃ nibbattanibbattaṭṭhāne sarīraṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ hotū’’ti patthanaṃ akāsi. Tato yāvajīvaṃ kusalakammaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ dasabalassa uppattikāle ujjeninagare purohitassa gehe nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase ‘‘mayhaṃ putto suvaṇṇavaṇṇasarīro attanāva attano nāmaṃ gahetvā āgato’’ti kañcanamāṇavotevassa nāmaṃ akaṃsu . So vuddhimanvāya tayo vede uggaṇhitvā pitu accayena purohitaṭṭhānaṃ labhi. So gottavasena kaccāno nāma jāto.
சண்ட³பஜ்ஜோதராஜா அமச்சே ஸன்னிபாதெத்வா ஆஹ – ‘‘பு³த்³தோ⁴ லோகே நிப்³ப³த்தோ, தங் ஆனேதுங் ஸமத்தா² க³ந்த்வா ஆனேத² தாதா’’தி. தே³வ, அஞ்ஞோ த³ஸப³லங் ஆனேதுங் ஸமத்தோ² நாம நத்தி², ஆசரியோ கச்சானப்³ராஹ்மணோவ ஸமத்தோ², தங் பஹிணதா²தி. ராஜா தங் பக்கோஸாபெத்வா, ‘‘தாத, த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ச்சா²ஹீ’’தி ஆஹ. க³ந்த்வா பப்³ப³ஜிதுங் லப⁴ந்தோ க³மிஸ்ஸாமி, மஹாராஜாதி. யங்கிஞ்சி கத்வா ததா²க³தங் ஆனேஹி, தாதாதி. ஸோ ‘‘பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ மஹாபரிஸாய கம்மங் நத்தீ²’’தி அத்தட்ட²மோ அக³மாஸி. அத²ஸ்ஸ ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸத்³தி⁴ங் ஸத்தஹி ஜனேஹி ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. ஸத்தா² ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. தங்க²ணங்யேவ ஸப்³பே³வ அந்தரஹிதகேஸமஸ்ஸூ இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய ஜாதா.
Caṇḍapajjotarājā amacce sannipātetvā āha – ‘‘buddho loke nibbatto, taṃ ānetuṃ samatthā gantvā ānetha tātā’’ti. Deva, añño dasabalaṃ ānetuṃ samattho nāma natthi, ācariyo kaccānabrāhmaṇova samattho, taṃ pahiṇathāti. Rājā taṃ pakkosāpetvā, ‘‘tāta, dasabalassa santikaṃ gacchāhī’’ti āha. Gantvā pabbajituṃ labhanto gamissāmi, mahārājāti. Yaṃkiñci katvā tathāgataṃ ānehi, tātāti. So ‘‘buddhānaṃ santikaṃ gacchantassa mahāparisāya kammaṃ natthī’’ti attaṭṭhamo agamāsi. Athassa satthā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne saddhiṃ sattahi janehi saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Satthā ‘‘etha bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi. Taṃkhaṇaṃyeva sabbeva antarahitakesamassū iddhimayapattacīvaradharā vassasaṭṭhikattherā viya jātā.
தே²ரோ அத்தனோ கிச்சே மத்த²கங் பத்தே துண்ஹீபா⁴வேன அனிஸீதி³த்வா காளுதா³யித்தே²ரோ விய ஸத்து² உஜ்ஜேனிக³மனத்தா²ய க³மனவண்ணங் கதே²ஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘கச்சானோ அத்தனோ ஜாதிபூ⁴மியங் மம க³மனங் பச்சாஸீஸதீ’’தி அஞ்ஞாஸி. பு³த்³தா⁴ ச நாம ஏகங் காரணங் படிச்ச க³ந்துங் அயுத்தட்டா²னங் ந க³ச்ச²ந்தி. தஸ்மா தே²ரங் ஆஹ – ‘‘த்வங்யேவ பி⁴க்கு² க³ச்ச², தயி க³தேபி ராஜா பஸீதி³ஸ்ஸதீ’’தி. தே²ரோ ‘‘பு³த்³தா⁴னங் த்³வே கதா² நாம நத்தீ²’’தி ததா²க³தங் வந்தி³த்வா அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தேஹி ஸத்தஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் உஜ்ஜேனிங் க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ தேலபனாளி நாம நிக³மோ, தத்த² பிண்டா³ய சரி. தஸ்மிங் ச நிக³மே த்³வே ஸெட்டி²தீ⁴தரோ. தாஸு ஏகா பரிஜிண்ணகுலே நிப்³ப³த்தா து³க்³க³தா மாதாபிதூனங் அச்சயேன தா⁴திங் நிஸ்ஸாய ஜீவதி. அத்தபா⁴வோ பனஸ்ஸா ஸமித்³தோ⁴, கேஸா அஞ்ஞாஹி அதிவிய தீ³கா⁴. தஸ்மிங்யேவ நிக³மே அஞ்ஞா இஸ்ஸரஸெட்டி²குலஸ்ஸ தீ⁴தா நிக்கேஸிகா. ஸா ததோ புப்³பே³ தஸ்ஸா ஸமீபங் பேஸெத்வா ‘‘ஸதங் வா ஸஹஸ்ஸங் வா த³ஸ்ஸாமீ’’தி வத்வாபி கேஸே ஆஹராபேதுங் நாஸக்கி².
Thero attano kicce matthakaṃ patte tuṇhībhāvena anisīditvā kāḷudāyitthero viya satthu ujjenigamanatthāya gamanavaṇṇaṃ kathesi. Satthā tassa vacanaṃ sutvā ‘‘kaccāno attano jātibhūmiyaṃ mama gamanaṃ paccāsīsatī’’ti aññāsi. Buddhā ca nāma ekaṃ kāraṇaṃ paṭicca gantuṃ ayuttaṭṭhānaṃ na gacchanti. Tasmā theraṃ āha – ‘‘tvaṃyeva bhikkhu gaccha, tayi gatepi rājā pasīdissatī’’ti. Thero ‘‘buddhānaṃ dve kathā nāma natthī’’ti tathāgataṃ vanditvā attanā saddhiṃ āgatehi sattahi bhikkhūhi saddhiṃ ujjeniṃ gacchanto antarāmagge telapanāḷi nāma nigamo, tattha piṇḍāya cari. Tasmiṃ ca nigame dve seṭṭhidhītaro. Tāsu ekā parijiṇṇakule nibbattā duggatā mātāpitūnaṃ accayena dhātiṃ nissāya jīvati. Attabhāvo panassā samiddho, kesā aññāhi ativiya dīghā. Tasmiṃyeva nigame aññā issaraseṭṭhikulassa dhītā nikkesikā. Sā tato pubbe tassā samīpaṃ pesetvā ‘‘sataṃ vā sahassaṃ vā dassāmī’’ti vatvāpi kese āharāpetuṃ nāsakkhi.
தஸ்மிங் பன தி³வஸே ஸா ஸெட்டி²தீ⁴தா மஹாகச்சானத்தே²ரங் ஸத்தஹி பி⁴க்கூ²ஹி பரிவுதங் துச்ச²பத்தங் ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் ஸுவண்ணவண்ணோ ஏகோ ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴பி⁴க்கு² யதா²தோ⁴தேனேவ பத்தேன ஆக³ச்ச²தி, மய்ஹஞ்ச அஞ்ஞங் த⁴னங் நத்தி². அஸுகஸெட்டி²தீ⁴தா பன இமேஸங் கேஸானங் அத்தா²ய பேஸேஸி. இதா³னி இதோ லத்³த⁴உப்பாதே³ன ஸக்கா தே²ரஸ்ஸ தெ³ய்யத⁴ம்மங் தா³து’’ந்தி தா⁴திங் பேஸெத்வா தே²ரே நிமந்தெத்வா அந்தோகே³ஹே நிஸீதா³பேஸி. தே²ரானங் நிஸின்னகாலே க³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா தா⁴தியா அத்தனோ கேஸே கப்பாபெத்வா, ‘‘அம்ம , இமே கேஸே அஸுகாய நாம ஸெட்டி²தீ⁴தாய த³த்வா யங் ஸா தே³தி, தங் ஆஹர, அய்யானங் பிண்ட³பாதங் த³ஸ்ஸாமா’’தி. தா⁴தி பிட்டி²ஹத்தே²ன அஸ்ஸூனி புஞ்சி²த்வா ஏகேன ஹத்தே²ன ஹத³யமங்ஸங் ஸந்தா⁴ரெத்வா தே²ரானங் ஸந்திகே படிச்சா²தெ³த்வா தே கேஸே ஆதா³ய தஸ்ஸா ஸெட்டி²தீ⁴தாய ஸந்திகங் க³தா.
Tasmiṃ pana divase sā seṭṭhidhītā mahākaccānattheraṃ sattahi bhikkhūhi parivutaṃ tucchapattaṃ āgacchantaṃ disvā ‘‘ayaṃ suvaṇṇavaṇṇo eko brahmabandhubhikkhu yathādhoteneva pattena āgacchati, mayhañca aññaṃ dhanaṃ natthi. Asukaseṭṭhidhītā pana imesaṃ kesānaṃ atthāya pesesi. Idāni ito laddhauppādena sakkā therassa deyyadhammaṃ dātu’’nti dhātiṃ pesetvā there nimantetvā antogehe nisīdāpesi. Therānaṃ nisinnakāle gabbhaṃ pavisitvā dhātiyā attano kese kappāpetvā, ‘‘amma , ime kese asukāya nāma seṭṭhidhītāya datvā yaṃ sā deti, taṃ āhara, ayyānaṃ piṇḍapātaṃ dassāmā’’ti. Dhāti piṭṭhihatthena assūni puñchitvā ekena hatthena hadayamaṃsaṃ sandhāretvā therānaṃ santike paṭicchādetvā te kese ādāya tassā seṭṭhidhītāya santikaṃ gatā.
பணியங் நாம ஸாரவந்தம்பி ஸயங் உபனீதங் கா³ரவங் ந ஜனேதி, தஸ்மா ஸா ஸெட்டி²தீ⁴தா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் புப்³பே³ ப³ஹுனாபி த⁴னேன இமே கேஸே ஆஹராபேதுங் நாஸக்கி²ங், இதா³னி பன சி²ன்னகாலதோ பட்டா²ய ந யதா²மூலமேவ லபி⁴ஸ்ஸதீ’’தி . தா⁴திங் ஆஹ – ‘‘அஹங் புப்³பே³ தவ ஸாமினிங் ப³ஹுனாபி த⁴னேன கேஸே ஆஹராபேதுங் நாஸக்கி²ங், யத்த² கத்த²சி வினிபாதா பன நிஜ்ஜீவகேஸா நாம அட்ட² கஹாபணே அக்³க⁴ந்தீ’’தி அட்டே²வ கஹாபணே அதா³ஸி. தா⁴தி கஹாபணே ஆஹரித்வா ஸெட்டி²தீ⁴தாய அதா³ஸி. ஸெட்டி²தீ⁴தா ஏகேகங் பிண்ட³பாதங் ஏகேககஹாபணக்³க⁴னகங் கத்வா தே²ரானங் தா³பேஸி. தே²ரோ ஆவஜ்ஜித்வா ஸெட்டி²தீ⁴தாய உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா ‘‘கஹங் ஸெட்டி²தீ⁴தா’’தி புச்சி². க³ப்³பே⁴, அய்யாதி. பக்கோஸத² நந்தி. ஸா ச தே²ரேஸு கா³ரவேன ஏகவசனேனேவ ஆக³ந்த்வா தே²ரே வந்தி³த்வா ப³லவஸத்³த⁴ங் உப்பாதே³ஸி. ஸுகெ²த்தே பதிட்டி²தபிண்ட³பாதோ தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே விபாகங் தே³தீதி ஸஹ தே²ரானங் வந்த³னேன கேஸா பகதிபா⁴வேயேவ அட்ட²ங்ஸு. தே²ராபி தங் பிண்ட³பாதங் க³ஹெத்வா பஸ்ஸந்தியாயேவ ஸெட்டி²தீ⁴தாய வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா கஞ்சனவனுய்யானே ஓதரிங்ஸு.
Paṇiyaṃ nāma sāravantampi sayaṃ upanītaṃ gāravaṃ na janeti, tasmā sā seṭṭhidhītā cintesi – ‘‘ahaṃ pubbe bahunāpi dhanena ime kese āharāpetuṃ nāsakkhiṃ, idāni pana chinnakālato paṭṭhāya na yathāmūlameva labhissatī’’ti . Dhātiṃ āha – ‘‘ahaṃ pubbe tava sāminiṃ bahunāpi dhanena kese āharāpetuṃ nāsakkhiṃ, yattha katthaci vinipātā pana nijjīvakesā nāma aṭṭha kahāpaṇe agghantī’’ti aṭṭheva kahāpaṇe adāsi. Dhāti kahāpaṇe āharitvā seṭṭhidhītāya adāsi. Seṭṭhidhītā ekekaṃ piṇḍapātaṃ ekekakahāpaṇagghanakaṃ katvā therānaṃ dāpesi. Thero āvajjitvā seṭṭhidhītāya upanissayaṃ disvā ‘‘kahaṃ seṭṭhidhītā’’ti pucchi. Gabbhe, ayyāti. Pakkosatha nanti. Sā ca theresu gāravena ekavacaneneva āgantvā there vanditvā balavasaddhaṃ uppādesi. Sukhette patiṭṭhitapiṇḍapāto diṭṭheva dhamme vipākaṃ detīti saha therānaṃ vandanena kesā pakatibhāveyeva aṭṭhaṃsu. Therāpi taṃ piṇḍapātaṃ gahetvā passantiyāyeva seṭṭhidhītāya vehāsaṃ abbhuggantvā kañcanavanuyyāne otariṃsu.
உய்யானபாலோ தே²ரங் தி³ஸ்வா ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘தே³வ, மே அய்யோ புரோஹிதோ கச்சானோ பப்³ப³ஜித்வா உய்யானமாக³தோ’’தி ஆஹ. ராஜா சண்ட³பஜ்ஜோதோ உய்யானங் க³ந்த்வா கதப⁴த்தகிச்சங் தே²ரங் பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ‘‘கஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா’’தி புச்சி². ஸத்தா² ஸயங் அனாக³ந்த்வா மங் பேஸேஸி மஹாராஜாதி. கஹங், ப⁴ந்தே, அஜ்ஜ பி⁴க்க²ங் அலத்தா²தி? தே²ரோ ரஞ்ஞோ புச்சா²ஸபா⁴கே³ன ஸப்³ப³ங் ஸெட்டி²தீ⁴தாய கதங் து³க்கரங் ஆரோசேஸி. ராஜா தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் படியாதெ³த்வா தே²ரங் நிமந்தெத்வா நிவேஸனங் க³ந்த்வா ஸெட்டி²தீ⁴தரங் ஆணாபெத்வா அக்³க³மஹேஸிட்டா²னே ட²பேஸி. இமிஸ்ஸா இத்தி²யா தி³ட்ட²த⁴ம்மிகோவ யஸபடிலாபோ⁴ அஹோஸி.
Uyyānapālo theraṃ disvā rañño santikaṃ gantvā ‘‘deva, me ayyo purohito kaccāno pabbajitvā uyyānamāgato’’ti āha. Rājā caṇḍapajjoto uyyānaṃ gantvā katabhattakiccaṃ theraṃ pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamantaṃ nisinno ‘‘kahaṃ, bhante, bhagavā’’ti pucchi. Satthā sayaṃ anāgantvā maṃ pesesi mahārājāti. Kahaṃ, bhante, ajja bhikkhaṃ alatthāti? Thero rañño pucchāsabhāgena sabbaṃ seṭṭhidhītāya kataṃ dukkaraṃ ārocesi. Rājā therassa vasanaṭṭhānaṃ paṭiyādetvā theraṃ nimantetvā nivesanaṃ gantvā seṭṭhidhītaraṃ āṇāpetvā aggamahesiṭṭhāne ṭhapesi. Imissā itthiyā diṭṭhadhammikova yasapaṭilābho ahosi.
ததோ பட்டா²ய ராஜா தே²ரஸ்ஸ மஹாஸக்காரங் கரோதி. தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மகதா²ய பஸீதி³த்வா மஹாஜனோ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. ததோ பட்டா²ய ஸகலனக³ரங் ஏககாஸாவபஜ்ஜோதங் இஸிவாதபடிவாதங் அஹோஸி. ஸாபி தே³வீ க³ப்³ப⁴ங் லபி⁴த்வா த³ஸமாஸச்சயேன புத்தங் விஜாயி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே கோ³பாலகுமாரோதி மாதாமஹஸெட்டி²னோ நாமங் அகங்ஸு. ஸா புத்தஸ்ஸ நாமவஸேன கோ³பாலமாதா நாம தே³வீ ஜாதா. ஸா தே³வீ தே²ரே அதிவிய பஸீதி³த்வா ராஜானங் ஸம்படிச்சா²பெத்வா கஞ்சனவனுய்யானே தே²ரஸ்ஸ விஹாரங் காரேஸி. தே²ரோ உஜ்ஜேனினக³ரங் பஸாதெ³த்வா புன ஸத்து² ஸந்திகங் க³தோ. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே விஹரந்தோ மது⁴பிண்டி³கஸுத்தங் (ம॰ நி॰ 1.199 ஆத³யோ) கச்சானபெய்யாலங் (ம॰ நி॰ 3.279 ஆத³யோ) பாராயனஸுத்தந்தி இமே தயோ ஸுத்தந்தே அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tato paṭṭhāya rājā therassa mahāsakkāraṃ karoti. Therassa dhammakathāya pasīditvā mahājano therassa santike pabbaji. Tato paṭṭhāya sakalanagaraṃ ekakāsāvapajjotaṃ isivātapaṭivātaṃ ahosi. Sāpi devī gabbhaṃ labhitvā dasamāsaccayena puttaṃ vijāyi. Tassa nāmaggahaṇadivase gopālakumāroti mātāmahaseṭṭhino nāmaṃ akaṃsu. Sā puttassa nāmavasena gopālamātā nāma devī jātā. Sā devī there ativiya pasīditvā rājānaṃ sampaṭicchāpetvā kañcanavanuyyāne therassa vihāraṃ kāresi. Thero ujjeninagaraṃ pasādetvā puna satthu santikaṃ gato. Atha satthā aparabhāge jetavane viharanto madhupiṇḍikasuttaṃ (ma. ni. 1.199 ādayo) kaccānapeyyālaṃ (ma. ni. 3.279 ādayo) pārāyanasuttanti ime tayo suttante aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ vibhajantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
பட²மவக்³க³வண்ணனா.
Paṭhamavaggavaṇṇanā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 2. து³தியஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 2. Dutiyaetadaggavaggo
சூளபந்த²கத்தே²ரவத்து²
Cūḷapanthakattheravatthu
198-200. து³தியஸ்ஸ பட²மே மனோமயந்தி மனேன நிப்³ப³த்திதங். ‘‘மனோமயேன காயேன, இத்³தி⁴யா உபஸங்கமீ’’தி (தே²ரகா³॰ 901) வுத்தட்டா²னஸ்மிஞ்ஹி மனேன கதகாயோ மனோமயகாயோ நாம ஜாதோ. ‘‘அஞ்ஞதரங் மனோமயங் காயங் உபபஜ்ஜதீ’’தி (சூளவ॰ 333) வுத்தட்டா²னே மனேன நிப்³ப³த்திதகாயோ மனோமயகாயோ நாம ஜாதோ. அயமித⁴ அதி⁴ப்பேதோ. தத்த² அஞ்ஞே பி⁴க்கூ² மனோமயங் காயங் நிப்³ப³த்தெந்தா தயோ வா சத்தாரோ வா நிப்³ப³த்தெந்தி, ந ப³ஹுகே. ஏகஸதி³ஸேயேவ ச கத்வா நிப்³ப³த்தெந்தி ஏகவித⁴மேவ கம்மங் குருமானே. சூளபந்த²கத்தே²ரோ பன ஏகாவஜ்ஜனேன ஸமணஸஹஸ்ஸங் மாபேஸி. த்³வேபி ச ஜனே ந ஏகஸதி³ஸே அகாஸி ந ஏகவித⁴ங் கம்மங் குருமானே. தஸ்மா மனோமயங் காயங் அபி⁴னிம்மினந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
198-200. Dutiyassa paṭhame manomayanti manena nibbattitaṃ. ‘‘Manomayena kāyena, iddhiyā upasaṅkamī’’ti (theragā. 901) vuttaṭṭhānasmiñhi manena katakāyo manomayakāyo nāma jāto. ‘‘Aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapajjatī’’ti (cūḷava. 333) vuttaṭṭhāne manena nibbattitakāyo manomayakāyo nāma jāto. Ayamidha adhippeto. Tattha aññe bhikkhū manomayaṃ kāyaṃ nibbattentā tayo vā cattāro vā nibbattenti, na bahuke. Ekasadiseyeva ca katvā nibbattenti ekavidhameva kammaṃ kurumāne. Cūḷapanthakatthero pana ekāvajjanena samaṇasahassaṃ māpesi. Dvepi ca jane na ekasadise akāsi na ekavidhaṃ kammaṃ kurumāne. Tasmā manomayaṃ kāyaṃ abhinimminantānaṃ aggo nāma jāto.
சேதோவிவட்டகுஸலானம்பி சூளபந்த²கோவ அக்³கோ³, ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலானங் பன மஹாபந்த²கத்தே²ரோ அக்³கோ³தி வுத்தோ. தத்த² சூளபந்த²கத்தே²ரோ சதுன்னங் ரூபாவசரஜ்ஜா²னானங் லாபி⁴தாய ‘‘சேதோவிவட்டகுஸலோ’’தி வுத்தோ, மஹாபந்த²கத்தே²ரோ சதுன்னங் அரூபாவசரஜ்ஜா²னானங் லாபி⁴தாய ‘‘ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலோ’’தி வுத்தோ. சூளபந்த²கோ ச ஸமாதி⁴குஸலதாய சேதோவிவட்டகுஸலோ நாம, மஹாபந்த²கோ விபஸ்ஸனாகுஸலதாய ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலோ நாம. ஏகோ செத்த² ஸமாதி⁴லக்க²ணே சே²கோ, ஏகோ விபஸ்ஸனாலக்க²ணே. ததா² ஏகோ ஸமாதி⁴கா³ள்ஹோ, ஏகோ விபஸ்ஸனாகா³ள்ஹோ. ஏகோ செத்த² அங்க³ஸங்கி²த்தே சே²கோ, ஏகோ ஆரம்மணஸங்கி²த்தே. ததா² ஏகோ அங்க³வவத்தா²னே சே²கோ, ஏகோ ஆரம்மணவவத்தா²னேதி ஏவமெத்த² யோஜனா காதப்³பா³.
Cetovivaṭṭakusalānampi cūḷapanthakova aggo, saññāvivaṭṭakusalānaṃ pana mahāpanthakatthero aggoti vutto. Tattha cūḷapanthakatthero catunnaṃ rūpāvacarajjhānānaṃ lābhitāya ‘‘cetovivaṭṭakusalo’’ti vutto, mahāpanthakatthero catunnaṃ arūpāvacarajjhānānaṃ lābhitāya ‘‘saññāvivaṭṭakusalo’’ti vutto. Cūḷapanthako ca samādhikusalatāya cetovivaṭṭakusalo nāma, mahāpanthako vipassanākusalatāya saññāvivaṭṭakusalo nāma. Eko cettha samādhilakkhaṇe cheko, eko vipassanālakkhaṇe. Tathā eko samādhigāḷho, eko vipassanāgāḷho. Eko cettha aṅgasaṃkhitte cheko, eko ārammaṇasaṃkhitte. Tathā eko aṅgavavatthāne cheko, eko ārammaṇavavatthāneti evamettha yojanā kātabbā.
அபிச சூளபந்த²கத்தே²ரோ ரூபாவசரஜ்ஜா²னலாபீ⁴ ஹுத்வா ஜா²னங்கே³ஹி வுட்டா²ய அரஹத்தங் பத்தோதி சேதோவிவட்டகுஸலோ, மஹாபந்த²கோ அரூபாவசரஜ்ஜா²னலாபீ⁴ ஹுத்வா ஜா²னங்கே³ஹி வுட்டா²ய அரஹத்தங் பத்தோதி ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலோ. உபோ⁴பி பந்தே² ஜாதத்தா பந்த²கா நாம ஜாதா. தேஸங் பட²மஜாதோ மஹாபந்த²கோ நாம, பச்சா²ஜாதோ சூளபந்த²கோ நாம.
Apica cūḷapanthakatthero rūpāvacarajjhānalābhī hutvā jhānaṅgehi vuṭṭhāya arahattaṃ pattoti cetovivaṭṭakusalo, mahāpanthako arūpāvacarajjhānalābhī hutvā jhānaṅgehi vuṭṭhāya arahattaṃ pattoti saññāvivaṭṭakusalo. Ubhopi panthe jātattā panthakā nāma jātā. Tesaṃ paṭhamajāto mahāpanthako nāma, pacchājāto cūḷapanthako nāma.
இமேஸங் பன உபி⁴ன்னம்பி பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அதீதே கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரவாஸினோ த்³வே பா⁴திகா குடும்பி³கா ஸத்³தா⁴ பஸன்னா நிப³த்³த⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தி. தேஸு ஏகதி³வஸங் கனிட்டோ² ஸத்தா²ரங் த்³வீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ‘‘மம ஸாஸனே மனோமயங் காயங் அபி⁴னிம்மினந்தானங் சேதோவிவட்டகுஸலானஞ்ச அயங் பி⁴க்கு² அக்³கோ³’’தி ஏதத³க்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘மஹா வதாயங் பி⁴க்கு² ஏகோ ஹுத்வா த்³வே அங்கா³னி பரிபூரெத்வா சரதி, மயாபி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே அங்க³த்³வயபூரகேன ஹுத்வா விசரிதுங் வட்டதீ’’தி. ஸோ புரிமனயேனேவ ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா ஏவமாஹ – ‘‘யங், ப⁴ந்தே, பி⁴க்கு²ங் தும்ஹே இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே மனோமயங்கே³ன ச சேதோவிவட்டகுஸலங்கே³ன ச ‘அயங் மம ஸாஸனே அக்³கோ³’தி ஏதத³க்³கே³ ட²பயித்த², அஹம்பி இமஸ்ஸ அதி⁴காரகம்மஸ்ஸ ப²லேன ஸோ பி⁴க்கு² விய அங்க³த்³வயபூரகோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி.
Imesaṃ pana ubhinnampi pañhakamme ayamanupubbikathā – atīte kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagaravāsino dve bhātikā kuṭumbikā saddhā pasannā nibaddhaṃ satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇanti. Tesu ekadivasaṃ kaniṭṭho satthāraṃ dvīhaṅgehi samannāgataṃ ekaṃ bhikkhuṃ ‘‘mama sāsane manomayaṃ kāyaṃ abhinimminantānaṃ cetovivaṭṭakusalānañca ayaṃ bhikkhu aggo’’ti etadaggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā cintesi – ‘‘mahā vatāyaṃ bhikkhu eko hutvā dve aṅgāni paripūretvā carati, mayāpi anāgate ekassa buddhassa sāsane aṅgadvayapūrakena hutvā vicarituṃ vaṭṭatī’’ti. So purimanayeneva satthāraṃ nimantetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā evamāha – ‘‘yaṃ, bhante, bhikkhuṃ tumhe ito sattadivasamatthake manomayaṅgena ca cetovivaṭṭakusalaṅgena ca ‘ayaṃ mama sāsane aggo’ti etadagge ṭhapayittha, ahampi imassa adhikārakammassa phalena so bhikkhu viya aṅgadvayapūrako bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi.
ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா அனந்தராயேனஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, ஸோ தங் இமஸ்மிங் டா²னத்³வயே ட²பெஸ்ஸதீ’’தி ப்³யாகரித்வா அனுமோத³னங் கத்வா பக்காமி. பா⁴தாபிஸ்ஸ ஏகதி³வஸங் ஸத்தா²ரங் ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலங் பி⁴க்கு²ங் ஏதத³க்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ததே²வ அதி⁴காரங் கத்வா பத்த²னங் அகாஸி, ஸத்தா²பி தங் ப்³யாகாஸி.
Satthā anāgataṃ oloketvā anantarāyenassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘anāgate kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, so taṃ imasmiṃ ṭhānadvaye ṭhapessatī’’ti byākaritvā anumodanaṃ katvā pakkāmi. Bhātāpissa ekadivasaṃ satthāraṃ saññāvivaṭṭakusalaṃ bhikkhuṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā tatheva adhikāraṃ katvā patthanaṃ akāsi, satthāpi taṃ byākāsi.
தே உபோ⁴பி ஜனா ஸத்த²ரி த⁴ரமானே குஸலகம்மங் கரித்வா ஸத்து² பரினிப்³பு³தகாலே ஸரீரசேதியே ஸுவண்ணபூஜங் கத்வா ததோ சுதா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா. தேஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தானங்யேவ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதிக்கந்தங். தத்த² மஹாபந்த²கஸ்ஸ அந்தரா கதகல்யாணகம்மங் ந கதி²யதி, சூளபந்த²கோ பன கஸ்ஸபப⁴க³வதோ ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ஓதா³தகஸிணகம்மங் கத்வா தே³வபுரே நிப்³ப³த்தி. அத² அம்ஹாகங் ஸத்தா² அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய வேளுவனமஹாவிஹாரே படிவஸதி.
Te ubhopi janā satthari dharamāne kusalakammaṃ karitvā satthu parinibbutakāle sarīracetiye suvaṇṇapūjaṃ katvā tato cutā devaloke nibbattā. Tesaṃ devamanussesu saṃsarantānaṃyeva kappasatasahassaṃ atikkantaṃ. Tattha mahāpanthakassa antarā katakalyāṇakammaṃ na kathiyati, cūḷapanthako pana kassapabhagavato sāsane pabbajitvā vīsati vassasahassāni odātakasiṇakammaṃ katvā devapure nibbatti. Atha amhākaṃ satthā abhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakko rājagahaṃ upanissāya veḷuvanamahāvihāre paṭivasati.
இமஸ்மிங் டா²னே ட²த்வா இமேஸங் த்³வின்னங் நிப்³ப³த்திங் கதே²துங் வட்டதி. ராஜக³ஹே கிர த⁴னஸெட்டி²குலஸ்ஸ தீ⁴தா அத்தனோ தா³ஸேனேவ ஸத்³தி⁴ங் ஸந்த²வங் கத்வா ‘‘அஞ்ஞேபி மே இமங் கம்மங் ஜானெய்யு’’ந்தி சிந்தெத்வா ஏவமாஹ – ‘‘அம்ஹேஹி இமஸ்மிங் டா²னே வஸிதுங் ந ஸக்கா, ஸசே மே மாதாபிதரோ இமங் தோ³ஸங் ஜானிஸ்ஸந்தி, க²ண்டா³க²ண்ட³ங் கரிஸ்ஸந்தி, விதே³ஸங் க³ந்த்வா வஸிஸ்ஸாமா’’தி ஹத்த²ஸாரங் க³ஹெத்வா அக்³க³த்³வாரேன நிக்க²மித்வா ‘‘யத்த² வா தத்த² வா அஞ்ஞேஹி அஜானநட்டா²னங் க³ந்த்வா வஸிஸ்ஸாமா’’தி உபோ⁴பி அக³மங்ஸு.
Imasmiṃ ṭhāne ṭhatvā imesaṃ dvinnaṃ nibbattiṃ kathetuṃ vaṭṭati. Rājagahe kira dhanaseṭṭhikulassa dhītā attano dāseneva saddhiṃ santhavaṃ katvā ‘‘aññepi me imaṃ kammaṃ jāneyyu’’nti cintetvā evamāha – ‘‘amhehi imasmiṃ ṭhāne vasituṃ na sakkā, sace me mātāpitaro imaṃ dosaṃ jānissanti, khaṇḍākhaṇḍaṃ karissanti, videsaṃ gantvā vasissāmā’’ti hatthasāraṃ gahetvā aggadvārena nikkhamitvā ‘‘yattha vā tattha vā aññehi ajānanaṭṭhānaṃ gantvā vasissāmā’’ti ubhopi agamaṃsu.
தேஸங் ஏகஸ்மிங் டா²னே வஸந்தானங் ஸங்வாஸமன்வாய தஸ்ஸா குச்சி²யங் க³ப்³போ⁴ பதிட்டா²ஸி. ஸா க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ பரிபாகங் ஆக³ம்ம ஸாமிகேன ஸத்³தி⁴ங் மந்தேஸி – ‘‘க³ப்³போ⁴ மே பரிபாகங் க³தோ, ஞாதிமித்தாதி³விரஹிதே டா²னே க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் நாம உபி⁴ன்னம்பி அம்ஹாகங் து³க்க²மேவ, குலகே³ஹமேவ க³ச்சா²மா’’தி. ஸோ ‘‘அஜ்ஜ க³ச்சா²ம, ஸ்வே க³ச்சா²மா’’தி தி³வஸே அதிக்கமாபேஸி. ஸா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் பா³லோ அத்தனோ தோ³ஸமஹந்தாய க³ந்துங் ந உஸ்ஸஹதி, மாதாபிதரோ ச நாம ஏகந்தஹிதா, அயங் க³ச்ச²து வா மா வா, மயா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி. தஸ்மிங் கே³ஹா நிக்க²ந்தே ஸா கே³ஹே பரிக்கா²ரங் படிஸாமெத்வா அத்தனோ குலக⁴ரங் க³தபா⁴வங் அனந்தரகே³ஹவாஸீனங் ஆரோசெத்வா மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி.
Tesaṃ ekasmiṃ ṭhāne vasantānaṃ saṃvāsamanvāya tassā kucchiyaṃ gabbho patiṭṭhāsi. Sā gabbhassa paripākaṃ āgamma sāmikena saddhiṃ mantesi – ‘‘gabbho me paripākaṃ gato, ñātimittādivirahite ṭhāne gabbhavuṭṭhānaṃ nāma ubhinnampi amhākaṃ dukkhameva, kulagehameva gacchāmā’’ti. So ‘‘ajja gacchāma, sve gacchāmā’’ti divase atikkamāpesi. Sā cintesi – ‘‘ayaṃ bālo attano dosamahantāya gantuṃ na ussahati, mātāpitaro ca nāma ekantahitā, ayaṃ gacchatu vā mā vā, mayā gantuṃ vaṭṭatī’’ti. Tasmiṃ gehā nikkhante sā gehe parikkhāraṃ paṭisāmetvā attano kulagharaṃ gatabhāvaṃ anantaragehavāsīnaṃ ārocetvā maggaṃ paṭipajji.
அத² ஸோ புரிஸோ க⁴ரங் ஆக³தோ தங் அதி³ஸ்வா படிவிஸ்ஸகே புச்சி²த்வா ‘‘குலக⁴ரங் க³தா’’தி ஸுத்வா வேகே³ன அனுப³ந்தி⁴த்வா அந்தராமக்³கே³ ஸம்பாபுணி. தஸ்ஸாபி தத்தே²வ க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸி. ஸோ ‘‘கிங் இத³ங் ப⁴த்³தே³’’தி புச்சி². ஸாமி ஏகோ புத்தோ ஜாதோதி. இதா³னி கிங் கரிஸ்ஸாமாதி? யஸ்ஸ அத்தா²ய மயங் குலக⁴ரங் க³ச்சா²ம, தங் கம்மங் அந்தராவ நிப்ப²ன்னங், தத்த² க³ந்த்வா கிங் கரிஸ்ஸாம, நிவத்தாமாதி த்³வேபி ஏகசித்தா ஹுத்வா நிவத்திங்ஸு. தஸ்ஸ தா³ரகஸ்ஸ ச பந்தே² ஜாதத்தா பந்த²கோதி நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸா நசிரஸ்ஸேவ அபரோபி க³ப்³போ⁴ பதிட்ட²ஹி. ஸப்³ப³ங் புரிமனயேனேவ வித்தா²ரேதப்³ப³ங். தஸ்ஸபி தா³ரகஸ்ஸ பந்தே² ஜாதத்தா பட²மஜாதஸ்ஸ மஹாபந்த²கோதி நாமங் கத்வா பச்சா²ஜாதஸ்ஸ சூளபந்த²கோதி நாமங் அகங்ஸு.
Atha so puriso gharaṃ āgato taṃ adisvā paṭivissake pucchitvā ‘‘kulagharaṃ gatā’’ti sutvā vegena anubandhitvā antarāmagge sampāpuṇi. Tassāpi tattheva gabbhavuṭṭhānaṃ ahosi. So ‘‘kiṃ idaṃ bhadde’’ti pucchi. Sāmi eko putto jātoti. Idāni kiṃ karissāmāti? Yassa atthāya mayaṃ kulagharaṃ gacchāma, taṃ kammaṃ antarāva nipphannaṃ, tattha gantvā kiṃ karissāma, nivattāmāti dvepi ekacittā hutvā nivattiṃsu. Tassa dārakassa ca panthe jātattā panthakoti nāmaṃ akaṃsu. Tassā nacirasseva aparopi gabbho patiṭṭhahi. Sabbaṃ purimanayeneva vitthāretabbaṃ. Tassapi dārakassa panthe jātattā paṭhamajātassa mahāpanthakoti nāmaṃ katvā pacchājātassa cūḷapanthakoti nāmaṃ akaṃsu.
தே த்³வேபி தா³ரகே க³ஹெத்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னமேவ க³தா. தேஸங் தத்த² வஸந்தானங் அயங் மஹாபந்த²கதா³ரகோ அஞ்ஞே தா³ரகஜனே ‘‘சூளபிதா மஹாபிதா அய்யகோ அய்யிகா’’தி வத³ந்தே ஸுத்வா மாதரங் படிபுச்சி² – ‘‘அம்ம, அஞ்ஞே தா³ரகா கதெ²ந்தி ‘அய்யகோ அய்யிகா’தி, கிங் அம்ஹாகங் ஞாதகா நத்தீ²’’தி? ஆம, தாத, தும்ஹாகங் எத்த² ஞாதகா நத்தி², ராஜக³ஹனக³ரே பன வோ த⁴னஸெட்டி² நாம அய்யகோ, தத்த² தும்ஹாகங் ப³ஹூ ஞாதகாதி. கஸ்மா தத்த² ந க³ச்ச²த² அம்மாதி? ஸா அத்தனோ அக³மனகாரணங் புத்தஸ்ஸ அகதெ²த்வா புத்தேஸு புனப்புனங் கதெ²ந்தேஸு ஸாமிகமாஹ – ‘‘இமே தா³ரகா அதிவிய மங் கிலமெந்தி, கிங் நோ மாதாபிதரோ தி³ஸ்வா மங்ஸங் கா²தி³ஸ்ஸந்தி, ஏஹி தா³ரகானங் அய்யககுலங் த³ஸ்ஸேமா’’தி. அஹங் ஸம்முகா² ப⁴விதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, தங் பன நயிஸ்ஸாமீதி. ‘‘ஸாது⁴ ஸாமி, யேன கேனசி உபாயேன தா³ரகானங் அய்யககுலமேவ த³ட்டு²ங் வட்டதீ’’தி த்³வேபி ஜனா தா³ரகே ஆதா³ய அனுபுப்³பே³ன ராஜக³ஹங் பத்வா நக³ரத்³வாரே ஏகிஸ்ஸா ஸாலாய நிவாஸங் கத்வா தா³ரகமாதா த்³வே தா³ரகே க³ஹெத்வா ஆக³தபா⁴வங் மாதாபிதூனங் ஆரோசாபேஸி.
Te dvepi dārake gahetvā attano vasanaṭṭhānameva gatā. Tesaṃ tattha vasantānaṃ ayaṃ mahāpanthakadārako aññe dārakajane ‘‘cūḷapitā mahāpitā ayyako ayyikā’’ti vadante sutvā mātaraṃ paṭipucchi – ‘‘amma, aññe dārakā kathenti ‘ayyako ayyikā’ti, kiṃ amhākaṃ ñātakā natthī’’ti? Āma, tāta, tumhākaṃ ettha ñātakā natthi, rājagahanagare pana vo dhanaseṭṭhi nāma ayyako, tattha tumhākaṃ bahū ñātakāti. Kasmā tattha na gacchatha ammāti? Sā attano agamanakāraṇaṃ puttassa akathetvā puttesu punappunaṃ kathentesu sāmikamāha – ‘‘ime dārakā ativiya maṃ kilamenti, kiṃ no mātāpitaro disvā maṃsaṃ khādissanti, ehi dārakānaṃ ayyakakulaṃ dassemā’’ti. Ahaṃ sammukhā bhavituṃ na sakkhissāmi, taṃ pana nayissāmīti. ‘‘Sādhu sāmi, yena kenaci upāyena dārakānaṃ ayyakakulameva daṭṭhuṃ vaṭṭatī’’ti dvepi janā dārake ādāya anupubbena rājagahaṃ patvā nagaradvāre ekissā sālāya nivāsaṃ katvā dārakamātā dve dārake gahetvā āgatabhāvaṃ mātāpitūnaṃ ārocāpesi.
தே தங் ஸாஸனங் ஸுத்வா ஸங்ஸாரே ஸங்ஸரந்தானங் ந புத்தோ ந தீ⁴தா நாம நத்தி², தே அம்ஹாகங் மஹாபராதி⁴கா, ந ஸக்கா தேஹி அம்ஹாகங் சக்கு²பதே² டா²துங். எத்தகங் பன த⁴னங் க³ஹெத்வா த்³வேபி ஜனா பா²ஸுகட்டா²னங் க³ந்த்வா ஜீவந்து, தா³ரகே பன இத⁴ பேஸெந்தூதி. ஸெட்டி²தீ⁴தா மாதாபிதூஹி பேஸிதங் த⁴னங் க³ஹெத்வா தா³ரகே ஆக³ததூ³தானங் ஹத்தே²யேவ த³த்வா பேஸேஸி . தா³ரகா அய்யககுலே வட்³ட⁴ந்தி. தேஸு சூளபந்த²கோ அதித³ஹரோ, மஹாபந்த²கோ பன அய்யகேன ஸத்³தி⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸோதுங் க³ச்ச²தி. தஸ்ஸ நிச்சங் ஸத்து² ஸம்முகே² த⁴ம்மங் ஸுணந்தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாய சித்தங் நமி. ஸோ அய்யகங் ஆஹ – ‘‘ஸசே தும்ஹே அனுஜானெய்யாத², அஹங் பப்³ப³ஜ்ஜெய்ய’’ந்தி. ‘‘கிங் வதே³ஸி, தாத, மய்ஹங் ஸகலலோகஸ்ஸபி பப்³ப³ஜ்ஜதோ தவேவ பப்³ப³ஜ்ஜா ப⁴த்³தி³கா. ஸசே ஸக்கோஸி, பப்³ப³ஜ, தாதா’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³தோ. ஸத்தா² ‘‘கிங், மஹாஸெட்டி², தா³ரகோ தே லத்³தோ⁴’’தி? ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே, அயங் தா³ரகோ மய்ஹங் நத்தா, தும்ஹாகங் ஸந்திகே பப்³ப³ஜாமீதி வத³தீ’’தி ஆஹ.
Te taṃ sāsanaṃ sutvā saṃsāre saṃsarantānaṃ na putto na dhītā nāma natthi, te amhākaṃ mahāparādhikā, na sakkā tehi amhākaṃ cakkhupathe ṭhātuṃ. Ettakaṃ pana dhanaṃ gahetvā dvepi janā phāsukaṭṭhānaṃ gantvā jīvantu, dārake pana idha pesentūti. Seṭṭhidhītā mātāpitūhi pesitaṃ dhanaṃ gahetvā dārake āgatadūtānaṃ hattheyeva datvā pesesi . Dārakā ayyakakule vaḍḍhanti. Tesu cūḷapanthako atidaharo, mahāpanthako pana ayyakena saddhiṃ dasabalassa dhammakathaṃ sotuṃ gacchati. Tassa niccaṃ satthu sammukhe dhammaṃ suṇantassa pabbajjāya cittaṃ nami. So ayyakaṃ āha – ‘‘sace tumhe anujāneyyātha, ahaṃ pabbajjeyya’’nti. ‘‘Kiṃ vadesi, tāta, mayhaṃ sakalalokassapi pabbajjato taveva pabbajjā bhaddikā. Sace sakkosi, pabbaja, tātā’’ti sampaṭicchitvā satthu santikaṃ gato. Satthā ‘‘kiṃ, mahāseṭṭhi, dārako te laddho’’ti? ‘‘Āma, bhante, ayaṃ dārako mayhaṃ nattā, tumhākaṃ santike pabbajāmīti vadatī’’ti āha.
ஸத்தா² அஞ்ஞதரங் பிண்ட³சாரிகங் ‘‘இமங் தா³ரகங் பப்³பா³ஜேஹீ’’தி ஆணாபேஸி. தே²ரோ தஸ்ஸ தசபஞ்சககம்மட்டா²னங் ஆசிக்கி²த்வா பப்³பா³ஜேஸி. ஸோ ப³ஹுங் பு³த்³த⁴வசனங் உக்³க³ண்ஹித்வா பரிபுண்ணவஸ்ஸோ உபஸம்பத³ங் லபி⁴. உபஸம்பன்னோ ஹுத்வா யோனிஸோமனஸிகாரே கம்மங் கரொந்தோ சதுன்னங் அரூபாவசரஜ்ஜா²னானங் லாபீ⁴ ஹுத்வா ஜா²னங்கே³ஹி வுட்டா²ய அரஹத்தங் பாபுணி. இதி ஸோ ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலானங் அக்³கோ³ ஜாதோ. ஸோ ஜா²னஸுகே²ன ப²லஸுகே²ன வீதினாமெந்தோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸக்கா நு கோ² இமங் ஸுக²ங் சூளபந்த²கஸ்ஸ தா³து’’ந்தி. ததோ அய்யகஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘மஹாஸெட்டி² ஸசே தும்ஹே ஸம்படிச்ச²த², அஹங் சூளபந்த²கங் பப்³பா³ஜெய்ய’’ந்தி ஆஹ. பப்³பா³ஜேத², ப⁴ந்தேதி . தே²ரோ சூளபந்த²கதா³ரகங் பப்³பா³ஜெத்வா த³ஸஸு ஸீலேஸு பதிட்டா²பேஸி. சூளபந்த²கஸாமணேரோ பா⁴திகஸ்ஸ ஸந்திகே.
Satthā aññataraṃ piṇḍacārikaṃ ‘‘imaṃ dārakaṃ pabbājehī’’ti āṇāpesi. Thero tassa tacapañcakakammaṭṭhānaṃ ācikkhitvā pabbājesi. So bahuṃ buddhavacanaṃ uggaṇhitvā paripuṇṇavasso upasampadaṃ labhi. Upasampanno hutvā yonisomanasikāre kammaṃ karonto catunnaṃ arūpāvacarajjhānānaṃ lābhī hutvā jhānaṅgehi vuṭṭhāya arahattaṃ pāpuṇi. Iti so saññāvivaṭṭakusalānaṃ aggo jāto. So jhānasukhena phalasukhena vītināmento cintesi – ‘‘sakkā nu kho imaṃ sukhaṃ cūḷapanthakassa dātu’’nti. Tato ayyakaseṭṭhissa santikaṃ gantvā ‘‘mahāseṭṭhi sace tumhe sampaṭicchatha, ahaṃ cūḷapanthakaṃ pabbājeyya’’nti āha. Pabbājetha, bhanteti . Thero cūḷapanthakadārakaṃ pabbājetvā dasasu sīlesu patiṭṭhāpesi. Cūḷapanthakasāmaṇero bhātikassa santike.
‘‘பது³மங் யதா² கோகனத³ங் ஸுக³ந்த⁴ங்,
‘‘Padumaṃ yathā kokanadaṃ sugandhaṃ,
பாதோ ஸியா பு²ல்லமவீதக³ந்த⁴ங்;
Pāto siyā phullamavītagandhaṃ;
அங்கீ³ரஸங் பஸ்ஸ விரோசமானங்,
Aṅgīrasaṃ passa virocamānaṃ,
தபந்தமாதி³ச்சமிவந்தலிக்கே²’’தி. (ஸங்॰ நி॰ 1.123; அ॰ நி॰ 5.195) –
Tapantamādiccamivantalikkhe’’ti. (saṃ. ni. 1.123; a. ni. 5.195) –
இமங் கா³த²ங் க³ண்ஹாதி. க³ஹிதக³ஹிதபத³ங் உபரூபரிபத³ங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸ நஸ்ஸதி. தஸ்ஸ இமங் கா³த²ங் க³ஹேதுங் வாயமந்தஸ்ஸேவ சத்தாரோ மாஸா அதிக்கந்தா. அத² நங் மஹாபந்த²கோ ஆஹ – ‘‘சூளபந்த²க, த்வங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே அப⁴ப்³போ³, சதூஹி மாஸேஹி ஏககா³த²ம்பி க³ஹேதுங் ந ஸக்கோஸி, பப்³ப³ஜிதகிச்சங் பன த்வங் கத²ங் மத்த²கங் பாபெஸ்ஸஸி, நிக்க²ம இதோ’’தி. ஸோ தே²ரேன பணாமிதோ விஹாரபச்சந்தே ரோத³மானோ அட்டா²ஸி.
Imaṃ gāthaṃ gaṇhāti. Gahitagahitapadaṃ uparūparipadaṃ gaṇhantassa nassati. Tassa imaṃ gāthaṃ gahetuṃ vāyamantasseva cattāro māsā atikkantā. Atha naṃ mahāpanthako āha – ‘‘cūḷapanthaka, tvaṃ imasmiṃ sāsane abhabbo, catūhi māsehi ekagāthampi gahetuṃ na sakkosi, pabbajitakiccaṃ pana tvaṃ kathaṃ matthakaṃ pāpessasi, nikkhama ito’’ti. So therena paṇāmito vihārapaccante rodamāno aṭṭhāsi.
தேன ஸமயேன ஸத்தா² ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய ஜீவகம்ப³வனே விஹரதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஜீவகோ புரிஸங் பேஸேஸி ‘‘பஞ்சஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்தா²ரங் நிமந்தேஹீ’’தி. தேன கோ² பன ஸமயேன மஹாபந்த²கோ ப⁴த்துத்³தே³ஸகோ ஹோதி. ஸோ ‘‘பஞ்சன்னங் பி⁴க்கு²ஸதானங் பி⁴க்க²ங் ஸம்படிச்ச²த², ப⁴ந்தே’’தி வுத்தோ ‘‘சூளபந்த²கங் ட²பெத்வா ஸேஸானங் ஸம்படிச்சா²மீ’’தி ஆஹ. சூளபந்த²கோ தங் கத²ங் ஸுத்வா பி⁴ய்யோஸோமத்தாய தோ³மனஸ்ஸப்பத்தோ அஹோஸி. ஸத்தா² சூளபந்த²கஸ்ஸ கே²த³ங் தி³ஸ்வா ‘‘சூளபந்த²கோ மயி க³தே பு³ஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி க³ந்த்வா அவிதூ³ரே டா²னே அத்தானங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘கிங் த்வங், பந்த²க, ரோத³ஸீ’’தி ஆஹ. பா⁴தா மங், ப⁴ந்தே, பணாமேதீதி. பந்த²க, துய்ஹங் பா⁴திகஸ்ஸ பரபுக்³க³லானங் ஆஸயானுஸயஞாணங் நத்தி², த்வங் பு³த்³த⁴வேனெய்யபுக்³க³லோ நாமாதி இத்³தி⁴யா அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ஸுத்³த⁴ங் சோளக²ண்ட³ங் அதா³ஸி ‘‘இமங் க³ஹெத்வா ‘ரஜோஹரணங் ரஜோஹரண’ந்தி வத்வா பா⁴வேஹி பந்த²கா’’தி.
Tena samayena satthā rājagahaṃ upanissāya jīvakambavane viharati. Tasmiṃ samaye jīvako purisaṃ pesesi ‘‘pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ satthāraṃ nimantehī’’ti. Tena kho pana samayena mahāpanthako bhattuddesako hoti. So ‘‘pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ bhikkhaṃ sampaṭicchatha, bhante’’ti vutto ‘‘cūḷapanthakaṃ ṭhapetvā sesānaṃ sampaṭicchāmī’’ti āha. Cūḷapanthako taṃ kathaṃ sutvā bhiyyosomattāya domanassappatto ahosi. Satthā cūḷapanthakassa khedaṃ disvā ‘‘cūḷapanthako mayi gate bujjhissatī’’ti gantvā avidūre ṭhāne attānaṃ dassetvā ‘‘kiṃ tvaṃ, panthaka, rodasī’’ti āha. Bhātā maṃ, bhante, paṇāmetīti. Panthaka, tuyhaṃ bhātikassa parapuggalānaṃ āsayānusayañāṇaṃ natthi, tvaṃ buddhaveneyyapuggalo nāmāti iddhiyā abhisaṅkharitvā suddhaṃ coḷakhaṇḍaṃ adāsi ‘‘imaṃ gahetvā ‘rajoharaṇaṃ rajoharaṇa’nti vatvā bhāvehi panthakā’’ti.
ஸோ ஸத்தா²ரா தி³ன்னங் சோளக²ண்ட³ங் ‘‘ரஜோஹரணங் ரஜோஹரண’’ந்தி ஹத்தே²ன பரிமஜ்ஜந்தோ நிஸீதி³. தஸ்ஸ பரிமஜ்ஜந்தஸ்ஸ லோமானி கிலிட்ட²தா⁴துகானி ஜாதானி. புன பரிமஜ்ஜந்தஸ்ஸ உக்க²லிபரிபுஞ்ச²னஸதி³ஸங் ஜாதங். ஸோ ஞாணபரிபாகங் ஆக³ம்ம தத்த² க²யவயங் பட்ட²பெத்வா சிந்தேஸி – ‘‘இத³ங் சோளக²ண்ட³ங் பகதியா பண்ட³ரங் பரிஸுத்³த⁴ங், உபாதி³ன்னகஸரீரங் நிஸ்ஸாய கிலிட்ட²ங் ஜாதங், இத³ங் சித்தம்பி ஏவங்க³திகமேவா’’தி. ஸமாதி⁴ங் பா⁴வெத்வா சத்தாரி ரூபாவசரஜ்ஜா²னானி பாத³கானி கத்வா ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. ஸோ மனோமயஜ்ஜா²னலாபீ⁴ ஹுத்வா ஏகோ ஹுத்வா ப³ஹுதா⁴, ப³ஹுதா⁴ ஹுத்வா ஏகோ ப⁴விதுங் ஸமத்தோ² அஹோஸி. அரஹத்தமக்³கே³னேவ சஸ்ஸ தேபிடகஞ்ச ச² அபி⁴ஞ்ஞா ச ஆக³மிங்ஸு.
So satthārā dinnaṃ coḷakhaṇḍaṃ ‘‘rajoharaṇaṃ rajoharaṇa’’nti hatthena parimajjanto nisīdi. Tassa parimajjantassa lomāni kiliṭṭhadhātukāni jātāni. Puna parimajjantassa ukkhaliparipuñchanasadisaṃ jātaṃ. So ñāṇaparipākaṃ āgamma tattha khayavayaṃ paṭṭhapetvā cintesi – ‘‘idaṃ coḷakhaṇḍaṃ pakatiyā paṇḍaraṃ parisuddhaṃ, upādinnakasarīraṃ nissāya kiliṭṭhaṃ jātaṃ, idaṃ cittampi evaṃgatikamevā’’ti. Samādhiṃ bhāvetvā cattāri rūpāvacarajjhānāni pādakāni katvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. So manomayajjhānalābhī hutvā eko hutvā bahudhā, bahudhā hutvā eko bhavituṃ samattho ahosi. Arahattamaggeneva cassa tepiṭakañca cha abhiññā ca āgamiṃsu.
புனதி³வஸே ஸத்தா² ஏகூனேஹி பஞ்சஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா ஜீவகஸ்ஸ நிவேஸனே நிஸீதி³. சூளபந்த²கோ பன அத்தனோ பி⁴க்கா²ய அஸம்படிச்சி²தத்தாயேவ ந க³தோ. ஜீவகோ யாகு³ங் தா³துங் ஆரபி⁴, ஸத்தா² ஹத்தே²ன பத்தங் பித³ஹி. கஸ்மா, ப⁴ந்தே, ந க³ண்ஹதா²தி? விஹாரே ஏகோ பி⁴க்கு² அத்தி² ஜீவகாதி . ஸோ புரிஸங் பஹிணி ‘‘க³ச்ச², ப⁴ணே, விஹாரே நிஸின்னங் அய்யங் க³ஹெத்வா ஏஹீ’’தி. சூளபந்த²கத்தே²ரோபி தஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ புரே ஆக³மனாயேவ பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் நிம்மினித்வா ஏகம்பி ஏகேன அஸதி³ஸங், ஏகஸ்ஸபி ச சீவரவிசாரணாதி³ஸமணகம்மங் அஞ்ஞேன அஸதி³ஸங் அகாஸி. ஸோ புரிஸோ விஹாரே பி⁴க்கூ²னங் ப³ஹுபா⁴வங் தி³ஸ்வா க³ந்த்வா ஜீவகஸ்ஸ கதே²ஸி – ‘‘ப⁴ந்தே, இமஸ்மிங் விஹாரே பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ ப³ஹுதரோ, ததோ பக்கோஸிதப்³ப³ங் ப⁴த³ந்தங் ந ஜானாமீ’’தி. ஜீவகோ ஸத்தா²ரங் படிபுச்சி² – ‘‘கோனாமோ, ப⁴ந்தே, விஹாரே நிஸின்னபி⁴க்கூ²’’தி? சூளபந்த²கோ நாம ஜீவகாதி. க³ச்ச² போ⁴ ‘‘சூளபந்த²கோ நாம கதரோ’’தி புச்சி²த்வா ஆனேஹீதி. ஸோ விஹாரங் க³ந்த்வா ‘‘சூளபந்த²கோ நாம, ப⁴ந்தே, கதரோ’’தி புச்சி². ‘‘அஹங் சூளபந்த²கோ அஹங் சூளபந்த²கோ’’தி பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸம்பி கதே²ஸி. ஸோ புனாக³ந்த்வா ஜீவகஸ்ஸ கதே²ஸி ‘‘ஸஹஸ்ஸமத்தா பி⁴க்கூ² ஸப்³பே³பி ‘அஹங் சூளபந்த²கோ அஹங் சூளபந்த²கோ’தி கதெ²ந்தி, அஹங் ‘அஸுகோ நாம பக்கோஸிதப்³போ³’தி ந ஜானாமீ’’தி. ஜீவகோபி படிவித்³த⁴ஸச்சதாய ‘‘இத்³தி⁴மா பி⁴க்கூ²’’தி நயதோ ஞத்வா ‘‘பட²மங் கத²னபி⁴க்கு²மேவ ‘தும்ஹே ஸத்தா² பக்கோஸதீ’தி வத்வா சீவரகண்ணே க³ண்ஹ தாதா’’தி ஆஹ. ஸோ விஹாரங் க³ந்த்வா ததா² அகாஸி, தாவதே³வ ஸஹஸ்ஸமத்தா பி⁴க்கூ² அந்தரதா⁴யிங்ஸு. ஸோ தே²ரங் க³ஹெத்வா அக³மாஸி. ஸத்தா² தஸ்மிங் க²ணே யாகு³ங் க³ண்ஹி.
Punadivase satthā ekūnehi pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ gantvā jīvakassa nivesane nisīdi. Cūḷapanthako pana attano bhikkhāya asampaṭicchitattāyeva na gato. Jīvako yāguṃ dātuṃ ārabhi, satthā hatthena pattaṃ pidahi. Kasmā, bhante, na gaṇhathāti? Vihāre eko bhikkhu atthi jīvakāti . So purisaṃ pahiṇi ‘‘gaccha, bhaṇe, vihāre nisinnaṃ ayyaṃ gahetvā ehī’’ti. Cūḷapanthakattheropi tassa purisassa pure āgamanāyeva bhikkhusahassaṃ nimminitvā ekampi ekena asadisaṃ, ekassapi ca cīvaravicāraṇādisamaṇakammaṃ aññena asadisaṃ akāsi. So puriso vihāre bhikkhūnaṃ bahubhāvaṃ disvā gantvā jīvakassa kathesi – ‘‘bhante, imasmiṃ vihāre bhikkhusaṅgho bahutaro, tato pakkositabbaṃ bhadantaṃ na jānāmī’’ti. Jīvako satthāraṃ paṭipucchi – ‘‘konāmo, bhante, vihāre nisinnabhikkhū’’ti? Cūḷapanthako nāma jīvakāti. Gaccha bho ‘‘cūḷapanthako nāma kataro’’ti pucchitvā ānehīti. So vihāraṃ gantvā ‘‘cūḷapanthako nāma, bhante, kataro’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ cūḷapanthako ahaṃ cūḷapanthako’’ti bhikkhusahassampi kathesi. So punāgantvā jīvakassa kathesi ‘‘sahassamattā bhikkhū sabbepi ‘ahaṃ cūḷapanthako ahaṃ cūḷapanthako’ti kathenti, ahaṃ ‘asuko nāma pakkositabbo’ti na jānāmī’’ti. Jīvakopi paṭividdhasaccatāya ‘‘iddhimā bhikkhū’’ti nayato ñatvā ‘‘paṭhamaṃ kathanabhikkhumeva ‘tumhe satthā pakkosatī’ti vatvā cīvarakaṇṇe gaṇha tātā’’ti āha. So vihāraṃ gantvā tathā akāsi, tāvadeva sahassamattā bhikkhū antaradhāyiṃsu. So theraṃ gahetvā agamāsi. Satthā tasmiṃ khaṇe yāguṃ gaṇhi.
த³ஸப³லே ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா விஹாரங் க³தே த⁴ம்மஸபா⁴யங் கதா² உத³பாதி³ ‘‘யாவ மஹந்தா வத பு³த்³தா⁴ நாம சத்தாரோ மாஸே ஏககா³த²ங் க³ண்ஹிதுங் அஸக்கொந்தங் பி⁴க்கு²ங் ஏவங்மஹித்³தி⁴கங் அகங்ஸூ’’தி. ஸத்தா² தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் சித்தாசாரங் ஞத்வா க³ந்த்வா பஞ்ஞத்தாஸனே நிஸஜ்ஜ ‘‘கிங் வதே³த², பி⁴க்க²வே’’தி புச்சி². ந ப⁴க³வா அஞ்ஞங் கிஞ்சி கதே²ம, சூளபந்த²கேன தும்ஹாகங் ஸந்திகா மஹாலாபோ⁴ லத்³தோ⁴தி தும்ஹாகங்யேவ கு³ணங் கதே²மாதி. அனச்ச²ரியங், பி⁴க்க²வே, இதா³னி மய்ஹங் ஓவாத³ங் கத்வா லோகுத்தரதா³யஜ்ஜலாபோ⁴, அயங் அதீதேபி அபரிபக்கஞாணே டி²தஸ்ஸ மய்ஹங் ஓவாத³ங் கத்வா லோகியதா³யஜ்ஜங் லபீ⁴தி. பி⁴க்கூ² ‘‘கதா³, ப⁴ந்தே’’தி ஆயாசிங்ஸு. ஸத்தா² தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் அதீதங் ஆஹரித்வா த³ஸ்ஸேஸி.
Dasabale bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ gate dhammasabhāyaṃ kathā udapādi ‘‘yāva mahantā vata buddhā nāma cattāro māse ekagāthaṃ gaṇhituṃ asakkontaṃ bhikkhuṃ evaṃmahiddhikaṃ akaṃsū’’ti. Satthā tesaṃ bhikkhūnaṃ cittācāraṃ ñatvā gantvā paññattāsane nisajja ‘‘kiṃ vadetha, bhikkhave’’ti pucchi. Na bhagavā aññaṃ kiñci kathema, cūḷapanthakena tumhākaṃ santikā mahālābho laddhoti tumhākaṃyeva guṇaṃ kathemāti. Anacchariyaṃ, bhikkhave, idāni mayhaṃ ovādaṃ katvā lokuttaradāyajjalābho, ayaṃ atītepi aparipakkañāṇe ṭhitassa mayhaṃ ovādaṃ katvā lokiyadāyajjaṃ labhīti. Bhikkhū ‘‘kadā, bhante’’ti āyāciṃsu. Satthā tesaṃ bhikkhūnaṃ atītaṃ āharitvā dassesi.
பி⁴க்க²வே, அதீதே பா³ராணஸீனக³ரே ப்³ரஹ்மத³த்தோ நாம ராஜா ரஜ்ஜங் காரேஸி. தஸ்மிங் ஸமயே சூளகஸெட்டி² நாம பண்டி³தோ ப்³யத்தோ ஸப்³ப³னிமித்தானி ஜானாதி. ஸோ ஏகதி³வஸங் ராஜூபட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தோ அந்தரவீதி²யங் மதமூஸிகங் தி³ஸ்வா தஸ்மிங் க²ணே நக்க²த்தங் ஸமானெத்வா இத³மாஹ – ‘‘ஸக்கா சக்கு²மதா குலபுத்தேன இமங் உந்தூ³ரங் க³ஹெத்வா தா³ரப⁴ரணஞ்ச காதுங் கம்மந்தே ச பயோஜேது’’ந்தி. அஞ்ஞதரோ து³க்³க³தகுலபுத்தோ தங் ஸெட்டி²ஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘நாயங் அஜானித்வா கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி மூஸிகங் க³ஹெத்வா ஏகஸ்மிங் ஆபணே பி³ளாரஸ்ஸத்தா²ய த³த்வா காகணிகங் லபி⁴. தாய காகணிகாய பா²ணிதங் கிணித்வா ஏகேன குடேன பானீயங் க³ண்ஹித்வா அரஞ்ஞதோ ஆக³ச்ச²ந்தே மாலாகாரே தி³ஸ்வா தோ²கங் தோ²கங் பா²ணிதக²ண்ட³ங் த³த்வா உளுங்கேன பானீயங் அதா³ஸி. தே தஸ்ஸ ஏகேகங் புப்ப²முட்டி²ங் அத³ங்ஸு. ஸோ தேன புப்ப²மூலேன புனதி³வஸேபி பா²ணிதஞ்ச பானீயக⁴டஞ்ச க³ஹெத்வா புப்பா²ராமமேவ க³தோ. தஸ்ஸ தங்தி³வஸங் மாலாகாரா அட்³ட⁴ஓசிதகே புப்ப²க³ச்சே² த³த்வா அக³மங்ஸு. ஸோ நசிரஸ்ஸேவ இமினா உபாயேன அட்ட² கஹாபணே லபி⁴.
Bhikkhave, atīte bārāṇasīnagare brahmadatto nāma rājā rajjaṃ kāresi. Tasmiṃ samaye cūḷakaseṭṭhi nāma paṇḍito byatto sabbanimittāni jānāti. So ekadivasaṃ rājūpaṭṭhānaṃ gacchanto antaravīthiyaṃ matamūsikaṃ disvā tasmiṃ khaṇe nakkhattaṃ samānetvā idamāha – ‘‘sakkā cakkhumatā kulaputtena imaṃ undūraṃ gahetvā dārabharaṇañca kātuṃ kammante ca payojetu’’nti. Aññataro duggatakulaputto taṃ seṭṭhissa vacanaṃ sutvā ‘‘nāyaṃ ajānitvā kathessatī’’ti mūsikaṃ gahetvā ekasmiṃ āpaṇe biḷārassatthāya datvā kākaṇikaṃ labhi. Tāya kākaṇikāya phāṇitaṃ kiṇitvā ekena kuṭena pānīyaṃ gaṇhitvā araññato āgacchante mālākāre disvā thokaṃ thokaṃ phāṇitakhaṇḍaṃ datvā uḷuṅkena pānīyaṃ adāsi. Te tassa ekekaṃ pupphamuṭṭhiṃ adaṃsu. So tena pupphamūlena punadivasepi phāṇitañca pānīyaghaṭañca gahetvā pupphārāmameva gato. Tassa taṃdivasaṃ mālākārā aḍḍhaocitake pupphagacche datvā agamaṃsu. So nacirasseva iminā upāyena aṭṭha kahāpaṇe labhi.
புன ஏகஸ்மிங் வாதவுட்டி²தி³வஸே ச²ட்³டி³தஉய்யானங் க³ந்த்வா பதிததா³ரூனங் ராஸிங் கத்வா நிஸின்னோ ராஜகும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகா ஸோளஸ கஹாபணே லபி⁴. ஸோ சதுவீஸதியா கஹாபணேஸு ஜாதேஸு ‘‘அத்தி² அயங் உபாயோ மய்ஹ’’ந்தி நக³ரத்³வாரதோ அவிதூ³ரே டா²னே ஏகங் பானீயசாடிங் ட²பெத்வா பஞ்சஸதே திணஹாரகே பானீயேன உபட்ட²ஹி. தே ஆஹங்ஸு – ‘‘த்வங், ஸம்ம, அம்ஹாகங் ப³ஹுபகாரோ, கிங் தே கரோமா’’தி? ஸோபி ‘‘மய்ஹங் கிச்சே உப்பன்னே கரிஸ்ஸதா²’’தி வத்வா இதோ சிதோ ச விசரந்தோ த²லபத²கம்மிகேன ச ஜலபத²கம்மிகேன ச ஸத்³தி⁴ங் மித்தஸந்த²வங் அகாஸி. தஸ்ஸ த²லபத²கம்மிகோ ‘‘ஸ்வே இமங் நக³ரங் அஸ்ஸவாணிஜகோ பஞ்ச அஸ்ஸஸதானி க³ஹெத்வா ஆக³மிஸ்ஸதீ’’தி ஆசிக்கி². ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா திணஹாரகானங் ஸஞ்ஞங் த³த்வா ஏகேகங் திணகலாபங் தி³கு³ணங் கத்வா ஆஹராபேஸி. அத² ஸோ அஸ்ஸானங் நக³ரங் பவிட்ட²வேலாய திணகலாபஸஹஸ்ஸங் அந்தரத்³வாரே ராஸிங் கத்வா நிஸீதி³. அஸ்ஸவாணிஜோ ஸகலனக³ரே அஸ்ஸானங் சாரிங் அலபி⁴த்வா தஸ்ஸ ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா தங் திணங் க³ண்ஹி.
Puna ekasmiṃ vātavuṭṭhidivase chaḍḍitauyyānaṃ gantvā patitadārūnaṃ rāsiṃ katvā nisinno rājakumbhakārassa santikā soḷasa kahāpaṇe labhi. So catuvīsatiyā kahāpaṇesu jātesu ‘‘atthi ayaṃ upāyo mayha’’nti nagaradvārato avidūre ṭhāne ekaṃ pānīyacāṭiṃ ṭhapetvā pañcasate tiṇahārake pānīyena upaṭṭhahi. Te āhaṃsu – ‘‘tvaṃ, samma, amhākaṃ bahupakāro, kiṃ te karomā’’ti? Sopi ‘‘mayhaṃ kicce uppanne karissathā’’ti vatvā ito cito ca vicaranto thalapathakammikena ca jalapathakammikena ca saddhiṃ mittasanthavaṃ akāsi. Tassa thalapathakammiko ‘‘sve imaṃ nagaraṃ assavāṇijako pañca assasatāni gahetvā āgamissatī’’ti ācikkhi. So tassa vacanaṃ sutvā tiṇahārakānaṃ saññaṃ datvā ekekaṃ tiṇakalāpaṃ diguṇaṃ katvā āharāpesi. Atha so assānaṃ nagaraṃ paviṭṭhavelāya tiṇakalāpasahassaṃ antaradvāre rāsiṃ katvā nisīdi. Assavāṇijo sakalanagare assānaṃ cāriṃ alabhitvā tassa sahassaṃ datvā taṃ tiṇaṃ gaṇhi.
ததோ கதிபாஹச்சயேனஸ்ஸ ஸமுத்³த³கம்மிகஸஹாயகோ ஆரோசேஸி ‘‘பட்டனங் மஹானாவா ஆக³தா’’தி. ஸோ ‘‘அத்தி² அயங் உபாயோ’’தி அட்ட²ஹி கஹாபணேஹி ஸப்³ப³பரிவாரஸம்பன்னங் தாவகாலிகங் ரத²ங் க³ஹெத்வா நாவாபட்டனங் க³ந்த்வா ஏகங் அங்கு³லிமுத்³தி³கங் நாவிகஸ்ஸ ஸச்சகாரங் த³த்வா அவிதூ³ரே டா²னே ஸாணிங் பரிக்கி²பாபெத்வா தத்த² நிஸின்னோ புரிஸே ஆணாபேஸி ‘‘பா³ஹிரகேஸு வாணிஜேஸு ஆக³தேஸு ததியேன படிஹாரேன ஆரோசேதா²’’தி. ‘‘நாவா ஆக³தா’’தி ஸுத்வா பா³ராணஸிதோ ஸதமத்தா வாணிஜா ‘‘ப⁴ண்ட³ங் க³ண்ஹாமா’’தி ஆக³மங்ஸு. ப⁴ண்ட³ங் தும்ஹே ந லபி⁴ஸ்ஸத², அஸுகட்டா²னே நாம மஹாவாணிஜேன ஸச்சகாரோ தி³ன்னோதி. தே தேஸங் ஸுத்வா தஸ்ஸ ஸந்திகங் ஆக³தா, பாத³மூலிகபுரிஸா புரிமஸஞ்ஞாவஸேன ததியேன பாடிஹாரேன தேஸங் ஆக³தபா⁴வங் ஆரோசேஸுங். தே ஸதமத்தாபி வாணிஜா ஏகேகங் ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா தேன ஸத்³தி⁴ங் நாவாய பத்திகா ஹுத்வா புன ஏகேகங் ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா பத்திங் விஸ்ஸஜ்ஜாபெத்வா ப⁴ண்ட³ங் அத்தனோ ஸந்தகங் அகங்ஸு. ஸோ புரிஸோ த்³வே ஸதஸஹஸ்ஸானி க³ஹெத்வா பா³ராணஸிங் ஆக³ந்த்வா ‘‘கதஞ்ஞுனா ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஏகங் ஸதஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா சூளஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³தோ.
Tato katipāhaccayenassa samuddakammikasahāyako ārocesi ‘‘paṭṭanaṃ mahānāvā āgatā’’ti. So ‘‘atthi ayaṃ upāyo’’ti aṭṭhahi kahāpaṇehi sabbaparivārasampannaṃ tāvakālikaṃ rathaṃ gahetvā nāvāpaṭṭanaṃ gantvā ekaṃ aṅgulimuddikaṃ nāvikassa saccakāraṃ datvā avidūre ṭhāne sāṇiṃ parikkhipāpetvā tattha nisinno purise āṇāpesi ‘‘bāhirakesu vāṇijesu āgatesu tatiyena paṭihārena ārocethā’’ti. ‘‘Nāvā āgatā’’ti sutvā bārāṇasito satamattā vāṇijā ‘‘bhaṇḍaṃ gaṇhāmā’’ti āgamaṃsu. Bhaṇḍaṃ tumhe na labhissatha, asukaṭṭhāne nāma mahāvāṇijena saccakāro dinnoti. Te tesaṃ sutvā tassa santikaṃ āgatā, pādamūlikapurisā purimasaññāvasena tatiyena pāṭihārena tesaṃ āgatabhāvaṃ ārocesuṃ. Te satamattāpi vāṇijā ekekaṃ sahassaṃ datvā tena saddhiṃ nāvāya pattikā hutvā puna ekekaṃ sahassaṃ datvā pattiṃ vissajjāpetvā bhaṇḍaṃ attano santakaṃ akaṃsu. So puriso dve satasahassāni gahetvā bārāṇasiṃ āgantvā ‘‘kataññunā bhavituṃ vaṭṭatī’’ti ekaṃ satasahassaṃ gahetvā cūḷaseṭṭhissa santikaṃ gato.
அத² தங் சூளஸெட்டி² ‘‘கிங் தே, தாத, கத்வா இத³ங் த⁴னங் லத்³த⁴’’ந்தி புச்சி². ஸோ ‘‘தும்ஹேஹி கதி²தஉபாயே ட²த்வா சதுமாஸப்³ப⁴ந்தரேயேவ லத்³த⁴’’ந்தி ஆஹ. ஸெட்டி² தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘இதா³னி ஏவரூபங் தா³ரகங் பரஸந்தகங் காதுங் ந வட்டதீ’’தி வயப்பத்தங் தீ⁴தரங் த³த்வா ஸகலகுடும்ப³ஸ்ஸ ஸாமிகங் அகாஸி. ஸோபி குலபுத்தோ ஸெட்டி²னோ அச்சயேன தஸ்மிங் நக³ரே ஸெட்டி²ட்டா²னங் க³ஹெத்வா யாவதாயுகங் ட²த்வா யதா²கம்மங் க³தோ. ஸத்தா² த்³வே வத்தூ²னி கதெ²த்வா அனுஸந்தி⁴ங் க⁴டெத்வா அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴காலே இமங் கா³த²மாஹ –
Atha taṃ cūḷaseṭṭhi ‘‘kiṃ te, tāta, katvā idaṃ dhanaṃ laddha’’nti pucchi. So ‘‘tumhehi kathitaupāye ṭhatvā catumāsabbhantareyeva laddha’’nti āha. Seṭṭhi tassa vacanaṃ sutvā ‘‘idāni evarūpaṃ dārakaṃ parasantakaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti vayappattaṃ dhītaraṃ datvā sakalakuṭumbassa sāmikaṃ akāsi. Sopi kulaputto seṭṭhino accayena tasmiṃ nagare seṭṭhiṭṭhānaṃ gahetvā yāvatāyukaṃ ṭhatvā yathākammaṃ gato. Satthā dve vatthūni kathetvā anusandhiṃ ghaṭetvā abhisambuddhakāle imaṃ gāthamāha –
‘‘அப்பகேனபி மேதா⁴வீ, பாப⁴தேன விசக்க²ணோ;
‘‘Appakenapi medhāvī, pābhatena vicakkhaṇo;
ஸமுட்டா²பேதி அத்தானங், அணுங் அக்³கி³ங்வ ஸந்த⁴ம’’ந்தி. (ஜா॰ 1.1.4);
Samuṭṭhāpeti attānaṃ, aṇuṃ aggiṃva sandhama’’nti. (jā. 1.1.4);
இதி ஸத்தா² த⁴ம்மஸபா⁴யங் ஸன்னிஸின்னானங் இமங் காரணங் த³ஸ்ஸேஸி. அயங் த்³வின்னம்பி மஹாஸாவகானங் புப்³ப³பத்த²னதோ பட்டா²ய அனுபுப்³பி³கதா². அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² அரியக³ணபரிவுதோ த⁴ம்மாஸனே நிஸின்னோ மனோமயங் காயங் அபி⁴னிம்மினந்தானங் சேதோவிவட்டகுஸலானஞ்ச சூளபந்த²கத்தே²ரங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி, ஸஞ்ஞாவிவட்டகுஸலானங் மஹாபந்த²கந்தி.
Iti satthā dhammasabhāyaṃ sannisinnānaṃ imaṃ kāraṇaṃ dassesi. Ayaṃ dvinnampi mahāsāvakānaṃ pubbapatthanato paṭṭhāya anupubbikathā. Aparabhāge pana satthā ariyagaṇaparivuto dhammāsane nisinno manomayaṃ kāyaṃ abhinimminantānaṃ cetovivaṭṭakusalānañca cūḷapanthakattheraṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi, saññāvivaṭṭakusalānaṃ mahāpanthakanti.
ஸுபூ⁴தித்தே²ரவத்து²
Subhūtittheravatthu
201. ததியே அரணவிஹாரீனந்தி நிக்கிலேஸவிஹாரீனங். ரணந்தி ஹி ராகா³த³யோ கிலேஸா வுச்சந்தி, தேஸங் அபா⁴வேன நிக்கிலேஸவிஹாரோ அரணவிஹாரோ நாம. ஸோ யேஸங் அத்தி², தே அரணவிஹாரினோ. தேஸங் அரணவிஹாரீனங் ஸுபூ⁴தித்தே²ரோ அக்³கோ³தி. கிஞ்சாபி ஹி அஞ்ஞேபி கீ²ணாஸவா அரணவிஹாரினோவ, தே²ரேன பன த⁴ம்மதே³ஸனாய ஏதங் நாமங் லத்³த⁴ங். அஞ்ஞே ஹி பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ உத்³தி³ஸ்ஸகங் கத்வா வண்ணங் வா அவண்ணங் வா கதெ²ந்தி, தே²ரோ பன த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ ஸத்தா²ரா தே³ஸிதனியாமதோ அனோக்கமித்வா தே³ஸேதி, தஸ்மா அரணவிஹாரீனங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
201. Tatiye araṇavihārīnanti nikkilesavihārīnaṃ. Raṇanti hi rāgādayo kilesā vuccanti, tesaṃ abhāvena nikkilesavihāro araṇavihāro nāma. So yesaṃ atthi, te araṇavihārino. Tesaṃ araṇavihārīnaṃ subhūtitthero aggoti. Kiñcāpi hi aññepi khīṇāsavā araṇavihārinova, therena pana dhammadesanāya etaṃ nāmaṃ laddhaṃ. Aññe hi bhikkhū dhammaṃ desento uddissakaṃ katvā vaṇṇaṃ vā avaṇṇaṃ vā kathenti, thero pana dhammaṃ desento satthārā desitaniyāmato anokkamitvā deseti, tasmā araṇavihārīnaṃ aggo nāma jāto.
202. சதுத்தே² த³க்கி²ணெய்யானந்தி த³க்கி²ணாரஹானங். தத்த² கிஞ்சாபி அஞ்ஞேபி கீ²ணாஸவா அக்³க³த³க்கி²ணெய்யா, தே²ரோ பன பிண்டா³ய சரந்தோ க⁴ரே க⁴ரே மெத்தாஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹாதி ‘‘ஏவங் பி⁴க்கா²தா³யகானங் மஹப்ப²லங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. தஸ்மா த³க்கி²ணெய்யானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ. அத்தபா⁴வோ பனஸ்ஸ ஸுஸமித்³தோ⁴, அலங்கததோரணங் விய சித்தபடோ விய ச அதிவிய விரோசதி. தஸ்மா ஸுபூ⁴தீதி வுச்சதி.
202. Catutthe dakkhiṇeyyānanti dakkhiṇārahānaṃ. Tattha kiñcāpi aññepi khīṇāsavā aggadakkhiṇeyyā, thero pana piṇḍāya caranto ghare ghare mettājhānaṃ samāpajjitvā samāpattito vuṭṭhāya bhikkhaṃ gaṇhāti ‘‘evaṃ bhikkhādāyakānaṃ mahapphalaṃ bhavissatī’’ti. Tasmā dakkhiṇeyyānaṃ aggoti vutto. Attabhāvo panassa susamiddho, alaṅkatatoraṇaṃ viya cittapaṭo viya ca ativiya virocati. Tasmā subhūtīti vuccati.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரே ப⁴க³வதி அனுப்பன்னேயேவ ஹங்ஸவதீனக³ரே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி, நந்த³மாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா தத்த² ஸாரங் அபஸ்ஸந்தோ அத்தனோ பரிவாரேஹி சதுசத்தாலீஸாய மாணவகஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் பப்³ப³தபாதே³ இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸி, அந்தேவாஸிகேபி ஜா²னலாபி⁴னோ அகாஸி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttare bhagavati anuppanneyeva haṃsavatīnagare brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, nandamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā tattha sāraṃ apassanto attano parivārehi catucattālīsāya māṇavakasahassehi saddhiṃ pabbatapāde isipabbajjaṃ pabbajitvā pañca abhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattesi, antevāsikepi jhānalābhino akāsi.
தஸ்மிங் ஸமயே பது³முத்தரோ ப⁴க³வா லோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஹங்ஸவதீனக³ரங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தோ ஏகதி³வஸங் பச்சூஸஸமயே லோகங் ஓலோகெந்தோ நந்த³தாபஸஸ்ஸ அந்தேவாஸிகானங் ஜடிலானங் அரஹத்தூபனிஸ்ஸயங் நந்த³தாபஸஸ்ஸ ச த்³வீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ ஸாவகஸ்ஸ டா²னந்தரபத்த²னங் தி³ஸ்வா பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பத்தசீவரமாதா³ய ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ வத்து²ம்ஹி வுத்தனயேனேவ நந்த³தாபஸஸ்ஸ அஸ்ஸமங் அக³மாஸி. தத்த² ப²லாப²லதா³னஞ்ச புப்பா²ஸனபஞ்ஞாபனஞ்ச நிரோத⁴ஸமாபத்திஸமாபஜ்ஜனஞ்ச வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Tasmiṃ samaye padumuttaro bhagavā loke nibbattitvā haṃsavatīnagaraṃ upanissāya viharanto ekadivasaṃ paccūsasamaye lokaṃ olokento nandatāpasassa antevāsikānaṃ jaṭilānaṃ arahattūpanissayaṃ nandatāpasassa ca dvīhaṅgehi samannāgatassa sāvakassa ṭhānantarapatthanaṃ disvā pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā pubbaṇhasamayaṃ pattacīvaramādāya sāriputtattherassa vatthumhi vuttanayeneva nandatāpasassa assamaṃ agamāsi. Tattha phalāphaladānañca pupphāsanapaññāpanañca nirodhasamāpattisamāpajjanañca vuttanayeneva veditabbaṃ.
ஸத்தா² பன நிரோதா⁴ வுட்டி²தோ அரணவிஹாரிஅங்கே³ன ச த³க்கி²ணெய்யங்கே³ன சாதி த்³வீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தங் ஏகங் ஸாவகங் ‘‘இஸிக³ணஸ்ஸ புப்பா²ஸனானுமோத³னங் கரோஹீ’’தி ஆணாபேஸி. ஸோ அத்தனோ விஸயே ட²த்வா தேபிடகங் ஸம்மஸித்வா அனுமோத³னங் அகாஸி. தஸ்ஸ தே³ஸனாவஸானே ஸத்தா² ஸயங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பே³ சதுசத்தாலீஸஸஹஸ்ஸாபி தாபஸா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. நந்த³தாபஸோ பன அனுமோத³கஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ நிமித்தங் க³ண்ஹித்வா ஸத்து² தே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸேதுங் நாஸக்கி². ஸத்தா² ‘‘ஏத², பி⁴க்க²வோ’’தி ஸேஸபி⁴க்கூ²னங் ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. ஸப்³பே³பி அந்தரஹிதகேஸமஸ்ஸூ இத்³தி⁴மயபரிக்கா²ரா வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய அஹேஸுங்.
Satthā pana nirodhā vuṭṭhito araṇavihāriaṅgena ca dakkhiṇeyyaṅgena cāti dvīhaṅgehi samannāgataṃ ekaṃ sāvakaṃ ‘‘isigaṇassa pupphāsanānumodanaṃ karohī’’ti āṇāpesi. So attano visaye ṭhatvā tepiṭakaṃ sammasitvā anumodanaṃ akāsi. Tassa desanāvasāne satthā sayaṃ dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne sabbe catucattālīsasahassāpi tāpasā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Nandatāpaso pana anumodakassa bhikkhuno nimittaṃ gaṇhitvā satthu desanānusārena ñāṇaṃ pesetuṃ nāsakkhi. Satthā ‘‘etha, bhikkhavo’’ti sesabhikkhūnaṃ hatthaṃ pasāresi. Sabbepi antarahitakesamassū iddhimayaparikkhārā vassasaṭṭhikattherā viya ahesuṃ.
நந்த³தாபஸோ ததா²க³தங் வந்தி³த்வா ஸம்முகே² டி²தோ ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, யேன பி⁴க்கு²னா இஸிக³ணஸ்ஸ புப்பா²ஸனானுமோத³னா கதா, கோ நாமோயங் தும்ஹாகங் ஸாஸனே’’தி? அரணவிஹாரிஅங்கே³ன ச த³க்கி²ணெய்யங்கே³ன ச ஏதத³க்³க³ங் பத்தோ ஏஸோதி. ‘‘ப⁴ந்தே, அஹம்பி இமினா ஸத்தாஹகதேன அதி⁴காரகம்மேன அஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் ந பத்தே²மி, அனாக³தே பனாஹங் ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே அயங் தே²ரோ விய த்³வீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ப்³யாகரித்வா பக்காமி. நந்த³தாபஸோபி காலேன காலங் த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா அபரிஹீனஜ்ஜா²னோ ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ. இத³மஸ்ஸ கல்யாணகம்மங். அந்தரா பன கம்மங் ந கதி²யதி.
Nandatāpaso tathāgataṃ vanditvā sammukhe ṭhito āha – ‘‘bhante, yena bhikkhunā isigaṇassa pupphāsanānumodanā katā, ko nāmoyaṃ tumhākaṃ sāsane’’ti? Araṇavihāriaṅgena ca dakkhiṇeyyaṅgena ca etadaggaṃ patto esoti. ‘‘Bhante, ahampi iminā sattāhakatena adhikārakammena aññaṃ sampattiṃ na patthemi, anāgate panāhaṃ ekassa buddhassa sāsane ayaṃ thero viya dvīhaṅgehi samannāgato bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā byākaritvā pakkāmi. Nandatāpasopi kālena kālaṃ dasabalassa santike dhammaṃ sutvā aparihīnajjhāno brahmaloke nibbatto. Idamassa kalyāṇakammaṃ. Antarā pana kammaṃ na kathiyati.
ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதிக்கமித்வா ஸாவத்தி²யங் ஸுமனஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி, ஸுபூ⁴தீதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. அபரபா⁴கே³ அம்ஹாகங் ஸத்தா² லோகே நிப்³ப³த்தோ ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரதி. ததா³ அனாத²பிண்டி³கோ ஸெட்டி² ஸாவத்தி²யங் உட்டா²னகப⁴ண்ட³ங் க³ஹெத்வா அத்தனோ ஸஹாயகஸ்ஸ ராஜக³ஹஸெட்டி²னோ க⁴ரங் க³தோ ஸத்து² உப்பன்னபா⁴வங் ஞத்வா ஸத்தா²ரங் ஸீதவனே விஹரந்தங் உபஸங்கமித்வா பட²மத³ஸ்ஸனேனேவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் ஸாவத்தி²ங் ஆக³மனத்தா²ய யாசித்வா பஞ்சசத்தாலீஸயோஜனே மக்³கே³ யோஜனே யோஜனே ஸதஸஹஸ்ஸபரிச்சாகே³ன விஹாரே பதிட்டா²பெத்வா ஸாவத்தி²யங் ராஜமானேன அட்ட²கரீஸப்பமாணங் ஜேதராஜகுமாரஸ்ஸ உய்யானபூ⁴மிங் கோடிஸந்தா²ரேன கிணித்வா தத்த² ப⁴க³வதோ விஹாரங் காரெத்வா அதா³ஸி. விஹாரமஹதி³வஸே அயங் ஸுபூ⁴திகுடிம்பி³கோ அனாத²பிண்டி³கஸெட்டி²னா ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்³த⁴ங் படிலபி⁴த்வா பப்³ப³ஜி. ஸோ உபஸம்பன்னோ த்³வே மாதிகா பகு³ணங் கத்வா கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா அரஞ்ஞே ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா மெத்தாஜா²னங் பாத³கங் கத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ வுத்தனயேனேவ த⁴ம்மங் கதே²தி, பிண்டா³ய சரந்தோ வுத்தனயேனேவ மெத்தாஜா²னதோ வுட்டா²ய பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹாதி. அத² நங் ஸத்தா² இமங் காரணத்³வயங் படிச்ச அரணவிஹாரீனஞ்ச த³க்கி²ணெய்யானஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So kappasatasahassaṃ atikkamitvā sāvatthiyaṃ sumanaseṭṭhissa gehe nibbatti, subhūtītissa nāmaṃ akaṃsu. Aparabhāge amhākaṃ satthā loke nibbatto rājagahaṃ upanissāya viharati. Tadā anāthapiṇḍiko seṭṭhi sāvatthiyaṃ uṭṭhānakabhaṇḍaṃ gahetvā attano sahāyakassa rājagahaseṭṭhino gharaṃ gato satthu uppannabhāvaṃ ñatvā satthāraṃ sītavane viharantaṃ upasaṅkamitvā paṭhamadassaneneva sotāpattiphale patiṭṭhāya satthāraṃ sāvatthiṃ āgamanatthāya yācitvā pañcacattālīsayojane magge yojane yojane satasahassapariccāgena vihāre patiṭṭhāpetvā sāvatthiyaṃ rājamānena aṭṭhakarīsappamāṇaṃ jetarājakumārassa uyyānabhūmiṃ koṭisanthārena kiṇitvā tattha bhagavato vihāraṃ kāretvā adāsi. Vihāramahadivase ayaṃ subhūtikuṭimbiko anāthapiṇḍikaseṭṭhinā saddhiṃ gantvā dhammaṃ suṇanto saddhaṃ paṭilabhitvā pabbaji. So upasampanno dve mātikā paguṇaṃ katvā kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā araññe samaṇadhammaṃ karonto vipassanaṃ vaḍḍhetvā mettājhānaṃ pādakaṃ katvā arahattaṃ pāpuṇi. Dhammaṃ desento vuttanayeneva dhammaṃ katheti, piṇḍāya caranto vuttanayeneva mettājhānato vuṭṭhāya bhikkhaṃ gaṇhāti. Atha naṃ satthā imaṃ kāraṇadvayaṃ paṭicca araṇavihārīnañca dakkhiṇeyyānañca bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
க²தி³ரவனியரேவதத்தே²ரவத்து²
Khadiravaniyarevatattheravatthu
203. பஞ்சமே ஆரஞ்ஞகானந்தி அரஞ்ஞவாஸீனங். ரேவதோ க²தி³ரவனியோதி த⁴ம்மஸேனாபதித்தே²ரஸ்ஸ கனிட்ட²பா⁴திகோ. ஸோ யதா² அஞ்ஞே தே²ரா அரஞ்ஞே வஸமானா வனஸபா⁴க³ங் உத³கஸபா⁴க³ங் பி⁴க்கா²சாரஸபா⁴க³ஞ்ச ஸல்லக்கெ²த்வா அரஞ்ஞே வஸந்தி, ந ஏவங் வஸி. ஏதானி பன ஸபா⁴கா³னி அனாதி³யித்வா உஜ்ஜங்க³லஸக்க²ரபாஸாணவிஸமே க²தி³ரவனே படிவஸதி. தஸ்மா ஆரஞ்ஞகானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ.
203. Pañcame āraññakānanti araññavāsīnaṃ. Revato khadiravaniyoti dhammasenāpatittherassa kaniṭṭhabhātiko. So yathā aññe therā araññe vasamānā vanasabhāgaṃ udakasabhāgaṃ bhikkhācārasabhāgañca sallakkhetvā araññe vasanti, na evaṃ vasi. Etāni pana sabhāgāni anādiyitvā ujjaṅgalasakkharapāsāṇavisame khadiravane paṭivasati. Tasmā āraññakānaṃ aggoti vutto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே நிப்³ப³த்தோ மஹாக³ங்கா³ய பயாக³பதிட்டா²னதித்தே² நாவாகம்மங் கரொந்தோ படிவஸதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² ஸதஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவாரோ சாரிகங் சரந்தோ பயாக³பதிட்டா²னதித்த²ங் ஸம்பாபுணி. ஸோ த³ஸப³லங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் காலேன காலங் பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனங் நாம நத்தி², அயங் மே கல்யாணகம்மாயூஹனக்க²ணோ’’தி நாவாஸங்கா⁴டங் ப³ந்தா⁴பெத்வா உபரி சேலவிதானங் காரெத்வா க³ந்த⁴மாலாதா³மானி ஓஸாரெத்வா ஹெட்டா² வரபொத்த²கங் சித்தத்த²ரணங் அத்த²ராபெத்வா ஸபரிவாரங் ஸத்தா²ரங் பரதீரங் தாரேஸி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira atīte padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare nibbatto mahāgaṅgāya payāgapatiṭṭhānatitthe nāvākammaṃ karonto paṭivasati. Tasmiṃ samaye satthā satasahassabhikkhuparivāro cārikaṃ caranto payāgapatiṭṭhānatitthaṃ sampāpuṇi. So dasabalaṃ disvā cintesi – ‘‘mayhaṃ kālena kālaṃ buddhadassanaṃ nāma natthi, ayaṃ me kalyāṇakammāyūhanakkhaṇo’’ti nāvāsaṅghāṭaṃ bandhāpetvā upari celavitānaṃ kāretvā gandhamālādāmāni osāretvā heṭṭhā varapotthakaṃ cittattharaṇaṃ attharāpetvā saparivāraṃ satthāraṃ paratīraṃ tāresi.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² ஏகங் ஆரஞ்ஞகங் பி⁴க்கு²ங் ஏதத³க்³கே³ ட²பேஸி. ஸோ நாவிகோ தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி ஏவமேவங் அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஆரஞ்ஞகானங் அக்³கே³ன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா ஸத்து² பாத³மூலே நிபஜ்ஜித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹேஹி ஏதத³க்³கே³ ட²பிதோ ஸோ பி⁴க்கு² விய அஹம்பி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஆரஞ்ஞகானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே த்வங் ஆரஞ்ஞகானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி. அந்தரா பன அஞ்ஞங் கம்மங் ந கதி²யதி.
Tasmiṃ samaye satthā ekaṃ āraññakaṃ bhikkhuṃ etadagge ṭhapesi. So nāviko taṃ disvā ‘‘mayāpi evamevaṃ anāgate ekassa buddhassa sāsane āraññakānaṃ aggena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti satthāraṃ nimantetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā satthu pādamūle nipajjitvā, ‘‘bhante, tumhehi etadagge ṭhapito so bhikkhu viya ahampi anāgate ekassa buddhassa sāsane āraññakānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā ‘‘anāgate gotamabuddhassa sāsane tvaṃ āraññakānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā pakkāmi. Antarā pana aññaṃ kammaṃ na kathiyati.
ஸோ யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ மக³த⁴க்கெ²த்தே நாலகப்³ராஹ்மணகா³மே ஸாரீப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா திண்ணங் பா⁴திகானங் திஸ்ஸன்னஞ்ச ப⁴கி³னீனங் ஸப்³ப³கனிட்டோ² ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, ரேவதோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. அத²ஸ்ஸ மாதாபிதரோ சிந்தேஸுங் – ‘‘வட்³டி⁴தவட்³டி⁴தே தா³ரகே ஸமணா ஸக்யபுத்தியா நெத்வா பப்³பா³ஜெந்தி, அம்ஹாகங் புத்தங் ரேவதங் த³ஹரமேவ க⁴ரப³ந்த⁴னேன ப³ந்தி⁴ஸ்ஸாமா’’தி ஸமானகுலதோ தா³ரிகங் ஆனெத்வா ரேவதஸ்ஸ அய்யிகங் வந்தா³பெத்வா, ‘‘அம்ம, தவ அய்யிகாய மஹல்லகதரா ஹோஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. ரேவதோ தேஸங் கத²ங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் தா³ரிகா த³ஹரா பட²மவயே டி²தா, இமிஸ்ஸா கிர ஏவங்வித⁴ங் ரூபங் மம அய்யிகாய ரூபஸதி³ஸங் ப⁴விஸ்ஸதி, புச்சி²ஸ்ஸாமி தாவ நேஸங் அதி⁴ப்பாய’’ந்தி சிந்தெத்வா ஆஹ – ‘‘தும்ஹே கிங் கதே²தா²’’தி? தாத, ‘‘அயங் தா³ரிகா அய்யிகா விய தே ஜரங் பாபுணாதூ’’தி வதா³மாதி. ஸோ ‘‘இமிஸ்ஸா ரூபங் ஏவங்வித⁴ங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி புச்சி². தாத, கிங் வதே³ஸி, மஹாபுஞ்ஞா ஏவங்விதா⁴ ஹொந்தீதி.
So yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde magadhakkhette nālakabrāhmaṇagāme sārībrāhmaṇiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gahetvā tiṇṇaṃ bhātikānaṃ tissannañca bhaginīnaṃ sabbakaniṭṭho hutvā nibbatti, revatotissa nāmaṃ akaṃsu. Athassa mātāpitaro cintesuṃ – ‘‘vaḍḍhitavaḍḍhite dārake samaṇā sakyaputtiyā netvā pabbājenti, amhākaṃ puttaṃ revataṃ daharameva gharabandhanena bandhissāmā’’ti samānakulato dārikaṃ ānetvā revatassa ayyikaṃ vandāpetvā, ‘‘amma, tava ayyikāya mahallakatarā hohī’’ti āhaṃsu. Revato tesaṃ kathaṃ sutvā cintesi – ‘‘ayaṃ dārikā daharā paṭhamavaye ṭhitā, imissā kira evaṃvidhaṃ rūpaṃ mama ayyikāya rūpasadisaṃ bhavissati, pucchissāmi tāva nesaṃ adhippāya’’nti cintetvā āha – ‘‘tumhe kiṃ kathethā’’ti? Tāta, ‘‘ayaṃ dārikā ayyikā viya te jaraṃ pāpuṇātū’’ti vadāmāti. So ‘‘imissā rūpaṃ evaṃvidhaṃ bhavissatī’’ti pucchi. Tāta, kiṃ vadesi, mahāpuññā evaṃvidhā hontīti.
ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘இத³ங் கிர ரூபங் இமினா நியாமேன வலித்தசங் ப⁴விஸ்ஸதி பலிதகேஸங் க²ண்ட³த³ந்தங், அஹங் ஏவரூபே ரூபே ரஜ்ஜித்வா கிங் கரிஸ்ஸாமி, மம பா⁴திகானங் க³தமக்³க³மேவ க³மிஸ்ஸாமீ’’தி கீளந்தோ விய ஹுத்வா ஸமவயே தருணதா³ரகே ஆஹ – ‘‘ஏத², போ⁴, விதா⁴வனிகங் கரிஸ்ஸாமா’’தி நிக்க²மி. தாத, மங்க³லதி³வஸே மா ப³ஹி க³ச்சா²தி. ஸோ தா³ரகேஹி ஸத்³தி⁴ங் கீளந்தோ விய அத்தனோ தா⁴வனவாரே ஸம்பத்தே தோ²கங் க³ந்த்வா பபஞ்செத்வா ஆக³ச்ச²தி . புன து³தியவாரே ஸம்பத்தே ததோ துரிதங் விய க³ந்த்வா ஆக³தோ, ததியவாரே ஸம்பத்தே ‘‘அயங் மே காலோ’’தி ஞத்வா ஸம்முக²ட்டா²னேனேவ பலாயித்வா பங்ஸுகூலிகபி⁴க்கூ²னங் நிவாஸட்டா²னங் அரஞ்ஞங் க³ந்த்வா தே²ரே அபி⁴வாதெ³த்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. ஸப்புரிஸ மயங் தங் ந ஜானாம ‘‘கஸ்ஸாஸி புத்தோ’’தி, த்வஞ்ச அலங்கதனியாமேனேவ ஆக³தோ, கோ தங் பப்³பா³ஜேதுங் உஸ்ஸஹிஸ்ஸதீதி. ஸோ உபோ⁴ பா³ஹா பக்³க³ய்ஹ ‘‘விலும்பந்தி மங் விலும்பந்தி ம’’ந்தி மஹாரவங் விரவி. இதோ சிதோ ச பி⁴க்கூ² ஸன்னிபதித்வா ‘‘ஸப்புரிஸ, இமஸ்மிங் டா²னே தவ வத்த²ங் வா பிளந்த⁴னங் வா கோசி க³ண்ஹந்தோ நாம நத்தி², த்வஞ்ச ‘விலும்பந்தீ’தி வத³ஸி, கிங் ஸந்தா⁴ய வத³ஸீ’’தி? ப⁴ந்தே, நாஹங் வத்தா²லங்காரங் ஸந்தா⁴ய வதா³மி, திஸ்ஸன்னங் பன மே ஸம்பத்தீனங் விலோபோ வத்ததி, தங் ஸந்தா⁴ய வதா³மி. மங் தாவ தும்ஹே மா பப்³பா³ஜயித்த², பா⁴தரங் பன மே ஜானாதா²தி. கோனாமோ பன தே பா⁴தாதி? கி³ஹிகாலே உபதிஸ்ஸோ நாம, இதா³னி பன ஸாரிபுத்தோ நாம ஜாதோதி வத³ந்தீதி. ‘‘ஆவுஸோ, ஏவங் ஸந்தே அயங் குலபுத்தோ அம்ஹாகங் கனிட்ட²பா⁴திகோ நாம ஹோதி, ஜெட்ட²பா⁴திகோ நோ த⁴ம்மஸேனாபதி புரேதரங்யேவ ஆஹ – ‘அம்ஹாகங் ஞாதகா ஸப்³பே³வ மிச்சா²தி³ட்டி²கா, யோ கோசி அம்ஹாகங் ஞாதீதி ஆக³ச்ச²தி, தங் யேன தேனுபாயேன பப்³பா³ஜெய்யதா²’தி. அயங் பன தே²ரஸ்ஸ அஜ்ஜ²த்தபா⁴திகோ, பப்³பா³ஜேத² ந’’ந்தி வத்வா தசபஞ்சககம்மட்டா²னங் ஆசிக்கி²த்வா பப்³பா³ஜயிங்ஸு. அத² நங் பரிபுண்ணவஸ்ஸங் உபஸம்பாதெ³த்வா கம்மட்டா²னே யோஜயிங்ஸு.
So cintesi – ‘‘idaṃ kira rūpaṃ iminā niyāmena valittacaṃ bhavissati palitakesaṃ khaṇḍadantaṃ, ahaṃ evarūpe rūpe rajjitvā kiṃ karissāmi, mama bhātikānaṃ gatamaggameva gamissāmī’’ti kīḷanto viya hutvā samavaye taruṇadārake āha – ‘‘etha, bho, vidhāvanikaṃ karissāmā’’ti nikkhami. Tāta, maṅgaladivase mā bahi gacchāti. So dārakehi saddhiṃ kīḷanto viya attano dhāvanavāre sampatte thokaṃ gantvā papañcetvā āgacchati . Puna dutiyavāre sampatte tato turitaṃ viya gantvā āgato, tatiyavāre sampatte ‘‘ayaṃ me kālo’’ti ñatvā sammukhaṭṭhāneneva palāyitvā paṃsukūlikabhikkhūnaṃ nivāsaṭṭhānaṃ araññaṃ gantvā there abhivādetvā pabbajjaṃ yāci. Sappurisa mayaṃ taṃ na jānāma ‘‘kassāsi putto’’ti, tvañca alaṅkataniyāmeneva āgato, ko taṃ pabbājetuṃ ussahissatīti. So ubho bāhā paggayha ‘‘vilumpanti maṃ vilumpanti ma’’nti mahāravaṃ viravi. Ito cito ca bhikkhū sannipatitvā ‘‘sappurisa, imasmiṃ ṭhāne tava vatthaṃ vā piḷandhanaṃ vā koci gaṇhanto nāma natthi, tvañca ‘vilumpantī’ti vadasi, kiṃ sandhāya vadasī’’ti? Bhante, nāhaṃ vatthālaṅkāraṃ sandhāya vadāmi, tissannaṃ pana me sampattīnaṃ vilopo vattati, taṃ sandhāya vadāmi. Maṃ tāva tumhe mā pabbājayittha, bhātaraṃ pana me jānāthāti. Konāmo pana te bhātāti? Gihikāle upatisso nāma, idāni pana sāriputto nāma jātoti vadantīti. ‘‘Āvuso, evaṃ sante ayaṃ kulaputto amhākaṃ kaniṭṭhabhātiko nāma hoti, jeṭṭhabhātiko no dhammasenāpati puretaraṃyeva āha – ‘amhākaṃ ñātakā sabbeva micchādiṭṭhikā, yo koci amhākaṃ ñātīti āgacchati, taṃ yena tenupāyena pabbājeyyathā’ti. Ayaṃ pana therassa ajjhattabhātiko, pabbājetha na’’nti vatvā tacapañcakakammaṭṭhānaṃ ācikkhitvā pabbājayiṃsu. Atha naṃ paripuṇṇavassaṃ upasampādetvā kammaṭṭhāne yojayiṃsu.
தே²ரோ கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் அவிதூ³ரே டா²னே வுத்தப்பகாரங் க²தி³ரவனங் பவிஸித்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரோதி. தஸ்ஸ ‘‘அரஹத்தங் அப்பத்வா த³ஸப³லங் வா பா⁴திகத்தே²ரங் வா ந பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி வாயமந்தஸ்ஸேவ தயோ மாஸா அதிக்கந்தா, ஸுகு²மாலகுலபுத்தஸ்ஸ லூக²போ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ சித்தங் வலீதங் நாம ஹோதி, கம்மட்டா²னங் விமொக்க²ங் ந க³தங். ஸோ தேமாஸச்சயேன பவாரெத்வா வுத்த²வஸ்ஸோ ஹுத்வா தஸ்மிங்யேவ டா²னே ஸமணத⁴ம்மங் கரோதி. தஸ்ஸ ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தஸ்ஸ சித்தங் ஏகக்³க³ங் அஹோஸி, ஸோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி.
Thero kammaṭṭhānaṃ gahetvā ācariyupajjhāyānaṃ avidūre ṭhāne vuttappakāraṃ khadiravanaṃ pavisitvā samaṇadhammaṃ karoti. Tassa ‘‘arahattaṃ appatvā dasabalaṃ vā bhātikattheraṃ vā na passissāmī’’ti vāyamantasseva tayo māsā atikkantā, sukhumālakulaputtassa lūkhabhojanaṃ bhuñjantassa cittaṃ valītaṃ nāma hoti, kammaṭṭhānaṃ vimokkhaṃ na gataṃ. So temāsaccayena pavāretvā vutthavasso hutvā tasmiṃyeva ṭhāne samaṇadhammaṃ karoti. Tassa samaṇadhammaṃ karontassa cittaṃ ekaggaṃ ahosi, so vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi.
அதா²யஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ஸத்தா²ரங் ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, மய்ஹங் கிர கனிட்ட²பா⁴தா ரேவதோ பப்³ப³ஜிதோ, ஸோ அபி⁴ரமெய்ய வா ந வா, க³ந்த்வா நங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி. ப⁴க³வா ரேவதஸ்ஸ ஆரத்³த⁴விபஸ்ஸகபா⁴வங் ஞத்வா த்³வே வாரே படிக்கி²பித்வா ததியவாரே யாசிதோ அரஹத்தங் பத்தபா⁴வங் ஞத்வா, ‘‘ஸாரிபுத்த, அஹம்பி க³மிஸ்ஸாமி, பி⁴க்கூ²னங் ஆரோசேஹீ’’தி. தே²ரோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் ஸன்னிபாதெத்வா, ‘‘ஆவுஸோ, ஸத்தா² சாரிகங் சரிதுகாமோ, க³ந்துகாமா ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி ஸப்³பே³ஸங்யேவ ஆரோசேஸி. த³ஸப³லஸ்ஸ சாரிகத்தா²ய க³மனகாலே ஓஹீனகபி⁴க்கூ² நாம அப்பகா ஹொந்தி, ‘‘ஸத்து² ஸுவண்ணவண்ணங் ஸரீரங் பஸ்ஸிஸ்ஸாம, மது⁴ரத⁴ம்மகத²ங் வா ஸுணிஸ்ஸாமா’’தி யேபு⁴ய்யேன க³ந்துகாமாவ ப³ஹுகா ஹொந்தி. இதி ஸத்தா² மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ‘‘ரேவதங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி நிக்க²ந்தோ.
Athāyasmā sāriputto satthāraṃ āha – ‘‘bhante, mayhaṃ kira kaniṭṭhabhātā revato pabbajito, so abhirameyya vā na vā, gantvā naṃ passissāmī’’ti. Bhagavā revatassa āraddhavipassakabhāvaṃ ñatvā dve vāre paṭikkhipitvā tatiyavāre yācito arahattaṃ pattabhāvaṃ ñatvā, ‘‘sāriputta, ahampi gamissāmi, bhikkhūnaṃ ārocehī’’ti. Thero bhikkhusaṅghaṃ sannipātetvā, ‘‘āvuso, satthā cārikaṃ caritukāmo, gantukāmā āgacchantū’’ti sabbesaṃyeva ārocesi. Dasabalassa cārikatthāya gamanakāle ohīnakabhikkhū nāma appakā honti, ‘‘satthu suvaṇṇavaṇṇaṃ sarīraṃ passissāma, madhuradhammakathaṃ vā suṇissāmā’’ti yebhuyyena gantukāmāva bahukā honti. Iti satthā mahābhikkhusaṅghaparivāro ‘‘revataṃ passissāmī’’ti nikkhanto.
அதே²கஸ்மிங் பதே³ஸே ஆனந்த³த்தே²ரோ த்³வேதா⁴பத²ங் பத்வா ப⁴க³வந்தங் புச்சி² – ‘‘ப⁴ந்தே, இமஸ்மிங் டா²னே த்³வே மக்³கா³, கதரமக்³கே³ன ஸங்கோ⁴ க³ச்ச²தூ’’தி. கதரமக்³கோ³, ஆனந்த³, உஜுகோதி? ப⁴ந்தே, உஜுமக்³கோ³ திங்ஸயோஜனோ அமனுஸ்ஸபதோ², பரிஹாரமக்³கோ³ பன ஸட்டி²யோஜனிகோ கே²மோ ஸுபி⁴க்கோ²தி. ஆனந்த³ , ஸீவலி அம்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தோதி? ஆம, ப⁴ந்தே, ஆக³தோதி. தேன ஹி ஸங்கோ⁴ உஜுமக்³க³மேவ க³ண்ஹது, ஸீவலிஸ்ஸ புஞ்ஞங் வீமங்ஸிஸ்ஸாமாதி. ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ஸீவலித்தே²ரஸ்ஸ புஞ்ஞவீமங்ஸனத்த²ங் அடவிமக்³க³ங் அபி⁴ருஹி. மக்³க³ங் அபி⁴ருஹனட்டா²னதோ பட்டா²ய தே³வஸங்கோ⁴ யோஜனே யோஜனே டா²னே நக³ரங் மாபெத்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ வஸனத்தா²ய விஹாரே படியாதே³ஸி. தே³வபுத்தா ரஞ்ஞா பேஸிதகம்மகாரா விய ஹுத்வா யாகு³க²ஜ்ஜகாதீ³னி க³ஹெத்வா ‘‘கஹங் அய்யோ ஸீவலி, கஹங் அய்யோ ஸீவலீ’’தி புச்ச²ந்தா க³ச்ச²ந்தி. தே²ரோ தங் ஸக்காரஸம்மானங் க³ண்ஹாபெத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ச்ச²தி. ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் பரிபு⁴ஞ்ஜி.
Athekasmiṃ padese ānandatthero dvedhāpathaṃ patvā bhagavantaṃ pucchi – ‘‘bhante, imasmiṃ ṭhāne dve maggā, kataramaggena saṅgho gacchatū’’ti. Kataramaggo, ānanda, ujukoti? Bhante, ujumaggo tiṃsayojano amanussapatho, parihāramaggo pana saṭṭhiyojaniko khemo subhikkhoti. Ānanda , sīvali amhehi saddhiṃ āgatoti? Āma, bhante, āgatoti. Tena hi saṅgho ujumaggameva gaṇhatu, sīvalissa puññaṃ vīmaṃsissāmāti. Satthā bhikkhusaṅghaparivāro sīvalittherassa puññavīmaṃsanatthaṃ aṭavimaggaṃ abhiruhi. Maggaṃ abhiruhanaṭṭhānato paṭṭhāya devasaṅgho yojane yojane ṭhāne nagaraṃ māpetvā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa vasanatthāya vihāre paṭiyādesi. Devaputtā raññā pesitakammakārā viya hutvā yāgukhajjakādīni gahetvā ‘‘kahaṃ ayyo sīvali, kahaṃ ayyo sīvalī’’ti pucchantā gacchanti. Thero taṃ sakkārasammānaṃ gaṇhāpetvā satthu santikaṃ gacchati. Satthā bhikkhusaṅghena saddhiṃ paribhuñji.
இமினாவ நியாமேன ஸத்தா² ஸக்காரஸம்மானங் அனுப⁴வந்தோ தே³வஸிகங் யோஜனபரமங் க³ந்த்வா திங்ஸயோஜனிகங் கந்தாரங் அதிக்கம்ம க²தி³ரவனியத்தே²ரஸ்ஸ ஸபா⁴க³ட்டா²னங் பத்தோ. தே²ரோ ஸத்து² ஆக³மனங் ஞத்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ பஹோனகவிஹாரே த³ஸப³லஸ்ஸ க³ந்த⁴குடிங் ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னாதீ³னி ச இத்³தி⁴யா மாபெத்வா ததா²க³தஸ்ஸ பச்சுக்³க³மனங் க³தோ. ஸத்தா² அலங்கதபடியத்தேன மக்³கே³ன விஹாரங் பாவிஸி. அத² ததா²க³தே க³ந்த⁴குடிங் பவிட்டே² பி⁴க்கூ² வஸ்ஸக்³கே³ன பத்தஸேனாஸனானி பவிஸிங்ஸு. தே³வதா ‘‘அகாலோ ஆஹாரஸ்ஸா’’தி அட்ட²வித⁴ங் பானகங் ஆஹரிங்ஸு. ஸத்தா² ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் பானகங் பிவி. இமினாவ நியாமேன ததா²க³தஸ்ஸ ஸக்காரஸம்மானங் அனுப⁴வந்தஸ்ஸேவ அத்³த⁴மாஸோ அதிக்கந்தோ.
Imināva niyāmena satthā sakkārasammānaṃ anubhavanto devasikaṃ yojanaparamaṃ gantvā tiṃsayojanikaṃ kantāraṃ atikkamma khadiravaniyattherassa sabhāgaṭṭhānaṃ patto. Thero satthu āgamanaṃ ñatvā attano vasanaṭṭhāne buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa pahonakavihāre dasabalassa gandhakuṭiṃ rattiṭṭhānadivāṭṭhānādīni ca iddhiyā māpetvā tathāgatassa paccuggamanaṃ gato. Satthā alaṅkatapaṭiyattena maggena vihāraṃ pāvisi. Atha tathāgate gandhakuṭiṃ paviṭṭhe bhikkhū vassaggena pattasenāsanāni pavisiṃsu. Devatā ‘‘akālo āhārassā’’ti aṭṭhavidhaṃ pānakaṃ āhariṃsu. Satthā saṅghena saddhiṃ pānakaṃ pivi. Imināva niyāmena tathāgatassa sakkārasammānaṃ anubhavantasseva addhamāso atikkanto.
அதே²கச்சே உக்கண்டி²தபி⁴க்கூ² ஏகஸ்மிங் டா²னே நிஸீதி³த்வா கத²ங் உப்பாத³யிங்ஸு ‘‘ஸத்தா² த³ஸப³லோ ‘மய்ஹங் அக்³க³ஸாவகஸ்ஸ கனிட்ட²பா⁴தா’தி வத்வா ஏவரூபங் நவகம்மிகபி⁴க்கு²ங் பஸ்ஸிதுங் ஆக³தோ, இமஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ ஸந்திகே ஜேதவனமஹாவிஹாரோ வா வேளுவனவிஹாராத³யோ வா கிங் கரிஸ்ஸந்தி. அயம்பி பி⁴க்கு² ஏவரூபஸ்ஸ நவகம்மஸ்ஸ காரகோ, கிங் நாம ஸமணத⁴ம்மங் கரிஸ்ஸதீ’’தி? அத² ஸத்தா² சிந்தேஸி – ‘‘மயி சிரங் வஸந்தே இத³ங் டா²னங் ஆகிண்ணங் ப⁴விஸ்ஸதி, ஆரஞ்ஞகா பி⁴க்கூ² நாம பவிவேகத்தி²கா ஹொந்தி, ரேவதஸ்ஸ அபா²ஸுவிஹாரோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ததோ ரேவதஸ்ஸ தி³வாட்டா²னங் க³தோ. தே²ரோ ஏககோவ சங்கமனகோடியங் ஆலம்ப³னப²லகங் நிஸ்ஸாய பாஸாணப²லகே நிஸின்னோ ஸத்தா²ரங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா பச்சுக்³க³ந்த்வா வந்தி³.
Athekacce ukkaṇṭhitabhikkhū ekasmiṃ ṭhāne nisīditvā kathaṃ uppādayiṃsu ‘‘satthā dasabalo ‘mayhaṃ aggasāvakassa kaniṭṭhabhātā’ti vatvā evarūpaṃ navakammikabhikkhuṃ passituṃ āgato, imassa vihārassa santike jetavanamahāvihāro vā veḷuvanavihārādayo vā kiṃ karissanti. Ayampi bhikkhu evarūpassa navakammassa kārako, kiṃ nāma samaṇadhammaṃ karissatī’’ti? Atha satthā cintesi – ‘‘mayi ciraṃ vasante idaṃ ṭhānaṃ ākiṇṇaṃ bhavissati, āraññakā bhikkhū nāma pavivekatthikā honti, revatassa aphāsuvihāro bhavissatī’’ti tato revatassa divāṭṭhānaṃ gato. Thero ekakova caṅkamanakoṭiyaṃ ālambanaphalakaṃ nissāya pāsāṇaphalake nisinno satthāraṃ dūratova āgacchantaṃ disvā paccuggantvā vandi.
அத² நங் ஸத்தா² புச்சி² – ‘‘ரேவத, இமங் வாளமிக³ட்டா²னங் , சண்டா³னங் ஹத்தி²அஸ்ஸாதீ³னங் ஸத்³த³ங் ஸுத்வா கிந்தி கரோஸீ’’தி? தேஸங் மே, ப⁴ந்தே, ஸத்³த³ங் ஸுணதோ அரஞ்ஞரதி நாம உப்பஜ்ஜதீதி. ஸத்தா² தஸ்மிங் டா²னே ரேவதத்தே²ரஸ்ஸ பஞ்சஹி கா³தா²ஸதேஹி அரஞ்ஞே நிவாஸானிஸங்ஸங் நாம கதெ²த்வா புனதி³வஸே அவிதூ³ரே டா²னே பிண்டா³ய சரித்வா ரேவதத்தே²ரங் நிவத்தெத்வா யேஹி பி⁴க்கூ²ஹி தே²ரஸ்ஸ அவண்ணோ கதி²தோ, தேஸங் கத்தரயட்டி²உபாஹனாதேலனாளிச²த்தானங் பமுஸ்ஸனபா⁴வங் அகாஸி. தே அத்தனோ பரிக்கா²ரத்தா²ய நிவத்தா ஆக³தமக்³கே³னேவ க³ச்ச²ந்தாபி தங் டா²னங் ஸல்லக்கே²துங் ந ஸக்கொந்தி. பட²மங் ஹி தே அலங்கதபடியத்தேன மக்³கே³ன க³ந்த்வா தங்தி³வஸங் பன விஸமமக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தா தஸ்மிங் தஸ்மிங் டா²னே உக்குடிகங் நிஸீத³ந்தி, ஜாணுகேன க³ச்ச²ந்தி. தே கு³ம்பே³ ச க³ச்சே² ச கண்டகே ச மத்³த³ந்தா அத்தனோ வஸிதஸபா⁴க³ட்டா²னங் க³ந்த்வா தஸ்மிங் தஸ்மிங் க²தி³ரகா²ணுகே அத்தனோ ச²த்தங் ஸஞ்ஜானந்தி, உபாஹனங் கத்தரயட்டி²ங் தேலனாளிங் ஸஞ்ஜானந்தி. தே தஸ்மிங் ஸமயே ‘‘இத்³தி⁴மா அயங் பி⁴க்கூ²’’தி ஞத்வா அத்தனோ பரிக்கா²ரே ஆதா³ய ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ படியத்தஸக்காரோ நாம ஏவரூபோ ஹோதீ’’தி வத³ந்தா ஆக³மங்ஸு.
Atha naṃ satthā pucchi – ‘‘revata, imaṃ vāḷamigaṭṭhānaṃ , caṇḍānaṃ hatthiassādīnaṃ saddaṃ sutvā kinti karosī’’ti? Tesaṃ me, bhante, saddaṃ suṇato araññarati nāma uppajjatīti. Satthā tasmiṃ ṭhāne revatattherassa pañcahi gāthāsatehi araññe nivāsānisaṃsaṃ nāma kathetvā punadivase avidūre ṭhāne piṇḍāya caritvā revatattheraṃ nivattetvā yehi bhikkhūhi therassa avaṇṇo kathito, tesaṃ kattarayaṭṭhiupāhanātelanāḷichattānaṃ pamussanabhāvaṃ akāsi. Te attano parikkhāratthāya nivattā āgatamaggeneva gacchantāpi taṃ ṭhānaṃ sallakkhetuṃ na sakkonti. Paṭhamaṃ hi te alaṅkatapaṭiyattena maggena gantvā taṃdivasaṃ pana visamamaggena gacchantā tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne ukkuṭikaṃ nisīdanti, jāṇukena gacchanti. Te gumbe ca gacche ca kaṇṭake ca maddantā attano vasitasabhāgaṭṭhānaṃ gantvā tasmiṃ tasmiṃ khadirakhāṇuke attano chattaṃ sañjānanti, upāhanaṃ kattarayaṭṭhiṃ telanāḷiṃ sañjānanti. Te tasmiṃ samaye ‘‘iddhimā ayaṃ bhikkhū’’ti ñatvā attano parikkhāre ādāya ‘‘dasabalassa paṭiyattasakkāro nāma evarūpo hotī’’ti vadantā āgamaṃsu.
புரதோ க³தபி⁴க்கூ², விஸாகா² உபாஸிகா, அத்தனோ கே³ஹே நிஸின்னகாலே புச்ச²தி – ‘‘மனாபங் நு கோ², ப⁴ந்தே, ரேவதத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²ன’’ந்தி? மனாபங் உபாஸிகே நந்த³னவனசித்தலதாதி³படிபா⁴க³ங் தங் ஸேனாஸனந்தி. அத² நேஸங் ஸப்³ப³பச்ச²தோ ஆக³தபி⁴க்கூ² புச்சி² – ‘‘மனாபங், அய்யா, ரேவதத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²ன’’ந்தி. மா புச்ச² உபாஸிகே, கதே²துங் அயுத்தட்டா²னமேதங், உஜ்ஜங்க³லங் ஸக்க²ரபாஸாணவிஸமங் க²தி³ரவனங் ஏதங், தத்த² ஸோ பி⁴க்கு² விஹரதீதி. விஸாகா², புரிமானஞ்ச பச்சி²மானஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் கத²ங் ஸுத்வா ‘‘கேஸங் நு கோ² கதா² ஸச்சா’’தி பச்சா²ப⁴த்தே க³ந்த⁴மாலங் ஆதா³ய த³ஸப³லஸ்ஸ உபட்டா²னங் க³ந்த்வா, வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னா ஸத்தா²ரங் புச்சி² – ‘‘ப⁴ந்தே, ரேவதத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் ஏகச்சே, அய்யா, வண்ணெந்தி, ஏகச்சே நிந்த³ந்தி, கிங் நாமேதங், ப⁴ந்தே’’தி? விஸாகே² ரமணீயங் வா ஹோது மா வா, யஸ்மிங் டா²னே அரியானங் சித்தங் ரமதி, ததே³வ டா²னங் ரமணீயங் நாமாதி வத்வா இமங் கா³த²மாஹ –
Purato gatabhikkhū, visākhā upāsikā, attano gehe nisinnakāle pucchati – ‘‘manāpaṃ nu kho, bhante, revatattherassa vasanaṭṭhāna’’nti? Manāpaṃ upāsike nandanavanacittalatādipaṭibhāgaṃ taṃ senāsananti. Atha nesaṃ sabbapacchato āgatabhikkhū pucchi – ‘‘manāpaṃ, ayyā, revatattherassa vasanaṭṭhāna’’nti. Mā puccha upāsike, kathetuṃ ayuttaṭṭhānametaṃ, ujjaṅgalaṃ sakkharapāsāṇavisamaṃ khadiravanaṃ etaṃ, tattha so bhikkhu viharatīti. Visākhā, purimānañca pacchimānañca bhikkhūnaṃ kathaṃ sutvā ‘‘kesaṃ nu kho kathā saccā’’ti pacchābhatte gandhamālaṃ ādāya dasabalassa upaṭṭhānaṃ gantvā, vanditvā ekamantaṃ nisinnā satthāraṃ pucchi – ‘‘bhante, revatattherassa vasanaṭṭhānaṃ ekacce, ayyā, vaṇṇenti, ekacce nindanti, kiṃ nāmetaṃ, bhante’’ti? Visākhe ramaṇīyaṃ vā hotu mā vā, yasmiṃ ṭhāne ariyānaṃ cittaṃ ramati, tadeva ṭhānaṃ ramaṇīyaṃ nāmāti vatvā imaṃ gāthamāha –
‘‘கா³மே வா யதி³ வாரஞ்ஞே, நின்னே வா யதி³ வா த²லே;
‘‘Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;
யத்த² அரஹந்தோ விஹரந்தி, தங் பூ⁴மிராமணெய்யக’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 98; ஸங்॰ நி॰ 1.261);
Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyaka’’nti. (dha. pa. 98; saṃ. ni. 1.261);
அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனமஹாவிஹாரே அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் ஆரஞ்ஞகானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Atha satthā aparabhāge jetavanamahāvihāre ariyagaṇamajjhe nisinno theraṃ āraññakānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
கங்கா²ரேவதத்தே²ரவத்து²
Kaṅkhārevatattheravatthu
204. ச²ட்டே² ஜா²யீனந்தி ஜா²னலாபீ⁴னங் ஜா²னாபி⁴ரதானங். ஸோ கிர தே²ரோ யா ஜா²னஸமாபத்தியோ த³ஸப³லோ ஸமாபஜ்ஜதி, ததோ அப்பதரங் ட²பெத்வா ப³ஹுதரா ஸமாபஜ்ஜதி. தஸ்மா ஜா²யீனங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. கங்கா²யனபா⁴வேன கங்கா²ரேவதோதி வுச்சதி. கங்கா² நாம குக்குச்சங், குக்குச்சகோதி அத்தோ². கிங் பன அஞ்ஞே குக்குச்சகா நத்தீ²தி? அத்தி², அயங் பன தே²ரோ கப்பியேபி குக்குச்சங் உப்பாதே³ஸி. தேனஸ்ஸ குக்குச்சகதா அதிபாகடா ஜாதாதி கங்கா²ரேவதொத்வேவ ஸங்க²ங் க³தோ.
204. Chaṭṭhe jhāyīnanti jhānalābhīnaṃ jhānābhiratānaṃ. So kira thero yā jhānasamāpattiyo dasabalo samāpajjati, tato appataraṃ ṭhapetvā bahutarā samāpajjati. Tasmā jhāyīnaṃ aggo nāma jāto. Kaṅkhāyanabhāvena kaṅkhārevatoti vuccati. Kaṅkhā nāma kukkuccaṃ, kukkuccakoti attho. Kiṃ pana aññe kukkuccakā natthīti? Atthi, ayaṃ pana thero kappiyepi kukkuccaṃ uppādesi. Tenassa kukkuccakatā atipākaṭā jātāti kaṅkhārevatotveva saṅkhaṃ gato.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே புரிமனயேனேவ மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஜா²னாபி⁴ரதானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி தே³ஸனாவஸானே ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா புரிமனயேனேவ ஸத்தாஹங் மஹாஸக்காரங் கத்வா ப⁴க³வந்தங் ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமினா அதி⁴காரகம்மேன ந அஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் பத்தே²மி, யதா² பன ஸோ தும்ஹேஹி இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே பி⁴க்கு² ஜா²யீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பிதோ, ஏவங் அஹம்பி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஜா²யீனங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸாவஸானே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, தஸ்ஸ ஸாஸனே த்வங் ஜா²யீனங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle purimanayeneva mahājanena saddhiṃ vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ jhānābhiratānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti desanāvasāne satthāraṃ nimantetvā purimanayeneva sattāhaṃ mahāsakkāraṃ katvā bhagavantaṃ āha – ‘‘bhante, ahaṃ iminā adhikārakammena na aññaṃ sampattiṃ patthemi, yathā pana so tumhehi ito sattadivasamatthake bhikkhu jhāyīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapito, evaṃ ahampi anāgate ekassa buddhassa sāsane jhāyīnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anāgataṃ oloketvā samijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘anāgate kappasatasahassāvasāne gotamo nāma buddho uppajjissati, tassa sāsane tvaṃ jhāyīnaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā pakkāmi.
ஸோ யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே ஸாவத்தி²னக³ரே மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தோ பச்சா²ப⁴த்தங் த⁴ம்மஸ்ஸவனத்த²ங் க³ச்ச²ந்தேன மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸத்³த⁴ங் படிலபி⁴த்வா பப்³ப³ஜிதோ உபஸம்பத³ங் லபி⁴த்வா கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா ஜா²னபரிகம்மங் கரொந்தோ ஜா²னலாபீ⁴ ஹுத்வா ஜா²னமேவ பாத³கங் கத்வா அரஹத்தப²லங் பாபுணி. ஸோ த³ஸப³லேன ஸமாபஜ்ஜிதப்³ப³ஸமாபத்தீனங் அப்பதரா ட²பெத்வா ப³ஹுதரா ஸமாபஜ்ஜந்தோ அஹோரத்தங் ஜா²னேஸு சிண்ணவஸீ அஹோஸி. அத² நங் அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² இமங் கு³ணங் க³ஹெத்வா ஜா²யீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. ‘‘அகப்பியோ, ஆவுஸோ கு³ளோ, அகப்பியா முக்³கா³’’தி (மஹாவ॰ 272) ஏவங் பன கப்பியெஸ்வேவ வத்தூ²ஸு குக்குச்சஸ்ஸ உப்பாதி³ததாய குக்குச்சஸங்கா²தாய கங்கா²ய பா⁴வேன கங்கா²ரேவதோதி ஸங்க²ங் க³தோதி.
So yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthinagare mahābhogakule nibbatto pacchābhattaṃ dhammassavanatthaṃ gacchantena mahājanena saddhiṃ vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dasabalassa dhammakathaṃ sutvā saddhaṃ paṭilabhitvā pabbajito upasampadaṃ labhitvā kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā jhānaparikammaṃ karonto jhānalābhī hutvā jhānameva pādakaṃ katvā arahattaphalaṃ pāpuṇi. So dasabalena samāpajjitabbasamāpattīnaṃ appatarā ṭhapetvā bahutarā samāpajjanto ahorattaṃ jhānesu ciṇṇavasī ahosi. Atha naṃ aparabhāge satthā imaṃ guṇaṃ gahetvā jhāyīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. ‘‘Akappiyo, āvuso guḷo, akappiyā muggā’’ti (mahāva. 272) evaṃ pana kappiyesveva vatthūsu kukkuccassa uppāditatāya kukkuccasaṅkhātāya kaṅkhāya bhāvena kaṅkhārevatoti saṅkhaṃ gatoti.
ஸோணகோளிவிஸத்தே²ரவத்து²
Soṇakoḷivisattheravatthu
205. ஸத்தமே ஆரத்³த⁴வீரியானந்தி பக்³க³ஹிதவீரியானங் பரிபுண்ணவீரியானங். ஸோணோ கோளிவிஸோதி ஸோணோதி தஸ்ஸ நாமங், கோளிவிஸோதி கொ³த்தங். கோடிவெஸ்ஸோதி வா அத்தோ², இஸ்ஸரியேன கோடிப்பத்தஸ்ஸ வெஸ்ஸகுலஸ்ஸ தா³ரகோதி அதி⁴ப்பாயோ. யஸ்மா பன அஞ்ஞேஸங் பி⁴க்கூ²னங் வீரியங் நாம வட்³டே⁴தப்³ப³ங் ஹோதி, தே²ரஸ்ஸ பன ஹாபேதப்³ப³மேவ அஹோஸி. தஸ்மா ஏஸ ஆரத்³த⁴வீரியானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
205. Sattame āraddhavīriyānanti paggahitavīriyānaṃ paripuṇṇavīriyānaṃ. Soṇo koḷivisoti soṇoti tassa nāmaṃ, koḷivisoti gottaṃ. Koṭivessoti vā attho, issariyena koṭippattassa vessakulassa dārakoti adhippāyo. Yasmā pana aññesaṃ bhikkhūnaṃ vīriyaṃ nāma vaḍḍhetabbaṃ hoti, therassa pana hāpetabbameva ahosi. Tasmā esa āraddhavīriyānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி, ஸிரிவட்³ட⁴குமாரோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ புரிமனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஆரத்³த⁴வீரியானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி தே³ஸனாபரியோஸானே த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா வுத்தனயேனேவ பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா புரிமனயேனேவ ப்³யாகரித்வா விஹாரங் க³தோ.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira atīte padumuttarabuddhakāle seṭṭhikule nibbatti, sirivaḍḍhakumārotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto purimanayeneva vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ āraddhavīriyānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti desanāpariyosāne dasabalaṃ nimantetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā vuttanayeneva patthanaṃ akāsi. Satthā tassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ disvā purimanayeneva byākaritvā vihāraṃ gato.
ஸோபி ஸிரிவட்³ட⁴ஸெட்டி² யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதிக்கமித்வா இமஸ்மிங் கப்பே பரினிப்³பு³தே கஸ்ஸபத³ஸப³லே அனுப்பன்னே அம்ஹாகங் ப⁴க³வதி பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஸோ அத்தனோ ஸஹாயகேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ங்கா³யங் கீளதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஏகோ ஜிண்ணசீவரிகோ பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ‘‘பா³ராணஸிங் உபனிஸ்ஸாய க³ங்கா³தீரே பண்ணஸாலங் கத்வா வஸ்ஸங் உபக³ச்சி²ஸ்ஸாமீ’’தி உத³கேன ஸமுபப்³யூள்ஹே த³ண்ட³கே ச வல்லியோ ச ஸங்கட்³ட⁴தி. அயங் குமாரோ ஸஹாயகேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா டி²தோ, ‘‘ப⁴ந்தே, கிங் கரோதா²’’தி புச்சி². குமார உபகட்டே² அந்தோவஸ்ஸே பப்³ப³ஜிதானங் வஸனட்டா²னங் நாம லத்³து⁴ங் வட்டதீதி. ‘‘ப⁴ந்தே, அஜ்ஜேவ ஏகதி³வஸங் அய்யோ யதா² ததா² ஆக³மேது, அஹங் ஸ்வே அய்யஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ‘‘தஸ்ஸேவ குமாரஸ்ஸ ஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஆக³தத்தா அதி⁴வாஸேஸி. ஸோ தஸ்ஸ அதி⁴வாஸனங் விதி³த்வா க³தோ புனதி³வஸே ஸக்காரஸம்மானங் ஸஜ்ஜெத்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஆக³மனங் ஓலோகெந்தோ அட்டா²ஸி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴பி ‘‘கஹங் நு கோ² அஜ்ஜ பி⁴க்கா²சாரங் லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ஞத்வா தஸ்ஸேவ கே³ஹத்³வாரங் அக³மாஸி.
Sopi sirivaḍḍhaseṭṭhi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto kappasatasahassaṃ atikkamitvā imasmiṃ kappe parinibbute kassapadasabale anuppanne amhākaṃ bhagavati bārāṇasiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhi. So attano sahāyakehi saddhiṃ gaṅgāyaṃ kīḷati. Tasmiṃ samaye eko jiṇṇacīvariko paccekabuddho ‘‘bārāṇasiṃ upanissāya gaṅgātīre paṇṇasālaṃ katvā vassaṃ upagacchissāmī’’ti udakena samupabyūḷhe daṇḍake ca valliyo ca saṃkaḍḍhati. Ayaṃ kumāro sahāyakehi saddhiṃ gantvā abhivādetvā ṭhito, ‘‘bhante, kiṃ karothā’’ti pucchi. Kumāra upakaṭṭhe antovasse pabbajitānaṃ vasanaṭṭhānaṃ nāma laddhuṃ vaṭṭatīti. ‘‘Bhante, ajjeva ekadivasaṃ ayyo yathā tathā āgametu, ahaṃ sve ayyassa vasanaṭṭhānaṃ karissāmī’’ti āha. Paccekabuddho ‘‘tasseva kumārassa saṅgahaṃ karissāmī’’ti āgatattā adhivāsesi. So tassa adhivāsanaṃ viditvā gato punadivase sakkārasammānaṃ sajjetvā paccekabuddhassa āgamanaṃ olokento aṭṭhāsi. Paccekabuddhopi ‘‘kahaṃ nu kho ajja bhikkhācāraṃ labhissāmī’’ti āvajjento ñatvā tasseva gehadvāraṃ agamāsi.
குமாரோ பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா ஸம்பியாயமானோ பத்தங் ஆதா³ய பி⁴க்க²ங் த³த்வா ‘‘இமங் அந்தோவஸ்ஸங் மய்ஹங் கே³ஹத்³வாரமேவ ஆக³ச்ச²த², ப⁴ந்தே’’தி படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா பச்சேகபு³த்³தே⁴ ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா பக்கந்தே அத்தனோ ஸஹாயகேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா ஏகதி³வஸேனேவ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ வஸனபண்ணஸாலஞ்ச சங்கமனஞ்ச ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னானி ச காராபெத்வா அதா³ஸி. தஸ்ஸேவ பண்ணஸாலங் பவிஸனவேலாய ஹரிதூபலித்தாய பூ⁴மியா ‘‘பாதே³ஸு கலலங் மா லக்³கீ³’’தி அத்தனோ பாருபனங் ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகங் ரத்தகம்ப³லங் பூ⁴மத்த²ரணங் ஸந்த²ரித்வா கம்ப³லஸ்ஸ வண்ணேன ஸத்³தி⁴ங் பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸரீரப்பப⁴ங் ஏகஸதி³ஸங் தி³ஸ்வா அதிவிய பஸன்னோ ஹுத்வா ஆஹ – ‘‘யதா² தும்ஹேஹி அக்கந்தகாலதோ பட்டா²ய இமஸ்ஸ கம்ப³லஸ்ஸ அதிவிய பபா⁴ விரோசதி, ஏவமேவ மய்ஹம்பி நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஹத்த²பாதா³னங் வண்ணோ ப³ந்து⁴ஜீவகபுப்ப²வண்ணோ ஹோது, ஸதக்க²த்துங் விஹதகப்பாஸபடலப²ஸ்ஸஸதி³ஸோவ ப²ஸ்ஸோ ஹோதூ’’தி. ஸோ தேமாஸங் பச்சேகபு³த்³த⁴ங் உபட்ட²ஹித்வா பவாரிதகாலே திசீவரங் அதா³ஸி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ பரிபுண்ணபத்தசீவரோ க³ந்த⁴மாத³னமேவ க³தோ.
Kumāro paccekabuddhaṃ disvā sampiyāyamāno pattaṃ ādāya bhikkhaṃ datvā ‘‘imaṃ antovassaṃ mayhaṃ gehadvārameva āgacchatha, bhante’’ti paṭiññaṃ gahetvā paccekabuddhe bhattakiccaṃ katvā pakkante attano sahāyakehi saddhiṃ gantvā ekadivaseneva paccekabuddhassa vasanapaṇṇasālañca caṅkamanañca rattiṭṭhānadivāṭṭhānāni ca kārāpetvā adāsi. Tasseva paṇṇasālaṃ pavisanavelāya haritūpalittāya bhūmiyā ‘‘pādesu kalalaṃ mā laggī’’ti attano pārupanaṃ satasahassagghanakaṃ rattakambalaṃ bhūmattharaṇaṃ santharitvā kambalassa vaṇṇena saddhiṃ paccekabuddhassa sarīrappabhaṃ ekasadisaṃ disvā ativiya pasanno hutvā āha – ‘‘yathā tumhehi akkantakālato paṭṭhāya imassa kambalassa ativiya pabhā virocati, evameva mayhampi nibbattanibbattaṭṭhāne hatthapādānaṃ vaṇṇo bandhujīvakapupphavaṇṇo hotu, satakkhattuṃ vihatakappāsapaṭalaphassasadisova phasso hotū’’ti. So temāsaṃ paccekabuddhaṃ upaṭṭhahitvā pavāritakāle ticīvaraṃ adāsi. Paccekabuddho paripuṇṇapattacīvaro gandhamādanameva gato.
ஸோபி குலபுத்தோ தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே காளசம்பானக³ரே உபஸெட்டி²ஸ்ஸ க⁴ரே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தஸ்ஸ படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணகாலதோ பட்டா²ய ஸெட்டி²குலங் அனேகானி பண்ணாகாரஸஹஸ்ஸானி ஆக³ச்ச²ந்தி. ஜாததி³வஸே ச ஸகலனக³ரங் ஏகஸக்காரஸம்மானங் அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே மாதாபிதரோ ‘‘அம்ஹாகங் புத்தோ அத்தனோ நாமங் க³ண்ஹித்வாவ ஆக³தோ, ரத்தஸுவண்ணரஸபரிஸித்தா வியஸ்ஸ ஸரீரச்ச²வீ’’தி ஸோணகுமாரொத்வேவஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
Sopi kulaputto devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato kāle kāḷacampānagare upaseṭṭhissa ghare paṭisandhiṃ gaṇhi. Tassa paṭisandhiggahaṇakālato paṭṭhāya seṭṭhikulaṃ anekāni paṇṇākārasahassāni āgacchanti. Jātadivase ca sakalanagaraṃ ekasakkārasammānaṃ ahosi. Athassa nāmaggahaṇadivase mātāpitaro ‘‘amhākaṃ putto attano nāmaṃ gaṇhitvāva āgato, rattasuvaṇṇarasaparisittā viyassa sarīracchavī’’ti soṇakumārotvevassa nāmaṃ akaṃsu.
அத²ஸ்ஸ ஸட்டி² தா⁴தியோ உபனெத்வா தே³வகுமாரங் விய நங் ஸுகே²ன வட்³டே⁴ஸுங். தஸ்ஸ ஏவரூபங் ஆஹாரவிதா⁴னங் அஹோஸி – ஸட்டி²கரீஸமத்தங் டா²னங் கஸித்வா திவிதே⁴ன உத³கேன போஸெந்தி. கேதா³ரே பவிஸந்தீஸு உத³கமாதிகாஸு கீ²ரோத³கஸ்ஸ ச க³ந்தோ⁴த³கஸ்ஸ ச அனேகானி சாடிஸஹஸ்ஸானி ஆஸிஞ்சந்தி. ஸாலிஸீஸானங் கீ²ரக்³க³ஹணகாலே ஸுகாதீ³னங் பாணானங் உச்சி²ட்ட²கரணனிவாரணத்த²ங் வீஹிக³ப்³பா⁴னங் ஸுகு²மாலபா⁴வத்த²ஞ்ச பரியந்தபரிக்கே²பே ச அந்தரந்தரா ச த²ம்பே⁴ நிக²னித்வா உபரி த³ண்ட³கே த³த்வா கிலஞ்ஜேஹி சா²தெ³த்வா ஸமந்தா ஸாணியா பரிக்கி²பித்வா ஸப்³ப³பரியந்தே ஆரக்க²ங் க³ண்ஹந்தி. ஸஸ்ஸே நிப்ப²ன்னே கொட்டே² சதுஜாதிக³ந்தே⁴ஹி பரிப⁴ண்ட³ங் கத்வா உபரி உத்தமக³ந்தே⁴ஹி பரிபா⁴வெந்தி . அனேகஸஹஸ்ஸபுரிஸா கெ²த்தங் ஓருய்ஹ ஸாலிஸீஸானி வண்டேஸு சி²ந்தி³த்வா முட்டி²முட்டி²யோ கத்வா ரஜ்ஜுகேஹி ப³ந்தி⁴த்வா ஸுக்கா²பெந்தி. ததோ கொட்ட²கஸ்ஸ ஹெட்டி²மதலே க³ந்தே⁴ ஸந்த²ரித்வா உபரி ஸாலிஸீஸானி ஸந்த²ரந்தி. ஏவங் ஏகந்தரிகங் கத்வா ஸந்த²ரந்தா கொட்ட²கங் பூரெத்வா த்³வாரங் பித³ஹந்தி , திவஸ்ஸஸம்பத்தகாலே கொட்ட²கங் விவரந்தி. விவடகாலே ஸகலனக³ரங் ஸுக³ந்த⁴க³ந்தி⁴கங் ஹோதி. ஸாலிம்ஹி பஹதே து⁴த்தா து²ஸே கிணித்வா க³ண்ஹந்தி, குண்ட³கங் பன சூளுபட்டா²கா லப⁴ந்தி. முஸலக⁴ட்டிதகே ஸாலிதண்டு³லே விசினித்வா க³ண்ஹந்தி . தே ஸுவண்ணஹீரகபச்சி²யங் பக்கி²பித்வா ஸதகாலங் பரிஸ்ஸாவெத்வா க³ஹிதே பக்குதி²தஜாதிரஸே ஏகவாரங் பக்கி²பித்வா உத்³த⁴ரந்தி, பமுக²ட்டா²னங் ஸுமனபுப்ப²ஸதி³ஸங் ஹோதி. தங் போ⁴ஜனங் ஸுவண்ணஸரகே பக்கி²பித்வா பக்குதி²தஅப்போத³கமது⁴பாயாஸபூரிதஸ்ஸ ரஜததா²லஸ்ஸ உபரி கத்வா ஆதா³ய க³ந்த்வா ஸெட்டி²புத்தஸ்ஸ புரதோ ட²பெந்தி.
Athassa saṭṭhi dhātiyo upanetvā devakumāraṃ viya naṃ sukhena vaḍḍhesuṃ. Tassa evarūpaṃ āhāravidhānaṃ ahosi – saṭṭhikarīsamattaṃ ṭhānaṃ kasitvā tividhena udakena posenti. Kedāre pavisantīsu udakamātikāsu khīrodakassa ca gandhodakassa ca anekāni cāṭisahassāni āsiñcanti. Sālisīsānaṃ khīraggahaṇakāle sukādīnaṃ pāṇānaṃ ucchiṭṭhakaraṇanivāraṇatthaṃ vīhigabbhānaṃ sukhumālabhāvatthañca pariyantaparikkhepe ca antarantarā ca thambhe nikhanitvā upari daṇḍake datvā kilañjehi chādetvā samantā sāṇiyā parikkhipitvā sabbapariyante ārakkhaṃ gaṇhanti. Sasse nipphanne koṭṭhe catujātigandhehi paribhaṇḍaṃ katvā upari uttamagandhehi paribhāventi . Anekasahassapurisā khettaṃ oruyha sālisīsāni vaṇṭesu chinditvā muṭṭhimuṭṭhiyo katvā rajjukehi bandhitvā sukkhāpenti. Tato koṭṭhakassa heṭṭhimatale gandhe santharitvā upari sālisīsāni santharanti. Evaṃ ekantarikaṃ katvā santharantā koṭṭhakaṃ pūretvā dvāraṃ pidahanti , tivassasampattakāle koṭṭhakaṃ vivaranti. Vivaṭakāle sakalanagaraṃ sugandhagandhikaṃ hoti. Sālimhi pahate dhuttā thuse kiṇitvā gaṇhanti, kuṇḍakaṃ pana cūḷupaṭṭhākā labhanti. Musalaghaṭṭitake sālitaṇḍule vicinitvā gaṇhanti . Te suvaṇṇahīrakapacchiyaṃ pakkhipitvā satakālaṃ parissāvetvā gahite pakkuthitajātirase ekavāraṃ pakkhipitvā uddharanti, pamukhaṭṭhānaṃ sumanapupphasadisaṃ hoti. Taṃ bhojanaṃ suvaṇṇasarake pakkhipitvā pakkuthitaappodakamadhupāyāsapūritassa rajatathālassa upari katvā ādāya gantvā seṭṭhiputtassa purato ṭhapenti.
ஸோ அத்தனோ யாபனமத்தங் பு⁴ஞ்ஜித்வா க³ந்த⁴வாஸிதேன உத³கேன முக²ங் விக்கா²லெத்வா ஹத்த²பாதே³ தோ⁴வதி. அத²ஸ்ஸ தோ⁴தஹத்த²பாத³ஸ்ஸ நானப்பகாரங் முக²வாஸங் உபனெந்தி. தஸ்ஸ அக்கமனட்டா²னே வரபொத்த²கசித்தத்த²ரணங் அத்த²ரந்தி. ஹத்த²பாத³தலானிஸ்ஸ ப³ந்து⁴ஜீவகபுப்ப²வண்ணானி ஹொந்தி, ஸதகாலவிஹதகப்பாஸஸ்ஸ விய ப²ஸ்ஸோ, பாத³தலேஸு மணிகுண்ட³லாவத்தவண்ணானி லோமானி ஜாயிங்ஸு. ஸோ கஸ்ஸசிதே³வ குஜ்ஜி²த்வா ‘‘ஆஜானாஹி பூ⁴மிங் அக்கமிஸ்ஸாமீ’’தி வத³தி. தஸ்ஸ வயப்பத்தஸ்ஸ திண்ணங் உதூனங் அனுச்ச²விகே தயோ பாஸாதே³ காரெத்வா நாடகானி ச உபட்டா²பேஸுங். ஸோ மஹாஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தோ தே³வோ மஞ்ஞே படிவஸதி.
So attano yāpanamattaṃ bhuñjitvā gandhavāsitena udakena mukhaṃ vikkhāletvā hatthapāde dhovati. Athassa dhotahatthapādassa nānappakāraṃ mukhavāsaṃ upanenti. Tassa akkamanaṭṭhāne varapotthakacittattharaṇaṃ attharanti. Hatthapādatalānissa bandhujīvakapupphavaṇṇāni honti, satakālavihatakappāsassa viya phasso, pādatalesu maṇikuṇḍalāvattavaṇṇāni lomāni jāyiṃsu. So kassacideva kujjhitvā ‘‘ājānāhi bhūmiṃ akkamissāmī’’ti vadati. Tassa vayappattassa tiṇṇaṃ utūnaṃ anucchavike tayo pāsāde kāretvā nāṭakāni ca upaṭṭhāpesuṃ. So mahāsampattiṃ anubhavanto devo maññe paṭivasati.
அத² அம்ஹாகங் ஸத்த²ரி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கே ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தே பாத³லோமத³ஸ்ஸனத்த²ங் ரஞ்ஞா மாக³தே⁴ன பக்கோஸாபெத்வா அஸீதியா கா³மியஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் பஹிதோ த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ ஸத்தா²ரங் பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. அத² நங் ப⁴க³வா ‘‘அனுஞ்ஞாதோஸி மாதாபிதூஹீ’’தி புச்சி²த்வா அனநுஞ்ஞாதபா⁴வங் ஸுத்வா ‘‘ந கோ², ஸோண, ததா²க³தா மாதாபிதூஹி அனநுஞ்ஞாதங் புத்தங் பப்³பா³ஜெந்தீ’’தி படிக்கி²பி. ஸோ ‘‘ஸாது⁴ ப⁴க³வா’’தி ததா²க³தஸ்ஸ வசனங் ஸிரஸா ஸம்படிச்சி²த்வா மாதாபிதூனங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா அனுஜானாபெத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் ஆக³ம்ம அஞ்ஞதரஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பனஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாவிதா⁴னங் பாளியங் (மஹாவ॰ 243) ஆக³தமேவ.
Atha amhākaṃ satthari sabbaññutaṃ patvā pavattitavaradhammacakke rājagahaṃ upanissāya viharante pādalomadassanatthaṃ raññā māgadhena pakkosāpetvā asītiyā gāmiyasahassehi saddhiṃ satthu santikaṃ pahito dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho satthāraṃ pabbajjaṃ yāci. Atha naṃ bhagavā ‘‘anuññātosi mātāpitūhī’’ti pucchitvā ananuññātabhāvaṃ sutvā ‘‘na kho, soṇa, tathāgatā mātāpitūhi ananuññātaṃ puttaṃ pabbājentī’’ti paṭikkhipi. So ‘‘sādhu bhagavā’’ti tathāgatassa vacanaṃ sirasā sampaṭicchitvā mātāpitūnaṃ santikaṃ gantvā anujānāpetvā satthu santikaṃ āgamma aññatarassa bhikkhuno santike pabbaji. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato panassa pabbajjāvidhānaṃ pāḷiyaṃ (mahāva. 243) āgatameva.
தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச லபி⁴த்வா ராஜக³ஹே விஹரந்தஸ்ஸ ஸம்ப³ஹுலா ஞாதிஸாலோஹிதா ச ஸந்தி³ட்ட²ஸம்ப⁴த்தா ச ஸக்காரஸம்மானங் ஆஹரந்தி, ரூபனிப்ப²த்தியா வண்ணங் கதெ²ந்தி, அஞ்ஞேபி ஜனா பஸ்ஸிதுங் ஆக³ச்ச²ந்தி. தே²ரோ சிந்தேஸி – ‘‘மம ஸந்திகங் ப³ஹூ ஜனா ஆக³ச்ச²ந்தி, கம்மட்டா²னே வா விபஸ்ஸனாய வா கம்மங் காதுங் கத²ங் ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, யங்னூனாஹங் ஸத்து² ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா ஸீதவனஸுஸானங் க³ந்த்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரெய்யங். தத்ர ஹி ஸுஸானந்தி ஜிகு³ச்சி²த்வா ப³ஹூ ஜனா நாக³மிஸ்ஸந்தி, ஏவங்ஸந்தே மம கிச்சங் மத்த²கங் பாபுணிஸ்ஸதீ’’தி ஸத்து² ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா ஸீதவனங் க³ந்த்வா ஸமணத⁴ம்மங் காதுங் ஆரபி⁴. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் ஸரீரங் பரமஸுகு²மாலங், ந கோ² பன ஸக்கா ஸுகே²னேவ ஸுக²ங் பாபுணிதுங், காயங் கிலமெத்வாபி ஸமணத⁴ம்மங் காதுங் வட்டதீ’’தி. ததோ டா²னசங்கமமேவ அதி⁴ட்டா²ய பதா⁴னமகாஸி. தஸ்ஸ ஸுகு²மாலானங் பாத³தலானங் அந்தந்தேஹி போ²டா உட்டா²ய பி⁴ஜ்ஜிங்ஸு, சங்கமோ ஏகலோஹிதோவ அஹோஸி. பாதே³ஸு அவஹந்தேஸு ஜண்ணுகேஹிபி ஹத்தே²ஹிபி வாயமித்வா சங்கமதி. ஏவங் வீரியங் த³ள்ஹங் கரொந்தோபி ஓபா⁴ஸமத்தம்பி நிப்³ப³த்தேதுங் அஸக்கொந்தோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே அஞ்ஞோபி ஆரத்³த⁴வீரியோ ப⁴வெய்ய, மாதி³ஸோவ ப⁴வெய்ய. அஹங் கோ² பன ஏவங் வாயமந்தோபி மக்³க³ங் வா ப²லங் வா உப்பாதே³துங் ந ஸக்கோமி, அத்³தா⁴ நேவாஹங் உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ, ந விபஞ்சிதஞ்ஞூ, ந நெய்யோ, பத³பரமேன மயா ப⁴விதப்³ப³ங். கிங் மே பப்³ப³ஜ்ஜாய, ஹீனாயாவத்தித்வா போ⁴கே³ ச பு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமி புஞ்ஞானி ச கரிஸ்ஸாமீ’’தி.
Tassa pabbajjañca upasampadañca labhitvā rājagahe viharantassa sambahulā ñātisālohitā ca sandiṭṭhasambhattā ca sakkārasammānaṃ āharanti, rūpanipphattiyā vaṇṇaṃ kathenti, aññepi janā passituṃ āgacchanti. Thero cintesi – ‘‘mama santikaṃ bahū janā āgacchanti, kammaṭṭhāne vā vipassanāya vā kammaṃ kātuṃ kathaṃ sakkhissāmi, yaṃnūnāhaṃ satthu santike kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā sītavanasusānaṃ gantvā samaṇadhammaṃ kareyyaṃ. Tatra hi susānanti jigucchitvā bahū janā nāgamissanti, evaṃsante mama kiccaṃ matthakaṃ pāpuṇissatī’’ti satthu santike kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā sītavanaṃ gantvā samaṇadhammaṃ kātuṃ ārabhi. So cintesi – ‘‘mayhaṃ sarīraṃ paramasukhumālaṃ, na kho pana sakkā sukheneva sukhaṃ pāpuṇituṃ, kāyaṃ kilametvāpi samaṇadhammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. Tato ṭhānacaṅkamameva adhiṭṭhāya padhānamakāsi. Tassa sukhumālānaṃ pādatalānaṃ antantehi phoṭā uṭṭhāya bhijjiṃsu, caṅkamo ekalohitova ahosi. Pādesu avahantesu jaṇṇukehipi hatthehipi vāyamitvā caṅkamati. Evaṃ vīriyaṃ daḷhaṃ karontopi obhāsamattampi nibbattetuṃ asakkonto cintesi – ‘‘sace aññopi āraddhavīriyo bhaveyya, mādisova bhaveyya. Ahaṃ kho pana evaṃ vāyamantopi maggaṃ vā phalaṃ vā uppādetuṃ na sakkomi, addhā nevāhaṃ ugghaṭitaññū, na vipañcitaññū, na neyyo, padaparamena mayā bhavitabbaṃ. Kiṃ me pabbajjāya, hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjissāmi puññāni ca karissāmī’’ti.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² தே²ரஸ்ஸ விதக்கங் ஞத்வா ஸாயன்ஹஸமயே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ தத்த² க³ந்த்வா லோஹிதேன பு²ட்ட²ங் சங்கமங் தி³ஸ்வா தே²ரங் வீணோவாதே³ன (மஹாவ॰ 243) ஓவதி³த்வா வீரியஸமத²யோஜனத்தா²ய தஸ்ஸ கம்மட்டா²னங் கதெ²த்வா கி³ஜ்ஜ²கூடமேவ க³தோ. ஸோணத்தே²ரோபி த³ஸப³லஸ்ஸ ஸம்முகா² ஓவாத³ங் லபி⁴த்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தே பதிட்டா²ஸி. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ தே²ரங் ஆரத்³த⁴வீரியானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tasmiṃ samaye satthā therassa vitakkaṃ ñatvā sāyanhasamaye bhikkhusaṅghaparivuto tattha gantvā lohitena phuṭṭhaṃ caṅkamaṃ disvā theraṃ vīṇovādena (mahāva. 243) ovaditvā vīriyasamathayojanatthāya tassa kammaṭṭhānaṃ kathetvā gijjhakūṭameva gato. Soṇattheropi dasabalassa sammukhā ovādaṃ labhitvā nacirasseva arahatte patiṭṭhāsi. Atha satthā aparabhāge jetavane bhikkhusaṅghaparivuto dhammaṃ desento theraṃ āraddhavīriyānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸோணகுடிகண்ணத்தே²ரவத்து²
Soṇakuṭikaṇṇattheravatthu
206. அட்ட²மே கல்யாணவாக்கரணானந்தி வாக்கரணங் வுச்சதி வசனகிரியா, மது⁴ரவசனானந்தி அத்தோ². அயஞ்ஹி தே²ரோ த³ஸப³லேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகக³ந்த⁴குடியா ததா²க³தஸ்ஸ மது⁴ரேன ஸரேன த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. அத²ஸ்ஸ ஸத்தா² ஸாது⁴காரங் அதா³ஸி. தஸ்மா ஸோ கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. ஸோணோதி தஸ்ஸ நாமங், கோடிஅக்³க⁴னகங் பன கண்ணபிளந்த⁴னங் தா⁴ரேஸி. தஸ்மா குடிகண்ணோதி வுச்சதி, கோடிகண்ணோதி அத்தோ².
206. Aṭṭhame kalyāṇavākkaraṇānanti vākkaraṇaṃ vuccati vacanakiriyā, madhuravacanānanti attho. Ayañhi thero dasabalena saddhiṃ ekagandhakuṭiyā tathāgatassa madhurena sarena dhammakathaṃ kathesi. Athassa satthā sādhukāraṃ adāsi. Tasmā so kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggo nāma jāto. Soṇoti tassa nāmaṃ, koṭiagghanakaṃ pana kaṇṇapiḷandhanaṃ dhāresi. Tasmā kuṭikaṇṇoti vuccati, koṭikaṇṇoti attho.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே புரிமனயேனேவ மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே ட²த்வா ஸத்து² த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³கே³ன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, யங் பி⁴க்கு²ங் தும்ஹே இதோ ஸத்ததி³வஸமத்த²கே கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பயித்த², அஹம்பி இமஸ்ஸ அதி⁴காரகம்மஸ்ஸ ப²லேன அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ததா²ரூபோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi padumuttarabuddhakāle purimanayeneva mahājanena saddhiṃ vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhatvā satthu dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate ekassa buddhassa sāsane kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā dasabalaṃ nimantetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā, ‘‘bhante, yaṃ bhikkhuṃ tumhe ito sattadivasamatthake kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapayittha, ahampi imassa adhikārakammassa phalena anāgate ekassa buddhassa sāsane tathārūpo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā tassa anantarāyaṃ disvā ‘‘anāgate gotamabuddhassa sāsane kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā pakkāmi.
ஸோபி யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ உப்பத்திதோ புரேதரமேவ தே³வலோகா சவித்வா காளியா நாம குரரக⁴ரிகாய உபாஸிகாய குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஸா பரிபக்கே க³ப்³பே⁴ ராஜக³ஹனக³ரே அத்தனோ குலனிவேஸனங் ஆக³தா.
Sopi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā kappasatasahassaṃ devesu ca manussesu ca saṃsaranto amhākaṃ dasabalassa uppattito puretarameva devalokā cavitvā kāḷiyā nāma kuraragharikāya upāsikāya kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Sā paripakke gabbhe rājagahanagare attano kulanivesanaṃ āgatā.
தஸ்மிங் ஸமயே அம்ஹாகங் ஸத்தா² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்தோ இஸிபதனே த⁴ம்மசக்கங் பவத்தேஸி. த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனே த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதா ஸன்னிபதிங்ஸு. தத்த² ஏகோ அட்ட²வீஸதியா யக்க²ஸேனாபதீனங் அப்³ப⁴ந்தரே ஸாதாகி³ரோ நாம யக்கோ² த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய சிந்தேஸி – ‘‘கிங் நு கோ² அயங் ஏவங் மது⁴ரத⁴ம்மகதா² மம ஸஹாயேன ஹேமவதேன ஸுதா ந ஸுதா’’தி? ஸோ தே³வஸங்க⁴ஸ்ஸ அந்தரே ஓலோகெந்தோ தங் அபஸ்ஸித்வா ‘‘அத்³தா⁴ மம ஸஹாயோ திண்ணங் ரதனானங் உப்பன்னபா⁴வங் ந ஜானாதி, க³ச்சா²மி த³ஸப³லஸ்ஸ சேவ வண்ணங் கதெ²ஸ்ஸாமி, படிவித்³த⁴த⁴ம்மஞ்ச ஆரோசெஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனோ பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் ராஜக³ஹமத்த²கேன தஸ்ஸ ஸந்திகங் பாயாஸி.
Tasmiṃ samaye amhākaṃ satthā sabbaññutaṃ patto isipatane dhammacakkaṃ pavattesi. Dhammacakkappavattane dasasahassacakkavāḷadevatā sannipatiṃsu. Tattha eko aṭṭhavīsatiyā yakkhasenāpatīnaṃ abbhantare sātāgiro nāma yakkho dasabalassa dhammakathaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhāya cintesi – ‘‘kiṃ nu kho ayaṃ evaṃ madhuradhammakathā mama sahāyena hemavatena sutā na sutā’’ti? So devasaṅghassa antare olokento taṃ apassitvā ‘‘addhā mama sahāyo tiṇṇaṃ ratanānaṃ uppannabhāvaṃ na jānāti, gacchāmi dasabalassa ceva vaṇṇaṃ kathessāmi, paṭividdhadhammañca ārocessāmī’’ti attano parisāya saddhiṃ rājagahamatthakena tassa santikaṃ pāyāsi.
ஹேமவதோபி தியோஜனஸஹஸ்ஸங் ஹிமவந்தங் அகாலபுப்பி²தங் தி³ஸ்வா ‘‘மம ஸஹாயேன ஸாதாகி³ரேன ஸத்³தி⁴ங் ஹிமவந்தகீளிதங் கீளிஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனோ பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் ராஜக³ஹமத்த²கேனேவ பாயாஸி. தேஸங் த்³வின்னம்பி அக்³க³ப³லகாயா குலக⁴ரிகாய காளிஉபாஸிகாய நிவேஸனமத்த²கே ஸமாக³ந்த்வா ‘‘தும்ஹே கஸ்ஸ பரிஸா, மயங் ஸாதாகி³ரஸ்ஸ. தும்ஹே கஸ்ஸ பரிஸா, மயங் ஹேமவதஸ்ஸா’’தி ஆஹங்ஸு. தே ஹட்ட²துட்டா²வ க³ந்த்வா தேஸங் யக்க²ஸேனாபதீனங் ஆரோசயிங்ஸு. தேபி தங்க²ணஞ்ஞேவ உபாஸிகாய நிவேஸனமத்த²கே ஸமாக³ச்சி²ங்ஸு. ஸாதாகி³ரோ ஹேமவதங் ஆஹ – ‘‘கஹங், ஸம்ம, க³ச்ச²ஸீ’’தி? தவ ஸந்திகங் ஸம்மாதி. கிங்காரணாதி? ஹிமவந்தங் புப்பி²தங் தி³ஸ்வா தயா ஸத்³தி⁴ங் தத்த² கீளிஸ்ஸாமீதி. த்வங் பன, ஸம்ம, கஹங் க³ச்ச²ஸீதி? தவ ஸந்திகங், ஸம்மாதி. கிங்காரணாதி? த்வங் ஹிமவந்தஸ்ஸ கேன புப்பி²தபா⁴வங் ஜானாஸீதி? ந ஜானாமி, ஸம்மாதி. ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ புத்தோ ஸித்³த⁴த்த²குமாரோ த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் கம்பெத்வா படிவித்³த⁴ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணோ த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதானங் மஜ்ஜே² அனுத்தரங் த⁴ம்மசக்கங் பவத்தேஸி. தஸ்ஸ பவத்திதபா⁴வங் ந ஜானாஸீதி? ந ஜானாமி, ஸம்மாதி. த்வங் எத்தகமேவ டா²னங் புப்பி²தந்தி அஞ்ஞாஸி, தஸ்ஸ பன புரிஸஸ்ஸ ஸக்காரத்தா²ய ஸகலத³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளங் ஏகமாலாகு³ளஸதி³ஸங் அஜ்ஜ ஜாதங் ஸம்மாதி. மாலா தாவ புப்ப²ந்து, தயா ஸோ ஸத்தா² அக்கீ²னி பூரெத்வா தி³ட்டோ²தி. ஆம, ஸம்ம, ஸத்தா² ச மே தி³ட்டோ², த⁴ம்மோ ச ஸுதோ, அமதஞ்ச பீதங். அஹங் ‘‘ஏதங் அமதத⁴ம்மங் தம்பி ஜானாபெஸ்ஸாமீ’’தி தவ ஸந்திகங் ஆக³தொஸ்மி, ஸம்மாதி. தேஸங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் கதெ²ந்தானங்யேவ உபாஸிகா ஸிரிஸயனதோ உட்டா²ய நிஸின்னா தங் கதா²ஸல்லாபங் ஸுத்வா ஸத்³தே³ நிமித்தங் க³ண்ஹி. ‘‘அயங் ஸத்³தோ³ உத்³த⁴ங், ந ஹெட்டா², அமனுஸ்ஸபா⁴ஸிதோ, நோ மனுஸ்ஸபா⁴ஸிதோ’’தி ஸல்லக்கெ²த்வா ஓஹிதஸோதா பக்³க³ஹிதமானஸா ஹுத்வா நிஸீதி³. ததோ –
Hemavatopi tiyojanasahassaṃ himavantaṃ akālapupphitaṃ disvā ‘‘mama sahāyena sātāgirena saddhiṃ himavantakīḷitaṃ kīḷissāmī’’ti attano parisāya saddhiṃ rājagahamatthakeneva pāyāsi. Tesaṃ dvinnampi aggabalakāyā kulagharikāya kāḷiupāsikāya nivesanamatthake samāgantvā ‘‘tumhe kassa parisā, mayaṃ sātāgirassa. Tumhe kassa parisā, mayaṃ hemavatassā’’ti āhaṃsu. Te haṭṭhatuṭṭhāva gantvā tesaṃ yakkhasenāpatīnaṃ ārocayiṃsu. Tepi taṃkhaṇaññeva upāsikāya nivesanamatthake samāgacchiṃsu. Sātāgiro hemavataṃ āha – ‘‘kahaṃ, samma, gacchasī’’ti? Tava santikaṃ sammāti. Kiṃkāraṇāti? Himavantaṃ pupphitaṃ disvā tayā saddhiṃ tattha kīḷissāmīti. Tvaṃ pana, samma, kahaṃ gacchasīti? Tava santikaṃ, sammāti. Kiṃkāraṇāti? Tvaṃ himavantassa kena pupphitabhāvaṃ jānāsīti? Na jānāmi, sammāti. Suddhodanamahārājassa putto siddhatthakumāro dasasahassilokadhātuṃ kampetvā paṭividdhasabbaññutaññāṇo dasasahassacakkavāḷadevatānaṃ majjhe anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattesi. Tassa pavattitabhāvaṃ na jānāsīti? Na jānāmi, sammāti. Tvaṃ ettakameva ṭhānaṃ pupphitanti aññāsi, tassa pana purisassa sakkāratthāya sakaladasasahassacakkavāḷaṃ ekamālāguḷasadisaṃ ajja jātaṃ sammāti. Mālā tāva pupphantu, tayā so satthā akkhīni pūretvā diṭṭhoti. Āma, samma, satthā ca me diṭṭho, dhammo ca suto, amatañca pītaṃ. Ahaṃ ‘‘etaṃ amatadhammaṃ tampi jānāpessāmī’’ti tava santikaṃ āgatosmi, sammāti. Tesaṃ aññamaññaṃ kathentānaṃyeva upāsikā sirisayanato uṭṭhāya nisinnā taṃ kathāsallāpaṃ sutvā sadde nimittaṃ gaṇhi. ‘‘Ayaṃ saddo uddhaṃ, na heṭṭhā, amanussabhāsito, no manussabhāsito’’ti sallakkhetvā ohitasotā paggahitamānasā hutvā nisīdi. Tato –
‘‘அஜ்ஜ பன்னரஸோ உபோஸதோ² (இதி ஸாதாகி³ரோ யக்கோ²),
‘‘Ajja pannaraso uposatho (iti sātāgiro yakkho),
தி³ப்³பா³ ரத்தி உபட்டி²தா;
Dibbā ratti upaṭṭhitā;
அனோமனாமங் ஸத்தா²ரங்,
Anomanāmaṃ satthāraṃ,
ஹந்த³ பஸ்ஸாம கோ³தம’’ந்தி. (ஸு॰ நி॰ 153) –
Handa passāma gotama’’nti. (su. ni. 153) –
ஏவங் ஸாதாகி³ரேன வுத்தே –
Evaṃ sātāgirena vutte –
‘‘கச்சி மனோ ஸுபணிஹிதோ (இதி ஹேமவதோ யக்கோ²),
‘‘Kacci mano supaṇihito (iti hemavato yakkho),
ஸப்³ப³பூ⁴தேஸு தாதி³னோ;
Sabbabhūtesu tādino;
கச்சி இட்டே² அனிட்டே² ச,
Kacci iṭṭhe aniṭṭhe ca,
ஸங்கப்பஸ்ஸ வஸீகதா’’தி. (ஸு॰ நி॰ 154);
Saṅkappassa vasīkatā’’ti. (su. ni. 154);
ஏவங் ஹேமவதோ ஸத்து² காயஸமாசாரஞ்ச ஆஜீவஞ்ச மனோஸமாசாரஞ்ச புச்சி². புச்சி²தங் புச்சி²தங் ஸாதாகி³ரோ விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ஏவங் ஸத்து² ஸரீரவண்ணகு³ணவண்ணகத²னவஸேன ஹேமவதஸுத்தந்தே நிட்டி²தே ஹேமவதோ ஸஹாயகஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹி.
Evaṃ hemavato satthu kāyasamācārañca ājīvañca manosamācārañca pucchi. Pucchitaṃ pucchitaṃ sātāgiro vissajjesi. Evaṃ satthu sarīravaṇṇaguṇavaṇṇakathanavasena hemavatasuttante niṭṭhite hemavato sahāyakassa dhammadesanānusārena ñāṇaṃ pesetvā sotāpattiphale patiṭṭhahi.
அத², காளீ உபாஸிகா, பரஸ்ஸ த⁴ம்மே தே³ஸீயமானே ததா²க³தங் அதி³ட்ட²புப்³பா³வ ஹுத்வா அனுஸ்ஸவப்பஸாத³ங் உப்பாதெ³த்வா பரஸ்ஸ வட்³டி⁴தங் போ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜமானா விய ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. ஸா ஸப்³ப³மாதுகா³மானங் அந்தரே பட²மகஸோதாபன்னா ஸப்³ப³ஜெட்டி²கா அஹோஸி. தஸ்ஸா ஸஹ ஸோதாபத்திபா⁴வேன தமேவ ரத்திங் க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் ஜாதங், படிலத்³த⁴தா³ரகஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஸோணோதி நாமங் அகாஸி. ஸா யதா²ருசியா குலகே³ஹே வஸித்வா குலக⁴ரமேவ அக³மாஸி.
Atha, kāḷī upāsikā, parassa dhamme desīyamāne tathāgataṃ adiṭṭhapubbāva hutvā anussavappasādaṃ uppādetvā parassa vaḍḍhitaṃ bhojanaṃ bhuñjamānā viya sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Sā sabbamātugāmānaṃ antare paṭhamakasotāpannā sabbajeṭṭhikā ahosi. Tassā saha sotāpattibhāvena tameva rattiṃ gabbhavuṭṭhānaṃ jātaṃ, paṭiladdhadārakassa nāmaggahaṇadivase soṇoti nāmaṃ akāsi. Sā yathāruciyā kulagehe vasitvā kulagharameva agamāsi.
தஸ்மிங் ஸமயே மஹாகச்சானத்தே²ரோ தங் நக³ரங் உபனிஸ்ஸாய உபவத்தே பப்³ப³தே படிவஸதி. உபாஸிகா தே²ரங் உபட்டா²தி. தே²ரோ நிப³த்³த⁴ங் தஸ்ஸா நிவேஸனங் க³ச்ச²தி. ஸோணதா³ரகோபி நிப³த்³த⁴ங் தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே விசரந்தோ விஸ்ஸாஸிகோ அஹோஸி. ஸோ அபரேன ஸமயேன தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. தே²ரோ தங் உபஸம்பாதே³துகாமோ தீணி வஸ்ஸானி க³ணங் பரியேஸித்வா உபஸம்பாதே³ஸி. ஸோ உபஸம்பன்னோ கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பத்வா தே²ரஸ்ஸேவ ஸந்திகே ஸுத்தனிபாதங் உக்³க³ண்ஹித்வா வுத்த²வஸ்ஸோ பவாரெத்வா ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிதுகாமோ ஹுத்வா உபஜ்ஜா²யங் ஆபுச்சி². தே²ரோ ஆஹ – ‘‘ஸோண, தயி க³தே ஸத்தா² தங் ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸாபெத்வா த⁴ம்மங் அஜ்ஜே²ஸிஸ்ஸதி, த்வங் த⁴ம்மங் கதெ²ஸ்ஸஸி. ஸத்தா² தவ த⁴ம்மகதா²ய பஸீதி³த்வா துய்ஹங் வரங் த³ஸ்ஸதி. த்வங் வரங் க³ண்ஹந்தோ இமஞ்ச இமஞ்ச க³ண்ஹாஹி, மம வசனேன த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்தா³ஹீ’’தி. ஸோ உபஜ்ஜா²யேன அனுஞ்ஞாதோ மாதுஉபாஸிகாய கே³ஹங் க³ந்த்வா ஆரோசேஸி. ஸாபி ‘‘ஸாது⁴ , தாத, த்வங் த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங் க³ச்ச²ந்தோ இமங் கம்ப³லங் ஆஹரித்வா ஸத்து² வஸனக³ந்த⁴குடியா பூ⁴மத்த²ரணங் கத்வா அத்த²ராஹீ’’தி கம்ப³லங் அதா³ஸி. ஸோணத்தே²ரோ தங் ஆதா³ய ஸேனாஸனங் ஸங்ஸாமெத்வா அனுபுப்³பே³ன ஸத்து² வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னவேலாயமேவ உபஸங்கமித்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் அட்டா²ஸி. ஸத்தா² தேன ஸத்³தி⁴ங் படிஸந்தா²ரங் கத்வா ஆனந்த³த்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘ஆனந்த³, இமஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸேனாஸனங் ஜானாஹீ’’தி. தே²ரோ ஸத்து² அதி⁴ப்பாயங் ஞத்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங்யேவ பூ⁴மத்த²ரணங் உஸ்ஸாரெந்தோ விய அத்த²ரி.
Tasmiṃ samaye mahākaccānatthero taṃ nagaraṃ upanissāya upavatte pabbate paṭivasati. Upāsikā theraṃ upaṭṭhāti. Thero nibaddhaṃ tassā nivesanaṃ gacchati. Soṇadārakopi nibaddhaṃ therassa santike vicaranto vissāsiko ahosi. So aparena samayena therassa santike pabbaji. Thero taṃ upasampādetukāmo tīṇi vassāni gaṇaṃ pariyesitvā upasampādesi. So upasampanno kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patvā therasseva santike suttanipātaṃ uggaṇhitvā vutthavasso pavāretvā satthāraṃ passitukāmo hutvā upajjhāyaṃ āpucchi. Thero āha – ‘‘soṇa, tayi gate satthā taṃ ekagandhakuṭiyaṃ vasāpetvā dhammaṃ ajjhesissati, tvaṃ dhammaṃ kathessasi. Satthā tava dhammakathāya pasīditvā tuyhaṃ varaṃ dassati. Tvaṃ varaṃ gaṇhanto imañca imañca gaṇhāhi, mama vacanena dasabalassa pāde vandāhī’’ti. So upajjhāyena anuññāto mātuupāsikāya gehaṃ gantvā ārocesi. Sāpi ‘‘sādhu , tāta, tvaṃ dasabalaṃ passituṃ gacchanto imaṃ kambalaṃ āharitvā satthu vasanagandhakuṭiyā bhūmattharaṇaṃ katvā attharāhī’’ti kambalaṃ adāsi. Soṇatthero taṃ ādāya senāsanaṃ saṃsāmetvā anupubbena satthu vasanaṭṭhānaṃ gantvā dasabalassa buddhāsane nisinnavelāyameva upasaṅkamitvā abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Satthā tena saddhiṃ paṭisanthāraṃ katvā ānandattheraṃ āmantesi – ‘‘ānanda, imassa bhikkhussa senāsanaṃ jānāhī’’ti. Thero satthu adhippāyaṃ ñatvā antogandhakuṭiyaṃyeva bhūmattharaṇaṃ ussārento viya atthari.
அத² கோ² ப⁴க³வா ப³ஹுதே³வரத்திங் அஜ்ஜோ²காஸே வீதினாமெத்வா விஹாரங் பாவிஸி, ஆயஸ்மாபி கோ² ஸோணோ ப³ஹுதே³வரத்திங் அஜ்ஜோ²காஸே வீதினாமெத்வா விஹாரங் பாவிஸி. ஸத்தா² பச்சி²மயாமே ஸீஹஸெய்யங் கப்பெத்வா பச்சூஸஸமயே வுட்டா²ய நிஸீதி³த்வா ‘‘எத்தகேன காலேன ஸோணஸ்ஸ காயத³ரதோ² படிப்பஸ்ஸத்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஞத்வா ஆயஸ்மந்தங் ஸோணங் அஜ்ஜே²ஸி – ‘‘படிபா⁴து தங் பி⁴க்கு² த⁴ம்மோ பா⁴ஸிது’’ந்தி. ஸோணத்தே²ரோ மது⁴ரஸ்ஸரேன ஏகப்³யஞ்ஜனம்பி அவினாஸெந்தோ அட்ட²கவக்³கி³யானி ஸுத்தானி (ஸு॰ நி॰ 772 ஆத³யோ) அபா⁴ஸி. கதா²பரியோஸானே ப⁴க³வா ஸாது⁴காரங் த³த்வா ‘‘ஸுக்³க³ஹிதோ தே பி⁴க்கு² த⁴ம்மோ, மயா தே³ஸிதகாலே ச அஜ்ஜ ச ஏகஸதி³ஸாவ தே³ஸனா, கிஞ்சி ஊனங் வா அதி⁴கங் வா நத்தீ²’’தி பஸன்னபா⁴வங் பகாஸேஸி. ஸோணத்தே²ரோபி ‘‘அயங் ஓகாஸோ’’தி ஸல்லக்கெ²த்வா உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ வசனேன த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா வினயத⁴ரபஞ்சமேன க³ணேன உபஸம்பத³ங் ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³பே³ வரே யாசி, ஸத்தா² அதா³ஸி. புன தே²ரோ மாதுஉபாஸிகாய வசனேன வந்தி³த்வா ‘‘அயங், ப⁴ந்தே, உபாஸிகாய தும்ஹாகங் வஸனக³ந்த⁴குடியங் பூ⁴மத்த²ரணத்த²ங் கம்ப³லோ பஹிதோ’’தி கம்ப³லங் த³த்வா உட்டா²யாஸனா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா பத³க்கி²ணங் கத்வா பக்காமி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பன தே²ரஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜங் ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³ப³ங் ஸுத்தே ஆக³தமேவ.
Atha kho bhagavā bahudevarattiṃ ajjhokāse vītināmetvā vihāraṃ pāvisi, āyasmāpi kho soṇo bahudevarattiṃ ajjhokāse vītināmetvā vihāraṃ pāvisi. Satthā pacchimayāme sīhaseyyaṃ kappetvā paccūsasamaye vuṭṭhāya nisīditvā ‘‘ettakena kālena soṇassa kāyadaratho paṭippassaddho bhavissatī’’ti ñatvā āyasmantaṃ soṇaṃ ajjhesi – ‘‘paṭibhātu taṃ bhikkhu dhammo bhāsitu’’nti. Soṇatthero madhurassarena ekabyañjanampi avināsento aṭṭhakavaggiyāni suttāni (su. ni. 772 ādayo) abhāsi. Kathāpariyosāne bhagavā sādhukāraṃ datvā ‘‘suggahito te bhikkhu dhammo, mayā desitakāle ca ajja ca ekasadisāva desanā, kiñci ūnaṃ vā adhikaṃ vā natthī’’ti pasannabhāvaṃ pakāsesi. Soṇattheropi ‘‘ayaṃ okāso’’ti sallakkhetvā upajjhāyassa vacanena dasabalaṃ vanditvā vinayadharapañcamena gaṇena upasampadaṃ ādiṃ katvā sabbe vare yāci, satthā adāsi. Puna thero mātuupāsikāya vacanena vanditvā ‘‘ayaṃ, bhante, upāsikāya tumhākaṃ vasanagandhakuṭiyaṃ bhūmattharaṇatthaṃ kambalo pahito’’ti kambalaṃ datvā uṭṭhāyāsanā satthāraṃ vanditvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato pana therassa pabbajjaṃ ādiṃ katvā sabbaṃ sutte āgatameva.
இதி தே²ரோ ஸத்து² ஸந்திகா அட்ட² வரே லபி⁴த்வா உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸப்³ப³ங் தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. புனதி³வஸே மாதுஉபாஸிகாய நிவேஸனத்³வாரங் க³ந்த்வா பி⁴க்கா²ய அட்டா²ஸி. உபாஸிகா ‘‘புத்தோ கிர மே த்³வாரே டி²தோ’’தி ஸுத்வா வேகே³ன ஆக³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஹத்த²தோ பத்தங் க³ஹெத்வா அந்தோனிவேஸனே நிஸீதா³பெத்வா போ⁴ஜனங் அதா³ஸி. அத² நங் ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே ஆஹ – ‘‘தி³ட்டோ² தே, தாத, த³ஸப³லோ’’தி? ஆம உபாஸிகேதி. வந்தி³தோ தே மம வசனேனாதி? ஆம வந்தி³தோ, ஸோபி ச மே கம்ப³லோ ததா²க³தஸ்ஸ வஸனட்டா²னே பூ⁴மத்த²ரணங் கத்வா அத்த²தோதி. கிங், தாத, தயா கிர ஸத்து² த⁴ம்மகதா² கதி²தா, ஸத்தா²ரா ச தே ஸாது⁴காரோ தி³ன்னோதி? தயா கத²ங் ஞாதங் உபாஸிகேதி? தாத, மய்ஹங் கே³ஹே அதி⁴வத்தா² தே³வதா த³ஸப³லேன துய்ஹங் ஸாது⁴காரங் தி³ன்னதி³வஸே ‘‘ஸகலத³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளே தே³வதா ஸாது⁴காரங் அத³ங்ஸூ’’தி ஆஹ – தாத, தயா கதி²தத⁴ம்மகத²ங் பு³த்³தா⁴னங் கதி²தனியாமேனேவ மய்ஹம்பி கதே²துங் பச்சாஸீஸாமீதி. தே²ரோ மாது கத²ங் ஸம்படிச்சி². ஸா தஸ்ஸ அதி⁴வாஸனங் விதி³த்வா த்³வாரே மண்ட³பங் காரெத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ கதி²தனியாமேனேவ அத்தனோ த⁴ம்மகத²ங் கதா²பேஸீதி வத்து² எத்த² ஸமுட்டி²தங். ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் கல்யாணவாக்கரணானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Iti thero satthu santikā aṭṭha vare labhitvā upajjhāyassa santikaṃ gantvā sabbaṃ taṃ pavattiṃ ārocesi. Punadivase mātuupāsikāya nivesanadvāraṃ gantvā bhikkhāya aṭṭhāsi. Upāsikā ‘‘putto kira me dvāre ṭhito’’ti sutvā vegena āgantvā abhivādetvā hatthato pattaṃ gahetvā antonivesane nisīdāpetvā bhojanaṃ adāsi. Atha naṃ bhattakiccapariyosāne āha – ‘‘diṭṭho te, tāta, dasabalo’’ti? Āma upāsiketi. Vandito te mama vacanenāti? Āma vandito, sopi ca me kambalo tathāgatassa vasanaṭṭhāne bhūmattharaṇaṃ katvā atthatoti. Kiṃ, tāta, tayā kira satthu dhammakathā kathitā, satthārā ca te sādhukāro dinnoti? Tayā kathaṃ ñātaṃ upāsiketi? Tāta, mayhaṃ gehe adhivatthā devatā dasabalena tuyhaṃ sādhukāraṃ dinnadivase ‘‘sakaladasasahassacakkavāḷe devatā sādhukāraṃ adaṃsū’’ti āha – tāta, tayā kathitadhammakathaṃ buddhānaṃ kathitaniyāmeneva mayhampi kathetuṃ paccāsīsāmīti. Thero mātu kathaṃ sampaṭicchi. Sā tassa adhivāsanaṃ viditvā dvāre maṇḍapaṃ kāretvā dasabalassa kathitaniyāmeneva attano dhammakathaṃ kathāpesīti vatthu ettha samuṭṭhitaṃ. Satthā aparabhāge ariyagaṇamajjhe nisinno theraṃ kalyāṇavākkaraṇānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸீவலித்தே²ரவத்து²
Sīvalittheravatthu
207. நவமே லாபீ⁴னங் யதி³த³ங் ஸீவலீதி ட²பெத்வா ததா²க³தங் லாபீ⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் ஸீவலித்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே வுத்தனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் லாபீ⁴னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா புரிமனயேனேவ ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா ‘‘ப⁴க³வா அஹம்பி இமினா அதி⁴காரகம்மேன அஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் ந பத்தே²மி, அனாக³தே பன ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே அஹம்பி தும்ஹேஹி ஸோ ஏதத³க்³கே³ ட²பிதபி⁴க்கு² விய லாபீ⁴னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் தே பத்த²னா அனாக³தே கோ³தமஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸமிஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
207. Navame lābhīnaṃ yadidaṃ sīvalīti ṭhapetvā tathāgataṃ lābhīnaṃ bhikkhūnaṃ sīvalitthero aggoti dasseti. Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi atīte padumuttarabuddhakāle vuttanayeneva vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ lābhīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti dasabalaṃ nimantetvā purimanayeneva sattāhaṃ mahādānaṃ datvā ‘‘bhagavā ahampi iminā adhikārakammena aññaṃ sampattiṃ na patthemi, anāgate pana ekassa buddhassa sāsane ahampi tumhehi so etadagge ṭhapitabhikkhu viya lābhīnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā ‘‘ayaṃ te patthanā anāgate gotamassa buddhassa sāsane samijjhissatī’’ti byākaritvā pakkāmi.
ஸோபி குலபுத்தோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ விபஸ்ஸீபு³த்³த⁴காலே ப³ந்து⁴மதீனக³ரதோ அவிதூ³ரே ஏகஸ்மிங் கா³மே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தஸ்மிங் ஸமயே ப³ந்து⁴மதீனக³ரவாஸினோ ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் ஸாகச்சி²த்வா ஸாகச்சி²த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ தா³னங் தெ³ந்தி. தே ஏகதி³வஸங் ஸப்³பே³வ ஏகதோ ஹுத்வா தா³னங் தெ³ந்தா ‘‘கிங் நு கோ² அம்ஹாகங் தா³னமுகே² நத்தீ²’’தி மது⁴ஞ்ச கு³ளத³தி⁴ஞ்ச ந அத்³த³ஸங்ஸு. தே ‘‘யதோ குதோசி ஆஹரிஸ்ஸாமா’’தி ஜனபத³தோ நக³ரங் பவிஸனமக்³கே³ புரிஸங் ட²பேஸுங். ததா³ ஏஸ குலபுத்தோ அத்தனோ கா³மதோ கு³ளத³தி⁴வாரகங் க³ஹெத்வா ‘‘கிஞ்சிதே³வ ஆஹரிஸ்ஸாமீ’’தி நக³ரங் க³ச்ச²ந்தோ முக²ங் தோ⁴வித்வா ‘‘தோ⁴தஹத்த²பாதோ³ பவிஸிஸ்ஸாமீ’’தி பா²ஸுகட்டா²னங் ஓலோகெந்தோ நங்க³லஸீஸமத்தங் நிம்மக்கி²கங் த³ண்ட³கமது⁴ங் தி³ஸ்வா ‘‘புஞ்ஞேன மே இத³ங் உப்பன்ன’’ந்தி க³ஹெத்வா நக³ரங் பவிஸதி. நாக³ரேஹி ட²பிதபுரிஸோ தங் தி³ஸ்வா, ‘‘போ⁴ புரிஸ, கஸ்ஸிமங் ஆஹரஸீ’’தி புச்சி². ந கஸ்ஸசி ஸாமி, விக்கிணிதுங் பன மே இத³ங் ஆனீதந்தி. தேன ஹி, போ⁴ புரிஸ, இமங் கஹாபணங் க³ஹெத்வா ஏதங் மது⁴ஞ்ச கு³ளத³தி⁴ஞ்ச தே³ஹீதி.
Sopi kulaputto yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto vipassībuddhakāle bandhumatīnagarato avidūre ekasmiṃ gāme paṭisandhiṃ gaṇhi. Tasmiṃ samaye bandhumatīnagaravāsino raññā saddhiṃ sākacchitvā sākacchitvā dasabalassa dānaṃ denti. Te ekadivasaṃ sabbeva ekato hutvā dānaṃ dentā ‘‘kiṃ nu kho amhākaṃ dānamukhe natthī’’ti madhuñca guḷadadhiñca na addasaṃsu. Te ‘‘yato kutoci āharissāmā’’ti janapadato nagaraṃ pavisanamagge purisaṃ ṭhapesuṃ. Tadā esa kulaputto attano gāmato guḷadadhivārakaṃ gahetvā ‘‘kiñcideva āharissāmī’’ti nagaraṃ gacchanto mukhaṃ dhovitvā ‘‘dhotahatthapādo pavisissāmī’’ti phāsukaṭṭhānaṃ olokento naṅgalasīsamattaṃ nimmakkhikaṃ daṇḍakamadhuṃ disvā ‘‘puññena me idaṃ uppanna’’nti gahetvā nagaraṃ pavisati. Nāgarehi ṭhapitapuriso taṃ disvā, ‘‘bho purisa, kassimaṃ āharasī’’ti pucchi. Na kassaci sāmi, vikkiṇituṃ pana me idaṃ ānītanti. Tena hi, bho purisa, imaṃ kahāpaṇaṃ gahetvā etaṃ madhuñca guḷadadhiñca dehīti.
ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘இத³ங் ந ப³ஹுமூலங், அயஞ்ச ஏகப்பஹாரேனேவ ப³ஹுங் தே³தி, வீமங்ஸிதுங் வட்டதீ’’தி . ததோ நங் ‘‘நாஹங் ஏககஹாபணேன தே³மீ’’தி ஆஹ. யதி³ ஏவங், த்³வே க³ஹெத்வா தே³ஹீதி. த்³வீஹிபி ந தே³மீதி. ஏதேனுபாயேன வட்³ட⁴ந்தங் வட்³ட⁴ந்தங் ஸஹஸ்ஸங் பாபுணி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘அதிஅஞ்சி²துங் ந வட்டதி, ஹோது தாவ, இமஸ்ஸ கத்தப்³ப³கிச்சங் புச்சி²ஸ்ஸாமீ’’தி. அத² நங் ஆஹ – ‘‘இத³ங் ந ப³ஹுஅக்³க⁴னகங், த்வஞ்ச ப³ஹுங் தே³ஸி, கேன கம்மேன இத³ங் க³ண்ஹாஸீ’’தி? இத⁴, போ⁴, நக³ரவாஸினோ ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் படிவிருஜ்ஜி²த்வா விபஸ்ஸீத³ஸப³லஸ்ஸ தா³னங் தெ³ந்தா இத³ங் த்³வயங் தா³னமுகே² அபஸ்ஸந்தா பரியேஸந்தி. ஸசே இத³ங் த்³வயங் ந லபி⁴ஸ்ஸந்தி, நாக³ரானங் பராஜயோ ப⁴விஸ்ஸதி. தஸ்மா ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா க³ண்ஹாமீதி. கிங் பனேதங் நாக³ரானமேவ வட்டதி, ந அஞ்ஞேஸங் தா³துங் வட்டதீதி? யஸ்ஸ கஸ்ஸசி தா³துங் அவாரிதமேதந்தி. அத்தி² பன தே கோசி நாக³ரானங் தா³னே ஏகதி³வஸங் ஸஹஸ்ஸங் தா³தாதி? நத்தி² ஸம்மாதி. இமேஸங் பன த்³வின்னங் ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகபா⁴வங் ஜானாஸீதி? ஆம ஜானாமீதி. தேன ஹி க³ச்ச², நாக³ரானங் ஆசிக்க² – ‘‘ஏகோ புரிஸோ இமானி த்³வே மூலேன ந தே³தி, ஸஹத்தே²னேவ தா³துகாமோ, தும்ஹே இமேஸங் த்³வின்னங் காரணா நிருஸ்ஸுக்கா ஹோதா²’’தி. த்வங் பன மே இமஸ்மிங் தா³னமுகே² ஜெட்ட²கபா⁴வஸ்ஸ காயஸக்கீ² ஹோஹீதி.
So cintesi – ‘‘idaṃ na bahumūlaṃ, ayañca ekappahāreneva bahuṃ deti, vīmaṃsituṃ vaṭṭatī’’ti . Tato naṃ ‘‘nāhaṃ ekakahāpaṇena demī’’ti āha. Yadi evaṃ, dve gahetvā dehīti. Dvīhipi na demīti. Etenupāyena vaḍḍhantaṃ vaḍḍhantaṃ sahassaṃ pāpuṇi. So cintesi – ‘‘atiañchituṃ na vaṭṭati, hotu tāva, imassa kattabbakiccaṃ pucchissāmī’’ti. Atha naṃ āha – ‘‘idaṃ na bahuagghanakaṃ, tvañca bahuṃ desi, kena kammena idaṃ gaṇhāsī’’ti? Idha, bho, nagaravāsino raññā saddhiṃ paṭivirujjhitvā vipassīdasabalassa dānaṃ dentā idaṃ dvayaṃ dānamukhe apassantā pariyesanti. Sace idaṃ dvayaṃ na labhissanti, nāgarānaṃ parājayo bhavissati. Tasmā sahassaṃ datvā gaṇhāmīti. Kiṃ panetaṃ nāgarānameva vaṭṭati, na aññesaṃ dātuṃ vaṭṭatīti? Yassa kassaci dātuṃ avāritametanti. Atthi pana te koci nāgarānaṃ dāne ekadivasaṃ sahassaṃ dātāti? Natthi sammāti. Imesaṃ pana dvinnaṃ sahassagghanakabhāvaṃ jānāsīti? Āma jānāmīti. Tena hi gaccha, nāgarānaṃ ācikkha – ‘‘eko puriso imāni dve mūlena na deti, sahattheneva dātukāmo, tumhe imesaṃ dvinnaṃ kāraṇā nirussukkā hothā’’ti. Tvaṃ pana me imasmiṃ dānamukhe jeṭṭhakabhāvassa kāyasakkhī hohīti.
ஸோ கா³மவாஸீ பரிப்³ப³யத்த²ங் க³ஹிதமாஸகேன பஞ்சகடுகங் க³ஹெத்வா சுண்ணங் கத்வா த³தி⁴தோ கஞ்ஜியங் வாஹெத்வா தத்த² மது⁴படலங் பீளெத்வா பஞ்சகடுகசுண்ணேன யோஜெத்வா ஏகஸ்மிங் பது³மினிபத்தே பக்கி²பித்வா தங் ஸங்வித³ஹித்வா ஆதா³ய த³ஸப³லஸ்ஸ அவிதூ³ரே டா²னே நிஸீதி³. மஹாஜனேன ஆஹரியமானஸ்ஸ ஸக்காரஸ்ஸ அந்தரே அத்தனோ பத்தவாரங் ஓலோகயமானோ ஓகாஸங் ஞத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘ப⁴க³வா அயங் மய்ஹங் து³க்³க³தபண்ணாகாரோ, இமங் மே அனுகம்பங் படிச்ச க³ண்ஹதா²’’தி. ஸத்தா² தஸ்ஸ அனுகம்பங் படிச்ச சதுமஹாராஜத³த்தியேன ஸேலமயேன பத்தேன தங் படிக்³க³ஹெத்வா யதா² அட்ட²ஸட்டி²பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸஸ்ஸ தி³ய்யமானங் ந கீ²யதி, ஏவங் அதி⁴ட்டா²ஸி. ஸோபி குலபுத்தோ நிட்டி²தப⁴த்தகிச்சங் ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் டி²தோ ஆஹ – ‘‘தி³ட்டோ² மே ப⁴க³வா அஜ்ஜ ப³ந்து⁴மதீனக³ரவாஸிகேஹி தும்ஹாகங் ஸக்காரோ ஆஹரியமானோ, அஹம்பி இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தப⁴வே லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி. ஸத்தா² ‘‘ஏவங் ஹோது குலபுத்தா’’தி வத்வா தஸ்ஸ ச நக³ரவாஸீனஞ்ச ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா பக்காமி.
So gāmavāsī paribbayatthaṃ gahitamāsakena pañcakaṭukaṃ gahetvā cuṇṇaṃ katvā dadhito kañjiyaṃ vāhetvā tattha madhupaṭalaṃ pīḷetvā pañcakaṭukacuṇṇena yojetvā ekasmiṃ paduminipatte pakkhipitvā taṃ saṃvidahitvā ādāya dasabalassa avidūre ṭhāne nisīdi. Mahājanena āhariyamānassa sakkārassa antare attano pattavāraṃ olokayamāno okāsaṃ ñatvā satthu santikaṃ gantvā ‘‘bhagavā ayaṃ mayhaṃ duggatapaṇṇākāro, imaṃ me anukampaṃ paṭicca gaṇhathā’’ti. Satthā tassa anukampaṃ paṭicca catumahārājadattiyena selamayena pattena taṃ paṭiggahetvā yathā aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassassa diyyamānaṃ na khīyati, evaṃ adhiṭṭhāsi. Sopi kulaputto niṭṭhitabhattakiccaṃ bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ ṭhito āha – ‘‘diṭṭho me bhagavā ajja bandhumatīnagaravāsikehi tumhākaṃ sakkāro āhariyamāno, ahampi imassa kammassa nissandena nibbattanibbattabhave lābhaggayasaggappatto bhaveyya’’nti. Satthā ‘‘evaṃ hotu kulaputtā’’ti vatvā tassa ca nagaravāsīnañca bhattānumodanaṃ katvā pakkāmi.
ஸோபி குலபுத்தோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸுப்பவாஸாய ராஜதீ⁴தாய குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதோ பட்டா²ய ஸாயங் பாதஞ்ச பண்ணாகாரஸதானி பாபுணந்தி, ஸுப்பவாஸா ஸம்பத்திங் க³ச்ச²தி. அத² நங் புஞ்ஞவீமங்ஸனத்த²ங் ஹத்தே²ன பீ³ஜபச்சி²ங் பு²ஸாபெந்தி, ஏகேகபீ³ஜதோ ஸலாகஸதம்பி ஸலாகஸஹஸ்ஸம்பி நிக³ச்ச²தி. ஏககரீஸகெ²த்ததோ பஞ்ஞாஸம்பி ஸட்டி²பி ஸகடானி உப்பஜ்ஜந்தி. கொட்ட²பூரணகாலேபி கொட்ட²த்³வாரங் ஹத்தே²ன பு²ஸாபெந்தி, ராஜதீ⁴தாய புஞ்ஞேன க³ண்ஹந்தானங் க³ஹிதக³ஹிதட்டா²னங் புன பூரதி. பரிபுண்ணப⁴த்தகும்பி⁴தோபி ‘‘ராஜதீ⁴தாய புஞ்ஞ’’ந்தி வத்வா யஸ்ஸ கஸ்ஸசி தெ³ந்தானங் யாவ ந உக்கட்³ட⁴ந்தி, ந தாவ ப⁴த்தங் கீ²யதி. தா³ரகே குச்சி²க³தேயேவ ஸத்த வஸ்ஸானி அதிக்கமிங்ஸு.
Sopi kulaputto yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde suppavāsāya rājadhītāya kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Paṭisandhiggahaṇato paṭṭhāya sāyaṃ pātañca paṇṇākārasatāni pāpuṇanti, suppavāsā sampattiṃ gacchati. Atha naṃ puññavīmaṃsanatthaṃ hatthena bījapacchiṃ phusāpenti, ekekabījato salākasatampi salākasahassampi nigacchati. Ekakarīsakhettato paññāsampi saṭṭhipi sakaṭāni uppajjanti. Koṭṭhapūraṇakālepi koṭṭhadvāraṃ hatthena phusāpenti, rājadhītāya puññena gaṇhantānaṃ gahitagahitaṭṭhānaṃ puna pūrati. Paripuṇṇabhattakumbhitopi ‘‘rājadhītāya puñña’’nti vatvā yassa kassaci dentānaṃ yāva na ukkaḍḍhanti, na tāva bhattaṃ khīyati. Dārake kucchigateyeva satta vassāni atikkamiṃsu.
க³ப்³பே⁴ பன பரிபக்கே ஸத்தாஹங் மஹாது³க்க²ங் அனுபோ⁴ஸி. ஸா ஸாமிகங் ஆமந்தெத்வா ‘‘புரே மரணா ஜீவமானாவ தா³னங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஸத்து² ஸந்திகங் பேஸேஸி – ‘‘க³ச்ச² இமங் பவத்திங் ஸத்து² ஆரோசெத்வா ஸத்தா²ரங் நிமந்தேஹி, யஞ்ச ஸத்தா² வதே³தி, தங் ஸாது⁴கங் உபலக்கெ²த்வா ஆக³ந்த்வா மய்ஹங் கதே²ஹீ’’தி. ஸோ க³ந்த்வா தஸ்ஸா ஸாஸனங் ப⁴க³வதோ ஆரோசேஸி. ஸத்தா² ‘‘ஸுகி²னீ ஹோது ஸுப்பவாஸா கோலியதீ⁴தா, ஸுகி²னீ அரோகா³ அரோக³ங் புத்தங் விஜாயதூ’’தி ஆஹ. ராஜா தங் ஸுத்வா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா அந்தோகா³மாபி⁴முகோ² பாயாஸி. தஸ்ஸ புரே ஆக³மனாயேவ ஸுப்பவாஸாய குச்சி²தோ த⁴மகரணா உத³கங் விய க³ப்³போ⁴ நிக்க²மி, பரிவாரெத்வா நிஸின்னஜனோ அஸ்ஸுமுகோ²வ ஹஸிதுங் ஆரத்³தோ⁴. ஹட்ட²துட்டோ² மஹாஜனோ ரஞ்ஞோ புத்தஸாஸனங் ஆரோசேதுங் அக³மாஸி.
Gabbhe pana paripakke sattāhaṃ mahādukkhaṃ anubhosi. Sā sāmikaṃ āmantetvā ‘‘pure maraṇā jīvamānāva dānaṃ dassāmī’’ti satthu santikaṃ pesesi – ‘‘gaccha imaṃ pavattiṃ satthu ārocetvā satthāraṃ nimantehi, yañca satthā vadeti, taṃ sādhukaṃ upalakkhetvā āgantvā mayhaṃ kathehī’’ti. So gantvā tassā sāsanaṃ bhagavato ārocesi. Satthā ‘‘sukhinī hotu suppavāsā koliyadhītā, sukhinī arogā arogaṃ puttaṃ vijāyatū’’ti āha. Rājā taṃ sutvā bhagavantaṃ abhivādetvā antogāmābhimukho pāyāsi. Tassa pure āgamanāyeva suppavāsāya kucchito dhamakaraṇā udakaṃ viya gabbho nikkhami, parivāretvā nisinnajano assumukhova hasituṃ āraddho. Haṭṭhatuṭṭho mahājano rañño puttasāsanaṃ ārocetuṃ agamāsi.
ராஜா தேஸங் இங்கி³தங் தி³ஸ்வாவ ‘‘த³ஸப³லேன கதி²தகதா² நிப்ப²ன்னா மஞ்ஞே’’தி சிந்தேஸி. ஸோ ஆக³ந்த்வா ஸத்து² ஸாஸனங் ராஜதீ⁴தாய ஆரோசேஸி. ராஜதீ⁴தா ‘‘தயா நிமந்திதங் ஜீவிதப⁴த்தமேவ மங்க³லப⁴த்தங் ப⁴விஸ்ஸதி, க³ச்ச² ஸத்தாஹங் த³ஸப³லங் நிமந்தேஹீ’’தி. ராஜா ததா² அகாஸி. ஸத்தாஹங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் பவத்தயிங்ஸு. தா³ரகோ ஸப்³பே³ஸங் ஞாதீனங் ஸந்தத்தசித்தங் நிப்³பா³பெந்தோ ஜாதோதி ஸீவலிதா³ரகோத்வேவஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ ஸத்த வஸ்ஸானி க³ப்³பே⁴ வஸிதத்தா ஜாதகாலதோ பட்டா²ய ஸப்³ப³கம்மக்க²மோ அஹோஸி. த⁴ம்மஸேனாபதி ஸாரிபுத்தோ ஸத்தமே தி³வஸே தேன ஸத்³தி⁴ங் கதா²ஸல்லாபங் அகாஸி. ஸத்தா²பி த⁴ம்மபதே³ கா³த²ங் அபா⁴ஸி –
Rājā tesaṃ iṅgitaṃ disvāva ‘‘dasabalena kathitakathā nipphannā maññe’’ti cintesi. So āgantvā satthu sāsanaṃ rājadhītāya ārocesi. Rājadhītā ‘‘tayā nimantitaṃ jīvitabhattameva maṅgalabhattaṃ bhavissati, gaccha sattāhaṃ dasabalaṃ nimantehī’’ti. Rājā tathā akāsi. Sattāhaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ pavattayiṃsu. Dārako sabbesaṃ ñātīnaṃ santattacittaṃ nibbāpento jātoti sīvalidārakotvevassa nāmaṃ akaṃsu. So satta vassāni gabbhe vasitattā jātakālato paṭṭhāya sabbakammakkhamo ahosi. Dhammasenāpati sāriputto sattame divase tena saddhiṃ kathāsallāpaṃ akāsi. Satthāpi dhammapade gāthaṃ abhāsi –
‘‘யோமங் பலிபத²ங் து³க்³க³ங், ஸங்ஸாரங் மோஹமச்சகா³;
‘‘Yomaṃ palipathaṃ duggaṃ, saṃsāraṃ mohamaccagā;
திண்ணோ பாரங்க³தோ ஜா²யீ, அனேஜோ அகத²ங்கதீ²;
Tiṇṇo pāraṅgato jhāyī, anejo akathaṃkathī;
அனுபாதா³ய நிப்³பு³தோ, தமஹங் ப்³ரூமி ப்³ராஹ்மண’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 414);
Anupādāya nibbuto, tamahaṃ brūmi brāhmaṇa’’nti. (dha. pa. 414);
அத² நங் தே²ரோ ஏவமாஹ – ‘‘கிங் பன தயா ஏவரூபங் து³க்க²ராஸிங் அனுப⁴வித்வா பப்³ப³ஜிதுங் ந வட்டதீ’’தி? லப⁴மானோ பப்³ப³ஜெய்யங், ப⁴ந்தேதி. ஸுப்பவாஸா தங் தா³ரகங் தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் நு கோ² மே புத்தோ த⁴ம்மஸேனாபதினா ஸத்³தி⁴ங் கதே²தீ’’தி தே²ரங் உபஸங்கமித்வா புச்சி² – ‘‘மய்ஹங் புத்தோ தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் கிங் கதே²தி, ப⁴த³ந்தே’’தி? அத்தனா அனுபூ⁴தங் க³ப்³ப⁴வாஸது³க்க²ங் கதெ²த்வா தும்ஹேஹி அனுஞ்ஞாதோ பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி வத³தீதி. ஸாது⁴, ப⁴ந்தே, பப்³பா³ஜேத² நந்தி. தே²ரோ தங் விஹாரங் நெத்வா தசபஞ்சககம்மட்டா²னங் த³த்வா பப்³பா³ஜெந்தோ, ‘‘ஸீவலி, ந துய்ஹங் அஞ்ஞேன ஓவாதே³ன கம்மங் அத்தி², தயா ஸத்த வஸ்ஸானி அனுபூ⁴தது³க்க²மேவ பச்சவெக்கா²ஹீ’’தி. ப⁴ந்தே, பப்³பா³ஜனமேவ தும்ஹாகங் பா⁴ரோ, யங் பன மயா காதுங் ஸக்கா, தமஹங் ஜானிஸ்ஸாமீதி. ஸோ பட²மகேஸவட்டியா ஓஹாரிதக்க²ணேயேவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, து³தியாய ஓஹாரிதக்க²ணே ஸகதா³கா³மிப²லே, ததியாய அனாகா³மிப²லே. ஸப்³பே³ஸங்யேவ பன கேஸானங் ஓரோபனஞ்ச அரஹத்தஸச்சி²கிரியா ச அபச்சா² அபுரிமா அஹோஸி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ பட்டா²ய பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ சத்தாரோ பச்சயா யதி³ச்ச²கங் உப்பஜ்ஜந்தி. ஏவங் எத்த² வத்து² ஸமுட்டி²தங்.
Atha naṃ thero evamāha – ‘‘kiṃ pana tayā evarūpaṃ dukkharāsiṃ anubhavitvā pabbajituṃ na vaṭṭatī’’ti? Labhamāno pabbajeyyaṃ, bhanteti. Suppavāsā taṃ dārakaṃ therena saddhiṃ kathentaṃ disvā ‘‘kiṃ nu kho me putto dhammasenāpatinā saddhiṃ kathetī’’ti theraṃ upasaṅkamitvā pucchi – ‘‘mayhaṃ putto tumhehi saddhiṃ kiṃ katheti, bhadante’’ti? Attanā anubhūtaṃ gabbhavāsadukkhaṃ kathetvā tumhehi anuññāto pabbajissāmīti vadatīti. Sādhu, bhante, pabbājetha nanti. Thero taṃ vihāraṃ netvā tacapañcakakammaṭṭhānaṃ datvā pabbājento, ‘‘sīvali, na tuyhaṃ aññena ovādena kammaṃ atthi, tayā satta vassāni anubhūtadukkhameva paccavekkhāhī’’ti. Bhante, pabbājanameva tumhākaṃ bhāro, yaṃ pana mayā kātuṃ sakkā, tamahaṃ jānissāmīti. So paṭhamakesavaṭṭiyā ohāritakkhaṇeyeva sotāpattiphale patiṭṭhāsi, dutiyāya ohāritakkhaṇe sakadāgāmiphale, tatiyāya anāgāmiphale. Sabbesaṃyeva pana kesānaṃ oropanañca arahattasacchikiriyā ca apacchā apurimā ahosi. Tassa pabbajitadivasato paṭṭhāya bhikkhusaṅghassa cattāro paccayā yadicchakaṃ uppajjanti. Evaṃ ettha vatthu samuṭṭhitaṃ.
அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஸாவத்தி²ங் அக³மாஸி. தே²ரோ ஸத்தா²ரங் அபி⁴வாதெ³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, மய்ஹங் புஞ்ஞங் வீமங்ஸிஸ்ஸாமி, பஞ்ச மே பி⁴க்கு²ஸதானி தே³தா²’’தி ஆஹ . க³ண்ஹ, ஸீவலீதி. ஸோ பஞ்சஸதே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா ஹிமவந்தாபி⁴முக²ங் க³ச்ச²ந்தோ அடவிமக்³க³ங் க³ச்ச²தி. தஸ்ஸ பட²மங் தி³ட்டா² நிக்³ரோதே⁴ அதி⁴வத்தா² தே³வதா ஸத்த தி³வஸானி தா³னங் அதா³ஸி. இதி ஸோ –
Aparabhāge satthā sāvatthiṃ agamāsi. Thero satthāraṃ abhivādetvā, ‘‘bhante, mayhaṃ puññaṃ vīmaṃsissāmi, pañca me bhikkhusatāni dethā’’ti āha . Gaṇha, sīvalīti. So pañcasate bhikkhū gahetvā himavantābhimukhaṃ gacchanto aṭavimaggaṃ gacchati. Tassa paṭhamaṃ diṭṭhā nigrodhe adhivatthā devatā satta divasāni dānaṃ adāsi. Iti so –
‘‘நிக்³ரோத⁴ங் பட²மங் பஸ்ஸி, து³தியங் பண்ட³வபப்³ப³தங்;
‘‘Nigrodhaṃ paṭhamaṃ passi, dutiyaṃ paṇḍavapabbataṃ;
ததியங் அசிரவதியங், சதுத்த²ங் வரஸாக³ரங்.
Tatiyaṃ aciravatiyaṃ, catutthaṃ varasāgaraṃ.
‘‘பஞ்சமங் ஹிமவந்தங் ஸோ, ச²ட்ட²ங் ச²த்³த³ந்துபாக³மி;
‘‘Pañcamaṃ himavantaṃ so, chaṭṭhaṃ chaddantupāgami;
ஸத்தமங் க³ந்த⁴மாத³னங், அட்ட²மங் அத² ரேவத’’ந்தி.
Sattamaṃ gandhamādanaṃ, aṭṭhamaṃ atha revata’’nti.
ஸப்³ப³ட்டா²னேஸு ஸத்த ஸத்த தி³வஸானேவ தா³னங் அத³ங்ஸு. க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தே பன நாக³த³த்ததே³வராஜா நாம ஸத்ததி³வஸேஸு ஏகதி³வஸங் கீ²ரபிண்ட³பாதங் அதா³ஸி, ஏகதி³வஸங் ஸப்பிபிண்ட³பாதங் அதா³ஸி. பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ ஆஹ – ‘‘ஆவுஸோ, இமஸ்ஸ தே³வரஞ்ஞோ நேவ தே⁴னுயோ து³ய்ஹமானா பஞ்ஞாயந்தி, ந த³தி⁴னிம்மத²னங், குதோ தே, தே³வராஜ, இமங் உப்பஜ்ஜதீ’’தி? ‘‘ப⁴ந்தே, கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ காலே கீ²ரஸலாகப⁴த்ததா³னஸ்ஸேதங் ப²ல’’ந்தி தே³வராஜா ஆஹ. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² க²தி³ரவனியரேவதஸ்ஸ பச்சுக்³க³மனங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் அத்தனோ ஸாஸனே லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sabbaṭṭhānesu satta satta divasāneva dānaṃ adaṃsu. Gandhamādanapabbate pana nāgadattadevarājā nāma sattadivasesu ekadivasaṃ khīrapiṇḍapātaṃ adāsi, ekadivasaṃ sappipiṇḍapātaṃ adāsi. Bhikkhusaṅgho āha – ‘‘āvuso, imassa devarañño neva dhenuyo duyhamānā paññāyanti, na dadhinimmathanaṃ, kuto te, devarāja, imaṃ uppajjatī’’ti? ‘‘Bhante, kassapadasabalassa kāle khīrasalākabhattadānassetaṃ phala’’nti devarājā āha. Aparabhāge satthā khadiravaniyarevatassa paccuggamanaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ attano sāsane lābhaggayasaggappattānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
வக்கலித்தே²ரவத்து²
Vakkalittheravatthu
208. த³ஸமே ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானந்தி ஸத்³தா⁴ய அதி⁴முத்தானங், ப³லவஸத்³தா⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் வக்கலித்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அஞ்ஞேஸங் ஹி ஸத்³தா⁴ வட்³டே⁴தப்³பா³ ஹோதி, தே²ரஸ்ஸ பன ஹாபேதப்³பா³ ஜாதா. தஸ்மா ஸோ ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³கோ³தி வுத்தோ. வக்கலீதி பனஸ்ஸ நாமங்.
208. Dasame saddhādhimuttānanti saddhāya adhimuttānaṃ, balavasaddhānaṃ bhikkhūnaṃ vakkalitthero aggoti dasseti. Aññesaṃ hi saddhā vaḍḍhetabbā hoti, therassa pana hāpetabbā jātā. Tasmā so saddhādhimuttānaṃ aggoti vutto. Vakkalīti panassa nāmaṃ.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே வுத்தனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி வுத்தனயேனேவ ஸத்தா²ரங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹம்பி இமினா அதி⁴காரகம்மேன தும்ஹேஹி ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் ஏதத³க்³கே³ ட²பிதபி⁴க்கு² விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi atīte padumuttarabuddhakāle vuttanayeneva vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ saddhādhimuttānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti vuttanayeneva satthāraṃ nimantetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā dasabalaṃ vanditvā, ‘‘bhante, ahampi iminā adhikārakammena tumhehi saddhādhimuttānaṃ etadagge ṭhapitabhikkhu viya anāgate ekassa buddhassa sāsane saddhādhimuttānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā tassa anantarāyaṃ disvā byākaritvā pakkāmi.
ஸோபி யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் ஸத்து²காலே ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, வக்கலீதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வுத்³தி⁴ப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா த³ஸப³லங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதங் ஸாவத்தி²யங் சரந்தங் தி³ஸ்வா ஸத்து² ஸரீரஸம்பத்திங் ஓலோகெந்தோ ஸரீரஸம்பத்தித³ஸ்ஸனேன அதித்தோ த³ஸப³லேன ஸத்³தி⁴ங்யேவ விசரதி. விஹாரங் க³ச்ச²ந்தேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா ஸரீரனிப்ப²த்திங் ஓலோகெந்தோவ திட்ட²தி. த⁴ம்மஸபா⁴யங் நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மங் கதெ²ந்தஸ்ஸ ஸம்முக²ட்டா²னே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுணாதி. ஸோ ஸத்³த⁴ங் படிலபி⁴த்வா ‘‘அகா³ரமஜ்ஜே² வஸந்தோ நிப³த்³த⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ த³ஸ்ஸனங் ந லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசித்வா ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜி.
Sopi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ satthukāle sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule paṭisandhiṃ gaṇhi, vakkalītissa nāmaṃ akaṃsu. So vuddhippatto tayo vede uggaṇhitvā dasabalaṃ bhikkhusaṅghaparivutaṃ sāvatthiyaṃ carantaṃ disvā satthu sarīrasampattiṃ olokento sarīrasampattidassanena atitto dasabalena saddhiṃyeva vicarati. Vihāraṃ gacchantena saddhiṃ vihāraṃ gantvā sarīranipphattiṃ olokentova tiṭṭhati. Dhammasabhāyaṃ nisīditvā dhammaṃ kathentassa sammukhaṭṭhāne ṭhito dhammaṃ suṇāti. So saddhaṃ paṭilabhitvā ‘‘agāramajjhe vasanto nibaddhaṃ dasabalassa dassanaṃ na labhissāmī’’ti pabbajjaṃ yācitvā satthu santike pabbaji.
ததோ பட்டா²ய ட²பெத்வா ஆஹாரகரணவேலங் அவஸேஸகாலே யத்த² டி²தேன ஸக்கா த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங், தத்த² டி²தோ யோனிஸோமனஸிகாரங் பஹாய த³ஸப³லங் ஓலோகெந்தோவ விஹரதி. ஸத்தா² தஸ்ஸ ஞாணபரிபாகங் ஆக³மெந்தோ தீ³க⁴ம்பி அத்³தா⁴னங் தஸ்மிங் ரூபத³ஸ்ஸனவஸேனேவ விசரந்தே கிஞ்சி அவத்வா ‘‘இதா³னிஸ்ஸ ஞாணங் பரிபாகக³தங், ஸக்கா ஏதங் போ³தே⁴து’’ந்தி ஞத்வா ஏவமாஹ – ‘‘கிங் தே, வக்கலி, இமினா பூதிகாயேன தி³ட்டே²ன, யோ கோ², வக்கலி, த⁴ம்மங் பஸ்ஸதி, ஸோ மங் பஸ்ஸதி. யோ மங் பஸ்ஸதி, ஸோ த⁴ம்மங் பஸ்ஸதி. த⁴ம்மஞ்ஹி, வக்கலி , பஸ்ஸந்தோ மங் பஸ்ஸதி, மங் பஸ்ஸந்தோ த⁴ம்மங் பஸ்ஸதீ’’தி.
Tato paṭṭhāya ṭhapetvā āhārakaraṇavelaṃ avasesakāle yattha ṭhitena sakkā dasabalaṃ passituṃ, tattha ṭhito yonisomanasikāraṃ pahāya dasabalaṃ olokentova viharati. Satthā tassa ñāṇaparipākaṃ āgamento dīghampi addhānaṃ tasmiṃ rūpadassanavaseneva vicarante kiñci avatvā ‘‘idānissa ñāṇaṃ paripākagataṃ, sakkā etaṃ bodhetu’’nti ñatvā evamāha – ‘‘kiṃ te, vakkali, iminā pūtikāyena diṭṭhena, yo kho, vakkali, dhammaṃ passati, so maṃ passati. Yo maṃ passati, so dhammaṃ passati. Dhammañhi, vakkali , passanto maṃ passati, maṃ passanto dhammaṃ passatī’’ti.
ஸத்த²ரி ஏவங் ஓவத³ந்தேபி தே²ரோ த³ஸப³லஸ்ஸ த³ஸ்ஸனங் பஹாய நேவ அஞ்ஞத்த² க³ந்துங் ஸக்கோதி. ததோ ஸத்தா² ‘‘நாயங் பி⁴க்கு² ஸங்வேக³ங் அலபி⁴த்வா பு³ஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி உபகட்டா²ய வஸ்ஸூபனாயிகாய ராஜக³ஹங் க³ந்த்வா வஸ்ஸூபனாயிகதி³வஸே ‘‘அபேஹி, வக்கலீ’’தி தே²ரங் பணாமேதி. பு³த்³தா⁴ ச நாம ஆதெ³ய்யவசனா ஹொந்தி, தஸ்மா தே²ரோ ஸத்தா²ரங் படிப்ப²ரித்வா டா²துங் அஸக்கொந்தோ தேமாஸங் த³ஸப³லஸ்ஸ ஸம்முகே² ஆக³ந்துங் அவிஸஹந்தோ ‘‘கிங் தா³னி ஸக்கா காதுங், ததா²க³தேனம்ஹி பணாமிதோ, ஸம்முகீ²பா⁴வங் ந லபா⁴மி, கிங் மய்ஹங் ஜீவிதேனா’’தி கி³ஜ்ஜ²கூடபப்³ப³தே பபாதட்டா²னங் அபி⁴ருஹி. ஸத்தா² தஸ்ஸ கிலமனபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அயங் பி⁴க்கு² மம ஸந்திகா அஸ்ஸாஸங் அலப⁴ந்தோ மக்³க³ப²லானங் உபனிஸ்ஸயங் நாஸெய்யா’’தி அத்தானங் த³ஸ்ஸேதுங் ஓபா⁴ஸங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. அத²ஸ்ஸ ஸத்து² தி³ட்ட²காலதோ பட்டா²ய ஏவ மஹந்தங் ஸோகஸல்லங் பஹீனங். ஸத்தா² ஸுக்க²தளாகே ஓக⁴ங் ஆஹரந்தோ விய வக்கலித்தே²ரஸ்ஸ ப³லவபீதிஸோமனஸ்ஸங் உப்பாதே³துங் த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Satthari evaṃ ovadantepi thero dasabalassa dassanaṃ pahāya neva aññattha gantuṃ sakkoti. Tato satthā ‘‘nāyaṃ bhikkhu saṃvegaṃ alabhitvā bujjhissatī’’ti upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya rājagahaṃ gantvā vassūpanāyikadivase ‘‘apehi, vakkalī’’ti theraṃ paṇāmeti. Buddhā ca nāma ādeyyavacanā honti, tasmā thero satthāraṃ paṭippharitvā ṭhātuṃ asakkonto temāsaṃ dasabalassa sammukhe āgantuṃ avisahanto ‘‘kiṃ dāni sakkā kātuṃ, tathāgatenamhi paṇāmito, sammukhībhāvaṃ na labhāmi, kiṃ mayhaṃ jīvitenā’’ti gijjhakūṭapabbate papātaṭṭhānaṃ abhiruhi. Satthā tassa kilamanabhāvaṃ ñatvā ‘‘ayaṃ bhikkhu mama santikā assāsaṃ alabhanto maggaphalānaṃ upanissayaṃ nāseyyā’’ti attānaṃ dassetuṃ obhāsaṃ vissajjesi. Athassa satthu diṭṭhakālato paṭṭhāya eva mahantaṃ sokasallaṃ pahīnaṃ. Satthā sukkhataḷāke oghaṃ āharanto viya vakkalittherassa balavapītisomanassaṃ uppādetuṃ dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ பி⁴க்கு², பஸன்னோ பு³த்³த⁴ஸாஸனே;
‘‘Pāmojjabahulo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;
அதி⁴க³ச்சே² பத³ங் ஸந்தங், ஸங்கா²ரூபஸமங் ஸுக²’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 381);
Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukha’’nti. (dha. pa. 381);
வக்கலித்தே²ரஸ்ஸ ச ‘‘ஏஹி, வக்கலீ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. தே²ரோ ‘‘த³ஸப³லோ மே தி³ட்டோ², ஏஹீதி அவ்ஹாயனம்பி லத்³த⁴’’ந்தி ப³லவபீதிங் உப்பாதெ³த்வா ‘‘குதோ க³ச்சா²மீ’’தி அத்தனோ க³மனபா⁴வங் அஜானித்வாவ த³ஸப³லஸ்ஸ ஸம்முகே² ஆகாஸே பக்க²ந்தி³த்வா பட²மபாதே³ன பப்³ப³தே டி²தோயேவ ஸத்தா²ரா வுத்தகா³த²ங் ஆவஜ்ஜெந்தோ ஆகாஸேயேவ பீதிங் விக்க²ம்பெ⁴த்வா ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பத்வா ததா²க³தங் வந்த³மானோவ ஓதரி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Vakkalittherassa ca ‘‘ehi, vakkalī’’ti hatthaṃ pasāresi. Thero ‘‘dasabalo me diṭṭho, ehīti avhāyanampi laddha’’nti balavapītiṃ uppādetvā ‘‘kuto gacchāmī’’ti attano gamanabhāvaṃ ajānitvāva dasabalassa sammukhe ākāse pakkhanditvā paṭhamapādena pabbate ṭhitoyeva satthārā vuttagāthaṃ āvajjento ākāseyeva pītiṃ vikkhambhetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā tathāgataṃ vandamānova otari. Aparabhāge satthā ariyagaṇamajjhe nisinno theraṃ saddhādhimuttānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
து³தியவக்³க³வண்ணனா.
Dutiyavaggavaṇṇanā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 3. ததியஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 3. Tatiyaetadaggavaggo
209. ததியவக்³க³ஸ்ஸ பட²மே ஸிக்கா²காமானந்தி திஸ்ஸோ ஸிக்கா² காமயமானானங் ஸம்பியாயித்வா ஸிக்க²ந்தானந்தி அத்தோ². ராஹுலோதி அத்தனோ புத்தங் ராஹுலத்தே²ரங் த³ஸ்ஸேதி. தே²ரோ கிர பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ பட்டா²ய பாதோவ உட்ட²ஹந்தோ ஹத்த²பூரங் வாலிகங் உக்கி²பித்வா ‘‘அஹோ வதாஹங் அஜ்ஜ த³ஸப³லஸ்ஸ சேவ ஆசரியுபஜ்ஜா²யானஞ்ச ஸந்திகா எத்தகங் ஓவாத³ஞ்சேவ அனுஸாஸனிஞ்ச லபெ⁴ய்ய’’ந்தி பத்தே²தி. தஸ்மா ஸிக்கா²காமானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோதி.
209. Tatiyavaggassa paṭhame sikkhākāmānanti tisso sikkhā kāmayamānānaṃ sampiyāyitvā sikkhantānanti attho. Rāhuloti attano puttaṃ rāhulattheraṃ dasseti. Thero kira pabbajitadivasato paṭṭhāya pātova uṭṭhahanto hatthapūraṃ vālikaṃ ukkhipitvā ‘‘aho vatāhaṃ ajja dasabalassa ceva ācariyupajjhāyānañca santikā ettakaṃ ovādañceva anusāsaniñca labheyya’’nti pattheti. Tasmā sikkhākāmānaṃ aggo nāma jātoti.
210. து³தியே ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானந்தி ஸத்³தா⁴ய பப்³ப³ஜிதானங். ரட்ட²பாலோதி ரட்ட²ங் பாலேதுங் ஸமத்தோ², பி⁴ன்னங் வா ரட்ட²ங் ஸந்தா⁴ரேதுங் ஸமத்தே² குலே ஜாதோதிபி ரட்ட²பாலோதி ஸங்க²ங் க³தோ. ஸோ ஹி ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ சுத்³த³ஸப⁴த்தச்சே²தே³ கத்வா மாதாபிதரோ பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாபெத்வா பப்³ப³ஜிதோ. தஸ்மா ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
210. Dutiye saddhāpabbajitānanti saddhāya pabbajitānaṃ. Raṭṭhapāloti raṭṭhaṃ pāletuṃ samattho, bhinnaṃ vā raṭṭhaṃ sandhāretuṃ samatthe kule jātotipi raṭṭhapāloti saṅkhaṃ gato. So hi satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho cuddasabhattacchede katvā mātāpitaro pabbajjaṃ anujānāpetvā pabbajito. Tasmā saddhāpabbajitānaṃ aggo nāma jāto.
ராஹுல-ரட்ட²பாலத்தே²ரவத்து²
Rāhula-raṭṭhapālattheravatthu
இமேஸங் பன உபி⁴ன்னம்பி தே²ரானங் பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – ஏதே கிர த்³வேபி அதீதே பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்திங்ஸு. தேஸங் த³ஹரகாலே நாமங் வா கொ³த்தங் வா ந கதி²யதி. வயப்பத்தா பன க⁴ராவாஸே பதிட்டா²ய அத்தனோ அத்தனோ பிது அச்சயேன உபோ⁴பி அத்தனோ அத்தனோ ரதனகொட்டா²கா³ரகம்மிகே பக்கோஸாபெத்வா அபரிமாணங் த⁴னங் தி³ஸ்வா – ‘‘இமங் எத்தகங் த⁴னராஸிங் அய்யகபய்யகாத³யோ அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் க³ஹெத்வா க³ந்துங் நாஸக்கி²ங்ஸு, அம்ஹேஹி தா³னி யேன கேனசி உபாயேன இமங் த⁴னங் க³ஹெத்வா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி தே உபோ⁴பி ஜனா சதூஸு டா²னேஸு கபணத்³தி⁴காதீ³னங் மஹாதா³னங் தா³துங் ஆரத்³தா⁴. ஏகோ அத்தனோ தா³னக்³கே³ ஆக³தாக³தஜனங் புச்சி²த்வா யாகு³க²ஜ்ஜகாதீ³ஸு யஸ்ஸ யங் படிபா⁴தி, தஸ்ஸ தங் அதா³ஸி, தஸ்ஸ தேனேவ காரணேன ஆக³தபாகோதி நாமங் ஜாதங். இதரோ அபுச்சி²த்வாவ க³ஹிதக³ஹிதபா⁴ஜனங் பூரெத்வா பூரெத்வா தே³தி, தஸ்ஸபி தேனேவ காரணேன அனக்³க³பாகோதி நாமங் ஜாதங், அப்பமாணபாகோதி அத்தோ².
Imesaṃ pana ubhinnampi therānaṃ pañhakamme ayamanupubbikathā – ete kira dvepi atīte padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare gahapatimahāsālakule nibbattiṃsu. Tesaṃ daharakāle nāmaṃ vā gottaṃ vā na kathiyati. Vayappattā pana gharāvāse patiṭṭhāya attano attano pitu accayena ubhopi attano attano ratanakoṭṭhāgārakammike pakkosāpetvā aparimāṇaṃ dhanaṃ disvā – ‘‘imaṃ ettakaṃ dhanarāsiṃ ayyakapayyakādayo attanā saddhiṃ gahetvā gantuṃ nāsakkhiṃsu, amhehi dāni yena kenaci upāyena imaṃ dhanaṃ gahetvā gantuṃ vaṭṭatī’’ti te ubhopi janā catūsu ṭhānesu kapaṇaddhikādīnaṃ mahādānaṃ dātuṃ āraddhā. Eko attano dānagge āgatāgatajanaṃ pucchitvā yāgukhajjakādīsu yassa yaṃ paṭibhāti, tassa taṃ adāsi, tassa teneva kāraṇena āgatapākoti nāmaṃ jātaṃ. Itaro apucchitvāva gahitagahitabhājanaṃ pūretvā pūretvā deti, tassapi teneva kāraṇena anaggapākoti nāmaṃ jātaṃ, appamāṇapākoti attho.
தே உபோ⁴பி ஏகதி³வஸங் பாதோவ முக²தோ⁴வனத்த²ங் ப³ஹிகா³மங் அக³மங்ஸு. தஸ்மிங் ஸமயே ஹிமவந்ததோ த்³வே மஹித்³தி⁴கா தாபஸா பி⁴க்கா²சாரத்தா²ய ஆகாஸேன ஆக³ந்த்வா தேஸங் ஸஹாயகானங் அவிதூ³ரே ஓதரித்வா ‘‘மா நோ ஏதே பஸ்ஸிங்ஸூ’’தி ஏகபஸ்ஸே அட்ட²ங்ஸு. தே உபோ⁴பி ஜனா தேஸங் லாபு³பா⁴ஜனாதி³பரிக்கா²ரங் ஸங்விதா⁴ய அந்தோகா³மங் ஸந்தா⁴ய பி⁴க்கா²ய க³தானங் ஸந்திகங் ஆக³ம்ம வந்தி³ங்ஸு. அத² நே தாபஸா ‘‘காய வேலாய ஆக³தத்த² மஹாபுஞ்ஞா’’தி ஆஹங்ஸு. தே ‘‘அது⁴னாவ, ப⁴ந்தே’’தி வத்வா தேஸங் ஹத்த²தோ லாபு³பா⁴ஜனங் க³ஹெத்வா அத்தனோ அத்தனோ கே³ஹங் நெத்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே நிப³த்³த⁴ங் பி⁴க்கா²க³ஹணத்த²ங் படிஞ்ஞங் க³ண்ஹிங்ஸு.
Te ubhopi ekadivasaṃ pātova mukhadhovanatthaṃ bahigāmaṃ agamaṃsu. Tasmiṃ samaye himavantato dve mahiddhikā tāpasā bhikkhācāratthāya ākāsena āgantvā tesaṃ sahāyakānaṃ avidūre otaritvā ‘‘mā no ete passiṃsū’’ti ekapasse aṭṭhaṃsu. Te ubhopi janā tesaṃ lābubhājanādiparikkhāraṃ saṃvidhāya antogāmaṃ sandhāya bhikkhāya gatānaṃ santikaṃ āgamma vandiṃsu. Atha ne tāpasā ‘‘kāya velāya āgatattha mahāpuññā’’ti āhaṃsu. Te ‘‘adhunāva, bhante’’ti vatvā tesaṃ hatthato lābubhājanaṃ gahetvā attano attano gehaṃ netvā bhattakiccapariyosāne nibaddhaṃ bhikkhāgahaṇatthaṃ paṭiññaṃ gaṇhiṃsu.
தேஸு ஏகோ தாபஸோ ஸபரிளாஹகாயதா⁴துகோ ஹோதி. ஸோ அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன மஹாஸமுத்³த³உத³கங் த்³வேதா⁴ கத்வா பத²விந்த⁴ரனாக³ராஜஸ்ஸ ப⁴வனங் க³ந்த்வா தி³வாவிஹாரங் நிஸீத³தி. ஸோ உதுஸப்பாயங் க³ஹெத்வா பச்சாக³ந்த்வா அத்தனோ உபட்டா²கஸ்ஸ கே³ஹே ப⁴த்தானுமோத³னங் கரொந்தோ ‘‘பத²விந்த⁴ரனாக³ப⁴வனங் விய ஹோதூ’’தி வத³தி. அத² நங் ஏகதி³வஸங் உபட்டா²கோ புச்சி² – ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹே அனுமோத³னங் கரொந்தா ‘பத²விந்த⁴ரனாக³ப⁴வனங் விய ஹோதூ’தி வத³த², மயமஸ்ஸ அத்த²ங் ந ஜானாம, கிங் வுத்தங் ஹோதி இத³ங், ப⁴ந்தே’’தி? ஆம, குடும்பி³ய அஹங் ‘‘தும்ஹாகங் ஸம்பத்தி பத²விந்த⁴ரனாக³ராஜஸம்பத்திஸதி³ஸா ஹோதூ’’தி வதா³மீதி. குடும்பி³கோ ததோ பட்டா²ய பத²விந்த⁴ரனாக³ராஜப⁴வனே சித்தங் ட²பேஸி.
Tesu eko tāpaso sapariḷāhakāyadhātuko hoti. So attano ānubhāvena mahāsamuddaudakaṃ dvedhā katvā pathavindharanāgarājassa bhavanaṃ gantvā divāvihāraṃ nisīdati. So utusappāyaṃ gahetvā paccāgantvā attano upaṭṭhākassa gehe bhattānumodanaṃ karonto ‘‘pathavindharanāgabhavanaṃ viya hotū’’ti vadati. Atha naṃ ekadivasaṃ upaṭṭhāko pucchi – ‘‘bhante, tumhe anumodanaṃ karontā ‘pathavindharanāgabhavanaṃ viya hotū’ti vadatha, mayamassa atthaṃ na jānāma, kiṃ vuttaṃ hoti idaṃ, bhante’’ti? Āma, kuṭumbiya ahaṃ ‘‘tumhākaṃ sampatti pathavindharanāgarājasampattisadisā hotū’’ti vadāmīti. Kuṭumbiko tato paṭṭhāya pathavindharanāgarājabhavane cittaṃ ṭhapesi.
இதரோ தாபஸோ தாவதிங்ஸப⁴வனங் க³ந்த்வா ஸுஞ்ஞே ஸேரிஸகவிமானே தி³வாவிஹாரங் கரோதி. ஸோ ஆக³ச்ச²ந்தோ க³ச்ச²ந்தோ ச ஸக்கஸ்ஸ தே³வராஜஸ்ஸ ஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா அத்தனோ உபட்டா²கஸ்ஸ அனுமோத³னங் கரொந்தோ ‘‘ஸக்கவிமானங் விய ஹோதூ’’தி வத³தி. அத² நங் ஸோபி குடும்பி³யோ இதரோ ஸஹாயகோ தங் தாபஸங் விய புச்சி². ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ஸக்கப⁴வனே சித்தங் ட²பேஸி. தே உபோ⁴பி பத்தி²தட்டா²னேஸுயேவ நிப்³ப³த்தா.
Itaro tāpaso tāvatiṃsabhavanaṃ gantvā suññe serisakavimāne divāvihāraṃ karoti. So āgacchanto gacchanto ca sakkassa devarājassa sampattiṃ disvā attano upaṭṭhākassa anumodanaṃ karonto ‘‘sakkavimānaṃ viya hotū’’ti vadati. Atha naṃ sopi kuṭumbiyo itaro sahāyako taṃ tāpasaṃ viya pucchi. So tassa vacanaṃ sutvā sakkabhavane cittaṃ ṭhapesi. Te ubhopi patthitaṭṭhānesuyeva nibbattā.
பத²விந்த⁴ரப⁴வனே நிப்³ப³த்தோ பத²விந்த⁴ரனாக³ராஜா நாம ஜாதோ. ஸோ நிப்³ப³த்தக்க²ணே அத்தனோ அத்தபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘அமனாபஸ்ஸ வத மே டா²னஸ்ஸ குலுபகதாபஸோ வண்ணங் கதே²ஸி, உரேன பரிஸக்கித்வா விசரணட்டா²னமேதங், நூன ஸோ அஞ்ஞங் டா²னங் ந ஜானாதீ’’தி விப்படிஸாரீ அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ தங்க²ணேயேவ அலங்கதபடியத்தானி நாக³னாடகானி ஸப்³ப³தி³ஸாஸு தூரியானி பக்³க³ண்ஹிங்ஸு. ஸோ தஸ்மிங்யேவ க²ணே தங் அத்தபா⁴வங் விஜஹித்வா மாணவகவண்ணீ அஹோஸி. அன்வத்³த⁴மாஸஞ்ச சத்தாரோ மஹாராஜானோ ஸக்கஸ்ஸ உபட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தி. தஸ்மா ஸோபி விரூபக்கே²ன நாக³ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் ஸக்கஸ்ஸ உபட்டா²னங் க³தோ. ஸக்கோ தங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ஸஞ்ஜானி. அத² நங் ஸமீபே ஆக³ந்த்வா டி²தகாலே ‘‘கஹங் நிப்³ப³த்தோஸி ஸம்மா’’தி புச்சி². மா கதே²ஸி, மஹாராஜ, உரேன பரிஸக்கனட்டா²னே நிப்³ப³த்தொம்ஹி, தும்ஹே பன கல்யாணமித்தங் லபி⁴த்தா²தி. ஸம்ம, த்வங் ‘‘அட்டா²னே நிப்³ப³த்தொம்ஹீ’’தி மா விதக்கயி , பது³முத்தரத³ஸப³லோ லோகே நிப்³ப³த்தோ, தஸ்ஸ அதி⁴காரகம்மங் கத்வா இமங்யேவ டா²னங் பத்தே²ஹி, உபோ⁴ ஸுக²ங் வஸிஸ்ஸாமாதி. ஸோ ‘‘ஏவங், தே³வ, கரிஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா பது³முத்தரத³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா அத்தனோ நாக³ப⁴வனே நாக³பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் ஸப்³ப³ரத்திங் ஸக்காரஸம்மானங் ஸஜ்ஜேஸி.
Pathavindharabhavane nibbatto pathavindharanāgarājā nāma jāto. So nibbattakkhaṇe attano attabhāvaṃ disvā ‘‘amanāpassa vata me ṭhānassa kulupakatāpaso vaṇṇaṃ kathesi, urena parisakkitvā vicaraṇaṭṭhānametaṃ, nūna so aññaṃ ṭhānaṃ na jānātī’’ti vippaṭisārī ahosi. Athassa taṃkhaṇeyeva alaṅkatapaṭiyattāni nāganāṭakāni sabbadisāsu tūriyāni paggaṇhiṃsu. So tasmiṃyeva khaṇe taṃ attabhāvaṃ vijahitvā māṇavakavaṇṇī ahosi. Anvaddhamāsañca cattāro mahārājāno sakkassa upaṭṭhānaṃ gacchanti. Tasmā sopi virūpakkhena nāgaraññā saddhiṃ sakkassa upaṭṭhānaṃ gato. Sakko taṃ dūratova āgacchantaṃ disvā sañjāni. Atha naṃ samīpe āgantvā ṭhitakāle ‘‘kahaṃ nibbattosi sammā’’ti pucchi. Mā kathesi, mahārāja, urena parisakkanaṭṭhāne nibbattomhi, tumhe pana kalyāṇamittaṃ labhitthāti. Samma, tvaṃ ‘‘aṭṭhāne nibbattomhī’’ti mā vitakkayi , padumuttaradasabalo loke nibbatto, tassa adhikārakammaṃ katvā imaṃyeva ṭhānaṃ patthehi, ubho sukhaṃ vasissāmāti. So ‘‘evaṃ, deva, karissāmī’’ti gantvā padumuttaradasabalaṃ nimantetvā attano nāgabhavane nāgaparisāya saddhiṃ sabbarattiṃ sakkārasammānaṃ sajjesi.
ஸத்தா² புனதி³வஸே உட்டி²தே அருணே அத்தனோ உபட்டா²கங் ஸுமனத்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘ஸுமன, அஜ்ஜ ததா²க³தோ தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸதி, மா புது²ஜ்ஜனபி⁴க்கூ² ஆக³ச்ச²ந்து, தேபிடகா படிஸம்பி⁴தா³ப்பத்தா ச²ளபி⁴ஞ்ஞாவ ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி. தே²ரோ ஸத்து² வசனங் ஸுத்வா ஸப்³பே³ஸங் ஆரோசேஸி. ஸத்தா²ரா ஸத்³தி⁴ங் ஸதஸஹஸ்ஸா பி⁴க்கூ² ஆகாஸங் பக்க²ந்தி³ங்ஸு. பத²விந்த⁴ரோ நாக³பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ பச்சுக்³க³மனங் ஆக³தோ ஸத்தா²ரங் பரிவாரெத்வா ஸமுத்³த³மத்த²கே மணிவண்ணா ஊமியோ மத்³த³மானங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் ஓலோகெத்வா ஆதி³தோ ஸத்தா²ரங், பரியோஸானே ஸங்க⁴னவகங் ததா²க³தஸ்ஸ புத்தங் உபரேவதஸாமணேரங் நாம ஓலோகெந்தோ ‘‘அனச்ச²ரியோ ஸேஸஸாவகானங் ஏவரூபோ இத்³தா⁴னுபா⁴வோ, இமஸ்ஸ பன தருணபா³லதா³ரகஸ்ஸ ஏவரூபோ இத்³தா⁴னுபா⁴வோ அதிவிய அச்ச²ரியோ’’தி பீதிபாமோஜ்ஜங் உப்பாதே³ஸி.
Satthā punadivase uṭṭhite aruṇe attano upaṭṭhākaṃ sumanattheraṃ āmantesi – ‘‘sumana, ajja tathāgato dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissati, mā puthujjanabhikkhū āgacchantu, tepiṭakā paṭisambhidāppattā chaḷabhiññāva āgacchantū’’ti. Thero satthu vacanaṃ sutvā sabbesaṃ ārocesi. Satthārā saddhiṃ satasahassā bhikkhū ākāsaṃ pakkhandiṃsu. Pathavindharo nāgaparisāya saddhiṃ dasabalassa paccuggamanaṃ āgato satthāraṃ parivāretvā samuddamatthake maṇivaṇṇā ūmiyo maddamānaṃ bhikkhusaṅghaṃ oloketvā ādito satthāraṃ, pariyosāne saṅghanavakaṃ tathāgatassa puttaṃ uparevatasāmaṇeraṃ nāma olokento ‘‘anacchariyo sesasāvakānaṃ evarūpo iddhānubhāvo, imassa pana taruṇabāladārakassa evarūpo iddhānubhāvo ativiya acchariyo’’ti pītipāmojjaṃ uppādesi.
அத²ஸ்ஸ ப⁴வனே த³ஸப³லே நிஸின்னே ஸேஸபி⁴க்கூ²ஸு கோடிதோ பட்டா²ய நிஸீத³ந்தேஸு ஸத்து² ஸம்முக²ட்டா²னேயேவ உபரேவதஸாமணேரஸ்ஸ ஆஸனங் பாபுணி. நாக³ராஜா யாகு³ங் தெ³ந்தோபி க²ஜ்ஜகங் தெ³ந்தோபி ஸகிங் த³ஸப³லங் ஓலோகேதி, ஸகிங் உபரேவதஸாமணேரங். தஸ்ஸ கிர ஸரீரே ஸத்து² ஸரீரே விய த்³வத்திங்ஸ மஹாபுரிஸலக்க²ணானி பஞ்ஞாயந்தி. ததோ நாக³ராஜா ‘‘அயங் ஸாமணேரோ பு³த்³தா⁴னங் ஸதி³ஸோ பஞ்ஞாயதி, கிங் நு கோ² ஹோதீ’’தி அவிதூ³ரே நிஸின்னங் அஞ்ஞதரங் பி⁴க்கு²ங் புச்சி² – ‘‘அயங், ப⁴ந்தே, ஸாமணேரோ த³ஸப³லஸ்ஸ கிங் ஹோதீ’’தி? புத்தோ, மஹாராஜாதி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘மஹா வதாயங் பி⁴க்கு², ஏவரூபஸ்ஸ ஸோப⁴க்³க³ப்பத்தஸ்ஸ ததா²க³தஸ்ஸ புத்தபா⁴வங் லபி⁴. ஸரீரம்பிஸ்ஸ ஏகதே³ஸேன பு³த்³தா⁴னங் ஸரீரஸதி³ஸங் பஞ்ஞாயதி, மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமஸ்ஸ அதி⁴காரகம்மஸ்ஸானுபா⁴வேன அயங் உபரேவதோ விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ புத்தோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ புத்தோ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
Athassa bhavane dasabale nisinne sesabhikkhūsu koṭito paṭṭhāya nisīdantesu satthu sammukhaṭṭhāneyeva uparevatasāmaṇerassa āsanaṃ pāpuṇi. Nāgarājā yāguṃ dentopi khajjakaṃ dentopi sakiṃ dasabalaṃ oloketi, sakiṃ uparevatasāmaṇeraṃ. Tassa kira sarīre satthu sarīre viya dvattiṃsa mahāpurisalakkhaṇāni paññāyanti. Tato nāgarājā ‘‘ayaṃ sāmaṇero buddhānaṃ sadiso paññāyati, kiṃ nu kho hotī’’ti avidūre nisinnaṃ aññataraṃ bhikkhuṃ pucchi – ‘‘ayaṃ, bhante, sāmaṇero dasabalassa kiṃ hotī’’ti? Putto, mahārājāti. So cintesi – ‘‘mahā vatāyaṃ bhikkhu, evarūpassa sobhaggappattassa tathāgatassa puttabhāvaṃ labhi. Sarīrampissa ekadesena buddhānaṃ sarīrasadisaṃ paññāyati, mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti sattāhaṃ mahādānaṃ datvā, ‘‘bhante, ahaṃ imassa adhikārakammassānubhāvena ayaṃ uparevato viya anāgate ekassa buddhassa putto bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā ‘‘anāgate gotamabuddhassa putto bhavissasī’’ti byākaritvā pakkāmi.
பத²விந்த⁴ரோபி புன அத்³த⁴மாஸே ஸம்பத்தே விரூபக்கே²ன ஸத்³தி⁴ங் ஸக்கஸ்ஸ உபட்டா²னங் க³தோ. அத² நங் ஸமீபே டி²தங் ஸக்கோ புச்சி² – ‘‘பத்தி²தோ தே, ஸம்ம, அயங் தே³வலோகோ’’தி? ந பத்தி²தோ மஹாராஜாதி. கிங் தோ³ஸங் அத்³த³ஸாதி? தோ³ஸோ நத்தி², மஹாராஜ, அஹங் பன த³ஸப³லஸ்ஸ புத்தங் உபரேவதஸாமணேரங் பஸ்ஸிங். தஸ்ஸ மே தி³ட்ட²காலதோ பட்டா²ய அஞ்ஞத்த² சித்தங் ந நமி, ஸ்வாஹங் ‘‘அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஏவரூபோ புத்தோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸிங். த்வம்பி, மஹாராஜ, ஏகங் பத்த²னங் கரோஹி, தே மயங் நிப்³ப³த்தட்டா²னே ந வினா ப⁴விஸ்ஸாமாதி. ஸக்கோ தஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ஏகங் மஹானுபா⁴வங் பி⁴க்கு²ங் தி³ஸ்வா ‘‘கதரகுலா நு கோ² நிக்க²மித்வா அயங் குலபுத்தோ பப்³ப³ஜிதோ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘அயங் பி⁴ன்னங் ரட்ட²ங் ஸந்தா⁴ரேதுங் ஸமத்த²ஸ்ஸ குலஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா சுத்³த³ஸ ப⁴த்தச்சே²தே³ கத்வா மாதாபிதரோ பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாபெத்வா பப்³ப³ஜிதோ’’தி அஞ்ஞாஸி. ஞத்வா ச பன அஜானந்தோ விய த³ஸப³லங் புச்சி²த்வா ஸத்தாஹங் மஹாஸக்காரங் கத்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமஸ்ஸ கல்யாணகம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன தும்ஹாகங் ஸாஸனே அயங் குலபுத்தோ விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ‘‘த்வங், மஹாராஜ, அனாக³தே கோ³தமஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி. ஸக்கோபி அத்தனோ தே³வபுரமேவ க³தோ.
Pathavindharopi puna addhamāse sampatte virūpakkhena saddhiṃ sakkassa upaṭṭhānaṃ gato. Atha naṃ samīpe ṭhitaṃ sakko pucchi – ‘‘patthito te, samma, ayaṃ devaloko’’ti? Na patthito mahārājāti. Kiṃ dosaṃ addasāti? Doso natthi, mahārāja, ahaṃ pana dasabalassa puttaṃ uparevatasāmaṇeraṃ passiṃ. Tassa me diṭṭhakālato paṭṭhāya aññattha cittaṃ na nami, svāhaṃ ‘‘anāgate ekassa buddhassa evarūpo putto bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsiṃ. Tvampi, mahārāja, ekaṃ patthanaṃ karohi, te mayaṃ nibbattaṭṭhāne na vinā bhavissāmāti. Sakko tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā ekaṃ mahānubhāvaṃ bhikkhuṃ disvā ‘‘katarakulā nu kho nikkhamitvā ayaṃ kulaputto pabbajito’’ti āvajjento ‘‘ayaṃ bhinnaṃ raṭṭhaṃ sandhāretuṃ samatthassa kulassa putto hutvā cuddasa bhattacchede katvā mātāpitaro pabbajjaṃ anujānāpetvā pabbajito’’ti aññāsi. Ñatvā ca pana ajānanto viya dasabalaṃ pucchitvā sattāhaṃ mahāsakkāraṃ katvā, ‘‘bhante, ahaṃ imassa kalyāṇakammassa nissandena tumhākaṃ sāsane ayaṃ kulaputto viya anāgate ekassa buddhassa sāsane saddhāpabbajitānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā ‘‘tvaṃ, mahārāja, anāgate gotamassa buddhassa sāsane saddhāpabbajitānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākaritvā pakkāmi. Sakkopi attano devapurameva gato.
தே உபோ⁴பி நிப்³ப³த்தட்டா²னதோ சவித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தா அனேகஸஹஸ்ஸகப்பே அதிக்கமிங்ஸு. இதோ பன த்³வானவுதிகப்பமத்த²கே பு²ஸ்ஸோ நாம பு³த்³தோ⁴ லோகே உத³பாதி³. தஸ்ஸ பிதா மஹிந்தோ³ நாம ராஜா அஹோஸி, வேமாதிகா தயோ கனிட்ட²பா⁴தரோ. ராஜா தி³வஸே தி³வஸே ‘‘மய்ஹங்யேவ பு³த்³தோ⁴ மய்ஹங் த⁴ம்மோ மய்ஹங் ஸங்கோ⁴’’தி மமாயந்தோ ஸயமேவ த³ஸப³லங் நிப³த்³த⁴ங் போ⁴ஜனங் போ⁴ஜேதி.
Te ubhopi nibbattaṭṭhānato cavitvā devamanussesu saṃsarantā anekasahassakappe atikkamiṃsu. Ito pana dvānavutikappamatthake phusso nāma buddho loke udapādi. Tassa pitā mahindo nāma rājā ahosi, vemātikā tayo kaniṭṭhabhātaro. Rājā divase divase ‘‘mayhaṃyeva buddho mayhaṃ dhammo mayhaṃ saṅgho’’ti mamāyanto sayameva dasabalaṃ nibaddhaṃ bhojanaṃ bhojeti.
அத²ஸ்ஸ ஏகதி³வஸங் பச்சந்தோ குபிதோ. ஸோ புத்தே ஆமந்தேஸி – ‘‘தாதா, பச்சந்தோ குபிதோ , தும்ஹேஹி வா மயா வா க³ந்தப்³ப³ங். யதி³ அஹங் க³ச்சா²மி, தும்ஹேஹி இமினா நியாமேன த³ஸப³லோ பரிசரிதப்³போ³’’தி. தே தயோபி ஏகப்பஹாரேனேவ ஆஹங்ஸு – ‘‘தாத, தும்ஹாகங் க³மனகிச்சங் நத்தி², மயங் சோரே வித⁴மிஸ்ஸாமா’’தி பிதரங் வந்தி³த்வா பச்சந்தங் க³ந்த்வா சோரே வித⁴மித்வா விஜிதஸங்கா³மா ஹுத்வா நிவத்திங்ஸு. தே அந்தராமக்³கே³ பாத³மூலிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் மந்தயிங்ஸு – ‘‘தாதா, அம்ஹாகங் க³தக்க²ணேயேவ பிதா வரங் த³ஸ்ஸதி, கதரங் வரங் க³ண்ஹாமா’’தி? அய்யா, தும்ஹாகங் பிது அச்சயேன து³ல்லப⁴ங் நாம நத்தி², தும்ஹாகங் பன ஜெட்ட²பா⁴திகங் பு²ஸ்ஸபு³த்³த⁴ங் படிஜக்³க³னவரங் க³ண்ஹதா²’’தி ஆஹங்ஸு. தே ‘‘கல்யாணங் தும்ஹேஹி வுத்த’’ந்தி ஸப்³பே³பி ஏகசித்தா ஹுத்வா க³ந்த்வா பிதரங் அத்³த³ஸங்ஸு. ததா³ பிதா தேஸங் பஸீதி³த்வா வரங் அதா³ஸி. தே ‘‘தேமாஸங் ததா²க³தங் படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமா’’தி வரங் யாசிங்ஸு. ராஜா ‘‘அயங் தா³துங் ந ஸக்கா, அஞ்ஞங் வரங் க³ண்ஹதா²’’தி ஆஹ. தாத, அம்ஹாகங் அஞ்ஞேன வரேன கிச்சங் நத்தி², ஸசே தும்ஹே தா³துகாமா, ஏதங்யேவ நோ வரங் தே³தா²தி. ராஜா தேஸு புனப்புனங் கதெ²ந்தேஸு அத்தனா படிஞ்ஞாதத்தா ‘‘ந ஸக்கா ந தா³து’’ந்தி சிந்தெத்வா ஆஹ – ‘‘தாதா, அஹங் தும்ஹாகங் வரங் தே³மி, அபிச கோ² பன பு³த்³தா⁴ நாம து³ராஸதா³ ஹொந்தி ஸீஹா விய ஏகசரா, த³ஸப³லங் படிஜக்³க³ந்தா அப்பமத்தா ப⁴வெய்யாதா²’’தி.
Athassa ekadivasaṃ paccanto kupito. So putte āmantesi – ‘‘tātā, paccanto kupito , tumhehi vā mayā vā gantabbaṃ. Yadi ahaṃ gacchāmi, tumhehi iminā niyāmena dasabalo paricaritabbo’’ti. Te tayopi ekappahāreneva āhaṃsu – ‘‘tāta, tumhākaṃ gamanakiccaṃ natthi, mayaṃ core vidhamissāmā’’ti pitaraṃ vanditvā paccantaṃ gantvā core vidhamitvā vijitasaṅgāmā hutvā nivattiṃsu. Te antarāmagge pādamūlikehi saddhiṃ mantayiṃsu – ‘‘tātā, amhākaṃ gatakkhaṇeyeva pitā varaṃ dassati, kataraṃ varaṃ gaṇhāmā’’ti? Ayyā, tumhākaṃ pitu accayena dullabhaṃ nāma natthi, tumhākaṃ pana jeṭṭhabhātikaṃ phussabuddhaṃ paṭijagganavaraṃ gaṇhathā’’ti āhaṃsu. Te ‘‘kalyāṇaṃ tumhehi vutta’’nti sabbepi ekacittā hutvā gantvā pitaraṃ addasaṃsu. Tadā pitā tesaṃ pasīditvā varaṃ adāsi. Te ‘‘temāsaṃ tathāgataṃ paṭijaggissāmā’’ti varaṃ yāciṃsu. Rājā ‘‘ayaṃ dātuṃ na sakkā, aññaṃ varaṃ gaṇhathā’’ti āha. Tāta, amhākaṃ aññena varena kiccaṃ natthi, sace tumhe dātukāmā, etaṃyeva no varaṃ dethāti. Rājā tesu punappunaṃ kathentesu attanā paṭiññātattā ‘‘na sakkā na dātu’’nti cintetvā āha – ‘‘tātā, ahaṃ tumhākaṃ varaṃ demi, apica kho pana buddhā nāma durāsadā honti sīhā viya ekacarā, dasabalaṃ paṭijaggantā appamattā bhaveyyāthā’’ti.
தே சிந்தயிங்ஸு – ‘‘அம்ஹேஹி ததா²க³தங் படிஜக்³க³ந்தேஹி அனுச்ச²விகங் கத்வா படிஜக்³கி³துங் வட்டதீ’’தி ஸப்³பே³பி ஏகசித்தா ஹுத்வா த³ஸஸீலானி ஸமாதா³ய நிராமக³ந்தா⁴ ஹுத்வா ஸத்து² தா³னக்³க³பரிவஹனகே தயோ புரிஸே ட²பயிங்ஸு. தேஸு ஏகோ த⁴னத⁴ஞ்ஞுப்பாத³கோ அஹோஸி, ஏகோ மாபகோ, ஏகோ தா³னஸங்விதா⁴யகோ. தேஸு த⁴னத⁴ஞ்ஞுப்பாத³கோ பச்சுப்பன்னே பி³ம்பி³ஸாரோ மஹாராஜா ஜாதோ, மாபகோ விஸாகோ² உபாஸகோ, தா³னஸங்விதா⁴யகோ ரட்ட²பாலத்தே²ரோதி. ஸோ தத்த² யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வபுரே நிப்³ப³த்தோ. அயங் பன ராஹுலத்தே²ரோ நாம கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ ஜெட்ட²புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, பத²விந்த⁴ரகுமாரோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸ ஸத்த ப⁴கி³னியோ அஹேஸுங். தா த³ஸப³லஸ்ஸ ஸத்த பரிவேணானி காரயிங்ஸு. பத²விந்த⁴ரோ ஓபரஜ்ஜங் லபி⁴. ஸோ தா ப⁴கி³னியோ ஆஹ – ‘‘தும்ஹேஹி காரிதபரிவேணேஸு மய்ஹம்பி ஏகங் தே³தா²’’தி. பா⁴திக, தும்ஹே உபராஜட்டா²னே டி²தா, தும்ஹேஹி நாம அம்ஹாகங் தா³தப்³ப³ங், தும்ஹே அஞ்ஞங் பரிவேணங் கரோதா²தி. ஸோ தாஸங் வசனங் ஸுத்வா பஞ்ச விஹாரஸதானி காரேஸி. பஞ்ச பரிவேணஸதானீதிபி வத³ந்தி. ஸோ தத்த² யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வபுரே நிப்³ப³த்தி. இமஸ்மிங் பன பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பத²விந்த⁴ரகுமாரோ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, தஸ்ஸ ஸஹாயகோ குருரட்டே² து²ல்லகொட்டி²தனிக³மே ரட்ட²பாலஸெட்டி²கே³ஹே நிப்³ப³த்தி.
Te cintayiṃsu – ‘‘amhehi tathāgataṃ paṭijaggantehi anucchavikaṃ katvā paṭijaggituṃ vaṭṭatī’’ti sabbepi ekacittā hutvā dasasīlāni samādāya nirāmagandhā hutvā satthu dānaggaparivahanake tayo purise ṭhapayiṃsu. Tesu eko dhanadhaññuppādako ahosi, eko māpako, eko dānasaṃvidhāyako. Tesu dhanadhaññuppādako paccuppanne bimbisāro mahārājā jāto, māpako visākho upāsako, dānasaṃvidhāyako raṭṭhapālattheroti. So tattha yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devapure nibbatto. Ayaṃ pana rāhulatthero nāma kassapadasabalassa kāle kikissa kāsirañño jeṭṭhaputto hutvā nibbatti, pathavindharakumārotissa nāmaṃ akaṃsu. Tassa satta bhaginiyo ahesuṃ. Tā dasabalassa satta pariveṇāni kārayiṃsu. Pathavindharo oparajjaṃ labhi. So tā bhaginiyo āha – ‘‘tumhehi kāritapariveṇesu mayhampi ekaṃ dethā’’ti. Bhātika, tumhe uparājaṭṭhāne ṭhitā, tumhehi nāma amhākaṃ dātabbaṃ, tumhe aññaṃ pariveṇaṃ karothāti. So tāsaṃ vacanaṃ sutvā pañca vihārasatāni kāresi. Pañca pariveṇasatānītipi vadanti. So tattha yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devapure nibbatti. Imasmiṃ pana buddhuppāde pathavindharakumāro amhākaṃ bodhisattassa aggamahesiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi, tassa sahāyako kururaṭṭhe thullakoṭṭhitanigame raṭṭhapālaseṭṭhigehe nibbatti.
அத² அம்ஹாகங் த³ஸப³லோ அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ அனுபுப்³பே³ன கபிலவத்து²ங் ஆக³ந்த்வா ராஹுலகுமாரங் பப்³பா³ஜேஸி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாவிதா⁴னங் பாளியங் (மஹாவ॰ 105) ஆக³தமேவ. ஏவங் பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ பனஸ்ஸ ஸத்தா² அபி⁴ண்ஹஓவாத³வஸேன ராஹுலோவாத³ஸுத்தங் அபா⁴ஸி. ராஹுலோபி பாதோவ வுட்டா²ய ஹத்தே²ன வாலுகங் உக்கி²பித்வா ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ சேவ ஆசரியுபஜ்ஜா²யானஞ்ச ஸந்திகா அஜ்ஜ எத்தகங் ஓவாத³ங் லபெ⁴ய்ய’’ந்தி வத³தி. பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³ ‘‘ஓவாத³க்க²மோ வத ராஹுலஸாமணேரோ பிது அனுச்ச²விகோ புத்தோ’’தி. ஸத்தா² பி⁴க்கூ²னங் சித்தாசாரங் ஞத்வா ‘‘மயி க³தே ஏகா த⁴ம்மதே³ஸனா ச வட்³டி⁴ஸ்ஸதி, ராஹுலஸ்ஸ ச கு³ணோ பாகடோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி க³ந்த்வா த⁴ம்மஸபா⁴யங் பு³த்³தா⁴ஸானே நிஸின்னோ பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘காய நுத்த², பி⁴க்க²வே, ஏதரஹி கதா²ய ஸன்னிஸின்னா’’தி. ராஹுலஸாமணேரஸ்ஸ ஓவாத³க்க²மபா⁴வங் கதே²ம ப⁴க³வாதி. ஸத்தா² இமஸ்மிங் டா²னே ட²த்வா ராஹுலஸ்ஸ கு³ணதீ³பனத்த²ங் மிக³ஜாதகங் ஆஹரித்வா கதே²ஸி –
Atha amhākaṃ dasabalo abhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakko anupubbena kapilavatthuṃ āgantvā rāhulakumāraṃ pabbājesi. Tassa pabbajjāvidhānaṃ pāḷiyaṃ (mahāva. 105) āgatameva. Evaṃ pabbajitassa panassa satthā abhiṇhaovādavasena rāhulovādasuttaṃ abhāsi. Rāhulopi pātova vuṭṭhāya hatthena vālukaṃ ukkhipitvā ‘‘dasabalassa ceva ācariyupajjhāyānañca santikā ajja ettakaṃ ovādaṃ labheyya’’nti vadati. Bhikkhusaṅghamajjhe kathā udapādi ‘‘ovādakkhamo vata rāhulasāmaṇero pitu anucchaviko putto’’ti. Satthā bhikkhūnaṃ cittācāraṃ ñatvā ‘‘mayi gate ekā dhammadesanā ca vaḍḍhissati, rāhulassa ca guṇo pākaṭo bhavissatī’’ti gantvā dhammasabhāyaṃ buddhāsāne nisinno bhikkhū āmantesi – ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti. Rāhulasāmaṇerassa ovādakkhamabhāvaṃ kathema bhagavāti. Satthā imasmiṃ ṭhāne ṭhatvā rāhulassa guṇadīpanatthaṃ migajātakaṃ āharitvā kathesi –
‘‘மிக³ங் திபல்லத்த²மனேகமாயங்,
‘‘Migaṃ tipallatthamanekamāyaṃ,
அட்ட²க்கு²ரங் அட்³ட⁴ரத்தா பபாயிங்;
Aṭṭhakkhuraṃ aḍḍharattā papāyiṃ;
ஏகேன ஸோதேன ச²மா’ஸ்ஸஸந்தோ,
Ekena sotena chamā’ssasanto,
ச²ஹி கலாஹிதிபோ⁴தி பா⁴கி³னெய்யோ’’தி. (ஜா॰ 1.1.16);
Chahi kalāhitibhoti bhāgineyyo’’ti. (jā. 1.1.16);
அத²ஸ்ஸ ஸத்தவஸ்ஸிகஸாமணேரகாலே ‘‘மா ஹேவ கோ² ராஹுலோ த³ஹரபா⁴வேன கீளனத்தா²யபி ஸம்பஜானமுஸா பா⁴ஸெய்யா’’தி அம்ப³லட்டி²யராஹுலோவாத³ங் (ம॰ நி॰ 2.107 ஆத³யோ) தே³ஸேஸி. அட்டா²ரஸவஸ்ஸிகஸாமணேரகாலே ததா²க³தஸ்ஸ பச்ச²தோ பிண்டா³ய பவிஸந்தஸ்ஸ ஸத்து² சேவ அத்தனோ ச ரூபஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா கே³ஹஸிதங் விதக்கங் விதக்கெந்தஸ்ஸ ‘‘யங்கிஞ்சி, ராஹுல, ரூப’’ந்திஆதி³னா நயேன மஹாராஹுலோவாத³ஸுத்தந்தங் (ம॰ நி॰ 2.113) கதே²ஸி. ஸங்யுத்தகே (ஸங்॰ நி॰ 4.121) பன ராஹுலோவாதோ³பி அங்கு³த்தரே (அ॰ நி॰ 4.177) ராஹுலோவாதோ³பி தே²ரஸ்ஸ விபஸ்ஸனாசாரோயேவ. அத²ஸ்ஸ ஸத்தா² ஞாணபரிபாகங் ஞத்வா அவஸ்ஸிகபி⁴க்கு²காலே அந்த⁴வனே நிஸின்னோ சூளராஹுலோவாத³ங் (ம॰ நி॰ 3.416 ஆத³யோ) கதே²ஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ராஹுலத்தே²ரோ கோடிஸதஸஹஸ்ஸதே³வதாஹி ஸத்³தி⁴ங் அரஹத்தங் பாபுணி, ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மிஅனாகா³மிதே³வதானங் க³ணனா நத்தி². அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ அரியஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே ஸிக்கா²காமானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Athassa sattavassikasāmaṇerakāle ‘‘mā heva kho rāhulo daharabhāvena kīḷanatthāyapi sampajānamusā bhāseyyā’’ti ambalaṭṭhiyarāhulovādaṃ (ma. ni. 2.107 ādayo) desesi. Aṭṭhārasavassikasāmaṇerakāle tathāgatassa pacchato piṇḍāya pavisantassa satthu ceva attano ca rūpasampattiṃ disvā gehasitaṃ vitakkaṃ vitakkentassa ‘‘yaṃkiñci, rāhula, rūpa’’ntiādinā nayena mahārāhulovādasuttantaṃ (ma. ni. 2.113) kathesi. Saṃyuttake (saṃ. ni. 4.121) pana rāhulovādopi aṅguttare (a. ni. 4.177) rāhulovādopi therassa vipassanācāroyeva. Athassa satthā ñāṇaparipākaṃ ñatvā avassikabhikkhukāle andhavane nisinno cūḷarāhulovādaṃ (ma. ni. 3.416 ādayo) kathesi. Desanāpariyosāne rāhulatthero koṭisatasahassadevatāhi saddhiṃ arahattaṃ pāpuṇi, sotāpannasakadāgāmianāgāmidevatānaṃ gaṇanā natthi. Atha satthā aparabhāge ariyasaṅghamajjhe nisinno theraṃ imasmiṃ sāsane sikkhākāmānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
ஸத்த²ரி பன குருரட்டே² சாரிகாய நிக்க²மித்வா து²ல்லகொட்டி²தங் அனுப்பத்தே ரட்ட²பாலோ குலபுத்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ மாதாபிதரோ அனுஜானாபெத்வா த³ஸப³லங் உபஸங்கமித்வா ஸத்து² ஆணத்தியா அஞ்ஞதரஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ பட்டா²ய ஸெட்டி²க³ஹபதி பி⁴க்கூ² அத்தனோ நிவேஸனத்³வாரேன க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா ‘‘கிங் தும்ஹாகங் இமஸ்மிங் கே³ஹே கம்மங், ஏகோவ புத்தகோ அஹோஸி, தங் க³ண்ஹித்வா க³தத்த², இதா³னி கிங் கரிஸ்ஸதா²’’தி அக்கோஸதி பரிபா⁴ஸதி. ஸத்தா² அத்³த⁴மாஸங் து²ல்லகொட்டி²தே வஸித்வா புன ஸாவத்தி²மேவ அக³மாஸி. தத்தா²யஸ்மா ரட்ட²பாலோ யோனிஸோ மனஸிகரொந்தோ கம்மங் கத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ஸோ ஸத்தா²ரங் அனுஜானாபெத்வா மாதாபிதரோ த³ஸ்ஸனத்த²ங் து²ல்லகொட்டி²தங் க³ந்த்வா தத்த² ஸபதா³னங் பிண்டா³ய சரந்தோ பிது நிவேஸனே ஆபி⁴தோ³ஸிகங் கும்மாஸங் லபி⁴த்வா தங் அமதங் விய பரிபு⁴ஞ்ஜந்தோ பிதரா நிமந்திதோ அதி⁴வாஸெத்வா து³தியதி³வஸே பிது நிவேஸனே பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா அலங்கதபடியத்தே இத்தி²ஜனே அஸுப⁴ஸஞ்ஞங் உப்பாதெ³த்வா டி²தகோவ த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா ஜியா முத்தோ விய நாராசோ ஆகாஸங் உப்பதித்வா கோரப்³யரஞ்ஞோ மிக³சீரங் க³ந்த்வா மங்க³லஸிலாபட்டே நிஸின்னோ த³ஸ்ஸனத்தா²ய ஆக³தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ சதுபாரிஜுஞ்ஞபடிமண்டி³தங் த⁴ம்மங் (ம॰ நி॰ 2.304) தே³ஸெத்வா அனுபுப்³பே³ன சாரிகங் சரமானோ புன ஸத்து² ஸந்திகங்யேவ ஆக³தோ. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் குலபுத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Satthari pana kururaṭṭhe cārikāya nikkhamitvā thullakoṭṭhitaṃ anuppatte raṭṭhapālo kulaputto satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho mātāpitaro anujānāpetvā dasabalaṃ upasaṅkamitvā satthu āṇattiyā aññatarassa therassa santike pabbaji. Tassa pabbajitadivasato paṭṭhāya seṭṭhigahapati bhikkhū attano nivesanadvārena gacchante disvā ‘‘kiṃ tumhākaṃ imasmiṃ gehe kammaṃ, ekova puttako ahosi, taṃ gaṇhitvā gatattha, idāni kiṃ karissathā’’ti akkosati paribhāsati. Satthā addhamāsaṃ thullakoṭṭhite vasitvā puna sāvatthimeva agamāsi. Tatthāyasmā raṭṭhapālo yoniso manasikaronto kammaṃ katvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. So satthāraṃ anujānāpetvā mātāpitaro dassanatthaṃ thullakoṭṭhitaṃ gantvā tattha sapadānaṃ piṇḍāya caranto pitu nivesane ābhidosikaṃ kummāsaṃ labhitvā taṃ amataṃ viya paribhuñjanto pitarā nimantito adhivāsetvā dutiyadivase pitu nivesane piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā alaṅkatapaṭiyatte itthijane asubhasaññaṃ uppādetvā ṭhitakova dhammaṃ desetvā jiyā mutto viya nārāco ākāsaṃ uppatitvā korabyarañño migacīraṃ gantvā maṅgalasilāpaṭṭe nisinno dassanatthāya āgatassa rañño catupārijuññapaṭimaṇḍitaṃ dhammaṃ (ma. ni. 2.304) desetvā anupubbena cārikaṃ caramāno puna satthu santikaṃyeva āgato. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Atha satthā aparabhāge ariyagaṇamajjhe nisinno theraṃ imasmiṃ sāsane saddhāpabbajitānaṃ kulaputtānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
குண்ட³தா⁴னத்தே²ரவத்து²
Kuṇḍadhānattheravatthu
211. ததியே பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானந்தி ஸப்³ப³பட²மங் ஸலாககா³ஹகானங் பி⁴க்கூ²னங் குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர தே²ரோ மஹாஸுப⁴த்³தா³ய நிமந்திததி³வஸே ததா²க³தே உக்³க³னக³ரங் க³ச்ச²ந்தே ‘‘அஜ்ஜ ஸத்தா² தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸதி, புது²ஜ்ஜனா ஸலாகங் மா க³ண்ஹந்து, பஞ்சஸதா கீ²ணாஸவாவ க³ண்ஹந்தூ’’தி வுத்தே பட²மமேவ ஸீஹனாத³ங் நதி³த்வா ஸலாகங் க³ண்ஹி. சூளஸுப⁴த்³தா³ய நிமந்திததி³வஸே ததா²க³தே ஸாகேதங் க³ச்ச²ந்தேபி பஞ்சன்னங் பி⁴க்கு²ஸதானங் அந்தரே பட²மமேவ ஸலாகங் க³ண்ஹி, ஸுனாபரந்தஜனபத³ங் க³ச்ச²ந்தேபி. இமேஹி காரணேஹி தே²ரோ பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. குண்ட³தா⁴னோதி பனஸ்ஸ நாமங்.
211. Tatiye paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānanti sabbapaṭhamaṃ salākagāhakānaṃ bhikkhūnaṃ kuṇḍadhānatthero aggoti dasseti. So kira thero mahāsubhaddāya nimantitadivase tathāgate ugganagaraṃ gacchante ‘‘ajja satthā dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissati, puthujjanā salākaṃ mā gaṇhantu, pañcasatā khīṇāsavāva gaṇhantū’’ti vutte paṭhamameva sīhanādaṃ naditvā salākaṃ gaṇhi. Cūḷasubhaddāya nimantitadivase tathāgate sāketaṃ gacchantepi pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ antare paṭhamameva salākaṃ gaṇhi, sunāparantajanapadaṃ gacchantepi. Imehi kāraṇehi thero paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānaṃ aggo nāma jāto. Kuṇḍadhānoti panassa nāmaṃ.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ வுத்தனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா பு³த்³தா⁴னங் அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா ஸத்தா²ரா அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ப்³யாகதோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பூ⁴மட்ட²கதே³வதா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. தீ³கா⁴யுகபு³த்³தா⁴னஞ்ச நாம ந அன்வத்³த⁴மாஸிகோ உபோஸதோ² ஹோதி. விபஸ்ஸீத³ஸப³லஸ்ஸ ஹி ச²ப்³ப³ஸ்ஸந்தரே ச²ப்³ப³ஸ்ஸந்தரே உபோஸதோ² அஹோஸி, கஸ்ஸபத³ஸப³லோ பன ச²ட்டே² ச²ட்டே² மாஸே பாதிமொக்க²ங் ஓஸாரேஸி. தஸ்ஸ பாதிமொக்க²ங் ஓஸாரணகாலே தி³ஸாவாஸிகா த்³வே ஸஹாயகா பி⁴க்கூ² ‘‘உபோஸத²ங் கரிஸ்ஸாமா’’தி க³ச்ச²ந்தி. அயங் பு⁴ம்மதே³வதா சிந்தேஸி – ‘‘இமேஸங் த்³வின்னங் பி⁴க்கூ²னங் மெத்தி அதிவிய த³ள்ஹா, கிங் நு கோ² பே⁴த³கே ஸதி பி⁴ஜ்ஜெய்ய, ந பி⁴ஜ்ஜெய்யா’’தி? தேஸங் ஓகாஸங் ஓலோகயமானா தேஸங் அவிதூ³ரேனேவ க³ச்ச²தி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto vuttanayeneva vihāraṃ gantvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā buddhānaṃ adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā satthārā anantarāyaṃ disvā byākato yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devesu ca manussesu ca saṃsaranto kassapabuddhakāle bhūmaṭṭhakadevatā hutvā nibbatti. Dīghāyukabuddhānañca nāma na anvaddhamāsiko uposatho hoti. Vipassīdasabalassa hi chabbassantare chabbassantare uposatho ahosi, kassapadasabalo pana chaṭṭhe chaṭṭhe māse pātimokkhaṃ osāresi. Tassa pātimokkhaṃ osāraṇakāle disāvāsikā dve sahāyakā bhikkhū ‘‘uposathaṃ karissāmā’’ti gacchanti. Ayaṃ bhummadevatā cintesi – ‘‘imesaṃ dvinnaṃ bhikkhūnaṃ metti ativiya daḷhā, kiṃ nu kho bhedake sati bhijjeyya, na bhijjeyyā’’ti? Tesaṃ okāsaṃ olokayamānā tesaṃ avidūreneva gacchati.
அதே²கோ தே²ரோ ஏகஸ்ஸ ஹத்தே² பத்தசீவரங் த³த்வா ஸரீரவளஞ்ஜனத்த²ங் உத³கபா²ஸுகட்டா²னங் க³ந்த்வா தோ⁴தஹத்த²பாதோ³ ஹுத்வா கு³ம்ப³ஸபா⁴க³தோ நிக்க²மதி. பு⁴ம்மதே³வதா தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ பச்ச²தோ பச்ச²தோ உத்தமரூபா இத்தீ² ஹுத்வா கேஸே விது⁴னித்வா ஸங்விதா⁴ய ப³ந்த⁴ந்தீ விய பிட்டி²தோ பங்ஸுங் புஞ்ச²மானா விய ஸாடகங் ஸங்விதா⁴ய நிவாஸயமானா விய ச ஹுத்வா தே²ரஸ்ஸ பதா³னுபதி³கா ஹுத்வா கு³ம்ப³தோ நிக்க²ந்தா. ஏகமந்தே டி²தோ ஸஹாயகத்தே²ரோ இமங் காரணங் தி³ஸ்வா தோ³மனஸ்ஸஜாதோ ‘‘நட்டோ² தா³னி மே இமினா பி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் தீ³க⁴ரத்தானுக³தோ ஸினேஹோ. ஸசாஹங் ஏவங்வித⁴பா⁴வங் ஜானெய்யங், எத்தகங் அத்³தா⁴னங் இமினா ஸத்³தி⁴ங் விஸ்ஸாஸங் ந கரெய்ய’’ந்தி சிந்தெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தஸ்ஸேவஸ்ஸ ‘‘ஹந்தா³வுஸோ, துய்ஹங் பத்தசீவரங், தாதி³ஸேன பாபேன ஸஹாயேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகமக்³க³ங் ந க³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ . தங் கத²ங் ஸுத்வா தஸ்ஸ லஜ்ஜிபி⁴க்கு²னோ ஹத³யங் திகி²ணஸத்திங் க³ஹெத்வா வித்³த⁴ங் விய அஹோஸி. ததோ நங் ஆஹ – ‘‘ஆவுஸோ, கிங் நாமேதங் வத³ஸி, அஹங் எத்தகங் காலங் து³க்கடமத்தம்பி ஆபத்திங் ந ஜானாமி. த்வங் பன மங் அஜ்ஜ ‘பாபோ’தி வத³ஸி, கிங் தே தி³ட்ட²’’ந்தி? கிங் அஞ்ஞேன தி³ட்டே²ன, கிங் த்வங் ஏவங்விதே⁴ன அலங்கதபடியத்தேன மாதுகா³மேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகட்டா²னே ஹுத்வா நிக்க²ந்தோதி? நத்தே²தங், ஆவுஸோ, மய்ஹங், நாஹங் ஏவரூபங் மாதுகா³மங் பஸ்ஸாமீதி. தஸ்ஸ யாவததியங் கதெ²ந்தஸ்ஸாபி இதரோ தே²ரோ கத²ங் அஸத்³த³ஹித்வா அத்தனா தி³ட்ட²காரணங்யேவ அத்த²ங் க³ஹெத்வா தேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகமக்³கே³ன அக³ந்த்வா அஞ்ஞேன மக்³கே³ன ஸத்து² ஸந்திகங் க³தோ. இதரோபி அஞ்ஞேன மக்³கே³ன ஸத்து² ஸந்திகங்யேவ க³தோ.
Atheko thero ekassa hatthe pattacīvaraṃ datvā sarīravaḷañjanatthaṃ udakaphāsukaṭṭhānaṃ gantvā dhotahatthapādo hutvā gumbasabhāgato nikkhamati. Bhummadevatā tassa therassa pacchato pacchato uttamarūpā itthī hutvā kese vidhunitvā saṃvidhāya bandhantī viya piṭṭhito paṃsuṃ puñchamānā viya sāṭakaṃ saṃvidhāya nivāsayamānā viya ca hutvā therassa padānupadikā hutvā gumbato nikkhantā. Ekamante ṭhito sahāyakatthero imaṃ kāraṇaṃ disvā domanassajāto ‘‘naṭṭho dāni me iminā bhikkhunā saddhiṃ dīgharattānugato sineho. Sacāhaṃ evaṃvidhabhāvaṃ jāneyyaṃ, ettakaṃ addhānaṃ iminā saddhiṃ vissāsaṃ na kareyya’’nti cintetvā āgacchantassevassa ‘‘handāvuso, tuyhaṃ pattacīvaraṃ, tādisena pāpena sahāyena saddhiṃ ekamaggaṃ na gacchāmī’’ti āha . Taṃ kathaṃ sutvā tassa lajjibhikkhuno hadayaṃ tikhiṇasattiṃ gahetvā viddhaṃ viya ahosi. Tato naṃ āha – ‘‘āvuso, kiṃ nāmetaṃ vadasi, ahaṃ ettakaṃ kālaṃ dukkaṭamattampi āpattiṃ na jānāmi. Tvaṃ pana maṃ ajja ‘pāpo’ti vadasi, kiṃ te diṭṭha’’nti? Kiṃ aññena diṭṭhena, kiṃ tvaṃ evaṃvidhena alaṅkatapaṭiyattena mātugāmena saddhiṃ ekaṭṭhāne hutvā nikkhantoti? Natthetaṃ, āvuso, mayhaṃ, nāhaṃ evarūpaṃ mātugāmaṃ passāmīti. Tassa yāvatatiyaṃ kathentassāpi itaro thero kathaṃ asaddahitvā attanā diṭṭhakāraṇaṃyeva atthaṃ gahetvā tena saddhiṃ ekamaggena agantvā aññena maggena satthu santikaṃ gato. Itaropi aññena maggena satthu santikaṃyeva gato.
ததோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபோஸதா²கா³ரங் பவிஸனவேலாய ஸோ பி⁴க்கு² தங் பி⁴க்கு²ங் உபோஸத²க்³கே³ ஸஞ்ஜானித்வா ‘‘இமஸ்மிங் உபோஸத²க்³கே³ ஏவரூபோ நாம பாபபி⁴க்கு² அத்தி², நாஹங் தேன ஸத்³தி⁴ங் உபோஸத²ங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி நிக்க²மித்வா ப³ஹி அட்டா²ஸி. பு⁴ம்மதே³வதா ‘‘பா⁴ரியங் மயா கம்மங் கத’’ந்தி மஹல்லகஉபாஸகவண்ணேன தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘கஸ்மா, ப⁴ந்தே, அய்யோ இமஸ்மிங் டா²னே டி²தோ’’தி ஆஹ. உபாஸக, இமங் உபோஸத²க்³க³ங் ஏகோ பாபபி⁴க்கு² பவிட்டோ², அஹங் தேன ஸத்³தி⁴ங் உபோஸத²ங் ந கரோமீதி வத்வா நிக்க²மித்வா ப³ஹி டி²தொம்ஹீதி. ப⁴ந்தே, மா ஏவங் க³ண்ஹத², பரிஸுத்³த⁴ஸீலோ ஏஸ பி⁴க்கு². தும்ஹேஹி தி³ட்ட²மாதுகா³மோ நாம அஹங், மயா தும்ஹாகங் வீமங்ஸனத்தா²ய ‘‘த³ள்ஹா நு கோ² இமேஸங் தே²ரானங் மெத்தி, நோ த³ள்ஹா’’தி லஜ்ஜிஅலஜ்ஜிபா⁴வங் ஓலோகெந்தேன தங் கம்மங் கதந்தி. கோ பன த்வங் ஸப்புரிஸாதி? அஹங் ஏகா பு⁴ம்மதே³வதா, ப⁴ந்தேதி. தே³வபுத்தோ கதெ²ந்தோவ தி³ப்³பா³னுபா⁴வேன ட²த்வா தே²ரஸ்ஸ பாதே³ஸு பதித்வா ‘‘மய்ஹங், ப⁴ந்தே, க²மத², ஏதங் தோ³ஸங் தே²ரோ ந ஜானாதி, உபோஸத²ங் கரோதா²’’தி தே²ரங் யாசித்வா உபோஸத²க்³க³ங் பவேஸேஸி. ஸோ தே²ரோ உபோஸத²ங் தாவ ஏகட்டா²னே அகாஸி, மித்தஸந்த²வவஸேன ந புன தேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகட்டா²னே அஹோஸீதி. இமஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ கம்மங் ந கதி²யதி, சுதி³தகத்தே²ரோ பன அபராபரங் விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஹத்தங் பாபுணி.
Tato bhikkhusaṅghassa uposathāgāraṃ pavisanavelāya so bhikkhu taṃ bhikkhuṃ uposathagge sañjānitvā ‘‘imasmiṃ uposathagge evarūpo nāma pāpabhikkhu atthi, nāhaṃ tena saddhiṃ uposathaṃ karissāmī’’ti nikkhamitvā bahi aṭṭhāsi. Bhummadevatā ‘‘bhāriyaṃ mayā kammaṃ kata’’nti mahallakaupāsakavaṇṇena tassa santikaṃ gantvā ‘‘kasmā, bhante, ayyo imasmiṃ ṭhāne ṭhito’’ti āha. Upāsaka, imaṃ uposathaggaṃ eko pāpabhikkhu paviṭṭho, ahaṃ tena saddhiṃ uposathaṃ na karomīti vatvā nikkhamitvā bahi ṭhitomhīti. Bhante, mā evaṃ gaṇhatha, parisuddhasīlo esa bhikkhu. Tumhehi diṭṭhamātugāmo nāma ahaṃ, mayā tumhākaṃ vīmaṃsanatthāya ‘‘daḷhā nu kho imesaṃ therānaṃ metti, no daḷhā’’ti lajjialajjibhāvaṃ olokentena taṃ kammaṃ katanti. Ko pana tvaṃ sappurisāti? Ahaṃ ekā bhummadevatā, bhanteti. Devaputto kathentova dibbānubhāvena ṭhatvā therassa pādesu patitvā ‘‘mayhaṃ, bhante, khamatha, etaṃ dosaṃ thero na jānāti, uposathaṃ karothā’’ti theraṃ yācitvā uposathaggaṃ pavesesi. So thero uposathaṃ tāva ekaṭṭhāne akāsi, mittasanthavavasena na puna tena saddhiṃ ekaṭṭhāne ahosīti. Imassa therassa kammaṃ na kathiyati, cuditakatthero pana aparāparaṃ vipassanāya kammaṃ karonto arahattaṃ pāpuṇi.
பு⁴ம்மதே³வதா தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் அபாயதோ ந முச்சித்த². ஸசே பன காலேன காலங் மனுஸ்ஸத்தங் ஆக³ச்ச²தி, அஞ்ஞேன யேன கேனசி கதோ தோ³ஸோ தஸ்ஸேவ உபரி பததி. ஸோ அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி, தா⁴னமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா மஹல்லககாலே ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜி, தஸ்ஸ உபஸம்பன்னதி³வஸதோ பட்டா²ய ஏகா அலங்கதபடியத்தா இத்தீ² தஸ்மிங் கா³மங் பவிஸந்தே ஸத்³தி⁴ங்யேவ கா³மங் பவிஸதி, நிக்க²மந்தே நிக்க²மதி. விஹாரங் பவிஸந்தேபி பவிஸதி, திட்ட²ந்தேபி திட்ட²தீதி ஏவங் நிச்சானுப³ந்தா⁴ பஞ்ஞாயதி. தே²ரோ தங் ந பஸ்ஸதி, தஸ்ஸ பன புரிமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன ஸா அஞ்ஞேஸங் உபட்டா²தி.
Bhummadevatā tassa kammassa nissandena ekaṃ buddhantaraṃ apāyato na muccittha. Sace pana kālena kālaṃ manussattaṃ āgacchati, aññena yena kenaci kato doso tasseva upari patati. So amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti, dhānamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā mahallakakāle satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji, tassa upasampannadivasato paṭṭhāya ekā alaṅkatapaṭiyattā itthī tasmiṃ gāmaṃ pavisante saddhiṃyeva gāmaṃ pavisati, nikkhamante nikkhamati. Vihāraṃ pavisantepi pavisati, tiṭṭhantepi tiṭṭhatīti evaṃ niccānubandhā paññāyati. Thero taṃ na passati, tassa pana purimassa kammassa nissandena sā aññesaṃ upaṭṭhāti.
கா³மே யாகு³பி⁴க்க²ங் த³த³மானா இத்தி²யோ, ‘‘ப⁴ந்தே, அயங் ஏகோ யாகு³உளுங்கோ தும்ஹாகங், ஏகோ இமிஸ்ஸா அம்ஹாகங் ஸஹாயிகாயா’’தி பரிஹாஸங் கரொந்தி. தே²ரஸ்ஸ மஹதீ விஹேஸா ஹோதி. விஹாரங் க³தம்பி நங் ஸாமணேரா சேவ த³ஹரபி⁴க்கூ² ச பரிவாரெத்வா ‘‘தா⁴னோ கொண்டோ³ ஜாதோ’’தி பரிஹாஸங் கரொந்தி. அத²ஸ்ஸ தேனேவ காரணேன குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோதி நாமங் ஜாதங் . ஸோ உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய தேஹி கயிரமானங் கேளிங் ஸஹிதுங் அஸக்கொந்தோ உம்மாத³ங் க³ஹெத்வா ‘‘தும்ஹே கொண்டா³, தும்ஹாகங் உபஜ்ஜா²யா கொண்டா³ , ஆசரியா கொண்டா³’’தி வத³தி. அத² நங் ஸத்து² ஆரோசேஸுங் – ‘‘குண்ட³தா⁴னோ த³ஹரஸாமணேரேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏவங் ப²ருஸவாசங் வத³தீ’’தி. ஸத்தா² தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ஸச்சங் பி⁴க்கூ²’’தி புச்சி²த்வா ‘‘ஸச்சங் ப⁴க³வா’’தி வுத்தே ‘‘கஸ்மா ஏவங் வதே³ஸீ’’தி ஆஹ. ப⁴ந்தே, நிப³த்³த⁴ங் விஹேஸங் அஸஹந்தோ ஏவங் கதே²மீதி. ‘‘த்வங் புப்³பே³ கதகம்மங் யாவஜ்ஜதி³வஸா ஜீராபேதுங் ந ஸக்கோஸி, புன ஏவரூபங் ப²ருஸங் மா வத³ பி⁴க்கூ²’’தி வத்வா ஆஹ –
Gāme yāgubhikkhaṃ dadamānā itthiyo, ‘‘bhante, ayaṃ eko yāguuḷuṅko tumhākaṃ, eko imissā amhākaṃ sahāyikāyā’’ti parihāsaṃ karonti. Therassa mahatī vihesā hoti. Vihāraṃ gatampi naṃ sāmaṇerā ceva daharabhikkhū ca parivāretvā ‘‘dhāno koṇḍo jāto’’ti parihāsaṃ karonti. Athassa teneva kāraṇena kuṇḍadhānattheroti nāmaṃ jātaṃ . So uṭṭhāya samuṭṭhāya tehi kayiramānaṃ keḷiṃ sahituṃ asakkonto ummādaṃ gahetvā ‘‘tumhe koṇḍā, tumhākaṃ upajjhāyā koṇḍā , ācariyā koṇḍā’’ti vadati. Atha naṃ satthu ārocesuṃ – ‘‘kuṇḍadhāno daharasāmaṇerehi saddhiṃ evaṃ pharusavācaṃ vadatī’’ti. Satthā taṃ pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ bhikkhū’’ti pucchitvā ‘‘saccaṃ bhagavā’’ti vutte ‘‘kasmā evaṃ vadesī’’ti āha. Bhante, nibaddhaṃ vihesaṃ asahanto evaṃ kathemīti. ‘‘Tvaṃ pubbe katakammaṃ yāvajjadivasā jīrāpetuṃ na sakkosi, puna evarūpaṃ pharusaṃ mā vada bhikkhū’’ti vatvā āha –
‘‘மாவோச ப²ருஸங் கஞ்சி, வுத்தா படிவதெ³ய்யு தங்;
‘‘Māvoca pharusaṃ kañci, vuttā paṭivadeyyu taṃ;
து³க்கா² ஹி ஸாரம்ப⁴கதா², படித³ண்டா³ பு²ஸெய்யு தங்.
Dukkhā hi sārambhakathā, paṭidaṇḍā phuseyyu taṃ.
‘‘ஸசே நேரேஸி அத்தானங், கங்ஸோ உபஹதோ யதா²;
‘‘Sace neresi attānaṃ, kaṃso upahato yathā;
ஏஸ பத்தோஸி நிப்³பா³னங், ஸாரம்போ⁴ தே ந விஜ்ஜதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 133-134);
Esa pattosi nibbānaṃ, sārambho te na vijjatī’’ti. (dha. pa. 133-134);
இமஞ்ச பன தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ மாதுகா³மேன ஸத்³தி⁴ங் விசரணபா⁴வங் கோஸலரஞ்ஞோபி கத²யிங்ஸு. ராஜா ‘‘க³ச்ச²த², ப⁴ணே, வீமங்ஸதா²’’தி பேஸெத்வா ஸயம்பி மந்தே³னேவ பரிவாரேன ஸத்³தி⁴ங் தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஏகமந்தே ஓலோகெந்தோ அட்டா²ஸி. தஸ்மிங் க²ணே தே²ரோ ஸூசிகம்மங் கரொந்தோ நிஸின்னோ ஹோதி, ஸாபிஸ்ஸ இத்தீ² அவிதூ³ரே டா²னே டி²தா விய பஞ்ஞாயதி.
Imañca pana tassa therassa mātugāmena saddhiṃ vicaraṇabhāvaṃ kosalaraññopi kathayiṃsu. Rājā ‘‘gacchatha, bhaṇe, vīmaṃsathā’’ti pesetvā sayampi mandeneva parivārena saddhiṃ therassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā ekamante olokento aṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe thero sūcikammaṃ karonto nisinno hoti, sāpissa itthī avidūre ṭhāne ṭhitā viya paññāyati.
ராஜா தங் தி³ஸ்வா ‘‘அத்தி²த³ங் காரண’’ந்தி தஸ்ஸா டி²தட்டா²னங் அக³மாஸி. ஸா தஸ்மிங் ஆக³ச்ச²ந்தே தே²ரஸ்ஸ வஸனபண்ணஸாலங் பவிட்டா² விய அஹோஸி. ராஜாபி தாய ஸத்³தி⁴ங்யேவ பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா ஸப்³ப³த்த² ஓலோகெந்தோ அதி³ஸ்வா ‘‘நாயங் மாதுகா³மோ, தே²ரஸ்ஸ ஏகோ கம்மவிபாகோ’’தி ஸஞ்ஞங் கத்வா பட²மங் தே²ரஸ்ஸ ஸமீபேன க³ச்ச²ந்தோபி தே²ரங் அவந்தி³த்வா தஸ்ஸ காரணஸ்ஸ அபூ⁴தபா⁴வங் ஞத்வா ஆக³ம்ம தே²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ‘‘கச்சி, ப⁴ந்தே, பிண்ட³கேன ந கிலமதா²’’தி புச்சி². தே²ரோ ‘‘வட்டதி மஹாராஜா’’தி ஆஹ. ‘‘ஜானாமி, ப⁴ந்தே, அய்யஸ்ஸ கத²ங், ஏவரூபேன ச பரிக்கிலேஸேன ஸத்³தி⁴ங் சரந்தானங் தும்ஹாகங் கே நாம பஸீதி³ஸ்ஸந்தி, இதோ பட்டா²ய வோ கத்த²சி க³மனகிச்சங் நத்தி², அஹங் சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, தும்ஹே யோனிஸோமனஸிகாரே மா பமஜ்ஜித்தா²’’தி நிப³த்³த⁴ங் பி⁴க்க²ங் பட்ட²பேஸி. தே²ரோ ராஜானங் உபத்த²ம்ப⁴கங் லபி⁴த்வா போ⁴ஜனஸப்பாயேன ஏகக்³க³சித்தோ ஹுத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ததோ பட்டா²ய ஸா இத்தீ² அந்தரதா⁴யி.
Rājā taṃ disvā ‘‘atthidaṃ kāraṇa’’nti tassā ṭhitaṭṭhānaṃ agamāsi. Sā tasmiṃ āgacchante therassa vasanapaṇṇasālaṃ paviṭṭhā viya ahosi. Rājāpi tāya saddhiṃyeva paṇṇasālaṃ pavisitvā sabbattha olokento adisvā ‘‘nāyaṃ mātugāmo, therassa eko kammavipāko’’ti saññaṃ katvā paṭhamaṃ therassa samīpena gacchantopi theraṃ avanditvā tassa kāraṇassa abhūtabhāvaṃ ñatvā āgamma theraṃ vanditvā ekamantaṃ nisinno ‘‘kacci, bhante, piṇḍakena na kilamathā’’ti pucchi. Thero ‘‘vaṭṭati mahārājā’’ti āha. ‘‘Jānāmi, bhante, ayyassa kathaṃ, evarūpena ca parikkilesena saddhiṃ carantānaṃ tumhākaṃ ke nāma pasīdissanti, ito paṭṭhāya vo katthaci gamanakiccaṃ natthi, ahaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahissāmi, tumhe yonisomanasikāre mā pamajjitthā’’ti nibaddhaṃ bhikkhaṃ paṭṭhapesi. Thero rājānaṃ upatthambhakaṃ labhitvā bhojanasappāyena ekaggacitto hutvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tato paṭṭhāya sā itthī antaradhāyi.
மஹாஸுப⁴த்³தா³ உக்³க³னக³ரே மிச்சா²தி³ட்டி²குலே வஸமானா ‘‘ஸத்தா² மங் அனுகம்பதூ’’தி உபோஸத²ங் அதி⁴ட்டா²ய நிராமக³ந்தா⁴ ஹுத்வா உபரிபாஸாத³தலே டி²தா ‘‘இமானி புப்பா²னி அந்தரே அட்ட²த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ மத்த²கே விதானங் ஹுத்வா திட்ட²ந்து, த³ஸப³லோ இமாய ஸஞ்ஞாய ஸ்வே பஞ்சஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதூ’’தி ஸச்சகிரியங் கத்வா அட்ட² ஸுமனபுப்ப²முட்டி²யோ விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. புப்பா²னி க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனாவேலாய ஸத்து² மத்த²கே விதானங் ஹுத்வா அட்ட²ங்ஸு. ஸத்தா² தங் ஸுமனபுப்ப²விதானங் தி³ஸ்வா சித்தேனேவ ஸுப⁴த்³தா³ய பி⁴க்க²ங் அதி⁴வாஸெத்வா புனதி³வஸே அருணே உட்டி²தே ஆனந்த³த்தே²ரங் ஆஹ – ‘‘ஆனந்த³, மயங் அஜ்ஜ தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸாம, புது²ஜ்ஜனானங் அத³த்வா அரியானங்யேவ ஸலாகங் தே³ஹீ’’தி. தே²ரோ பி⁴க்கூ²னங் ஆரோசேஸி – ‘‘ஆவுஸோ, ஸத்தா² அஜ்ஜ தூ³ரங் பி⁴க்கா²சாரங் க³மிஸ்ஸதி, புது²ஜ்ஜனா மா க³ண்ஹந்து, அரியாவ ஸலாகங் க³ண்ஹந்தூ’’தி. குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோ ‘‘ஆஹராவுஸோ, ஸலாக’’ந்தி பட²மங்யேவ ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. ஆனந்தா³ ‘‘ஸத்தா² தாதி³ஸானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸலாகங் ந தா³பேதி, அரியானங்யேவ தா³பேதீ’’தி விதக்கங் உப்பாதெ³த்வா க³ந்த்வா ஸத்து² ஆரோசேஸி. ஸத்தா² ‘‘ஆஹராபெந்தஸ்ஸ ஸலாகங் தே³ஹீ’’தி ஆஹ. தே²ரோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே குண்ட³தா⁴னஸ்ஸ ஸலாகா தா³துங் ந யுத்தா அஸ்ஸ, அத² ஸத்தா² படிபா³ஹெய்ய, ப⁴விஸ்ஸதி ஏகங் காரண’’ந்தி. ‘‘குண்ட³தா⁴னஸ்ஸ ஸலாகங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி க³மனங் அபி⁴னீஹரி. குண்ட³தா⁴னத்தே²ரோ தஸ்ஸ புரே ஆக³மனாவ அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா இத்³தி⁴யா ஆகாஸே ட²த்வா ‘‘ஆஹராவுஸோ ஆனந்த³, ஸத்தா² மங் ஜானாதி, மாதி³ஸங் பி⁴க்கு²ங் பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தங் ந ஸத்தா² வாரேதீ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா ஸலாகங் க³ண்ஹி. ஸத்தா² தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே பட²மங் ஸலாகங் க³ண்ஹந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Mahāsubhaddā ugganagare micchādiṭṭhikule vasamānā ‘‘satthā maṃ anukampatū’’ti uposathaṃ adhiṭṭhāya nirāmagandhā hutvā uparipāsādatale ṭhitā ‘‘imāni pupphāni antare aṭṭhatvā dasabalassa matthake vitānaṃ hutvā tiṭṭhantu, dasabalo imāya saññāya sve pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhatū’’ti saccakiriyaṃ katvā aṭṭha sumanapupphamuṭṭhiyo vissajjesi. Pupphāni gantvā dhammadesanāvelāya satthu matthake vitānaṃ hutvā aṭṭhaṃsu. Satthā taṃ sumanapupphavitānaṃ disvā citteneva subhaddāya bhikkhaṃ adhivāsetvā punadivase aruṇe uṭṭhite ānandattheraṃ āha – ‘‘ānanda, mayaṃ ajja dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissāma, puthujjanānaṃ adatvā ariyānaṃyeva salākaṃ dehī’’ti. Thero bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘‘āvuso, satthā ajja dūraṃ bhikkhācāraṃ gamissati, puthujjanā mā gaṇhantu, ariyāva salākaṃ gaṇhantū’’ti. Kuṇḍadhānatthero ‘‘āharāvuso, salāka’’nti paṭhamaṃyeva hatthaṃ pasāresi. Ānandā ‘‘satthā tādisānaṃ bhikkhūnaṃ salākaṃ na dāpeti, ariyānaṃyeva dāpetī’’ti vitakkaṃ uppādetvā gantvā satthu ārocesi. Satthā ‘‘āharāpentassa salākaṃ dehī’’ti āha. Thero cintesi – ‘‘sace kuṇḍadhānassa salākā dātuṃ na yuttā assa, atha satthā paṭibāheyya, bhavissati ekaṃ kāraṇa’’nti. ‘‘Kuṇḍadhānassa salākaṃ dassāmī’’ti gamanaṃ abhinīhari. Kuṇḍadhānatthero tassa pure āgamanāva abhiññāpādakaṃ catutthajjhānaṃ samāpajjitvā iddhiyā ākāse ṭhatvā ‘‘āharāvuso ānanda, satthā maṃ jānāti, mādisaṃ bhikkhuṃ paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantaṃ na satthā vāretī’’ti hatthaṃ pasāretvā salākaṃ gaṇhi. Satthā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ imasmiṃ sāsane paṭhamaṃ salākaṃ gaṇhantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
வங்கீ³ஸத்தே²ரவத்து²
Vaṅgīsattheravatthu
212. சதுத்தே² படிபா⁴னவந்தானந்தி ஸம்பன்னபடிபா⁴னானங் வங்கீ³ஸத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர தே²ரோ த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் உபஸங்கமந்தோ சக்கு²பத²தோ பட்டா²ய சந்தே³ன ஸத்³தி⁴ங் உபமெத்வா, ஸூரியேன, ஆகாஸேன, மஹாஸமுத்³தே³ன, ஹத்தி²னாகே³ன, ஸீஹேன மிக³ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் உபமெத்வாபி அனேகேஹி பத³ஸதேஹி பத³ஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்து² வண்ணங் வத³ந்தோயேவ உபஸங்கமதி. தஸ்மா படிபா⁴னவந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
212. Catutthe paṭibhānavantānanti sampannapaṭibhānānaṃ vaṅgīsatthero aggoti dasseti. Ayaṃ kira thero dasabalassa santikaṃ upasaṅkamanto cakkhupathato paṭṭhāya candena saddhiṃ upametvā, sūriyena, ākāsena, mahāsamuddena, hatthināgena, sīhena migaraññā saddhiṃ upametvāpi anekehi padasatehi padasahassehi satthu vaṇṇaṃ vadantoyeva upasaṅkamati. Tasmā paṭibhānavantānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாபோ⁴க³குலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா புரிமனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் படிபா⁴னவந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ஸத்து² அதி⁴காரகம்மங் கத்வா ‘‘அஹம்பி அனாக³தே படிபா⁴னவந்தானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் கத்வா ஸத்தா²ரா ப்³யாகதோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. வங்கீ³ஸமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹந்தோ ஆசரியங் ஆராதெ⁴த்வா ச²வஸீஸமந்தங் நாம ஸிக்கி²த்வா ச²வஸீஸங் நகே²ன ஆகோடெத்வா ‘‘அயங் ஸத்தோ அஸுகயோனியங் நாம நிப்³ப³த்தோ’’தி ஜானாதி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare mahābhogakule paṭisandhiṃ gaṇhitvā purimanayeneva vihāraṃ gantvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ paṭibhānavantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā satthu adhikārakammaṃ katvā ‘‘ahampi anāgate paṭibhānavantānaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ katvā satthārā byākato yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti. Vaṅgīsamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhanto ācariyaṃ ārādhetvā chavasīsamantaṃ nāma sikkhitvā chavasīsaṃ nakhena ākoṭetvā ‘‘ayaṃ satto asukayoniyaṃ nāma nibbatto’’ti jānāti.
ப்³ராஹ்மணா ‘‘அயங் அம்ஹாகங் ஜீவிகமக்³கோ³’’தி ஞத்வா வங்கீ³ஸமாணவங் படிச்ச²ன்னயானே நிஸீதா³பெத்வா கா³மனிக³மராஜதா⁴னியோ சரந்தா நக³ரத்³வாரே வா நிக³மத்³வாரே வா ட²பெத்வா மஹாஜனஸ்ஸ ராஸிபூ⁴தபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘யோ வங்கீ³ஸங் பஸ்ஸதி, ஸோ த⁴னங் வா லப⁴தி, யஸங் வா லப⁴தி, ஸக்³க³ங் வா க³ச்ச²தீ’’தி வத³ந்தி. தேஸங் கத²ங் ஸுத்வா ப³ஹூ ஜனா லஞ்ஜங் த³த்வா பஸ்ஸிதுகாமா ஹொந்தி. ராஜராஜமஹாமத்தா தேஸங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘கோ ஆசரியஸ்ஸ ஜானவிஸேஸோ’’தி புச்ச²ந்தி. தும்ஹே ந ஜானாத², ஸகலஜம்பு³தீ³பே அம்ஹாகங் ஆசரியஸதி³ஸோ அஞ்ஞோ பண்டி³தோ நாம நத்தி², திவஸ்ஸமத்த²கே மதகானங் ஸீஸங் ஆஹராபெத்வா நகே²ன ஆகோடெத்வா ‘‘அயங் ஸத்தோ அஸுகயோனியங் நிப்³ப³த்தோ’’தி ஜானாதி. வங்கீ³ஸோபி மஹாஜனஸ்ஸ கங்க²சே²த³னத்த²ங் தே தே ஜனே ஆவாஹெத்வா அத்தனோ அத்தனோ க³திங் கதா²பேதி. தங் நிஸ்ஸாய மஹாஜனஸ்ஸ ஹத்த²தோ ஸதம்பி ஸஹஸ்ஸம்பி லப⁴தி.
Brāhmaṇā ‘‘ayaṃ amhākaṃ jīvikamaggo’’ti ñatvā vaṅgīsamāṇavaṃ paṭicchannayāne nisīdāpetvā gāmanigamarājadhāniyo carantā nagaradvāre vā nigamadvāre vā ṭhapetvā mahājanassa rāsibhūtabhāvaṃ ñatvā ‘‘yo vaṅgīsaṃ passati, so dhanaṃ vā labhati, yasaṃ vā labhati, saggaṃ vā gacchatī’’ti vadanti. Tesaṃ kathaṃ sutvā bahū janā lañjaṃ datvā passitukāmā honti. Rājarājamahāmattā tesaṃ santikaṃ gantvā ‘‘ko ācariyassa jānaviseso’’ti pucchanti. Tumhe na jānātha, sakalajambudīpe amhākaṃ ācariyasadiso añño paṇḍito nāma natthi, tivassamatthake matakānaṃ sīsaṃ āharāpetvā nakhena ākoṭetvā ‘‘ayaṃ satto asukayoniyaṃ nibbatto’’ti jānāti. Vaṅgīsopi mahājanassa kaṅkhachedanatthaṃ te te jane āvāhetvā attano attano gatiṃ kathāpeti. Taṃ nissāya mahājanassa hatthato satampi sahassampi labhati.
ப்³ராஹ்மணா வங்கீ³ஸமாணவங் ஆதா³ய யதா²ருசிங் விசரித்வா புன ஸாவத்தி²ங் ஆக³மங்ஸு. வங்கீ³ஸோ ஜேதவனமஹாவிஹாரஸ்ஸ அவிதூ³ரட்டா²னே டி²தோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ பண்டி³தோதி வத³ந்தி, ந கோ² பன ஸப்³ப³காலங் மயா இமேஸங்யேவ வசனங் கரொந்தேன சரிதுங் வட்டதி, பண்டி³தானம்பி ஸந்திகங் க³ந்துங் வட்டதீ’’தி. ஸோ ப்³ராஹ்மணே ஆஹ – ‘‘தும்ஹே க³ச்ச²த², அஹங் ந ப³ஹுகேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா ஸமணங் கோ³தமங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி. தே ஆஹங்ஸு – ‘‘வங்கீ³ஸ, மா தே ருச்சி ஸமணங் கோ³தமங் பஸ்ஸிதுங் . யோ ஹி நங் பஸ்ஸதி, தங் ஸோ மாயாய ஆவட்டேதீ’’தி. வங்கீ³ஸோ தேஸங் கத²ங் அனாதி³யித்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா மது⁴ரபடிஸந்தா²ரங் கத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³.
Brāhmaṇā vaṅgīsamāṇavaṃ ādāya yathāruciṃ vicaritvā puna sāvatthiṃ āgamaṃsu. Vaṅgīso jetavanamahāvihārassa avidūraṭṭhāne ṭhito cintesi – ‘‘samaṇo gotamo paṇḍitoti vadanti, na kho pana sabbakālaṃ mayā imesaṃyeva vacanaṃ karontena carituṃ vaṭṭati, paṇḍitānampi santikaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti. So brāhmaṇe āha – ‘‘tumhe gacchatha, ahaṃ na bahukehi saddhiṃ gantvā samaṇaṃ gotamaṃ passissāmī’’ti. Te āhaṃsu – ‘‘vaṅgīsa, mā te rucci samaṇaṃ gotamaṃ passituṃ . Yo hi naṃ passati, taṃ so māyāya āvaṭṭetī’’ti. Vaṅgīso tesaṃ kathaṃ anādiyitvā satthu santikaṃ gantvā madhurapaṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ nisīdi.
அத² நங் ஸத்தா² புச்சி² – ‘‘வங்கீ³ஸ, கிஞ்சி ஸிப்பங் ஜானாஸீ’’தி. ஆம, போ⁴ கோ³தம, ச²வஸீஸமந்தங் நாமேகங் ஜானாமீதி. கிங் ஸோ மந்தோ கரோதீதி? திவஸ்ஸமத்த²கே மதானம்பி தங் மந்தங் ஜப்பித்வா ஸீஸங் நகே²ன ஆகோடெத்வா நிப்³ப³த்தட்டா²னங் ஜானாமீதி. ஸத்தா² தஸ்ஸ ஏகங் நிரயே உப்பன்னஸ்ஸ ஸீஸங் த³ஸ்ஸேஸி, ஏகங் மனுஸ்ஸேஸு உப்பன்னஸ்ஸ, ஏகங் தே³வேஸு, ஏகங் பரினிப்³பு³தஸ்ஸ ஸீஸங் த³ஸ்ஸேஸி. ஸோ பட²மங் ஸீஸங் ஆகோடெத்வா, ‘‘போ⁴ கோ³தம, அயங் ஸத்தோ நிரயங் க³தோ’’தி ஆஹ. ஸாது⁴ ஸாது⁴, வங்கீ³ஸ, ஸுதி³ட்ட²ங் தயா, அயங் ஸத்தோ கஹங் க³தோதி புச்சி². மனுஸ்ஸலோகங், போ⁴ கோ³தமாதி. அயங் ஸத்தோ கஹங் க³தோதி? தே³வலோகங், போ⁴ கோ³தமாதி திண்ணம்பி க³தட்டா²னங் கதே²ஸி. பரினிப்³பு³தஸ்ஸ பன ஸீஸங் நகே²ன ஆகோடெந்தோ நேவ அந்தங் ந கோடிங் பஸ்ஸதி. அத² நங் ஸத்தா² ‘‘ந ஸக்கோஸி த்வங், வங்கீ³ஸா’’தி புச்சி². ‘‘பஸ்ஸத², போ⁴ கோ³தம, உபபரிக்கா²மி தாவா’’தி புனப்புனங் பரிவத்தேதி. பா³ஹிரகமந்தேன கீ²ணாஸவஸ்ஸ க³திங் கத²ங் ஜானிஸ்ஸதி, அத²ஸ்ஸ மத்த²கதோ ஸேதோ³ முச்சி. ஸோ லஜ்ஜித்வா துண்ஹீபூ⁴தோ அட்டா²ஸி. அத² நங் ஸத்தா² ‘‘கிலமஸி, வங்கீ³ஸா’’தி ஆஹ. ஆம, போ⁴ கோ³தம, இமஸ்ஸ ஸத்தஸ்ஸ க³தட்டா²னங் ஜானிதுங் ந ஸக்கோமி. ஸசே தும்ஹே ஜானாத², கதே²தா²தி. ‘‘வங்கீ³ஸ, அஹங் ஏதம்பி ஜானாமி இதோ உத்தரிதரம்பீ’’தி வத்வா த⁴ம்மபதே³ இமா த்³வே கா³தா² அபா⁴ஸி –
Atha naṃ satthā pucchi – ‘‘vaṅgīsa, kiñci sippaṃ jānāsī’’ti. Āma, bho gotama, chavasīsamantaṃ nāmekaṃ jānāmīti. Kiṃ so manto karotīti? Tivassamatthake matānampi taṃ mantaṃ jappitvā sīsaṃ nakhena ākoṭetvā nibbattaṭṭhānaṃ jānāmīti. Satthā tassa ekaṃ niraye uppannassa sīsaṃ dassesi, ekaṃ manussesu uppannassa, ekaṃ devesu, ekaṃ parinibbutassa sīsaṃ dassesi. So paṭhamaṃ sīsaṃ ākoṭetvā, ‘‘bho gotama, ayaṃ satto nirayaṃ gato’’ti āha. Sādhu sādhu, vaṅgīsa, sudiṭṭhaṃ tayā, ayaṃ satto kahaṃ gatoti pucchi. Manussalokaṃ, bho gotamāti. Ayaṃ satto kahaṃ gatoti? Devalokaṃ, bho gotamāti tiṇṇampi gataṭṭhānaṃ kathesi. Parinibbutassa pana sīsaṃ nakhena ākoṭento neva antaṃ na koṭiṃ passati. Atha naṃ satthā ‘‘na sakkosi tvaṃ, vaṅgīsā’’ti pucchi. ‘‘Passatha, bho gotama, upaparikkhāmi tāvā’’ti punappunaṃ parivatteti. Bāhirakamantena khīṇāsavassa gatiṃ kathaṃ jānissati, athassa matthakato sedo mucci. So lajjitvā tuṇhībhūto aṭṭhāsi. Atha naṃ satthā ‘‘kilamasi, vaṅgīsā’’ti āha. Āma, bho gotama, imassa sattassa gataṭṭhānaṃ jānituṃ na sakkomi. Sace tumhe jānātha, kathethāti. ‘‘Vaṅgīsa, ahaṃ etampi jānāmi ito uttaritarampī’’ti vatvā dhammapade imā dve gāthā abhāsi –
‘‘சுதிங் யோ வேதி³ ஸத்தானங், உபபத்திங் ச ஸப்³ப³ஸோ;
‘‘Cutiṃ yo vedi sattānaṃ, upapattiṃ ca sabbaso;
அஸத்தங் ஸுக³தங் பு³த்³த⁴ங், தமஹங் ப்³ரூமி ப்³ராஹ்மணங்.
Asattaṃ sugataṃ buddhaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.
‘‘யஸ்ஸ க³திங் ந ஜானந்தி, தே³வா க³ந்த⁴ப்³ப³மானுஸா;
‘‘Yassa gatiṃ na jānanti, devā gandhabbamānusā;
கீ²ணாஸவங் அரஹந்தங், தமஹங் ப்³ரூமி ப்³ராஹ்மண’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 419-420);
Khīṇāsavaṃ arahantaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇa’’nti. (dha. pa. 419-420);
ததோ வங்கீ³ஸோ ஆஹ – ‘‘போ⁴ கோ³தம, விஜ்ஜாய விஜ்ஜங் தெ³ந்தஸ்ஸ நாம பரிஹானி நத்தி², அஹங் அத்தனா ஜானநகங் மந்தங் தும்ஹாகங் த³ஸ்ஸாமி, தும்ஹே ஏதங் மந்தங் மய்ஹங் தே³தா²’’தி. வங்கீ³ஸ, ந மயங் மந்தேன மந்தங் தே³ம, ஏவமேவ தே³மாதி. ‘‘ஸாது⁴, போ⁴ கோ³தம, தே³த² மே மந்த’’ந்தி அபசிதிங் த³ஸ்ஸெத்வா ஹத்த²கச்ச²பகங் கத்வா நிஸீதி³. கிங், வங்கீ³ஸ, தும்ஹாகங் ஸமயே மஹக்³க⁴மந்தங் வா கிஞ்சி வா க³ண்ஹந்தானங் பரிவாஸோ நாம ந ஹோதீதி? ஹோதி, போ⁴ கோ³தமாதி. அம்ஹாகங் பன மந்தோ நிப்பரிவாஸோதி ஸஞ்ஞங் கரோஸீதி? ப்³ராஹ்மணா நாம மந்தேஹி அதித்தா ஹொந்தி, தஸ்மா ஸோ ப⁴க³வந்தங் ஆஹ – ‘‘போ⁴ கோ³தம, தும்ஹேஹி கதி²தனியாமங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி. ப⁴க³வா ஆஹ – ‘‘வங்கீ³ஸ, மயங் இமங் மந்தங் தெ³ந்தா அம்ஹேஹி ஸமானலிங்க³ஸ்ஸ தே³மா’’தி. வங்கீ³ஸோ ‘‘யங்கிஞ்சி கத்வா மயா இமங் மந்தங் க³ண்ஹித்வா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி ப்³ராஹ்மணே ஆஹ. தும்ஹே மயி பப்³ப³ஜந்தே மா சிந்தயித்த², அஹங் இமங் மந்தங் க³ண்ஹித்வா ஸகலஜம்பு³தீ³பே ஜெட்ட²கோ ப⁴விஸ்ஸாமி. ஏவங் ஸந்தே தும்ஹாகம்பி ப⁴த்³த³கங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி மந்தத்தா²ய ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. ஸத்தா² ‘‘மந்தபரிவாஸங் தாவ வஸாஹீ’’தி த்³வத்திங்ஸாகாரங் ஆசிக்கி². பஞ்ஞவா ஸத்தோ த்³வத்திங்ஸாகாரங் ஸஜ்ஜா²யந்தோவ தத்த² க²யவயங் பட்ட²பெத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி .
Tato vaṅgīso āha – ‘‘bho gotama, vijjāya vijjaṃ dentassa nāma parihāni natthi, ahaṃ attanā jānanakaṃ mantaṃ tumhākaṃ dassāmi, tumhe etaṃ mantaṃ mayhaṃ dethā’’ti. Vaṅgīsa, na mayaṃ mantena mantaṃ dema, evameva demāti. ‘‘Sādhu, bho gotama, detha me manta’’nti apacitiṃ dassetvā hatthakacchapakaṃ katvā nisīdi. Kiṃ, vaṅgīsa, tumhākaṃ samaye mahagghamantaṃ vā kiñci vā gaṇhantānaṃ parivāso nāma na hotīti? Hoti, bho gotamāti. Amhākaṃ pana manto nipparivāsoti saññaṃ karosīti? Brāhmaṇā nāma mantehi atittā honti, tasmā so bhagavantaṃ āha – ‘‘bho gotama, tumhehi kathitaniyāmaṃ karissāmī’’ti. Bhagavā āha – ‘‘vaṅgīsa, mayaṃ imaṃ mantaṃ dentā amhehi samānaliṅgassa demā’’ti. Vaṅgīso ‘‘yaṃkiñci katvā mayā imaṃ mantaṃ gaṇhitvā gantuṃ vaṭṭatī’’ti brāhmaṇe āha. Tumhe mayi pabbajante mā cintayittha, ahaṃ imaṃ mantaṃ gaṇhitvā sakalajambudīpe jeṭṭhako bhavissāmi. Evaṃ sante tumhākampi bhaddakaṃ bhavissatī’’ti mantatthāya satthu santike pabbaji. Satthā ‘‘mantaparivāsaṃ tāva vasāhī’’ti dvattiṃsākāraṃ ācikkhi. Paññavā satto dvattiṃsākāraṃ sajjhāyantova tattha khayavayaṃ paṭṭhapetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi .
தஸ்மிங் அரஹத்தங் பத்தே ப்³ராஹ்மணா ‘‘கா நு கோ² வங்கீ³ஸஸ்ஸ பவத்தி, பஸ்ஸிஸ்ஸாம ந’’ந்தி தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘கிங், போ⁴ வங்கீ³ஸ, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஸந்திகே ஸிப்பங் ஸிக்கி²த’’ந்தி புச்சி²ங்ஸு. ஆம, ஸிக்கி²தந்தி. தேன ஹி ஏஹி க³மிஸ்ஸாமாதி. க³ச்ச²த² தும்ஹே, தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ந்தப்³ப³கிச்சங் மய்ஹங் நிட்டி²தந்தி. பட²மமேவ அம்ஹேஹி துய்ஹங் கதி²தங் ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ அத்தானங் பஸ்ஸிதுங் ஆக³தே மாயாய ஆவட்டேதீ’’தி. த்வங் ஹி இதா³னி ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ வஸங் ஆபன்னோ, கிங் மயங் தவ ஸந்திகே கரிஸ்ஸாமாதி ஆக³தமக்³கே³னேவ பக்கமிங்ஸு. வங்கீ³ஸத்தே²ரோபி யங் யங் வேலங் த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங் க³ச்ச²தி, ஏகங் து²திங் கரொந்தோவ க³ச்ச²தி. தேன தங் ஸத்தா² ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ படிபா⁴னவந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tasmiṃ arahattaṃ patte brāhmaṇā ‘‘kā nu kho vaṅgīsassa pavatti, passissāma na’’nti tassa santikaṃ gantvā ‘‘kiṃ, bho vaṅgīsa, samaṇassa gotamassa santike sippaṃ sikkhita’’nti pucchiṃsu. Āma, sikkhitanti. Tena hi ehi gamissāmāti. Gacchatha tumhe, tumhehi saddhiṃ gantabbakiccaṃ mayhaṃ niṭṭhitanti. Paṭhamameva amhehi tuyhaṃ kathitaṃ ‘‘samaṇo gotamo attānaṃ passituṃ āgate māyāya āvaṭṭetī’’ti. Tvaṃ hi idāni samaṇassa gotamassa vasaṃ āpanno, kiṃ mayaṃ tava santike karissāmāti āgatamaggeneva pakkamiṃsu. Vaṅgīsattheropi yaṃ yaṃ velaṃ dasabalaṃ passituṃ gacchati, ekaṃ thutiṃ karontova gacchati. Tena taṃ satthā saṅghamajjhe nisinno paṭibhānavantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உபஸேனவங்க³ந்தபுத்தத்தே²ரவத்து²
Upasenavaṅgantaputtattheravatthu
213. பஞ்சமே ஸமந்தபாஸாதி³கானந்தி ஸப்³ப³பாஸாதி³கானங். உபஸேனோதி தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ நாமங். வங்க³ந்தப்³ராஹ்மணஸ்ஸ பன ஸோ புத்தோ, தஸ்மா வங்க³ந்தபுத்தோதி வுச்சதி. அயங் பன தே²ரோ ந கேவலங் அத்தனாவ பாஸாதி³கோ, பரிஸாபிஸ்ஸ பாஸாதி³கா, இதி பரிஸங் நிஸ்ஸாய லத்³த⁴னாமவஸேன ஸமந்தபாஸாதி³கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
213. Pañcame samantapāsādikānanti sabbapāsādikānaṃ. Upasenoti tassa therassa nāmaṃ. Vaṅgantabrāhmaṇassa pana so putto, tasmā vaṅgantaputtoti vuccati. Ayaṃ pana thero na kevalaṃ attanāva pāsādiko, parisāpissa pāsādikā, iti parisaṃ nissāya laddhanāmavasena samantapāsādikānaṃ aggo nāma jāto.
பஞ்ஹகம்மே பனஸ்ஸ அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ வயங் ஆக³ம்ம புரிமனயேனேவ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணமானோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஸமந்தபாஸாதி³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ஸத்து² அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ நாலகப்³ராஹ்மணகா³மே ஸாரிப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, உபஸேனதா³ரகோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
Pañhakamme panassa ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto vayaṃ āgamma purimanayeneva satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇamāno satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā satthu adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde nālakabrāhmaṇagāme sāribrāhmaṇiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi, upasenadārakotissa nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜி. ஸோ உபஸம்பதா³ய ஏகவஸ்ஸிகோ ஹுத்வா ‘‘அரியக³ப்³ப⁴ங் வட்³டே⁴மீ’’தி ஏகங் குலபுத்தங் அத்தனோ ஸந்திகே பப்³பா³ஜெத்வா உபஸம்பாதே³ஸி. ஸோ பவாரெத்வா ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸ ஏகவஸ்ஸிககாலே அத்தனா து³வஸ்ஸோ ‘‘த³ஸப³லோ மங் பஸ்ஸித்வா துஸிஸ்ஸதீ’’தி ஸத்³தி⁴விஹாரிகங் ஆதா³ய த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங் ஆக³தோ. ஸத்தா² தங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தே நிஸின்னங் புச்சி² – ‘‘கதிவஸ்ஸோஸி த்வங் பி⁴க்கூ²’’தி? து³வஸ்ஸோ அஹங் ப⁴க³வாதி. அயங் பன பி⁴க்கு² கதிவஸ்ஸோதி? ஏகவஸ்ஸோ ப⁴க³வாதி. கிந்தாயங் பி⁴க்கு² ஹோதீதி? ஸத்³தி⁴விஹாரிகோ மே ப⁴க³வாதி. அத² நங் ஸத்தா² ‘‘அதிலஹுங் கோ² த்வங், மோக⁴புரிஸ, பா³ஹுல்லாய ஆவத்தோ’’தி வத்வா அனேகபரியாயேன விக³ரஹி. தே²ரோ ஸத்து² ஸந்திகா க³ரஹங் லபி⁴த்வா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா ‘‘இமினாவ புண்ணசந்த³ஸஸ்ஸிரிகேன முகே²ன ஸத்தா²ரங் பரிஸமேவ நிஸ்ஸாய ஸாது⁴காரங் தா³பெஸ்ஸாமீ’’தி தங்தி³வஸேயேவ ஏகங் டா²னங் க³ந்த்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி.
So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā dasabalassa santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji. So upasampadāya ekavassiko hutvā ‘‘ariyagabbhaṃ vaḍḍhemī’’ti ekaṃ kulaputtaṃ attano santike pabbājetvā upasampādesi. So pavāretvā saddhivihārikassa ekavassikakāle attanā duvasso ‘‘dasabalo maṃ passitvā tusissatī’’ti saddhivihārikaṃ ādāya dasabalaṃ passituṃ āgato. Satthā taṃ vanditvā ekamante nisinnaṃ pucchi – ‘‘kativassosi tvaṃ bhikkhū’’ti? Duvasso ahaṃ bhagavāti. Ayaṃ pana bhikkhu kativassoti? Ekavasso bhagavāti. Kintāyaṃ bhikkhu hotīti? Saddhivihāriko me bhagavāti. Atha naṃ satthā ‘‘atilahuṃ kho tvaṃ, moghapurisa, bāhullāya āvatto’’ti vatvā anekapariyāyena vigarahi. Thero satthu santikā garahaṃ labhitvā bhagavantaṃ vanditvā ‘‘imināva puṇṇacandasassirikena mukhena satthāraṃ parisameva nissāya sādhukāraṃ dāpessāmī’’ti taṃdivaseyeva ekaṃ ṭhānaṃ gantvā vipassanāya kammaṃ katvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
ததோ யஸ்மா தே²ரோ மஹாகுலதோ நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிதோ பத²விகு⁴ட்ட²த⁴ம்மகதி²கோவ, தஸ்மா தஸ்ஸ த⁴ம்மகதா²ய சேவ பஸீதி³த்வா மித்தாமச்சஞாதிகுலேஹி ச நிக்க²மித்வா ப³ஹூ குலதா³ரகா தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜந்தி. ‘‘அஹங் ஆரஞ்ஞகோ, தும்ஹேபி ஆரஞ்ஞகா ப⁴விதுங் ஸக்கொந்தா பப்³ப³ஜதா²’’தி தேரஸ து⁴தங்கா³னி ஆசிக்கி²த்வா ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸாம, ப⁴ந்தே’’தி வத³ந்தே பப்³பா³ஜேதி. தே அத்தனோ ப³லேன தங் தங் து⁴தங்க³ங் அதி⁴ட்ட²ஹந்தி. தே²ரோ அத்தனோ த³ஸவஸ்ஸகாலே வினயங் பகு³ணங் கத்வா ஸப்³பே³வ உபஸம்பாதே³ஸி. ஏவங் உபஸம்பன்னா சஸ்ஸ பஞ்சஸதமத்தா பி⁴க்கூ² பரிவாரா அஹேஸுங்.
Tato yasmā thero mahākulato nikkhamitvā pabbajito pathavighuṭṭhadhammakathikova, tasmā tassa dhammakathāya ceva pasīditvā mittāmaccañātikulehi ca nikkhamitvā bahū kuladārakā therassa santike pabbajanti. ‘‘Ahaṃ āraññako, tumhepi āraññakā bhavituṃ sakkontā pabbajathā’’ti terasa dhutaṅgāni ācikkhitvā ‘‘sakkhissāma, bhante’’ti vadante pabbājeti. Te attano balena taṃ taṃ dhutaṅgaṃ adhiṭṭhahanti. Thero attano dasavassakāle vinayaṃ paguṇaṃ katvā sabbeva upasampādesi. Evaṃ upasampannā cassa pañcasatamattā bhikkhū parivārā ahesuṃ.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² ஜேதவனமஹாவிஹாரே வஸந்தோ ‘‘இச்சா²மஹங், பி⁴க்க²வே, அத்³த⁴மாஸங் படிஸல்லீயிது’’ந்தி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரோசெத்வா ஏகவிஹாரீ ஹோதி. பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴பி ‘‘யோ ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனாய உபஸங்கமதி, ஸோ பாசித்தியங் தே³ஸாபேதப்³போ³’’தி கதிகங் அகாஸி. ததா³ உபஸேனத்தே²ரோ ‘‘ப⁴க³வந்தங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனோ பரிஸாய ஸத்³தி⁴ங் ஜேதவனங் க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² கதா²ஸமுட்டா²பனத்த²ங் அஞ்ஞதரங் தே²ரஸ்ஸ ஸத்³தி⁴விஹாரிகங் ஆமந்தேஸி – ‘‘மனாபானி தே பி⁴க்கு² பங்ஸுகூலானீ’’தி. ‘‘ந கோ² மே, ப⁴ந்தே, மனாபானி பங்ஸுகூலானீ’’தி வத்வா உபஜ்ஜா²யே கா³ரவேன பங்ஸுகூலிகபா⁴வங் ஆரோசேஸி. இமஸ்மிங் டா²னே ஸத்தா² ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴, உபஸேனா’’தி தே²ரஸ்ஸ ஸாது⁴காரங் த³த்வா அனேகபரியாயேன கு³ணகத²ங் கதே²ஸி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பன இத³ங் வத்து² பாளியங் (பாரா॰ 565) ஆக³தமேவ. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ இமஸ்மிங் ஸாஸனே தே²ரங் ஸமந்தபாஸாதி³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tasmiṃ samaye satthā jetavanamahāvihāre vasanto ‘‘icchāmahaṃ, bhikkhave, addhamāsaṃ paṭisallīyitu’’nti bhikkhusaṅghassa ārocetvā ekavihārī hoti. Bhikkhusaṅghopi ‘‘yo bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamati, so pācittiyaṃ desāpetabbo’’ti katikaṃ akāsi. Tadā upasenatthero ‘‘bhagavantaṃ passissāmī’’ti attano parisāya saddhiṃ jetavanaṃ gantvā satthāraṃ upasaṅkamitvā abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā kathāsamuṭṭhāpanatthaṃ aññataraṃ therassa saddhivihārikaṃ āmantesi – ‘‘manāpāni te bhikkhu paṃsukūlānī’’ti. ‘‘Na kho me, bhante, manāpāni paṃsukūlānī’’ti vatvā upajjhāye gāravena paṃsukūlikabhāvaṃ ārocesi. Imasmiṃ ṭhāne satthā ‘‘sādhu sādhu, upasenā’’ti therassa sādhukāraṃ datvā anekapariyāyena guṇakathaṃ kathesi. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato pana idaṃ vatthu pāḷiyaṃ (pārā. 565) āgatameva. Atha satthā aparabhāge ariyagaṇamajjhe nisinno imasmiṃ sāsane theraṃ samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
த³ப்³ப³த்தே²ரவத்து²
Dabbattheravatthu
214. ச²ட்டே² ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகானந்தி ஸேனாஸனங் பஞ்ஞாபெந்தானங். தே²ரஸ்ஸ கிர ஸேனாஸனபஞ்ஞாபனகாலே அட்டா²ரஸஸு மஹாவிஹாரேஸு அஸம்மட்ட²ங் பரிவேணங் வா அபடிஜக்³கி³தங் ஸேனாஸனங் வா அஸோதி⁴தங் மஞ்சபீட²ங் வா அனுபட்டி²தங் பானீயபரிபோ⁴ஜனீயங் வா நாஹோஸி. தஸ்மா ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. த³ப்³போ³திஸ்ஸ நாமங். மல்லராஜகுலே பன உப்பன்னத்தா மல்லபுத்தோ நாம ஜாதோ.
214. Chaṭṭhe senāsanapaññāpakānanti senāsanaṃ paññāpentānaṃ. Therassa kira senāsanapaññāpanakāle aṭṭhārasasu mahāvihāresu asammaṭṭhaṃ pariveṇaṃ vā apaṭijaggitaṃ senāsanaṃ vā asodhitaṃ mañcapīṭhaṃ vā anupaṭṭhitaṃ pānīyaparibhojanīyaṃ vā nāhosi. Tasmā senāsanapaññāpakānaṃ aggo nāma jāto. Dabbotissa nāmaṃ. Mallarājakule pana uppannattā mallaputto nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயஞ்ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தோ வுத்தனயேனேவ விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா ஸத்தா²ரா ப்³யாகதோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ ஸாஸனஸ்ஸ ஓஸக்கனகாலே பப்³ப³ஜி, ததா³ தேன ஸத்³தி⁴ங் அபரே ச² ஜனாதி ஸத்த பி⁴க்கூ² ஏகசித்தா ஹுத்வா அஞ்ஞே ஸாஸனே அகா³ரவங் கரொந்தே தி³ஸ்வா ‘‘இத⁴ கிங் கரோம, ஏகமந்தே ஸமணத⁴ம்மங் கத்வா து³க்க²ஸ்ஸந்தங் கரிஸ்ஸாமா’’தி நிஸ்ஸேணிங் ப³ந்தி⁴த்வா உச்சபப்³ப³தஸிக²ரங் அபி⁴ருஹித்வா ‘‘அத்தனோ சித்தப³லங் ஜானந்தா நிஸ்ஸேணிங் பாதெந்து, ஜீவிதே ஸாலயா ஓதரந்து, மா பச்சா²னுதாபினோ அஹுவத்தா²’’தி வத்வா ஸப்³பே³ ஏகசித்தா ஹுத்வா நிஸ்ஸேணிங் பாதெத்வா ‘‘அப்பமத்தா ஹோத², ஆவுஸோ’’தி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஓவதி³த்வா சித்தருசியேஸு டா²னேஸு நிஸீதி³த்வா ஸமணத⁴ம்மங் காதுங் ஆரபி⁴ங்ஸு.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayañhi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbattitvā vayappatto vuttanayeneva vihāraṃ gantvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ senāsanapaññāpakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā satthārā byākato yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaritvā kassapadasabalassa sāsanassa osakkanakāle pabbaji, tadā tena saddhiṃ apare cha janāti satta bhikkhū ekacittā hutvā aññe sāsane agāravaṃ karonte disvā ‘‘idha kiṃ karoma, ekamante samaṇadhammaṃ katvā dukkhassantaṃ karissāmā’’ti nisseṇiṃ bandhitvā uccapabbatasikharaṃ abhiruhitvā ‘‘attano cittabalaṃ jānantā nisseṇiṃ pātentu, jīvite sālayā otarantu, mā pacchānutāpino ahuvatthā’’ti vatvā sabbe ekacittā hutvā nisseṇiṃ pātetvā ‘‘appamattā hotha, āvuso’’ti aññamaññaṃ ovaditvā cittaruciyesu ṭhānesu nisīditvā samaṇadhammaṃ kātuṃ ārabhiṃsu.
தத்ரேகோ தே²ரோ பஞ்சமே தி³வஸே அரஹத்தங் பத்வா ‘‘மம கிச்சங் நிப்ப²ன்னங், அஹங் இமஸ்மிங் டா²னே கிங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி இத்³தி⁴யா உத்தரகுருதோ பிண்ட³பாதங் ஆஹரித்வா, ‘‘ஆவுஸோ, இமங் பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜத² , பி⁴க்கா²சாரகிச்சங் மமாயத்தங் ஹோது, தும்ஹே அத்தனோ கம்மங் கரோதா²’’தி ஆஹ. கிங் நு கோ² மயங், ஆவுஸோ, நிஸ்ஸேணிங் பாதெந்தா ஏவங் அவோசும்ஹா ‘‘யோ பட²மங் த⁴ம்மங் ஸச்சி²கரோதி, ஸோ பி⁴க்க²ங் ஆஹரது, தேன ஆப⁴தங் ஸேஸா பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரிஸ்ஸந்தீ’’தி. நத்தி², ஆவுஸோதி. தும்ஹே அத்தனோ புப்³ப³ஹேதுனா லபி⁴த்த², மயம்பி ஸக்கொந்தா வட்டஸ்ஸந்தங் கரிஸ்ஸாம, க³ச்ச²த² தும்ஹேதி . தே²ரோ தே ஸஞ்ஞாபேதுங் அஸக்கொந்தோ பா²ஸுகட்டா²னே பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா க³தோ. அபரோ தே²ரோ ஸத்தமே தி³வஸே அனாகா³மிப²லங் பத்வா ததோ சுதோ ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ.
Tatreko thero pañcame divase arahattaṃ patvā ‘‘mama kiccaṃ nipphannaṃ, ahaṃ imasmiṃ ṭhāne kiṃ karissāmī’’ti iddhiyā uttarakuruto piṇḍapātaṃ āharitvā, ‘‘āvuso, imaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjatha , bhikkhācārakiccaṃ mamāyattaṃ hotu, tumhe attano kammaṃ karothā’’ti āha. Kiṃ nu kho mayaṃ, āvuso, nisseṇiṃ pātentā evaṃ avocumhā ‘‘yo paṭhamaṃ dhammaṃ sacchikaroti, so bhikkhaṃ āharatu, tena ābhataṃ sesā paribhuñjitvā samaṇadhammaṃ karissantī’’ti. Natthi, āvusoti. Tumhe attano pubbahetunā labhittha, mayampi sakkontā vaṭṭassantaṃ karissāma, gacchatha tumheti . Thero te saññāpetuṃ asakkonto phāsukaṭṭhāne piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā gato. Aparo thero sattame divase anāgāmiphalaṃ patvā tato cuto suddhāvāsabrahmaloke nibbatto.
இதரேபி தே²ரா ததோ சுதா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ தேஸு தேஸு குலேஸு நிப்³ப³த்தா. ஏகோ க³ந்தா⁴ரரட்டே² தக்கஸிலனக³ரே ராஜகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ, ஏகோ பப்³ப³தெய்யரட்டே² பரிப்³பா³ஜிகாய குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தோ, ஏகோ பா³ஹியரட்டே² குடும்பி³ககே³ஹே நிப்³ப³த்தோ, ஏகோ ராஜக³ஹே குடும்பி³ககே³ஹே நிப்³ப³த்தோ. அயங் பன த³ப்³ப³த்தே²ரோ மல்லரட்டே² அனுபியனக³ரே ஏகஸ்ஸ மல்லரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தஸ்ஸ மாதா உபவிஜஞ்ஞகாலே காலமகாஸி, மதஸரீரங் ஸுஸானங் நெத்வா தா³ருசிதகங் ஆரோபெத்வா அக்³கி³ங் அத³ங்ஸு. தஸ்ஸா அக்³கி³வேக³ஸந்தத்தங் உத³ரபடலங் த்³வேதா⁴ அஹோஸி. தா³ரகோ அத்தனோ புஞ்ஞப³லேன உப்பதித்வா ஏகஸ்மிங் த³ப்³ப³த்த²ம்பே⁴ நிபதி. தங் தா³ரகங் க³ஹெத்வா அய்யிகாய அத³ங்ஸு. ஸா தஸ்ஸ நாமங் க³ண்ஹந்தீ த³ப்³ப³த்த²ம்பே⁴ நிபதித்வா லத்³த⁴ஜீவிதத்தா த³ப்³போ³திஸ்ஸ நாமங் அகாஸி.
Itarepi therā tato cutā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde tesu tesu kulesu nibbattā. Eko gandhāraraṭṭhe takkasilanagare rājagehe nibbatto, eko pabbateyyaraṭṭhe paribbājikāya kucchimhi nibbatto, eko bāhiyaraṭṭhe kuṭumbikagehe nibbatto, eko rājagahe kuṭumbikagehe nibbatto. Ayaṃ pana dabbatthero mallaraṭṭhe anupiyanagare ekassa mallarañño gehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Tassa mātā upavijaññakāle kālamakāsi, matasarīraṃ susānaṃ netvā dārucitakaṃ āropetvā aggiṃ adaṃsu. Tassā aggivegasantattaṃ udarapaṭalaṃ dvedhā ahosi. Dārako attano puññabalena uppatitvā ekasmiṃ dabbatthambhe nipati. Taṃ dārakaṃ gahetvā ayyikāya adaṃsu. Sā tassa nāmaṃ gaṇhantī dabbatthambhe nipatitvā laddhajīvitattā dabbotissa nāmaṃ akāsi.
தஸ்ஸ ஸத்தவஸ்ஸிககாலே ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ மல்லரட்டே² சாரிகங் சரமானோ அனுபியனிக³மங் பத்வா அனுபியம்ப³வனே விஹரதி. த³ப்³ப³குமாரோ ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா த³ஸ்ஸனேனேவ பஸீதி³த்வா பப்³ப³ஜிதுகாமோ ஹுத்வா ‘‘அஹங் த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி அய்யிகங் ஆபுச்சி². ஸா ‘‘ஸாது⁴, தாதா’’தி த³ப்³ப³குமாரங் ஆதா³ய ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, இமங் குமாரங் பப்³பா³ஜேதா²’’தி ஆஹ. ஸத்தா² அஞ்ஞதரஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி ‘‘பி⁴க்கு² இமங் தா³ரகங் பப்³பா³ஜேஹீ’’தி. ஸோ தே²ரோ ஸத்து² வசனங் ஸுத்வா த³ப்³ப³குமாரங் பப்³பா³ஜெந்தோ தசபஞ்சகங் கம்மட்டா²னங் ஆசிக்கி². புப்³ப³ஹேதுஸம்பன்னோ கதாபி⁴னீஹாரோ ஸத்தோ பட²மகேஸவட்டியா ஓரோபியமானாய ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, து³தியகேஸவட்டியா ஓரோபியமானாய ஸகதா³கா³மிப²லே, ததியாய அனாகா³மிப²லே. ஸப்³ப³கேஸானங் பன ஓரோபனஞ்ச அரஹத்தப²லஸச்சி²கிரியா ச அபச்சா² அபுரே அஹோஸி.
Tassa sattavassikakāle satthā bhikkhusaṅghaparivāro mallaraṭṭhe cārikaṃ caramāno anupiyanigamaṃ patvā anupiyambavane viharati. Dabbakumāro satthāraṃ disvā dassaneneva pasīditvā pabbajitukāmo hutvā ‘‘ahaṃ dasabalassa santike pabbajissāmī’’ti ayyikaṃ āpucchi. Sā ‘‘sādhu, tātā’’ti dabbakumāraṃ ādāya satthu santikaṃ gantvā, ‘‘bhante, imaṃ kumāraṃ pabbājethā’’ti āha. Satthā aññatarassa bhikkhuno saññaṃ adāsi ‘‘bhikkhu imaṃ dārakaṃ pabbājehī’’ti. So thero satthu vacanaṃ sutvā dabbakumāraṃ pabbājento tacapañcakaṃ kammaṭṭhānaṃ ācikkhi. Pubbahetusampanno katābhinīhāro satto paṭhamakesavaṭṭiyā oropiyamānāya sotāpattiphale patiṭṭhāsi, dutiyakesavaṭṭiyā oropiyamānāya sakadāgāmiphale, tatiyāya anāgāmiphale. Sabbakesānaṃ pana oropanañca arahattaphalasacchikiriyā ca apacchā apure ahosi.
ஸத்தா² மல்லரட்டே² யதா²பி⁴ரந்தங் விஹரித்வா ராஜக³ஹங் க³ந்த்வா வேளுவனே வாஸங் கப்பேஸி. தத்ராயஸ்மா த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ ரஹோக³தோ அத்தனோ கிச்சனிப்ப²த்திங் ஓலோகெத்வா ஸங்க⁴ஸ்ஸ வெய்யாவச்சகரணே காயங் யோஜேதுகாமோ சிந்தேஸி – ‘‘யங்னூனாஹங் ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸேனாஸனஞ்ச பஞ்ஞாபெய்யங், ப⁴த்தானி ச உத்³தி³ஸெய்ய’’ந்தி. ஸோ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா அத்தனோ பரிவிதக்கங் ஆரோசேஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ ஸாது⁴காரங் த³த்வா ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகத்தஞ்ச ப⁴த்துத்³தே³ஸகத்தஞ்ச ஸம்படிச்சி². அத² நங் ‘‘அயங் த³ப்³போ³ த³ஹரோவ ஸமானோ மஹந்தட்டா²னே டி²தோ’’தி ஸத்தவஸ்ஸிககாலேயேவ உபஸம்பாதே³ஸி. தே²ரோ உபஸம்பன்னகாலதோயேவ பட்டா²ய ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தானங் ஸப்³ப³பி⁴க்கூ²னங் ஸேனாஸனானி ச பஞ்ஞாபேதி, பி⁴க்க²ஞ்ச ஸம்படிச்சி²த்வா உத்³தி³ஸதி. தஸ்ஸ ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகபா⁴வோ ஸப்³ப³தி³ஸாஸு பாகடோ அஹோஸி – ‘‘த³ப்³போ³ கிர மல்லபுத்தோ ஸபா⁴க³ஸபா⁴கா³னங் பி⁴க்கூ²னங் ஏகட்டா²னே ஸேனாஸனானி பஞ்ஞாபேதி, தூ³ரேபி ஸேனாஸனங் பஞ்ஞாபேதியேவ. க³ந்துங் அஸக்கொந்தே இத்³தி⁴யா நேதீதி.
Satthā mallaraṭṭhe yathābhirantaṃ viharitvā rājagahaṃ gantvā veḷuvane vāsaṃ kappesi. Tatrāyasmā dabbo mallaputto rahogato attano kiccanipphattiṃ oloketvā saṅghassa veyyāvaccakaraṇe kāyaṃ yojetukāmo cintesi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ saṅghassa senāsanañca paññāpeyyaṃ, bhattāni ca uddiseyya’’nti. So satthu santikaṃ gantvā attano parivitakkaṃ ārocesi. Satthā tassa sādhukāraṃ datvā senāsanapaññāpakattañca bhattuddesakattañca sampaṭicchi. Atha naṃ ‘‘ayaṃ dabbo daharova samāno mahantaṭṭhāne ṭhito’’ti sattavassikakāleyeva upasampādesi. Thero upasampannakālatoyeva paṭṭhāya rājagahaṃ upanissāya viharantānaṃ sabbabhikkhūnaṃ senāsanāni ca paññāpeti, bhikkhañca sampaṭicchitvā uddisati. Tassa senāsanapaññāpakabhāvo sabbadisāsu pākaṭo ahosi – ‘‘dabbo kira mallaputto sabhāgasabhāgānaṃ bhikkhūnaṃ ekaṭṭhāne senāsanāni paññāpeti, dūrepi senāsanaṃ paññāpetiyeva. Gantuṃ asakkonte iddhiyā netīti.
அத² நங் பி⁴க்கூ² காலேபி விகாலேபி ‘‘அம்ஹாகங், ஆவுஸோ, ஜீவகம்ப³வனே ஸேனாஸனங் பஞ்ஞாபேஹி, அம்ஹாகங் மத்³த³குச்சி²ஸ்மிங் மிக³தா³யே’’தி ஏவங் ஸேனாஸனங் உத்³தி³ஸாபெத்வா தஸ்ஸ இத்³தி⁴ங் பஸ்ஸந்தா க³ச்ச²ந்தி. ஸோபி இத்³தி⁴யா மனோமயே காயே அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ஏகேகஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ ஏகேகங் அத்தனா ஸதி³ஸங் பி⁴க்கு²ங் நிம்மினித்வா அங்கு³லியா ஜலமானாய புரதோ புரதோ க³ந்த்வா ‘‘அயங் மஞ்சோ, இத³ங் பீட²’’ந்திஆதீ³னி வத்வா ஸேனாஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா புன அத்தனோ வஸனட்டா²னமேவ ஆக³ச்ச²தி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பனித³ங் வத்து² பாளியங் ஆக³தமேவ. ஸத்தா² இத³மேவ காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா அபரபா⁴கே³ அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் ஸேனாஸனபஞ்ஞாபகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Atha naṃ bhikkhū kālepi vikālepi ‘‘amhākaṃ, āvuso, jīvakambavane senāsanaṃ paññāpehi, amhākaṃ maddakucchismiṃ migadāye’’ti evaṃ senāsanaṃ uddisāpetvā tassa iddhiṃ passantā gacchanti. Sopi iddhiyā manomaye kāye abhisaṅkharitvā ekekassa therassa ekekaṃ attanā sadisaṃ bhikkhuṃ nimminitvā aṅguliyā jalamānāya purato purato gantvā ‘‘ayaṃ mañco, idaṃ pīṭha’’ntiādīni vatvā senāsanaṃ paññāpetvā puna attano vasanaṭṭhānameva āgacchati. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato panidaṃ vatthu pāḷiyaṃ āgatameva. Satthā idameva kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā aparabhāge ariyagaṇamajjhe nisinno theraṃ senāsanapaññāpakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
பிலிந்த³வச்ச²த்தே²ரவத்து²
Pilindavacchattheravatthu
215. ஸத்தமே தே³வதானங் பியமனாபானந்தி தே³வதானங் பியானஞ்சேவ மனாபானஞ்ச பிலிந்த³வச்ச²த்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ சக்கவத்தீ ராஜா ஹுத்வா மஹாஜனங் பஞ்சஸு ஸீலேஸு பதிட்டா²பெத்வா ஸக்³க³பராயணங் அகாஸி. யேபு⁴ய்யேன கிர ச²ஸு காமஸக்³கே³ஸு நிப்³ப³த்ததே³வதா தஸ்ஸேவ ஓவாத³ங் லபி⁴த்வா நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே அத்தனோ ஸம்பத்திங் ஓலோகெத்வா ‘‘கங் நு கோ² நிஸ்ஸாய இமங் ஸக்³க³ஸம்பத்திங் லபி⁴ம்ஹா’’தி ஆவஜ்ஜமானா இமங் தே²ரங் தி³ஸ்வா ‘‘தே²ரங் நிஸ்ஸாய அம்ஹேஹி ஸம்பதி லத்³தா⁴’’தி ஸாயங்பாதங் தே²ரங் நமஸ்ஸந்தி. தஸ்மா ஸோ தே³வதானங் பியமனாபானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. பிலிந்தோ³தி பனஸ்ஸ கொ³த்தங், வச்சோ²தி நாமங். தது³ப⁴யங் ஸங்ஸந்தெ³த்வா பிலிந்த³வச்சோ²தி வுச்சதி.
215. Sattame devatānaṃ piyamanāpānanti devatānaṃ piyānañceva manāpānañca pilindavacchatthero aggoti dasseti. So kira anuppanne buddhe cakkavattī rājā hutvā mahājanaṃ pañcasu sīlesu patiṭṭhāpetvā saggaparāyaṇaṃ akāsi. Yebhuyyena kira chasu kāmasaggesu nibbattadevatā tasseva ovādaṃ labhitvā nibbattanibbattaṭṭhāne attano sampattiṃ oloketvā ‘‘kaṃ nu kho nissāya imaṃ saggasampattiṃ labhimhā’’ti āvajjamānā imaṃ theraṃ disvā ‘‘theraṃ nissāya amhehi sampati laddhā’’ti sāyaṃpātaṃ theraṃ namassanti. Tasmā so devatānaṃ piyamanāpānaṃ aggo nāma jāto. Pilindoti panassa gottaṃ, vacchoti nāmaṃ. Tadubhayaṃ saṃsandetvā pilindavacchoti vuccati.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தோ புரிமனயேனேவ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் தே³வதானங் பியமனாபட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. பிலிந்த³வச்சோ²திஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ அபரேன ஸமயேன ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா உபஸம்பன்னோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ஸோ கி³ஹீஹிபி பி⁴க்கூ²ஹிபி ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தோ ‘‘ஏஹி, வஸல, க³ச்ச², வஸல, ஆஹர, வஸல, க³ண்ஹ, வஸலா’’தி வஸலவாதே³னேவ ஸமுதா³சரதி. தங் கத²ங் ஆஹரித்வா ததா²க³தங் புச்சி²ங்ஸு – ‘‘ப⁴க³வா அரியா நாம ப²ருஸவாசா ந ஹொந்தீ’’தி. பி⁴க்க²வே, அரியானங் பரவம்ப⁴னவஸேன ப²ருஸவாசா நாம நத்தி², அபிச கோ² பன ப⁴வந்தரே ஆசிண்ணவஸேன ப⁴வெய்யாதி. ப⁴ந்தே, பிலிந்த³வச்ச²த்தே²ரோ உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய கி³ஹீஹிபி பி⁴க்கூ²ஹிபி ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தோ, ‘‘வஸல, வஸலா’’தி கதே²தி, கிமெத்த² காரணங் ப⁴க³வாதி. பி⁴க்க²வே, ந மய்ஹங் புத்தஸ்ஸ ஏதங் இதா³னேவ ஆசிண்ணங், அதீதே பனேஸ பஞ்ச ஜாதிஸதானி வஸலவாதி³ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. இச்சேஸ ப⁴வாசிண்ணேனேவ கதே²ஸி, ந ப²ருஸவஸேன. அரியானஞ்ஹி வோஹாரோ ப²ருஸோபி ஸமானோ சேதனாய அப²ருஸபா⁴வேன பரிஸுத்³தோ⁴வ, அப்பமத்தகம்பெத்த² பாபங் ந உபலப்³ப⁴தீதி வத்வா த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare mahābhogakule nibbatto purimanayeneva satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ devatānaṃ piyamanāpaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti. Pilindavacchotissa nāmaṃ akaṃsu. So aparena samayena satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā upasampanno vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. So gihīhipi bhikkhūhipi saddhiṃ kathento ‘‘ehi, vasala, gaccha, vasala, āhara, vasala, gaṇha, vasalā’’ti vasalavādeneva samudācarati. Taṃ kathaṃ āharitvā tathāgataṃ pucchiṃsu – ‘‘bhagavā ariyā nāma pharusavācā na hontī’’ti. Bhikkhave, ariyānaṃ paravambhanavasena pharusavācā nāma natthi, apica kho pana bhavantare āciṇṇavasena bhaveyyāti. Bhante, pilindavacchatthero uṭṭhāya samuṭṭhāya gihīhipi bhikkhūhipi saddhiṃ kathento, ‘‘vasala, vasalā’’ti katheti, kimettha kāraṇaṃ bhagavāti. Bhikkhave, na mayhaṃ puttassa etaṃ idāneva āciṇṇaṃ, atīte panesa pañca jātisatāni vasalavādibrāhmaṇakule nibbatti. Iccesa bhavāciṇṇeneva kathesi, na pharusavasena. Ariyānañhi vohāro pharusopi samāno cetanāya apharusabhāvena parisuddhova, appamattakampettha pāpaṃ na upalabbhatīti vatvā dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘அகக்கஸங் விஞ்ஞாபனிங், கி³ரங் ஸச்சமுதீ³ரயே;
‘‘Akakkasaṃ viññāpaniṃ, giraṃ saccamudīraye;
யாய நாபி⁴ஸஜே கஞ்சி, தமஹங் ப்³ரூமி ப்³ராஹ்மண’’ந்தி.
Yāya nābhisaje kañci, tamahaṃ brūmi brāhmaṇa’’nti.
அதே²கதி³வஸங் தே²ரோ ராஜக³ஹங் பிண்டா³ய பவிஸந்தோ ஏகங் புரிஸங் பிப்பலீனங் பா⁴ஜனங் பூரெத்வா ஆதா³ய அந்தோனக³ரங் பவிஸந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் தே, வஸல, பா⁴ஜனே’’தி ஆஹ. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் ஸமணோ மயா ஸத்³தி⁴ங் பாதோவ ப²ருஸகத²ங் கதே²ஸி, இமஸ்ஸ அனுச்ச²விகமேவ வத்துங் வட்டதீ’’தி ‘‘மூஸிகவச்சங் மே, ப⁴ந்தே, பா⁴ஜனே’’தி ஆஹ. ஏவங் ப⁴விஸ்ஸதி, வஸலாதி. தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ த³ஸ்ஸனங் விஜஹந்தஸ்ஸ ஸப்³ப³ங் மூஸிகவச்சமேவ அஹோஸி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘இமா பிப்பலியோ மூஸிகவச்சஸதி³ஸா பஞ்ஞாயந்தி, ஸபா⁴வோ நு கோ² நோ’’தி வீமங்ஸந்தோ ஹத்தே²ன உப்பீளேஸி . அத²ஸ்ஸ உந்தூ³ரவச்சபா⁴வங் ஞத்வா ப³லவதோ³மனஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜி. ஸோ ‘‘இமாயேவ நு கோ² ஏவரூபா, உதா³ஹு ஸகடேபீ’’தி க³ந்த்வா ஓலோகெந்தோ ஸப்³பா³பி பிப்பலியோ தாதி³ஸாவ தி³ஸ்வா ஹத³யங் ஹத்தே²ன ஸந்தா⁴ரெத்வா ‘‘இத³ங் ந அஞ்ஞஸ்ஸ கம்மங், மயா பாதோவ தி³ட்ட²பி⁴க்கு²ஸ்ஸேதங் கம்மங், அத்³தா⁴ ஏகங் உபாயங் ப⁴விஸ்ஸதி, தஸ்ஸ க³தட்டா²னங் அனுவிசினித்வா ஏதங் காரணங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி தே²ரஸ்ஸ க³தமக்³க³ங் புச்சி²த்வா பாயாஸி.
Athekadivasaṃ thero rājagahaṃ piṇḍāya pavisanto ekaṃ purisaṃ pippalīnaṃ bhājanaṃ pūretvā ādāya antonagaraṃ pavisantaṃ disvā ‘‘kiṃ te, vasala, bhājane’’ti āha. So cintesi – ‘‘ayaṃ samaṇo mayā saddhiṃ pātova pharusakathaṃ kathesi, imassa anucchavikameva vattuṃ vaṭṭatī’’ti ‘‘mūsikavaccaṃ me, bhante, bhājane’’ti āha. Evaṃ bhavissati, vasalāti. Tassa therassa dassanaṃ vijahantassa sabbaṃ mūsikavaccameva ahosi. So cintesi – ‘‘imā pippaliyo mūsikavaccasadisā paññāyanti, sabhāvo nu kho no’’ti vīmaṃsanto hatthena uppīḷesi . Athassa undūravaccabhāvaṃ ñatvā balavadomanassaṃ uppajji. So ‘‘imāyeva nu kho evarūpā, udāhu sakaṭepī’’ti gantvā olokento sabbāpi pippaliyo tādisāva disvā hadayaṃ hatthena sandhāretvā ‘‘idaṃ na aññassa kammaṃ, mayā pātova diṭṭhabhikkhussetaṃ kammaṃ, addhā ekaṃ upāyaṃ bhavissati, tassa gataṭṭhānaṃ anuvicinitvā etaṃ kāraṇaṃ jānissāmī’’ti therassa gatamaggaṃ pucchitvā pāyāsi.
அதே²கோ புரிஸோ தங் அதிவிய சண்டி³கதங் க³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா, ‘‘போ⁴ புரிஸ, த்வங் அதிவிய சண்டி³கதோவ க³ச்ச²ஸி, கேன கம்மேன க³ச்ச²ஸீ’’தி புச்சி². ஸோ தஸ்ஸ தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. ஸோ தஸ்ஸ கத²ங் ஸுத்வா ஏவமாஹ – ‘‘போ⁴, மா சிந்தயி, மய்ஹங் அய்யோ பிலிந்த³வச்சோ² ப⁴விஸ்ஸதி, த்வங் ஏததே³வ பா⁴ஜனங் பூரெத்வா ஆதா³ய க³ந்த்வா தே²ரஸ்ஸ புரதோ திட்ட². ‘கிங் நாமேதங், வஸலா’தி வுத்தகாலே ச ‘பிப்பலியோ, ப⁴ந்தே’தி வத³, தே²ரோ ‘ஏவங் ப⁴விஸ்ஸதி, வஸலா’தி வக்க²தி. புன ஸப்³பா³பி பிப்பலியோ ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி. ஸோ ததா² அகாஸி. ஸப்³பா³ பிப்பலியோ படிபாகதிகா அஹேஸுங். இத³மெத்தகங் வத்து². அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² தே³வதானங் பியமனாபகாரணமேவ வத்து²ங் கத்வா தே²ரங் தே³வதானங் பியமனாபானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Atheko puriso taṃ ativiya caṇḍikataṃ gacchantaṃ disvā, ‘‘bho purisa, tvaṃ ativiya caṇḍikatova gacchasi, kena kammena gacchasī’’ti pucchi. So tassa taṃ pavattiṃ ārocesi. So tassa kathaṃ sutvā evamāha – ‘‘bho, mā cintayi, mayhaṃ ayyo pilindavaccho bhavissati, tvaṃ etadeva bhājanaṃ pūretvā ādāya gantvā therassa purato tiṭṭha. ‘Kiṃ nāmetaṃ, vasalā’ti vuttakāle ca ‘pippaliyo, bhante’ti vada, thero ‘evaṃ bhavissati, vasalā’ti vakkhati. Puna sabbāpi pippaliyo bhavissantī’’ti. So tathā akāsi. Sabbā pippaliyo paṭipākatikā ahesuṃ. Idamettakaṃ vatthu. Aparabhāge pana satthā devatānaṃ piyamanāpakāraṇameva vatthuṃ katvā theraṃ devatānaṃ piyamanāpānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
பா³ஹியதா³ருசீரியத்தே²ரவத்து²
Bāhiyadārucīriyattheravatthu
216. அட்ட²மே கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானந்தி கி²ப்பங் அதி⁴க³தஅபி⁴ஞ்ஞானங் தா³ருசீரியத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயஞ்ஹி தே²ரோ ஸங்கி²த்தத⁴ம்மதே³ஸனாபரியோஸானே அரஹத்தங் பாபுணி, மக்³க³ப²லானங் பரிகம்மகிச்சங் நாஹோஸி. தஸ்மா கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. பா³ஹியரட்டே² பன ஜாதத்தா பா³ஹியோதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ அபரபா⁴கே³ தா³ருசீரங் நிவாஸேஸி. தஸ்மா தா³ருசீரியோ நாம ஜாதோ.
216. Aṭṭhame khippābhiññānanti khippaṃ adhigataabhiññānaṃ dārucīriyatthero aggoti dasseti. Ayañhi thero saṃkhittadhammadesanāpariyosāne arahattaṃ pāpuṇi, maggaphalānaṃ parikammakiccaṃ nāhosi. Tasmā khippābhiññānaṃ aggo nāma jāto. Bāhiyaraṭṭhe pana jātattā bāhiyotissa nāmaṃ ahosi. So aparabhāge dārucīraṃ nivāsesi. Tasmā dārucīriyo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ ஸாஸனஸ்ஸ ஓஸக்கனகாலே ஹெட்டா² வுத்தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸமணத⁴ம்மங் கத்வா பரிபுண்ணஸீலோ ஜீவிதக்க²யங் பத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto dasabalassa dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ khippābhiññānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto kassapadasabalassa sāsanassa osakkanakāle heṭṭhā vuttehi bhikkhūhi saddhiṃ samaṇadhammaṃ katvā paripuṇṇasīlo jīvitakkhayaṃ patvā devaloke nibbatti.
ஸோ ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வலோகே வஸித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பா³ஹியரட்டே² குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ. வயங் ஆக³ம்ம க⁴ராவாஸங் வஸந்தோ ‘‘வோஹாரங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஸுவண்ணபூ⁴மிக³மனீயங் நாவங் அபி⁴ருஹி. நாவா இச்சி²தங் தே³ஸங் அப்பத்வாவ ஸமுத்³த³மஜ்ஜே² பி⁴ன்னா, மஹாஜனோ மச்ச²கச்ச²பப⁴க்கோ² அஹோஸி. அயங் பன ஏகங் தா³ருக²ண்ட³ங் க³ஹெத்வா ஸத்தமே தி³வஸே ஸுப்பாரகபட்டனே உத்திண்ணோ மனுஸ்ஸாவாஸங் பத்வா ‘‘அசேலகனியாமேன மனுஸ்ஸே உபஸங்கமிதுங் அயுத்த’’ந்தி அவிதூ³ரே டா²னே ஏகங் மஹாதளாகா ஸேவாலங் க³ஹெத்வா ஸரீரங் வேடெ²த்வா ஏகஸ்மிங் டா²னே பதிதங் ஏகங் கபாலங் ஆதா³ய பி⁴க்கா²ய பாவிஸி.
So ekaṃ buddhantaraṃ devaloke vasitvā imasmiṃ buddhuppāde bāhiyaraṭṭhe kulagehe nibbatto. Vayaṃ āgamma gharāvāsaṃ vasanto ‘‘vohāraṃ karissāmī’’ti suvaṇṇabhūmigamanīyaṃ nāvaṃ abhiruhi. Nāvā icchitaṃ desaṃ appatvāva samuddamajjhe bhinnā, mahājano macchakacchapabhakkho ahosi. Ayaṃ pana ekaṃ dārukhaṇḍaṃ gahetvā sattame divase suppārakapaṭṭane uttiṇṇo manussāvāsaṃ patvā ‘‘acelakaniyāmena manusse upasaṅkamituṃ ayutta’’nti avidūre ṭhāne ekaṃ mahātaḷākā sevālaṃ gahetvā sarīraṃ veṭhetvā ekasmiṃ ṭhāne patitaṃ ekaṃ kapālaṃ ādāya bhikkhāya pāvisi.
மனுஸ்ஸா தங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸுங் – ‘‘ஸசே லோகே அரஹந்தா நாம அத்தி², ஏவங்விதே⁴ஹி ப⁴விதப்³ப³ங். கிங் நு கோ² அய்யோ உக்கட்ட²பா⁴வேன வத்த²ங் ந க³ண்ஹாதி, உதா³ஹு தி³ய்யமானங் க³ண்ஹெய்யா’’தி வீமங்ஸந்தா நானாதி³ஸாஹி வத்தா²னி ஆஹரிங்ஸு. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசாஹங் ந இமினா நியாமேன ஆக³மிஸ்ஸங், ந மே ஏதே பஸீதெ³ய்யுங், யங்கிஞ்சி கத்வா இமே வஞ்செத்வா ஜீவிகுபாயங் காதுங் வட்டதீ’’தி வத்தா²னி ந படிக்³க³ண்ஹி. மனுஸ்ஸா பி⁴ய்யோஸோமத்தாய பஸன்னா மஹாஸக்காரங் கரிங்ஸு. ஸோபி ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா அவிதூ³ரட்டா²னே தே³வகுலங் க³தோ. மஹாஜனோ தேன ஸத்³தி⁴ங்யேவ க³ந்த்வா தே³வகுலங் படிஜக்³கி³த்வா அதா³ஸி. ஸோ சிந்தேஸி – ‘‘இமே மய்ஹங் ஸேவாலே நிவாஸனமத்தே பஸீதி³த்வா ஏவங்வித⁴ங் ஸக்காரங் கரொந்தி, ஏதேஸங் மயா உக்கட்டே²னேவ ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஸல்லஹுகானி ருக்க²ப²லகானி க³ஹெத்வா தச்செ²த்வா வாகேஸு ஆவுணித்வா சீரங் கத்வா நிவாஸெத்வா பாருபித்வா ஜீவிகங் கப்பெந்தோ வஸி.
Manussā taṃ disvā cintesuṃ – ‘‘sace loke arahantā nāma atthi, evaṃvidhehi bhavitabbaṃ. Kiṃ nu kho ayyo ukkaṭṭhabhāvena vatthaṃ na gaṇhāti, udāhu diyyamānaṃ gaṇheyyā’’ti vīmaṃsantā nānādisāhi vatthāni āhariṃsu. So cintesi – ‘‘sacāhaṃ na iminā niyāmena āgamissaṃ, na me ete pasīdeyyuṃ, yaṃkiñci katvā ime vañcetvā jīvikupāyaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vatthāni na paṭiggaṇhi. Manussā bhiyyosomattāya pasannā mahāsakkāraṃ kariṃsu. Sopi bhattakiccaṃ katvā avidūraṭṭhāne devakulaṃ gato. Mahājano tena saddhiṃyeva gantvā devakulaṃ paṭijaggitvā adāsi. So cintesi – ‘‘ime mayhaṃ sevāle nivāsanamatte pasīditvā evaṃvidhaṃ sakkāraṃ karonti, etesaṃ mayā ukkaṭṭheneva bhavituṃ vaṭṭatī’’ti sallahukāni rukkhaphalakāni gahetvā tacchetvā vākesu āvuṇitvā cīraṃ katvā nivāsetvā pārupitvā jīvikaṃ kappento vasi.
அத² யோ ஸோ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே ஸத்தஸு ஜனேஸு ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தேஸு ஏகோ பி⁴க்கு² ஸுத்³தா⁴வாஸப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ. ஸோ நிப்³ப³த்தஸமனந்தரமேவ அத்தனோ ப்³ரஹ்மஸம்பத்திங் ஓலோகெத்வா ஆக³தட்டா²னங் ஆவஜ்ஜெந்தோ ஸத்தன்னங் ஜனானங் பப்³ப³தங் ஆருய்ஹ ஸமணத⁴ம்மகரணட்டா²னங் தி³ஸ்வா ஸேஸானங் ச²ன்னங் நிப்³ப³த்தட்டா²னங் ஆவஜ்ஜெந்தோ ஏகஸ்ஸ பரினிப்³பு³தபா⁴வங் இதரேஸங் பஞ்சன்னங் காமாவசரதே³வலோகே நிப்³ப³த்தபா⁴வங் ஞத்வா காலானுகாலங் தே பஞ்ச ஜனே ஆவஜ்ஜேதி . இமஸ்மிங் பன காலே ‘‘கஹங் நு கோ²’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ தா³ருசீரியங் ஸுப்பாரகபட்டனங் உபனிஸ்ஸாய குஹனகம்மேன ஜீவிகங் கப்பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘நட்டோ² வதாயங் பா³லோ, புப்³பே³ ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ அதிஉக்கட்ட²பா⁴வேன அரஹதாபி ஆப⁴தங் பிண்ட³பாதங் அபரிபு⁴ஞ்ஜித்வா இதா³னி உத³ரத்தா²ய அனரஹாவ அரஹத்தங் படிஜானித்வா லோகங் வஞ்செந்தோ விசரதி, த³ஸப³லஸ்ஸ ச நிப்³ப³த்தபா⁴வங் ந ஜானாதி, க³ச்சா²மி நங் ஸங்வேஜெத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்தபா⁴வங் ஜானாபேமீ’’தி தங்க²ணங்யேவ ப்³ரஹ்மலோகதோ ஸுப்பாரகபட்டனே ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே தா³ருசீரியஸ்ஸ ஸம்முகே² பாதுரஹோஸி.
Atha yo so kassapabuddhakāle sattasu janesu samaṇadhammaṃ karontesu eko bhikkhu suddhāvāsabrahmaloke nibbatto. So nibbattasamanantarameva attano brahmasampattiṃ oloketvā āgataṭṭhānaṃ āvajjento sattannaṃ janānaṃ pabbataṃ āruyha samaṇadhammakaraṇaṭṭhānaṃ disvā sesānaṃ channaṃ nibbattaṭṭhānaṃ āvajjento ekassa parinibbutabhāvaṃ itaresaṃ pañcannaṃ kāmāvacaradevaloke nibbattabhāvaṃ ñatvā kālānukālaṃ te pañca jane āvajjeti . Imasmiṃ pana kāle ‘‘kahaṃ nu kho’’ti āvajjento dārucīriyaṃ suppārakapaṭṭanaṃ upanissāya kuhanakammena jīvikaṃ kappentaṃ disvā ‘‘naṭṭho vatāyaṃ bālo, pubbe samaṇadhammaṃ karonto atiukkaṭṭhabhāvena arahatāpi ābhataṃ piṇḍapātaṃ aparibhuñjitvā idāni udaratthāya anarahāva arahattaṃ paṭijānitvā lokaṃ vañcento vicarati, dasabalassa ca nibbattabhāvaṃ na jānāti, gacchāmi naṃ saṃvejetvā dasabalassa nibbattabhāvaṃ jānāpemī’’ti taṃkhaṇaṃyeva brahmalokato suppārakapaṭṭane rattibhāgasamanantare dārucīriyassa sammukhe pāturahosi.
ஸோ அத்தனோ வஸனட்டா²னே ஓபா⁴ஸங் தி³ஸ்வா ப³ஹி நிக்க²மித்வா டி²தோ மஹாப்³ரஹ்மங் ஓலோகெத்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ ‘‘கே தும்ஹே’’தி புச்சி². அஹங் துய்ஹங் போராணகஸஹாயோ அனாகா³மிப²லங் பத்வா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தோ. அம்ஹாகங் பன ஸப்³ப³ஜெட்ட²கோ அரஹத்தங் பத்வா பரினிப்³பு³தோ, தும்ஹே பஞ்ச ஜனா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா. ஸ்வாஹங் தங் இமஸ்மிங் டா²னே குஹனகம்மேன ஜீவந்தங் தி³ஸ்வா த³மேதுங் ஆக³தோதி வத்வா இத³ங் காரணமாஹ – ‘‘ந கோ² த்வங், பா³ஹிய அரஹா, நபி அரஹத்தமக்³க³ங் ஸமாபன்னோ, ஸாபி தே படிபதா³ நத்தி², யாய த்வங் அரஹா வா அஸ்ஸ அரஹத்தமக்³க³ங் வா ஸமாபன்னோ’’தி. அத²ஸ்ஸ ஸத்து² உப்பன்னபா⁴வங் ஸாவத்தி²யங் வஸனபா⁴வஞ்ச ஆசிக்கி²த்வா ‘‘ஸத்து² ஸந்திகங் க³ச்சா²ஹீ’’தி தங் உய்யோஜெத்வா ப்³ரஹ்மலோகமேவ அக³மாஸி.
So attano vasanaṭṭhāne obhāsaṃ disvā bahi nikkhamitvā ṭhito mahābrahmaṃ oloketvā añjaliṃ paggayha ‘‘ke tumhe’’ti pucchi. Ahaṃ tuyhaṃ porāṇakasahāyo anāgāmiphalaṃ patvā brahmaloke nibbatto. Amhākaṃ pana sabbajeṭṭhako arahattaṃ patvā parinibbuto, tumhe pañca janā devaloke nibbattā. Svāhaṃ taṃ imasmiṃ ṭhāne kuhanakammena jīvantaṃ disvā dametuṃ āgatoti vatvā idaṃ kāraṇamāha – ‘‘na kho tvaṃ, bāhiya arahā, napi arahattamaggaṃ samāpanno, sāpi te paṭipadā natthi, yāya tvaṃ arahā vā assa arahattamaggaṃ vā samāpanno’’ti. Athassa satthu uppannabhāvaṃ sāvatthiyaṃ vasanabhāvañca ācikkhitvā ‘‘satthu santikaṃ gacchāhī’’ti taṃ uyyojetvā brahmalokameva agamāsi.
தா³ருசீரியோ மஹாப்³ரஹ்முனா ஸங்வேஜிதோ ‘‘மொக்க²மக்³க³ங் க³வேஸிஸ்ஸாமீ’’தி வீஸயோஜனஸதங் மக்³க³ங் ஏகரத்திவாஸேன க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் பிண்டா³ய பவிட்ட²ங் அந்தரக⁴ரே ஸம்பாபுணித்வா ஸத்து² பாதே³ஸு நிபதித்வா ‘‘தே³ஸேது மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா த⁴ம்மங், தே³ஸேது ஸுக³தோ த⁴ம்ம’’ந்தி யாவததியங் யாசி. ஸத்தா² ‘‘எத்தாவதா பா³ஹியஸ்ஸ ஞாணங் பரிபாகங் க³த’’ந்தி ஞத்வா ‘‘தஸ்மாதிஹ தே, பா³ஹிய, ஏவங் ஸிக்கி²தப்³ப³ங் தி³ட்டே² தி³ட்ட²மத்தங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி (உதா³॰ 10) இமினா ஓவாதே³ன ஓவதி³ . ஸோபி தே³ஸனாபரியோஸானே அந்தரவீதி²யங் டி²தோவ தே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி.
Dārucīriyo mahābrahmunā saṃvejito ‘‘mokkhamaggaṃ gavesissāmī’’ti vīsayojanasataṃ maggaṃ ekarattivāsena gantvā satthāraṃ piṇḍāya paviṭṭhaṃ antaraghare sampāpuṇitvā satthu pādesu nipatitvā ‘‘desetu me, bhante, bhagavā dhammaṃ, desetu sugato dhamma’’nti yāvatatiyaṃ yāci. Satthā ‘‘ettāvatā bāhiyassa ñāṇaṃ paripākaṃ gata’’nti ñatvā ‘‘tasmātiha te, bāhiya, evaṃ sikkhitabbaṃ diṭṭhe diṭṭhamattaṃ bhavissatī’’ti (udā. 10) iminā ovādena ovadi . Sopi desanāpariyosāne antaravīthiyaṃ ṭhitova desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi.
ஸோ அத்தனோ கிச்சங் மத்த²கப்பத்தங் ஞத்வா ப⁴க³வந்தங் பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசித்வா அபரிபுண்ணபத்தசீவரதாய பத்தசீவரங் பரியேஸந்தோ ஸங்காரட்டா²னதோ சோளக்க²ண்டா³னி ஸங்கட்³ட⁴தி. அத² நங் புப்³ப³வேரிகோ அமனுஸ்ஸோ ஏகிஸ்ஸா தருணவச்சா²ய கா³வியா ஸரீரே அதி⁴முச்சித்வா ஜீவிதக்க²யங் பாபேஸி. ஸத்தா² ஸாவத்தி²தோ நிக்க²மந்தோ அந்தரவீதி²யங் பா³ஹியங் ஸங்காரட்டா²னே பதிதங் தி³ஸ்வா ‘‘க³ண்ஹத², பி⁴க்க²வே, பா³ஹியஸ்ஸ தா³ருசீரியஸ்ஸ ஸரீர’’ந்தி நீஹராபெத்வா ஸரீரகிச்சங் காரெத்வா சாதுமஹாபதே² சேதியங் காராபேஸி. ததோ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³ – ‘‘ததா²க³தோ பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன பா³ஹியஸ்ஸ ஸரீரஜ்ஜா²பனகிச்சங் காரேஸி, தா⁴துயோ க³ஹெத்வா சேதியங் காரேஸி, கதரமக்³கோ³ நு கோ² தேன ஸச்சி²கதோ, ஸாமணேரோ நு கோ² ஸோ, பி⁴க்கு² நு கோ²’’தி சித்தங் உப்பாத³யிங்ஸு . ஸத்தா² தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா ‘‘பண்டி³தோ, பி⁴க்க²வே, பா³ஹியோ’’தி உபரி த⁴ம்மதே³ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா தஸ்ஸ பரினிப்³பு³தபா⁴வங் பகாஸேஸி. புன ஸங்க⁴மஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³ ‘‘ந ச ஸத்தா²ரா பா³ஹியஸ்ஸ ப³ஹு த⁴ம்மோ தே³ஸிதோ, அரஹத்தங் பத்தோதி ச வதே³தி. கிங் நாமேத’’ந்தி? ஸத்தா² ‘‘த⁴ம்மோ மந்தோ³ ப³ஹூதி அகாரணங், விஸபீதகஸ்ஸ அக³தோ³ விய சேஸோ’’தி வத்வா த⁴ம்மபதே³ கா³த²மாஹ –
So attano kiccaṃ matthakappattaṃ ñatvā bhagavantaṃ pabbajjaṃ yācitvā aparipuṇṇapattacīvaratāya pattacīvaraṃ pariyesanto saṅkāraṭṭhānato coḷakkhaṇḍāni saṃkaḍḍhati. Atha naṃ pubbaveriko amanusso ekissā taruṇavacchāya gāviyā sarīre adhimuccitvā jīvitakkhayaṃ pāpesi. Satthā sāvatthito nikkhamanto antaravīthiyaṃ bāhiyaṃ saṅkāraṭṭhāne patitaṃ disvā ‘‘gaṇhatha, bhikkhave, bāhiyassa dārucīriyassa sarīra’’nti nīharāpetvā sarīrakiccaṃ kāretvā cātumahāpathe cetiyaṃ kārāpesi. Tato saṅghamajjhe kathā udapādi – ‘‘tathāgato bhikkhusaṅghena bāhiyassa sarīrajjhāpanakiccaṃ kāresi, dhātuyo gahetvā cetiyaṃ kāresi, kataramaggo nu kho tena sacchikato, sāmaṇero nu kho so, bhikkhu nu kho’’ti cittaṃ uppādayiṃsu . Satthā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā ‘‘paṇḍito, bhikkhave, bāhiyo’’ti upari dhammadesanaṃ vaḍḍhetvā tassa parinibbutabhāvaṃ pakāsesi. Puna saṅghamajjhe kathā udapādi ‘‘na ca satthārā bāhiyassa bahu dhammo desito, arahattaṃ pattoti ca vadeti. Kiṃ nāmeta’’nti? Satthā ‘‘dhammo mando bahūti akāraṇaṃ, visapītakassa agado viya ceso’’ti vatvā dhammapade gāthamāha –
‘‘ஸஹஸ்ஸமபி சே கா³தா², அனத்த²பத³ஸங்ஹிதா;
‘‘Sahassamapi ce gāthā, anatthapadasaṃhitā;
ஏகங் கா³தா²பத³ங் ஸெய்யோ, யங் ஸுத்வா உபஸம்மதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 100);
Ekaṃ gāthāpadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammatī’’ti. (dha. pa. 100);
தே³ஸனாபரியோஸானே சதுராஸீதி பாணஸஹஸ்ஸானி அமதபானங் பிவிங்ஸு. இத³ஞ்ச பன பா³ஹியத்தே²ரஸ்ஸ வத்து² ஸுத்தே (உதா³॰ 10) ஆக³தத்தா வித்தா²ரேன ந கதி²தங். அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ பா³ஹியத்தே²ரங் கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Desanāpariyosāne caturāsīti pāṇasahassāni amatapānaṃ piviṃsu. Idañca pana bāhiyattherassa vatthu sutte (udā. 10) āgatattā vitthārena na kathitaṃ. Aparabhāge pana satthā saṅghamajjhe nisinno bāhiyattheraṃ khippābhiññānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
குமாரகஸ்ஸபத்தே²ரவத்து²
Kumārakassapattheravatthu
217. நவமே சித்தகதி²கானந்தி விசித்தங் கத்வா த⁴ம்மங் கதெ²ந்தானங். தே²ரோ கிர ஏகஸ்ஸபி த்³வின்னம்பி த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ ப³ஹூஹி உபமாஹி ச காரணேஹி ச மண்ட³யித்வா போ³தெ⁴ந்தோ கதே²தி. தஸ்மா சித்தகதி²கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
217. Navame cittakathikānanti vicittaṃ katvā dhammaṃ kathentānaṃ. Thero kira ekassapi dvinnampi dhammaṃ kathento bahūhi upamāhi ca kāraṇehi ca maṇḍayitvā bodhento katheti. Tasmā cittakathikānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா வயப்பத்தோ த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் சித்தகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தெ²த்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴ஸாஸனோஸக்கனகாலே ஸத்தன்னங் பி⁴க்கூ²னங் அப்³ப⁴ந்தரோ ஹுத்வா பப்³ப³தமத்த²கே ஸமணத⁴ம்மங் கத்வா அபரிஹீனஸீலோ ததோ சுதோ தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானோ அம்ஹாகங் ஸத்து² காலே ராஜக³ஹே ஏகிஸ்ஸா குலதா³ரிகாய குச்சி²ம்ஹி உப்பன்னோ. ஸா ச பட²மங் மாதாபிதரோ யாசித்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் அலப⁴மானா குலக⁴ரங் க³தா க³ப்³ப⁴ங் க³ண்ஹி. தம்பி அஜானந்தீ ஸாமிகங் ஆராதெ⁴த்வா தேன அனுஞ்ஞாதா பி⁴க்கு²னீஸு பப்³ப³ஜிதா. தஸ்ஸா க³ப்³ப⁴னிமித்தங் தி³ஸ்வா பி⁴க்கு²னியோ தே³வத³த்தங் புச்சி²ங்ஸு, ஸோ ‘‘அஸ்ஸமணீ’’தி ஆஹ. த³ஸப³லங் புச்சி²ங்ஸு, ஸத்தா² உபாலித்தே²ரங் படிச்சா²பேஸி. தே²ரோ ஸாவத்தி²னக³ரவாஸீனி குலானி விஸாக²ஞ்ச உபாஸிகங் பக்கோஸாபெத்வா ஸோதெ⁴ந்தோ ‘‘புரே லத்³தோ⁴ க³ப்³போ⁴, பப்³ப³ஜ்ஜா அரோகா³’’தி ஆஹ. ஸத்தா² ‘‘ஸுவினிச்சி²தங் அதி⁴கரண’’ந்தி தே²ரஸ்ஸ ஸாது⁴காரங் அதா³ஸி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā vayappatto dasabalassa dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ cittakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā devamanussesu saṃsaranto kassapabuddhasāsanosakkanakāle sattannaṃ bhikkhūnaṃ abbhantaro hutvā pabbatamatthake samaṇadhammaṃ katvā aparihīnasīlo tato cuto devaloke nibbattitvā ekaṃ buddhantaraṃ sampattiṃ anubhavamāno amhākaṃ satthu kāle rājagahe ekissā kuladārikāya kucchimhi uppanno. Sā ca paṭhamaṃ mātāpitaro yācitvā pabbajjaṃ alabhamānā kulagharaṃ gatā gabbhaṃ gaṇhi. Tampi ajānantī sāmikaṃ ārādhetvā tena anuññātā bhikkhunīsu pabbajitā. Tassā gabbhanimittaṃ disvā bhikkhuniyo devadattaṃ pucchiṃsu, so ‘‘assamaṇī’’ti āha. Dasabalaṃ pucchiṃsu, satthā upālittheraṃ paṭicchāpesi. Thero sāvatthinagaravāsīni kulāni visākhañca upāsikaṃ pakkosāpetvā sodhento ‘‘pure laddho gabbho, pabbajjā arogā’’ti āha. Satthā ‘‘suvinicchitaṃ adhikaraṇa’’nti therassa sādhukāraṃ adāsi.
ஸா பி⁴க்கு²னீ ஸுவண்ணபி³ம்ப³ஸதி³ஸங் புத்தங் விஜாயி. தங் க³ஹெத்வா ராஜா பஸேனதி³கோஸலோ போஸாபேஸி, கஸ்ஸபோதி சஸ்ஸ நாமங் கத்வா அபரபா⁴கே³ அலங்கரித்வா ஸத்து² ஸந்திகங் நெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. குமாரகாலே பன பப்³ப³ஜிதத்தா ப⁴க³வதா ‘‘கஸ்ஸபங் பக்கோஸத², இத³ங் ப²லங் வா கா²த³னீயங் வா கஸ்ஸபஸ்ஸ தே³தா²’’தி வுத்தே ‘‘கதரகஸ்ஸபஸ்ஸாதி. குமாரகஸ்ஸபஸ்ஸா’’தி ஏவங் க³ஹிதனாமத்தா ததோ பட்டா²ய வுட்³ட⁴காலேபி குமாரகஸ்ஸபோத்வேவ வுச்சதி. அபிச ரஞ்ஞோ போஸாவனிகபுத்தத்தாபி குமாரகஸ்ஸபோதி தங் ஸஞ்ஜானிங்ஸு.
Sā bhikkhunī suvaṇṇabimbasadisaṃ puttaṃ vijāyi. Taṃ gahetvā rājā pasenadikosalo posāpesi, kassapoti cassa nāmaṃ katvā aparabhāge alaṅkaritvā satthu santikaṃ netvā pabbājesi. Kumārakāle pana pabbajitattā bhagavatā ‘‘kassapaṃ pakkosatha, idaṃ phalaṃ vā khādanīyaṃ vā kassapassa dethā’’ti vutte ‘‘katarakassapassāti. Kumārakassapassā’’ti evaṃ gahitanāmattā tato paṭṭhāya vuḍḍhakālepi kumārakassapotveva vuccati. Apica rañño posāvanikaputtattāpi kumārakassapoti taṃ sañjāniṃsu.
ஸோ பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய விபஸ்ஸனாய சேவ கம்மங் கரோதி, பு³த்³த⁴வசனஞ்ச க³ண்ஹாதி. அத² ஸோ தேன ஸத்³தி⁴ங் பப்³ப³தமத்த²கே ஸமணத⁴ம்மங் கத்வா அனாகா³மிப²லங் பத்வா ஸுத்³தா⁴வாஸே நிப்³ப³த்தோ மஹாப்³ரஹ்மா தஸ்மிங் ஸமயே ஆவஜ்ஜெந்தோ குமாரகஸ்ஸபங் தி³ஸ்வா ‘‘ஸஹாயகோ மே விபஸ்ஸனாய கிலமதி, க³ந்த்வா தஸ்ஸ விபஸ்ஸனாய நயமுக²ங் த³ஸ்ஸெத்வா மக்³க³ப²லபத்தியா உபாயங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ப்³ரஹ்மலோகே டி²தோவ பஞ்சத³ஸ பஞ்ஹே அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே குமாரகஸ்ஸபத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னே அந்த⁴வனே பாதுரஹோஸி. தே²ரோ ஆலோகங் தி³ஸ்வா ‘‘கோ எத்தா²’’தி ஆஹ. ‘‘அஹங் புப்³பே³ தயா ஸத்³தி⁴ங் ஸமணத⁴ம்மங் கத்வா அனாகா³மிப²லங் பத்வா ஸுத்³தா⁴வாஸே நிப்³ப³த்தப்³ரஹ்மா’’தி ஆஹ. கேன கம்மேன ஆக³தத்தா²தி? மஹாப்³ரஹ்மா அத்தனோ ஆக³தகாரணங் தீ³பேதுங் தே பஞ்ஹே ஆசிக்கி²த்வா ‘‘த்வங் இமே பஞ்ஹே உக்³க³ண்ஹித்வா அருணே உட்டி²தே ததா²க³தங் உபஸங்கமித்வா புச்ச², ட²பெத்வா ஹி ததா²க³தங் அஞ்ஞோ இமே பஞ்ஹே கதே²துங் ஸமத்தோ² நாம நத்தீ²’’தி வத்வா ப்³ரஹ்மலோகமேவ க³தோ.
So pabbajitakālato paṭṭhāya vipassanāya ceva kammaṃ karoti, buddhavacanañca gaṇhāti. Atha so tena saddhiṃ pabbatamatthake samaṇadhammaṃ katvā anāgāmiphalaṃ patvā suddhāvāse nibbatto mahābrahmā tasmiṃ samaye āvajjento kumārakassapaṃ disvā ‘‘sahāyako me vipassanāya kilamati, gantvā tassa vipassanāya nayamukhaṃ dassetvā maggaphalapattiyā upāyaṃ karissāmī’’ti brahmaloke ṭhitova pañcadasa pañhe abhisaṅkharitvā rattibhāgasamanantare kumārakassapattherassa vasanaṭṭhāne andhavane pāturahosi. Thero ālokaṃ disvā ‘‘ko etthā’’ti āha. ‘‘Ahaṃ pubbe tayā saddhiṃ samaṇadhammaṃ katvā anāgāmiphalaṃ patvā suddhāvāse nibbattabrahmā’’ti āha. Kena kammena āgatatthāti? Mahābrahmā attano āgatakāraṇaṃ dīpetuṃ te pañhe ācikkhitvā ‘‘tvaṃ ime pañhe uggaṇhitvā aruṇe uṭṭhite tathāgataṃ upasaṅkamitvā puccha, ṭhapetvā hi tathāgataṃ añño ime pañhe kathetuṃ samattho nāma natthī’’ti vatvā brahmalokameva gato.
தே²ரோபி புனதி³வஸே ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா மஹாப்³ரஹ்முனா கதி²தனியாமேனேவ பஞ்ஹே புச்சி². ஸத்தா² குமாரகஸ்ஸபத்தே²ரஸ்ஸ அரஹத்தங் பாபெத்வா பஞ்ஹே கதே²ஸி. தே²ரோ ஸத்தா²ரா கதி²தனியாமேனேவ உக்³க³ண்ஹித்வா அந்த⁴வனங் க³ந்த்வா விபஸ்ஸனங் க³ப்³ப⁴ங் கா³ஹாபெத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ததோ பட்டா²ய சதுன்னங் பரிஸானங் த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தோ ப³ஹுகாஹி உபமாஹி ச காரணேஹி ச மண்டெ³த்வா சித்தகத²மேவ கதே²தி. அத² நங் ஸத்தா² பாயாஸிரஞ்ஞோ பஞ்சத³ஸஹி பஞ்ஹேஹி படிமண்டெ³த்வா ஸுத்தந்தே (தீ³॰ நி॰ 2.406 ஆத³யோ) தே³ஸிதே தங் ஸுத்தந்தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா இமஸ்மிங் ஸாஸனே சித்தகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Theropi punadivase satthāraṃ upasaṅkamitvā vanditvā mahābrahmunā kathitaniyāmeneva pañhe pucchi. Satthā kumārakassapattherassa arahattaṃ pāpetvā pañhe kathesi. Thero satthārā kathitaniyāmeneva uggaṇhitvā andhavanaṃ gantvā vipassanaṃ gabbhaṃ gāhāpetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tato paṭṭhāya catunnaṃ parisānaṃ dhammakathaṃ kathento bahukāhi upamāhi ca kāraṇehi ca maṇḍetvā cittakathameva katheti. Atha naṃ satthā pāyāsirañño pañcadasahi pañhehi paṭimaṇḍetvā suttante (dī. ni. 2.406 ādayo) desite taṃ suttantaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā imasmiṃ sāsane cittakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
மஹாகொட்டி²தத்தே²ரவத்து²
Mahākoṭṭhitattheravatthu
218. த³ஸமே படிஸம்பி⁴தா³பத்தானந்தி சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³ பத்வா டி²தானங் மஹாகொட்டி²தத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் ஹி தே²ரோ அத்தனோ படிஸம்பி⁴தா³ஸு சிண்ணவஸிபா⁴வேன அபி⁴ஞ்ஞாதே அபி⁴ஞ்ஞாதே மஹாஸாவகே உபஸங்கமித்வா பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தோபி த³ஸப³லங் உபஸங்கமித்வா பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தோபி படிஸம்பி⁴தா³ஸுயேவ பஞ்ஹங் புச்ச²தி. இதி இமினா சிண்ணவஸிபா⁴வேன படிஸம்பி⁴தா³பத்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
218. Dasame paṭisambhidāpattānanti catasso paṭisambhidā patvā ṭhitānaṃ mahākoṭṭhitatthero aggoti dasseti. Ayaṃ hi thero attano paṭisambhidāsu ciṇṇavasibhāvena abhiññāte abhiññāte mahāsāvake upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchantopi dasabalaṃ upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchantopi paṭisambhidāsuyeva pañhaṃ pucchati. Iti iminā ciṇṇavasibhāvena paṭisambhidāpattānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தோ அபரேன ஸமயேன ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் படிஸம்பி⁴தா³பத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி. கொட்டி²தமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா ஏகதி³வஸங் ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜி. ஸோ உபஸம்பன்னகாலதோ பட்டா²ய விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பத்வா நிச்சகாலங் படிஸம்பி⁴தா³ஸு சிண்ணவஸீ ஹுத்வா பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தோ படிஸம்பி⁴தா³ஸுயேவ புச்ச²தி. அத² நங் ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ மஹாவேத³ல்லஸுத்தங் (ம॰ நி॰ 1.449 ஆத³யோ) அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா படிஸம்பி⁴தா³பத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare mahābhogakule nibbatto aparena samayena satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ paṭisambhidāpattānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti. Koṭṭhitamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā ekadivasaṃ satthu dhammakathaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji. So upasampannakālato paṭṭhāya vipassanāya kammaṃ karonto saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā niccakālaṃ paṭisambhidāsu ciṇṇavasī hutvā pañhaṃ pucchanto paṭisambhidāsuyeva pucchati. Atha naṃ satthā aparabhāge mahāvedallasuttaṃ (ma. ni. 1.449 ādayo) aṭṭhuppattiṃ katvā paṭisambhidāpattānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ததியவக்³க³வண்ணனா.
Tatiyavaggavaṇṇanā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 4. சதுத்த²ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 4. Catutthaetadaggavaggo
ஆனந்த³த்தே²ரவத்து²
Ānandattheravatthu
219-223. சதுத்த²ஸ்ஸ பட²மே ப³ஹுஸ்ஸுதானந்திஆதீ³ஸு அஞ்ஞேபி தே²ரா ப³ஹுஸ்ஸுதா ஸதிமந்தா க³திமந்தா தி⁴திமந்தா உபட்டா²கா ச அத்தி². அயங் பனாயஸ்மா பு³த்³த⁴வசனங் உக்³க³ண்ஹந்தோ த³ஸப³லஸ்ஸ ஸாஸனே ப⁴ண்டா³கா³ரிகபரியத்தியங் ட²த்வா க³ண்ஹி. தஸ்மா ப³ஹுஸ்ஸுதானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. இமஸ்ஸேவ ச தே²ரஸ்ஸ பு³த்³த⁴வசனங் க³ஹெத்வா தா⁴ரணகஸதி அஞ்ஞேஹி தே²ரேஹி ப³லவதரா அஹோஸி, தஸ்மா ஸதிமந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. அயமேவ சாயஸ்மா ஏகபதே³ ட²த்வா ஸட்டி² பத³ஸஹஸ்ஸானி க³ண்ஹந்தோ ஸத்தா²ரா கதி²தனியாமேனேவ ஸப்³ப³பதா³னி ஜானாதி, தஸ்மா க³திமந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. தஸ்ஸேவ சாயஸ்மதோ பு³த்³த⁴வசனங் உக்³க³ண்ஹனவீரியங் ஸஜ்ஜா²யனவீரியஞ்ச தா⁴ரணவீரியஞ்ச ஸத்து² உபட்டா²னவீரியஞ்ச அஞ்ஞேஹி அஸதி³ஸங் அஹோஸி, தஸ்மா தி⁴திமந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. ததா²க³தங் உபட்ட²ஹந்தோ சேஸ ந அஞ்ஞேஸங் உபட்டா²கபி⁴க்கூ²னங் உபட்டா²னாகாரேன உபட்ட²ஹி, அஞ்ஞே ஹி ததா²க³தங் உபட்ட²ஹந்தா ந சிரங் உபட்ட²ஹிங்ஸு, ந ச பு³த்³தா⁴னங் மனங் க³ஹெத்வா உபட்ட²ஹிங்ஸு. அயங் தே²ரோ பன உபட்டா²கட்டா²னங் லத்³த⁴தி³வஸதோ பட்டா²ய ஆரத்³த⁴வீரியோ ஹுத்வா ததா²க³தஸ்ஸ மனங் க³ஹெத்வா உபட்ட²ஹி. தஸ்மா உபட்டா²கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
219-223. Catutthassa paṭhame bahussutānantiādīsu aññepi therā bahussutā satimantā gatimantā dhitimantā upaṭṭhākā ca atthi. Ayaṃ panāyasmā buddhavacanaṃ uggaṇhanto dasabalassa sāsane bhaṇḍāgārikapariyattiyaṃ ṭhatvā gaṇhi. Tasmā bahussutānaṃ aggo nāma jāto. Imasseva ca therassa buddhavacanaṃ gahetvā dhāraṇakasati aññehi therehi balavatarā ahosi, tasmā satimantānaṃ aggo nāma jāto. Ayameva cāyasmā ekapade ṭhatvā saṭṭhi padasahassāni gaṇhanto satthārā kathitaniyāmeneva sabbapadāni jānāti, tasmā gatimantānaṃ aggo nāma jāto. Tasseva cāyasmato buddhavacanaṃ uggaṇhanavīriyaṃ sajjhāyanavīriyañca dhāraṇavīriyañca satthu upaṭṭhānavīriyañca aññehi asadisaṃ ahosi, tasmā dhitimantānaṃ aggo nāma jāto. Tathāgataṃ upaṭṭhahanto cesa na aññesaṃ upaṭṭhākabhikkhūnaṃ upaṭṭhānākārena upaṭṭhahi, aññe hi tathāgataṃ upaṭṭhahantā na ciraṃ upaṭṭhahiṃsu, na ca buddhānaṃ manaṃ gahetvā upaṭṭhahiṃsu. Ayaṃ thero pana upaṭṭhākaṭṭhānaṃ laddhadivasato paṭṭhāya āraddhavīriyo hutvā tathāgatassa manaṃ gahetvā upaṭṭhahi. Tasmā upaṭṭhākānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – இதோ கிர ஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே கப்பே பது³முத்தரோ நாம ஸத்தா² லோகே உப்பஜ்ஜி. தஸ்ஸ ஹங்ஸவதீ நாம நக³ரங் அஹோஸி, நந்தோ³ நாம ராஜா பிதா, ஸுமேதா⁴ நாம தே³வீ மாதா, போ³தி⁴ஸத்தோ உத்தரகுமாரோ நாம அஹோஸி. ஸோ புத்தஸ்ஸ ஜாததி³வஸே மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²ம்ம பப்³ப³ஜித்வா பதா⁴னமனுயுத்தோ அனுக்கமேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா ‘‘அனேகஜாதிஸங்ஸார’’ந்தி உதா³னங் உதா³னெத்வா ஸத்தாஹங் போ³தி⁴பல்லங்கே வீதினாமெத்வா ‘‘பத²வியங் ட²பெஸ்ஸாமீ’’தி பாத³ங் அபி⁴னீஹரி. அத² பத²விங் பி⁴ந்தி³த்வா ஹெட்டா² வுத்தப்பமாணங் பது³மங் உட்டா²ஸி. தது³பாதா³ய ப⁴க³வா பது³முத்தரோதேவ பஞ்ஞாயித்த². தஸ்ஸ தே³வலோ ச ஸுஜாதோ ச த்³வே அக்³க³ஸாவகா அஹேஸுங் , அமிதா ச அஸமா ச த்³வே அக்³க³ஸாவிகா, ஸுமனோ நாம உபட்டா²கோ. பது³முத்தரோ ப⁴க³வா பிது ஸங்க³ஹங் குருமானோ பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரோ ஹங்ஸவதியா ராஜதா⁴னியா வஸதி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ito kira satasahassamatthake kappe padumuttaro nāma satthā loke uppajji. Tassa haṃsavatī nāma nagaraṃ ahosi, nando nāma rājā pitā, sumedhā nāma devī mātā, bodhisatto uttarakumāro nāma ahosi. So puttassa jātadivase mahābhinikkhamanaṃ nikkhamma pabbajitvā padhānamanuyutto anukkamena sabbaññutaṃ patvā ‘‘anekajātisaṃsāra’’nti udānaṃ udānetvā sattāhaṃ bodhipallaṅke vītināmetvā ‘‘pathaviyaṃ ṭhapessāmī’’ti pādaṃ abhinīhari. Atha pathaviṃ bhinditvā heṭṭhā vuttappamāṇaṃ padumaṃ uṭṭhāsi. Tadupādāya bhagavā padumuttaroteva paññāyittha. Tassa devalo ca sujāto ca dve aggasāvakā ahesuṃ , amitā ca asamā ca dve aggasāvikā, sumano nāma upaṭṭhāko. Padumuttaro bhagavā pitu saṅgahaṃ kurumāno bhikkhusatasahassaparivāro haṃsavatiyā rājadhāniyā vasati.
கனிட்ட²பா⁴தா பனஸ்ஸ ஸுமனகுமாரோ நாம. தஸ்ஸ ராஜா ஹங்ஸவதிதோ வீஸயோஜனஸதே போ⁴க³கா³மங் அதா³ஸி. ஸோ கதா³சி கதா³சி ஆக³ந்த்வா பிதரஞ்ச ஸத்தா²ரஞ்ச பஸ்ஸதி. அதே²கதி³வஸங் பச்சந்தோ குபிதோ ஸுமனோ ரஞ்ஞோ பேஸேஸி. ராஜா ‘‘த்வங் மயா தத்த² கஸ்மா ட²பிதோ’’தி படிபேஸேஸி. ஸோ சோரே வூபஸமெத்வா ‘‘உபஸந்தோ, தே³வ, ஜனபதோ³’’தி ரஞ்ஞோ பேஸேஸி. ராஜா துட்டோ² ‘‘ஸீக⁴ங் மம புத்தோ ஆக³ச்ச²தூ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸ ஸஹஸ்ஸமத்தா அமச்சா ஹொந்தி. ஸோ தேஹி ஸத்³தி⁴ங் அந்தராமக்³கே³ மந்தேஸி – ‘‘மய்ஹங் பிதா துட்டோ² ஸசே மே வரங் தே³தி, கிங் க³ண்ஹாமீ’’தி? அத² நங் ஏகச்சே ‘‘ஹத்தி²ங் க³ண்ஹத², அஸ்ஸங் க³ண்ஹத², ஜனபத³ங் க³ண்ஹத², ஸத்த ரதனானி க³ண்ஹதா²’’தி ஆஹங்ஸு. அபரே ‘‘தும்ஹே பத²விஸ்ஸரஸ்ஸ புத்தா, ந தும்ஹாகங் த⁴னங் து³ல்லப⁴ங், லத்³த⁴ம்பி சேதங் ஸப்³ப³ங் பஹாய க³மனீயங், புஞ்ஞமேவ ஏகங் ஆதா³ய க³மனீயங். தஸ்மா தே³வே வரங் த³த³மானே தேமாஸங் பது³முத்தரப⁴க³வந்தங் உபட்டா²துங் வரங் க³ண்ஹதா²’’தி ஆஹங்ஸு. ஸோ ‘‘தும்ஹே மய்ஹங் கல்யாணமித்தா, ந மேதங் சித்தங் அத்தி², தும்ஹேஹி பன உப்பாதி³தங், ஏவங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா பிதரங் வந்தி³த்வா பிதரா ஆலிங்கெ³த்வா மத்த²கே சும்பெ³த்வா ‘‘வரங் தே புத்த தே³மீ’’தி வுத்தே ‘‘இச்சா²மஹங், மஹாராஜ, ப⁴க³வந்தங் தேமாஸங் சதூஹி பச்சயேஹி உபட்ட²ஹந்தோ ஜீவிதங் அவஞ்ஜ²ங் காதுங், இமங் மே தே³வ வரங் தே³ஹீ’’தி ஆஹ. ந ஸக்கா, தாத, அஞ்ஞங் வரேஹீதி. தே³வ, க²த்தியானங் நாம த்³வே கதா² நத்தி², ஏததே³வ மே வரங் தே³ஹி, ந மம அஞ்ஞேன அத்தோ²தி. தாத, பு³த்³தா⁴னங் நாம சித்தங் து³ஜ்ஜானங், ஸசே ப⁴க³வா ந இச்சி²ஸ்ஸதி, மயா தி³ன்னேபி கிங் ப⁴விஸ்ஸதீதி? ‘‘ஸாது⁴, தே³வ, அஹங் ப⁴க³வதோ சித்தங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி விஹாரங் க³தோ.
Kaniṭṭhabhātā panassa sumanakumāro nāma. Tassa rājā haṃsavatito vīsayojanasate bhogagāmaṃ adāsi. So kadāci kadāci āgantvā pitarañca satthārañca passati. Athekadivasaṃ paccanto kupito sumano rañño pesesi. Rājā ‘‘tvaṃ mayā tattha kasmā ṭhapito’’ti paṭipesesi. So core vūpasametvā ‘‘upasanto, deva, janapado’’ti rañño pesesi. Rājā tuṭṭho ‘‘sīghaṃ mama putto āgacchatū’’ti āha. Tassa sahassamattā amaccā honti. So tehi saddhiṃ antarāmagge mantesi – ‘‘mayhaṃ pitā tuṭṭho sace me varaṃ deti, kiṃ gaṇhāmī’’ti? Atha naṃ ekacce ‘‘hatthiṃ gaṇhatha, assaṃ gaṇhatha, janapadaṃ gaṇhatha, satta ratanāni gaṇhathā’’ti āhaṃsu. Apare ‘‘tumhe pathavissarassa puttā, na tumhākaṃ dhanaṃ dullabhaṃ, laddhampi cetaṃ sabbaṃ pahāya gamanīyaṃ, puññameva ekaṃ ādāya gamanīyaṃ. Tasmā deve varaṃ dadamāne temāsaṃ padumuttarabhagavantaṃ upaṭṭhātuṃ varaṃ gaṇhathā’’ti āhaṃsu. So ‘‘tumhe mayhaṃ kalyāṇamittā, na metaṃ cittaṃ atthi, tumhehi pana uppāditaṃ, evaṃ karissāmī’’ti gantvā pitaraṃ vanditvā pitarā āliṅgetvā matthake cumbetvā ‘‘varaṃ te putta demī’’ti vutte ‘‘icchāmahaṃ, mahārāja, bhagavantaṃ temāsaṃ catūhi paccayehi upaṭṭhahanto jīvitaṃ avañjhaṃ kātuṃ, imaṃ me deva varaṃ dehī’’ti āha. Na sakkā, tāta, aññaṃ varehīti. Deva, khattiyānaṃ nāma dve kathā natthi, etadeva me varaṃ dehi, na mama aññena atthoti. Tāta, buddhānaṃ nāma cittaṃ dujjānaṃ, sace bhagavā na icchissati, mayā dinnepi kiṃ bhavissatīti? ‘‘Sādhu, deva, ahaṃ bhagavato cittaṃ jānissāmī’’ti vihāraṃ gato.
தேன ச ஸமயேன ப⁴த்தகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா ப⁴க³வா க³ந்த⁴குடிங் பவிட்டோ² ஹோதி, ஸோ மண்ட³லமாளே ஸன்னிபதிதானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகங் அக³மாஸி. தே நங் ஆஹங்ஸு – ‘‘ராஜபுத்த, கஸ்மா ஆக³தோஸீ’’தி? ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனாய, த³ஸ்ஸேத² மே ப⁴க³வந்தந்தி. ந மயங், ராஜபுத்த, இச்சி²திச்சி²தக்க²ணே ஸத்தா²ரங் த³ட்டு²ங் லபா⁴மாதி. கோ பன, ப⁴ந்தே, லப⁴தீதி? ஸுமனத்தே²ரோ நாம ராஜபுத்தாதி. ஸோ ‘‘குஹிங், ப⁴ந்தே, தே²ரோ’’தி? தே²ரஸ்ஸ நிஸின்னட்டா²னங் புச்சி²த்வா க³ந்த்வா வந்தி³த்வா ‘‘இச்சா²மஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் பஸ்ஸிதுங், த³ஸ்ஸேத² மே ப⁴க³வந்த’’ந்தி ஆஹ. தே²ரோ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ ராஜகுமாரஸ்ஸ ஆபோகஸிணஜ்ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா மஹாபத²விங் உத³கங் அதி⁴ட்டா²ய பத²வியங் நிமுஜ்ஜித்வா ஸத்து² க³ந்த⁴குடியங்யேவ பாதுரஹோஸி. அத² நங் ப⁴க³வா ‘‘ஸுமன கஸ்மா ஆக³தோஸீ’’தி ஆஹ. ராஜபுத்தோ, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனாய ஆக³தோதி. தேன ஹி பி⁴க்கு² ஆஸனங் பஞ்ஞாபேஹீதி. புன தே²ரோ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ ராஜகுமாரஸ்ஸ பு³த்³தா⁴ஸனங் க³ஹெத்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங் நிமுஜ்ஜித்வா ப³ஹிபரிவேணே பாதுப⁴வித்வா பரிவேணே ஆஸனங் பஞ்ஞாபேஸி. ராஜகுமாரோ இமானி த்³வே அச்ச²ரியாகாரானி தி³ஸ்வா ‘‘மஹந்தோ வதாயங் பி⁴க்கூ²’’தி சிந்தேஸி.
Tena ca samayena bhattakiccaṃ niṭṭhāpetvā bhagavā gandhakuṭiṃ paviṭṭho hoti, so maṇḍalamāḷe sannipatitānaṃ bhikkhūnaṃ santikaṃ agamāsi. Te naṃ āhaṃsu – ‘‘rājaputta, kasmā āgatosī’’ti? Bhagavantaṃ dassanāya, dassetha me bhagavantanti. Na mayaṃ, rājaputta, icchiticchitakkhaṇe satthāraṃ daṭṭhuṃ labhāmāti. Ko pana, bhante, labhatīti? Sumanatthero nāma rājaputtāti. So ‘‘kuhiṃ, bhante, thero’’ti? Therassa nisinnaṭṭhānaṃ pucchitvā gantvā vanditvā ‘‘icchāmahaṃ, bhante, bhagavantaṃ passituṃ, dassetha me bhagavanta’’nti āha. Thero passantasseva rājakumārassa āpokasiṇajjhānaṃ samāpajjitvā mahāpathaviṃ udakaṃ adhiṭṭhāya pathaviyaṃ nimujjitvā satthu gandhakuṭiyaṃyeva pāturahosi. Atha naṃ bhagavā ‘‘sumana kasmā āgatosī’’ti āha. Rājaputto, bhante, bhagavantaṃ dassanāya āgatoti. Tena hi bhikkhu āsanaṃ paññāpehīti. Puna thero passantasseva rājakumārassa buddhāsanaṃ gahetvā antogandhakuṭiyaṃ nimujjitvā bahipariveṇe pātubhavitvā pariveṇe āsanaṃ paññāpesi. Rājakumāro imāni dve acchariyākārāni disvā ‘‘mahanto vatāyaṃ bhikkhū’’ti cintesi.
ப⁴க³வாபி க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²மித்வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே நிஸீதி³. ராஜபுத்தோ ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா படிஸந்தா²ரங் அகாஸி. ‘‘கதா³ ஆக³தோஸி ராஜபுத்தா’’தி வுத்தே, ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹேஸு க³ந்த⁴குடிங் பவிட்டே²ஸு, பி⁴க்கூ² பன ‘ந மயங் இச்சி²திச்சி²தக்க²ணே ப⁴க³வந்தங் த³ட்டு²ங் லபா⁴மா’தி மங் தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகங் பாஹேஸுங். தே²ரோ பன ஏகவசனேனேவ த³ஸ்ஸேதி, தே²ரோ, ப⁴ந்தே, தும்ஹாகங் ஸாஸனே வல்லபோ⁴ மஞ்ஞே’’தி. ஆம ராஜகுமார, வல்லபோ⁴ ஏஸ பி⁴க்கு² மய்ஹங் ஸாஸனேதி. ப⁴ந்தே, பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனே கிங் கத்வா வல்லபா⁴ ஹொந்தீதி? தா³னங் த³த்வா ஸீலங் ஸமாதி³யித்வா உபோஸத²கம்மங் கத்வா குமாராதி. ப⁴க³வா அஹங் தே²ரோ விய பு³த்³த⁴ஸாஸனே வல்லபோ⁴ ஹோதுகாமோ, ஸ்வே மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் அதி⁴வாஸேதா²தி. அதி⁴வாஸேஸி ப⁴க³வா துண்ஹீபா⁴வேன . ராஜகுமாரோ அத்தனோ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸப்³ப³ரத்திங் மஹாஸக்காரங் ஸஜ்ஜெத்வா ஸத்த தி³வஸானி க²ந்தா⁴வாரப⁴த்தங் நாம அதா³ஸி.
Bhagavāpi gandhakuṭito nikkhamitvā paññatte āsane nisīdi. Rājaputto bhagavantaṃ vanditvā paṭisanthāraṃ akāsi. ‘‘Kadā āgatosi rājaputtā’’ti vutte, ‘‘bhante, tumhesu gandhakuṭiṃ paviṭṭhesu, bhikkhū pana ‘na mayaṃ icchiticchitakkhaṇe bhagavantaṃ daṭṭhuṃ labhāmā’ti maṃ therassa santikaṃ pāhesuṃ. Thero pana ekavacaneneva dasseti, thero, bhante, tumhākaṃ sāsane vallabho maññe’’ti. Āma rājakumāra, vallabho esa bhikkhu mayhaṃ sāsaneti. Bhante, buddhānaṃ sāsane kiṃ katvā vallabhā hontīti? Dānaṃ datvā sīlaṃ samādiyitvā uposathakammaṃ katvā kumārāti. Bhagavā ahaṃ thero viya buddhasāsane vallabho hotukāmo, sve mayhaṃ bhikkhaṃ adhivāsethāti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena . Rājakumāro attano vasanaṭṭhānaṃ gantvā sabbarattiṃ mahāsakkāraṃ sajjetvā satta divasāni khandhāvārabhattaṃ nāma adāsi.
ஸத்தமே தி³வஸே ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா, ப⁴ந்தே, மயா பிது ஸந்திகா தேமாஸங் அந்தோவஸ்ஸங் தும்ஹாகங் படிஜக்³க³னவரோ லத்³தோ⁴, தேமாஸங் மே வஸ்ஸாவாஸங் அதி⁴வாஸேதா²தி. ப⁴க³வா ‘‘அத்தி² நு கோ² தத்த² க³தேன அத்தோ²’’தி ஓலோகெத்வா ‘‘அத்தீ²’’தி தி³ஸ்வா ‘‘ஸுஞ்ஞாகா³ரே கோ², ராஜகுமார, ததா²க³தா அபி⁴ரமந்தீ’’தி ஆஹ. குமாரோ ‘‘அஞ்ஞாதங் ப⁴க³வா அஞ்ஞாதங் ஸுக³தா’’தி வத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, புரிமதரங் க³ந்த்வா விஹாரங் காரேமி, மயா பேஸிதே பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ச்ச²தா²’’தி ப⁴க³வந்தங் படிஞ்ஞங் கா³ஹாபெத்வா பிது ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘தி³ன்னா மே, தே³வ, ப⁴க³வதா படிஞ்ஞா, மயா பஹிதே ப⁴க³வந்தங் பேஸெய்யதா²’’தி வத்வா பிதரங் வந்தி³த்வா நிக்க²மித்வா யோஜனே யோஜனே விஹாரங் காரெந்தோ வீஸயோஜனஸதங் அத்³தா⁴னங் க³தோ. க³ந்த்வா ச அத்தனோ நக³ரே விஹாரட்டா²னங் விசினந்தோ ஸோப⁴னநாமஸ்ஸ குடும்பி³கஸ்ஸ உய்யானங் தி³ஸ்வா ஸதஸஹஸ்ஸேன கிணித்வா ஸதஸஹஸ்ஸங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா விஹாரங் காரேஸி. தத்த² ப⁴க³வதோ க³ந்த⁴குடிங் ஸேஸபி⁴க்கூ²னஞ்ச ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னத்தா²ய குடிலேணமண்ட³பே காரெத்வா பாகாரபரிக்கே²பங் த்³வாரகொட்ட²கஞ்ச நிட்டா²பெத்வா பிது ஸந்திகங் பேஸேஸி – ‘‘நிட்டி²தங் மய்ஹங் கிச்சங், ஸத்தா²ரங் பஹிணதா²’’தி.
Sattame divase satthāraṃ vanditvā, bhante, mayā pitu santikā temāsaṃ antovassaṃ tumhākaṃ paṭijagganavaro laddho, temāsaṃ me vassāvāsaṃ adhivāsethāti. Bhagavā ‘‘atthi nu kho tattha gatena attho’’ti oloketvā ‘‘atthī’’ti disvā ‘‘suññāgāre kho, rājakumāra, tathāgatā abhiramantī’’ti āha. Kumāro ‘‘aññātaṃ bhagavā aññātaṃ sugatā’’ti vatvā ‘‘ahaṃ, bhante, purimataraṃ gantvā vihāraṃ kāremi, mayā pesite bhikkhusatasahassena saddhiṃ āgacchathā’’ti bhagavantaṃ paṭiññaṃ gāhāpetvā pitu santikaṃ gantvā ‘‘dinnā me, deva, bhagavatā paṭiññā, mayā pahite bhagavantaṃ peseyyathā’’ti vatvā pitaraṃ vanditvā nikkhamitvā yojane yojane vihāraṃ kārento vīsayojanasataṃ addhānaṃ gato. Gantvā ca attano nagare vihāraṭṭhānaṃ vicinanto sobhananāmassa kuṭumbikassa uyyānaṃ disvā satasahassena kiṇitvā satasahassaṃ vissajjetvā vihāraṃ kāresi. Tattha bhagavato gandhakuṭiṃ sesabhikkhūnañca rattiṭṭhānadivāṭṭhānatthāya kuṭileṇamaṇḍape kāretvā pākāraparikkhepaṃ dvārakoṭṭhakañca niṭṭhāpetvā pitu santikaṃ pesesi – ‘‘niṭṭhitaṃ mayhaṃ kiccaṃ, satthāraṃ pahiṇathā’’ti.
ராஜா ப⁴க³வந்தங் போ⁴ஜெத்வா ‘‘ப⁴க³வா ஸுமனஸ்ஸ கிச்சங் நிட்டி²தங், தும்ஹாகங் க³மனங் பச்சாஸீஸதீ’’தி ஆஹ. ப⁴க³வா பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவுதோ யோஜனே யோஜனே விஹாரேஸு வஸமானோ அக³மாஸி. குமாரோ ‘‘ஸத்தா² ஆக³ச்ச²தீ’’தி ஸுத்வா யோஜனங் பச்சுக்³க³ந்த்வா க³ந்த⁴மாலாதீ³ஹி பூஜயமானோ விஹாரங் பவேஸெத்வா –
Rājā bhagavantaṃ bhojetvā ‘‘bhagavā sumanassa kiccaṃ niṭṭhitaṃ, tumhākaṃ gamanaṃ paccāsīsatī’’ti āha. Bhagavā bhikkhusatasahassaparivuto yojane yojane vihāresu vasamāno agamāsi. Kumāro ‘‘satthā āgacchatī’’ti sutvā yojanaṃ paccuggantvā gandhamālādīhi pūjayamāno vihāraṃ pavesetvā –
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸேன மே கீதங், ஸதஸஹஸ்ஸேன மாபிதங்;
‘‘Satasahassena me kītaṃ, satasahassena māpitaṃ;
ஸோப⁴னங் நாம உய்யானங், படிக்³க³ண்ஹ மஹாமுனீ’’தி. –
Sobhanaṃ nāma uyyānaṃ, paṭiggaṇha mahāmunī’’ti. –
விஹாரங் நிய்யாதே³ஸி. ஸோ வஸ்ஸூபனாயிகாதி³வஸே தா³னங் த³த்வா அத்தனோ புத்ததா³ரே ச அமச்சே ச பக்கோஸாபெத்வா ஆஹ – ‘‘ஸத்தா² அம்ஹாகங் ஸந்திகங் தூ³ரதோவ ஆக³தோ, பு³த்³தா⁴ ச நாம த⁴ம்மக³ருகா ந ஆமிஸசக்கு²கா . தஸ்மா அஹங் இமங் தேமாஸங் த்³வே ஸாடகே நிவாஸெத்வா த³ஸ ஸீலானி ஸமாதி³யித்வா இதே⁴வ வஸிஸ்ஸாமி, தும்ஹே கீ²ணாஸவஸதஸஹஸ்ஸஸ்ஸ இமினாவ நீஹாரேன தேமாஸங் தா³னங் த³தெ³ய்யாதா²’’தி.
Vihāraṃ niyyādesi. So vassūpanāyikādivase dānaṃ datvā attano puttadāre ca amacce ca pakkosāpetvā āha – ‘‘satthā amhākaṃ santikaṃ dūratova āgato, buddhā ca nāma dhammagarukā na āmisacakkhukā . Tasmā ahaṃ imaṃ temāsaṃ dve sāṭake nivāsetvā dasa sīlāni samādiyitvā idheva vasissāmi, tumhe khīṇāsavasatasahassassa imināva nīhārena temāsaṃ dānaṃ dadeyyāthā’’ti.
ஸோ ஸுமனத்தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னஸபா⁴கே³யேவ டா²னே வஸந்தோ யங் தே²ரோ ப⁴க³வதோ வத்தங் கரோதி, தங் ஸப்³ப³ங் தி³ஸ்வா ‘‘இமஸ்மிங் டா²னே ஏகந்தவல்லபோ⁴ ஏஸ தே²ரோ, ஏதஸ்ஸேவ மே டா²னந்தரங் பத்தே²துங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா உபகட்டா²ய பவாரணாய கா³மங் பவிஸித்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா ஸத்தமே தி³வஸே பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸஸ்ஸ பாத³மூலே திசீவரங் ட²பெத்வா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, யதே³தங் மயா ஸத்தாஹங் க²ந்தா⁴வாரதா³னதோ பட்டா²ய புஞ்ஞங் கதங், தங் நேவ ஸக்கஸம்பத்திங், ந மாரப்³ரஹ்மஸம்பத்திங் பத்த²யந்தேன, பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பன உபட்டா²கபா⁴வங் பத்தெ²ந்தேன கதங். தஸ்மா அஹம்பி ப⁴க³வா அனாக³தே ஸுமனத்தே²ரோ விய ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ உபட்டா²கோ ஹோமீ’’தி பஞ்சபதிட்டி²தேன பதிட்ட²ஹித்வா வந்தி³. ஸத்தா² தஸ்ஸ அனந்தராயங் தி³ஸ்வா ப்³யாகரித்வா பக்காமி. குமாரோ தங் ஸுத்வா ‘‘பு³த்³தா⁴ ச நாம அத்³வெஜ்ஜ²கதா² ஹொந்தீ’’தி து³தியதி³வஸே கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா பிட்டி²தோ பிட்டி²தோ க³ச்ச²ந்தோ விய அஹோஸி.
So sumanattherassa vasanaṭṭhānasabhāgeyeva ṭhāne vasanto yaṃ thero bhagavato vattaṃ karoti, taṃ sabbaṃ disvā ‘‘imasmiṃ ṭhāne ekantavallabho esa thero, etasseva me ṭhānantaraṃ patthetuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā upakaṭṭhāya pavāraṇāya gāmaṃ pavisitvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā sattame divase bhikkhusatasahassassa pādamūle ticīvaraṃ ṭhapetvā bhagavantaṃ vanditvā, ‘‘bhante, yadetaṃ mayā sattāhaṃ khandhāvāradānato paṭṭhāya puññaṃ kataṃ, taṃ neva sakkasampattiṃ, na mārabrahmasampattiṃ patthayantena, buddhassa pana upaṭṭhākabhāvaṃ patthentena kataṃ. Tasmā ahampi bhagavā anāgate sumanatthero viya ekassa buddhassa upaṭṭhāko homī’’ti pañcapatiṭṭhitena patiṭṭhahitvā vandi. Satthā tassa anantarāyaṃ disvā byākaritvā pakkāmi. Kumāro taṃ sutvā ‘‘buddhā ca nāma advejjhakathā hontī’’ti dutiyadivase gotamabuddhassa pattacīvaraṃ gahetvā piṭṭhito piṭṭhito gacchanto viya ahosi.
ஸோ தஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸங் தா³னங் த³த்வா ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பிண்டா³ய சரதோ தே²ரஸ்ஸ பத்தக்³க³ஹணத்த²ங் உத்தரிஸாடகங் த³த்வா பூஜங் அகாஸி. புன ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சுதோ பா³ராணஸிராஜா ஹுத்வா உபரிபாஸாத³வரக³தோ க³ந்த⁴மாத³னதோ ஆகாஸேன ஆக³ச்ச²ந்தே அட்ட² பச்சேகபு³த்³தே⁴ தி³ஸ்வா நிமந்தாபெத்வா போ⁴ஜெத்வா அத்தனோ மங்க³லஉய்யானே தேஸங் அட்ட² பண்ணஸாலாயோ காரெத்வா தேஸங் நிஸீத³னத்தா²ய அத்தனோ நிவேஸனே அட்ட² ஸப்³ப³ரதனமயானி பீடா²னி சேவ மணிஆதா⁴ரகே ச படியாதெ³த்வா த³ஸ வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி உபட்டா²னங் அகாஸி. ஏதானி பாகடட்டா²னானி.
So tasmiṃ buddhuppāde vassasatasahassaṃ dānaṃ datvā sagge nibbattitvā kassapabuddhakāle piṇḍāya carato therassa pattaggahaṇatthaṃ uttarisāṭakaṃ datvā pūjaṃ akāsi. Puna sagge nibbattitvā tato cuto bārāṇasirājā hutvā uparipāsādavaragato gandhamādanato ākāsena āgacchante aṭṭha paccekabuddhe disvā nimantāpetvā bhojetvā attano maṅgalauyyāne tesaṃ aṭṭha paṇṇasālāyo kāretvā tesaṃ nisīdanatthāya attano nivesane aṭṭha sabbaratanamayāni pīṭhāni ceva maṇiādhārake ca paṭiyādetvā dasa vassasahassāni upaṭṭhānaṃ akāsi. Etāni pākaṭaṭṭhānāni.
கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பன தா³னங் த³த³மானோவ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தேன ஸத்³தி⁴ங் துஸிதபுரே நிப்³ப³த்தித்வா ததோ சுதோ அமிதோத³னஸக்கஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி. அத²ஸ்ஸ ஸப்³பே³வ ஞாதகே ஆனந்தி³தே பமுதி³தே கரொந்தோ ஜாதோதி ஆனந்தொ³த்வேவ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ அனுபுப்³பே³ன கதாபி⁴னிக்க²மனே ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பட²மக³மனேன கபிலவத்து²ங் ஆக³ந்த்வா ததோ நிக்க²ந்தே ப⁴க³வதி ப⁴க³வதோ பரிவாரத்த²ங் ராஜகுமாரேஸு பப்³ப³ஜந்தேஸு ப⁴த்³தி³யாதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங் நிக்க²மித்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா நசிரஸ்ஸேவ ஆயஸ்மதோ புண்ணஸ்ஸ மந்தாணிபுத்தஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹி.
Kappasatasahassaṃ pana dānaṃ dadamānova amhākaṃ bodhisattena saddhiṃ tusitapure nibbattitvā tato cuto amitodanasakkassa gehe nibbatti. Athassa sabbeva ñātake ānandite pamudite karonto jātoti ānandotveva nāmaṃ akaṃsu. So anupubbena katābhinikkhamane sammāsambodhiṃ patvā paṭhamagamanena kapilavatthuṃ āgantvā tato nikkhante bhagavati bhagavato parivāratthaṃ rājakumāresu pabbajantesu bhaddiyādīhi saddhiṃ nikkhamitvā bhagavato santike pabbajitvā nacirasseva āyasmato puṇṇassa mantāṇiputtassa santike dhammakathaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhahi.
தேன கோ² பன ஸமயேன ப⁴க³வதோ பட²மபோ³தி⁴யங் வீஸதி வஸ்ஸானி அனிப³த்³தா⁴ உபட்டா²கா அஹேஸுங். ஏகதா³ நாக³ஸமாலோ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா விசரி ஏகதா³ நாகி³தோ, ஏகதா³ உபவானோ, ஏகதா³ ஸுனக்க²த்தோ, ஏகதா³ சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோ , ஏகதா³ ஸாக³தோ, ஏகதா³ ராதோ⁴, ஏகதா³ மேகி⁴யோ. தத்த² ஏகதா³ ப⁴க³வா நாக³ஸமாலத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் அத்³தா⁴னமக்³க³ப்படிபன்னோ த்³வேதா⁴பத²ங் பத்தோ. தே²ரோ மக்³கா³ ஓக்கம்ம ‘‘ப⁴க³வா அஹங் இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ. அத² நங் ப⁴க³வா ‘‘ஏஹி பி⁴க்கு², இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மா’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘ஹந்த³ ப⁴க³வா தும்ஹாகங் பத்தசீவரங் க³ண்ஹத², அஹங் இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மீ’’தி வத்வா பத்தசீவரங் பூ⁴மியங் ட²பேதுங் ஆரத்³தோ⁴. அத² நங் ப⁴க³வா ‘‘ஆஹர பி⁴க்கூ²’’தி வத்வா பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா க³தோ. தஸ்ஸபி பி⁴க்கு²னோ இதரேன மக்³கே³ன க³ச்ச²தோ சோரா பத்தசீவரஞ்சேவ ஹரிங்ஸு, ஸீஸஞ்ச பி⁴ந்தி³ங்ஸு. ஸோ ‘‘ப⁴க³வா இதா³னி மே படிஸரணங், ந அஞ்ஞோ’’தி சிந்தெத்வா லோஹிதேன க³லந்தேன ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் ஆக³மி. ‘‘கிமித³ங் பி⁴க்கூ²’’தி ச வுத்தே தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. அத² நங் ப⁴க³வா ‘‘மா சிந்தேயி பி⁴க்கு², ஏதஸ்ஸ காரணாயேவ தங் நிவாரயிம்ஹா’’தி வத்வா ஸமஸ்ஸாஸேஸி.
Tena kho pana samayena bhagavato paṭhamabodhiyaṃ vīsati vassāni anibaddhā upaṭṭhākā ahesuṃ. Ekadā nāgasamālo pattacīvaraṃ gahetvā vicari ekadā nāgito, ekadā upavāno, ekadā sunakkhatto, ekadā cundo samaṇuddeso , ekadā sāgato, ekadā rādho, ekadā meghiyo. Tattha ekadā bhagavā nāgasamālattherena saddhiṃ addhānamaggappaṭipanno dvedhāpathaṃ patto. Thero maggā okkamma ‘‘bhagavā ahaṃ iminā maggena gacchāmī’’ti āha. Atha naṃ bhagavā ‘‘ehi bhikkhu, iminā maggena gacchāmā’’ti āha. So ‘‘handa bhagavā tumhākaṃ pattacīvaraṃ gaṇhatha, ahaṃ iminā maggena gacchāmī’’ti vatvā pattacīvaraṃ bhūmiyaṃ ṭhapetuṃ āraddho. Atha naṃ bhagavā ‘‘āhara bhikkhū’’ti vatvā pattacīvaraṃ gahetvā gato. Tassapi bhikkhuno itarena maggena gacchato corā pattacīvarañceva hariṃsu, sīsañca bhindiṃsu. So ‘‘bhagavā idāni me paṭisaraṇaṃ, na añño’’ti cintetvā lohitena galantena bhagavato santikaṃ āgami. ‘‘Kimidaṃ bhikkhū’’ti ca vutte taṃ pavattiṃ ārocesi. Atha naṃ bhagavā ‘‘mā cinteyi bhikkhu, etassa kāraṇāyeva taṃ nivārayimhā’’ti vatvā samassāsesi.
ஏகதா³ பன ப⁴க³வா மேகி⁴யத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் பாசீனவங்ஸே மிக³தா³யே ஜந்துகா³மங் அக³மாஸி. தத்ராபி மேகி⁴யோ ஜந்துகா³மே பிண்டா³ய சரித்வா நதீ³தீரே பாஸாதி³கங் அம்ப³வனங் தி³ஸ்வா ‘‘ப⁴க³வா தும்ஹாகங் பத்தசீவரங் க³ண்ஹத², அஹங் தஸ்மிங் அம்ப³வனே ஸமணத⁴ம்மங் கரோமீ’’தி வத்வா ப⁴க³வதா திக்க²த்துங் நிவாரியமானோபி க³ந்த்வா அகுஸலவிதக்கேஹி அன்வாஸத்தோ பச்சாக³ந்த்வா தங் பவத்திங் ஆரோசேஸி. தம்பி ப⁴க³வா ‘‘இமமேவ தே காரணங் ஸல்லக்கெ²த்வா நிவாரயிம்ஹா’’தி வத்வா அனுபுப்³பே³ன ஸாவத்தி²ங் அக³மாஸி. தத்த² க³ந்த⁴குடிபரிவேணே பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வே, இதா³னிம்ஹி மஹல்லகோ, ‘ஏகச்சே பி⁴க்கூ² இமினா மக்³கே³ன க³ச்சா²மா’தி வுத்தே அஞ்ஞேன க³ச்ச²ந்தி, ஏகச்சே மய்ஹங் பத்தசீவரங் பூ⁴மியங் நிக்கி²பந்தி, மய்ஹங் நிப³த்³து⁴பட்டா²கங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஜானாதா²’’தி . பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மஸங்வேகோ³ உத³பாதி³. அதா²யஸ்மா ஸாரிபுத்தோ உட்டா²யாஸனா ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, தும்ஹேயேவ பத்த²யமானோ ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் பாரமியோ பூரயிங், நனு மாதி³ஸோ மஹாபஞ்ஞோ உபட்டா²கோ நாம வட்டதி, அஹங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. தங் ப⁴க³வா ‘‘அலங், ஸாரிபுத்த, யஸ்ஸங் தி³ஸாயங் த்வங் விஹரஸி, அஸுஞ்ஞா வே ஸா தி³ஸா, தவ ஹி ஓவாதோ³ பு³த்³தா⁴னங் ஓவாத³ஸதி³ஸோ, தேன மே தயா உபட்டா²ககிச்சங் அத்தீ²’’தி படிக்கி²பி. ஏதேனேவ உபாயேன மஹாமொக்³க³ல்லானங் ஆதி³ங் கத்வா அஸீதி மஹாஸாவகா உட்ட²ஹிங்ஸு. தே ஸப்³பே³ ப⁴க³வா படிக்கி²பி.
Ekadā pana bhagavā meghiyattherena saddhiṃ pācīnavaṃse migadāye jantugāmaṃ agamāsi. Tatrāpi meghiyo jantugāme piṇḍāya caritvā nadītīre pāsādikaṃ ambavanaṃ disvā ‘‘bhagavā tumhākaṃ pattacīvaraṃ gaṇhatha, ahaṃ tasmiṃ ambavane samaṇadhammaṃ karomī’’ti vatvā bhagavatā tikkhattuṃ nivāriyamānopi gantvā akusalavitakkehi anvāsatto paccāgantvā taṃ pavattiṃ ārocesi. Tampi bhagavā ‘‘imameva te kāraṇaṃ sallakkhetvā nivārayimhā’’ti vatvā anupubbena sāvatthiṃ agamāsi. Tattha gandhakuṭipariveṇe paññattavarabuddhāsane nisinno bhikkhusaṅghaparivuto bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhave, idānimhi mahallako, ‘ekacce bhikkhū iminā maggena gacchāmā’ti vutte aññena gacchanti, ekacce mayhaṃ pattacīvaraṃ bhūmiyaṃ nikkhipanti, mayhaṃ nibaddhupaṭṭhākaṃ ekaṃ bhikkhuṃ jānāthā’’ti . Bhikkhūnaṃ dhammasaṃvego udapādi. Athāyasmā sāriputto uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ vanditvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumheyeva patthayamāno satasahassakappādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ pāramiyo pūrayiṃ, nanu mādiso mahāpañño upaṭṭhāko nāma vaṭṭati, ahaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti āha. Taṃ bhagavā ‘‘alaṃ, sāriputta, yassaṃ disāyaṃ tvaṃ viharasi, asuññā ve sā disā, tava hi ovādo buddhānaṃ ovādasadiso, tena me tayā upaṭṭhākakiccaṃ atthī’’ti paṭikkhipi. Eteneva upāyena mahāmoggallānaṃ ādiṃ katvā asīti mahāsāvakā uṭṭhahiṃsu. Te sabbe bhagavā paṭikkhipi.
ஆனந்த³த்தே²ரோ பன துண்ஹீயேவ நிஸீதி³. அத² நங் பி⁴க்கூ² ஆஹங்ஸு – ‘‘ஆவுஸோ ஆனந்த³, பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ உபட்டா²கட்டா²னங் யாசதி, த்வம்பி யாசாஹீ’’தி. யாசித்வா லத்³த⁴ட்டா²னங் நாம, ஆவுஸோ, கீதி³ஸங் ஹோதி, கிங் மங் ஸத்தா² ந பஸ்ஸதி? ஸசே ஸத்தா² ரோசிஸ்ஸதி, ‘‘ஆனந்தோ³ மங் உபட்ட²ஹதூ’’தி வக்க²தீதி. அத² ப⁴க³வா ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, ஆனந்தோ³ அஞ்ஞேஹி உஸ்ஸாஹேதப்³போ³, ஸயமேவ ஜானித்வா மங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. ததோ பி⁴க்கூ² ‘‘உட்டே²ஹி, ஆவுஸோ ஆனந்த³, உட்டே²ஹி, ஆவுஸோ ஆனந்த³, த³ஸப³லங் உபட்டா²கட்டா²னங் யாசாஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. தே²ரோ உட்ட²ஹித்வா சத்தாரோ படிக்கே²பா சதஸ்ஸோ ச ஆயாசனாதி அட்ட² வரே யாசி.
Ānandatthero pana tuṇhīyeva nisīdi. Atha naṃ bhikkhū āhaṃsu – ‘‘āvuso ānanda, bhikkhusaṅgho upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācati, tvampi yācāhī’’ti. Yācitvā laddhaṭṭhānaṃ nāma, āvuso, kīdisaṃ hoti, kiṃ maṃ satthā na passati? Sace satthā rocissati, ‘‘ānando maṃ upaṭṭhahatū’’ti vakkhatīti. Atha bhagavā ‘‘na, bhikkhave, ānando aññehi ussāhetabbo, sayameva jānitvā maṃ upaṭṭhahissatī’’ti āha. Tato bhikkhū ‘‘uṭṭhehi, āvuso ānanda, uṭṭhehi, āvuso ānanda, dasabalaṃ upaṭṭhākaṭṭhānaṃ yācāhī’’ti āhaṃsu. Thero uṭṭhahitvā cattāro paṭikkhepā catasso ca āyācanāti aṭṭha vare yāci.
சத்தாரோ படிக்கே²பா நாம – ‘‘ஸசே மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா அத்தனா லத்³த⁴ங் பணீதங் சீவரங் ந த³ஸ்ஸதி, பிண்ட³பாதங் ந த³ஸ்ஸதி, ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸிதுங் ந த³ஸ்ஸதி, நிமந்தனங் க³ஹெத்வா ந க³மிஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா ‘‘கங் பனெத்த², ஆனந்த³, ஆதீ³னவங் அத்³த³ஸா’’தி வுத்தே ஆஹ – ‘‘ஸசாஹங், ப⁴ந்தே, இமானி வத்தூ²னி லபி⁴ஸ்ஸாமி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ ‘ஆனந்தோ³ த³ஸப³லேன லத்³த⁴ங் பணீதங் சீவரங் பரிபு⁴ஞ்ஜதி, பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜதி, ஏகக³ந்த⁴குடியங் வஸதி , ஏகதோ நிமந்தனங் க³ச்ச²தி. ஏதங் லாப⁴ங் லப⁴ந்தோ ததா²க³தங் உபட்டா²தி, கோ ஏவங் உபட்ட²ஹதோ பா⁴ரோ’’’தி? இமே சத்தாரோ படிக்கே²பே யாசி.
Cattāro paṭikkhepā nāma – ‘‘sace me, bhante, bhagavā attanā laddhaṃ paṇītaṃ cīvaraṃ na dassati, piṇḍapātaṃ na dassati, ekagandhakuṭiyaṃ vasituṃ na dassati, nimantanaṃ gahetvā na gamissati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti vatvā ‘‘kaṃ panettha, ānanda, ādīnavaṃ addasā’’ti vutte āha – ‘‘sacāhaṃ, bhante, imāni vatthūni labhissāmi, bhavissanti vattāro ‘ānando dasabalena laddhaṃ paṇītaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, piṇḍapātaṃ paribhuñjati, ekagandhakuṭiyaṃ vasati , ekato nimantanaṃ gacchati. Etaṃ lābhaṃ labhanto tathāgataṃ upaṭṭhāti, ko evaṃ upaṭṭhahato bhāro’’’ti? Ime cattāro paṭikkhepe yāci.
சதஸ்ஸோ ஆயாசனா நாம – ‘‘ஸசே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா மயா க³ஹிதனிமந்தனங் க³மிஸ்ஸதி, ஸசாஹங் திரோரட்டா² திரோஜனபதா³ ப⁴க³வந்தங் த³ட்டு²ங் ஆக³தங் பரிஸங் ஆக³தக்க²ணேயேவ ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸேதுங் லச்சா²மி, யதா³ மே கங்கா² உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மிங்யேவ க²ணே ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமிதுங் லச்சா²மி, ததா² யங் ப⁴க³வா மய்ஹங் பரம்முகே² த⁴ம்மங் தே³ஸேதி, தங் ஆக³ந்த்வா மய்ஹங் கதெ²ஸ்ஸதி, ஏவாஹங் ப⁴க³வந்தங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா ‘‘கங் பனெத்த², ஆனந்த³, ஆனிஸங்ஸங் பஸ்ஸஸீ’’தி வுத்தே ஆஹ – ‘‘இத⁴, ப⁴ந்தே, ஸத்³தா⁴ குலபுத்தா ப⁴க³வதோ ஓகாஸங் அலப⁴ந்தா மங் ஏவங் வத³ந்தி ‘ஸ்வே, ப⁴ந்தே ஆனந்த³, ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங் அம்ஹாகங் க⁴ரே பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹெய்யாதா²’தி. ஸசே ப⁴க³வா தத்த² ந க³மிஸ்ஸதி, இச்சி²திச்சி²தக்க²ணேயேவ பரிஸங் த³ஸ்ஸேதுங், கங்க²ஞ்ச வினோதே³துங் ஓகாஸங் ந லச்சா²மி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ ‘கிங் ஆனந்தோ³ த³ஸப³லங் உபட்டா²தி . எத்தகம்பிஸ்ஸ ப⁴க³வா அனுக்³க³ஹங் ந கரோதீ’தி. ப⁴க³வதோ ச பரம்முகா² மங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி ‘அயங், ஆவுஸோ ஆனந்த³, கா³தா², இத³ங் ஸுத்தங், இத³ங் ஜாதகங் கத்த² தே³ஸித’ந்தி. ஸசாஹங் தங் ந ஸம்பாத³யிஸ்ஸாமி, ப⁴விஸ்ஸந்தி வத்தாரோ – ‘எத்தகம்பி, ஆவுஸோ, ந ஜானாஸி, கஸ்மா த்வங் சா²யா விய ப⁴க³வந்தங் அவிஜஹந்தோ தீ³க⁴ரத்தங் விசரஸீ’தி. தேனாஹங் பரம்முகா² தே³ஸிதஸ்ஸபி த⁴ம்மஸ்ஸ புன கத²னங் இச்சா²மீ’’தி. இமா சதஸ்ஸோ ஆயாசனா யாசி. ப⁴க³வாபிஸ்ஸ அதா³ஸி.
Catasso āyācanā nāma – ‘‘sace, bhante, bhagavā mayā gahitanimantanaṃ gamissati, sacāhaṃ tiroraṭṭhā tirojanapadā bhagavantaṃ daṭṭhuṃ āgataṃ parisaṃ āgatakkhaṇeyeva bhagavantaṃ dassetuṃ lacchāmi, yadā me kaṅkhā uppajjati, tasmiṃyeva khaṇe bhagavantaṃ upasaṅkamituṃ lacchāmi, tathā yaṃ bhagavā mayhaṃ parammukhe dhammaṃ deseti, taṃ āgantvā mayhaṃ kathessati, evāhaṃ bhagavantaṃ upaṭṭhahissāmī’’ti vatvā ‘‘kaṃ panettha, ānanda, ānisaṃsaṃ passasī’’ti vutte āha – ‘‘idha, bhante, saddhā kulaputtā bhagavato okāsaṃ alabhantā maṃ evaṃ vadanti ‘sve, bhante ānanda, bhagavatā saddhiṃ amhākaṃ ghare bhikkhaṃ gaṇheyyāthā’ti. Sace bhagavā tattha na gamissati, icchiticchitakkhaṇeyeva parisaṃ dassetuṃ, kaṅkhañca vinodetuṃ okāsaṃ na lacchāmi, bhavissanti vattāro ‘kiṃ ānando dasabalaṃ upaṭṭhāti . Ettakampissa bhagavā anuggahaṃ na karotī’ti. Bhagavato ca parammukhā maṃ pucchissanti ‘ayaṃ, āvuso ānanda, gāthā, idaṃ suttaṃ, idaṃ jātakaṃ kattha desita’nti. Sacāhaṃ taṃ na sampādayissāmi, bhavissanti vattāro – ‘ettakampi, āvuso, na jānāsi, kasmā tvaṃ chāyā viya bhagavantaṃ avijahanto dīgharattaṃ vicarasī’ti. Tenāhaṃ parammukhā desitassapi dhammassa puna kathanaṃ icchāmī’’ti. Imā catasso āyācanā yāci. Bhagavāpissa adāsi.
ஏவங் இமே அட்ட² வரே க³ஹெத்வா நிப³த்³து⁴பட்டா²கோ அஹோஸி. தஸ்ஸேவ டா²னந்தரஸ்ஸ அத்தா²ய கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பூரிதானங் பாரமீனங் ப²லங் பாபுணி. ஸோ உபட்டா²கட்டா²னங் லத்³த⁴தி³வஸதோ பட்டா²ய த³ஸப³லஸ்ஸ து³விதே⁴ன உத³கேன திவிதே⁴ன த³ந்தகட்டே²ன ஹத்த²பாத³பரிகம்மேன பிட்டி²பரிகம்மேன க³ந்த⁴குடிபரிவேணங் ஸம்மஜ்ஜனேனாதி ஏவமாதீ³ஹி கிச்சேஹி உபட்ட²ஹந்தோ ‘‘இமாய நாம வேலாய ஸத்து² இமங் நாம லத்³து⁴ங் வட்டதி, இத³ங் நாம காதுங் வட்டதீ’’தி தி³வஸபா⁴க³ங் ஸந்திகாவசரோ ஹுத்வா ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே த³ண்ட³தீ³பிகங் க³ஹெத்வா ஏகரத்திங் க³ந்த⁴குடிபரிவேணங் நவ வாரே அனுபரியாயதி. ஏவஞ்ஹிஸ்ஸ அஹோஸி – ‘‘ஸசே மே தி²னமித்³த⁴ங் ஓக்கமெய்ய, த³ஸப³லே பக்கோஸந்தே படிவசனங் தா³துங் ந ஸக்குணெய்ய’’ந்தி. தஸ்மா ஸப்³ப³ரத்திங் த³ண்ட³தீ³பிகங் ஹத்தே²ன ந முஞ்சதி. இத³மெத்தகங் வத்து². அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ அனேகபரியாயேன த⁴ம்மப⁴ண்டா³கா³ரிகஆனந்த³த்தே²ரஸ்ஸ வண்ணங் கதெ²த்வா தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே ப³ஹுஸ்ஸுதானங் ஸதிமந்தானங் க³திமந்தானங் தி⁴திமந்தானங் உபட்டா²கானஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Evaṃ ime aṭṭha vare gahetvā nibaddhupaṭṭhāko ahosi. Tasseva ṭhānantarassa atthāya kappasatasahassaṃ pūritānaṃ pāramīnaṃ phalaṃ pāpuṇi. So upaṭṭhākaṭṭhānaṃ laddhadivasato paṭṭhāya dasabalassa duvidhena udakena tividhena dantakaṭṭhena hatthapādaparikammena piṭṭhiparikammena gandhakuṭipariveṇaṃ sammajjanenāti evamādīhi kiccehi upaṭṭhahanto ‘‘imāya nāma velāya satthu imaṃ nāma laddhuṃ vaṭṭati, idaṃ nāma kātuṃ vaṭṭatī’’ti divasabhāgaṃ santikāvacaro hutvā rattibhāgasamanantare daṇḍadīpikaṃ gahetvā ekarattiṃ gandhakuṭipariveṇaṃ nava vāre anupariyāyati. Evañhissa ahosi – ‘‘sace me thinamiddhaṃ okkameyya, dasabale pakkosante paṭivacanaṃ dātuṃ na sakkuṇeyya’’nti. Tasmā sabbarattiṃ daṇḍadīpikaṃ hatthena na muñcati. Idamettakaṃ vatthu. Aparabhāge pana satthā jetavane viharanto anekapariyāyena dhammabhaṇḍāgārikaānandattherassa vaṇṇaṃ kathetvā theraṃ imasmiṃ sāsane bahussutānaṃ satimantānaṃ gatimantānaṃ dhitimantānaṃ upaṭṭhākānañca bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உருவேலகஸ்ஸபத்தே²ரவத்து²
Uruvelakassapattheravatthu
224. து³தியே மஹாபரிஸானந்தி மஹாபரிவாரானங் உருவேலகஸ்ஸபோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அஞ்ஞேஸஞ்ஹி தே²ரானங் கஞ்சி காலங் பரிவாரோ மஹா ஹோதி கஞ்சி காலங் அப்போ, இமஸ்ஸ பன தே²ரஸ்ஸ த்³வீஹி பா⁴திகேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏகங் ஸமணஸஹஸ்ஸங் நிப³த்³த⁴பரிவாரோவ அஹோஸி. தேஸு ஏகேகஸ்மிங் ஏகேகங் பப்³பா³ஜெந்தே த்³வே ஸமணஸஹஸ்ஸானி ஹொந்தி, த்³வே த்³வே பப்³பா³ஜெந்தே தீணி ஸஹஸ்ஸானி ஹொந்தி. தஸ்மா ஸோ மஹாபரிவாரானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ. கஸ்ஸபோதி பனஸ்ஸ கொ³த்தங். உருவேலாயங் பப்³ப³ஜிதத்தா உருவேலகஸ்ஸபோதி பஞ்ஞாயித்த².
224. Dutiye mahāparisānanti mahāparivārānaṃ uruvelakassapo aggoti dasseti. Aññesañhi therānaṃ kañci kālaṃ parivāro mahā hoti kañci kālaṃ appo, imassa pana therassa dvīhi bhātikehi saddhiṃ ekaṃ samaṇasahassaṃ nibaddhaparivārova ahosi. Tesu ekekasmiṃ ekekaṃ pabbājente dve samaṇasahassāni honti, dve dve pabbājente tīṇi sahassāni honti. Tasmā so mahāparivārānaṃ aggo nāma jāto. Kassapoti panassa gottaṃ. Uruvelāyaṃ pabbajitattā uruvelakassapoti paññāyittha.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா வயப்பத்தோ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் மஹாபரிஸானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி ஸத்தாஹங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா திசீவரேன அச்சா²தெ³த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா மஹாபரிஸானங் அக்³க³பா⁴வத்த²ங் பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனந்தராயங் தி³ஸ்வா அனாக³தே கோ³தமபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே மஹாபரிஸானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ப்³யாகரித்வா பக்காமி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā vayappatto satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ mahāparisānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti sattāhaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā ticīvarena acchādetvā satthāraṃ vanditvā mahāparisānaṃ aggabhāvatthaṃ patthanaṃ akāsi. Satthā anantarāyaṃ disvā anāgate gotamabuddhassa sāsane mahāparisānaṃ aggo bhavissatī’’ti byākaritvā pakkāmi.
ஸோபி குலபுத்தோ யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இதோ த்³வேனவுதிகப்பமத்த²கே பு²ஸ்ஸபு³த்³த⁴ஸ்ஸ வேமாதிககனிட்ட²பா⁴தா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தோ, பிதா மஹிந்த³ராஜா நாம. அபரே பனஸ்ஸ த்³வே கனிட்ட²பா⁴தரோ அஹேஸுங். ஏவங் தே தயோ பா⁴தரோ விஸுங் விஸுங் டா²னந்தரங் லபி⁴ங்ஸு. தே ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ குபிதங் பச்சந்தங் வூபஸமெத்வா பிது ஸந்திகா வரங் லபி⁴த்வா ‘‘தேமாஸங் த³ஸப³லங் படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமா’’தி வரங் க³ண்ஹிங்ஸு. அத² நேஸங் ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அம்ஹேஹி த³ஸப³லங் படிஜக்³க³ந்தேஹி அனுச்ச²விகங் காதுங் வட்டதீ’’தி ஏகங் அமச்சங் உப்பாத³கட்டா²னே ட²பெத்வா ஏகங் ஆயவயஜானநகங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ பரிவேஸகட்டா²னே ட²பெத்வா அத்தனா த³ஸ ஸீலானி ஸமாதா³ய தேமாஸங் ஸிக்கா²பதா³னி ரக்கி²ங்ஸு. தே தயோ அமச்சா ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பி³ம்பி³ஸாரவிஸாக²ரட்ட²பாலா ஜாதா.
Sopi kulaputto yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto ito dvenavutikappamatthake phussabuddhassa vemātikakaniṭṭhabhātā hutvā nibbatto, pitā mahindarājā nāma. Apare panassa dve kaniṭṭhabhātaro ahesuṃ. Evaṃ te tayo bhātaro visuṃ visuṃ ṭhānantaraṃ labhiṃsu. Te heṭṭhā vuttanayeneva kupitaṃ paccantaṃ vūpasametvā pitu santikā varaṃ labhitvā ‘‘temāsaṃ dasabalaṃ paṭijaggissāmā’’ti varaṃ gaṇhiṃsu. Atha nesaṃ etadahosi – ‘‘amhehi dasabalaṃ paṭijaggantehi anucchavikaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti ekaṃ amaccaṃ uppādakaṭṭhāne ṭhapetvā ekaṃ āyavayajānanakaṃ katvā ekaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa parivesakaṭṭhāne ṭhapetvā attanā dasa sīlāni samādāya temāsaṃ sikkhāpadāni rakkhiṃsu. Te tayo amaccā heṭṭhā vuttanayeneva imasmiṃ buddhuppāde bimbisāravisākharaṭṭhapālā jātā.
தே பன ராஜகுமாரா வுத்த²வஸ்ஸே த³ஸப³லே ஸஹத்தா² பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் பச்சயபூஜாய பூஜெத்வா யாவஜீவங் கல்யாணகம்மங் கத்வா அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ப்³ராஹமணகுலே நிப்³ப³த்தித்வா அத்தனோ கொ³த்தவஸேன தயோபி ஜனா கஸ்ஸபா ஏவ நாம ஜாதா. தே வயப்பத்தா தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹிங்ஸு. தேஸங் ஜெட்ட²பா⁴திகஸ்ஸ பஞ்ச மாணவகஸதானி பரிவாரோ அஹோஸி, மஜ்ஜி²மஸ்ஸ தீணி, கனிட்ட²ஸ்ஸ த்³வே. தே அத்தனோ க³ந்தே² ஸாரங் ஓலோகெந்தா தி³ட்ட²த⁴ம்மிகமேவ பஸ்ஸிங்ஸு, ந ஸம்பராயிகங். அத² நேஸங் ஜெட்ட²பா⁴தா அத்தனோ பரிவாரேன ஸத்³தி⁴ங் உருவேலங் க³ந்த்வா இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா உருவேலகஸ்ஸபோ நாம ஜாதோ, மஹாக³ங்கா³னதீ³வங்கே பப்³ப³ஜிதோ நதீ³கஸ்ஸபோ நாம ஜாதோ, க³யாஸீஸே பப்³ப³ஜிதோ க³யாகஸ்ஸபோ நாம ஜாதோ.
Te pana rājakumārā vutthavasse dasabale sahatthā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paccayapūjāya pūjetvā yāvajīvaṃ kalyāṇakammaṃ katvā amhākaṃ dasabalassa nibbattito puretarameva brāhamaṇakule nibbattitvā attano gottavasena tayopi janā kassapā eva nāma jātā. Te vayappattā tayo vede uggaṇhiṃsu. Tesaṃ jeṭṭhabhātikassa pañca māṇavakasatāni parivāro ahosi, majjhimassa tīṇi, kaniṭṭhassa dve. Te attano ganthe sāraṃ olokentā diṭṭhadhammikameva passiṃsu, na samparāyikaṃ. Atha nesaṃ jeṭṭhabhātā attano parivārena saddhiṃ uruvelaṃ gantvā isipabbajjaṃ pabbajitvā uruvelakassapo nāma jāto, mahāgaṅgānadīvaṅke pabbajito nadīkassapo nāma jāto, gayāsīse pabbajito gayākassapo nāma jāto.
ஏவங் தேஸு இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா தத்த² வஸந்தேஸு ப³ஹூனங் தி³வஸானங் அச்சயேன அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா படிவித்³த⁴ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணோ அனுக்கமேன த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெத்வா பஞ்சவக்³கி³யே தே²ரே அரஹத்தே பதிட்டா²பெத்வா யஸதா³ரகப்பமுகே² பஞ்சபஞ்ஞாஸ ஸஹாயகேபி வினெத்வா ஸட்டி² அரஹந்தே ‘‘சரத², பி⁴க்க²வே , சாரிக’’ந்தி ப³ஹுஜனஹிதாய சாரிகங் பேஸெத்வா ப⁴த்³த³வக்³கி³யே வினெத்வா உருவேலகஸ்ஸபஸ்ஸ ஹேதுங் தி³ஸ்வா ‘‘மயி க³தே தயோ பா⁴திகா ஸபரிவாரா அரஹத்தங் பாபுணிஸ்ஸந்தீ’’தி ஞத்வா ஏககோ அது³தியோ உருவேலகஸ்ஸபஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா வஸனத்தா²ய அக்³யாகா³ரங் யாசித்வா தத்த² கதங் நாக³த³மனங் ஆதி³ங் கத்வா அட்³டு⁴ட்³ட⁴ஸஹஸ்ஸேஹி பாடிஹாரியேஹி உருவேலகஸ்ஸபங் ஸபரிவாரங் வினெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதபா⁴வங் ஞத்வா இதரேபி த்³வே பா⁴தரோ ஸபரிவாரா ஆக³ந்த்வா பப்³ப³ஜிங்ஸு, ஸப்³பே³பி ஏஹிபி⁴க்கூ² இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா அஹேஸுங்.
Evaṃ tesu isipabbajjaṃ pabbajitvā tattha vasantesu bahūnaṃ divasānaṃ accayena amhākaṃ bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā paṭividdhasabbaññutaññāṇo anukkamena dhammacakkaṃ pavattetvā pañcavaggiye there arahatte patiṭṭhāpetvā yasadārakappamukhe pañcapaññāsa sahāyakepi vinetvā saṭṭhi arahante ‘‘caratha, bhikkhave , cārika’’nti bahujanahitāya cārikaṃ pesetvā bhaddavaggiye vinetvā uruvelakassapassa hetuṃ disvā ‘‘mayi gate tayo bhātikā saparivārā arahattaṃ pāpuṇissantī’’ti ñatvā ekako adutiyo uruvelakassapassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā vasanatthāya agyāgāraṃ yācitvā tattha kataṃ nāgadamanaṃ ādiṃ katvā aḍḍhuḍḍhasahassehi pāṭihāriyehi uruvelakassapaṃ saparivāraṃ vinetvā pabbājesi. Tassa pabbajitabhāvaṃ ñatvā itarepi dve bhātaro saparivārā āgantvā pabbajiṃsu, sabbepi ehibhikkhū iddhimayapattacīvaradharā ahesuṃ.
ஸத்தா² தங் ஸமணஸஹஸ்ஸங் ஆதா³ய க³யாஸீஸங் க³ந்த்வா பிட்டி²பாஸாணே நிஸின்னோ ‘‘கத²ங்ரூபா நு கோ² ஏதேஸங் த⁴ம்மதே³ஸனா ஸப்பாயா’’தி ஓலோகெந்தோ ‘‘இமே அக்³கி³ங் பரிசரந்தா விசரிங்ஸு, இமேஸங் தயோ ப⁴வே ஆதி³த்தாகா³ரஸதி³ஸே கத்வா த³ஸ்ஸேதுங் வட்டதீ’’தி ஆதி³த்தபரியாயஸுத்தங் (மஹாவ॰ 54) தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பே³வ அரஹத்தங் பத்தா. ஸத்தா² தேஹி பரிவுதோ புப்³பே³ பி³ம்பி³ஸாரரஞ்ஞோ தி³ன்னபடிஞ்ஞத்தா ராஜக³ஹனக³ரே லட்டி²வனுய்யானங் அக³மாஸி. ராஜா த³ஸப³லஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா த்³வாத³ஸனஹுதேஹி ப்³ராஹ்மணக³ஹபதிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² ஸப்³பா³வந்தங் பரிஸங் ஓலோகெத்வா மஹாஜனங் உருவேலகஸ்ஸபஸ்ஸ நிபச்சகாரங் கரொந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘இமே மய்ஹங் வா கஸ்ஸபஸ்ஸ வா மஹந்தபா⁴வங் ந ஜானந்தி, ஸவிதக்கா ச நாம தே³ஸனங் ஸம்படிச்சி²துங் ந ஸக்கொந்தீ’’தி சிந்தெத்வா, ‘‘கஸ்ஸப, துய்ஹங் உபட்டா²கானங் விதக்கங் சி²ந்தா³’’தி தே²ரஸ்ஸ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. தே²ரோ ஸத்து² வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா உட்டா²யாஸனா ஸத்தா²ரங் பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா தாலப்பமாணங் ஆகாஸங் உப்பதித்வா இத்³தி⁴விகுப்³ப³னங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘ஸத்தா² மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா, ஸாவகோஹமஸ்மி, ஸத்தா² மே, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா, ஸாவகோஹமஸ்மீ’’தி வத்வா ஓருய்ஹ த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்தி³. ஏதேனுபாயேன ஸத்தமே வாரே ஸத்ததாலப்பமாணங் ஆகாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா புன ஆக³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³.
Satthā taṃ samaṇasahassaṃ ādāya gayāsīsaṃ gantvā piṭṭhipāsāṇe nisinno ‘‘kathaṃrūpā nu kho etesaṃ dhammadesanā sappāyā’’ti olokento ‘‘ime aggiṃ paricarantā vicariṃsu, imesaṃ tayo bhave ādittāgārasadise katvā dassetuṃ vaṭṭatī’’ti ādittapariyāyasuttaṃ (mahāva. 54) desesi. Desanāpariyosāne sabbeva arahattaṃ pattā. Satthā tehi parivuto pubbe bimbisārarañño dinnapaṭiññattā rājagahanagare laṭṭhivanuyyānaṃ agamāsi. Rājā dasabalassa āgatabhāvaṃ sutvā dvādasanahutehi brāhmaṇagahapatikehi saddhiṃ satthāraṃ upasaṅkamitvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā sabbāvantaṃ parisaṃ oloketvā mahājanaṃ uruvelakassapassa nipaccakāraṃ karontaṃ disvā ‘‘ime mayhaṃ vā kassapassa vā mahantabhāvaṃ na jānanti, savitakkā ca nāma desanaṃ sampaṭicchituṃ na sakkontī’’ti cintetvā, ‘‘kassapa, tuyhaṃ upaṭṭhākānaṃ vitakkaṃ chindā’’ti therassa saññaṃ adāsi. Thero satthu vacanaṃ sampaṭicchitvā uṭṭhāyāsanā satthāraṃ pañcapatiṭṭhitena vanditvā tālappamāṇaṃ ākāsaṃ uppatitvā iddhivikubbanaṃ dassetvā ‘‘satthā me, bhante, bhagavā, sāvakohamasmi, satthā me, bhante, bhagavā, sāvakohamasmī’’ti vatvā oruyha dasabalassa pāde vandi. Etenupāyena sattame vāre sattatālappamāṇaṃ ākāsaṃ abbhuggantvā puna āgantvā dasabalassa pāde vanditvā ekamantaṃ nisīdi.
தஸ்மிங் காலே மஹாஜனோ ‘‘அயங் லோகே மஹாஸமணோ’’தி ஸத்த²ரி நிப்³பி³தக்கோ ஜாதோ, அத²ஸ்ஸ ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ராஜா ஏகாத³ஸனஹுதேஹி ப்³ராஹ்மணக³ஹபதிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ, ஏகனஹுதங் உபாஸகத்தங் படிவேதே³ஸி. தேபி உருவேலகஸ்ஸபஸ்ஸ பரிவாரா ஸஹஸ்ஸமத்தா பி⁴க்கூ² அத்தனோ ஆஸேவனவஸேன சிந்தேஸுங் – ‘‘அம்ஹாகங் பப்³ப³ஜிதகிச்சங் மத்த²கங் பத்தங், ப³ஹி க³ந்த்வா கிங் கரிஸ்ஸாமா’’தி உருவேலகஸ்ஸபத்தே²ரங்யேவ பரிவாரெத்வா விசரிங்ஸு. தேஸு ஏகேகஸ்மிங் ஏகேகங் நிஸ்ஸிதகங் க³ண்ஹந்தே த்³வே ஸஹஸ்ஸானி ஹொந்தி, த்³வே த்³வே க³ண்ஹந்தே தீணி ஸஹஸ்ஸானி ஹொந்தி. ததோ பட்டா²ய யத்தகா தேஸங் நிஸ்ஸிதகா, தத்தகே கதே²துங் வட்டதீதி. இத³மெத்த² வத்து². அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ தே²ரங் மஹாபரிஸானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tasmiṃ kāle mahājano ‘‘ayaṃ loke mahāsamaṇo’’ti satthari nibbitakko jāto, athassa satthā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne rājā ekādasanahutehi brāhmaṇagahapatikehi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhito, ekanahutaṃ upāsakattaṃ paṭivedesi. Tepi uruvelakassapassa parivārā sahassamattā bhikkhū attano āsevanavasena cintesuṃ – ‘‘amhākaṃ pabbajitakiccaṃ matthakaṃ pattaṃ, bahi gantvā kiṃ karissāmā’’ti uruvelakassapattheraṃyeva parivāretvā vicariṃsu. Tesu ekekasmiṃ ekekaṃ nissitakaṃ gaṇhante dve sahassāni honti, dve dve gaṇhante tīṇi sahassāni honti. Tato paṭṭhāya yattakā tesaṃ nissitakā, tattake kathetuṃ vaṭṭatīti. Idamettha vatthu. Aparabhāge pana satthā jetavane viharanto theraṃ mahāparisānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
காளுதா³யித்தே²ரவத்து²
Kāḷudāyittheravatthu
225. ததியே குலப்பஸாத³கானந்தி குலங் பஸாதெ³ந்தானங். அயங் ஹி தே²ரோ அதி³ட்ட²பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனங்யேவ ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ நிவேஸனங் பஸாதே³ஸி, தஸ்மா குலப்பஸாத³கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
225. Tatiye kulappasādakānanti kulaṃ pasādentānaṃ. Ayaṃ hi thero adiṭṭhabuddhadassanaṃyeva suddhodanamahārājassa nivesanaṃ pasādesi, tasmā kulappasādakānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் குலப்பஸாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ மாதுகுச்சி²யங் படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதி³வஸே கபிலவத்து²ஸ்மிங்யேவ அமச்சகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஜாததி³வஸே போ³தி⁴ஸத்தேன ஸத்³தி⁴ங்யேவ ஜாதோதி தங்தி³வஸங்யேவ தங் து³கூலசும்பு³டகே நிபஜ்ஜாபெத்வா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ உபட்டா²னத்தா²ய நயிங்ஸு. போ³தி⁴ஸத்தேன ஹி ஸத்³தி⁴ங் போ³தி⁴ருக்கோ² ராஹுலமாதா சதஸ்ஸோ நிதி⁴கும்பி⁴யோ ஆரோஹனியஹத்தீ² கண்ட³கோ ச²ன்னோ காளுதா³யீதி இமே ஸத்த ஏகதி³வஸே ஜாதத்தா ஸஹஜாதா நாம அஹேஸுங். அத²ஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஸகலனக³ரஸ்ஸ உத³க்³க³சித்ததி³வஸே ஜாதோதி உதா³யீத்வேவ நாமங் அகங்ஸு. தோ²கங் காளதா⁴துகத்தா பன காளுதா³யீ நாம ஜாதோ. ஸோ போ³தி⁴ஸத்தேன ஸத்³தி⁴ங் குமாரகீளங் கீளந்தோ வுத்³தி⁴ங் அக³மாஸி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ kulappasādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bodhisattassa mātukucchiyaṃ paṭisandhiggahaṇadivase kapilavatthusmiṃyeva amaccagehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Jātadivase bodhisattena saddhiṃyeva jātoti taṃdivasaṃyeva taṃ dukūlacumbuṭake nipajjāpetvā bodhisattassa upaṭṭhānatthāya nayiṃsu. Bodhisattena hi saddhiṃ bodhirukkho rāhulamātā catasso nidhikumbhiyo ārohaniyahatthī kaṇḍako channo kāḷudāyīti ime satta ekadivase jātattā sahajātā nāma ahesuṃ. Athassa nāmaggahaṇadivase sakalanagarassa udaggacittadivase jātoti udāyītveva nāmaṃ akaṃsu. Thokaṃ kāḷadhātukattā pana kāḷudāyī nāma jāto. So bodhisattena saddhiṃ kumārakīḷaṃ kīḷanto vuddhiṃ agamāsi.
அபரபா⁴கே³ போ³தி⁴ஸத்தோ மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா அனுக்கமேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா ‘‘ஸித்³த⁴த்த²குமாரோ அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய வேளுவனே விஹரதீ’’தி ஸுத்வா புரிஸஸஹஸ்ஸபரிவாரங் ஏகங் அமச்சங் ‘‘புத்தங் மே இத⁴ ஆனேஹீ’’தி பேஸேஸி. ஸோ ஸட்டி²யோஜனமக்³க³ங் க³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ சதுபரிஸமஜ்ஜே² நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மதே³ஸனாவேலாய விஹாரங் பாவிஸி. ஸோ ‘‘திட்ட²து தாவ ரஞ்ஞா பஹிதஸாஸன’’ந்தி பரிஸபரியந்தே டி²தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா யதா²டி²தோவ ஸத்³தி⁴ங் புரிஸஸஹஸ்ஸேஹி அரஹத்தங் பாபுணி. அத² நேஸங் ஸத்தா² ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி, ஸப்³பே³ தங்க²ணங்யேவ இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய அஹேஸுங். அரஹத்தங் பத்தகாலதோ பட்டா²ய பன அரியா நாம மஜ்ஜ²த்தாவ ஹொந்தீதி ரஞ்ஞா பஹிதஸாஸனங் த³ஸப³லஸ்ஸ ந கதே²ஸி. ராஜா ‘‘நேவ க³தோ ஆக³ச்ச²தி, ந ஸாஸனங் ஸுய்யதீ’’தி ‘‘ஏஹி, தாத, த்வங் க³ச்சா²’’தி தேனேவ நியாமேன அஞ்ஞங் அமச்சங் பேஸேஸி. ஸோபி க³ந்த்வா புரிமனயேனேவ ஸத்³தி⁴ங் பரிஸாய அரஹத்தங் பத்வா துண்ஹீ அஹோஸி. ஏவங் நவஹி அமச்சேஹி ஸத்³தி⁴ங் நவ புரிஸஸஹஸ்ஸானி பேஸேஸி. ஸப்³பே³ அத்தனோ கிச்சங் நிட்டா²பெத்வா துண்ஹீ அஹேஸுங்.
Aparabhāge bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā anukkamena sabbaññutaṃ patvā pavattitavaradhammacakko lokānuggahaṃ karonto rājagahaṃ upanissāya viharati. Tasmiṃ samaye suddhodanamahārājā ‘‘siddhatthakumāro abhisambodhiṃ patvā rājagahaṃ upanissāya veḷuvane viharatī’’ti sutvā purisasahassaparivāraṃ ekaṃ amaccaṃ ‘‘puttaṃ me idha ānehī’’ti pesesi. So saṭṭhiyojanamaggaṃ gantvā dasabalassa catuparisamajjhe nisīditvā dhammadesanāvelāya vihāraṃ pāvisi. So ‘‘tiṭṭhatu tāva raññā pahitasāsana’’nti parisapariyante ṭhito satthu dhammadesanaṃ sutvā yathāṭhitova saddhiṃ purisasahassehi arahattaṃ pāpuṇi. Atha nesaṃ satthā ‘‘etha bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi, sabbe taṃkhaṇaṃyeva iddhimayapattacīvaradharā vassasaṭṭhikattherā viya ahesuṃ. Arahattaṃ pattakālato paṭṭhāya pana ariyā nāma majjhattāva hontīti raññā pahitasāsanaṃ dasabalassa na kathesi. Rājā ‘‘neva gato āgacchati, na sāsanaṃ suyyatī’’ti ‘‘ehi, tāta, tvaṃ gacchā’’ti teneva niyāmena aññaṃ amaccaṃ pesesi. Sopi gantvā purimanayeneva saddhiṃ parisāya arahattaṃ patvā tuṇhī ahosi. Evaṃ navahi amaccehi saddhiṃ nava purisasahassāni pesesi. Sabbe attano kiccaṃ niṭṭhāpetvā tuṇhī ahesuṃ.
அத² ராஜா சிந்தேஸி – ‘‘எத்தகா ஜனா மயி ஸினேஹாபா⁴வேன த³ஸப³லஸ்ஸ இதா⁴க³மனத்தா²ய ந கிஞ்சி கத²யிங்ஸு, அஞ்ஞே க³ந்த்வாபி த³ஸப³லங் ஆனேதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. மய்ஹங் கோ² பன புத்தோ உதா³யீ த³ஸப³லேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகவயோ ஸஹபங்ஸுகீளிகோ, மயி சஸ்ஸ ஸினேஹோ அத்தீ²’’தி காளுதா³யிங் பக்கோஸாபெத்வா, ‘‘தாத, புரிஸஸஹஸ்ஸபரிவாரோ க³ந்த்வா த³ஸப³லங் ஆனேஹீ’’தி ஆஹ. பட²மங் க³தபுரிஸா விய பப்³ப³ஜிதுங் லப⁴ந்தோ ஆனெஸ்ஸாமி, தே³வாதி. யங்கிஞ்சி கத்வா மம புத்தங் த³ஸ்ஸேஹீதி. ‘‘ஸாது⁴, தே³வா’’தி ரஞ்ஞோ ஸாஸனங் ஆதா³ய ராஜக³ஹங் க³ந்த்வா ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனாவேலாய பரிஸபரியந்தே டி²தோ த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸபரிவாரோ அரஹத்தப²லங் பத்வா ஏஹிபி⁴க்கு²பா⁴வே பதிட்டா²ஸி. ததோ சிந்தேஸி – ‘‘ந தாவ த³ஸப³லஸ்ஸ குலனக³ரங் க³ந்துங் ஏஸ காலோ, வஸந்தஸமயே ஸுபுப்பி²தேஸு வனஸண்டே³ஸு ஹரிததிணஸஞ்ச²ன்னாய பத²வியா ஏஸ காலோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி காலங் படிமானெந்தோ தஸ்ஸ காலஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஞத்வா –
Atha rājā cintesi – ‘‘ettakā janā mayi sinehābhāvena dasabalassa idhāgamanatthāya na kiñci kathayiṃsu, aññe gantvāpi dasabalaṃ ānetuṃ na sakkhissanti. Mayhaṃ kho pana putto udāyī dasabalena saddhiṃ ekavayo sahapaṃsukīḷiko, mayi cassa sineho atthī’’ti kāḷudāyiṃ pakkosāpetvā, ‘‘tāta, purisasahassaparivāro gantvā dasabalaṃ ānehī’’ti āha. Paṭhamaṃ gatapurisā viya pabbajituṃ labhanto ānessāmi, devāti. Yaṃkiñci katvā mama puttaṃ dassehīti. ‘‘Sādhu, devā’’ti rañño sāsanaṃ ādāya rājagahaṃ gantvā satthu dhammadesanāvelāya parisapariyante ṭhito dhammaṃ sutvā saparivāro arahattaphalaṃ patvā ehibhikkhubhāve patiṭṭhāsi. Tato cintesi – ‘‘na tāva dasabalassa kulanagaraṃ gantuṃ esa kālo, vasantasamaye supupphitesu vanasaṇḍesu haritatiṇasañchannāya pathaviyā esa kālo bhavissatī’’ti kālaṃ paṭimānento tassa kālassa āgatabhāvaṃ ñatvā –
‘‘நாதிஸீதங் நாதிஉண்ஹங், நாதிது³ப்³பி⁴க்க²சா²தகங்;
‘‘Nātisītaṃ nātiuṇhaṃ, nātidubbhikkhachātakaṃ;
ஸத்³த³லா ஹரிதா பூ⁴மி, ஏஸ காலோ மஹாமுனீ’’தி. –
Saddalā haritā bhūmi, esa kālo mahāmunī’’ti. –
ஸட்டி²மத்தாஹி கா³தா²ஹி த³ஸப³லஸ்ஸ குலனக³ரங் க³மனத்தா²ய க³மனவண்ணங் வண்ணேஸி. ஸத்தா² ‘‘உதா³யீ க³மனவண்ணங் கதே²தி, கபிலவத்து²னக³ரங் க³ந்துங் ஏஸ காலோ’’தி வீஸதிஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவாரோ அதுரிதக³மனேன சாரிகங் நிக்க²மி.
Saṭṭhimattāhi gāthāhi dasabalassa kulanagaraṃ gamanatthāya gamanavaṇṇaṃ vaṇṇesi. Satthā ‘‘udāyī gamanavaṇṇaṃ katheti, kapilavatthunagaraṃ gantuṃ esa kālo’’ti vīsatisahassabhikkhuparivāro aturitagamanena cārikaṃ nikkhami.
உதா³யித்தே²ரோ ஸத்து² நிக்க²ந்தபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘பிது மஹாராஜஸ்ஸ ஸஞ்ஞங் தா³துங் வட்டதீ’’தி வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா ரஞ்ஞோ நிவேஸனே பாதுரஹோஸி. ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா தே²ரங் தி³ஸ்வா துட்ட²சித்தோ மஹாரஹே பல்லங்கே நிஸீதா³பெத்வா அத்தனோ படியாதி³தஸ்ஸ நானக்³க³ரஸபோ⁴ஜனஸ்ஸ பத்தங் பூரெத்வா அதா³ஸி. தே²ரோ உட்டா²ய க³மனாகப்பங் த³ஸ்ஸேஸி. நிஸீதி³த்வாவ பு⁴ஞ்ஜ, தாதாதி. ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமி, மஹாராஜாதி. கஹங் பன, தாத, ஸத்தா²தி? வீஸதிஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவாரோ தும்ஹாகங் த³ஸ்ஸனத்தா²ய சாரிகங் நிக்க²ந்தோ, மஹாராஜாதி. தும்ஹே இமங் பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா யாவ மம புத்தோ இமங் நக³ரங் ஸம்பாபுணாதி, தாவஸ்ஸ இதோவ பிண்ட³பாதங் ஹரதா²தி. தே²ரோ ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஆஹரிதப்³ப³ங் ப⁴த்தங் க³ஹெத்வா த⁴ம்மகத²ங் கதெ²த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ அத³ஸ்ஸனேனேவ ஸகலராஜனிவேஸனங் ஸத்³தா⁴படிலாப⁴ங் லபா⁴பெத்வா ஸப்³பே³ஸங் பஸ்ஸந்தானஞ்ஞேவ பத்தங் ஆகாஸே விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா ஸயம்பி வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா பிண்ட³பாதங் ஆதா³ய ஸத்து² ஹத்தே² ட²பேஸி, ஸத்தா² தங் பிண்ட³பாதங் பரிபு⁴ஞ்ஜி. தே²ரோ ஸட்டி²யோஜனமக்³க³ங் யோஜனபரமங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ஸத்து²னோ தி³வஸே தி³வஸே ராஜகே³ஹதோ ப⁴த்தங் ஆஹரித்வா அதா³ஸி. ஏவங் வத்து² வேதி³தப்³ப³ங். அத² அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ‘‘மய்ஹங் பிது மஹாராஜஸ்ஸ ஸகலனிவேஸனங் பஸாதே³ஸீ’’தி தே²ரங் குலப்பஸாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Udāyitthero satthu nikkhantabhāvaṃ ñatvā ‘‘pitu mahārājassa saññaṃ dātuṃ vaṭṭatī’’ti vehāsaṃ abbhuggantvā rañño nivesane pāturahosi. Suddhodanamahārājā theraṃ disvā tuṭṭhacitto mahārahe pallaṅke nisīdāpetvā attano paṭiyāditassa nānaggarasabhojanassa pattaṃ pūretvā adāsi. Thero uṭṭhāya gamanākappaṃ dassesi. Nisīditvāva bhuñja, tātāti. Satthu santikaṃ gantvā bhuñjissāmi, mahārājāti. Kahaṃ pana, tāta, satthāti? Vīsatisahassabhikkhuparivāro tumhākaṃ dassanatthāya cārikaṃ nikkhanto, mahārājāti. Tumhe imaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā yāva mama putto imaṃ nagaraṃ sampāpuṇāti, tāvassa itova piṇḍapātaṃ harathāti. Thero bhattakiccaṃ katvā dasabalassa āharitabbaṃ bhattaṃ gahetvā dhammakathaṃ kathetvā dasabalassa adassaneneva sakalarājanivesanaṃ saddhāpaṭilābhaṃ labhāpetvā sabbesaṃ passantānaññeva pattaṃ ākāse vissajjetvā sayampi vehāsaṃ abbhuggantvā piṇḍapātaṃ ādāya satthu hatthe ṭhapesi, satthā taṃ piṇḍapātaṃ paribhuñji. Thero saṭṭhiyojanamaggaṃ yojanaparamaṃ gacchantassa satthuno divase divase rājagehato bhattaṃ āharitvā adāsi. Evaṃ vatthu veditabbaṃ. Atha aparabhāge satthā ‘‘mayhaṃ pitu mahārājassa sakalanivesanaṃ pasādesī’’ti theraṃ kulappasādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
பா³குலத்தே²ரவத்து²
Bākulattheravatthu
226. சதுத்தே² அப்பாபா³தா⁴னந்தி நிராபா³தா⁴னங். பா³குலோதி த்³வீஸு குலேஸு வட்³டி⁴தத்தா ஏவங்லத்³த⁴னாமோ தே²ரோ.
226. Catutthe appābādhānanti nirābādhānaṃ. Bākuloti dvīsu kulesu vaḍḍhitattā evaṃladdhanāmo thero.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர அதீதே இதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கே அஸங்க்²யெய்யமத்த²கே அனோமத³ஸ்ஸித³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ப்³ராஹ்மணகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா வயங் ஆக³ம்ம உக்³க³ஹிதவேதோ³ வேத³த்தயே ஸாரங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘ஸம்பராயிகத்த²ங் க³வேஸிஸ்ஸாமீ’’தி பப்³ப³தபாதே³ இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞா-அட்ட²ஸமாபத்திலாபீ⁴ ஹுத்வா ஜா²னகீளிதாய வீதினாமேஸி. தஸ்மிங் ஸமயே அனோமத³ஸ்ஸீ போ³தி⁴ஸத்தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா அரியக³ணபரிவுதோ சாரிகங் சரதி. தாபஸோ ‘‘தீணி ரதனானி உப்பன்னானீ’’தி ஸுத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா தே³ஸனாபரியோஸானே ஸரணேஸு பதிட்டி²தோ, அத்தனோ டா²னங் பன விஜஹிதுங் நாஸக்கி². ஸோ காலேன காலங் ஸத்து² த³ஸ்ஸனாய சேவ க³ச்ச²தி, த⁴ம்மஞ்ச ஸுணாதி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayaṃ kira atīte ito kappasatasahassādhike asaṅkhyeyyamatthake anomadassidasabalassa nibbattito puretarameva brāhmaṇakule paṭisandhiṃ gaṇhitvā vayaṃ āgamma uggahitavedo vedattaye sāraṃ apassanto ‘‘samparāyikatthaṃ gavesissāmī’’ti pabbatapāde isipabbajjaṃ pabbajitvā pañcābhiññā-aṭṭhasamāpattilābhī hutvā jhānakīḷitāya vītināmesi. Tasmiṃ samaye anomadassī bodhisatto sabbaññutaṃ patvā ariyagaṇaparivuto cārikaṃ carati. Tāpaso ‘‘tīṇi ratanāni uppannānī’’ti sutvā satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā desanāpariyosāne saraṇesu patiṭṭhito, attano ṭhānaṃ pana vijahituṃ nāsakkhi. So kālena kālaṃ satthu dassanāya ceva gacchati, dhammañca suṇāti.
அதே²கஸ்மிங் ஸமயே ததா²க³தஸ்ஸ உத³ரவாதோ உப்பஜ்ஜி. தாபஸோ ஸத்து² த³ஸ்ஸனத்தா²ய ஆக³தோ ‘‘ஸத்தா² கி³லானோ’’தி ஸுத்வா ‘‘கோ, ப⁴ந்தே, ஆபா³தோ⁴’’தி. ‘‘உத³ரவாதோ’’தி வுத்தே ‘‘அயங் காலோ மய்ஹங் புஞ்ஞங் காது’’ந்தி பப்³ப³தபாத³ங் க³ந்த்வா நானாவிதா⁴னி பே⁴ஸஜ்ஜானி ஸமோதா⁴னெத்வா ‘‘இத³ங் பே⁴ஸஜ்ஜங் ஸத்து² உபனேதா²’’தி உபட்டா²கத்தே²ரஸ்ஸ அதா³ஸி. ஸஹ பே⁴ஸஜ்ஜஸ்ஸ உபயோகே³ன உத³ரவாதோ படிப்பஸ்ஸம்பி⁴. ஸோ ஸத்து² பா²ஸுககாலே க³ந்த்வா ஏவமாஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, யதி³த³ங் மம பே⁴ஸஜ்ஜேன ததா²க³தஸ்ஸ பா²ஸுகங் ஜாதங், தஸ்ஸ மே நிஸ்ஸந்தே³ன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தப⁴வே க³த்³தூ³ஹனமத்தம்பி ஸரீரே ப்³யாதி⁴ நாம மா ஹோதூ’’தி. இத³மஸ்ஸ தஸ்மிங் அத்தபா⁴வே கல்யாணகம்மங்.
Athekasmiṃ samaye tathāgatassa udaravāto uppajji. Tāpaso satthu dassanatthāya āgato ‘‘satthā gilāno’’ti sutvā ‘‘ko, bhante, ābādho’’ti. ‘‘Udaravāto’’ti vutte ‘‘ayaṃ kālo mayhaṃ puññaṃ kātu’’nti pabbatapādaṃ gantvā nānāvidhāni bhesajjāni samodhānetvā ‘‘idaṃ bhesajjaṃ satthu upanethā’’ti upaṭṭhākattherassa adāsi. Saha bhesajjassa upayogena udaravāto paṭippassambhi. So satthu phāsukakāle gantvā evamāha – ‘‘bhante, yadidaṃ mama bhesajjena tathāgatassa phāsukaṃ jātaṃ, tassa me nissandena nibbattanibbattabhave gaddūhanamattampi sarīre byādhi nāma mā hotū’’ti. Idamassa tasmiṃ attabhāve kalyāṇakammaṃ.
ஸோ ததோ சுதோ ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஏகங் அஸங்க்²யெய்யங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் அப்பாபா³தா⁴னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவதாயுகங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ விபஸ்ஸீத³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ப³ந்து⁴மதீனக³ரே ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தோ புரிமனயேனேவ இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா ஜா²னலாபீ⁴ ஹுத்வா பப்³ப³தபாதே³ வஸதி.
So tato cuto brahmaloke nibbattitvā ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ devamanussesu saṃsaranto padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ appābādhānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvatāyukaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto vipassīdasabalassa nibbattito puretarameva bandhumatīnagare brāhmaṇakule nibbatto purimanayeneva isipabbajjaṃ pabbajitvā jhānalābhī hutvā pabbatapāde vasati.
விபஸ்ஸீபோ³தி⁴ஸத்தோபி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா அட்ட²ஸட்டி²பி⁴க்கு²ஸதஸஹஸ்ஸபரிவாரோ ப³ந்து⁴மதீனக³ரங் உபனிஸ்ஸாய பிது மஹாராஜஸ்ஸ ஸங்க³ஹங் கரொந்தோ கே²மே மிக³தா³யே விஹரதி. அதா²யங் தாபஸோ த³ஸப³லஸ்ஸ லோகே நிப்³ப³த்தபா⁴வங் ஞத்வா ஆக³ந்த்வா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸரணேஸு பதிட்டா²ஸி, அத்தனோ பப்³ப³ஜ்ஜங் ஜஹிதுங் நாஸக்கி², காலேன காலங் பன ஸத்து² உபட்டா²னங் க³ச்ச²தி.
Vipassībodhisattopi sabbaññutaṃ patvā aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaparivāro bandhumatīnagaraṃ upanissāya pitu mahārājassa saṅgahaṃ karonto kheme migadāye viharati. Athāyaṃ tāpaso dasabalassa loke nibbattabhāvaṃ ñatvā āgantvā satthu dhammakathaṃ sutvā saraṇesu patiṭṭhāsi, attano pabbajjaṃ jahituṃ nāsakkhi, kālena kālaṃ pana satthu upaṭṭhānaṃ gacchati.
அதே²கஸ்மிங் ஸமயே ட²பெத்வா ஸத்தா²ரஞ்சேவ த்³வே அக்³க³ஸாவகே ச ஹிமவதி புப்பி²தானங் விஸருக்கா²னங் வாதஸம்ப²ஸ்ஸேன ஸேஸபி⁴க்கூ²னங் மத்த²கரோகோ³ நாம உத³பாதி³. தாபஸோ ஸத்து² உபட்டா²னங் ஆக³தோ பி⁴க்கூ² ஸஸீஸங் பாருபித்வா நிபன்னே தி³ஸ்வா – ‘‘கிங், ப⁴ந்தே, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அபா²ஸுக’’ந்தி புச்சி². பி⁴க்கூ²னங் திணபுப்ப²கரோகோ³, ஆவுஸோதி. தாபஸோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் காலோ மய்ஹங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ காயவெய்யாவதிககம்மங் கத்வா புஞ்ஞங் நிப்³ப³த்தேது’’ந்தி அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன நானாவிதா⁴னி பே⁴ஸஜ்ஜானி ஸங்கட்³டி⁴த்வா யோஜெத்வா அதா³ஸி. ஸப்³ப³பி⁴க்கூ²னங் ரோகோ³ தங்க²ணங்யேவ வூபஸந்தோ.
Athekasmiṃ samaye ṭhapetvā satthārañceva dve aggasāvake ca himavati pupphitānaṃ visarukkhānaṃ vātasamphassena sesabhikkhūnaṃ matthakarogo nāma udapādi. Tāpaso satthu upaṭṭhānaṃ āgato bhikkhū sasīsaṃ pārupitvā nipanne disvā – ‘‘kiṃ, bhante, bhikkhusaṅghassa aphāsuka’’nti pucchi. Bhikkhūnaṃ tiṇapupphakarogo, āvusoti. Tāpaso cintesi – ‘‘ayaṃ kālo mayhaṃ bhikkhusaṅghassa kāyaveyyāvatikakammaṃ katvā puññaṃ nibbattetu’’nti attano ānubhāvena nānāvidhāni bhesajjāni saṃkaḍḍhitvā yojetvā adāsi. Sabbabhikkhūnaṃ rogo taṃkhaṇaṃyeva vūpasanto.
ஸோ யாவதாயுகங் ட²த்வா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஏகனவுதிகப்பே தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ க⁴ராவாஸங் வஸந்தோ ‘‘மய்ஹங் வஸனகே³ஹங் து³ப்³ப³லங், பச்சந்தங் க³ந்த்வா த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரங் ஆஹரித்வா கே³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி வட்³ட⁴கீஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ ஏகங் ஜிண்ணங் மஹாவிஹாரங் தி³ஸ்வா ‘‘திட்ட²து தாவ மய்ஹங் கே³ஹகம்மங், ந தங் மயா ஸத்³தி⁴ங் க³மிஸ்ஸதி, யங்கிஞ்சி கத்வா பன ஸத்³தி⁴ங் க³மனகம்மமேவ புரேதரங் காதுங் வட்டதீ’’தி தேஹேவ வட்³ட⁴கீஹி த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரங் கா³ஹாபெத்வா தஸ்மிங் விஹாரே உபோஸதா²கா³ரங் காரேஸி, போ⁴ஜனஸாலங் அக்³கி³ஸாலங் தீ³க⁴சங்கமங் ஜந்தாக⁴ரங் கப்பியகுடிங் வச்சகுடிங் ஆரொக்³யஸாலங் காரேஸி, யங்கிஞ்சி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபபோ⁴க³பரிபோ⁴க³ங் பே⁴ஸஜ்ஜங் நாம ஸப்³ப³ங் படியாதெ³த்வா ட²பேஸி.
So yāvatāyukaṃ ṭhatvā brahmaloke nibbattitvā ekanavutikappe devamanussesu saṃsaranto kassapabuddhakāle bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbatto gharāvāsaṃ vasanto ‘‘mayhaṃ vasanagehaṃ dubbalaṃ, paccantaṃ gantvā dabbasambhāraṃ āharitvā gehaṃ karissāmī’’ti vaḍḍhakīhi saddhiṃ gacchanto antarāmagge ekaṃ jiṇṇaṃ mahāvihāraṃ disvā ‘‘tiṭṭhatu tāva mayhaṃ gehakammaṃ, na taṃ mayā saddhiṃ gamissati, yaṃkiñci katvā pana saddhiṃ gamanakammameva puretaraṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti teheva vaḍḍhakīhi dabbasambhāraṃ gāhāpetvā tasmiṃ vihāre uposathāgāraṃ kāresi, bhojanasālaṃ aggisālaṃ dīghacaṅkamaṃ jantāgharaṃ kappiyakuṭiṃ vaccakuṭiṃ ārogyasālaṃ kāresi, yaṃkiñci bhikkhusaṅghassa upabhogaparibhogaṃ bhesajjaṃ nāma sabbaṃ paṭiyādetvā ṭhapesi.
ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ கோஸம்பி³யங் ஸெட்டி²கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தஸ்ஸ படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதி³வஸதோ பட்டா²ய தங் ஸெட்டி²குலங் லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தங் அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ மாதா புத்தங் விஜாயித்வா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் தா³ரகோ புஞ்ஞவா கதாதி⁴காரோ, யத்தகங் காலங் அரோகோ³ தீ³கா⁴யுகோ ஹுத்வா திட்ட²தி, தத்தகங் அம்ஹாகங் ஸம்பத்திதா³யகோ ப⁴விஸ்ஸதி. ஜாததி³வஸேயேவ மஹாயமுனாய ந்ஹாததா³ரகா நிரோகா³ ஹொந்தீ’’தி ந்ஹாபனத்தா²ய நங் பேஸேஸி. ‘‘பஞ்சமே தி³வஸே ஸீஸங் ந்ஹாபெத்வா நதீ³கீளனத்தா²ய நங் பேஸேஸீ’’தி மஜ்ஜி²மபா⁴ணகா. தத்த² தா⁴தியா தா³ரகங் நிமுஜ்ஜனும்முஜ்ஜனவஸேன கீளாபெந்தியா ஏகோ மச்சோ² தா³ரகங் தி³ஸ்வா ‘‘ப⁴க்கோ² மே அய’’ந்தி மஞ்ஞமானோ முக²ங் விவரித்வா உபக³தோ. தா⁴தீ தா³ரகங் ச²ட்³டெ³த்வா பலாதா, மச்சோ² தங் கி³லி. புஞ்ஞவா ஸத்தோ து³க்க²ங் ந பாபுணி, ஸயனக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா நிபன்னோ விய அஹோஸி. மச்சோ² தா³ரகஸ்ஸ தேஜேன தத்தபா²லங் கி³லித்வா ட³ய்ஹமானோ விய வேகே³ன திங்ஸயோஜனங் க³ந்த்வா பா³ராணஸினக³ரவாஸினோ மச்ச²ப³ந்த⁴ஸ்ஸ ஜாலங் பாவிஸி. மஹாமச்சா² நாம ஜாலேன ப³த்³தா⁴ மாரியமானாவ மரந்தி, அயங் பன தா³ரகஸ்ஸ தேஜேன ஜாலதோ நீஹடமத்தோவ மதோ. மச்ச²ப³ந்தா⁴ ச மஹாமச்ச²ங் லபி⁴த்வா பா²லெத்வா விக்கிணந்தி, தங் பன தா³ரகஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன அபா²லெத்வா ஸகலமேவ காஜேன ஹரித்வா ‘‘ஸஹஸ்ஸேன தே³மா’’தி வத³ந்தா நக³ரே விசரிங்ஸு, கோசி ந க³ண்ஹாதி.
So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ dasabalassa nibbattito puretarameva kosambiyaṃ seṭṭhigehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Tassa paṭisandhiggahaṇadivasato paṭṭhāya taṃ seṭṭhikulaṃ lābhaggayasaggappattaṃ ahosi. Athassa mātā puttaṃ vijāyitvā cintesi – ‘‘ayaṃ dārako puññavā katādhikāro, yattakaṃ kālaṃ arogo dīghāyuko hutvā tiṭṭhati, tattakaṃ amhākaṃ sampattidāyako bhavissati. Jātadivaseyeva mahāyamunāya nhātadārakā nirogā hontī’’ti nhāpanatthāya naṃ pesesi. ‘‘Pañcame divase sīsaṃ nhāpetvā nadīkīḷanatthāya naṃ pesesī’’ti majjhimabhāṇakā. Tattha dhātiyā dārakaṃ nimujjanummujjanavasena kīḷāpentiyā eko maccho dārakaṃ disvā ‘‘bhakkho me aya’’nti maññamāno mukhaṃ vivaritvā upagato. Dhātī dārakaṃ chaḍḍetvā palātā, maccho taṃ gili. Puññavā satto dukkhaṃ na pāpuṇi, sayanagabbhaṃ pavisitvā nipanno viya ahosi. Maccho dārakassa tejena tattaphālaṃ gilitvā ḍayhamāno viya vegena tiṃsayojanaṃ gantvā bārāṇasinagaravāsino macchabandhassa jālaṃ pāvisi. Mahāmacchā nāma jālena baddhā māriyamānāva maranti, ayaṃ pana dārakassa tejena jālato nīhaṭamattova mato. Macchabandhā ca mahāmacchaṃ labhitvā phāletvā vikkiṇanti, taṃ pana dārakassa ānubhāvena aphāletvā sakalameva kājena haritvā ‘‘sahassena demā’’ti vadantā nagare vicariṃsu, koci na gaṇhāti.
தஸ்மிங் பன நக³ரே அபுத்தகங் அஸீதிகோடிவிப⁴வங் ஸெட்டி²குலங் அத்தி². தஸ்ஸ த்³வாரமூலங் பத்வா ‘‘கிங் க³ஹெத்வா தே³தா²’’தி வுத்தா ‘‘கஹாபண’’ந்தி ஆஹங்ஸு. தேஹி கஹாபணங் த³த்வா க³ஹிதோ. ஸெட்டி²ப⁴ரியாபி அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு மச்சே² ந கேளாயதி, தங்தி³வஸங் பன மச்ச²ங் ப²லகே ட²பெத்வா ஸயமேவ பா²லேஸி. மச்ச²ஞ்ச நாம குச்சி²தோ பா²லெந்தி, ஸா பன பிட்டி²தோ பா²லெந்தீ மச்ச²குச்சி²யங் ஸுவண்ணவண்ணங் தா³ரகங் தி³ஸ்வா ‘‘மச்ச²குச்சி²யங் மே புத்தோ லத்³தோ⁴’’தி நாத³ங் நதி³த்வா தா³ரகங் ஆதா³ய ஸாமிகஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மாஸி. ஸெட்டி² தாவதே³வ பே⁴ரிங் சராபெத்வா தா³ரகமாதா³ய ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘மச்ச²குச்சி²யங் மே, தே³வ, தா³ரகோ லத்³தோ⁴, கிங் கரோமா’’தி ஆஹ. புஞ்ஞவா ஏஸ, யோ மச்ச²குச்சி²யங் ஆரோகோ³ வஸி, போஸேஹி நந்தி .
Tasmiṃ pana nagare aputtakaṃ asītikoṭivibhavaṃ seṭṭhikulaṃ atthi. Tassa dvāramūlaṃ patvā ‘‘kiṃ gahetvā dethā’’ti vuttā ‘‘kahāpaṇa’’nti āhaṃsu. Tehi kahāpaṇaṃ datvā gahito. Seṭṭhibhariyāpi aññesu divasesu macche na keḷāyati, taṃdivasaṃ pana macchaṃ phalake ṭhapetvā sayameva phālesi. Macchañca nāma kucchito phālenti, sā pana piṭṭhito phālentī macchakucchiyaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ dārakaṃ disvā ‘‘macchakucchiyaṃ me putto laddho’’ti nādaṃ naditvā dārakaṃ ādāya sāmikassa santikaṃ agamāsi. Seṭṭhi tāvadeva bheriṃ carāpetvā dārakamādāya rañño santikaṃ gantvā ‘‘macchakucchiyaṃ me, deva, dārako laddho, kiṃ karomā’’ti āha. Puññavā esa, yo macchakucchiyaṃ ārogo vasi, posehi nanti .
அஸ்ஸோஸி கோ² இதரங் குலங் ‘‘பா³ராணஸியங் கிர ஏகங் ஸெட்டி²குலங் மச்ச²குச்சி²யங் தா³ரகங் லபீ⁴’’தி. தே தத்த² அக³மங்ஸு. அத²ஸ்ஸ மாதா தா³ரகங் அலங்கரித்வா கீளாபியமானங் தி³ஸ்வா ‘‘மனாபோ வதாயங் தா³ரகோ’’தி க³ஹெத்வா பகதிங் ஆசிக்கி². இதரா ‘‘மய்ஹங் புத்தோ’’தி ஆஹ. கஹங் தே லத்³தோ⁴தி. மச்ச²குச்சி²யந்தி. ந துய்ஹங் புத்தோ, மய்ஹங் புத்தோதி. கஹங் தே லத்³தோ⁴தி. மயா த³ஸ மாஸே குச்சி²யா தா⁴ரிதோ, அத² நங் நதி³யா கீளாபியமானங் மச்சோ² கி³லீதி. துய்ஹங் புத்தோ அஞ்ஞேன மச்சே²ன கி³லிதோ ப⁴விஸ்ஸதி, அயங் பன மயா மச்ச²குச்சி²யங் லத்³தோ⁴தி உபோ⁴பி ராஜகுலங் அக³மங்ஸு. ராஜா ஆஹ – ‘‘அயங் த³ஸ மாஸே குச்சி²யா தா⁴ரிதத்தா அமாதா காதுங் ந ஸக்கா, மச்ச²ங் க³ண்ஹந்தாபி வக்கயகனாதீ³னி ப³ஹி கத்வா க³ண்ஹந்தா நாம நத்தீ²தி மச்ச²குச்சி²யங் லத்³த⁴த்தா அயம்பி அமாதா காதுங் ந ஸக்கா, தா³ரகோ உபி⁴ன்னம்பி குலானங் தா³யாதோ³ ஹோதூ’’தி. ததோ பட்டா²ய த்³வேபி குலானி அதிவிய லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தானி அஹேஸுங். தஸ்ஸ த்³வீஹி குலேஹி வட்³டி⁴தத்தா பா³குலகுமாரோதி நாமங் கரிங்ஸு.
Assosi kho itaraṃ kulaṃ ‘‘bārāṇasiyaṃ kira ekaṃ seṭṭhikulaṃ macchakucchiyaṃ dārakaṃ labhī’’ti. Te tattha agamaṃsu. Athassa mātā dārakaṃ alaṅkaritvā kīḷāpiyamānaṃ disvā ‘‘manāpo vatāyaṃ dārako’’ti gahetvā pakatiṃ ācikkhi. Itarā ‘‘mayhaṃ putto’’ti āha. Kahaṃ te laddhoti. Macchakucchiyanti. Na tuyhaṃ putto, mayhaṃ puttoti. Kahaṃ te laddhoti. Mayā dasa māse kucchiyā dhārito, atha naṃ nadiyā kīḷāpiyamānaṃ maccho gilīti. Tuyhaṃ putto aññena macchena gilito bhavissati, ayaṃ pana mayā macchakucchiyaṃ laddhoti ubhopi rājakulaṃ agamaṃsu. Rājā āha – ‘‘ayaṃ dasa māse kucchiyā dhāritattā amātā kātuṃ na sakkā, macchaṃ gaṇhantāpi vakkayakanādīni bahi katvā gaṇhantā nāma natthīti macchakucchiyaṃ laddhattā ayampi amātā kātuṃ na sakkā, dārako ubhinnampi kulānaṃ dāyādo hotū’’ti. Tato paṭṭhāya dvepi kulāni ativiya lābhaggayasaggappattāni ahesuṃ. Tassa dvīhi kulehi vaḍḍhitattā bākulakumāroti nāmaṃ kariṃsu.
தஸ்ஸ விஞ்ஞுதங் பத்தஸ்ஸ த்³வீஸுபி நக³ரேஸு தயோ தயோ பாஸாதே³ காரெத்வா நாடகானி பச்சுபட்ட²பேஸுங். ஏகேகஸ்மிங் நக³ரே சத்தாரோ சத்தாரோ மாஸே வஸதி. ஏகஸ்மிங் நக³ரே சத்தாரோ மாஸே வுத்த²ஸ்ஸ ஸங்கா⁴டனாவாஸு மண்ட³பங் காரெத்வா தத்த² நங் ஸத்³தி⁴ங் நாடகேஹி ஆரோபெந்தி. ஸோ ஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானோ சதூஹி மாஸேஹி இதரங் நக³ரங் க³ச்ச²தி. தங்னக³ரவாஸீனி நாடகானி ‘‘த்³வீஹி மாஸேஹி உபட்³ட⁴மக்³க³ங் ஆக³தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி பச்சுக்³க³ந்த்வா தங் பரிவாரெத்வா த்³வீஹி மாஸேஹி அத்தனோ நக³ரங் நெந்தி, இதரானி நாடகானி நிவத்தித்வா அத்தனோ நக³ரமேவ க³ச்ச²ந்தி. தத்த² சத்தாரோ மாஸே வஸித்வா தேனேவ நியாமேன புன இதரங் நக³ரங் க³ச்ச²தி. ஏவமஸ்ஸ ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தஸ்ஸ அஸீதி வஸ்ஸானி பரிபுண்ணானி.
Tassa viññutaṃ pattassa dvīsupi nagaresu tayo tayo pāsāde kāretvā nāṭakāni paccupaṭṭhapesuṃ. Ekekasmiṃ nagare cattāro cattāro māse vasati. Ekasmiṃ nagare cattāro māse vutthassa saṅghāṭanāvāsu maṇḍapaṃ kāretvā tattha naṃ saddhiṃ nāṭakehi āropenti. So sampattiṃ anubhavamāno catūhi māsehi itaraṃ nagaraṃ gacchati. Taṃnagaravāsīni nāṭakāni ‘‘dvīhi māsehi upaḍḍhamaggaṃ āgato bhavissatī’’ti paccuggantvā taṃ parivāretvā dvīhi māsehi attano nagaraṃ nenti, itarāni nāṭakāni nivattitvā attano nagarameva gacchanti. Tattha cattāro māse vasitvā teneva niyāmena puna itaraṃ nagaraṃ gacchati. Evamassa sampattiṃ anubhavantassa asīti vassāni paripuṇṇāni.
தஸ்மிங் ஸமயே அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ அனுக்கமேன சாரிகங் சரமானோ கோஸம்பி³ங் பாபுணி, பா³ராணஸிந்தி மஜ்ஜி²மபா⁴ணகா. பா³குலோ ஸெட்டி²பி கோ² ‘‘த³ஸப³லோ ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா ப³ஹுங் க³ந்த⁴மாலங் ஆதா³ய ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜி. ஸோ ஸத்தாஹமேவ புது²ஜ்ஜனோ ஹுத்வா அட்ட²மே அருணே ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. அத²ஸ்ஸ த்³வீஸு நக³ரேஸு கி³ஹிகாலே பரிசாரிகமாதுகா³மா அத்தனோ குலக⁴ரானி ஆக³ந்த்வா தத்த² வஸமானா சீவரானி கத்வா பஹிணிங்ஸு. தே²ரோ ஏகங் அத்³த⁴மாஸங் கோஸம்பி³வாஸிகேஹி பஹிதங் சீவரங் பு⁴ஞ்ஜதி, ஏகங் அத்³த⁴மாஸங் பா³ராணஸிவாஸிகேஹீதி. ஏதேனேவ நியாமேன த்³வீஸுபி நக³ரேஸு யங் யங் உத்தமங், தங் தங் தே²ரஸ்ஸேவ ஆஹரியதி. தே²ரஸ்ஸ அஸீதி வஸ்ஸானி அகா³ரமஜ்ஜே² வஸந்தஸ்ஸ த்³வீஹங்கு³லேஹி க³ந்த⁴பிண்ட³ங் க³ஹெத்வா உபஸிங்க⁴னமத்தம்பி காலங் ந கோசி ஆபா³தோ⁴ நாம அஹோஸி. ஆஸீதிமே வஸ்ஸே ஸுகே²னேவ பப்³ப³ஜ்ஜங் உபக³தோ. பப்³ப³ஜிதஸ்ஸாபிஸ்ஸ அப்பமத்தகோபி ஆபா³தோ⁴ வா சதூஹி பச்சயேஹி வேகல்லங் வா நாஹோஸி. ஸோ பச்சி²மே காலே பரினிப்³பா³னஸமயேபி புராணகி³ஹிஸஹாயகஸ்ஸ அசேலகஸ்ஸபஸ்ஸ அத்தனோ காயிகசேதஸிகஸுக²தீ³பனவஸேனேவ ஸகலங் பா³குலஸுத்தங் (ம॰ நி॰ 3.209 ஆத³யோ) கதெ²த்வா அனுபாதி³ஸேஸாய நிப்³பா³னதா⁴துயா பரினிப்³பா³யி. ஏவங் அட்டு²ப்பத்தி ஸமுட்டி²தா. ஸத்தா² பன தே²ரஸ்ஸ த⁴ரமானகாலேயேவ தே²ரே யதா² படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ பா³குலத்தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே அப்பாபா³தா⁴னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tasmiṃ samaye amhākaṃ bodhisatto sabbaññutaṃ patvā pavattitavaradhammacakko anukkamena cārikaṃ caramāno kosambiṃ pāpuṇi, bārāṇasinti majjhimabhāṇakā. Bākulo seṭṭhipi kho ‘‘dasabalo āgato’’ti sutvā bahuṃ gandhamālaṃ ādāya satthu santikaṃ gantvā dhammakathaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbaji. So sattāhameva puthujjano hutvā aṭṭhame aruṇe saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Athassa dvīsu nagaresu gihikāle paricārikamātugāmā attano kulagharāni āgantvā tattha vasamānā cīvarāni katvā pahiṇiṃsu. Thero ekaṃ addhamāsaṃ kosambivāsikehi pahitaṃ cīvaraṃ bhuñjati, ekaṃ addhamāsaṃ bārāṇasivāsikehīti. Eteneva niyāmena dvīsupi nagaresu yaṃ yaṃ uttamaṃ, taṃ taṃ therasseva āhariyati. Therassa asīti vassāni agāramajjhe vasantassa dvīhaṅgulehi gandhapiṇḍaṃ gahetvā upasiṅghanamattampi kālaṃ na koci ābādho nāma ahosi. Āsītime vasse sukheneva pabbajjaṃ upagato. Pabbajitassāpissa appamattakopi ābādho vā catūhi paccayehi vekallaṃ vā nāhosi. So pacchime kāle parinibbānasamayepi purāṇagihisahāyakassa acelakassapassa attano kāyikacetasikasukhadīpanavaseneva sakalaṃ bākulasuttaṃ (ma. ni. 3.209 ādayo) kathetvā anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyi. Evaṃ aṭṭhuppatti samuṭṭhitā. Satthā pana therassa dharamānakāleyeva there yathā paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento bākulattheraṃ imasmiṃ sāsane appābādhānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸோபி⁴தத்தே²ரவத்து²
Sobhitattheravatthu
227. பஞ்சமே புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தானந்தி புப்³பே³ நிவுத்த²க்க²ந்த⁴ஸந்தானங் அனுஸ்ஸரணஸமத்தா²னங் ஸோபி⁴தத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர புப்³பே³னிவாஸங் அனுபடிபாடியா அனுஸ்ஸரமானோ பஞ்ச கப்பஸதானி அஸஞ்ஞிப⁴வே அசித்தகபடிஸந்தி⁴ங் நயதோ அக்³க³ஹேஸி ஆகாஸே பத³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ விய. தஸ்மா புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
227. Pañcame pubbenivāsaṃ anussarantānanti pubbe nivutthakkhandhasantānaṃ anussaraṇasamatthānaṃ sobhitatthero aggoti dasseti. So kira pubbenivāsaṃ anupaṭipāṭiyā anussaramāno pañca kappasatāni asaññibhave acittakapaṭisandhiṃ nayato aggahesi ākāse padaṃ dassento viya. Tasmā pubbenivāsaṃ anussarantānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா வயப்பத்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் புப்³பே³னிவாஸஞாணலாபீ⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலகம்மங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி, ஸோபி⁴தோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā vayappatto satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ pubbenivāsañāṇalābhīnaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalakammaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti, sobhitotissa nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அபரேன ஸமயேன ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பத்வா புப்³பே³னிவாஸஞாணே சிண்ணவஸீ அஹோஸி. ஸோ அனுபடிபாடியா அத்தனோ நிப்³ப³த்தட்டா²னங் அனுஸ்ஸரந்தோ யாவ அஸஞ்ஞிப⁴வே அசித்தகபடிஸந்தி⁴, தாவ படிஸந்தி⁴ங் அத்³த³ஸ. ததோ பரங் அந்தரே பஞ்ச கப்பஸதானி பவத்திங் அதி³ஸ்வா அவஸானே சுதிங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் நாமேத’’ந்தி ஆவஜ்ஜமானோ நயவஸேன ‘‘அஸஞ்ஞிப⁴வோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி நிட்ட²ங் அக³மாஸி. ஸத்தா² இமங் காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So aparena samayena satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patvā pubbenivāsañāṇe ciṇṇavasī ahosi. So anupaṭipāṭiyā attano nibbattaṭṭhānaṃ anussaranto yāva asaññibhave acittakapaṭisandhi, tāva paṭisandhiṃ addasa. Tato paraṃ antare pañca kappasatāni pavattiṃ adisvā avasāne cutiṃ disvā ‘‘kiṃ nāmeta’’nti āvajjamāno nayavasena ‘‘asaññibhavo bhavissatī’’ti niṭṭhaṃ agamāsi. Satthā imaṃ kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ pubbenivāsaṃ anussarantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உபாலித்தே²ரவத்து²
Upālittheravatthu
228. ச²ட்டே² வினயத⁴ரானங் யதி³த³ங் உபாலீதி வினயத⁴ரானங் பி⁴க்கூ²னங் உபாலித்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. தே²ரோ கிர ததா²க³தஸ்ஸேவ ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ததா²க³தஸ்ஸேவ ஸந்திகே வினயபிடகங் உக்³க³ண்ஹித்வா பா⁴ருகச்ச²கவத்து²ங், அஜ்ஜுகவத்து²ங், (பாரா॰ 158) குமாரகஸ்ஸபவத்து²ந்தி இமானி தீணி வத்தூ²னி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஸத்³தி⁴ங் ஸங்ஸந்தெ³த்வா கதே²ஸி. தஸ்மா வினயத⁴ரானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
228. Chaṭṭhe vinayadharānaṃ yadidaṃ upālīti vinayadharānaṃ bhikkhūnaṃ upālitthero aggoti dasseti. Thero kira tathāgatasseva santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tathāgatasseva santike vinayapiṭakaṃ uggaṇhitvā bhārukacchakavatthuṃ, ajjukavatthuṃ, (pārā. 158) kumārakassapavatthunti imāni tīṇi vatthūni sabbaññutaññāṇena saddhiṃ saṃsandetvā kathesi. Tasmā vinayadharānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே கிரேஸ ஹங்ஸவதியங் குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தோ ஏகதி³வஸங் ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் வினயத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கப்பககே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி , உபாலிதா³ரகோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ வயப்பத்தோ ச²ன்னங் க²த்தியானங் பஸாத⁴கோ ஹுத்வா ததா²க³தே அனுபியம்ப³வனே விஹரந்தே பப்³ப³ஜ்ஜத்தா²ய நிக்க²மந்தேஹி தேதி ச²ஹி க²த்தியேஹி ஸத்³தி⁴ங் நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாவிதா⁴னங் பாளியங் (சூளவ॰ 330) ஆக³தமேவ.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – padumuttarabuddhakāle kiresa haṃsavatiyaṃ kulaghare nibbatto ekadivasaṃ satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ vinayadharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kappakagehe paṭisandhiṃ gaṇhi , upālidārakotissa nāmaṃ akaṃsu. So vayappatto channaṃ khattiyānaṃ pasādhako hutvā tathāgate anupiyambavane viharante pabbajjatthāya nikkhamantehi teti chahi khattiyehi saddhiṃ nikkhamitvā pabbaji. Tassa pabbajjāvidhānaṃ pāḷiyaṃ (cūḷava. 330) āgatameva.
ஸோ பப்³ப³ஜித்வா உபஸம்பன்னோ ஸத்தா²ரங் கம்மட்டா²னங் கதா²பெத்வா ‘‘மய்ஹங், ப⁴ந்தே, அரஞ்ஞவாஸங் அனுஜானாதா²’’தி ஆஹ. பி⁴க்கு² தவ அரஞ்ஞே வஸந்தஸ்ஸ ஏகமேவ து⁴ரங் வட்³டி⁴ஸ்ஸதி, அம்ஹாகங் பன ஸந்திகே வஸந்தஸ்ஸ விபஸ்ஸனாது⁴ரஞ்ச க³ந்த²து⁴ரஞ்ச பரிபூரெஸ்ஸதீதி. தே²ரோ ஸத்து² வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. அத² நங் ஸத்தா² ஸயமேவ ஸகலங் வினயபிடகங் உக்³க³ண்ஹாபேஸி. ஸோ அபரபா⁴கே³ ஹெட்டா² வுத்தானி தீணி வத்தூ²னி வினிச்சி²னி. ஸத்தா² ஏகேகஸ்மிங் வினிச்சி²தே ஸாது⁴காரங் த³த்வா தயோபி வினிச்ச²யே அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் வினயத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So pabbajitvā upasampanno satthāraṃ kammaṭṭhānaṃ kathāpetvā ‘‘mayhaṃ, bhante, araññavāsaṃ anujānāthā’’ti āha. Bhikkhu tava araññe vasantassa ekameva dhuraṃ vaḍḍhissati, amhākaṃ pana santike vasantassa vipassanādhurañca ganthadhurañca paripūressatīti. Thero satthu vacanaṃ sampaṭicchitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Atha naṃ satthā sayameva sakalaṃ vinayapiṭakaṃ uggaṇhāpesi. So aparabhāge heṭṭhā vuttāni tīṇi vatthūni vinicchini. Satthā ekekasmiṃ vinicchite sādhukāraṃ datvā tayopi vinicchaye aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ vinayadharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
நந்த³கத்தே²ரவத்து²
Nandakattheravatthu
229. ஸத்தமே பி⁴க்கு²னோவாத³கானங் யதி³த³ங் நந்த³கோதி அயங் ஹி தே²ரோ த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தோ ஏகஸமோதா⁴னே பஞ்ச பி⁴க்கு²னீஸதானி அரஹத்தங் பாபேஸி. தஸ்மா பி⁴க்கு²னோவாத³கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
229. Sattame bhikkhunovādakānaṃ yadidaṃ nandakoti ayaṃ hi thero dhammakathaṃ kathento ekasamodhāne pañca bhikkhunīsatāni arahattaṃ pāpesi. Tasmā bhikkhunovādakānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயஞ்ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் பி⁴க்கு²னோவாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா வயப்பத்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி, புப்³பே³னிவாஸஞாணே ச சிண்ணவஸீ அஹோஸி. ஸோ சதூஸு பரிஸாஸு ஸம்பத்தாஸு ‘‘ஸப்³பே³ஸங்யேவ மனங் க³ஹெத்வா கதே²துங் ஸக்கோதீ’’தி த⁴ம்மகதி²கனந்த³கோ நாம ஜாதோ. ததா²க³தோபி கோ² ரோஹிணீனதீ³தீரே சும்ப³டககலஹே நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிதானங் பஞ்சன்னங் ஸாகியகுமாரஸதானங் அனபி⁴ரதியா உப்பன்னாய தே பி⁴க்கூ² ஆதா³ய குணாலத³ஹங் க³ந்த்வா குணாலஜாதககதா²ய (ஜா॰ 2.21.குணாலஜாதக) நேஸங் ஸங்விக்³க³பா⁴வங் ஞத்வா சதுஸச்சகத²ங் கதெ²த்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பேஸி. அபரபா⁴கே³ மஹாஸமயஸுத்தங் (தீ³॰ நி॰ 2.331 ஆத³யோ) கதெ²த்வா அக்³க³ப²லங் அரஹத்தங் பாபேஸி. தேஸங் தே²ரானங் புராணது³தியிகா ‘‘அம்ஹே தா³னி இத⁴ கிங் கரிஸ்ஸாமா’’தி வத்வா ஸப்³பா³வ ஏகசித்தா ஹுத்வா மஹாபஜாபதிங் உபஸங்கமித்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசிங்ஸு. தாபி பஞ்சஸதா தே²ரியா ஸந்திகே பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச லபி⁴ங்ஸு. அதீதானந்தராய பன ஜாதியா ஸப்³பா³வ தா நந்த³கத்தே²ரஸ்ஸ ராஜபுத்தபா⁴வே டி²தஸ்ஸ பாத³பரிசாரிகா அஹேஸுங்.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayañhi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā vayappatto satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho satthu santike pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi, pubbenivāsañāṇe ca ciṇṇavasī ahosi. So catūsu parisāsu sampattāsu ‘‘sabbesaṃyeva manaṃ gahetvā kathetuṃ sakkotī’’ti dhammakathikanandako nāma jāto. Tathāgatopi kho rohiṇīnadītīre cumbaṭakakalahe nikkhamitvā pabbajitānaṃ pañcannaṃ sākiyakumārasatānaṃ anabhiratiyā uppannāya te bhikkhū ādāya kuṇāladahaṃ gantvā kuṇālajātakakathāya (jā. 2.21.kuṇālajātaka) nesaṃ saṃviggabhāvaṃ ñatvā catusaccakathaṃ kathetvā sotāpattiphale patiṭṭhāpesi. Aparabhāge mahāsamayasuttaṃ (dī. ni. 2.331 ādayo) kathetvā aggaphalaṃ arahattaṃ pāpesi. Tesaṃ therānaṃ purāṇadutiyikā ‘‘amhe dāni idha kiṃ karissāmā’’ti vatvā sabbāva ekacittā hutvā mahāpajāpatiṃ upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāciṃsu. Tāpi pañcasatā theriyā santike pabbajjañca upasampadañca labhiṃsu. Atītānantarāya pana jātiyā sabbāva tā nandakattherassa rājaputtabhāve ṭhitassa pādaparicārikā ahesuṃ.
தேன ஸமயேன ஸத்தா² ‘‘பி⁴க்கூ² பி⁴க்கு²னியோ ஓவத³ந்தூ’’தி ஆஹ. தே²ரோ அத்தனோ வாரே ஸம்பத்தே தாஸங் புரிமப⁴வே அத்தனோ பாத³பரிசாரிகபா⁴வங் ஞத்வா சிந்தேஸி – ‘‘மங் இமஸ்ஸ பி⁴க்கு²னீஸங்க⁴ஸ்ஸ மஜ்ஜே² நிஸின்னங் உபமாயோ ச காரணானி ச ஆஹரித்வா த⁴ம்மங் கத²யமானங் தி³ஸ்வா அஞ்ஞோ புப்³பே³னிவாஸஞாணலாபீ⁴ பி⁴க்கு² இமங் காரணங் ஓலோகெத்வா ‘ஆயஸ்மா நந்த³கோ யாவஜ்ஜதி³வஸா ஓரோதே⁴ ந விஸ்ஸஜ்ஜேதி, ஸோப⁴தாயமாயஸ்மா ஓரோத⁴பரிவுதோ’தி வத்தப்³ப³ங் மஞ்ஞெய்யா’’தி. தஸ்மா ஸயங் அக³ந்த்வா அஞ்ஞங் பி⁴க்கு²ங் பேஸேஸி. தா பன பஞ்சஸதா பி⁴க்கு²னியோ தே²ரஸ்ஸேவ ஓவாத³ங் பச்சாஸீஸந்தி. இமினா காரணேன ப⁴க³வா ‘‘அத்தனோ வாரே ஸம்பத்தே அஞ்ஞங் அபேஸெத்வா ஸயமேவ க³ந்த்வா பி⁴க்கு²னீஸங்க⁴ங் ஓவதா³ஹீ’’தி தே²ரங் ஆஹ. ஸோ ஸத்து² கத²ங் படிபா³ஹிதுங் அஸக்கொந்தோ அத்தனோ வாரே ஸம்பத்தே சாதுத்³த³ஸே பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸ்ஸ ஓவாத³ங் த³த்வா ஸப்³பா³வ தா பி⁴க்கு²னியோ ஸளாயதனபடிமண்டி³தாய த⁴ம்மதே³ஸனாய ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பேஸி.
Tena samayena satthā ‘‘bhikkhū bhikkhuniyo ovadantū’’ti āha. Thero attano vāre sampatte tāsaṃ purimabhave attano pādaparicārikabhāvaṃ ñatvā cintesi – ‘‘maṃ imassa bhikkhunīsaṅghassa majjhe nisinnaṃ upamāyo ca kāraṇāni ca āharitvā dhammaṃ kathayamānaṃ disvā añño pubbenivāsañāṇalābhī bhikkhu imaṃ kāraṇaṃ oloketvā ‘āyasmā nandako yāvajjadivasā orodhe na vissajjeti, sobhatāyamāyasmā orodhaparivuto’ti vattabbaṃ maññeyyā’’ti. Tasmā sayaṃ agantvā aññaṃ bhikkhuṃ pesesi. Tā pana pañcasatā bhikkhuniyo therasseva ovādaṃ paccāsīsanti. Iminā kāraṇena bhagavā ‘‘attano vāre sampatte aññaṃ apesetvā sayameva gantvā bhikkhunīsaṅghaṃ ovadāhī’’ti theraṃ āha. So satthu kathaṃ paṭibāhituṃ asakkonto attano vāre sampatte cātuddase bhikkhunisaṅghassa ovādaṃ datvā sabbāva tā bhikkhuniyo saḷāyatanapaṭimaṇḍitāya dhammadesanāya sotāpattiphale patiṭṭhāpesi.
தா பி⁴க்கு²னியோ தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனாய அத்தமனா ஹுத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா அத்தனோ படிவித்³த⁴கு³ணங் ஆரோசேஸுங். ஸத்தா² ‘‘கஸ்மிங் நு கோ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தே இமா பி⁴க்கு²னியோ உபரிமக்³க³ப²லானி பாபுணெய்யு’’ந்தி ஆவஜ்ஜெந்தோ புன ‘‘தங்யேவ நந்த³கஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா பஞ்சஸதாபி ஏதா அரஹத்தங் பாபுணிஸ்ஸந்தீ’’தி தி³ஸ்வா புனதி³வஸேபி தே²ரஸ்ஸேவ ஸந்திகங் த⁴ம்மஸ்ஸவனத்தா²ய பேஸேஸி. தா புனதி³வஸே த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸப்³பா³வ அரஹத்தங் பத்தா. தங்தி³வஸங் ப⁴க³வா தாஸங் பி⁴க்கு²னீனங் அத்தனோ ஸந்திகங் ஆக³தகாலே த⁴ம்மதே³ஸனாய ஸப²லபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘ஹிய்யோ நந்த³கஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனா சாதுத்³த³ஸியங் சந்த³ஸதி³ஸீ அஹோஸி, அஜ்ஜ பன்னரஸியங் சந்த³ஸதி³ஸீ’’தி வத்வா தே²ரஸ்ஸ ஸாது⁴காரங் த³த்வா ததே³வ ச காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரங் பி⁴க்கு²னோவாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tā bhikkhuniyo therassa dhammadesanāya attamanā hutvā satthu santikaṃ gantvā attano paṭividdhaguṇaṃ ārocesuṃ. Satthā ‘‘kasmiṃ nu kho dhammaṃ desente imā bhikkhuniyo uparimaggaphalāni pāpuṇeyyu’’nti āvajjento puna ‘‘taṃyeva nandakassa dhammadesanaṃ sutvā pañcasatāpi etā arahattaṃ pāpuṇissantī’’ti disvā punadivasepi therasseva santikaṃ dhammassavanatthāya pesesi. Tā punadivase dhammaṃ sutvā sabbāva arahattaṃ pattā. Taṃdivasaṃ bhagavā tāsaṃ bhikkhunīnaṃ attano santikaṃ āgatakāle dhammadesanāya saphalabhāvaṃ ñatvā ‘‘hiyyo nandakassa dhammadesanā cātuddasiyaṃ candasadisī ahosi, ajja pannarasiyaṃ candasadisī’’ti vatvā therassa sādhukāraṃ datvā tadeva ca kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theraṃ bhikkhunovādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
நந்த³த்தே²ரவத்து²
Nandattheravatthu
230. அட்ட²மே இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானந்தி ச²ஸு இந்த்³ரியேஸு பிஹிதத்³வாரானங் நந்த³த்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. கிஞ்சாபி ஹி ஸத்து²ஸாவகா அகு³த்தத்³வாரா நாம நத்தி², நந்த³த்தே²ரோ பன த³ஸஸு தி³ஸாஸு யங் யங் தி³ஸங் ஓலோகேதுகாமோ ஹோதி, ந தங் சதுஸம்பஜஞ்ஞவஸேன அபரிச்சி²ந்தி³த்வா ஓலோகேதி. தஸ்மா இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
230. Aṭṭhame indriyesu guttadvārānanti chasu indriyesu pihitadvārānaṃ nandatthero aggoti dasseti. Kiñcāpi hi satthusāvakā aguttadvārā nāma natthi, nandatthero pana dasasu disāsu yaṃ yaṃ disaṃ oloketukāmo hoti, na taṃ catusampajaññavasena aparicchinditvā oloketi. Tasmā indriyesu guttadvārānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா வயப்பத்தோ ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கபிலவத்து²புரே மஹாபஜாபதிகோ³தமியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. அத²ஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ஞாதிஸங்க⁴ங் நந்த³யந்தோ தோஸெந்தோ ஜாதோதி நந்த³குமாரோதேவ நாமங் அகங்ஸு.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā vayappatto satthu santike dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ indriyesu guttadvārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto kapilavatthupure mahāpajāpatigotamiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Athassa nāmaggahaṇadivase ñātisaṅghaṃ nandayanto tosento jātoti nandakumāroteva nāmaṃ akaṃsu.
மஹாஸத்தோபி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ ராஜக³ஹதோ கபிலவத்து²புரங் க³ந்த்வா பட²மத³ஸ்ஸனேனேவ பிதரங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பேஸி. புனதி³வஸே பிது நிவேஸனங் க³ந்த்வா ராஹுலமாதாய ஓவாத³ங் த³த்வா ஸேஸஜனஸ்ஸபி த⁴ம்மங் கதே²ஸி. புனதி³வஸே நந்த³குமாரஸ்ஸ அபி⁴ஸேககே³ஹபவேஸனஆவாஹமங்க³லேஸு வத்தமானேஸு தஸ்ஸ நிவேஸனங் க³ந்த்வா குமாரங் பத்தங் கா³ஹாபெத்வா பப்³பா³ஜேதுங் விஹாராபி⁴முகோ² பாயாஸி. நந்த³குமாரங் அபி⁴ஸேகமங்க³லங் ந ததா² பீளேஸி, பத்தங் ஆதா³ய க³மனகாலே பன ஜனபத³கல்யாணீ உபரிபாஸாத³வரக³தா ஸீஹபஞ்ஜரங் உக்³கா⁴டெத்வா ‘‘துவடங் கோ², அய்யபுத்த, ஆக³ச்செ²ய்யாஸீ’’தி யங் வாசங் நிச்சா²ரேஸி. தங் ஸுத்வா கே³ஹஸிதச²ந்த³ராக³வஸேன ஓலோகெந்தோ பனேஸ ஸத்த²ரி கா³ரவேன யதா²ருசியா நிமித்தங் க³ஹேதுங் நாஸக்கி², தேனஸ்ஸ சித்தஸந்தாபோ அஹோஸி. அத² நங் ‘‘இமஸ்மிங் டா²னே நிவத்தெஸ்ஸதி, இமஸ்மிங் டா²னே நிவத்தெஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெந்தமேவ ஸத்தா² விஹாரங் நெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. பப்³ப³ஜிதோபி படிபா³ஹிதுங் அஸக்கொந்தோ துண்ஹீ அஹோஸி. பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ பட்டா²ய பன ஜனபத³கல்யாணியா வுத்தவசனமேவ ஸரதி. அத²ஸ்ஸ ஸா ஆக³ந்த்வா அவிதூ³ரே டி²தா விய அஹோஸி. ஸோ அனபி⁴ரதியா பீளிதோ தோ²கங் டா²னங் க³ச்ச²தி, தஸ்ஸ கு³ம்ப³ங் வா க³ச்ச²ங் வா அதிக்கமந்தஸ்ஸேவ த³ஸப³லோ புரதோ டி²தகோ விய அஹோஸி. ஸோ அக்³கி³ம்ஹி பக்கி²த்தங் குக்குடபத்தங் விய படினிவத்தித்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னமேவ பவிஸதி.
Mahāsattopi sabbaññutaṃ patvā pavattitavaradhammacakko lokānuggahaṃ karonto rājagahato kapilavatthupuraṃ gantvā paṭhamadassaneneva pitaraṃ sotāpattiphale patiṭṭhāpesi. Punadivase pitu nivesanaṃ gantvā rāhulamātāya ovādaṃ datvā sesajanassapi dhammaṃ kathesi. Punadivase nandakumārassa abhisekagehapavesanaāvāhamaṅgalesu vattamānesu tassa nivesanaṃ gantvā kumāraṃ pattaṃ gāhāpetvā pabbājetuṃ vihārābhimukho pāyāsi. Nandakumāraṃ abhisekamaṅgalaṃ na tathā pīḷesi, pattaṃ ādāya gamanakāle pana janapadakalyāṇī uparipāsādavaragatā sīhapañjaraṃ ugghāṭetvā ‘‘tuvaṭaṃ kho, ayyaputta, āgaccheyyāsī’’ti yaṃ vācaṃ nicchāresi. Taṃ sutvā gehasitachandarāgavasena olokento panesa satthari gāravena yathāruciyā nimittaṃ gahetuṃ nāsakkhi, tenassa cittasantāpo ahosi. Atha naṃ ‘‘imasmiṃ ṭhāne nivattessati, imasmiṃ ṭhāne nivattessatī’’ti cintentameva satthā vihāraṃ netvā pabbājesi. Pabbajitopi paṭibāhituṃ asakkonto tuṇhī ahosi. Pabbajitadivasato paṭṭhāya pana janapadakalyāṇiyā vuttavacanameva sarati. Athassa sā āgantvā avidūre ṭhitā viya ahosi. So anabhiratiyā pīḷito thokaṃ ṭhānaṃ gacchati, tassa gumbaṃ vā gacchaṃ vā atikkamantasseva dasabalo purato ṭhitako viya ahosi. So aggimhi pakkhittaṃ kukkuṭapattaṃ viya paṭinivattitvā attano vasanaṭṭhānameva pavisati.
ஸத்தா² சிந்தேஸி – ‘‘நந்தோ³ அதிவிய பமத்தோ விஹரதி, அனபி⁴ரதிங் வூபஸமேதுங் ந ஸக்கோதி, ஏதஸ்ஸ சித்தனிப்³பா³பனங் காதுங் வட்டதீ’’தி. ததோ நங் ஆஹ – ‘‘ஏஹி, நந்த³, தே³வசாரிகங் க³ச்சி²ஸ்ஸாமா’’தி. ப⁴க³வா கதா²ஹங் இத்³தி⁴மந்தேஹி க³ந்தப்³ப³ட்டா²னங் க³மிஸ்ஸாமீதி. த்வங் கேவலங் க³மனசித்தங் உப்பாதே³ஹி, க³ந்த்வா பஸ்ஸிஸ்ஸஸீதி. ஸோ த³ஸப³லஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன ததா²க³தேனேவ ஸத்³தி⁴ங் தே³வசாரிகங் க³ந்த்வா ஸக்கஸ்ஸ தே³வரஞ்ஞோ நிவேஸனங் ஓலோகெத்வா பஞ்ச அச்ச²ராஸதானி அத்³த³ஸ. ஸத்தா² நந்த³த்தே²ரங் ஸுப⁴னிமித்தவஸேன தா ஓலோகெந்தங் தி³ஸ்வா, ‘‘நந்த³, இமா நு கோ² அச்ச²ரா மனாபா, அத² ஜனபத³கல்யாணீ’’தி புச்சி². ப⁴ந்தே, ஜனபத³கல்யாணீ இமா அச்ச²ரா உபனிதா⁴ய கண்ணனாஸச்சி²ன்னகா மக்கடீ விய கா²யதீதி. நந்த³, ஏவரூபா அச்ச²ரா ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தானங் ந து³ல்லபா⁴தி. ஸசே மே, ப⁴ந்தே ப⁴க³வா, பாடிபோ⁴கோ³ ஹோதி, அஹங் ஸமணத⁴ம்மங் கரிஸ்ஸாமீதி. விஸ்ஸத்தோ² த்வங், நந்த³, ஸமணத⁴ம்மங் கரோஹி. ஸசே தே ஸப்படிஸந்தி⁴கா காலகிரியா ப⁴விஸ்ஸதி, அஹங் ஏதாஸங் படிலாப⁴த்தா²ய பாடிபோ⁴கோ³தி. இதி ஸத்தா² யதா²ருசியா தே³வசாரிகங் சரித்வா ஜேதவனமேவ பச்சாக³ஞ்சி².
Satthā cintesi – ‘‘nando ativiya pamatto viharati, anabhiratiṃ vūpasametuṃ na sakkoti, etassa cittanibbāpanaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. Tato naṃ āha – ‘‘ehi, nanda, devacārikaṃ gacchissāmā’’ti. Bhagavā kathāhaṃ iddhimantehi gantabbaṭṭhānaṃ gamissāmīti. Tvaṃ kevalaṃ gamanacittaṃ uppādehi, gantvā passissasīti. So dasabalassa ānubhāvena tathāgateneva saddhiṃ devacārikaṃ gantvā sakkassa devarañño nivesanaṃ oloketvā pañca accharāsatāni addasa. Satthā nandattheraṃ subhanimittavasena tā olokentaṃ disvā, ‘‘nanda, imā nu kho accharā manāpā, atha janapadakalyāṇī’’ti pucchi. Bhante, janapadakalyāṇī imā accharā upanidhāya kaṇṇanāsacchinnakā makkaṭī viya khāyatīti. Nanda, evarūpā accharā samaṇadhammaṃ karontānaṃ na dullabhāti. Sace me, bhante bhagavā, pāṭibhogo hoti, ahaṃ samaṇadhammaṃ karissāmīti. Vissattho tvaṃ, nanda, samaṇadhammaṃ karohi. Sace te sappaṭisandhikā kālakiriyā bhavissati, ahaṃ etāsaṃ paṭilābhatthāya pāṭibhogoti. Iti satthā yathāruciyā devacārikaṃ caritvā jetavanameva paccāgañchi.
ததோ பட்டா²ய நந்த³த்தே²ரோ அச்ச²ரானங் ஹேது ரத்திந்தி³வங் ஸமணத⁴ம்மங் கரோதி. ஸத்தா² பி⁴க்கூ² ஆணாபேஸி – ‘‘தும்ஹே நந்த³ஸ்ஸ வஸனட்டா²னே ‘ஏகோ கிர பி⁴க்கு² த³ஸப³லங் பாடிபோ⁴க³ங் கத்வா அச்ச²ரானங் ஹேது ஸமணத⁴ம்மங் கரோதீ’தி தத்த² தத்த² கதெ²ந்தா விசரதா²’’தி. தே ஸத்து² வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ‘‘ப⁴தகோ கிராயஸ்மா நந்தோ³, உபக்கிதகோ கிராயஸ்மா நந்தோ³, அச்ச²ரானங் ஹேது ப்³ரஹ்மசரியங் சரதி, ப⁴க³வா கிரஸ்ஸ பாடிபோ⁴கோ³ பஞ்சன்னங் அச்ச²ராஸதானங் படிலாபா⁴ய ககுடபாதீ³ன’’ந்தி தே²ரஸ்ஸ ஸவனூபசாரே கதெ²ந்தா விசரந்தி. நந்த³த்தே²ரோ தங் கத²ங் ஸுத்வா ‘‘இமே பி⁴க்கூ² ந அஞ்ஞங் கதெ²ந்தி, மங் ஆரப்³ப⁴ கதெ²ந்தி, அயுத்தங் மம கம்ம’’ந்தி படிஸங்கா²னங் உப்பாதெ³த்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. அத²ஸ்ஸ அரஹத்தபத்தக்க²ணேயேவ அஞ்ஞதரா தே³வதா ப⁴க³வதோ ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸி, ஸயம்பி ப⁴க³வா அஞ்ஞாஸியேவ. புனதி³வஸே நந்த³த்தே²ரோ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏவமாஹ – ‘‘யங் மே, ப⁴ந்தே ப⁴க³வா , பாடிபோ⁴கோ³ பஞ்சன்னங் அச்ச²ராஸதானங் படிலாபா⁴ய ககுடபாதீ³னங், முஞ்சாமஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் ஏதஸ்மா படிஸ்ஸவா’’தி. ஏவங் வத்து² (உதா³॰ 22) ஸமுட்டி²தங் . ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனவிஹாரே விஹரந்தோ தே²ரங் இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tato paṭṭhāya nandatthero accharānaṃ hetu rattindivaṃ samaṇadhammaṃ karoti. Satthā bhikkhū āṇāpesi – ‘‘tumhe nandassa vasanaṭṭhāne ‘eko kira bhikkhu dasabalaṃ pāṭibhogaṃ katvā accharānaṃ hetu samaṇadhammaṃ karotī’ti tattha tattha kathentā vicarathā’’ti. Te satthu vacanaṃ sampaṭicchitvā ‘‘bhatako kirāyasmā nando, upakkitako kirāyasmā nando, accharānaṃ hetu brahmacariyaṃ carati, bhagavā kirassa pāṭibhogo pañcannaṃ accharāsatānaṃ paṭilābhāya kakuṭapādīna’’nti therassa savanūpacāre kathentā vicaranti. Nandatthero taṃ kathaṃ sutvā ‘‘ime bhikkhū na aññaṃ kathenti, maṃ ārabbha kathenti, ayuttaṃ mama kamma’’nti paṭisaṅkhānaṃ uppādetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Athassa arahattapattakkhaṇeyeva aññatarā devatā bhagavato etamatthaṃ ārocesi, sayampi bhagavā aññāsiyeva. Punadivase nandatthero bhagavantaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘‘yaṃ me, bhante bhagavā , pāṭibhogo pañcannaṃ accharāsatānaṃ paṭilābhāya kakuṭapādīnaṃ, muñcāmahaṃ, bhante, bhagavantaṃ etasmā paṭissavā’’ti. Evaṃ vatthu (udā. 22) samuṭṭhitaṃ . Satthā aparabhāge jetavanavihāre viharanto theraṃ indriyesu guttadvārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
மஹாகப்பினத்தே²ரவத்து²
Mahākappinattheravatthu
231. நவமே பி⁴க்கு²ஓவாத³கானந்தி பி⁴க்கூ² ஓவத³ந்தானங் மஹாகப்பினத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர தே²ரோ ஏகஸமோதா⁴னஸ்மிங்யேவ த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தோ பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் அரஹத்தங் பாபேஸி. தஸ்மா பி⁴க்கு²ஓவாத³கானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
231. Navame bhikkhuovādakānanti bhikkhū ovadantānaṃ mahākappinatthero aggoti dasseti. Ayaṃ kira thero ekasamodhānasmiṃyeva dhammakathaṃ kathento bhikkhusahassaṃ arahattaṃ pāpesi. Tasmā bhikkhuovādakānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தித்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் பி⁴க்கு²ஓவாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா புரிஸஸஹஸ்ஸஸ்ஸ க³ணஜெட்ட²கோ ஹுத்வா க³ப்³ப⁴ஸஹஸ்ஸபடிமண்டி³தங் மஹாபரிவேணங் காரேஸி. தே ஸப்³பே³பி ஜனா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா கப்பினஉபாஸகங் ஜெட்ட²கங் கத்வா ஸபுத்ததா³ரா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா. ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரிங்ஸு.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulaghare nibbattitvā aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ bhikkhuovādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto kassapasammāsambuddhakāle bārāṇasiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā purisasahassassa gaṇajeṭṭhako hutvā gabbhasahassapaṭimaṇḍitaṃ mahāpariveṇaṃ kāresi. Te sabbepi janā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā kappinaupāsakaṃ jeṭṭhakaṃ katvā saputtadārā devaloke nibbattā. Ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsariṃsu.
அத² அம்ஹாகங் ஸத்து² நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ அயங் கப்பினோ பச்சந்ததே³ஸே குக்குடவதீனக³ரே ராஜகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ஸேஸபுரிஸா தஸ்மிங்யேவ நக³ரே அமச்சகுலேஸு நிப்³ப³த்திங்ஸு. தேஸு கப்பினகுமாரோ பிது அச்சயேன ச²த்தங் உஸ்ஸாபெத்வா மஹாகப்பினராஜா நாம ஜாதோ. புப்³பே³ கல்யாணகம்மகரணகாலே தஸ்ஸ க⁴ரஸாமினீ இத்தீ² ஸமானஜாதிகே ராஜகுலே நிப்³ப³த்தித்வா மஹாகப்பினரஞ்ஞோ அக்³க³மஹேஸீ ஜாதா, அனோஜாபுப்ப²ஸதி³ஸவண்ணதாய பனஸ்ஸா அனோஜாதே³வீத்வேவ நாமங் அஹோஸி. மஹாகப்பினராஜாபி ஸுதவித்தகோ அஹோஸி. ஸோ பாதோவ உட்டா²ய சதூஹி த்³வாரேஹி ஸீக⁴ங் தூ³தே பேஸேஸி – ‘‘யத்த² ப³ஹுஸ்ஸுதே ஸுதத⁴ரே பஸ்ஸத², ததோ நிவத்தித்வா மய்ஹங் ஆரோசேதா²’’தி.
Atha amhākaṃ satthu nibbattito puretarameva ayaṃ kappino paccantadese kukkuṭavatīnagare rājagehe paṭisandhiṃ gaṇhi, sesapurisā tasmiṃyeva nagare amaccakulesu nibbattiṃsu. Tesu kappinakumāro pitu accayena chattaṃ ussāpetvā mahākappinarājā nāma jāto. Pubbe kalyāṇakammakaraṇakāle tassa gharasāminī itthī samānajātike rājakule nibbattitvā mahākappinarañño aggamahesī jātā, anojāpupphasadisavaṇṇatāya panassā anojādevītveva nāmaṃ ahosi. Mahākappinarājāpi sutavittako ahosi. So pātova uṭṭhāya catūhi dvārehi sīghaṃ dūte pesesi – ‘‘yattha bahussute sutadhare passatha, tato nivattitvā mayhaṃ ārocethā’’ti.
தேன கோ² பன ஸமயேன அம்ஹாகங் ஸத்தா² லோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஸாவத்தி²ங் உபனிஸ்ஸாய படிவஸதி. தஸ்மிங் காலே ஸாவத்தி²னக³ரவாஸினோ வாணிஜா ஸாவத்தி²யங் உட்டா²னகப⁴ண்ட³ங் க³ஹெத்வா, தங் நக³ரங் க³ந்த்வா, ப⁴ண்ட³ங் படிஸாமெத்வா, ‘‘ராஜானங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி பண்ணாகாரங் க³ஹெத்வா, ராஜகுலத்³வாரங் க³ந்த்வா, ‘‘ராஜா உய்யானங் க³தோ’’தி ஸுத்வா, உய்யானங் க³ந்த்வா, த்³வாரே டி²தா படிஹாரகஸ்ஸ ஆரோசயிங்ஸு. அத² ரஞ்ஞோ நிவேதி³, தே ராஜா பக்கோஸாபெத்வா நிய்யாதிதபண்ணாகாரே வந்தி³த்வா டி²தே, ‘‘தாதா, குதோ ஆக³ச்ச²தா²’’தி புச்சி². ஸாவத்தி²தோ, தே³வாதி. கச்சி வோ ரட்ட²ங் ஸுபி⁴க்க²ங், த⁴ம்மிகோ ராஜாதி? ஆம, தே³வாதி. அத்தி² பன தும்ஹாகங் தே³ஸே கிஞ்சி ஸாஸனந்தி? அத்தி² தே³வ, ந பன ஸக்கா உச்சி²ட்ட²முகே²ஹி கதே²துந்தி. ராஜா ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரேன உத³கங் தா³பேஸி. தே முக²ங் விக்கா²லெத்வா த³ஸப³லாபி⁴முகா² அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா, ‘‘தே³வ, அம்ஹாகங் தே³ஸே பு³த்³த⁴ரதனங் நாம உப்பன்ன’’ந்தி ஆஹங்ஸு. ரஞ்ஞோ ‘‘பு³த்³தோ⁴’’தி வசனே ஸுதமத்தேயேவ ஸகலஸரீரங் ப²ரமானா பீதி உப்பஜ்ஜி. ததோ ‘‘பு³த்³தோ⁴தி, தாதா, வத³தா²’’தி ஆஹ. பு³த்³தோ⁴தி, தே³வ, வதா³மாதி. ஏவங் திக்க²த்துங் வதா³பெத்வா ‘‘பு³த்³தோ⁴திபத³ங் அபரிமாணங், நாஸ்ஸ ஸக்கா பரிமாணங் காது’’ந்தி தஸ்மிங்யேவ பதே³ பஸன்னோ ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ‘‘அபரங் கிங் ஸாஸன’’ந்தி புச்சி². தே³வ த⁴ம்மரதனங் நாம உப்பன்னந்தி. தம்பி ஸுத்வா ததே²வ திக்க²த்துங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அபரம்பி ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா புன ‘‘அஞ்ஞங் கிங் ஸாஸன’’ந்தி புச்சி². ஸங்க⁴ரதனங் தே³வ உப்பன்னந்தி. தம்பி ஸுத்வா ததே²வ படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அபரம்பி ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா தி³ன்னபா⁴வங் பண்ணே லிகி²த்வா, ‘‘தாதா, தே³வியா ஸந்திகங் க³ச்ச²தா²’’தி பேஸேஸி. தேஸு க³தேஸு அமச்சே புச்சி² – ‘‘தாதா, பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பன்னோ, தும்ஹே கிங் கரிஸ்ஸதா²’’தி? தே³வ தும்ஹே கிங் கத்துகாமாதி? அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி. மயம்பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமாதி. தே ஸப்³பே³பி க⁴ரங் வா குடும்ப³ங் வா அனபலோகெத்வா யே அஸ்ஸே ஆருய்ஹ க³தா தேஹேவ நிக்க²மிங்ஸு.
Tena kho pana samayena amhākaṃ satthā loke nibbattitvā sāvatthiṃ upanissāya paṭivasati. Tasmiṃ kāle sāvatthinagaravāsino vāṇijā sāvatthiyaṃ uṭṭhānakabhaṇḍaṃ gahetvā, taṃ nagaraṃ gantvā, bhaṇḍaṃ paṭisāmetvā, ‘‘rājānaṃ passissāmā’’ti paṇṇākāraṃ gahetvā, rājakuladvāraṃ gantvā, ‘‘rājā uyyānaṃ gato’’ti sutvā, uyyānaṃ gantvā, dvāre ṭhitā paṭihārakassa ārocayiṃsu. Atha rañño nivedi, te rājā pakkosāpetvā niyyātitapaṇṇākāre vanditvā ṭhite, ‘‘tātā, kuto āgacchathā’’ti pucchi. Sāvatthito, devāti. Kacci vo raṭṭhaṃ subhikkhaṃ, dhammiko rājāti? Āma, devāti. Atthi pana tumhākaṃ dese kiñci sāsananti? Atthi deva, na pana sakkā ucchiṭṭhamukhehi kathetunti. Rājā suvaṇṇabhiṅgārena udakaṃ dāpesi. Te mukhaṃ vikkhāletvā dasabalābhimukhā añjaliṃ paggahetvā, ‘‘deva, amhākaṃ dese buddharatanaṃ nāma uppanna’’nti āhaṃsu. Rañño ‘‘buddho’’ti vacane sutamatteyeva sakalasarīraṃ pharamānā pīti uppajji. Tato ‘‘buddhoti, tātā, vadathā’’ti āha. Buddhoti, deva, vadāmāti. Evaṃ tikkhattuṃ vadāpetvā ‘‘buddhotipadaṃ aparimāṇaṃ, nāssa sakkā parimāṇaṃ kātu’’nti tasmiṃyeva pade pasanno satasahassaṃ datvā ‘‘aparaṃ kiṃ sāsana’’nti pucchi. Deva dhammaratanaṃ nāma uppannanti. Tampi sutvā tatheva tikkhattuṃ paṭiññaṃ gahetvā aparampi satasahassaṃ datvā puna ‘‘aññaṃ kiṃ sāsana’’nti pucchi. Saṅgharatanaṃ deva uppannanti. Tampi sutvā tatheva paṭiññaṃ gahetvā aparampi satasahassaṃ datvā dinnabhāvaṃ paṇṇe likhitvā, ‘‘tātā, deviyā santikaṃ gacchathā’’ti pesesi. Tesu gatesu amacce pucchi – ‘‘tātā, buddho loke uppanno, tumhe kiṃ karissathā’’ti? Deva tumhe kiṃ kattukāmāti? Ahaṃ pabbajissāmīti. Mayampi pabbajissāmāti. Te sabbepi gharaṃ vā kuṭumbaṃ vā anapaloketvā ye asse āruyha gatā teheva nikkhamiṃsu.
வாணிஜா அனோஜாதே³வியா ஸந்திகங் க³ந்த்வா பண்ணங் த³ஸ்ஸேஸுங். ஸா தங் வாசெத்வா ‘‘ரஞ்ஞா தும்ஹாகங் ப³ஹூ கஹாபணா தி³ன்னா, கிங் தும்ஹேஹி கதங், தாதா’’தி புச்சி². பியஸாஸனங், தே³வி, ஆனீதந்தி. அம்ஹேபி ஸக்கா, தாதா, ஸுணாபேதுந்தி? ஸக்கா, தே³வி, உச்சி²ட்ட²முகே²ஹி பன வத்துங் ந ஸக்காதி. ஸா ஸுவண்ணபி⁴ங்கா³ரேன உத³கங் தா³பேஸி. தே முக²ங் விக்கா²லெத்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசிதனியாமேனேவ ஆரோசேஸுங். ஸாபி தங் ஸுத்வா உப்பன்னபாமோஜ்ஜா தேனேவ நயேன ஏகேகஸ்மிங் பதே³ திக்க²த்துங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா படிஞ்ஞாக³ணனாய தீணி தீணி கத்வா நவ ஸதஸஹஸ்ஸானி அதா³ஸி. வாணிஜா ஸப்³பா³னிபி த்³வாத³ஸ ஸதஸஹஸ்ஸானி லபி⁴ங்ஸு. அத² நே ‘‘ராஜா கஹங், தாதா’’தி புச்சி². பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீதி நிக்க²ந்தோ, தே³வீதி. ‘‘தேன ஹி, தாதா, தும்ஹே க³ச்ச²தா²’’தி தே உய்யோஜெத்வா ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் க³தானங் அமச்சானங் மாதுகா³மே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘தும்ஹே அத்தனோ ஸாமிகானங் க³தட்டா²னங் ஜானாத² அம்மா’’தி புச்சி². ஜானாம, அய்யே, ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் உய்யானகீளங் க³தாதி. ஆம, அம்மா க³தா, தத்த² பன க³ந்த்வா ‘‘பு³த்³தோ⁴ உப்பன்னோ, த⁴ம்மோ உப்பன்னோ, ஸங்கோ⁴ உப்பன்னோ’’தி ஸுத்வா ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி க³தா, தும்ஹே கிங் கரிஸ்ஸதா²தி? தும்ஹே பன, அய்யே, கிங் கத்துகாமாதி? ‘‘அஹங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமி, ந தேஹி வந்தவமனங் ஜிவ்ஹக்³கே³ ட²பெய்யந்தி. ‘‘யதி³ ஏவங், மயம்பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி ஸப்³பா³பி ரதே² யோஜெத்வா நிக்க²மிங்ஸு.
Vāṇijā anojādeviyā santikaṃ gantvā paṇṇaṃ dassesuṃ. Sā taṃ vācetvā ‘‘raññā tumhākaṃ bahū kahāpaṇā dinnā, kiṃ tumhehi kataṃ, tātā’’ti pucchi. Piyasāsanaṃ, devi, ānītanti. Amhepi sakkā, tātā, suṇāpetunti? Sakkā, devi, ucchiṭṭhamukhehi pana vattuṃ na sakkāti. Sā suvaṇṇabhiṅgārena udakaṃ dāpesi. Te mukhaṃ vikkhāletvā rañño ārocitaniyāmeneva ārocesuṃ. Sāpi taṃ sutvā uppannapāmojjā teneva nayena ekekasmiṃ pade tikkhattuṃ paṭiññaṃ gahetvā paṭiññāgaṇanāya tīṇi tīṇi katvā nava satasahassāni adāsi. Vāṇijā sabbānipi dvādasa satasahassāni labhiṃsu. Atha ne ‘‘rājā kahaṃ, tātā’’ti pucchi. Pabbajissāmīti nikkhanto, devīti. ‘‘Tena hi, tātā, tumhe gacchathā’’ti te uyyojetvā raññā saddhiṃ gatānaṃ amaccānaṃ mātugāme pakkosāpetvā ‘‘tumhe attano sāmikānaṃ gataṭṭhānaṃ jānātha ammā’’ti pucchi. Jānāma, ayye, raññā saddhiṃ uyyānakīḷaṃ gatāti. Āma, ammā gatā, tattha pana gantvā ‘‘buddho uppanno, dhammo uppanno, saṅgho uppanno’’ti sutvā ‘‘dasabalassa santike pabbajissāmā’’ti gatā, tumhe kiṃ karissathāti? Tumhe pana, ayye, kiṃ kattukāmāti? ‘‘Ahaṃ pabbajissāmi, na tehi vantavamanaṃ jivhagge ṭhapeyyanti. ‘‘Yadi evaṃ, mayampi pabbajissāmā’’ti sabbāpi rathe yojetvā nikkhamiṃsu.
ராஜாபி அமச்சஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ங்கா³தீரங் பாபுணி, தஸ்மிங் ஸமயே க³ங்கா³ பூரா ஹோதி. அத² நங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் க³ங்கா³ பூரா ஹோதி சண்ட³மச்சா²கிண்ணா, அம்ஹேஹி ச ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தா தா³ஸா வா மனுஸ்ஸா வா நத்தி², யே நோ நாவங் வா உளும்பங் வா கத்வா த³தெ³ய்யுங். ஏதஸ்ஸ பன ஸத்து² கு³ணா நாம ஹெட்டா² அவீசிதோ உபரி யாவ ப⁴வக்³கா³ பத்த²டா. ஸசே ஏஸ ஸத்தா² ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴, இமேஸங் அஸ்ஸானங் கு²ரபிட்டா²னி மா தேமெந்தூ’’தி உத³கபிட்டே²ன அஸ்ஸே பக்க²ந்தா³பேஸுங். ஏகஸ்ஸ அஸ்ஸஸ்ஸாபி கு²ரபிட்ட²மத்தங் ந தேமி, ராஜமக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தா விய பரதீரங் பத்வா பரதோ அஞ்ஞங் மஹானதி³ங் பாபுணிங்ஸு. ‘‘து³தியா கின்னமா’’தி புச்சி². நீலவாஹினீ நாம க³ம்பீ⁴ரதோபி புது²லதோபி அட்³ட⁴யோஜனமத்தா தே³வாதி. தத்த² அஞ்ஞா ஸச்சகிரியா நத்தி², தாய ஏவ ஸச்சகிரியாய தம்பி அட்³ட⁴யோஜனவித்தா²ரங் நதி³ங் அதிக்கமிங்ஸு. அத² ததியங் சந்த³பா⁴க³ங் நாம மஹானதி³ங் பத்வா தம்பி தாய ஏவ ஸச்சகிரியாய அதிக்கமிங்ஸு.
Rājāpi amaccasahassehi saddhiṃ gaṅgātīraṃ pāpuṇi, tasmiṃ samaye gaṅgā pūrā hoti. Atha naṃ disvā ‘‘ayaṃ gaṅgā pūrā hoti caṇḍamacchākiṇṇā, amhehi ca saddhiṃ āgatā dāsā vā manussā vā natthi, ye no nāvaṃ vā uḷumpaṃ vā katvā dadeyyuṃ. Etassa pana satthu guṇā nāma heṭṭhā avīcito upari yāva bhavaggā patthaṭā. Sace esa satthā sammāsambuddho, imesaṃ assānaṃ khurapiṭṭhāni mā tementū’’ti udakapiṭṭhena asse pakkhandāpesuṃ. Ekassa assassāpi khurapiṭṭhamattaṃ na temi, rājamaggena gacchantā viya paratīraṃ patvā parato aññaṃ mahānadiṃ pāpuṇiṃsu. ‘‘Dutiyā kinnamā’’ti pucchi. Nīlavāhinī nāma gambhīratopi puthulatopi aḍḍhayojanamattā devāti. Tattha aññā saccakiriyā natthi, tāya eva saccakiriyāya tampi aḍḍhayojanavitthāraṃ nadiṃ atikkamiṃsu. Atha tatiyaṃ candabhāgaṃ nāma mahānadiṃ patvā tampi tāya eva saccakiriyāya atikkamiṃsu.
ஸத்தா²பி தங்தி³வஸங் பச்சூஸஸமயே மஹாகருணாஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய லோகங் ஓலோகெந்தோ ‘‘அஜ்ஜ மஹாகப்பினோ தியோஜனஸதிகங் ரஜ்ஜங் பஹாய அமச்சஸஹஸ்ஸபரிவாரோ மம ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதுங் ஆக³ச்ச²தீ’’தி தி³ஸ்வா ‘‘மயா தேஸங் பச்சுக்³க³மனங் காதுங் யுத்த’’ந்தி பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ஸாவத்தி²யங் பிண்டா³ய சரித்வா பச்சா²ப⁴த்தங் பிண்ட³பாதபடிக்கந்தோ ஸயமேவ பத்தசீவரங் க³ஹெத்வா ஆகாஸே உப்பதித்வா சந்த³பா⁴கா³ய தீரே தேஸங் உத்தரணதித்த²அபி⁴முக²ட்டா²னே மஹானிக்³ரோத⁴ருக்கோ² அத்தி², தத்த² பல்லங்கேன நிஸீதி³த்வா பரிமுக²ங் ஸதிங் உபட்ட²பெத்வா ச²ப்³ப³ண்ணபு³த்³த⁴ரஸ்மியோ விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. தே தேன தித்தே²ன உத்தரந்தா பு³த்³த⁴ரஸ்மியோ இதோ சிதோ ச தா⁴வந்தியோ ஓலோகெத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ புண்ணசந்த³ஸஸ்ஸிரிகங் முக²ங் தி³ஸ்வா ‘‘யங் ஸத்தா²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ மயங் பப்³ப³ஜிதா, அத்³தா⁴ ஸோ ஏஸோ’’தி த³ஸ்ஸனேனேவ நிட்ட²ங் க³ந்த்வா தி³ட்ட²ட்டா²னதோ பட்டா²ய ஓணமித்வா வந்த³மானா ஆக³ம்ம ஸத்தா²ரங் வந்தி³ங்ஸு. ராஜா கொ³ப்ப²கேஸு க³ஹெத்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ ஸத்³தி⁴ங் அமச்சஸஹஸ்ஸேன. ஸத்தா² தேஸங் த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பே³வ அரஹத்தே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘புப்³பே³ இமே சீவரதா³னஸ்ஸ தி³ன்னத்தா அத்தனோ பத்தசீவரானி க³ஹெத்வாவ ஆக³தா’’தி ஸுவண்ணவண்ணங் ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா ‘‘ஏத² பி⁴க்க²வோ, ஸ்வாக்கா²தோ த⁴ம்மோ, சரத² ப்³ரஹ்மசரியங் ஸம்மா து³க்க²ஸ்ஸ அந்தகிரியாயா’’தி ஆஹ. ஸாவ தேஸங் ஆயஸ்மந்தானங் பப்³ப³ஜ்ஜா ச உபஸம்பதா³ ச அஹோஸி, வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரா விய ஸத்தா²ரங் பரிவாரயிங்ஸு.
Satthāpi taṃdivasaṃ paccūsasamaye mahākaruṇāsamāpattito vuṭṭhāya lokaṃ olokento ‘‘ajja mahākappino tiyojanasatikaṃ rajjaṃ pahāya amaccasahassaparivāro mama santike pabbajituṃ āgacchatī’’ti disvā ‘‘mayā tesaṃ paccuggamanaṃ kātuṃ yutta’’nti pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā bhikkhusaṅghaparivāro sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto sayameva pattacīvaraṃ gahetvā ākāse uppatitvā candabhāgāya tīre tesaṃ uttaraṇatitthaabhimukhaṭṭhāne mahānigrodharukkho atthi, tattha pallaṅkena nisīditvā parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā chabbaṇṇabuddharasmiyo vissajjesi. Te tena titthena uttarantā buddharasmiyo ito cito ca dhāvantiyo oloketvā dasabalassa puṇṇacandasassirikaṃ mukhaṃ disvā ‘‘yaṃ satthāraṃ uddissa mayaṃ pabbajitā, addhā so eso’’ti dassaneneva niṭṭhaṃ gantvā diṭṭhaṭṭhānato paṭṭhāya oṇamitvā vandamānā āgamma satthāraṃ vandiṃsu. Rājā gopphakesu gahetvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ nisīdi saddhiṃ amaccasahassena. Satthā tesaṃ dhammakathaṃ kathesi. Desanāpariyosāne sabbeva arahatte patiṭṭhāya satthāraṃ pabbajjaṃ yāciṃsu. Satthā ‘‘pubbe ime cīvaradānassa dinnattā attano pattacīvarāni gahetvāva āgatā’’ti suvaṇṇavaṇṇaṃ hatthaṃ pasāretvā ‘‘etha bhikkhavo, svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti āha. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ pabbajjā ca upasampadā ca ahosi, vassasaṭṭhikattherā viya satthāraṃ parivārayiṃsu.
அனோஜாபி தே³வீ ரத²ஸஹஸ்ஸபரிவாரா க³ங்கா³தீரங் பத்வா ரஞ்ஞோ அத்தா²ய ஆப⁴தங் நாவங் வா உளும்பங் வா அதி³ஸ்வா அத்தனோ ப்³யத்ததாய சிந்தேஸி – ‘‘ராஜா ஸச்சகிரியங் கத்வா க³தோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸோ பன ஸத்தா² ந கேவலங் தேஸங்யேவ அத்தா²ய நிப்³ப³த்தோ, ஸசே ஸோ ஸத்தா² ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴, அம்ஹாகங் ரதா² மா உத³கே நிமுஜ்ஜிங்ஸூ’’தி உத³கபிட்டே²ன ரதே² பக்க²ந்தா³பேஸி. ரதா²னங் நேமிவட்டிமத்தம்பி ந தேமி. து³தியனதி³ம்பி ததியனதி³ம்பி தேனேவ ஸச்சகாரேன உத்தரி. உத்தரமானா ஏவ ச நிக்³ரோத⁴ருக்க²மூலே ஸத்தா²ரங் அத்³த³ஸ. ஸத்தா²பி ‘‘இமாஸங் அத்தனோ ஸாமிகே பஸ்ஸந்தீனங் ச²ந்த³ராகோ³ உப்பஜ்ஜித்வா மக்³க³ப²லானங் அந்தராயங் கரெய்ய, த⁴ம்மங் ஸோதுங் ச ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’’தி. யதா² அஞ்ஞமஞ்ஞங் ந பஸ்ஸந்தி, ததா² அகாஸி. தா ஸப்³பா³பி தித்த²தோ உத்தரித்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா நிஸீதி³ங்ஸு. ஸத்தா² தாஸங் த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸப்³பா³ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஸ்ஸிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘உப்பலவண்ணா ஆக³ச்ச²தூ’’தி சிந்தேஸி. தே²ரீ ஆக³ந்த்வா ஸப்³பா³ பப்³பா³ஜெத்வா ஆதா³ய பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் க³தா, ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் க³ஹெத்வா ஆகாஸேன ஜேதவனங் அக³மாஸி.
Anojāpi devī rathasahassaparivārā gaṅgātīraṃ patvā rañño atthāya ābhataṃ nāvaṃ vā uḷumpaṃ vā adisvā attano byattatāya cintesi – ‘‘rājā saccakiriyaṃ katvā gato bhavissati, so pana satthā na kevalaṃ tesaṃyeva atthāya nibbatto, sace so satthā sammāsambuddho, amhākaṃ rathā mā udake nimujjiṃsū’’ti udakapiṭṭhena rathe pakkhandāpesi. Rathānaṃ nemivaṭṭimattampi na temi. Dutiyanadimpi tatiyanadimpi teneva saccakārena uttari. Uttaramānā eva ca nigrodharukkhamūle satthāraṃ addasa. Satthāpi ‘‘imāsaṃ attano sāmike passantīnaṃ chandarāgo uppajjitvā maggaphalānaṃ antarāyaṃ kareyya, dhammaṃ sotuṃ ca na sakkhissantī’’ti. Yathā aññamaññaṃ na passanti, tathā akāsi. Tā sabbāpi titthato uttaritvā dasabalaṃ vanditvā nisīdiṃsu. Satthā tāsaṃ dhammakathaṃ kathesi. Desanāpariyosāne sabbā sotāpattiphale patiṭṭhāya aññamaññaṃ passiṃsu. Satthā ‘‘uppalavaṇṇā āgacchatū’’ti cintesi. Therī āgantvā sabbā pabbājetvā ādāya bhikkhuniupassayaṃ gatā, satthā bhikkhusahassaṃ gahetvā ākāsena jetavanaṃ agamāsi.
அதா²யங் மஹாகப்பினத்தே²ரோ அத்தனோ கிச்சங் மத்த²கப்பத்தங் ஞத்வா அப்பொஸ்ஸுக்கோ ஹுத்வா ப²லஸமாபத்திஸுகே²ன வீதினாமெந்தோ அரஞ்ஞக³தோபி ருக்க²மூலக³தோபி ஸுஞ்ஞாகா³ரக³தோபி ‘‘அஹோ ஸுக²ங் அஹோ ஸுக²’’ந்தி அபி⁴ண்ஹங் உதா³னங் உதா³னேஸி. பி⁴க்கூ² கத²ங் உப்பாதே³ஸுங் ‘‘கப்பினத்தே²ரோ ரஜ்ஜஸுக²ங் அனுஸ்ஸரந்தோ உதா³னங் உதா³னேதீ’’தி. தே ததா²க³தஸ்ஸ ஆரோசேஸுங். ப⁴க³வா ‘‘மம புத்தோ மக்³க³ஸுக²ங் ப²லஸுக²ங் ஆரப்³ப⁴ உதா³னங் உதா³னேஸீ’’தி வத்வா த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Athāyaṃ mahākappinatthero attano kiccaṃ matthakappattaṃ ñatvā appossukko hutvā phalasamāpattisukhena vītināmento araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi ‘‘aho sukhaṃ aho sukha’’nti abhiṇhaṃ udānaṃ udānesi. Bhikkhū kathaṃ uppādesuṃ ‘‘kappinatthero rajjasukhaṃ anussaranto udānaṃ udānetī’’ti. Te tathāgatassa ārocesuṃ. Bhagavā ‘‘mama putto maggasukhaṃ phalasukhaṃ ārabbha udānaṃ udānesī’’ti vatvā dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘த⁴ம்மபீதி ஸுக²ங் ஸேதி, விப்பஸன்னேன சேதஸா;
‘‘Dhammapīti sukhaṃ seti, vippasannena cetasā;
அரியப்பவேதி³தே த⁴ம்மே, ஸதா³ ரமதி பண்டி³தோ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 79);
Ariyappavedite dhamme, sadā ramati paṇḍito’’ti. (dha. pa. 79);
அதே²கதி³வஸங் ஸத்தா² தஸ்ஸ அந்தேவாஸிகபி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸங் ஆமந்தெத்வா ஆஹ – ‘‘கச்சி வோ, பி⁴க்க²வே, ஆசரியோ த⁴ம்மங் தே³ஸேதீ’’தி. ந ப⁴க³வா தே³ஸேதி, அப்பொஸ்ஸுக்கோ தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரங் அனுயுத்தோ விஹரதி, கஸ்ஸசி ஓவாத³மத்தம்பி ந தே³தீதி. ஸத்தா² தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ஸச்சங் கிர த்வங், கப்பின, அந்தேவாஸிகானங் ஓவாத³மத்தம்பி ந தே³ஸீ’’தி? ஸச்சங் ப⁴க³வாதி. ப்³ராஹ்மண, மா ஏவங் கரி, அஜ்ஜ பட்டா²ய அந்தேவாஸிகானங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஹீதி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே’’தி தே²ரோ ஸத்து² கத²ங் ஸிரவரேன ஸம்படிச்சி²த்வா ஏகஸமோதா⁴னேயேவ ஸமணஸஹஸ்ஸஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா ஸப்³பே³ அரஹத்தங் பாபேஸி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ படிபாடியா தே²ரே டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ மஹாகப்பினத்தே²ரங் பி⁴க்கு²ஓவாத³கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Athekadivasaṃ satthā tassa antevāsikabhikkhusahassaṃ āmantetvā āha – ‘‘kacci vo, bhikkhave, ācariyo dhammaṃ desetī’’ti. Na bhagavā deseti, appossukko diṭṭhadhammasukhavihāraṃ anuyutto viharati, kassaci ovādamattampi na detīti. Satthā taṃ pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, kappina, antevāsikānaṃ ovādamattampi na desī’’ti? Saccaṃ bhagavāti. Brāhmaṇa, mā evaṃ kari, ajja paṭṭhāya antevāsikānaṃ dhammaṃ desehīti. ‘‘Sādhu, bhante’’ti thero satthu kathaṃ siravarena sampaṭicchitvā ekasamodhāneyeva samaṇasahassassa dhammaṃ desetvā sabbe arahattaṃ pāpesi. Aparabhāge satthā saṅghamajjhe nisinno paṭipāṭiyā there ṭhānantaresu ṭhapento mahākappinattheraṃ bhikkhuovādakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸாக³தத்தே²ரவத்து²
Sāgatattheravatthu
232. த³ஸமே தேஜோதா⁴துகுஸலானந்தி தேஜோதா⁴துங் ஸமாபஜ்ஜிதுங் குஸலானங் ஸாக³தத்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயஞ்ஹி தே²ரோ தேஜோதா⁴துஸமாபத்தியா அம்ப³தித்த²னாக³ஸ்ஸ தேஜஸா தேஜங் பரியாதி³யித்வா தங் நாக³ங் நிப்³பி³ஸேவனங் அகாஸி. தஸ்மா தேஜோதா⁴துகுஸலானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
232. Dasame tejodhātukusalānanti tejodhātuṃ samāpajjituṃ kusalānaṃ sāgatatthero aggoti dasseti. Ayañhi thero tejodhātusamāpattiyā ambatitthanāgassa tejasā tejaṃ pariyādiyitvā taṃ nāgaṃ nibbisevanaṃ akāsi. Tasmā tejodhātukusalānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து²த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் தேஜோதா⁴துகுஸலானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தி, ஸாக³தமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா தத்த² வஸீபா⁴வங் பாபுணி.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge satthudhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ tejodhātukusalānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti, sāgatamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So aparabhāge satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā tattha vasībhāvaṃ pāpuṇi.
அதே²கதி³வஸங் ஸத்தா² சாரிகங் சரமானோ கோஸம்பி³னக³ரஸமீபங் அக³மாஸி. தேன ச ஸமயேன நதீ³தித்தே² போராணகனாவிகஸ்ஸ ப³ஹூ ஆக³ந்துகக³மிகா வேரினோ ஹுத்வா தங் போதெ²த்வா மாரயிங்ஸு. ஸோ விருத்³தே⁴ன சித்தேன பத்த²னங் பட்ட²பெத்வா தஸ்மிங்யேவ தித்தே² மஹானுபா⁴வோ நாக³ராஜா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தோ. ஸோ விருத்³த⁴சித்தத்தா அகாலேயேவ வஸ்ஸாபேதி, காலே பன ந வஸ்ஸாபேதி, ஸஸ்ஸானி ந ஸம்மா ஸம்பஜ்ஜந்தி. ஸகலரட்ட²வாஸினோ ச தஸ்ஸ வூபஸமனத்த²ங் அனுஸங்வச்ச²ரங் ப³லிகம்மங் கரொந்தி, வஸனத்தா²ய சஸ்ஸ ஏகங் கே³ஹங் அகங்ஸு. ஸத்தா²பி தேனேவ தித்தே²ன உத்தரித்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ ‘‘தஸ்மிங்யேவ பதே³ஸே ரத்திங் வஸிஸ்ஸாமீ’’தி அக³மாஸி.
Athekadivasaṃ satthā cārikaṃ caramāno kosambinagarasamīpaṃ agamāsi. Tena ca samayena nadītitthe porāṇakanāvikassa bahū āgantukagamikā verino hutvā taṃ pothetvā mārayiṃsu. So viruddhena cittena patthanaṃ paṭṭhapetvā tasmiṃyeva titthe mahānubhāvo nāgarājā hutvā nibbatto. So viruddhacittattā akāleyeva vassāpeti, kāle pana na vassāpeti, sassāni na sammā sampajjanti. Sakalaraṭṭhavāsino ca tassa vūpasamanatthaṃ anusaṃvaccharaṃ balikammaṃ karonti, vasanatthāya cassa ekaṃ gehaṃ akaṃsu. Satthāpi teneva titthena uttaritvā bhikkhusaṅghaparivuto ‘‘tasmiṃyeva padese rattiṃ vasissāmī’’ti agamāsi.
அதா²யங் தே²ரோ ‘‘சண்டோ³ கிரெத்த² நாக³ராஜா’’தி ஸுத்வா ‘‘இமங் நாக³ராஜானங் த³மெத்வா நிப்³பி³ஸேவனங் கத்வா ஸத்து² வஸனட்டா²னங் பரியாதே³துங் வட்டதீ’’தி நாக³ராஜஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் பவிஸித்வா பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸீதி³. நாகோ³ குஜ்ஜி²த்வா ‘‘கோனாமாயங் முண்ட³கோ மய்ஹங் வஸனட்டா²னங் பவிஸித்வா நிஸின்னோ’’தி தூ⁴பாயி, தே²ரோ உத்தரிதரங் தூ⁴பாயி. நாகோ³, பஜ்ஜலி, தே²ரோபி உத்தரிதரங் பஜ்ஜலித்வா தஸ்ஸ தேஜங் பரியாதி³யி. ஸோ ‘‘மஹந்தோ வதாயங் பி⁴க்கூ²’’தி தே²ரஸ்ஸ பாத³மூலே நிபதித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹாகங் ஸரணங் க³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ. மய்ஹங் ஸரணக³மனகிச்சங் நத்தி², த³ஸப³லஸ்ஸ ஸரணங் க³ச்சா²தி. ஸோ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸரணக³தோ ஹுத்வா ததோ பட்டா²ய ந கஞ்சி விஹேடே²தி, தே³வம்பி ஸம்மா வஸ்ஸாபேதி, ஸஸ்ஸானி ஸம்மா ஸம்பஜ்ஜந்தி.
Athāyaṃ thero ‘‘caṇḍo kirettha nāgarājā’’ti sutvā ‘‘imaṃ nāgarājānaṃ dametvā nibbisevanaṃ katvā satthu vasanaṭṭhānaṃ pariyādetuṃ vaṭṭatī’’ti nāgarājassa vasanaṭṭhānaṃ pavisitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdi. Nāgo kujjhitvā ‘‘konāmāyaṃ muṇḍako mayhaṃ vasanaṭṭhānaṃ pavisitvā nisinno’’ti dhūpāyi, thero uttaritaraṃ dhūpāyi. Nāgo, pajjali, theropi uttaritaraṃ pajjalitvā tassa tejaṃ pariyādiyi. So ‘‘mahanto vatāyaṃ bhikkhū’’ti therassa pādamūle nipatitvā, ‘‘bhante, tumhākaṃ saraṇaṃ gacchāmī’’ti āha. Mayhaṃ saraṇagamanakiccaṃ natthi, dasabalassa saraṇaṃ gacchāti. So ‘‘sādhū’’ti saraṇagato hutvā tato paṭṭhāya na kañci viheṭheti, devampi sammā vassāpeti, sassāni sammā sampajjanti.
கோஸம்பி³வாஸினோ ‘‘அய்யேன கிர ஸாக³தேன அம்ப³தித்த²கனாகோ³ த³மிதோ’’தி ஸுத்வா ஸத்து² ஆக³மனங் உதி³க்க²மானா த³ஸப³லஸ்ஸ மஹாஸக்காரங் ஸஜ்ஜயிங்ஸு. தே த³ஸப³லஸ்ஸ மஹாஸக்காரங் கத்வா ச²ப்³ப³க்³கி³யானங் வசனேன ஸப்³ப³கே³ஹேஸு காபோதிகங் பஸன்னங் படியாதெ³த்வா புனதி³வஸே ஸாக³தத்தே²ரஸ்ஸ பிண்டா³ய சரந்தஸ்ஸ கே³ஹே கே³ஹே தோ²கங் தோ²கங் அத³ங்ஸு. தே²ரோ அபஞ்ஞத்தே ஸிக்கா²பதே³ மனுஸ்ஸேஹி யாசியமானோ கே³ஹே கே³ஹே தோ²கங் தோ²கங் பிவித்வா அவிதூ³ரங் க³ந்த்வாவ அனாஹாரிகபா⁴வேன ஸதிங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா ஸங்காரட்டா²னே பதி.
Kosambivāsino ‘‘ayyena kira sāgatena ambatitthakanāgo damito’’ti sutvā satthu āgamanaṃ udikkhamānā dasabalassa mahāsakkāraṃ sajjayiṃsu. Te dasabalassa mahāsakkāraṃ katvā chabbaggiyānaṃ vacanena sabbagehesu kāpotikaṃ pasannaṃ paṭiyādetvā punadivase sāgatattherassa piṇḍāya carantassa gehe gehe thokaṃ thokaṃ adaṃsu. Thero apaññatte sikkhāpade manussehi yāciyamāno gehe gehe thokaṃ thokaṃ pivitvā avidūraṃ gantvāva anāhārikabhāvena satiṃ vissajjetvā saṅkāraṭṭhāne pati.
ஸத்தா² கதப⁴த்தகிச்சோ நிக்க²மந்தோ தங் தி³ஸ்வா கா³ஹாபெத்வா விஹாரங் க³ந்த்வா விக³ரஹித்வா ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞாபேஸி. ஸோ புனதி³வஸே ஸதிங் லபி⁴த்வா அத்தனா கதகாரணங் ஸுத்வா அச்சயங் தே³ஸெத்வா த³ஸப³லங் க²மாபெத்வா உப்பன்னஸங்வேகோ³ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ஏவங் வத்து² வினயே ஸமுட்டி²தங். தங் தத்த² ஆக³தனயேனேவ வித்தா²ரதோ வேதி³தப்³ப³ங். அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே மஹாவிஹாரே நிஸீதி³த்வா படிபாடியா தே²ரே டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ஸாக³தத்தே²ரங் தேஜோதா⁴துகுஸலானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Satthā katabhattakicco nikkhamanto taṃ disvā gāhāpetvā vihāraṃ gantvā vigarahitvā sikkhāpadaṃ paññāpesi. So punadivase satiṃ labhitvā attanā katakāraṇaṃ sutvā accayaṃ desetvā dasabalaṃ khamāpetvā uppannasaṃvego vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Evaṃ vatthu vinaye samuṭṭhitaṃ. Taṃ tattha āgatanayeneva vitthārato veditabbaṃ. Aparabhāge pana satthā jetavane mahāvihāre nisīditvā paṭipāṭiyā there ṭhānantaresu ṭhapento sāgatattheraṃ tejodhātukusalānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ராத⁴த்தே²ரவத்து²
Rādhattheravatthu
233. ஏகாத³ஸமே படிபா⁴னெய்யகானந்தி ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனாபடிபா⁴னஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தானங் படிபா⁴னஜனகானங் பி⁴க்கூ²னங் ராத⁴த்தே²ரோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. தே²ரஸ்ஸ ஹி தி³ட்டி²ஸமுதா³சாரஞ்ச ஓகப்பனியஸத்³த⁴ஞ்ச ஆக³ம்ம த³ஸப³லஸ்ஸ நவனவா த⁴ம்மதே³ஸனா படிபா⁴தி. தஸ்மா தே²ரோ படிபா⁴னெய்யகானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
233. Ekādasame paṭibhāneyyakānanti satthu dhammadesanāpaṭibhānassa paccayabhūtānaṃ paṭibhānajanakānaṃ bhikkhūnaṃ rādhatthero aggoti dasseti. Therassa hi diṭṭhisamudācārañca okappaniyasaddhañca āgamma dasabalassa navanavā dhammadesanā paṭibhāti. Tasmā thero paṭibhāneyyakānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் படிபா⁴னெய்யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் ததா²க³தங் பரிசரித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே ப்³ராஹ்மணகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ராத⁴மாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattitvā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ paṭibhāneyyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ tathāgataṃ paricaritvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare brāhmaṇakule paṭisandhiṃ gaṇhi, rādhamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ மஹல்லககாலே அத்தனோ புத்ததா³ரேன அப³ஹுமதோ ‘‘பப்³ப³ஜித்வா காலங் வீதினாமெஸ்ஸாமீ’’தி விஹாரங் க³ந்த்வா தே²ரே பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. ‘‘ஜிண்ணோ மஹல்லகப்³ராஹ்மணோ’’தி ந கோசி பப்³பா³ஜேதுங் இச்சி². அதே²கதி³வஸங் ப்³ராஹ்மணோ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா படிஸந்தா²ரங் கத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² தஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா கத²ங் ஸமுட்டா²பேதுகாமோ ‘‘கிங், ப்³ராஹ்மண, புத்ததா³ரா தங் படிஜக்³க³ந்தீ’’தி? குதோ, போ⁴ கோ³தம, படிஜக்³க³னங், மஹல்லகோதி மங் ப³ஹி நீஹரிங்ஸு. கிங் பன தே, ப்³ராஹ்மண, பப்³ப³ஜிதுங் ந வட்டதீதி? கோ மங், போ⁴ கோ³தம, பப்³பா³ஜெஸ்ஸதி, மஹல்லகபா⁴வேன மங் ந கோசி இச்ச²தீதி. ஸத்தா² ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. தே²ரோ ஸத்து² வசனங் ஸிரஸா ஸம்படிச்சி²த்வா ராத⁴ப்³ராஹ்மணங் பப்³பா³ஜெத்வா சிந்தேஸி – ‘‘ஸத்தா² இமங் ப்³ராஹ்மணங் ஸாத³ரேன பப்³ப³ஜாபேஸி, ந கோ² மே ஏதங் அனாத³ரேன பரிஹரிதுங் வட்டதீ’’தி ராத⁴த்தே²ரங் ஆதா³ய கா³மகாவாஸங் அக³மாஸி. தத்ரஸ்ஸ அது⁴னா பப்³ப³ஜிதத்தா கிச்ச²லாபி⁴ஸ்ஸ தே²ரோ அத்தனோ பத்தங் ஆவாஸங் தே³தி, அத்தனோ பத்தங் பணீதபிண்ட³பாதம்பி தஸ்ஸேவ த³த்வா ஸயங் பிண்டா³ய சரதி. ராத⁴த்தே²ரோ ஸேனாஸனஸப்பாயஞ்ச போ⁴ஜனஸப்பாயஞ்ச லபி⁴த்வா ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி.
So mahallakakāle attano puttadārena abahumato ‘‘pabbajitvā kālaṃ vītināmessāmī’’ti vihāraṃ gantvā there pabbajjaṃ yāci. ‘‘Jiṇṇo mahallakabrāhmaṇo’’ti na koci pabbājetuṃ icchi. Athekadivasaṃ brāhmaṇo satthu santikaṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā tassa upanissayasampattiṃ disvā kathaṃ samuṭṭhāpetukāmo ‘‘kiṃ, brāhmaṇa, puttadārā taṃ paṭijaggantī’’ti? Kuto, bho gotama, paṭijagganaṃ, mahallakoti maṃ bahi nīhariṃsu. Kiṃ pana te, brāhmaṇa, pabbajituṃ na vaṭṭatīti? Ko maṃ, bho gotama, pabbājessati, mahallakabhāvena maṃ na koci icchatīti. Satthā sāriputtattherassa saññaṃ adāsi. Thero satthu vacanaṃ sirasā sampaṭicchitvā rādhabrāhmaṇaṃ pabbājetvā cintesi – ‘‘satthā imaṃ brāhmaṇaṃ sādarena pabbajāpesi, na kho me etaṃ anādarena pariharituṃ vaṭṭatī’’ti rādhattheraṃ ādāya gāmakāvāsaṃ agamāsi. Tatrassa adhunā pabbajitattā kicchalābhissa thero attano pattaṃ āvāsaṃ deti, attano pattaṃ paṇītapiṇḍapātampi tasseva datvā sayaṃ piṇḍāya carati. Rādhatthero senāsanasappāyañca bhojanasappāyañca labhitvā sāriputtattherassa santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
அத² நங் தே²ரோ க³ஹெத்வா த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங் ஆக³தோ. ஸத்தா² ஜானந்தோவ புச்சி² – ‘‘யோ தே மயா , ஸாரிபுத்த, நிஸ்ஸிதகோ தி³ன்னோ, கீதி³ஸங் தஸ்ஸ, ந உக்கண்ட²தீ’’தி? ப⁴ந்தே, ஸாஸனே அபி⁴ரமிதபி⁴க்கு² நாம ஏவரூபோ ப⁴வெய்யாதி. அதா²யஸ்மதோ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ ‘‘ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ கதஞ்ஞூ கதவேதீ³’’தி ஸங்க⁴மஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³. தங் ஸுத்வா ஸத்தா² பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘அனச்ச²ரியங், பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தஸ்ஸ இதா³னி கதஞ்ஞூகதவேதி³தா, ஸோ அதீதே அஹேதுகபடிஸந்தி⁴யங் நிப்³ப³த்தோபி கதஞ்ஞூகதவேதீ³யேவ அஹோஸீ’’தி. கதரஸ்மிங் காலே ப⁴க³வாதி?
Atha naṃ thero gahetvā dasabalaṃ passituṃ āgato. Satthā jānantova pucchi – ‘‘yo te mayā , sāriputta, nissitako dinno, kīdisaṃ tassa, na ukkaṇṭhatī’’ti? Bhante, sāsane abhiramitabhikkhu nāma evarūpo bhaveyyāti. Athāyasmato sāriputtassa ‘‘sāriputtatthero kataññū katavedī’’ti saṅghamajjhe kathā udapādi. Taṃ sutvā satthā bhikkhū āmantesi – ‘‘anacchariyaṃ, bhikkhave, sāriputtassa idāni kataññūkataveditā, so atīte ahetukapaṭisandhiyaṃ nibbattopi kataññūkatavedīyeva ahosī’’ti. Katarasmiṃ kāle bhagavāti?
அதீதே, பி⁴க்க²வே, பப்³ப³தபாத³ம்ஹி பஞ்சஸதமத்தா வட்³ட⁴கிபுரிஸா மஹாஅரஞ்ஞங் பவிஸித்வா த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரே சி²ந்தி³த்வா மஹாஉளும்பங் ப³ந்தி⁴த்வா நதி³யா ஓதாரெந்தி. அதே²கோ ஹத்தி²னாகோ³ ஏகஸ்மிங் விஸமட்டா²னே ஸொண்டா³ய ஸாக²ங் க³ண்ஹந்தோ ஸாகா²ப⁴ங்க³வேக³ங் ஸந்தா⁴ரேதுங் அஸக்கொந்தோ திகி²ணகா²ணுகே பாதே³ன அவத்தா²ஸி, பாதோ³ வித்³தோ⁴, து³க்க²வேத³னா வத்தந்தி. ஸோ க³மனங் அபி⁴னீஹரிதுங் அஸக்கொந்தோ தத்தே²வ நிபஜ்ஜி. ஸோ கதிபாஹச்சயேன தே வட்³ட⁴கீ அத்தனோ ஸமீபேன க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா ‘‘இமே நிஸ்ஸாயாஹங் ஜீவிதங் லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி தேஸங் அனுபத³ங் அக³மாஸி. தே நிவத்தித்வா ஹத்தி²ங் தி³ஸ்வா பீ⁴தா பலாயந்தி. ஸோ தேஸங் பலாயனபா⁴வங் ஞத்வா அட்டா²ஸி, புன டி²தகாலே அனுப³ந்தி⁴.
Atīte, bhikkhave, pabbatapādamhi pañcasatamattā vaḍḍhakipurisā mahāaraññaṃ pavisitvā dabbasambhāre chinditvā mahāuḷumpaṃ bandhitvā nadiyā otārenti. Atheko hatthināgo ekasmiṃ visamaṭṭhāne soṇḍāya sākhaṃ gaṇhanto sākhābhaṅgavegaṃ sandhāretuṃ asakkonto tikhiṇakhāṇuke pādena avatthāsi, pādo viddho, dukkhavedanā vattanti. So gamanaṃ abhinīharituṃ asakkonto tattheva nipajji. So katipāhaccayena te vaḍḍhakī attano samīpena gacchante disvā ‘‘ime nissāyāhaṃ jīvitaṃ labhissāmī’’ti tesaṃ anupadaṃ agamāsi. Te nivattitvā hatthiṃ disvā bhītā palāyanti. So tesaṃ palāyanabhāvaṃ ñatvā aṭṭhāsi, puna ṭhitakāle anubandhi.
வட்³ட⁴கிஜெட்ட²கோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் ஹத்தி² அம்ஹேஸு திட்ட²ந்தேஸு அனுப³ந்த⁴தி, பலாயந்தேஸு திட்ட²தி, ப⁴விஸ்ஸதி தத்த² காரண’’ந்தி. ஸப்³பே³ தங் தங் ருக்க²ங் ஆருய்ஹ தஸ்ஸ ஆக³மனங் படிமானெந்தா நிஸீதி³ங்ஸு. ஸோ தேஸங் ஸந்திகங் ஆக³ந்த்வா அத்தனோ பாத³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ பரிவத்தெத்வா நிபஜ்ஜி. ததா³ வட்³ட⁴கீனங் ஸஞ்ஞா உத³பாதி³ – ‘‘கி³லானபா⁴வேன, போ⁴, ஏஸ ஆக³ச்ச²தி, ந அஞ்ஞேன காரணேனா’’தி தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா பாதே³ பவிட்ட²கா²ணுகங் தி³ஸ்வா ‘‘இமினா காரணேன ஏஸ ஆக³தோ’’தி திகி²ணவாஸியா கா²ணுககோடியங் ஓதி⁴ங் த³த்வா த³ள்ஹாய ரஜ்ஜுயா ப³ந்தி⁴த்வா கட்³டி⁴த்வா நீஹரிங்ஸு. அத²ஸ்ஸ வணமுக²ங் பீளெத்வா புப்³ப³லோஹிதங் நீஹரித்வா கஸாவோத³கேன தோ⁴வித்வா அத்தனோ ஜானநபே⁴ஸஜ்ஜங் மக்கெ²த்வா நசிரஸ்ஸேவ பா²ஸுகங் அகங்ஸு.
Vaḍḍhakijeṭṭhako cintesi – ‘‘ayaṃ hatthi amhesu tiṭṭhantesu anubandhati, palāyantesu tiṭṭhati, bhavissati tattha kāraṇa’’nti. Sabbe taṃ taṃ rukkhaṃ āruyha tassa āgamanaṃ paṭimānentā nisīdiṃsu. So tesaṃ santikaṃ āgantvā attano pādaṃ dassento parivattetvā nipajji. Tadā vaḍḍhakīnaṃ saññā udapādi – ‘‘gilānabhāvena, bho, esa āgacchati, na aññena kāraṇenā’’ti tassa santikaṃ gantvā pāde paviṭṭhakhāṇukaṃ disvā ‘‘iminā kāraṇena esa āgato’’ti tikhiṇavāsiyā khāṇukakoṭiyaṃ odhiṃ datvā daḷhāya rajjuyā bandhitvā kaḍḍhitvā nīhariṃsu. Athassa vaṇamukhaṃ pīḷetvā pubbalohitaṃ nīharitvā kasāvodakena dhovitvā attano jānanabhesajjaṃ makkhetvā nacirasseva phāsukaṃ akaṃsu.
ஹத்தி²னாகோ³ கி³லானா வுட்டி²தோ சிந்தேஸி – ‘‘இமே மய்ஹங் ப³ஹுபகாரா, இமே மயா நிஸ்ஸாய ஜீவிதங் லத்³த⁴ங், மயா இமேஸங் கதஞ்ஞுனா கதவேதி³னா ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி அத்தனோ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸேதங் க³ந்த⁴ஹத்தி²போதகங் ஆனேஸி. வட்³ட⁴கினோ ஹத்தி²போதகங் தி³ஸ்வா ‘‘அம்ஹாகங் ஹத்தீ² புத்தம்பி க³ஹெத்வா ஆக³தோ’’தி அதிவிய துட்ட²சித்தா அஹேஸுங். ஹத்தி²னாகோ³ சிந்தேஸி – ‘‘மயி திட்ட²ந்தே ‘கிங் நு கோ² அயங் ஆக³தோ’தி மம ஆக³தகாரணங் ந ஜானிஸ்ஸந்தீ’’தி டி²தட்டா²னதோ பக்காமி. ஹத்தி²போதகோ பிது பச்ச²தோ பச்ச²தோ அனுபாயாஸி. ஹத்தி²னாகோ³ தஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஞத்வா நிவத்தனத்தா²ய ஸத்³த³ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. ஸோ பிது கத²ங் ஸுத்வா நிவத்தித்வா வட்³ட⁴கீனங் ஸந்திகங் க³தோ. வட்³ட⁴கினோ ‘‘இமங் ஹத்தி²போதகங் அம்ஹாகங் தா³துங் ஆக³தோ ப⁴விஸ்ஸதி ஏஸோ’’தி ஞத்வா ‘‘அம்ஹாகங் ஸந்திகே தயா கத்தப்³ப³கிச்சங் நத்தி², பிது ஸந்திகங்யேவ க³ச்சா²’’தி பஹிணிங்ஸு. ஹத்தி²னாகோ³ யாவததியங் அத்தனோ ஸந்திகங் ஆக³தம்பி புன வட்³ட⁴கீனங்யேவ ஸமீபங் பேஸேஸி. ததோ பட்டா²ய வட்³ட⁴கினோ ஹத்தி²போதகங் அத்தனோ ஸந்திகே கத்வா படிஜக்³க³ந்தி. போ⁴ஜனகாலே ஏகேகங் ப⁴த்தபிண்ட³ங் தெ³ந்தி, ப⁴த்தங் தஸ்ஸ யாவத³த்த²ங் அஹோஸி. ஸோ வட்³ட⁴கீஹி அந்தோக³ஹனே கொட்டிதங் த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரங் ஆஹரித்வா அங்க³ணட்டா²னே ராஸிங் கரோதி. ஏதேனேவ நியாமேன அஞ்ஞம்பி உபகாரகம்மங் கரோதி.
Hatthināgo gilānā vuṭṭhito cintesi – ‘‘ime mayhaṃ bahupakārā, ime mayā nissāya jīvitaṃ laddhaṃ, mayā imesaṃ kataññunā katavedinā bhavituṃ vaṭṭatī’’ti attano vasanaṭṭhānaṃ gantvā setaṃ gandhahatthipotakaṃ ānesi. Vaḍḍhakino hatthipotakaṃ disvā ‘‘amhākaṃ hatthī puttampi gahetvā āgato’’ti ativiya tuṭṭhacittā ahesuṃ. Hatthināgo cintesi – ‘‘mayi tiṭṭhante ‘kiṃ nu kho ayaṃ āgato’ti mama āgatakāraṇaṃ na jānissantī’’ti ṭhitaṭṭhānato pakkāmi. Hatthipotako pitu pacchato pacchato anupāyāsi. Hatthināgo tassa āgatabhāvaṃ ñatvā nivattanatthāya saddasaññaṃ adāsi. So pitu kathaṃ sutvā nivattitvā vaḍḍhakīnaṃ santikaṃ gato. Vaḍḍhakino ‘‘imaṃ hatthipotakaṃ amhākaṃ dātuṃ āgato bhavissati eso’’ti ñatvā ‘‘amhākaṃ santike tayā kattabbakiccaṃ natthi, pitu santikaṃyeva gacchā’’ti pahiṇiṃsu. Hatthināgo yāvatatiyaṃ attano santikaṃ āgatampi puna vaḍḍhakīnaṃyeva samīpaṃ pesesi. Tato paṭṭhāya vaḍḍhakino hatthipotakaṃ attano santike katvā paṭijagganti. Bhojanakāle ekekaṃ bhattapiṇḍaṃ denti, bhattaṃ tassa yāvadatthaṃ ahosi. So vaḍḍhakīhi antogahane koṭṭitaṃ dabbasambhāraṃ āharitvā aṅgaṇaṭṭhāne rāsiṃ karoti. Eteneva niyāmena aññampi upakārakammaṃ karoti.
ஸத்தா² இமங் காரணங் ஆஹரித்வா புப்³பே³பி ஸாரிபுத்தஸ்ஸ கதஞ்ஞூகதவேதி³பா⁴வங் தீ³பேதி. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ ஹி ததா³ மஹாஹத்தீ² அஹோஸி, அட்டு²ப்பத்தியங் ஆக³தோ ஒஸ்ஸட்ட²வீரியோ பி⁴க்கு² ஹத்தி²போதகோ அஹோஸி. ஸங்யுத்தனிகாயங் பன பத்வா ஸகலங் ராத⁴ஸங்யுத்தங், த⁴ம்மபதே³ ச –
Satthā imaṃ kāraṇaṃ āharitvā pubbepi sāriputtassa kataññūkatavedibhāvaṃ dīpeti. Sāriputtatthero hi tadā mahāhatthī ahosi, aṭṭhuppattiyaṃ āgato ossaṭṭhavīriyo bhikkhu hatthipotako ahosi. Saṃyuttanikāyaṃ pana patvā sakalaṃ rādhasaṃyuttaṃ, dhammapade ca –
‘‘நிதீ⁴னங்வ பவத்தாரங், யங் பஸ்ஸே வஜ்ஜத³ஸ்ஸினங்;
‘‘Nidhīnaṃva pavattāraṃ, yaṃ passe vajjadassinaṃ;
நிக்³க³ய்ஹவாதி³ங் மேதா⁴விங், தாதி³ஸங் பண்டி³தங் ப⁴ஜே;
Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;
தாதி³ஸங் ப⁴ஜமானஸ்ஸ, ஸெய்யோ ஹோதி ந பாபியோ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 76) –
Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo’’ti. (dha. pa. 76) –
கா³தா² தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனா நாம. அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² படிபாடியா தே²ரே டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ராத⁴த்தே²ரங் படிபா⁴னெய்யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Gāthā therassa dhammadesanā nāma. Aparabhāge pana satthā paṭipāṭiyā there ṭhānantaresu ṭhapento rādhattheraṃ paṭibhāneyyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
மோக⁴ராஜத்தே²ரவத்து²
Mogharājattheravatthu
234. த்³வாத³ஸமே லூக²சீவரத⁴ரானந்தி லூக²சீவரங் தா⁴ரெந்தானங் மோக⁴ராஜா அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் ஹி தே²ரோ ஸத்த²லூக²ங் ஸுத்தலூக²ங் ரஜனலூக²ந்தி திவிதே⁴னபி லூகே²ன ஸமன்னாக³தங் பங்ஸுகூலங் தா⁴ரேஸி. தஸ்மா லூக²சீவரத⁴ரானங் அக்³கோ³ நாம ஜாதோ.
234. Dvādasame lūkhacīvaradharānanti lūkhacīvaraṃ dhārentānaṃ mogharājā aggoti dasseti. Ayaṃ hi thero satthalūkhaṃ suttalūkhaṃ rajanalūkhanti tividhenapi lūkhena samannāgataṃ paṃsukūlaṃ dhāresi. Tasmā lūkhacīvaradharānaṃ aggo nāma jāto.
தஸ்ஸ பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா நிப்³ப³த்தி, ததோ அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் லூக²சீவரத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ கட்ட²வாஹனநக³ரே அமச்சகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. அபரபா⁴கே³ வயப்பத்தோ கட்ட²வாஹனராஜானங் உபட்ட²ஹந்தோ அமச்சட்டா²னங் லபி⁴.
Tassa pañhakamme ayamanupubbikathā – ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā nibbatti, tato aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto kassapadasabalassa nibbattito puretarameva kaṭṭhavāhananagare amaccagehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Aparabhāge vayappatto kaṭṭhavāhanarājānaṃ upaṭṭhahanto amaccaṭṭhānaṃ labhi.
தஸ்மிங் காலே கஸ்ஸபத³ஸப³லோ லோகே உப்பஜ்ஜி. கட்ட²வாஹனராஜா ‘‘பு³த்³தோ⁴ கிர லோகே உப்பன்னோ’’தி ஸுத்வா தங் பக்கோஸாபெத்வா ஆஹ – ‘‘தாத, பு³த்³தோ⁴ கிர லோகே உப்பன்னோ, இமங் பச்சந்தனக³ரங் ஏகப்பஹாரேனேவ உபோ⁴ஹி அம்ஹேஹி துச்ச²ங் காதுங் ந ஸக்கா, த்வங் தாவ மஜ்ஜி²மதே³ஸங் க³ந்த்வா பு³த்³த⁴ஸ்ஸ உப்பன்னபா⁴வங் ஞத்வா த³ஸப³லங் இமங் நக³ரங் ஆனேஹீ’’தி புரிஸஸஹஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் பேஸேஸி. ஸோ அனுபுப்³பே³ன ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ தத்தே²வ பப்³ப³ஜித்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ஸமணத⁴ம்மங் அகாஸி. தேன ஸத்³தி⁴ங் க³தபுரிஸா பன ஸப்³பே³பி நிவத்தித்வா புன ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் ஆக³தா.
Tasmiṃ kāle kassapadasabalo loke uppajji. Kaṭṭhavāhanarājā ‘‘buddho kira loke uppanno’’ti sutvā taṃ pakkosāpetvā āha – ‘‘tāta, buddho kira loke uppanno, imaṃ paccantanagaraṃ ekappahāreneva ubhohi amhehi tucchaṃ kātuṃ na sakkā, tvaṃ tāva majjhimadesaṃ gantvā buddhassa uppannabhāvaṃ ñatvā dasabalaṃ imaṃ nagaraṃ ānehī’’ti purisasahassena saddhiṃ pesesi. So anupubbena satthu santikaṃ gantvā dhammakathaṃ sutvā paṭiladdhasaddho tattheva pabbajitvā vīsati vassasahassāni samaṇadhammaṃ akāsi. Tena saddhiṃ gatapurisā pana sabbepi nivattitvā puna rañño santikaṃ āgatā.
அயங் தே²ரோ பரிபுண்ணஸீலோ காலங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, மோக⁴ராஜமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. கட்ட²வாஹனராஜாபி கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அதி⁴காரகம்மங் கத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் ஸபரிவாரோ தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் த³ஸப³லஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ ஸாவத்தி²யங் புரோஹிதகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, பா³வரிமாணவோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸோ அபரேன ஸமயேன தயோ வேதே³ உக்³க³ண்ஹித்வா ஸோளஸன்னங் மாணவகஸஹஸ்ஸானங் ஸிப்பங் வாசெந்தோ சரதி. அத²ஸ்ஸ பஸேனதி³கோஸலரஞ்ஞோ காலே பிது அச்சயேன புரோஹிதட்டா²னங் அத³ங்ஸு. ததா³ அயம்பி மோக⁴ராஜமாணவோ பா³வரிப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ஸந்திகே ஸிப்பங் க³ண்ஹாதி.
Ayaṃ thero paripuṇṇasīlo kālaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ dasabalassa nibbattito puretarameva sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule paṭisandhiṃ gaṇhi, mogharājamāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. Kaṭṭhavāhanarājāpi kassapassa bhagavato adhikārakammaṃ katvā ekaṃ buddhantaraṃ saparivāro devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ dasabalassa nibbattito puretarameva sāvatthiyaṃ purohitagehe paṭisandhiṃ gaṇhi, bāvarimāṇavotissa nāmaṃ akaṃsu. So aparena samayena tayo vede uggaṇhitvā soḷasannaṃ māṇavakasahassānaṃ sippaṃ vācento carati. Athassa pasenadikosalarañño kāle pitu accayena purohitaṭṭhānaṃ adaṃsu. Tadā ayampi mogharājamāṇavo bāvaribrāhmaṇassa santike sippaṃ gaṇhāti.
அதே²கதி³வஸங் பா³வரிப்³ராஹ்மணோ ரஹோக³தோ அத்தனோ ஸிப்பே ஸாரங் ஓலோகெந்தோ ஸம்பராயிகங் ஸாரங் அதி³ஸ்வா ‘‘ஏகங் பப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா ஸம்பராயிகங் க³வேஸெஸ்ஸாமீ’’தி கோஸலராஜானங் உபஸங்கமித்வா அத்தனோ பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாபேஸி. ஸோ தேன அனுஞ்ஞாதோ ஸோளஸஹி மாணவகஸஹஸ்ஸேஹி பரிவுதோ பப்³ப³ஜ்ஜத்தா²ய நிக்க²மி. கோஸலராஜாபி தேன ஸத்³தி⁴ங்யேவ ஏகங் அமச்சங் கஹாபணஸஹஸ்ஸங் த³த்வா பேஸேஸி – ‘‘யஸ்மிங் டா²னே ஆசரியோ பப்³ப³ஜதி, தத்ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் க³ஹெத்வா தே³தா²’’தி. பா³வரிப்³ராஹ்மணோ பா²ஸுகட்டா²னங் ஓலோகெந்தோ மஜ்ஜி²மதே³ஸதோ படிக்கம்ம அஸ்ஸகரஞ்ஞோ ச முள்ஹகரஞ்ஞோ ச ஸீமந்தரே கோ³தா⁴வரிதீரே அத்தனோ வஸனட்டா²னங் காரேஸி.
Athekadivasaṃ bāvaribrāhmaṇo rahogato attano sippe sāraṃ olokento samparāyikaṃ sāraṃ adisvā ‘‘ekaṃ pabbajjaṃ pabbajitvā samparāyikaṃ gavesessāmī’’ti kosalarājānaṃ upasaṅkamitvā attano pabbajjaṃ anujānāpesi. So tena anuññāto soḷasahi māṇavakasahassehi parivuto pabbajjatthāya nikkhami. Kosalarājāpi tena saddhiṃyeva ekaṃ amaccaṃ kahāpaṇasahassaṃ datvā pesesi – ‘‘yasmiṃ ṭhāne ācariyo pabbajati, tatrassa vasanaṭṭhānaṃ gahetvā dethā’’ti. Bāvaribrāhmaṇo phāsukaṭṭhānaṃ olokento majjhimadesato paṭikkamma assakarañño ca muḷhakarañño ca sīmantare godhāvaritīre attano vasanaṭṭhānaṃ kāresi.
அதே²கோ புரிஸோ ஜடிலானங் த³ஸ்ஸனாய க³தோ தேஸங் ஸந்தகே பூ⁴மிட்டா²னே தேஹி அனுஞ்ஞாதோ அத்தனோ வஸனட்டா²னங் அகாஸி. தேன கதங் தி³ஸ்வா அபரங் குலஸதங் கே³ஹஸதங் காரேஸி. தே ஸப்³பே³பி ஸன்னிபதித்வா ‘‘மயங் அய்யானங் ஸந்தகே பூ⁴மிபா⁴கே³ வஸாம, முதா⁴ வஸிதுங் ந காரணங், ஸுக²வாஸங் வோ த³ஸ்ஸாமா’’தி ஏகேகோ ஏகேகங் கஹாபணங் பா³வரிப்³ராஹ்மணஸ்ஸ வஸனட்டா²னே ட²பேஸி. ஸப்³பே³ஹிபி ஆப⁴தகஹாபணா ஸதஸஹஸ்ஸமத்தா அஹேஸுங். பா³வரிப்³ராஹ்மணோ ‘‘கிமத்த²ங் ஏதே ஆப⁴தா’’தி ஆஹ. ஸுக²வாஸதா³னத்தா²ய, ப⁴ந்தேதி. ஸசாஹங் ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணேன அத்தி²கோ அஸ்ஸங், அஹங் மஹந்தங் த⁴னராஸிங் பஹாய ந பப்³ப³ஜெய்யங். தும்ஹாகங் கஹாபணே க³ண்ஹித்வா க³ச்ச²தா²தி. அம்ஹேஹி அய்யஸ்ஸ பரிச்சத்தங் ந புன க³ண்ஹாம, அனுஸங்வச்ச²ரங் பன ஏதேனேவ நியாமேன ஆஹரிஸ்ஸாம, இமே க³ஹெத்வா அய்யோ தா³னங் தே³தூதி. ப்³ராஹ்மணோ அதி⁴வாஸெத்வா கபணத்³தி⁴கவணிப்³ப³கயாசகானங் தா³னமுகே² நிய்யாதேஸி. தஸ்ஸ அபராபரங் தா³யகபா⁴வோ ஸகலஜம்பு³தீ³பே பஞ்ஞாயித்த².
Atheko puriso jaṭilānaṃ dassanāya gato tesaṃ santake bhūmiṭṭhāne tehi anuññāto attano vasanaṭṭhānaṃ akāsi. Tena kataṃ disvā aparaṃ kulasataṃ gehasataṃ kāresi. Te sabbepi sannipatitvā ‘‘mayaṃ ayyānaṃ santake bhūmibhāge vasāma, mudhā vasituṃ na kāraṇaṃ, sukhavāsaṃ vo dassāmā’’ti ekeko ekekaṃ kahāpaṇaṃ bāvaribrāhmaṇassa vasanaṭṭhāne ṭhapesi. Sabbehipi ābhatakahāpaṇā satasahassamattā ahesuṃ. Bāvaribrāhmaṇo ‘‘kimatthaṃ ete ābhatā’’ti āha. Sukhavāsadānatthāya, bhanteti. Sacāhaṃ hiraññasuvaṇṇena atthiko assaṃ, ahaṃ mahantaṃ dhanarāsiṃ pahāya na pabbajeyyaṃ. Tumhākaṃ kahāpaṇe gaṇhitvā gacchathāti. Amhehi ayyassa pariccattaṃ na puna gaṇhāma, anusaṃvaccharaṃ pana eteneva niyāmena āharissāma, ime gahetvā ayyo dānaṃ detūti. Brāhmaṇo adhivāsetvā kapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ dānamukhe niyyātesi. Tassa aparāparaṃ dāyakabhāvo sakalajambudīpe paññāyittha.
ததோ காலிங்க³ரட்டே² து³ன்னிவிட்டே² நாம கா³மே ஜூஜகப்³ராஹ்மணஸ்ஸ வங்ஸே ஜாதப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணீ உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய ப்³ராஹ்மணங் சோதே³தி – ‘‘பா³வரீ, கிர தா³னங் தே³தி, க³ந்த்வா ததோ ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணங் ஆஹரா’’தி. ஸோ தாய சோதி³யமானோ ஸண்டா²துங் அஸக்கொந்தோ பா³வரிஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ச்ச²மானோ பா³வரிம்ஹி தா³னங் த³த்வா பண்ணஸாலங் பவிஸித்வா நிபஜ்ஜித்வா தா³னங் அனுஸ்ஸரமானே க³தோ. க³ந்த்வா ச ‘‘தா³னங் மே, ப்³ராஹ்மண, தே³ஹி, தா³னங் மே, ப்³ராஹ்மண, தே³ஹீ’’தி ஆஹ. அகாலே த்வங், ப்³ராஹ்மண, ஆக³தோ, ஸம்பத்தயாசகானங் மே தி³ன்னங், இதா³னி கஹாபணங் நத்தீ²தி. ந மய்ஹங், ப்³ராஹ்மண, ப³ஹூஹி கஹாபணேஹி அத்தோ², தவ எத்தகங் தா³னங் த³த³ந்தஸ்ஸ ந ஸக்கா கஹாபணேஹி வினா ப⁴விதுங், மய்ஹங் பஞ்ச கஹாபணஸதானி தே³ஹீதி. ப்³ராஹ்மண, பஞ்சபி ஸதானி நத்தி², புன தா³னகாலே ஸம்பத்தே லபி⁴ஸ்ஸஸீதி. கிங் பனாஹங் தவ தா³னகாலே ஆக³மிஸ்ஸாமீதி? பா³வரிப்³ராஹ்மணஸ்ஸ பண்ணஸாலத்³வாரே வாலுகங் தூ²பங் கத்வா ஸமந்ததோ ரத்தவண்ணானி புப்பா²னி விகிரித்வா மந்தங் ஜப்பெந்தோ விய ஒட்டே² சாலெத்வா சாலெத்வா ‘‘முத்³தா⁴ ப²லது ஸத்ததா⁴’’தி வத³தி.
Tato kāliṅgaraṭṭhe dunniviṭṭhe nāma gāme jūjakabrāhmaṇassa vaṃse jātabrāhmaṇassa brāhmaṇī uṭṭhāya samuṭṭhāya brāhmaṇaṃ codeti – ‘‘bāvarī, kira dānaṃ deti, gantvā tato hiraññasuvaṇṇaṃ āharā’’ti. So tāya codiyamāno saṇṭhātuṃ asakkonto bāvarissa santikaṃ gacchamāno bāvarimhi dānaṃ datvā paṇṇasālaṃ pavisitvā nipajjitvā dānaṃ anussaramāne gato. Gantvā ca ‘‘dānaṃ me, brāhmaṇa, dehi, dānaṃ me, brāhmaṇa, dehī’’ti āha. Akāle tvaṃ, brāhmaṇa, āgato, sampattayācakānaṃ me dinnaṃ, idāni kahāpaṇaṃ natthīti. Na mayhaṃ, brāhmaṇa, bahūhi kahāpaṇehi attho, tava ettakaṃ dānaṃ dadantassa na sakkā kahāpaṇehi vinā bhavituṃ, mayhaṃ pañca kahāpaṇasatāni dehīti. Brāhmaṇa, pañcapi satāni natthi, puna dānakāle sampatte labhissasīti. Kiṃ panāhaṃ tava dānakāle āgamissāmīti? Bāvaribrāhmaṇassa paṇṇasāladvāre vālukaṃ thūpaṃ katvā samantato rattavaṇṇāni pupphāni vikiritvā mantaṃ jappento viya oṭṭhe cāletvā cāletvā ‘‘muddhā phalatu sattadhā’’ti vadati.
பா³வரிப்³ராஹ்மணோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் மஹாதபோ தபசாரங் க³ண்ஹித்வா சரணப்³ராஹ்மணகோ மய்ஹங் ஸத்ததி³வஸமத்த²கே ‘ஸத்ததா⁴ முத்³தா⁴ பா²லதூ’தி வத³தி, மய்ஹஞ்ச இமஸ்ஸ தா³தப்³பா³னி பஞ்ச கஹாபணஸதானி நத்தி², ஏகங்ஸேன மங் ஏஸ கா⁴தெஸ்ஸதீ’’தி. ஏவங் தஸ்மிங் ஸோகஸல்லஸமப்பிதே நிபன்னே ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே அனந்தரத்தபா⁴வே பா³வரிஸ்ஸ மாதா தே³வதா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. ஸா புத்தஸ்ஸ ஸோகஸல்லஸமப்பிதபா⁴வங் தி³ஸ்வா ஆக³ந்த்வா ஆஹ – ‘‘தாத , ஏஸ முத்³த⁴ங் வா முத்³த⁴பா²லனங் வா ந ஜானாதி, த்வம்பி லோகே பு³த்³தா⁴னங் உப்பன்னபா⁴வங் ந ஜானாஸி. ஸசே தே ஸங்ஸயோ அத்தி², ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா புச்ச², ஸோ தே ஏதங் காரணங் கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி. ப்³ராஹ்மணோ தே³வதாய கத²ங் ஸுதகாலதோ பட்டா²ய அஸ்ஸாஸங் லபி⁴த்வா புனதி³வஸே உட்டி²தே அருணே ஸப்³பே³வ அந்தேவாஸிகே பக்கோஸித்வா, ‘‘தாதா, பு³த்³தோ⁴ கிர லோகே உப்பன்னோ, தும்ஹே ஸீக⁴ங் க³ந்த்வா ‘பு³த்³தோ⁴ வா நோ வா’தி ஞத்வா ஆக³ந்த்வா மய்ஹங் ஆரோசேத², அஹங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³மிஸ்ஸாமி. அபிச கோ² பன மய்ஹங் மஹல்லகபா⁴வேன ஜீவிதந்தராயோ து³ஜ்ஜானோ, தும்ஹே தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா இமினா ச இமினா ச நியாமேன பஞ்ஹே புச்ச²தா²’’தி முத்³த⁴பா²லனபஞ்ஹங் நாம அபி⁴ஸங்க²ரித்வா அதா³ஸி.
Bāvaribrāhmaṇo cintesi – ‘‘ayaṃ mahātapo tapacāraṃ gaṇhitvā caraṇabrāhmaṇako mayhaṃ sattadivasamatthake ‘sattadhā muddhā phālatū’ti vadati, mayhañca imassa dātabbāni pañca kahāpaṇasatāni natthi, ekaṃsena maṃ esa ghātessatī’’ti. Evaṃ tasmiṃ sokasallasamappite nipanne rattibhāgasamanantare anantarattabhāve bāvarissa mātā devatā hutvā nibbatti. Sā puttassa sokasallasamappitabhāvaṃ disvā āgantvā āha – ‘‘tāta , esa muddhaṃ vā muddhaphālanaṃ vā na jānāti, tvampi loke buddhānaṃ uppannabhāvaṃ na jānāsi. Sace te saṃsayo atthi, satthu santikaṃ gantvā puccha, so te etaṃ kāraṇaṃ kathessatī’’ti. Brāhmaṇo devatāya kathaṃ sutakālato paṭṭhāya assāsaṃ labhitvā punadivase uṭṭhite aruṇe sabbeva antevāsike pakkositvā, ‘‘tātā, buddho kira loke uppanno, tumhe sīghaṃ gantvā ‘buddho vā no vā’ti ñatvā āgantvā mayhaṃ ārocetha, ahaṃ satthu santikaṃ gamissāmi. Apica kho pana mayhaṃ mahallakabhāvena jīvitantarāyo dujjāno, tumhe tassa santikaṃ gantvā iminā ca iminā ca niyāmena pañhe pucchathā’’ti muddhaphālanapañhaṃ nāma abhisaṅkharitvā adāsi.
ததோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸப்³பே³ இமே மாணவா பண்டி³தா, ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா அத்தனோ கிச்சே மத்த²கங் பத்தே புன மய்ஹங் ஸந்திகங் ஆக³ச்செ²ய்யுங் வா நோ வா’’தி. அத² அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யஸ்ஸ அஜிதமாணவஸ்ஸ நாம ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி – ‘‘த்வங் பன ஏகந்தேனேவ மம ஸந்திகங் ஆக³ந்துங் அரஹஸி, தயா படிலத்³த⁴கு³ணங் ஆக³ந்த்வா மய்ஹங் கதெ²ய்யாஸீ’’தி. அத² தே ஸோளஸஸஹஸ்ஸஜடிலா அஜிதமாணவங் ஜெட்ட²கங் கத்வா ஸோளஸஹி ஜெட்ட²ந்தேவாஸிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் ‘‘ஸத்தா²ரங் பஞ்ஹங் புச்சி²ஸ்ஸாமா’’தி சாரிகங் சரந்தா க³தக³தட்டா²னே, ‘‘அய்யா, கஹங் க³ச்ச²த², கஹங் க³ச்ச²தா²’’தி புச்சி²தா ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் பஞ்ஹங் புச்சி²துங் க³ச்சா²மா’’தி கோடிதோ பட்டா²ய பரிஸங் ஸங்கட்³ட⁴ந்தா அனேகயோஜனஸதங் மக்³க³ங் க³தா. ஸத்தா² ‘‘தேஸங் ஆக³மனதி³வஸே அஞ்ஞஸ்ஸ ஓகாஸோ ந ப⁴விஸ்ஸதி, இத³ங் இமிஸ்ஸா பரிஸாய அனுச்ச²விகட்டா²ன’’ந்தி க³ந்த்வா பாஸாணசேதியே பிட்டி²பாஸாணே நிஸீதி³. ஸோ அஜிதமாணவோபி ஸபரிஸோ தங் பிட்டி²பாஸாணங் ஆருய்ஹ ஸத்து² ஸரீரஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் புரிஸோ இமஸ்மிங் லோகே விவடச்ச²தோ³ பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அத்தனோ ஆசரியேன பஹிதே பஞ்ஹே மனஸா புச்ச²ந்தோவ க³தோ.
Tato cintesi – ‘‘sabbe ime māṇavā paṇḍitā, satthu dhammakathaṃ sutvā attano kicce matthakaṃ patte puna mayhaṃ santikaṃ āgaccheyyuṃ vā no vā’’ti. Atha attano bhāgineyyassa ajitamāṇavassa nāma saññaṃ adāsi – ‘‘tvaṃ pana ekanteneva mama santikaṃ āgantuṃ arahasi, tayā paṭiladdhaguṇaṃ āgantvā mayhaṃ katheyyāsī’’ti. Atha te soḷasasahassajaṭilā ajitamāṇavaṃ jeṭṭhakaṃ katvā soḷasahi jeṭṭhantevāsikehi saddhiṃ ‘‘satthāraṃ pañhaṃ pucchissāmā’’ti cārikaṃ carantā gatagataṭṭhāne, ‘‘ayyā, kahaṃ gacchatha, kahaṃ gacchathā’’ti pucchitā ‘‘dasabalassa santikaṃ pañhaṃ pucchituṃ gacchāmā’’ti koṭito paṭṭhāya parisaṃ saṃkaḍḍhantā anekayojanasataṃ maggaṃ gatā. Satthā ‘‘tesaṃ āgamanadivase aññassa okāso na bhavissati, idaṃ imissā parisāya anucchavikaṭṭhāna’’nti gantvā pāsāṇacetiye piṭṭhipāsāṇe nisīdi. So ajitamāṇavopi sapariso taṃ piṭṭhipāsāṇaṃ āruyha satthu sarīrasampattiṃ disvā ‘‘ayaṃ puriso imasmiṃ loke vivaṭacchado buddho bhavissatī’’ti attano ācariyena pahite pañhe manasā pucchantova gato.
தங்தி³வஸங் தஸ்மிங் டா²னே ஸம்பத்தபரிஸா த்³வாத³ஸயோஜனிகா அஹோஸி. தேஸங் ஸோளஸன்னங் அந்தேவாஸிகானங் அந்தரே மோக⁴ராஜமாணவோ ‘‘அஹங் ஸப்³பே³ஹி பண்டி³ததரோ’’தி மானத்த²த்³தோ⁴, தஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அயங் அஜிதமாணவோ ஸப்³பே³ஸங் ஜெட்ட²கோ, ஏதஸ்ஸ பட²மதரங் மம பஞ்ஹங் புச்சி²துங் ந யுத்த’’ந்தி . தஸ்ஸ லஜ்ஜாயந்தோ பட²மதரங் பஞ்ஹங் அபுச்சி²த்வா தேன புச்சி²தே து³தியோ ஹுத்வா ஸத்தா²ரங் பஞ்ஹங் புச்சி². ஸத்தா² ‘‘மானத்த²த்³தோ⁴ மோக⁴ராஜமாணவா, ந தாவஸ்ஸ ஞாணங் பரிபாகங் க³ச்ச²தி, அஸ்ஸ மானங் நிவாரிதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா ஆஹ – ‘‘திட்ட² த்வங், மோக⁴ராஜ, அஞ்ஞே தாவ பஞ்ஹே புச்ச²ந்தூ’’தி. ஸோ ஸத்து² ஸந்திகா அபஸாத³ங் லபி⁴த்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் எத்தகங் காலங் மயா பண்டி³ததரோ நாம நத்தீ²தி விசராமி, பு³த்³தா⁴ ச நாம அஜானித்வா ந கதெ²ந்தி. ஸத்தா²ரா மம புச்சா²ய தோ³ஸோ தி³ட்டோ² ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி துண்ஹீ அஹோஸி. ஸோ அட்ட²ஹி ஜனேஹி படிபாடியா பஞ்ஹே புச்சி²தே அதி⁴வாஸேதுங் அஸக்கொந்தோ நவமோ ஹுத்வா புன உட்டா²ஸி. புனபி நங் ஸத்தா² அபஸாதே³ஸி.
Taṃdivasaṃ tasmiṃ ṭhāne sampattaparisā dvādasayojanikā ahosi. Tesaṃ soḷasannaṃ antevāsikānaṃ antare mogharājamāṇavo ‘‘ahaṃ sabbehi paṇḍitataro’’ti mānatthaddho, tassa etadahosi – ‘‘ayaṃ ajitamāṇavo sabbesaṃ jeṭṭhako, etassa paṭhamataraṃ mama pañhaṃ pucchituṃ na yutta’’nti . Tassa lajjāyanto paṭhamataraṃ pañhaṃ apucchitvā tena pucchite dutiyo hutvā satthāraṃ pañhaṃ pucchi. Satthā ‘‘mānatthaddho mogharājamāṇavā, na tāvassa ñāṇaṃ paripākaṃ gacchati, assa mānaṃ nivārituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā āha – ‘‘tiṭṭha tvaṃ, mogharāja, aññe tāva pañhe pucchantū’’ti. So satthu santikā apasādaṃ labhitvā cintesi – ‘‘ahaṃ ettakaṃ kālaṃ mayā paṇḍitataro nāma natthīti vicarāmi, buddhā ca nāma ajānitvā na kathenti. Satthārā mama pucchāya doso diṭṭho bhavissatī’’ti tuṇhī ahosi. So aṭṭhahi janehi paṭipāṭiyā pañhe pucchite adhivāsetuṃ asakkonto navamo hutvā puna uṭṭhāsi. Punapi naṃ satthā apasādesi.
ஸோ புனபி துண்ஹீ ஹுத்வா ‘‘ஸங்க⁴னவகோ தா³னி ப⁴விதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமீ’’தி பஞ்சத³ஸமோ ஹுத்வா பஞ்ஹங் புச்சி². அத² ஸத்தா² ஞாணஸ்ஸ பரிபாகபா⁴வங் ஞத்வா பஞ்ஹங் கதே²ஸி. ஸோ தே³ஸனாபரியோஸானே அத்தனோ பரிவாரேன ஜடிலஸஹஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் அரஹத்தங் பாபுணி. இமினாவ நியாமேன ஸேஸானிபி பன்னரஸ ஜடிலஸஹஸ்ஸானி அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ஸப்³பே³பி இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரா ஏஹிபி⁴க்கூ²வ அஹேஸுங். ஸேஸஜனா பன ந கதி²யந்தி. அயங் மோக⁴ராஜத்தே²ரோ ததோ பட்டா²ய தீஹி லூகே²ஹி ஸமன்னாக³தங் சீவரங் தா⁴ரேதி. ஏவங் பாராயனே (ஸு॰ நி॰ 982 ஆத³யோ) வத்து² ஸமுட்டி²தங். ஸத்தா² பன அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸின்னோ தே²ரே படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ மோக⁴ராஜத்தே²ரங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே லூக²சீவரத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தோ ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் லூக²சீவரத⁴ரானங் யதி³த³ங் மோக⁴ராஜா’’தி ஆஹ.
So punapi tuṇhī hutvā ‘‘saṅghanavako dāni bhavituṃ na sakkhissāmī’’ti pañcadasamo hutvā pañhaṃ pucchi. Atha satthā ñāṇassa paripākabhāvaṃ ñatvā pañhaṃ kathesi. So desanāpariyosāne attano parivārena jaṭilasahassena saddhiṃ arahattaṃ pāpuṇi. Imināva niyāmena sesānipi pannarasa jaṭilasahassāni arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Sabbepi iddhimayapattacīvaradharā ehibhikkhūva ahesuṃ. Sesajanā pana na kathiyanti. Ayaṃ mogharājatthero tato paṭṭhāya tīhi lūkhehi samannāgataṃ cīvaraṃ dhāreti. Evaṃ pārāyane (su. ni. 982 ādayo) vatthu samuṭṭhitaṃ. Satthā pana aparabhāge jetavane nisinno there paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento mogharājattheraṃ imasmiṃ sāsane lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapento ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ lūkhacīvaradharānaṃ yadidaṃ mogharājā’’ti āha.
சதுத்த²வக்³க³வண்ணனா.
Catutthavaggavaṇṇanā.
ஏகசத்தாலீஸஸுத்தமத்தாய தே²ரபாளியா வண்ணனா நிட்டி²தா.
Ekacattālīsasuttamattāya therapāḷiyā vaṇṇanā niṭṭhitā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 5. பஞ்சமஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 5. Pañcamaetadaggavaggo
மஹாபஜாபதிகோ³தமீதே²ரீவத்து²
Mahāpajāpatigotamītherīvatthu
235. தே²ரிபாளியா பட²மே யதி³த³ங் மஹாபஜாபதிகோ³தமீதி மஹாபஜாபதிகோ³தமீ தே²ரீ ரத்தஞ்ஞூனங் அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி.
235. Theripāḷiyā paṭhame yadidaṃ mahāpajāpatigotamīti mahāpajāpatigotamī therī rattaññūnaṃ aggāti dasseti.
தஸ்ஸா பஞ்ஹகம்மே பன அயமனுபுப்³பி³கதா² – அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அபரேன ஸமயேன ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் ரத்தஞ்ஞூனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா யாவஜீவங் தா³னங் த³த்வா ஸீலங் ரக்கி²த்வா ததோ சுதோ தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா பன ஏகஸ்மிங் பு³த்³த⁴ந்தரே தே³வலோகதோ சவித்வா பா³ராணஸியங் பஞ்சன்னங் தா³ஸிஸதானங் ஜெட்ட²கதா³ஸீ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. அத² வஸ்ஸூபனாயிகஸமயே பஞ்ச பச்சேகபு³த்³தா⁴ நந்த³மூலகபப்³பா⁴ரதோ இஸிபதனே ஓதரித்வா நக³ரே பிண்டா³ய சரித்வா இஸிபதனமேவ க³ந்த்வா ‘‘வஸ்ஸூபனாயிககுடியா அத்தா²ய ஹத்த²கம்மங் யாசிஸ்ஸாமா’’தி சிந்தேஸுங். கஸ்மா? வஸ்ஸங் உபக³ச்ச²ந்தேன ஹி நாலகபடிபத³ங் படிபன்னேனாபி பஞ்சன்னங் ச²த³னானங் அஞ்ஞதரேன ச²த³னேன ச²ன்னே ஸத்³வாரப³த்³தே⁴ ஸேனாஸனே உபக³ந்தப்³ப³ங். வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, அஸேனாஸனிகேன வஸ்ஸங் உபக³ந்தப்³ப³ங், யோ உபக³ச்செ²ய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (மஹாவ॰ 204). தஸ்மா வஸ்ஸகாலே உபகட்டே² ஸசே ஸேனாஸனங் லப⁴தி, இச்சேதங் குஸலங். நோ சே லப⁴தி, ஹத்த²கம்மங் பரியேஸித்வாபி காதப்³ப³ங். ஹத்த²கம்மங் அலப⁴ந்தேன ஸாமம்பி காதப்³ப³ங், ந த்வேவ அஸேனாஸனிகேன வஸ்ஸங் உபக³ந்தப்³ப³ங். அயமனுத⁴ம்மதா. தஸ்மா தே பச்சேகபு³த்³தா⁴ ‘‘ஹத்த²கம்மங் யாசிஸ்ஸாமா’’தி சீவரங் பாருபித்வா ஸாயன்ஹஸமயே நக³ரங் பவிஸித்வா ஸெட்டி²ஸ்ஸ க⁴ரத்³வாரே அட்ட²ங்ஸு. ஜெட்ட²கதா³ஸீ குடங் க³ஹெத்வா உத³கதித்த²ங் க³ச்ச²ந்தீ பச்சேகபு³த்³தே⁴ நக³ரங் பவிஸந்தே அத்³த³ஸ. ஸெட்டி² தேஸங் ஆக³தகாரணங் ஸுத்வா ‘‘அம்ஹாகங் ஓகாஸோ நத்தி², க³ச்ச²ந்தூ’’தி ஆஹ.
Tassā pañhakamme pana ayamanupubbikathā – ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā aparena samayena satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ rattaññūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā yāvajīvaṃ dānaṃ datvā sīlaṃ rakkhitvā tato cuto devaloke nibbattitvā pana ekasmiṃ buddhantare devalokato cavitvā bārāṇasiyaṃ pañcannaṃ dāsisatānaṃ jeṭṭhakadāsī hutvā nibbatti. Atha vassūpanāyikasamaye pañca paccekabuddhā nandamūlakapabbhārato isipatane otaritvā nagare piṇḍāya caritvā isipatanameva gantvā ‘‘vassūpanāyikakuṭiyā atthāya hatthakammaṃ yācissāmā’’ti cintesuṃ. Kasmā? Vassaṃ upagacchantena hi nālakapaṭipadaṃ paṭipannenāpi pañcannaṃ chadanānaṃ aññatarena chadanena channe sadvārabaddhe senāsane upagantabbaṃ. Vuttañhetaṃ ‘‘na, bhikkhave, asenāsanikena vassaṃ upagantabbaṃ, yo upagaccheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 204). Tasmā vassakāle upakaṭṭhe sace senāsanaṃ labhati, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhati, hatthakammaṃ pariyesitvāpi kātabbaṃ. Hatthakammaṃ alabhantena sāmampi kātabbaṃ, na tveva asenāsanikena vassaṃ upagantabbaṃ. Ayamanudhammatā. Tasmā te paccekabuddhā ‘‘hatthakammaṃ yācissāmā’’ti cīvaraṃ pārupitvā sāyanhasamaye nagaraṃ pavisitvā seṭṭhissa gharadvāre aṭṭhaṃsu. Jeṭṭhakadāsī kuṭaṃ gahetvā udakatitthaṃ gacchantī paccekabuddhe nagaraṃ pavisante addasa. Seṭṭhi tesaṃ āgatakāraṇaṃ sutvā ‘‘amhākaṃ okāso natthi, gacchantū’’ti āha.
அத² தே நக³ரா நிக்க²ந்தே ஜெட்ட²கதா³ஸீ குடங் க³ஹெத்வா பவிஸந்தீ தி³ஸ்வா குடங் ஓதாரெத்வா வந்தி³த்வா ஓனமித்வா முக²ங் உக்கி²பித்வா, ‘‘அய்யா, நக³ரங் பவிட்ட²மத்தாவ நிக்க²ந்தா, கிங் நு கோ²’’தி புச்சி². வஸ்ஸூபனாயிககுடியா ஹத்த²கம்மங் யாசிதுங் ஆக³தம்ஹாதி. லத்³த⁴ங், ப⁴ந்தேதி? ந லத்³த⁴ங் உபாஸிகேதி. கிங் பனேஸா குடி இஸ்ஸரேஹேவ காதப்³பா³, உதா³ஹு து³க்³க³தேஹிபி ஸக்கா காதுந்தி? யேன கேனசி ஸக்கா காதுந்தி. ஸாது⁴, ப⁴ந்தே, மயங் கரிஸ்ஸாம, ஸ்வே மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதா²தி நிமந்தெத்வா புன குடங் க³ஹெத்வா ஆக³மனதித்த²மக்³கே³ ட²த்வா ஆக³தாக³தா அவஸேஸதா³ஸியோ ‘‘எத்தே²வ ஹோதா²’’தி வத்வா ஸப்³பா³ஸங் ஆக³தகாலே ஆஹ – ‘‘அம்மா, கிங் நிச்சமேவ பரஸ்ஸ தா³ஸிகம்மங் கரிஸ்ஸத², உதா³ஹு தா³ஸிபா⁴வதோ முச்சிதுங் இச்ச²தா²’’தி. அஜ்ஜேவ முச்சிதுங் இச்சா²ம, அய்யேதி. யதி³ ஏவங், மயா பச்சேகபு³த்³தா⁴ ஹத்த²கம்மங் அலப⁴ந்தா ஸ்வாதனாய நிமந்திதா, தும்ஹாகங் ஸாமிகேஹி ஏகதி³வஸங் ஹத்த²கம்மங் தா³பேதா²தி. தா ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா ஸாயங் அடவிதோ ஆக³தகாலே ஸாமிகானங் ஆரோசேஸுங். தே ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஜெட்ட²கதா³ஸஸ்ஸ கே³ஹத்³வாரே ஸன்னிபதிங்ஸு.
Atha te nagarā nikkhante jeṭṭhakadāsī kuṭaṃ gahetvā pavisantī disvā kuṭaṃ otāretvā vanditvā onamitvā mukhaṃ ukkhipitvā, ‘‘ayyā, nagaraṃ paviṭṭhamattāva nikkhantā, kiṃ nu kho’’ti pucchi. Vassūpanāyikakuṭiyā hatthakammaṃ yācituṃ āgatamhāti. Laddhaṃ, bhanteti? Na laddhaṃ upāsiketi. Kiṃ panesā kuṭi issareheva kātabbā, udāhu duggatehipi sakkā kātunti? Yena kenaci sakkā kātunti. Sādhu, bhante, mayaṃ karissāma, sve mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhathāti nimantetvā puna kuṭaṃ gahetvā āgamanatitthamagge ṭhatvā āgatāgatā avasesadāsiyo ‘‘ettheva hothā’’ti vatvā sabbāsaṃ āgatakāle āha – ‘‘ammā, kiṃ niccameva parassa dāsikammaṃ karissatha, udāhu dāsibhāvato muccituṃ icchathā’’ti. Ajjeva muccituṃ icchāma, ayyeti. Yadi evaṃ, mayā paccekabuddhā hatthakammaṃ alabhantā svātanāya nimantitā, tumhākaṃ sāmikehi ekadivasaṃ hatthakammaṃ dāpethāti. Tā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā sāyaṃ aṭavito āgatakāle sāmikānaṃ ārocesuṃ. Te ‘‘sādhū’’ti jeṭṭhakadāsassa gehadvāre sannipatiṃsu.
அத² நே ஜெட்ட²கதா³ஸீ ‘‘ஸ்வே, தாதா, பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ஹத்த²கம்மங் தே³தா²’’தி ஆனிஸங்ஸங் ஆசிக்கி²த்வா யேபி ந காதுகாமா, தே கா³ள்ஹேன ஓவாதே³ன தஜ்ஜெத்வா ஸப்³பே³பி ஸம்படிச்சா²பேஸி. ஸா புனதி³வஸே பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ப⁴த்தங் த³த்வா ஸப்³பே³ஸங் தா³ஸபுத்தானங் ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. தே தாவதே³வ அரஞ்ஞங் பவிஸித்வா த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரே ஸமோதா⁴னெத்வா ஸதங் ஸதங் ஹுத்வா ஏகேகங் குடிங் சங்கமனாதி³பரிவாரங் கத்வா மஞ்சபீட²பானீய-பரிபோ⁴ஜனீயாதீ³னி ட²பெத்வா பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் தேமாஸங் தத்தே²வ வஸனத்தா²ய படிஞ்ஞங் காரெத்வா வாரபி⁴க்க²ங் பட்ட²பேஸுங். யா அத்தனோ வாரதி³வஸே ந ஸக்கோதி, தஸ்ஸா ஜெட்ட²கதா³ஸீ ஸககே³ஹதோ நீஹரித்வா தே³தி. ஏவங் தேமாஸங் படிஜக்³கி³த்வா ஜெட்ட²கதா³ஸீ ஏகேகங் தா³ஸிங் ஏகேகங் ஸாடகங் ஸஜ்ஜாபேஸி, பஞ்ச தூ²லஸாடகஸதானி அஹேஸுங். தானி பரிவத்தாபெத்வா பஞ்சன்னங் பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் திசீவரானி கத்வா அதா³ஸி. பச்சேகபு³த்³தா⁴ தாஸங் பஸ்ஸந்தீனங்யேவ ஆகாஸேன க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தங் அக³மங்ஸு.
Atha ne jeṭṭhakadāsī ‘‘sve, tātā, paccekabuddhānaṃ hatthakammaṃ dethā’’ti ānisaṃsaṃ ācikkhitvā yepi na kātukāmā, te gāḷhena ovādena tajjetvā sabbepi sampaṭicchāpesi. Sā punadivase paccekabuddhānaṃ bhattaṃ datvā sabbesaṃ dāsaputtānaṃ saññaṃ adāsi. Te tāvadeva araññaṃ pavisitvā dabbasambhāre samodhānetvā sataṃ sataṃ hutvā ekekaṃ kuṭiṃ caṅkamanādiparivāraṃ katvā mañcapīṭhapānīya-paribhojanīyādīni ṭhapetvā paccekabuddhānaṃ temāsaṃ tattheva vasanatthāya paṭiññaṃ kāretvā vārabhikkhaṃ paṭṭhapesuṃ. Yā attano vāradivase na sakkoti, tassā jeṭṭhakadāsī sakagehato nīharitvā deti. Evaṃ temāsaṃ paṭijaggitvā jeṭṭhakadāsī ekekaṃ dāsiṃ ekekaṃ sāṭakaṃ sajjāpesi, pañca thūlasāṭakasatāni ahesuṃ. Tāni parivattāpetvā pañcannaṃ paccekabuddhānaṃ ticīvarāni katvā adāsi. Paccekabuddhā tāsaṃ passantīnaṃyeva ākāsena gandhamādanapabbataṃ agamaṃsu.
தாபி ஸப்³பா³ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்திங்ஸு. தாஸு ஜெட்டி²கா ததோ சவித்வா பா³ராணஸியா அவிதூ³ரே பேஸகாரகா³மே பேஸகாரஜெட்ட²கஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி. அதே²கதி³வஸங் பது³மவதியா புத்தா பஞ்சஸதா பச்சேகபு³த்³தா⁴ பா³ராணஸிரஞ்ஞா நிமந்திதா ராஜத்³வாரங் ஆக³ந்த்வா கஞ்சி ஓலோகெந்தம்பி அதி³ஸ்வா நிவத்தித்வா நக³ரத்³வாரேன நிக்க²மித்வா தங் பேஸகாரகா³மங் அக³மங்ஸு . ஸா இத்தீ² பச்சேகபு³த்³தே⁴ தி³ஸ்வா ஸம்பியாயமானா ஸப்³பே³ வந்தி³த்வா பி⁴க்க²ங் அதா³ஸி. தே ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா க³ந்த⁴மாத³னமேவ அக³மங்ஸு.
Tāpi sabbā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devaloke nibbattiṃsu. Tāsu jeṭṭhikā tato cavitvā bārāṇasiyā avidūre pesakāragāme pesakārajeṭṭhakassa gehe nibbatti. Athekadivasaṃ padumavatiyā puttā pañcasatā paccekabuddhā bārāṇasiraññā nimantitā rājadvāraṃ āgantvā kañci olokentampi adisvā nivattitvā nagaradvārena nikkhamitvā taṃ pesakāragāmaṃ agamaṃsu . Sā itthī paccekabuddhe disvā sampiyāyamānā sabbe vanditvā bhikkhaṃ adāsi. Te bhattakiccaṃ katvā gandhamādanameva agamaṃsu.
ஸாபி யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீ அம்ஹாகங் ஸத்து² நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ தே³வத³ஹனக³ரே மஹாஸுப்பபு³த்³த⁴ஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, கோ³தமீதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. மஹாமாயாய கனிட்ட²ப⁴கி³னீ ஹோதி. மந்தஜ்ஜா²யகா ப்³ராஹ்மணா லக்க²ணானி பரிக்³க³ண்ஹந்தா ‘‘இமாஸங் த்³வின்னம்பி குச்சி²யங் வஸிததா³ரகா சக்கவத்தினோ ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி ப்³யாகரிங்ஸு. ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா வயப்பத்தகாலே தா த்³வேபி மங்க³லங் கத்வா அத்தனோ க⁴ரங் ஆனேஸி. அபரபா⁴கே³ அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ துஸிதபுரா சவித்வா மஹாமாயாய தே³வியா குச்சி²யங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. மஹாமாயா தஸ்ஸ ஜாததி³வஸதோ ஸத்தமே தி³வஸே காலங் கத்வா துஸிதபுரே நிப்³ப³த்தி. ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா மஹாஸத்தஸ்ஸ மாதுச்ச²ங் மஹாபஜாபதிகோ³தமிங் அக்³க³மஹேஸிட்டா²னே ட²பேஸி. தஸ்மிங் காலே நந்த³குமாரோ ஜாதோ. அயங் மஹாபஜாபதி நந்த³குமாரங் தா⁴தீனங் த³த்வா ஸயங் போ³தி⁴ஸத்தங் பரிஹரி.
Sāpi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsarantī amhākaṃ satthu nibbattito puretarameva devadahanagare mahāsuppabuddhassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi, gotamītissā nāmaṃ akaṃsu. Mahāmāyāya kaniṭṭhabhaginī hoti. Mantajjhāyakā brāhmaṇā lakkhaṇāni pariggaṇhantā ‘‘imāsaṃ dvinnampi kucchiyaṃ vasitadārakā cakkavattino bhavissantī’’ti byākariṃsu. Suddhodanamahārājā vayappattakāle tā dvepi maṅgalaṃ katvā attano gharaṃ ānesi. Aparabhāge amhākaṃ bodhisatto tusitapurā cavitvā mahāmāyāya deviyā kucchiyaṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Mahāmāyā tassa jātadivasato sattame divase kālaṃ katvā tusitapure nibbatti. Suddhodanamahārājā mahāsattassa mātucchaṃ mahāpajāpatigotamiṃ aggamahesiṭṭhāne ṭhapesi. Tasmiṃ kāle nandakumāro jāto. Ayaṃ mahāpajāpati nandakumāraṃ dhātīnaṃ datvā sayaṃ bodhisattaṃ parihari.
அபரேன ஸமயேன போ³தி⁴ஸத்தோ மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²மித்வா ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ அனுக்கமேன கபிலவத்து²ங் பத்வா நக³ரங் பிண்டா³ய பாவிஸி. அத²ஸ்ஸ பிதா ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா அந்தரவீதி²யங்யேவ த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸோதாபன்னோ அஹோஸி. அத² து³தியதி³வஸே நந்தோ³ பப்³ப³ஜி, ஸத்தமே தி³வஸே ராஹுலோ. ஸத்தா² அபரேன ஸமயேன வேஸாலிங் உபனிஸ்ஸாய கூடாகா³ரஸாலாயங் விஹரதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜா ஸேதச்ச²த்தஸ்ஸ ஹெட்டா² அரஹத்தங் ஸச்சி²கத்வா பரினிப்³பா³யி. ததா³ மஹாபஜாபதிகோ³தமீ பப்³ப³ஜ்ஜாய சித்தங் உப்பாதே³ஸி. ததோ ரோஹிணீனதீ³தீரே கலஹவிவாத³ஸுத்தபரியோஸானே (ஸு॰ நி॰ 868 ஆத³யோ) நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜிதானங் பஞ்சன்னங் குமாரஸதானங் பாத³பரிசாரிகா ஸப்³பா³வ ஏகசித்தா ஹுத்வா ‘‘மஹாபஜாபதியா ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸப்³பா³வ ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமா’’தி மஹாபஜாபதிங் ஜெட்டி²கங் கத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜிதுகாமா அஹேஸுங். அயஞ்ச மஹாபஜாபதி பட²மமேவ ஏகவாரங் ஸத்தா²ரங் பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசமானா நாலத்த², தஸ்மா கப்பகங் பக்கோஸாபெத்வா கேஸே சி²ன்னாபெத்வா காஸாயானி அச்சா²தெ³த்வா ஸப்³பா³ தா ஸாகியானியோ ஆதா³ய வேஸாலிங் க³ந்த்வா ஆனந்த³த்தே²ரேன த³ஸப³லங் யாசாபெத்வா அட்ட²ஹி க³ருத⁴ம்மேஹி பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச அலத்த². இதரா பன ஸப்³பா³பி ஏகதோவ உபஸம்பன்னா அஹேஸுங். அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பனேதங் வத்து² பாளியங் (சூளவ॰ 402 ஆத³யோ) ஆக³தமேவ.
Aparena samayena bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā sabbaññutaṃ patvā lokānuggahaṃ karonto anukkamena kapilavatthuṃ patvā nagaraṃ piṇḍāya pāvisi. Athassa pitā suddhodanamahārājā antaravīthiyaṃyeva dhammakathaṃ sutvā sotāpanno ahosi. Atha dutiyadivase nando pabbaji, sattame divase rāhulo. Satthā aparena samayena vesāliṃ upanissāya kūṭāgārasālāyaṃ viharati. Tasmiṃ samaye suddhodanamahārājā setacchattassa heṭṭhā arahattaṃ sacchikatvā parinibbāyi. Tadā mahāpajāpatigotamī pabbajjāya cittaṃ uppādesi. Tato rohiṇīnadītīre kalahavivādasuttapariyosāne (su. ni. 868 ādayo) nikkhamitvā pabbajitānaṃ pañcannaṃ kumārasatānaṃ pādaparicārikā sabbāva ekacittā hutvā ‘‘mahāpajāpatiyā santikaṃ gantvā sabbāva satthu santike pabbajissāmā’’ti mahāpajāpatiṃ jeṭṭhikaṃ katvā satthu santikaṃ gantvā pabbajitukāmā ahesuṃ. Ayañca mahāpajāpati paṭhamameva ekavāraṃ satthāraṃ pabbajjaṃ yācamānā nālattha, tasmā kappakaṃ pakkosāpetvā kese chinnāpetvā kāsāyāni acchādetvā sabbā tā sākiyāniyo ādāya vesāliṃ gantvā ānandattherena dasabalaṃ yācāpetvā aṭṭhahi garudhammehi pabbajjañca upasampadañca alattha. Itarā pana sabbāpi ekatova upasampannā ahesuṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato panetaṃ vatthu pāḷiyaṃ (cūḷava. 402 ādayo) āgatameva.
ஏவங் உபஸம்பன்னா பன மஹாபஜாபதி ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் அட்டா²ஸி, அத²ஸ்ஸா ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. ஸா ஸத்து² ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ஸேஸா பஞ்சஸதா பி⁴க்கு²னியோ நந்த³கோவாத³ஸுத்தபரியோஸானே (ம॰ நி॰ 3.398 ஆத³யோ) அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ டா²னந்தரே ட²பெந்தோ மஹாபஜாபதிங் ரத்தஞ்ஞூனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Evaṃ upasampannā pana mahāpajāpati satthāraṃ upasaṅkamitvā abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi, athassā satthā dhammaṃ desesi. Sā satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā arahattaṃ pāpuṇi. Sesā pañcasatā bhikkhuniyo nandakovādasuttapariyosāne (ma. ni. 3.398 ādayo) arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Aparabhāge satthā jetavane nisinno bhikkhuniyo ṭhānantare ṭhapento mahāpajāpatiṃ rattaññūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
கே²மாதே²ரீவத்து²
Khemātherīvatthu
236. து³தியே கே²மாதி ஏவங்னாமிகா பி⁴க்கு²னீ. இதோ பட்டா²ய ச பனஸ்ஸா பஞ்ஹகம்மே அயமனுபுப்³பி³கதா²தி அவத்வா ஸப்³ப³த்த² அபி⁴னீஹாரங் ஆதி³ங் கத்வா வத்தப்³ப³மேவ வக்கா²ம.
236. Dutiye khemāti evaṃnāmikā bhikkhunī. Ito paṭṭhāya ca panassā pañhakamme ayamanupubbikathāti avatvā sabbattha abhinīhāraṃ ādiṃ katvā vattabbameva vakkhāma.
அதீதே கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் அயங் பரபரியாபன்னா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. அதே²கதி³வஸங் தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அக்³க³ஸாவிகங் ஸுஜாதத்தே²ரிங் நாம பிண்டா³ய சரந்தங் தி³ஸ்வா தயோ மோத³கே த³த்வா தங்தி³வஸமேவ அத்தனோ கேஸே விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தே²ரியா தா³னங் த³த்வா ‘‘அனாக³தே பு³த்³து⁴ப்பாதே³ தும்ஹே விய மஹாபஞ்ஞா ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் கத்வா யாவஜீவங் குஸலகம்மேஸு அப்பமத்தா ஹுத்வா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் அப்³ப⁴ந்தரா ஹுத்வா வீஸதிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி கே³ஹேயேவ கோமாரிப்³ரஹ்மசரியங் சரித்வா தாஹி ப⁴கி³னீஹி ஸத்³தி⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ வஸனபரிவேணங் காரெத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ மத்³த³ரட்டே² ஸாக³லனக³ரே ராஜகுலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, கே²மாதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸா ஸரீரவண்ணோ ஸுவண்ணரஸபிஞ்ஜரோ விய அஹோஸி. ஸா வயப்பத்தா பி³ம்பி³ஸாரரஞ்ஞோ கே³ஹங் அக³மாஸி.
Atīte kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ ayaṃ parapariyāpannā hutvā nibbatti. Athekadivasaṃ tassa bhagavato aggasāvikaṃ sujātattheriṃ nāma piṇḍāya carantaṃ disvā tayo modake datvā taṃdivasameva attano kese vissajjetvā theriyā dānaṃ datvā ‘‘anāgate buddhuppāde tumhe viya mahāpaññā bhaveyya’’nti patthanaṃ katvā yāvajīvaṃ kusalakammesu appamattā hutvā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsarantī kassapabuddhakāle kikissa kāsirañño gehe paṭisandhiṃ gahetvā sattannaṃ bhaginīnaṃ abbhantarā hutvā vīsativassasahassāni geheyeva komāribrahmacariyaṃ caritvā tāhi bhaginīhi saddhiṃ dasabalassa vasanapariveṇaṃ kāretvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsarantī imasmiṃ buddhuppāde maddaraṭṭhe sāgalanagare rājakule paṭisandhiṃ gaṇhi, khemātissā nāmaṃ akaṃsu. Tassā sarīravaṇṇo suvaṇṇarasapiñjaro viya ahosi. Sā vayappattā bimbisārarañño gehaṃ agamāsi.
ஸா ததா²க³தே ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய வேளுவனே விஹரந்தே ‘‘ஸத்தா² கிர ரூபே தோ³ஸங் த³ஸ்ஸேதீ’’தி ரூபமத³மத்தா ஹுத்வா ‘‘மய்ஹம்பி ரூபே தோ³ஸங் த³ஸ்ஸெய்யா’’தி ப⁴யேன த³ஸப³லங் த³ஸ்ஸனாய ந க³ச்ச²தி. ராஜா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் ஸத்து² அக்³கு³பட்டா²கோ, மாதி³ஸஸ்ஸ ச நாம அரியஸாவகஸ்ஸ அக்³க³மஹேஸீ த³ஸப³லங் த³ஸ்ஸனாய ந க³ச்ச²தி, ந மே ஏதங் ருச்சதீ’’தி. ஸோ கவீஹி வேளுவனுய்யானஸ்ஸ வண்ணங் ப³ந்தா⁴பெத்வா ‘‘கே²மாய தே³வியா ஸவனூபசாரே கா³யதா²’’தி ஆஹ. ஸா உய்யானஸ்ஸ வண்ணங் ஸுத்வா க³ந்துகாமா ஹுத்வா ராஜானங் படிபுச்சி². ராஜா ‘‘உய்யானங் க³ச்ச², ஸத்தா²ரங் பன அதி³ஸ்வா ஆக³ந்துங் ந லபி⁴ஸ்ஸஸீ’’தி ஆஹ. ஸா ரஞ்ஞோ படிவசனங் அத³த்வாவ மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ராஜா தாய ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச²ந்தே புரிஸே ஆஹ – ‘‘ஸசே தே³வீ உய்யானதோ நிவத்தமானா த³ஸப³லங் பஸ்ஸதி, இச்சேதங் குஸலங். ஸசே ந பஸ்ஸதி, ராஜாணாய நங் த³ஸ்ஸேதா²’’தி. அத² கோ² ஸா தே³வீ தி³வஸபா⁴க³ங் உய்யானே சரித்வா நிவத்தந்தீ த³ஸப³லங் அதி³ஸ்வாவ க³ந்துங் ஆரத்³தா⁴. அத² நங் ராஜபுரிஸா அத்தனோ அருசியாவ தே³விங் ஸத்து² ஸந்திகங் நயிங்ஸு.
Sā tathāgate rājagahaṃ upanissāya veḷuvane viharante ‘‘satthā kira rūpe dosaṃ dassetī’’ti rūpamadamattā hutvā ‘‘mayhampi rūpe dosaṃ dasseyyā’’ti bhayena dasabalaṃ dassanāya na gacchati. Rājā cintesi – ‘‘ahaṃ satthu aggupaṭṭhāko, mādisassa ca nāma ariyasāvakassa aggamahesī dasabalaṃ dassanāya na gacchati, na me etaṃ ruccatī’’ti. So kavīhi veḷuvanuyyānassa vaṇṇaṃ bandhāpetvā ‘‘khemāya deviyā savanūpacāre gāyathā’’ti āha. Sā uyyānassa vaṇṇaṃ sutvā gantukāmā hutvā rājānaṃ paṭipucchi. Rājā ‘‘uyyānaṃ gaccha, satthāraṃ pana adisvā āgantuṃ na labhissasī’’ti āha. Sā rañño paṭivacanaṃ adatvāva maggaṃ paṭipajji. Rājā tāya saddhiṃ gacchante purise āha – ‘‘sace devī uyyānato nivattamānā dasabalaṃ passati, iccetaṃ kusalaṃ. Sace na passati, rājāṇāya naṃ dassethā’’ti. Atha kho sā devī divasabhāgaṃ uyyāne caritvā nivattantī dasabalaṃ adisvāva gantuṃ āraddhā. Atha naṃ rājapurisā attano aruciyāva deviṃ satthu santikaṃ nayiṃsu.
ஸத்தா² தங் ஆக³ச்ச²ந்திங் தி³ஸ்வா இத்³தி⁴யா ஏகங் தே³வச்ச²ரங் நிம்மினித்வா தாலவண்டங் க³ஹெத்வா பீ³ஜமானங் விய அகாஸி. கே²மா தே³வீ தங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘மானம்ஹி நட்டா², ஏவரூபா நாம தே³வச்ச²ரப்படிபா⁴கா³ இத்தி²யோ த³ஸப³லஸ்ஸ அவிதூ³ரே திட்ட²ந்தி, அஹங் ஏதாஸங் பரிசாரிகாபி நப்பஹோமி, மானமத³ங் ஹி நிஸ்ஸாய பாபசித்தஸ்ஸ வஸேன நட்டா²’’தி தங் நிமித்தங் க³ஹெத்வா தமேவ இத்தி²ங் ஓலோகயமானா அட்டா²ஸி. அத²ஸ்ஸா பஸ்ஸந்தியாவ ததா²க³தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னப³லேன ஸா இத்தீ² பட²மவயங் அதிக்கம்ம மஜ்ஜி²மவயே டி²தா விய மஜ்ஜி²மவயங் அதிக்கம்ம பச்சி²மவயே டி²தா விய ச வலித்தசா பலிதகேஸா க²ண்ட³விரளத³ந்தா அஹோஸி. ததோ தஸ்ஸா பஸ்ஸந்தியாவ ஸத்³தி⁴ங் தாலவண்டேன பரிவத்தித்வா பரிபதி. ததோ கே²மா புப்³ப³ஹேதுஸம்பன்னத்தா தஸ்மிங் ஆரம்மணே ஆபாத²க³தே ஏவங் சிந்தேஸி – ‘‘ஏவங்வித⁴ம்பி நாம ஸரீரங் ஏவரூபங் விபத்திங் பாபுணாதி, மய்ஹம்பி ஸரீரங் ஏவங்க³திகமேவ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. அத²ஸ்ஸா ஏவங் சிந்திதக்க²ணே ஸத்தா² இமங் த⁴ம்மபதே³ கா³த²மாஹ –
Satthā taṃ āgacchantiṃ disvā iddhiyā ekaṃ devaccharaṃ nimminitvā tālavaṇṭaṃ gahetvā bījamānaṃ viya akāsi. Khemā devī taṃ disvā cintesi – ‘‘mānamhi naṭṭhā, evarūpā nāma devaccharappaṭibhāgā itthiyo dasabalassa avidūre tiṭṭhanti, ahaṃ etāsaṃ paricārikāpi nappahomi, mānamadaṃ hi nissāya pāpacittassa vasena naṭṭhā’’ti taṃ nimittaṃ gahetvā tameva itthiṃ olokayamānā aṭṭhāsi. Athassā passantiyāva tathāgatassa adhiṭṭhānabalena sā itthī paṭhamavayaṃ atikkamma majjhimavaye ṭhitā viya majjhimavayaṃ atikkamma pacchimavaye ṭhitā viya ca valittacā palitakesā khaṇḍaviraḷadantā ahosi. Tato tassā passantiyāva saddhiṃ tālavaṇṭena parivattitvā paripati. Tato khemā pubbahetusampannattā tasmiṃ ārammaṇe āpāthagate evaṃ cintesi – ‘‘evaṃvidhampi nāma sarīraṃ evarūpaṃ vipattiṃ pāpuṇāti, mayhampi sarīraṃ evaṃgatikameva bhavissatī’’ti. Athassā evaṃ cintitakkhaṇe satthā imaṃ dhammapade gāthamāha –
‘‘யே ராக³ரத்தானுபதந்தி ஸோதங்,
‘‘Ye rāgarattānupatanti sotaṃ,
ஸயங்கதங் மக்கடகோவ ஜாலங்;
Sayaṃkataṃ makkaṭakova jālaṃ;
ஏதம்பி செ²த்வான வஜந்தி தீ⁴ரா,
Etampi chetvāna vajanti dhīrā,
அனபெக்கி²னோ ஸப்³ப³து³க்க²ங் பஹாயா’’தி.
Anapekkhino sabbadukkhaṃ pahāyā’’ti.
ஸா கா³தா²பரியோஸானே டி²தபதே³ டி²தாயேவ ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. அகா³ரமஜ்ஜே² வஸந்தேன நாம அரஹத்தங் பத்தேன தங்தி³வஸமேவ பரினிப்³பா³யிதப்³ப³ங் வா பப்³ப³ஜிதப்³ப³ங் வா ஹோதி, ஸா பன அத்தனோ ஆயுஸங்கா²ரானங் பவத்தனபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அத்தனோ பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாபெஸ்ஸாமீ’’தி ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ராஜனிவேஸனங் க³ந்த்வா ராஜானங் அனபி⁴வாதெ³த்வாவ அட்டா²ஸி. ராஜா இங்கி³தேனேவ அஞ்ஞாஸி – ‘‘அரியத⁴ம்மங் பத்தா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. அத² நங் ஆஹ – ‘‘தே³வி க³தா நு கோ² ஸத்து²த³ஸ்ஸனாயா’’தி. மஹாராஜ, தும்ஹேஹி தி³ட்ட²த³ஸ்ஸனங் பரித்தங், அஹங் பன த³ஸப³லங் ஸுதி³ட்ட²மகாஸிங், பப்³ப³ஜ்ஜங் மே அனுஜானாதா²தி . ராஜா ‘‘ஸாது⁴, தே³வீ’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா ஸுவண்ணஸிவிகாய பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் உபனெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. அத²ஸ்ஸா ‘‘கே²மாதே²ரீ நாம கி³ஹிபா⁴வே ட²த்வா அரஹத்தங் பத்தா’’தி மஹாபஞ்ஞபா⁴வோ பாகடோ அஹோஸி. இத³மெத்த² வத்து². அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ கே²மாதே²ரிங் மஹாபஞ்ஞானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā gāthāpariyosāne ṭhitapade ṭhitāyeva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Agāramajjhe vasantena nāma arahattaṃ pattena taṃdivasameva parinibbāyitabbaṃ vā pabbajitabbaṃ vā hoti, sā pana attano āyusaṅkhārānaṃ pavattanabhāvaṃ ñatvā ‘‘attano pabbajjaṃ anujānāpessāmī’’ti satthāraṃ vanditvā rājanivesanaṃ gantvā rājānaṃ anabhivādetvāva aṭṭhāsi. Rājā iṅgiteneva aññāsi – ‘‘ariyadhammaṃ pattā bhavissatī’’ti. Atha naṃ āha – ‘‘devi gatā nu kho satthudassanāyā’’ti. Mahārāja, tumhehi diṭṭhadassanaṃ parittaṃ, ahaṃ pana dasabalaṃ sudiṭṭhamakāsiṃ, pabbajjaṃ me anujānāthāti . Rājā ‘‘sādhu, devī’’ti sampaṭicchitvā suvaṇṇasivikāya bhikkhuniupassayaṃ upanetvā pabbājesi. Athassā ‘‘khemātherī nāma gihibhāve ṭhatvā arahattaṃ pattā’’ti mahāpaññabhāvo pākaṭo ahosi. Idamettha vatthu. Atha satthā aparabhāge jetavane nisinno bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento khemātheriṃ mahāpaññānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உப்பலவண்ணாதே²ரீவத்து²
Uppalavaṇṇātherīvatthu
237. ததியே உப்பலவண்ணாதி நீலுப்பலக³ப்³ப⁴ஸதி³ஸேனேவ வண்ணேன ஸமன்னாக³தத்தா ஏவங்லத்³த⁴னாமா தே²ரீ. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அபரபா⁴கே³ மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் இத்³தி⁴மந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ஸத்தாஹங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீ கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே பா³ராணஸினக³ரே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் அப்³ப⁴ந்தரா ஹுத்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ப்³ரஹ்மசரியங் சரித்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ பரிவேணங் கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா.
237. Tatiye uppalavaṇṇāti nīluppalagabbhasadiseneva vaṇṇena samannāgatattā evaṃladdhanāmā therī. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā aparabhāge mahājanena saddhiṃ satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ iddhimantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sattāhaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsarantī kassapabuddhakāle bārāṇasinagare kikissa kāsirañño gehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā sattannaṃ bhaginīnaṃ abbhantarā hutvā vīsati vassasahassāni brahmacariyaṃ caritvā bhikkhusaṅghassa pariveṇaṃ katvā devaloke nibbattā.
ததோ சவித்வா புன மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³ச்ச²ந்தீ ஏகஸ்மிங் கா³மே ஸஹத்தா² கம்மங் கத்வா ஜீவனகட்டா²னே நிப்³ப³த்தா. ஸா ஏகதி³வஸங் கெ²த்தகுடிங் க³ச்ச²ந்தீ அந்தராமக்³கே³ ஏகஸ்மிங் ஸரே பாதோவ புப்பி²தங் பது³மபுப்ப²ங் தி³ஸ்வா தங் ஸரங் ஓருய்ஹ தஞ்சேவ புப்ப²ங் லாஜபக்கி²பனத்தா²ய பது³மினியா பத்தஞ்ச க³ஹெத்வா கேதா³ரே ஸாலிஸீஸானி சி²ந்தி³த்வா குடிகாய நிஸின்னா லாஜே ப⁴ஜ்ஜித்வா பஞ்ச லாஜஸதானி க³ணேஸி. தஸ்மிங் க²ணே க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தே நிரோத⁴ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தோ ஏகோ பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ஆக³ந்த்வா தஸ்ஸா அவிதூ³ரே அட்டா²ஸி. ஸா பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா லாஜேஹி ஸத்³தி⁴ங் பது³மபுப்ப²ங் க³ஹெத்வா குடிதோ ஓருய்ஹ லாஜே பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பத்தே பக்கி²பித்வா பது³மபுப்பே²ன பத்தங் பிதா⁴ய அதா³ஸி. அத²ஸ்ஸா பச்சேகபு³த்³தே⁴ தோ²கங் க³தே ஏதத³ஹோஸி – ‘‘பப்³ப³ஜிதா நாம புப்பே²ன அனத்தி²கா, அஹங் புப்ப²ங் க³ஹெத்வா பிளந்தி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்த²தோ புப்ப²ங் க³ஹெத்வா புன சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே, அய்யோ, புப்பே²ன அனத்தி²கோ அப⁴விஸ்ஸ, பத்தமத்த²கே ட²பேதுங் ந அத³ஸ்ஸ, அத்³தா⁴ அய்யஸ்ஸ அத்தோ² ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி புன க³ந்த்வா பத்தமத்த²கே ட²பெத்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ங் க²மாபெத்வா, ‘‘ப⁴ந்தே , இமேஸங் மே லாஜானங் நிஸ்ஸந்தே³ன லாஜக³ணனாய புத்தா அஸ்ஸு, பது³மபுப்ப²ஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே மே பதே³ பதே³ பது³மபுப்ப²ங் உட்ட²ஹதூ’’தி பத்த²னங் அகாஸி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ தஸ்ஸா பஸ்ஸந்தியாவ ஆகாஸேன க³ந்த⁴மாத³னபப்³ப³தங் க³ந்த்வா தங் பது³மங் நந்த³மூலகபப்³பா⁴ரே பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் அக்கமனஸோபானஸமீபே பாத³புஞ்ச²னங் கத்வா ட²பேஸி.
Tato cavitvā puna manussalokaṃ āgacchantī ekasmiṃ gāme sahatthā kammaṃ katvā jīvanakaṭṭhāne nibbattā. Sā ekadivasaṃ khettakuṭiṃ gacchantī antarāmagge ekasmiṃ sare pātova pupphitaṃ padumapupphaṃ disvā taṃ saraṃ oruyha tañceva pupphaṃ lājapakkhipanatthāya paduminiyā pattañca gahetvā kedāre sālisīsāni chinditvā kuṭikāya nisinnā lāje bhajjitvā pañca lājasatāni gaṇesi. Tasmiṃ khaṇe gandhamādanapabbate nirodhasamāpattito vuṭṭhito eko paccekabuddho āgantvā tassā avidūre aṭṭhāsi. Sā paccekabuddhaṃ disvā lājehi saddhiṃ padumapupphaṃ gahetvā kuṭito oruyha lāje paccekabuddhassa patte pakkhipitvā padumapupphena pattaṃ pidhāya adāsi. Athassā paccekabuddhe thokaṃ gate etadahosi – ‘‘pabbajitā nāma pupphena anatthikā, ahaṃ pupphaṃ gahetvā piḷandhissāmī’’ti gantvā paccekabuddhassa hatthato pupphaṃ gahetvā puna cintesi – ‘‘sace, ayyo, pupphena anatthiko abhavissa, pattamatthake ṭhapetuṃ na adassa, addhā ayyassa attho bhavissatī’’ti puna gantvā pattamatthake ṭhapetvā paccekabuddhaṃ khamāpetvā, ‘‘bhante , imesaṃ me lājānaṃ nissandena lājagaṇanāya puttā assu, padumapupphassa nissandena nibbattanibbattaṭṭhāne me pade pade padumapupphaṃ uṭṭhahatū’’ti patthanaṃ akāsi. Paccekabuddho tassā passantiyāva ākāsena gandhamādanapabbataṃ gantvā taṃ padumaṃ nandamūlakapabbhāre paccekabuddhānaṃ akkamanasopānasamīpe pādapuñchanaṃ katvā ṭhapesi.
ஸாபி தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன தே³வலோகே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, நிப்³ப³த்தகாலதோ பட்டா²ய சஸ்ஸா பதே³ பதே³ மஹாபது³மபுப்ப²ங் உட்டா²ஸி. ஸா ததோ சவித்வா பப்³ப³தபாதே³ ஏகஸ்மிங் பது³மஸ்ஸரே பது³மக³ப்³பே⁴ நிப்³ப³த்தி. தங் நிஸ்ஸாய ஏகோ தாபஸோ வஸதி, ஸோ பாதோவ முக²தோ⁴வனத்தா²ய ஸரங் க³ந்த்வா தங் புப்ப²ங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘இத³ங் புப்ப²ங் ஸேஸேஹி மஹந்ததரங், ஸேஸானி ச புப்பி²தானி, இத³ங் மகுளிதமேவ, ப⁴விதப்³ப³மெத்த² காரணேனா’’தி உத³கங் ஓதரித்வா தங் புப்ப²ங் க³ண்ஹி. தங் தேன க³ஹிதமத்தமேவ புப்பி²தங். தாபஸோ அந்தோபது³மக³ப்³பே⁴ நிபன்னதா³ரிகங் அத்³த³ஸ. தி³ட்ட²காலதோ பட்டா²ய ச தீ⁴துஸினேஹங் லபி⁴த்வா பது³மேனேவ ஸத்³தி⁴ங் பண்ணஸாலங் நெத்வா மஞ்சகே நிபஜ்ஜாபேஸி. அத²ஸ்ஸா புஞ்ஞானுபா⁴வேன அங்கு³ட்ட²கே கீ²ரங் நிப்³ப³த்தி. ஸோ தஸ்மிங் புப்பே² மிலாதே அஞ்ஞங் நவபுப்ப²ங் ஆஹரித்வா தங் நிபஜ்ஜாபேஸி. அத²ஸ்ஸா ஆதா⁴வனவிதா⁴வனேன கீளிதுங் ஸமத்த²காலதோ பட்டா²ய பத³வாரே பத³வாரே பது³மபுப்ப²ங் உட்டா²ஸி, குங்குமராஸிஸ்ஸ வியஸ்ஸா ஸரீரவண்ணோ அஹோஸி. ஸா அப்பத்தா தே³வவண்ணங், அதிக்கந்தா மானுஸவண்ணங் அஹோஸி. ஸா பிதரி ப²லாப²லத்தா²ய க³தே பண்ணஸாலாயங் ஓஹீயதி.
Sāpi tassa kammassa nissandena devaloke paṭisandhiṃ gaṇhi, nibbattakālato paṭṭhāya cassā pade pade mahāpadumapupphaṃ uṭṭhāsi. Sā tato cavitvā pabbatapāde ekasmiṃ padumassare padumagabbhe nibbatti. Taṃ nissāya eko tāpaso vasati, so pātova mukhadhovanatthāya saraṃ gantvā taṃ pupphaṃ disvā cintesi – ‘‘idaṃ pupphaṃ sesehi mahantataraṃ, sesāni ca pupphitāni, idaṃ makuḷitameva, bhavitabbamettha kāraṇenā’’ti udakaṃ otaritvā taṃ pupphaṃ gaṇhi. Taṃ tena gahitamattameva pupphitaṃ. Tāpaso antopadumagabbhe nipannadārikaṃ addasa. Diṭṭhakālato paṭṭhāya ca dhītusinehaṃ labhitvā padumeneva saddhiṃ paṇṇasālaṃ netvā mañcake nipajjāpesi. Athassā puññānubhāvena aṅguṭṭhake khīraṃ nibbatti. So tasmiṃ pupphe milāte aññaṃ navapupphaṃ āharitvā taṃ nipajjāpesi. Athassā ādhāvanavidhāvanena kīḷituṃ samatthakālato paṭṭhāya padavāre padavāre padumapupphaṃ uṭṭhāsi, kuṅkumarāsissa viyassā sarīravaṇṇo ahosi. Sā appattā devavaṇṇaṃ, atikkantā mānusavaṇṇaṃ ahosi. Sā pitari phalāphalatthāya gate paṇṇasālāyaṃ ohīyati.
அதே²கதி³வஸங் தஸ்ஸா வயப்பத்தகாலே பிதரி ப²லாப²லத்தா²ய க³தே ஏகோ வனசரகோ தங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘மனுஸ்ஸானங் நாம ஏவங்வித⁴ங் ரூபங் நத்தி², வீமங்ஸிஸ்ஸாமி ந’’ந்தி தாபஸஸ்ஸ ஆக³மனங் உதி³க்க²ந்தோ நிஸீதி³. ஸா பிதரி ஆக³ச்ச²ந்தே படிபத²ங் க³ந்த்வா தஸ்ஸ ஹத்த²தோ காஜகமண்ட³லுங் அக்³க³ஹேஸி, ஆக³ந்த்வா நிஸின்னஸ்ஸ சஸ்ஸ அத்தனா கரணவத்தங் த³ஸ்ஸேஸி. ததா³ ஸோ வனசரகோ மனுஸ்ஸபா⁴வங் ஞத்வா தாபஸங் அபி⁴வாதெ³த்வா நிஸீதி³. தாபஸோ தங் வனசரகங் வனமூலப²லாப²லேஹி ச பானீயேன ச நிமந்தெத்வா, ‘‘போ⁴ புரிஸ, இமஸ்மிங்யேவ டா²னே வஸிஸ்ஸஸி, உதா³ஹு க³மிஸஸ்ஸீ’’தி புச்சி². க³மிஸ்ஸாமி, ப⁴ந்தே, இத⁴ கிங் கரிஸ்ஸாமீதி. இத³ங் தயா தி³ட்ட²காரணங் எத்தோ க³ந்த்வா அகதே²துங் ஸக்கி²ஸ்ஸஸீதி. ஸசே, அய்யோ, ந இச்ச²தி, கிங் காரணா கதெ²ஸ்ஸாமீதி தாபஸங் வந்தி³த்வா புன ஆக³மனகாலே மக்³க³ஸஞ்ஜானநத்த²ங் ஸாகா²ஸஞ்ஞஞ்ச ருக்க²ஸஞ்ஞஞ்ச கரொந்தோ பக்காமி.
Athekadivasaṃ tassā vayappattakāle pitari phalāphalatthāya gate eko vanacarako taṃ disvā cintesi – ‘‘manussānaṃ nāma evaṃvidhaṃ rūpaṃ natthi, vīmaṃsissāmi na’’nti tāpasassa āgamanaṃ udikkhanto nisīdi. Sā pitari āgacchante paṭipathaṃ gantvā tassa hatthato kājakamaṇḍaluṃ aggahesi, āgantvā nisinnassa cassa attanā karaṇavattaṃ dassesi. Tadā so vanacarako manussabhāvaṃ ñatvā tāpasaṃ abhivādetvā nisīdi. Tāpaso taṃ vanacarakaṃ vanamūlaphalāphalehi ca pānīyena ca nimantetvā, ‘‘bho purisa, imasmiṃyeva ṭhāne vasissasi, udāhu gamisassī’’ti pucchi. Gamissāmi, bhante, idha kiṃ karissāmīti. Idaṃ tayā diṭṭhakāraṇaṃ etto gantvā akathetuṃ sakkhissasīti. Sace, ayyo, na icchati, kiṃ kāraṇā kathessāmīti tāpasaṃ vanditvā puna āgamanakāle maggasañjānanatthaṃ sākhāsaññañca rukkhasaññañca karonto pakkāmi.
ஸோ பா³ராணஸிங் க³ந்த்வா ராஜானங் அத்³த³ஸ, ராஜா ‘‘கஸ்மா ஆக³தோஸீ’’தி புச்சி². ‘‘அஹங், தே³வ, தும்ஹாகங் வனசரகோ பப்³ப³தபாதே³ அச்ச²ரியங் இத்தி²ரதனங் தி³ஸ்வா ஆக³தொம்ஹீ’’தி ஸப்³ப³ங் பவத்திங் கதே²ஸி. ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா வேகே³ன பப்³ப³தபாத³ங் க³ந்த்வா அவிதூ³ரே டா²னே க²ந்தா⁴வாரங் நிவேஸெத்வா வனசரகேன சேவ அஞ்ஞேஹி ச புரிஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் தாபஸஸ்ஸ ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா நிஸின்னவேலாய தத்த² க³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா படிஸந்தா²ரங் கத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ராஜா தாபஸஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதபரிக்கா²ரப⁴ண்ட³ங் பாத³மூலே ட²பெத்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, இமஸ்மிங் டா²னே கிங் கரோம, க³ச்சா²மா’’தி ஆஹ. க³ச்ச², மஹாராஜாதி. ஆம, க³ச்சா²மி, ப⁴ந்தே. அய்யஸ்ஸ பன ஸமீபே விஸபா⁴க³பரிஸா அத்தீ²தி அஸ்ஸும்ஹ, அஸாருப்பா ஏஸா பப்³ப³ஜிதானங், மயா ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச²து, ப⁴ந்தேதி. மனுஸ்ஸானங் சித்தங் நாம து³த்தோஸயங், கத²ங் ப³ஹூனங் மஜ்ஜே² வஸிஸ்ஸதீதி . அம்ஹாகங் ருசிதகாலதோ பட்டா²ய ஸேஸானங் ஜெட்ட²கட்டா²னே ட²பெத்வா படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமி, ப⁴ந்தேதி.
So bārāṇasiṃ gantvā rājānaṃ addasa, rājā ‘‘kasmā āgatosī’’ti pucchi. ‘‘Ahaṃ, deva, tumhākaṃ vanacarako pabbatapāde acchariyaṃ itthiratanaṃ disvā āgatomhī’’ti sabbaṃ pavattiṃ kathesi. So tassa vacanaṃ sutvā vegena pabbatapādaṃ gantvā avidūre ṭhāne khandhāvāraṃ nivesetvā vanacarakena ceva aññehi ca purisehi saddhiṃ tāpasassa bhattakiccaṃ katvā nisinnavelāya tattha gantvā abhivādetvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ nisīdi. Rājā tāpasassa pabbajitaparikkhārabhaṇḍaṃ pādamūle ṭhapetvā, ‘‘bhante, imasmiṃ ṭhāne kiṃ karoma, gacchāmā’’ti āha. Gaccha, mahārājāti. Āma, gacchāmi, bhante. Ayyassa pana samīpe visabhāgaparisā atthīti assumha, asāruppā esā pabbajitānaṃ, mayā saddhiṃ gacchatu, bhanteti. Manussānaṃ cittaṃ nāma duttosayaṃ, kathaṃ bahūnaṃ majjhe vasissatīti . Amhākaṃ rucitakālato paṭṭhāya sesānaṃ jeṭṭhakaṭṭhāne ṭhapetvā paṭijaggissāmi, bhanteti.
ஸோ ரஞ்ஞோ கத²ங் ஸுத்வா த³ஹரகாலே க³ஹிதனாமவஸேனேவ, ‘‘அம்ம, பது³மவதீ’’தி தீ⁴தரங் பக்கோஸி. ஸா ஏகவசனேனேவ பண்ணஸாலதோ நிக்க²மித்வா பிதரங் அபி⁴வாதெ³த்வா அட்டா²ஸி. அத² நங் பிதா ஆஹ – ‘‘த்வங், அம்ம, வயப்பத்தா, இமஸ்மிங் டா²னே ரஞ்ஞா தி³ட்ட²காலதோ பட்டா²ய வஸிதுங் அயுத்தா, ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச², அம்மா’’தி. ஸா ‘‘ஸாது⁴, தாதா’’தி பிது வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா பரோத³மானா அட்டா²ஸி. ராஜா ‘‘இமிஸ்ஸா பிது சித்தங் க³ண்ஹாமீ’’தி தஸ்மிங்யேவ டா²னே கஹாபணராஸிம்ஹி ட²பெத்வா அபி⁴ஸேகங் அகாஸி. அத² நங் க³ஹெத்வா அத்தனோ நக³ரங் ஆனெத்வா ஆக³தகாலதோ பட்டா²ய ஸேஸஇத்தி²யோ அனோலோகெத்வா தாய ஸத்³தி⁴ங்யேவ ரமதி. தா இத்தி²யோ இஸ்ஸாபகதா தங் ரஞ்ஞோ அந்தரே பரிபி⁴ந்தி³துகாமா ஏவமாஹங்ஸு – ‘‘நாயங், மஹாராஜ, மனுஸ்ஸஜாதிகா, கஹங் நாம தும்ஹேஹி மனுஸ்ஸானங் விசரணட்டா²னே பது³மானி உட்ட²ஹந்தானி தி³ட்ட²புப்³பா³னி, அத்³தா⁴ அயங் யக்கி²னீ, நீஹரத² நங் மஹாராஜா’’தி. ராஜா தாஸங் கத²ங் ஸுத்வா துண்ஹீ அஹோஸி.
So rañño kathaṃ sutvā daharakāle gahitanāmavaseneva, ‘‘amma, padumavatī’’ti dhītaraṃ pakkosi. Sā ekavacaneneva paṇṇasālato nikkhamitvā pitaraṃ abhivādetvā aṭṭhāsi. Atha naṃ pitā āha – ‘‘tvaṃ, amma, vayappattā, imasmiṃ ṭhāne raññā diṭṭhakālato paṭṭhāya vasituṃ ayuttā, raññā saddhiṃ gaccha, ammā’’ti. Sā ‘‘sādhu, tātā’’ti pitu vacanaṃ sampaṭicchitvā abhivādetvā parodamānā aṭṭhāsi. Rājā ‘‘imissā pitu cittaṃ gaṇhāmī’’ti tasmiṃyeva ṭhāne kahāpaṇarāsimhi ṭhapetvā abhisekaṃ akāsi. Atha naṃ gahetvā attano nagaraṃ ānetvā āgatakālato paṭṭhāya sesaitthiyo anoloketvā tāya saddhiṃyeva ramati. Tā itthiyo issāpakatā taṃ rañño antare paribhinditukāmā evamāhaṃsu – ‘‘nāyaṃ, mahārāja, manussajātikā, kahaṃ nāma tumhehi manussānaṃ vicaraṇaṭṭhāne padumāni uṭṭhahantāni diṭṭhapubbāni, addhā ayaṃ yakkhinī, nīharatha naṃ mahārājā’’ti. Rājā tāsaṃ kathaṃ sutvā tuṇhī ahosi.
அத²ஸ்ஸ அபரேன ஸமயேன பச்சந்தோ குபிதோ. ஸோ ‘‘க³ருக³ப்³பா⁴ பது³மவதீ’’தி தங் நக³ரே ட²பெத்வா பச்சந்தங் அக³மாஸி. அத² தா இத்தி²யோ தஸ்ஸா உபட்டா²யிகாய லஞ்ஜங் த³த்வா ‘‘இமிஸ்ஸா தா³ரகங் ஜாதமத்தமேவ அபனெத்வா ஏகங் தா³ருக⁴டிகங் லோஹிதேன மக்கெ²த்வா ஸந்திகே ட²பேஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. பது³மவதியாபி நசிரஸ்ஸேவ க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸி. மஹாபது³மகுமாரோ ஏககோவ குச்சி²யங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. அவஸேஸா ஏகூனபஞ்சஸதா தா³ரகா மஹாபது³மகுமாரஸ்ஸ மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மித்வா நிபன்னகாலே ஸங்ஸேத³ஜா ஹுத்வா நிப்³ப³த்திங்ஸு. அத²ஸ்ஸ ‘‘ந தாவாயங் ஸதிங் படிலப⁴தீ’’தி ஞத்வா உபட்டா²யிகா ஏகங் தா³ருக⁴டிகங் லோஹிதேன மக்கெ²த்வா ஸமீபே ட²பெத்வா தாஸங் இத்தீ²னங் ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி. தா பஞ்சஸதாபி இத்தி²யோ ஏகேகா ஏகேகங் தா³ரகங் க³ஹெத்வா சுந்த³காரகானங் ஸந்திகங் பேஸெத்வா கரண்ட³கே ஆஹராபெத்வா அத்தனா அத்தனா க³ஹிததா³ரகே தத்த² நிபஜ்ஜாபெத்வா ப³ஹி லஞ்ச²னங் கத்வா ட²பயிங்ஸு.
Athassa aparena samayena paccanto kupito. So ‘‘garugabbhā padumavatī’’ti taṃ nagare ṭhapetvā paccantaṃ agamāsi. Atha tā itthiyo tassā upaṭṭhāyikāya lañjaṃ datvā ‘‘imissā dārakaṃ jātamattameva apanetvā ekaṃ dārughaṭikaṃ lohitena makkhetvā santike ṭhapehī’’ti āhaṃsu. Padumavatiyāpi nacirasseva gabbhavuṭṭhānaṃ ahosi. Mahāpadumakumāro ekakova kucchiyaṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Avasesā ekūnapañcasatā dārakā mahāpadumakumārassa mātukucchito nikkhamitvā nipannakāle saṃsedajā hutvā nibbattiṃsu. Athassa ‘‘na tāvāyaṃ satiṃ paṭilabhatī’’ti ñatvā upaṭṭhāyikā ekaṃ dārughaṭikaṃ lohitena makkhetvā samīpe ṭhapetvā tāsaṃ itthīnaṃ saññaṃ adāsi. Tā pañcasatāpi itthiyo ekekā ekekaṃ dārakaṃ gahetvā cundakārakānaṃ santikaṃ pesetvā karaṇḍake āharāpetvā attanā attanā gahitadārake tattha nipajjāpetvā bahi lañchanaṃ katvā ṭhapayiṃsu.
பது³மவதீபி கோ² ஸஞ்ஞங் லபி⁴த்வா தங் உபட்டா²யிகங் ‘‘கிங் விஜாதம்ஹி, அம்மா’’தி புச்சி². ஸா தங் ஸந்தஜ்ஜெத்வா ‘‘குதோ த்வங் தா³ரகங் லபி⁴ஸ்ஸஸீ’’தி வத்வா ‘‘அயங் தே குச்சி²தோ நிக்க²ந்ததா³ரகோ’’தி லோஹிதமக்கி²தங் தா³ருக⁴டிகங் புரதோ ட²பேஸி. ஸா தங் தி³ஸ்வா தோ³மனஸ்ஸப்பத்தா ‘‘ஸீக⁴ங் நங் பா²லெத்வா அபனேஹி, ஸசே கோசி பஸ்ஸெய்ய லஜ்ஜிதப்³ப³ங் ப⁴வெய்யா’’தி ஆஹ. ஸா தஸ்ஸா கத²ங் ஸுத்வா அத்த²காமா விய தா³ருக⁴டிகங் பா²லெத்வா உத்³த⁴னே பக்கி²பி.
Padumavatīpi kho saññaṃ labhitvā taṃ upaṭṭhāyikaṃ ‘‘kiṃ vijātamhi, ammā’’ti pucchi. Sā taṃ santajjetvā ‘‘kuto tvaṃ dārakaṃ labhissasī’’ti vatvā ‘‘ayaṃ te kucchito nikkhantadārako’’ti lohitamakkhitaṃ dārughaṭikaṃ purato ṭhapesi. Sā taṃ disvā domanassappattā ‘‘sīghaṃ naṃ phāletvā apanehi, sace koci passeyya lajjitabbaṃ bhaveyyā’’ti āha. Sā tassā kathaṃ sutvā atthakāmā viya dārughaṭikaṃ phāletvā uddhane pakkhipi.
ராஜாபி பச்சந்ததோ ஆக³ந்த்வா நக்க²த்தங் படிமானெந்தோ ப³ஹினக³ரே க²ந்தா⁴வாரங் ப³ந்தி⁴த்வா நிஸீதி³. அத² தா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ ரஞ்ஞோ பச்சுக்³க³மனங் ஆக³ந்த்வா ஆஹங்ஸு – ‘‘த்வங், மஹாராஜ, ந அம்ஹாகங் ஸத்³த³ஹஸி, அம்ஹேஹி வுத்தங் அகாரணங் விய ஹோதி. த்வங் மஹேஸியா உபட்டா²யிகங் பக்கோஸாபெத்வா படிபுச்ச², தா³ருக⁴டிகங் தே தே³வீ விஜாதா’’தி. ராஜா தங் காரணங் ந உபபரிக்கி²த்வாவ ‘‘அமனுஸ்ஸஜாதிகா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தங் கே³ஹதோ நிக்கட்³டி⁴. தஸ்ஸா ராஜகே³ஹதோ ஸஹ நிக்க²மனேனேவ பது³மபுப்பா²னி அந்தரதா⁴யிங்ஸு, ஸரீரச்ச²விபி விவண்ணா அஹோஸி. ஸா ஏகிகாவ அந்தரவீதி²யா பாயாஸி. அத² நங் ஏகா வயப்பத்தா மஹல்லிகா இத்தீ² தி³ஸ்வா தீ⁴துஸினேஹங் உப்பாதெ³த்வா ‘‘கஹங் க³ச்ச²ஸி அம்மா’’தி ஆஹ. ஆக³ந்துகம்ஹி, வஸனட்டா²னங் ஓலோகெந்தீ விசராமீதி. இதா⁴க³ச்ச², அம்மாதி வஸனட்டா²னங் த³த்வா போ⁴ஜனங் படியாதே³ஸி.
Rājāpi paccantato āgantvā nakkhattaṃ paṭimānento bahinagare khandhāvāraṃ bandhitvā nisīdi. Atha tā pañcasatā itthiyo rañño paccuggamanaṃ āgantvā āhaṃsu – ‘‘tvaṃ, mahārāja, na amhākaṃ saddahasi, amhehi vuttaṃ akāraṇaṃ viya hoti. Tvaṃ mahesiyā upaṭṭhāyikaṃ pakkosāpetvā paṭipuccha, dārughaṭikaṃ te devī vijātā’’ti. Rājā taṃ kāraṇaṃ na upaparikkhitvāva ‘‘amanussajātikā bhavissatī’’ti taṃ gehato nikkaḍḍhi. Tassā rājagehato saha nikkhamaneneva padumapupphāni antaradhāyiṃsu, sarīracchavipi vivaṇṇā ahosi. Sā ekikāva antaravīthiyā pāyāsi. Atha naṃ ekā vayappattā mahallikā itthī disvā dhītusinehaṃ uppādetvā ‘‘kahaṃ gacchasi ammā’’ti āha. Āgantukamhi, vasanaṭṭhānaṃ olokentī vicarāmīti. Idhāgaccha, ammāti vasanaṭṭhānaṃ datvā bhojanaṃ paṭiyādesi.
தஸ்ஸா இமினாவ நியாமேன தத்த² வஸமானாய தா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ ஏகசித்தா ஹுத்வா ராஜானங் ஆஹங்ஸு – ‘‘மஹாராஜ, தும்ஹேஸு யுத்³த⁴ங் க³தேஸு அம்ஹேஹி க³ங்கா³தே³வதாய ‘அம்ஹாகங் தே³வே விஜிதஸங்கா³மே ஆக³தே ப³லிகம்மங் கத்வா உத³ககீளங் கரிஸ்ஸாமா’தி பத்தி²தங் அத்தி², ஏதமத்த²ங் , தே³வ, ஜானாபேமா’’தி. ராஜா தாஸங் வசனேன துட்டோ² க³ங்கா³யங் உத³ககீளங் காதுங் அக³மாஸி. தாபி அத்தனா அத்தனா க³ஹிதங் கரண்ட³கங் படிச்ச²ன்னங் கத்வா ஆதா³ய நதி³ங் க³ந்த்வா தேஸங் கரண்ட³கானங் படிச்சா²த³னத்த²ங் பாருபித்வா பாருபித்வா உத³கே பதித்வா கரண்ட³கே விஸ்ஸஜ்ஜேஸுங். தேபி கோ² கரண்ட³கா ஸப்³பே³ ஸஹ க³ந்த்வா ஹெட்டா²ஸோதே பஸாரிதஜாலம்ஹி லக்³கி³ங்ஸு. ததோ உத³ககீளங் கீளித்வா ரஞ்ஞோ உத்திண்ணகாலே ஜாலங் உக்கி²பந்தா தே கரண்ட³கே தி³ஸ்வா ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் ஆனயிங்ஸு. ராஜா கரண்ட³கே தி³ஸ்வா ‘‘கிங், தாதா, கரண்ட³கேஸூ’’தி ஆஹ. ந ஜானாம, தே³வாதி. ஸோ தே கரண்ட³கே விவராபெத்வா ஓலோகெந்தோ பட²மங் மஹாபது³மகுமாரஸ்ஸ கரண்ட³கங் விவராபேஸி. தேஸங் பன ஸப்³பே³ஸம்பி கரண்ட³கேஸு நிபஜ்ஜாபிததி³வஸேயேவ புஞ்ஞித்³தி⁴யா அங்கு³ட்ட²தோ கீ²ரங் நிப்³ப³த்தி. ஸக்கோ தே³வராஜா தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ நிக்கங்க²பா⁴வத்த²ங் அந்தோகரண்ட³கே அக்க²ரானி லிகா²பேஸி ‘‘இமே குமாரா பது³மவதியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தா பா³ராணஸிரஞ்ஞோ புத்தா, அத² நே பது³மவதியா ஸபத்தியோ பஞ்சஸதா இத்தி²யோ கரண்ட³கேஸு பக்கி²பித்வா உத³கே கி²பிங்ஸு, ராஜா இமங் காரணங் ஜானாதூ’’தி. கரண்ட³கே விவரிதமத்தே ராஜா அக்க²ரானி வாசெத்வா தா³ரகே தி³ஸ்வா மஹாபது³மகுமாரங் உக்கி²பித்வா ‘‘வேகே³ன ரதே² யோஜேத², அஸ்ஸே கப்பேத², அஹங் அஜ்ஜ அந்தோனக³ரங் பவிஸித்வா ஏகச்சானங் மாதுகா³மானங் பியங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி பாஸாத³ங் ஆருய்ஹ ஹத்தி²கீ³வாய ஸஹஸ்ஸப⁴ண்டி³கங் ட²பெத்வா பே⁴ரிங் சராபேஸி ‘‘யோ பது³மவதிங் பஸ்ஸதி, ஸோ இமங் ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹதூ’’தி.
Tassā imināva niyāmena tattha vasamānāya tā pañcasatā itthiyo ekacittā hutvā rājānaṃ āhaṃsu – ‘‘mahārāja, tumhesu yuddhaṃ gatesu amhehi gaṅgādevatāya ‘amhākaṃ deve vijitasaṅgāme āgate balikammaṃ katvā udakakīḷaṃ karissāmā’ti patthitaṃ atthi, etamatthaṃ , deva, jānāpemā’’ti. Rājā tāsaṃ vacanena tuṭṭho gaṅgāyaṃ udakakīḷaṃ kātuṃ agamāsi. Tāpi attanā attanā gahitaṃ karaṇḍakaṃ paṭicchannaṃ katvā ādāya nadiṃ gantvā tesaṃ karaṇḍakānaṃ paṭicchādanatthaṃ pārupitvā pārupitvā udake patitvā karaṇḍake vissajjesuṃ. Tepi kho karaṇḍakā sabbe saha gantvā heṭṭhāsote pasāritajālamhi laggiṃsu. Tato udakakīḷaṃ kīḷitvā rañño uttiṇṇakāle jālaṃ ukkhipantā te karaṇḍake disvā rañño santikaṃ ānayiṃsu. Rājā karaṇḍake disvā ‘‘kiṃ, tātā, karaṇḍakesū’’ti āha. Na jānāma, devāti. So te karaṇḍake vivarāpetvā olokento paṭhamaṃ mahāpadumakumārassa karaṇḍakaṃ vivarāpesi. Tesaṃ pana sabbesampi karaṇḍakesu nipajjāpitadivaseyeva puññiddhiyā aṅguṭṭhato khīraṃ nibbatti. Sakko devarājā tassa rañño nikkaṅkhabhāvatthaṃ antokaraṇḍake akkharāni likhāpesi ‘‘ime kumārā padumavatiyā kucchimhi nibbattā bārāṇasirañño puttā, atha ne padumavatiyā sapattiyo pañcasatā itthiyo karaṇḍakesu pakkhipitvā udake khipiṃsu, rājā imaṃ kāraṇaṃ jānātū’’ti. Karaṇḍake vivaritamatte rājā akkharāni vācetvā dārake disvā mahāpadumakumāraṃ ukkhipitvā ‘‘vegena rathe yojetha, asse kappetha, ahaṃ ajja antonagaraṃ pavisitvā ekaccānaṃ mātugāmānaṃ piyaṃ karissāmī’’ti pāsādaṃ āruyha hatthigīvāya sahassabhaṇḍikaṃ ṭhapetvā bheriṃ carāpesi ‘‘yo padumavatiṃ passati, so imaṃ sahassaṃ gaṇhatū’’ti.
தங் கத²ங் ஸுத்வா பது³மவதீ மாதுயா ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி – ‘‘ஹத்தி²கீ³வதோ ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹ, அம்மா’’தி. அஹங் ஏவரூபங் க³ண்ஹிதுங் ந விஸஹாமீதி. ஸா து³தியம்பி ததியம்பி வுத்தே, ‘‘கிங் வத்வா க³ண்ஹாமி அம்மா’’தி ஆஹ. ‘‘மம தீ⁴தா, பது³மவதிங் தே³விங் பஸ்ஸதீ’’தி வத்வா க³ண்ஹாஹீதி. ஸா ‘‘யங் வா தங் வா ஹோதூ’’தி க³ந்த்வா ஸஹஸ்ஸசங்கோடகங் க³ண்ஹி. அத² நங் மனுஸ்ஸா புச்சி²ங்ஸு – ‘‘பது³மவதிங் தே³விங் பஸ்ஸஸி, அம்மா’’தி. ‘‘அஹங் ந பஸ்ஸாமி, தீ⁴தா கிர மே பஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. தே ‘‘கஹங் பன ஸா, அம்மா’’தி வத்வா தாய ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா பது³மவதிங் ஸஞ்ஜானித்வா பாதே³ஸு நிபதிங்ஸு. தஸ்மிங் காலே ஸா ‘‘பது³மவதீ தே³வீ அய’’ந்தி ஞத்வா ‘‘பா⁴ரியங் வத இத்தி²யா கம்மங் கதங், யா ஏவங்வித⁴ஸ்ஸ ரஞ்ஞோ மஹேஸீ ஸமானா ஏவரூபே டா²னே நிராரக்கா² வஸீ’’தி ஆஹ. தேபி ராஜபுரிஸா பது³மவதியா நிவேஸனங் ஸேதஸாணீஹி பரிக்கி²பாபெத்வா த்³வாரே ஆரக்க²ங் ட²பெத்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங். ராஜா ஸுவண்ணஸிவிகங் பேஸேஸி. ஸா ‘‘அஹங் ஏவங் ந க³மிஸ்ஸாமி, மம வஸனட்டா²னதோ பட்டா²ய யாவ ராஜகே³ஹங் எத்த²ந்தரே வரபொத்த²கசித்தத்த²ரணே அத்த²ராபெத்வா உபரி ஸுவண்ணதாரகவிசித்தங் சேலவிதானங் ப³ந்தா⁴பெத்வா பஸாத⁴னத்தா²ய ஸப்³பா³லங்காரேஸு பஹிதேஸு பத³ஸாவ க³மிஸ்ஸாமி, ஏவங் மே நாக³ரா ஸம்பத்திங் பஸ்ஸிஸ்ஸந்தீ’’தி ஆஹ. ராஜா ‘‘பது³மவதியா யதா²ருசிங் கரோதா²’’தி ஆஹ. ததோ பது³மவதீ ஸப்³ப³பஸாத⁴னங் பஸாதெ⁴த்வா ‘‘ராஜகே³ஹங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. அத²ஸ்ஸா அக்கந்தஅக்கந்தட்டா²னே வரபொத்த²கசித்தத்த²ரணானி பி⁴ந்தி³த்வா பது³மபுப்பா²னி உட்ட²ஹிங்ஸு. ஸா மஹாஜனஸ்ஸ அத்தனோ ஸம்பத்திங் த³ஸ்ஸெத்வா ராஜனிவேஸனங் ஆருய்ஹ ஸப்³பே³ சித்தத்த²ரணே தஸ்ஸா மஹல்லிகாய போஸாவனிகமூலங் கத்வா தா³பேஸி.
Taṃ kathaṃ sutvā padumavatī mātuyā saññaṃ adāsi – ‘‘hatthigīvato sahassaṃ gaṇha, ammā’’ti. Ahaṃ evarūpaṃ gaṇhituṃ na visahāmīti. Sā dutiyampi tatiyampi vutte, ‘‘kiṃ vatvā gaṇhāmi ammā’’ti āha. ‘‘Mama dhītā, padumavatiṃ deviṃ passatī’’ti vatvā gaṇhāhīti. Sā ‘‘yaṃ vā taṃ vā hotū’’ti gantvā sahassacaṅkoṭakaṃ gaṇhi. Atha naṃ manussā pucchiṃsu – ‘‘padumavatiṃ deviṃ passasi, ammā’’ti. ‘‘Ahaṃ na passāmi, dhītā kira me passatī’’ti āha. Te ‘‘kahaṃ pana sā, ammā’’ti vatvā tāya saddhiṃ gantvā padumavatiṃ sañjānitvā pādesu nipatiṃsu. Tasmiṃ kāle sā ‘‘padumavatī devī aya’’nti ñatvā ‘‘bhāriyaṃ vata itthiyā kammaṃ kataṃ, yā evaṃvidhassa rañño mahesī samānā evarūpe ṭhāne nirārakkhā vasī’’ti āha. Tepi rājapurisā padumavatiyā nivesanaṃ setasāṇīhi parikkhipāpetvā dvāre ārakkhaṃ ṭhapetvā rañño ārocesuṃ. Rājā suvaṇṇasivikaṃ pesesi. Sā ‘‘ahaṃ evaṃ na gamissāmi, mama vasanaṭṭhānato paṭṭhāya yāva rājagehaṃ etthantare varapotthakacittattharaṇe attharāpetvā upari suvaṇṇatārakavicittaṃ celavitānaṃ bandhāpetvā pasādhanatthāya sabbālaṅkāresu pahitesu padasāva gamissāmi, evaṃ me nāgarā sampattiṃ passissantī’’ti āha. Rājā ‘‘padumavatiyā yathāruciṃ karothā’’ti āha. Tato padumavatī sabbapasādhanaṃ pasādhetvā ‘‘rājagehaṃ gamissāmī’’ti maggaṃ paṭipajji. Athassā akkantaakkantaṭṭhāne varapotthakacittattharaṇāni bhinditvā padumapupphāni uṭṭhahiṃsu. Sā mahājanassa attano sampattiṃ dassetvā rājanivesanaṃ āruyha sabbe cittattharaṇe tassā mahallikāya posāvanikamūlaṃ katvā dāpesi.
ராஜாபி கோ² தா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ பக்கோஸாபெத்வா ‘‘இமாயோ தே தே³வி தா³ஸியோ கத்வா தே³மீ’’தி ஆஹ. ஸாது⁴, மஹாராஜ, ஏதாஸங் மய்ஹங் தி³ன்னபா⁴வங் ஸகலனக³ரே ஜானாபேஹீதி . ராஜா நக³ரே பே⁴ரிங் சராபேஸி – ‘‘பது³மவதியா தூ³ப்³பி⁴கா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ ஏதிஸ்ஸா ஏவ தா³ஸியோ கத்வா தி³ன்னா’’தி. ஸா ‘‘தாஸங் ஸகலனக³ரேன தா³ஸிபா⁴வோ ஸல்லக்கி²தோ’’தி ஞத்வா ‘‘அஹங் மம தா³ஸியோ பு⁴ஜிஸ்ஸா காதுங் லபா⁴மி தே³வா’’தி ராஜானங் புச்சி². தவ இச்சா² தே³வீதி. ஏவங் ஸந்தே தமேவ பே⁴ரிசாரிகங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘பது³மவதிதே³வியா அத்தனோ தா³ஸியோ கத்வா தி³ன்னா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ ஸப்³பா³வ பு⁴ஜிஸ்ஸா கதாதி புன பே⁴ரிங் சராபேதா²’’தி ஆஹ. ஸா தாஸங் பு⁴ஜிஸ்ஸபா⁴வே கதே ஏகூனானி பஞ்சஸத்தபுத்தானி தாஸங்யேவ ஹத்தே² போஸனத்தா²ய த³த்வா ஸயங் மஹாபது³மகுமாரங்யேவ க³ண்ஹி.
Rājāpi kho tā pañcasatā itthiyo pakkosāpetvā ‘‘imāyo te devi dāsiyo katvā demī’’ti āha. Sādhu, mahārāja, etāsaṃ mayhaṃ dinnabhāvaṃ sakalanagare jānāpehīti . Rājā nagare bheriṃ carāpesi – ‘‘padumavatiyā dūbbhikā pañcasatā itthiyo etissā eva dāsiyo katvā dinnā’’ti. Sā ‘‘tāsaṃ sakalanagarena dāsibhāvo sallakkhito’’ti ñatvā ‘‘ahaṃ mama dāsiyo bhujissā kātuṃ labhāmi devā’’ti rājānaṃ pucchi. Tava icchā devīti. Evaṃ sante tameva bhericārikaṃ pakkosāpetvā ‘‘padumavatideviyā attano dāsiyo katvā dinnā pañcasatā itthiyo sabbāva bhujissā katāti puna bheriṃ carāpethā’’ti āha. Sā tāsaṃ bhujissabhāve kate ekūnāni pañcasattaputtāni tāsaṃyeva hatthe posanatthāya datvā sayaṃ mahāpadumakumāraṃyeva gaṇhi.
அத² அபரபா⁴கே³ தேஸங் குமாரானங் கீளனவயே ஸம்பத்தே ராஜா உய்யானே நானாவித⁴ங் கீளனட்டா²னங் காரேஸி. தே அத்தனோ ஸோளஸவஸ்ஸுத்³தே³ஸிககாலே ஸப்³பே³வ ஏகதோ ஹுத்வா உய்யானே பது³மஸஞ்ச²ன்னாய மங்க³லபொக்க²ரணியா கீளந்தா நவபது³மானி புப்பி²தானி புராணபது³மானி ச வண்டதோ பதந்தானி தி³ஸ்வா ‘‘இமஸ்ஸ தாவ அனுபாதி³ன்னகஸ்ஸ ஏவரூபா ஜரா பாபுணாதி, கிமங்க³ங் பன அம்ஹாகங் ஸரீரஸ்ஸ. இத³ம்பி ஹி ஏவங்க³திகமேவ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆரம்மணங் க³ஹெத்வா ஸப்³பே³வ பச்சேகபோ³தி⁴ஞாணங் நிப்³ப³த்தெத்வா உட்டா²யுட்டா²ய பது³மகண்ணிகாஸு பல்லங்கேன நிஸீதி³ங்ஸு.
Atha aparabhāge tesaṃ kumārānaṃ kīḷanavaye sampatte rājā uyyāne nānāvidhaṃ kīḷanaṭṭhānaṃ kāresi. Te attano soḷasavassuddesikakāle sabbeva ekato hutvā uyyāne padumasañchannāya maṅgalapokkharaṇiyā kīḷantā navapadumāni pupphitāni purāṇapadumāni ca vaṇṭato patantāni disvā ‘‘imassa tāva anupādinnakassa evarūpā jarā pāpuṇāti, kimaṅgaṃ pana amhākaṃ sarīrassa. Idampi hi evaṃgatikameva bhavissatī’’ti ārammaṇaṃ gahetvā sabbeva paccekabodhiñāṇaṃ nibbattetvā uṭṭhāyuṭṭhāya padumakaṇṇikāsu pallaṅkena nisīdiṃsu.
அத² தேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தா ராஜபுரிஸா ப³ஹுக³தங் தி³வஸங் ஞத்வா ‘‘அய்யபுத்தா தும்ஹாகங் வேலங் ஜானாதா²’’தி ஆஹங்ஸு. தே துண்ஹீ அஹேஸுங். தே புரிஸா க³ந்த்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங் – ‘‘குமாரா தே³வ, பது³மகண்ணிகாஸு நிஸின்னா, அம்ஹேஸு கதெ²ந்தேஸுபி வசீபே⁴த³ங் ந கரொந்தீ’’தி. யதா²ருசியா தேஸங் நிஸீதி³துங் தே³தா²தி. தே ஸப்³ப³ரத்திங் க³ஹிதாரக்கா² பது³மகண்ணிகாஸு நிஸின்னநியாமேனேவ அருணங் உட்டா²பேஸுங். புரிஸா புனதி³வஸே உபஸங்கமித்வா ‘‘தே³வா வேலங் ஜானாதா²’’தி ஆஹங்ஸு. ந மயங் தே³வா, பச்சேகபு³த்³தா⁴ நாம மயந்தி. அய்யா, தும்ஹே பா⁴ரியங் கத²ங் கதே²த², பச்சேகபு³த்³தா⁴ நாம தும்ஹாதி³ஸா ந ஹொந்தி, த்³வங்கு³லகேஸமஸ்ஸுத⁴ரா காயே படிமுக்கஅட்ட²பரிக்கா²ரா ஹொந்தீதி. தே த³க்கி²ணஹத்தே²ன ஸீஸங் பராமஸிங்ஸு. தாவதே³வ கி³ஹிலிங்க³ங் அந்தரதா⁴யி, அட்ட² பரிக்கா²ரா காயே படிமுக்காவ அஹேஸுங். ததோ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ மஹாஜனஸ்ஸ ஆகாஸேன நந்த³மூலகபப்³பா⁴ரங் அக³மங்ஸு.
Atha tehi saddhiṃ āgatā rājapurisā bahugataṃ divasaṃ ñatvā ‘‘ayyaputtā tumhākaṃ velaṃ jānāthā’’ti āhaṃsu. Te tuṇhī ahesuṃ. Te purisā gantvā rañño ārocesuṃ – ‘‘kumārā deva, padumakaṇṇikāsu nisinnā, amhesu kathentesupi vacībhedaṃ na karontī’’ti. Yathāruciyā tesaṃ nisīdituṃ dethāti. Te sabbarattiṃ gahitārakkhā padumakaṇṇikāsu nisinnaniyāmeneva aruṇaṃ uṭṭhāpesuṃ. Purisā punadivase upasaṅkamitvā ‘‘devā velaṃ jānāthā’’ti āhaṃsu. Na mayaṃ devā, paccekabuddhā nāma mayanti. Ayyā, tumhe bhāriyaṃ kathaṃ kathetha, paccekabuddhā nāma tumhādisā na honti, dvaṅgulakesamassudharā kāye paṭimukkaaṭṭhaparikkhārā hontīti. Te dakkhiṇahatthena sīsaṃ parāmasiṃsu. Tāvadeva gihiliṅgaṃ antaradhāyi, aṭṭha parikkhārā kāye paṭimukkāva ahesuṃ. Tato passantasseva mahājanassa ākāsena nandamūlakapabbhāraṃ agamaṃsu.
ஸாபி கோ², பது³மவதீ தே³வீ, ‘‘அஹங் ப³ஹுபுத்தா ஹுத்வா நிபுத்தா ஜாதா’’தி ஹத³யஸோகங் பத்வா தேனேவ ஸோகேன காலங் கத்வா ராஜக³ஹனக³ரத்³வாரகா³மகே ஸஹத்தே²ன கம்மங் கத்வா ஜீவனகட்டா²னே நிப்³ப³த்தி. அபரபா⁴கே³ குலக⁴ரங் க³ந்த்வா ஏகதி³வஸங் ஸாமிகஸ்ஸ கெ²த்தங் யாகு³ங் ஹரமானா தேஸங் அத்தனோ புத்தானங் அந்தரே அட்ட² பச்சேகபு³த்³தே⁴ பி⁴க்கா²சாரவேலாய ஆகாஸேன க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா ஸீக⁴ங் ஸீக⁴ங் க³ந்த்வா ஸாமிகஸ்ஸ ஆரோசேஸி – ‘‘பஸ்ஸ, அய்ய, பச்சேகபு³த்³தே⁴, ஏதே நிமந்தெத்வா போ⁴ஜெஸ்ஸாமா’’தி. ஸோ ஆஹ – ‘‘ஸமணஸகுணா நாமேதே அஞ்ஞத்தா²பி ஏவங் சரந்தி, ந ஏதே பச்சேகபு³த்³தா⁴’’தி. தே தேஸங் கதெ²ந்தானங்யேவ அவிதூ³ரே டா²னே ஓதரிங்ஸு. ஸா இத்தீ² தங்தி³வஸங் அத்தனோ ப⁴த்தக²ஜ்ஜபோ⁴ஜனங் தேஸங் த³த்வா ‘‘ஸ்வேபி அட்ட² ஜனா மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதா²’’தி ஆஹ. ஸாது⁴, உபாஸிகே, தவ ஸக்காரோ எத்தகோவ ஹோது, ஆஸனானி ச அட்டே²வ ஹொந்து, அஞ்ஞேபி ப³ஹூ பச்சேகபு³த்³தே⁴ தி³ஸ்வா தவ சித்தங் பஸாதெ³ய்யாஸீதி. ஸா புனதி³வஸே அட்ட² ஆஸனானி பஞ்ஞாபெத்வா அட்ட²ன்னங் ஸக்காரஸம்மானங் படியாதெ³த்வா நிஸீதி³.
Sāpi kho, padumavatī devī, ‘‘ahaṃ bahuputtā hutvā niputtā jātā’’ti hadayasokaṃ patvā teneva sokena kālaṃ katvā rājagahanagaradvāragāmake sahatthena kammaṃ katvā jīvanakaṭṭhāne nibbatti. Aparabhāge kulagharaṃ gantvā ekadivasaṃ sāmikassa khettaṃ yāguṃ haramānā tesaṃ attano puttānaṃ antare aṭṭha paccekabuddhe bhikkhācāravelāya ākāsena gacchante disvā sīghaṃ sīghaṃ gantvā sāmikassa ārocesi – ‘‘passa, ayya, paccekabuddhe, ete nimantetvā bhojessāmā’’ti. So āha – ‘‘samaṇasakuṇā nāmete aññatthāpi evaṃ caranti, na ete paccekabuddhā’’ti. Te tesaṃ kathentānaṃyeva avidūre ṭhāne otariṃsu. Sā itthī taṃdivasaṃ attano bhattakhajjabhojanaṃ tesaṃ datvā ‘‘svepi aṭṭha janā mayhaṃ bhikkhaṃ gaṇhathā’’ti āha. Sādhu, upāsike, tava sakkāro ettakova hotu, āsanāni ca aṭṭheva hontu, aññepi bahū paccekabuddhe disvā tava cittaṃ pasādeyyāsīti. Sā punadivase aṭṭha āsanāni paññāpetvā aṭṭhannaṃ sakkārasammānaṃ paṭiyādetvā nisīdi.
நிமந்திதபச்சேகபு³த்³தா⁴ ஸேஸானங் ஸஞ்ஞங் அத³ங்ஸு – ‘‘மாரிஸா, அஜ்ஜ அஞ்ஞத்த² அக³ந்த்வா ஸப்³பே³வ தும்ஹாகங் மாது ஸங்க³ஹங் கரோதா²’’தி. தே தேஸங் வசனங் ஸுத்வா ஸப்³பே³வ ஏகதோ ஆகாஸேன ஆக³ந்த்வா மாது-கே³ஹத்³வாரே பாதுரஹேஸுங். ஸாபி பட²மங் லத்³த⁴ஸஞ்ஞதாய ப³ஹூபி தி³ஸ்வா ந கம்பித்த², ஸப்³பே³பி தே கே³ஹங் பவேஸெத்வா ஆஸனேஸு நிஸீதா³பேஸி. தேஸு படிபாடியா நிஸீத³ந்தேஸு நவமோ அஞ்ஞானி அட்ட² ஆஸனானி மாபெத்வா ஸயங் து⁴ராஸனே நிஸீதி³. யாவ ஆஸனானி வட்³ட⁴ந்தி, தாவ கே³ஹங் வட்³ட⁴தி. ஏவங் தேஸு ஸப்³பே³ஸுபி நிஸின்னேஸு ஸா இத்தீ² அட்ட²ன்னங் பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் படியாதி³தங் ஸக்காரங் பஞ்சஸதானம்பி யாவத³த்த²ங் த³த்வா அட்ட² நீலுப்பலஹத்த²கே ஆஹரித்வா நிமந்திதபச்சேகபு³த்³தா⁴னங்யேவ பாத³மூலே ட²பெத்வா ஆஹ – ‘‘மய்ஹங், ப⁴ந்தே, நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே ஸரீரவண்ணோ இமேஸங் நீலுப்பலானங் அந்தோக³ப்³ப⁴வண்ணோ விய ஹோதூ’’தி பத்த²னங் அகாஸி. பச்சேகபு³த்³தா⁴ மாது அனுமோத³னங் கத்வா க³ந்த⁴மாத³னங்யேவ அக³மங்ஸு.
Nimantitapaccekabuddhā sesānaṃ saññaṃ adaṃsu – ‘‘mārisā, ajja aññattha agantvā sabbeva tumhākaṃ mātu saṅgahaṃ karothā’’ti. Te tesaṃ vacanaṃ sutvā sabbeva ekato ākāsena āgantvā mātu-gehadvāre pāturahesuṃ. Sāpi paṭhamaṃ laddhasaññatāya bahūpi disvā na kampittha, sabbepi te gehaṃ pavesetvā āsanesu nisīdāpesi. Tesu paṭipāṭiyā nisīdantesu navamo aññāni aṭṭha āsanāni māpetvā sayaṃ dhurāsane nisīdi. Yāva āsanāni vaḍḍhanti, tāva gehaṃ vaḍḍhati. Evaṃ tesu sabbesupi nisinnesu sā itthī aṭṭhannaṃ paccekabuddhānaṃ paṭiyāditaṃ sakkāraṃ pañcasatānampi yāvadatthaṃ datvā aṭṭha nīluppalahatthake āharitvā nimantitapaccekabuddhānaṃyeva pādamūle ṭhapetvā āha – ‘‘mayhaṃ, bhante, nibbattanibbattaṭṭhāne sarīravaṇṇo imesaṃ nīluppalānaṃ antogabbhavaṇṇo viya hotū’’ti patthanaṃ akāsi. Paccekabuddhā mātu anumodanaṃ katvā gandhamādanaṃyeva agamaṃsu.
ஸாபி யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா ததோ சுதா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ஸெட்டி²குலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, நீலுப்பலக³ப்³ப⁴ஸமானவண்ணதாய சஸ்ஸா உப்பலவண்ணாத்வேவ நாமங் அகங்ஸு. அத²ஸ்ஸா வயப்பத்தகாலே ஸகலஜம்பு³தீ³பராஜானோ ச ஸெட்டி²னோ ச ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் பஹிணிங்ஸு – ‘‘தீ⁴தரங் அம்ஹாகங் தே³தூ’’தி . அபஹிணந்தோ நாம நாஹோஸி. ததோ ஸெட்டி² சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் ஸப்³பே³ஸங் மனங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, உபாயங் பனேகங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி தீ⁴தரங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘பப்³ப³ஜிதுங் அம்ம ஸக்கி²ஸ்ஸஸீ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸா பச்சி²மப⁴விகத்தா பிதுவசனங் ஸீஸே ஆஸித்தஸதபாகதேலங் விய அஹோஸி, தஸ்மா பிதரங் ‘‘பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமி, தாதா’’தி ஆஹ. ஸோ தஸ்ஸா ஸக்காரங் கத்வா பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் நெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. தஸ்ஸா அசிரபப்³ப³ஜிதாய ஏவ உபோஸதா²கா³ரே காலவாரோ பாபுணி. ஸா தீ³பங் ஜாலெத்வா உபோஸதா²கா³ரங் ஸம்மஜ்ஜித்வா தீ³பஸிகா²ய நிமித்தங் க³ண்ஹித்வா புனப்புனங் ஓலோகயமானா தேஜோகஸிணாரம்மணங் ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெத்வா ததே³வ பாத³கங் கத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. அரஹத்தப²லேன ஸத்³தி⁴ங்யேவ ச இத்³தி⁴விகுப்³ப³னே சிண்ணவஸீ அஹோஸி. ஸா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² யமகபாடிஹாரியகரணதி³வஸே ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, பாடிஹாரியங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஸீஹனாத³ங் நதி³. ஸத்தா² இத³ங் காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா ஜேதவனவிஹாரே நிஸின்னோ படிபாடியா பி⁴க்கு²னியோ டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் இத்³தி⁴மந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sāpi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā tato cutā devaloke nibbattitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ seṭṭhikule paṭisandhiṃ gaṇhi, nīluppalagabbhasamānavaṇṇatāya cassā uppalavaṇṇātveva nāmaṃ akaṃsu. Athassā vayappattakāle sakalajambudīparājāno ca seṭṭhino ca seṭṭhissa santikaṃ pahiṇiṃsu – ‘‘dhītaraṃ amhākaṃ detū’’ti . Apahiṇanto nāma nāhosi. Tato seṭṭhi cintesi – ‘‘ahaṃ sabbesaṃ manaṃ gahetuṃ na sakkhissāmi, upāyaṃ panekaṃ karissāmī’’ti dhītaraṃ pakkosāpetvā ‘‘pabbajituṃ amma sakkhissasī’’ti āha. Tassā pacchimabhavikattā pituvacanaṃ sīse āsittasatapākatelaṃ viya ahosi, tasmā pitaraṃ ‘‘pabbajissāmi, tātā’’ti āha. So tassā sakkāraṃ katvā bhikkhuniupassayaṃ netvā pabbājesi. Tassā acirapabbajitāya eva uposathāgāre kālavāro pāpuṇi. Sā dīpaṃ jāletvā uposathāgāraṃ sammajjitvā dīpasikhāya nimittaṃ gaṇhitvā punappunaṃ olokayamānā tejokasiṇārammaṇaṃ jhānaṃ nibbattetvā tadeva pādakaṃ katvā arahattaṃ pāpuṇi. Arahattaphalena saddhiṃyeva ca iddhivikubbane ciṇṇavasī ahosi. Sā aparabhāge satthu yamakapāṭihāriyakaraṇadivase ‘‘ahaṃ, bhante, pāṭihāriyaṃ karissāmī’’ti sīhanādaṃ nadi. Satthā idaṃ kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā jetavanavihāre nisinno paṭipāṭiyā bhikkhuniyo ṭhānantare ṭhapento imaṃ theriṃ iddhimantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
படாசாராதே²ரீவத்து²
Paṭācārātherīvatthu
238. சதுத்தே² வினயத⁴ரானங் யதி³த³ங் படாசாராதி படாசாரா தே²ரீ வினயத⁴ரானங் அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் வினயத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் அப்³ப⁴ந்தரா ஹுத்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ப்³ரஹ்மசரியங் சரித்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ பரிவேணங் கத்வா புன தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ஸெட்டி²கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி.
238. Catutthe vinayadharānaṃ yadidaṃ paṭācārāti paṭācārā therī vinayadharānaṃ aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ vinayadharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaritvā kassapabuddhakāle kikissa kāsirañño gehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā sattannaṃ bhaginīnaṃ abbhantarā hutvā vīsati vassasahassāni brahmacariyaṃ caritvā bhikkhusaṅghassa pariveṇaṃ katvā puna devaloke nibbattitvā ekaṃ buddhantaraṃ sampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ seṭṭhigehe paṭisandhiṃ gaṇhi.
ஸா அபரபா⁴கே³ வயப்பத்தா அத்தனோ கே³ஹே ஏகேன கம்மகாரேன ஸத்³தி⁴ங் ஸந்த²வங் கத்வா அபரபா⁴கே³ அத்தனோ ஸமானஜாதிகங் குலங் க³ச்ச²ந்தீ கதஸந்த²வஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி – ‘‘ந த்வங் ஸ்வே பட்டா²ய மங் படிஹாரஸதேனபி த³ட்டு²ங் லபி⁴ஸ்ஸஸி, ஸசே தே கம்மங் அத்தி², இதா³னி மங் க³ண்ஹித்வா க³ச்சா²ஹீ’’தி. ஸோ ‘‘ஏவங் ஹோதூ’’தி அனுச்ச²விகங் ஹத்த²ஸாரங் க³ஹெத்வா தங் ஆதா³ய நக³ரதோ தீணி சத்தாரி யோஜனானி படிக்கமித்வா ஏகஸ்மிங் கா³மகே வாஸங் கப்பேஸி.
Sā aparabhāge vayappattā attano gehe ekena kammakārena saddhiṃ santhavaṃ katvā aparabhāge attano samānajātikaṃ kulaṃ gacchantī katasanthavassa purisassa saññaṃ adāsi – ‘‘na tvaṃ sve paṭṭhāya maṃ paṭihārasatenapi daṭṭhuṃ labhissasi, sace te kammaṃ atthi, idāni maṃ gaṇhitvā gacchāhī’’ti. So ‘‘evaṃ hotū’’ti anucchavikaṃ hatthasāraṃ gahetvā taṃ ādāya nagarato tīṇi cattāri yojanāni paṭikkamitvā ekasmiṃ gāmake vāsaṃ kappesi.
அத² அபரபா⁴கே³ தஸ்ஸா குச்சி²யங் க³ப்³போ⁴ பதிட்டா²ஸி. ஸா க³ப்³பே⁴ பரிபக்கே ‘‘இத³ங் அம்ஹாகங் அனாத²ட்டா²னங், குலகே³ஹங் க³ச்சா²ம ஸாமீ’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘அஜ்ஜ க³ச்சா²ம, ஸ்வே க³ச்சா²மா’’தி க³ந்துங் அஸக்கொந்தோ காலங் வீதினாமேஸி. ஸா தஸ்ஸ காரணங் ஞத்வா ‘‘நாயங் பா³லோ மங் நெஸ்ஸதீ’’தி தஸ்மிங் ப³ஹி க³தே ‘‘ஏகிகாவ குலகே³ஹங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ஸோ ஆக³ந்த்வா தங் கே³ஹே அபஸ்ஸந்தோ படிவிஸ்ஸகே புச்சி²த்வா ‘‘குலகே³ஹங் க³தா’’தி ஸுத்வா ‘‘மங் நிஸ்ஸாய குலதீ⁴தா அனாதா² ஜாதா’’தி பதா³னுபதி³கங் க³ந்த்வா ஸம்பாபுணி. தஸ்ஸா அந்தராமக்³கே³வ க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸி. ததோ ‘‘யஸ்ஸத்தா²ய மயங் க³ச்செ²ய்யாம, ஸோ அத்தோ² அந்தராமக்³கே³வ நிப்ப²ன்னோ, இதா³னி க³ந்த்வா கிங் கரிஸ்ஸாமா’’தி படினிவத்திங்ஸு. புன தஸ்ஸா குச்சி²யங் க³ப்³போ⁴ பதிட்டா²ஸீதி புரிமனயேனேவ வித்தா²ரேதப்³ப³ங்.
Atha aparabhāge tassā kucchiyaṃ gabbho patiṭṭhāsi. Sā gabbhe paripakke ‘‘idaṃ amhākaṃ anāthaṭṭhānaṃ, kulagehaṃ gacchāma sāmī’’ti āha. So ‘‘ajja gacchāma, sve gacchāmā’’ti gantuṃ asakkonto kālaṃ vītināmesi. Sā tassa kāraṇaṃ ñatvā ‘‘nāyaṃ bālo maṃ nessatī’’ti tasmiṃ bahi gate ‘‘ekikāva kulagehaṃ gamissāmī’’ti maggaṃ paṭipajji. So āgantvā taṃ gehe apassanto paṭivissake pucchitvā ‘‘kulagehaṃ gatā’’ti sutvā ‘‘maṃ nissāya kuladhītā anāthā jātā’’ti padānupadikaṃ gantvā sampāpuṇi. Tassā antarāmaggeva gabbhavuṭṭhānaṃ ahosi. Tato ‘‘yassatthāya mayaṃ gaccheyyāma, so attho antarāmaggeva nipphanno, idāni gantvā kiṃ karissāmā’’ti paṭinivattiṃsu. Puna tassā kucchiyaṃ gabbho patiṭṭhāsīti purimanayeneva vitthāretabbaṃ.
அந்தராமக்³கே³ பனஸ்ஸா க³ப்³ப⁴வுட்டா²னே ஜாதமத்தேயேவ சதூஸு தி³ஸாஸு மஹாமேகோ⁴ உட்ட²ஹி. ஸா தங் புரிஸங் ஆஹ – ‘‘ஸாமி, அவேலாய சதூஸு தி³ஸாஸு மேகோ⁴ உட்டி²தோ, அத்தனோ வஸனட்டா²னங் காதுங் வாயமாஹீ’’தி. ஸோ ‘‘ஏவங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி த³ண்ட³கேஹி குடிகங் கத்வா ‘‘ச²த³னத்தா²ய திணங் ஆஹரிஸ்ஸாமீ’’தி ஏகஸ்மிங் மஹாவம்மிகபாதே³ திணங் சி²ந்த³தி. அத² நங் வம்மிகே நிபன்னோ கண்ஹஸப்போ பாதே³ ட³ங்ஸி, ஸோ தஸ்மிங்யேவ டா²னே பதிதோ. ஸாபி ‘‘இதா³னி ஆக³மிஸ்ஸதி, இதா³னி ஆக³மிஸ்ஸதீ’’தி ஸப்³ப³ரத்திங் கே²பெத்வா ‘‘அத்³தா⁴ மங் ஸோ ‘அனாதா² ஏஸா’தி மக்³கே³ ச²ட்³டெ³த்வா க³தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆலோகே ஸஞ்ஜாதே பதா³னுஸாரேன ஓலோகெந்தீ வம்மிகபாதே³ பதிதங் தி³ஸ்வா ‘‘மங் நிஸ்ஸாய நட்டோ² புரிஸோ’’தி பரிதே³வித்வா த³ஹரதா³ரகங் பஸ்ஸேனாதா³ய மஹல்லகங் அங்கு³லீஹி கா³ஹாபெத்வா மக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தீ அந்தராமக்³கே³ ஏகங் உத்தானநதி³ங் தி³ஸ்வா ‘‘த்³வேபி தா³ரகே ஏகப்பஹாரேனேவ ஆதா³ய க³ந்துங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமீ’’தி ஜெட்ட²கங் ஓரிமதீரே ட²பெத்வா த³ஹரங் பரதீரங் நெத்வா பிலோதிகசும்ப³டகே நிபஜ்ஜாபெத்வா புன நிவத்தித்வா ‘‘இதரங் க³ஹெத்வா க³மிஸ்ஸாமீ’’தி நதி³ங் ஓதரி.
Antarāmagge panassā gabbhavuṭṭhāne jātamatteyeva catūsu disāsu mahāmegho uṭṭhahi. Sā taṃ purisaṃ āha – ‘‘sāmi, avelāya catūsu disāsu megho uṭṭhito, attano vasanaṭṭhānaṃ kātuṃ vāyamāhī’’ti. So ‘‘evaṃ karissāmī’’ti daṇḍakehi kuṭikaṃ katvā ‘‘chadanatthāya tiṇaṃ āharissāmī’’ti ekasmiṃ mahāvammikapāde tiṇaṃ chindati. Atha naṃ vammike nipanno kaṇhasappo pāde ḍaṃsi, so tasmiṃyeva ṭhāne patito. Sāpi ‘‘idāni āgamissati, idāni āgamissatī’’ti sabbarattiṃ khepetvā ‘‘addhā maṃ so ‘anāthā esā’ti magge chaḍḍetvā gato bhavissatī’’ti āloke sañjāte padānusārena olokentī vammikapāde patitaṃ disvā ‘‘maṃ nissāya naṭṭho puriso’’ti paridevitvā daharadārakaṃ passenādāya mahallakaṃ aṅgulīhi gāhāpetvā maggena gacchantī antarāmagge ekaṃ uttānanadiṃ disvā ‘‘dvepi dārake ekappahāreneva ādāya gantuṃ na sakkhissāmī’’ti jeṭṭhakaṃ orimatīre ṭhapetvā daharaṃ paratīraṃ netvā pilotikacumbaṭake nipajjāpetvā puna nivattitvā ‘‘itaraṃ gahetvā gamissāmī’’ti nadiṃ otari.
அத²ஸ்ஸா நதீ³மஜ்ஜ²ங் பத்தகாலே ஏகோ ஸேனோ ‘‘மங்ஸபிண்டோ³ அய’’ந்தி ஸஞ்ஞாய தா³ரகங் விஜ்ஜி²துங் ஆக³ச்ச²தி. ஸா ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா ஸேனங் பலாபேஸி. தஸ்ஸா தங் ஹத்த²விகாரங் தி³ஸ்வா மஹல்லகதா³ரகோ ‘‘மங் பக்கோஸதீ’’தி ஸஞ்ஞாய நதி³ங் ஓதரித்வா ஸோதே பதிதோ யதா²ஸோதங் அக³மாஸி . ஸோபி ஸேனோ தஸ்ஸா அஸம்பத்தாய ஏவ தங் த³ஹரதா³ரகங் க³ண்ஹித்வா அக³மாஸி. ஸா ப³லவஸோகாபி⁴பூ⁴தா அந்தராமக்³கே³ இமங் விலாபகீ³தங் கா³யந்தீ க³ச்ச²தி –
Athassā nadīmajjhaṃ pattakāle eko seno ‘‘maṃsapiṇḍo aya’’nti saññāya dārakaṃ vijjhituṃ āgacchati. Sā hatthaṃ pasāretvā senaṃ palāpesi. Tassā taṃ hatthavikāraṃ disvā mahallakadārako ‘‘maṃ pakkosatī’’ti saññāya nadiṃ otaritvā sote patito yathāsotaṃ agamāsi . Sopi seno tassā asampattāya eva taṃ daharadārakaṃ gaṇhitvā agamāsi. Sā balavasokābhibhūtā antarāmagge imaṃ vilāpagītaṃ gāyantī gacchati –
‘‘உபோ⁴ புத்தா காலங்கதா, பந்தே² மய்ஹங் பதீ மதோ’’தி.
‘‘Ubho puttā kālaṅkatā, panthe mayhaṃ patī mato’’ti.
ஸா ஏவங் விலபமானாவ ஸாவத்தி²ங் பத்வா குலஸபா⁴க³ங் க³ந்த்வாபி ஸோகவஸேனேவ அத்தனோ கே³ஹங் வவத்த²பேதுங் அஸக்கொந்தீ ‘‘இமஸ்மிங் டா²னே ஏவங்வித⁴ங் நாம குலங் அத்தி², கதரங் தங் கே³ஹ’’ந்தி படிபுச்சி². த்வங் தங் குலங் படிபுச்சி²த்வா கிங் கரிஸ்ஸஸி? தேஸங் வஸனகே³ஹங் வாதப்பஹாரேன பதிதங், தத்தே²வ தே ஸப்³பே³பி ஜீவிதக்க²யங் பத்தா, அத² நே கு²த்³த³கமஹல்லகே ஏகசிதகஸ்மிங்யேவ ஜா²பெந்தி, பஸ்ஸ ஏஸா தூ⁴மவட்டி பஞ்ஞாயதீதி. ஸா தங் கத²ங் ஸுத்வாவ கிங் தும்ஹே வத³தா²’’தி அத்தனோ நிவத்த²ஸாடகங் ஸந்தா⁴ரேதுங் அஸக்கொந்தீ ஜாதனியாமேனேவ பா³ஹா பக்³க³ய்ஹ கந்த³மானா ஞாதீனங் சிதகட்டா²னங் க³ந்த்வா தங் விலாபகீ³தங் பரிபுண்ணங் கத்வா பரிதே³வமானா –
Sā evaṃ vilapamānāva sāvatthiṃ patvā kulasabhāgaṃ gantvāpi sokavaseneva attano gehaṃ vavatthapetuṃ asakkontī ‘‘imasmiṃ ṭhāne evaṃvidhaṃ nāma kulaṃ atthi, kataraṃ taṃ geha’’nti paṭipucchi. Tvaṃ taṃ kulaṃ paṭipucchitvā kiṃ karissasi? Tesaṃ vasanagehaṃ vātappahārena patitaṃ, tattheva te sabbepi jīvitakkhayaṃ pattā, atha ne khuddakamahallake ekacitakasmiṃyeva jhāpenti, passa esā dhūmavaṭṭi paññāyatīti. Sā taṃ kathaṃ sutvāva kiṃ tumhe vadathā’’ti attano nivatthasāṭakaṃ sandhāretuṃ asakkontī jātaniyāmeneva bāhā paggayha kandamānā ñātīnaṃ citakaṭṭhānaṃ gantvā taṃ vilāpagītaṃ paripuṇṇaṃ katvā paridevamānā –
‘‘உபோ⁴ புத்தா காலங்கதா, பந்தே² மய்ஹங் பதீ மதோ;
‘‘Ubho puttā kālaṅkatā, panthe mayhaṃ patī mato;
மாதா பிதா ச பா⁴தா ச, ஏகசிதகஸ்மிங் ட³ய்ஹரே’’தி. –
Mātā pitā ca bhātā ca, ekacitakasmiṃ ḍayhare’’ti. –
ஆஹ. அஞ்ஞேன ஜனேன ஸாடகங் தி³ன்னம்பி பா²லெத்வா பா²லெத்வா ச²ட்³டே³தி. அத² நங் தி³ட்ட²தி³ட்ட²ட்டா²னே மஹாஜனோ பரிவாரெத்வா சரதி. அத²ஸ்ஸா ‘‘அயங் படாசாரங் படபரிஹரணங் வினா சரதீ’’தி படாசாராதேவ நாமங் அகங்ஸு. யஸ்மா சஸ்ஸா ஸோ நக்³க³பா⁴வேன அலஜ்ஜீஆசாரோ பாகடோ அஹோஸி, தஸ்மா பதிதோ ஆசாரோ அஸ்ஸாதி படாசாராத்வேவ நாமங் அகங்ஸு.
Āha. Aññena janena sāṭakaṃ dinnampi phāletvā phāletvā chaḍḍeti. Atha naṃ diṭṭhadiṭṭhaṭṭhāne mahājano parivāretvā carati. Athassā ‘‘ayaṃ paṭācāraṃ paṭapariharaṇaṃ vinā caratī’’ti paṭācārāteva nāmaṃ akaṃsu. Yasmā cassā so naggabhāvena alajjīācāro pākaṭo ahosi, tasmā patito ācāro assāti paṭācārātveva nāmaṃ akaṃsu.
ஸா ஏகதி³வஸங் ஸத்த²ரி மஹாஜனஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தே விஹாரங் பவிஸித்வா பரிஸபரியந்தே அட்டா²ஸி. ஸத்தா² மெத்தாப²ரணேன ப²ரித்வா ‘‘ஸதிங் படிலப⁴, ப⁴கி³னி, ஸதிங் படிலப⁴, ப⁴கி³னீ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸா ஸத்து² வசனங் ஸுத்வா ப³லவஹிரொத்தப்பங் ஆக³தங், ஸா தத்தே²வ பூ⁴மியங் நிஸீதி³. அவிதூ³ரே டி²தோ புரிஸோ உத்தரிஸாடகங் கி²பித்வா அதா³ஸி. ஸா தங் நிவாஸெத்வா த⁴ம்மங் அஸ்ஸோஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸா சரியவஸேன இமா த⁴ம்மபதே³ கா³தா² ஆஹ –
Sā ekadivasaṃ satthari mahājanassa dhammaṃ desente vihāraṃ pavisitvā parisapariyante aṭṭhāsi. Satthā mettāpharaṇena pharitvā ‘‘satiṃ paṭilabha, bhagini, satiṃ paṭilabha, bhaginī’’ti āha. Tassā satthu vacanaṃ sutvā balavahirottappaṃ āgataṃ, sā tattheva bhūmiyaṃ nisīdi. Avidūre ṭhito puriso uttarisāṭakaṃ khipitvā adāsi. Sā taṃ nivāsetvā dhammaṃ assosi. Satthā tassā cariyavasena imā dhammapade gāthā āha –
‘‘ந ஸந்தி புத்தா தாணாய, ந பிதா நாபி ப³ந்த⁴வா;
‘‘Na santi puttā tāṇāya, na pitā nāpi bandhavā;
அந்தகேனாதி⁴பன்னஸ்ஸ, நத்தி² ஞாதீஸு தாணதா.
Antakenādhipannassa, natthi ñātīsu tāṇatā.
‘‘ஏதமத்த²வஸங் ஞத்வா, பண்டி³தோ ஸீலஸங்வுதோ;
‘‘Etamatthavasaṃ ñatvā, paṇḍito sīlasaṃvuto;
நிப்³பா³னக³மனங் மக்³க³ங், கி²ப்பமேவ விஸோத⁴யே’’தி. (த⁴॰ ப॰ 288-289);
Nibbānagamanaṃ maggaṃ, khippameva visodhaye’’ti. (dha. pa. 288-289);
ஸா கா³தா²பரியோஸானே யதா²டி²தாவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. ஸத்தா² ‘‘தஸ்ஸா பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜா’’தி பப்³ப³ஜ்ஜங் ஸம்படிச்சி². ஸா பப்³ப³ஜித்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பத்வா பு³த்³த⁴வசனங் க³ண்ஹந்தீ வினயபிடகே சிண்ணவஸீ அஹோஸி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ படாசாரங் வினயத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā gāthāpariyosāne yathāṭhitāva sotāpattiphale patiṭṭhāya satthāraṃ upasaṅkamitvā vanditvā pabbajjaṃ yāci. Satthā ‘‘tassā bhikkhuniupassayaṃ gantvā pabbajā’’ti pabbajjaṃ sampaṭicchi. Sā pabbajitvā nacirasseva arahattaṃ patvā buddhavacanaṃ gaṇhantī vinayapiṭake ciṇṇavasī ahosi. Aparabhāge satthā jetavane nisinno bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento paṭācāraṃ vinayadharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
த⁴ம்மதி³ன்னாதே²ரீவத்து²
Dhammadinnātherīvatthu
239. பஞ்சமே த⁴ம்மகதி²கானந்தி த⁴ம்மகதி²கானங் பி⁴க்கு²னீனங் த⁴ம்மதி³ன்னா அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் பராயத்தட்டா²னே நிப்³ப³த்தித்வா பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அக்³க³ஸாவகஸ்ஸ ஸுஜாதத்தே²ரஸ்ஸ அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா ஸக்³கே³ நிப்³ப³த்தி. ஸப்³ப³ங் ஹெட்டா² கே²மாதே²ரியா அபி⁴னீஹாரவஸேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். பு²ஸ்ஸபு³த்³த⁴காலே பனேஸா ஸத்து² வேமாதிகானங் திண்ணங் பா⁴திகானங் தா³னாதி⁴காரே ட²பிதகம்மிகஸ்ஸ கே³ஹே வஸமானா ‘‘ஏகங் தே³ஹீ’’தி வுத்தா த்³வே அதா³ஸி. ஏவங் ஸப்³ப³ங் அபரிஹாபெந்தீ த³த்வா த்³வேனவுதிகப்பே அதிக்கம்ம கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் அப்³ப⁴ந்தரா ஹுத்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி ப்³ரஹ்மசரியங் சரித்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ வஸனபரிவேணங் காரெத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அபரபா⁴கே³ விஸாக²ஸெட்டி²னோ கே³ஹங் க³தா. விஸாக²ஸெட்டி² நாம பி³ம்பி³ஸாரஸ்ஸ ஸஹாயகோ ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் த³ஸப³லஸ்ஸ பட²மத³ஸ்ஸனங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தோ, அபரபா⁴கே³ அனாகா³மிப²லங் ஸச்சா²காஸி.
239. Pañcame dhammakathikānanti dhammakathikānaṃ bhikkhunīnaṃ dhammadinnā aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ parāyattaṭṭhāne nibbattitvā padumuttarassa bhagavato aggasāvakassa sujātattherassa adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā sagge nibbatti. Sabbaṃ heṭṭhā khemātheriyā abhinīhāravaseneva veditabbaṃ. Phussabuddhakāle panesā satthu vemātikānaṃ tiṇṇaṃ bhātikānaṃ dānādhikāre ṭhapitakammikassa gehe vasamānā ‘‘ekaṃ dehī’’ti vuttā dve adāsi. Evaṃ sabbaṃ aparihāpentī datvā dvenavutikappe atikkamma kassapabuddhakāle kikissa kāsirañño gehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā sattannaṃ bhaginīnaṃ abbhantarā hutvā vīsati vassasahassāni brahmacariyaṃ caritvā bhikkhusaṅghassa vasanapariveṇaṃ kāretvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsarantī imasmiṃ buddhuppāde kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā aparabhāge visākhaseṭṭhino gehaṃ gatā. Visākhaseṭṭhi nāma bimbisārassa sahāyako raññā saddhiṃ dasabalassa paṭhamadassanaṃ gantvā dhammaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhito, aparabhāge anāgāmiphalaṃ sacchākāsi.
ஸோ தங்தி³வஸங் க⁴ரங் க³ந்த்வா ஸோபானமத்த²கே டி²தாய த⁴ம்மதி³ன்னாய ஹத்தே² பஸாரிதே ஹத்த²ங் அனாலம்பி³த்வாவ பாஸாத³ங் அபி⁴ருஹி. பு⁴ஞ்ஜமானோபி ‘‘இமங் தே³த², இமங் ஹரதா²’’தி ந ப்³யாஹரி. த⁴ம்மதி³ன்னா கடச்சு²ங் க³ஹெத்வா பரிவிஸமானா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் மே ஹத்தா²லம்ப³கங் தெ³ந்தியாபி ஹத்த²ங் ந ஆலம்பி³, பு⁴ஞ்ஜமானோபி கிஞ்சி ந கதே²தி, கோ நு கோ² மய்ஹங் தோ³ஸோ’’தி? அத² நங் பு⁴த்தாவிங் ‘‘கோ நு கோ² மே, அய்ய, தோ³ஸோ’’தி புச்சி². த⁴ம்மதி³ன்னே துய்ஹங் தோ³ஸோ நத்தி², அஹங் பன அஜ்ஜ பட்டா²ய ஸந்த²வவஸேன தும்ஹாகங் ஸந்திகே நிஸீதி³துங் வா டா²துங் வா ஆஹராபெத்வா கா²தி³துங் வா பு⁴ஞ்ஜிதுங் வா அப⁴ப்³போ³. த்வங் ஸசே இச்ச²ஸி, இமஸ்மிங் கே³ஹே வஸ. நோ சே இச்ச²ஸி, யத்தகேன தே த⁴னேன அத்தோ², தங் க³ண்ஹித்வா குலக⁴ரங் க³ச்சா²ஹீதி. அய்யபுத்த, ஏவங் ஸந்தே அஹங் தும்ஹேஹி ச²ட்³டி³தகே²ளங் வமிதவமனங் ஸீஸேன உக்கி²பித்வா ந சரிஸ்ஸாமி, மய்ஹங் பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாதா²தி. விஸாகோ² ‘‘ஸாது⁴, த⁴ம்மதி³ன்னே’’தி ரஞ்ஞோ ஆரோசெத்வா த⁴ம்மதி³ன்னங் ஸுவண்ணஸிவிகாய பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் பப்³ப³ஜ்ஜத்தா²ய பேஸேஸி.
So taṃdivasaṃ gharaṃ gantvā sopānamatthake ṭhitāya dhammadinnāya hatthe pasārite hatthaṃ anālambitvāva pāsādaṃ abhiruhi. Bhuñjamānopi ‘‘imaṃ detha, imaṃ harathā’’ti na byāhari. Dhammadinnā kaṭacchuṃ gahetvā parivisamānā cintesi – ‘‘ayaṃ me hatthālambakaṃ dentiyāpi hatthaṃ na ālambi, bhuñjamānopi kiñci na katheti, ko nu kho mayhaṃ doso’’ti? Atha naṃ bhuttāviṃ ‘‘ko nu kho me, ayya, doso’’ti pucchi. Dhammadinne tuyhaṃ doso natthi, ahaṃ pana ajja paṭṭhāya santhavavasena tumhākaṃ santike nisīdituṃ vā ṭhātuṃ vā āharāpetvā khādituṃ vā bhuñjituṃ vā abhabbo. Tvaṃ sace icchasi, imasmiṃ gehe vasa. No ce icchasi, yattakena te dhanena attho, taṃ gaṇhitvā kulagharaṃ gacchāhīti. Ayyaputta, evaṃ sante ahaṃ tumhehi chaḍḍitakheḷaṃ vamitavamanaṃ sīsena ukkhipitvā na carissāmi, mayhaṃ pabbajjaṃ anujānāthāti. Visākho ‘‘sādhu, dhammadinne’’ti rañño ārocetvā dhammadinnaṃ suvaṇṇasivikāya bhikkhuniupassayaṃ pabbajjatthāya pesesi.
ஸா பப்³ப³ஜித்வா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் தாவ ஸெட்டி² க⁴ரமஜ்ஜே² டி²தோவ து³க்க²ஸ்ஸந்தங் அகாஸி, பப்³ப³ஜ்ஜங் லத்³த⁴காலதோ பட்டா²ய பன மயாபி து³க்க²ஸ்ஸந்தங் காதுங் வட்டதீ’’தி ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா, ‘‘அய்யே, மய்ஹங் ஆகிண்ணட்டா²னே சித்தங் ந ரமதி, கா³மகாவாஸங் க³ச்சா²மீ’’தி ஆஹ. தே²ரியோ தஸ்ஸா மஹாகுலா நிக்க²ம்ம பப்³ப³ஜிதபா⁴வேன சித்தங் வாரேதுங் அஸக்கொந்தியோ தங் க³ஹெத்வா கா³மகாவாஸங் அக³மங்ஸு. ஸா அதீதே மத்³தி³தஸங்கா²ரதாய நசிரஸ்ஸேவ ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பாபுணி. அத²ஸ்ஸா ஏதத³ஹோஸி – ‘‘மய்ஹங் கிச்சங் மத்த²கங் பத்தங், இத⁴ வஸித்வா கிங் கரிஸ்ஸாமி, ராஜக³ஹமேவ க³ச்சா²மி, தத்ர மங் நிஸ்ஸாய ப³ஹு ஞாதிஸங்கோ⁴ புஞ்ஞானி கரிஸ்ஸதீ’’தி தே²ரியோ க³ஹெத்வா நக³ரமேவ பச்சாக³தா.
Sā pabbajitvā cintesi – ‘‘ayaṃ tāva seṭṭhi gharamajjhe ṭhitova dukkhassantaṃ akāsi, pabbajjaṃ laddhakālato paṭṭhāya pana mayāpi dukkhassantaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti ācariyupajjhāyānaṃ santikaṃ gantvā, ‘‘ayye, mayhaṃ ākiṇṇaṭṭhāne cittaṃ na ramati, gāmakāvāsaṃ gacchāmī’’ti āha. Theriyo tassā mahākulā nikkhamma pabbajitabhāvena cittaṃ vāretuṃ asakkontiyo taṃ gahetvā gāmakāvāsaṃ agamaṃsu. Sā atīte madditasaṅkhāratāya nacirasseva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Athassā etadahosi – ‘‘mayhaṃ kiccaṃ matthakaṃ pattaṃ, idha vasitvā kiṃ karissāmi, rājagahameva gacchāmi, tatra maṃ nissāya bahu ñātisaṅgho puññāni karissatī’’ti theriyo gahetvā nagarameva paccāgatā.
விஸாகோ² தஸ்ஸா ஆக³தபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘ஸீக⁴ங் ஆக³தா உக்கண்டி²தா நு கோ² ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸாயன்ஹஸமயே தஸ்ஸா ஸந்திகங் க³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ‘‘உக்கண்டி²தபா⁴வங் புச்சி²துங் அயுத்த’’ந்தி பஞ்சக்க²ந்தா⁴தி³வஸேன பஞ்ஹே புச்சி², த⁴ம்மதி³ன்னா க²க்³கே³ன உப்பலனாலங் சி²ந்த³ந்தீ விய புச்சி²தங் புச்சி²தங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. உபாஸகோ த⁴ம்மதி³ன்னாதே²ரியா ஞாணஸ்ஸ ஸூரபா⁴வங் ஞத்வா அத்தனோ அதி⁴க³தட்டா²னே படிபாடியா தீஸு மக்³கே³ஸு ஸப்³பா³காரேன பஞ்ஹே புச்சி²த்வா உக்³க³ஹவஸேன அரஹத்தமக்³கே³பி புச்சி². த⁴ம்மதி³ன்னாதே²ரீபி உபாஸகஸ்ஸ யாவ அனாகா³மிப²லாவ விஸயபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘இதா³னி அத்தனோ விஸயங் அதிக்கமித்வா தா⁴வதீ’’தி தங் நிவத்தெந்தீ ‘‘அச்சஸரா, ஆவுஸோ விஸாக², பஞ்ஹே, நாஸக்கி² பஞ்ஹானங் பரியந்தங் க³ஹேதுங், நிப்³பா³னோக³த⁴ஞ்ஹி , ஆவுஸோ விஸாக², ப்³ரஹ்மசரியங் நிப்³பா³னபராயணங் நிப்³பா³னபரியோஸானங். ஆகங்க²மானோ ச த்வங், ஆவுஸோ விஸாக², ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏதமத்த²ங் புச்செ²ய்யாஸி. யதா² ச தே ப⁴க³வா ப்³யாகரோதி, ததா² நங் தா⁴ரெய்யாஸீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.466) ஆஹ.
Visākho tassā āgatabhāvaṃ ñatvā ‘‘sīghaṃ āgatā ukkaṇṭhitā nu kho bhavissatī’’ti sāyanhasamaye tassā santikaṃ gantvā abhivādetvā ekamantaṃ nisinno ‘‘ukkaṇṭhitabhāvaṃ pucchituṃ ayutta’’nti pañcakkhandhādivasena pañhe pucchi, dhammadinnā khaggena uppalanālaṃ chindantī viya pucchitaṃ pucchitaṃ vissajjesi. Upāsako dhammadinnātheriyā ñāṇassa sūrabhāvaṃ ñatvā attano adhigataṭṭhāne paṭipāṭiyā tīsu maggesu sabbākārena pañhe pucchitvā uggahavasena arahattamaggepi pucchi. Dhammadinnātherīpi upāsakassa yāva anāgāmiphalāva visayabhāvaṃ ñatvā ‘‘idāni attano visayaṃ atikkamitvā dhāvatī’’ti taṃ nivattentī ‘‘accasarā, āvuso visākha, pañhe, nāsakkhi pañhānaṃ pariyantaṃ gahetuṃ, nibbānogadhañhi , āvuso visākha, brahmacariyaṃ nibbānaparāyaṇaṃ nibbānapariyosānaṃ. Ākaṅkhamāno ca tvaṃ, āvuso visākha, bhagavantaṃ upasaṅkamitvā etamatthaṃ puccheyyāsi. Yathā ca te bhagavā byākaroti, tathā naṃ dhāreyyāsī’’ti (ma. ni. 1.466) āha.
விஸாகோ² ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸப்³ப³ங் புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனநயங் கதே²ஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘மம தீ⁴தாய அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னேஸு க²ந்தே⁴ஸு தண்ஹா நத்தீ²’’தி வத்வா த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Visākho satthu santikaṃ gantvā sabbaṃ pucchāvissajjananayaṃ kathesi. Satthā tassa vacanaṃ sutvā ‘‘mama dhītāya atītānāgatapaccuppannesu khandhesu taṇhā natthī’’ti vatvā dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘யஸ்ஸ புரே ச பச்சா² ச, மஜ்ஜே² ச நத்தி² கிஞ்சனங்;
‘‘Yassa pure ca pacchā ca, majjhe ca natthi kiñcanaṃ;
அகிஞ்சனங் அனாதா³னங், தமஹங் ப்³ரூமி ப்³ராஹ்மண’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 421);
Akiñcanaṃ anādānaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇa’’nti. (dha. pa. 421);
ததோ த⁴ம்மதி³ன்னாய ஸாது⁴காரங் த³த்வா விஸாக²ங் உபாஸகங் ஏதத³வோச – ‘‘பண்டி³தா, விஸாக², த⁴ம்மதி³ன்னா பி⁴க்கு²னீ, மஹாபஞ்ஞா விஸாக², த⁴ம்மதி³ன்னா பி⁴க்கு²னீ. மங் சேபி த்வங், விஸாக², ஏதமத்த²ங் புச்செ²ய்யாஸி, அஹம்பி தங் ஏவமேவ ப்³யாகரெய்யங், யதா² தங் த⁴ம்மதி³ன்னாய பி⁴க்கு²னியா ப்³யாகதங், ஏஸோ சேவேதஸ்ஸ அத்தோ², ஏவஞ்ச நங் தா⁴ரேஹீ’’தி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ படிபாடியா பி⁴க்கு²னியோ டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இத³மேவ சூளவேத³ல்லங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரிங் இமஸ்மிங் ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tato dhammadinnāya sādhukāraṃ datvā visākhaṃ upāsakaṃ etadavoca – ‘‘paṇḍitā, visākha, dhammadinnā bhikkhunī, mahāpaññā visākha, dhammadinnā bhikkhunī. Maṃ cepi tvaṃ, visākha, etamatthaṃ puccheyyāsi, ahampi taṃ evameva byākareyyaṃ, yathā taṃ dhammadinnāya bhikkhuniyā byākataṃ, eso cevetassa attho, evañca naṃ dhārehī’’ti. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Aparabhāge satthā jetavane nisinno paṭipāṭiyā bhikkhuniyo ṭhānantare ṭhapento idameva cūḷavedallaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theriṃ imasmiṃ sāsane dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
நந்தா³தே²ரீவத்து²
Nandātherīvatthu
240. ச²ட்டே² ஜா²யீனங் யதி³த³ங் நந்தா³தி ஜா²னாபி⁴ரதானங், நந்தா³ தே²ரீ, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் ஜா²னாபி⁴ரதானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா ததோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ஸத்து² நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ மஹாபஜாபதிகோ³தமியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, நந்தா³திஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. ரூபனந்தா³திபி வுச்சதி. ஸா அபரபா⁴கே³ உத்தமரூபபா⁴வேன ஜனபத³கல்யாணீ நாம ஜாதா.
240. Chaṭṭhe jhāyīnaṃ yadidaṃ nandāti jhānābhiratānaṃ, nandā therī, aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge satthu dhammaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ jhānābhiratānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā tato kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ satthu nibbattito puretarameva mahāpajāpatigotamiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi, nandātissā nāmaṃ akaṃsu. Rūpanandātipi vuccati. Sā aparabhāge uttamarūpabhāvena janapadakalyāṇī nāma jātā.
ஸா அம்ஹாகங் த³ஸப³லே ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா அனுபுப்³பே³ன கபிலவத்து²ங் ஆக³ந்த்வா நந்த³ஞ்ச ராஹுலஞ்ச பப்³பா³ஜெத்வா பக்கந்தே ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜஸ்ஸ பரினிப்³பு³தகாலே ‘‘மஹாபஜாபதிகோ³தமீ ச ராஹுலமாதா ச நிக்க²மித்வா ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதா’’தி ஞத்வா ‘‘இமாஸங் பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய மய்ஹங் இத⁴ கிங் கம்ம’’ந்தி மஹாபஜாபதியா ஸந்திகங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜி. பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ பட்டா²ய ‘‘ஸத்தா² ரூபங் க³ரஹதீ’’தி ஸத்து² உபட்டா²னங் ந க³ச்ச²தி, ஓவாத³வாரே ஸம்பத்தே அஞ்ஞங் பேஸெத்வா ஓவாத³ங் ஆஹராபேதி. ஸத்தா² தஸ்ஸா ரூபமத³மத்தபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அத்தனோ ஓவாத³ங் அத்தனாவ ஆக³ந்த்வா க³ண்ஹந்து, ந பி⁴க்கு²னீஹி அஞ்ஞா பேஸேதப்³பா³’’தி ஆஹ. ததோ ரூபனந்தா³ அஞ்ஞங் மக்³க³ங் அபஸ்ஸந்தீ அகாமா ஓவாத³ங் அக³மாஸி.
Sā amhākaṃ dasabale sabbaññutaṃ patvā anupubbena kapilavatthuṃ āgantvā nandañca rāhulañca pabbājetvā pakkante suddhodanamahārājassa parinibbutakāle ‘‘mahāpajāpatigotamī ca rāhulamātā ca nikkhamitvā satthu santike pabbajitā’’ti ñatvā ‘‘imāsaṃ pabbajitakālato paṭṭhāya mayhaṃ idha kiṃ kamma’’nti mahāpajāpatiyā santikaṃ gantvā pabbaji. Pabbajitadivasato paṭṭhāya ‘‘satthā rūpaṃ garahatī’’ti satthu upaṭṭhānaṃ na gacchati, ovādavāre sampatte aññaṃ pesetvā ovādaṃ āharāpeti. Satthā tassā rūpamadamattabhāvaṃ ñatvā ‘‘attano ovādaṃ attanāva āgantvā gaṇhantu, na bhikkhunīhi aññā pesetabbā’’ti āha. Tato rūpanandā aññaṃ maggaṃ apassantī akāmā ovādaṃ agamāsi.
ஸத்தா² தஸ்ஸா சரிதவஸேன இத்³தி⁴யா ஏகங் இத்தி²ரூபங் நிம்மினித்வா தாலவண்டங் க³ஹெத்வா பீ³ஜமானங் விய அகாஸி. ரூபனந்தா³ தங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் அகாரணேனேவ பமத்தா ஹுத்வா நாக³ச்சா²மி, ஏவரூபாபி இத்தி²யோ ஸத்து² ஸந்திகே விஸ்ஸத்தா² சரந்தி. மம ரூபங் ஏதாஸங் ரூபஸ்ஸ கலங் நாக்³க⁴தி ஸோளஸிங், அஜானித்வாவ எத்தகங் காலங் ந ஆக³தம்ஹீ’’தி தமேவ இத்தி²னிமித்தங் க³ண்ஹித்வா ஓலோகெந்தீ அட்டா²ஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸா புப்³ப³ஹேதுஸம்பன்னதாய ‘‘அட்டீ²னங் நக³ரங் கத’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 150) த⁴ம்மபதே³ கா³த²ங் வத்வா –
Satthā tassā caritavasena iddhiyā ekaṃ itthirūpaṃ nimminitvā tālavaṇṭaṃ gahetvā bījamānaṃ viya akāsi. Rūpanandā taṃ disvā cintesi – ‘‘ahaṃ akāraṇeneva pamattā hutvā nāgacchāmi, evarūpāpi itthiyo satthu santike vissatthā caranti. Mama rūpaṃ etāsaṃ rūpassa kalaṃ nāgghati soḷasiṃ, ajānitvāva ettakaṃ kālaṃ na āgatamhī’’ti tameva itthinimittaṃ gaṇhitvā olokentī aṭṭhāsi. Satthā tassā pubbahetusampannatāya ‘‘aṭṭhīnaṃ nagaraṃ kata’’nti (dha. pa. 150) dhammapade gāthaṃ vatvā –
‘‘சரங் வா யதி³ வா திட்ட²ங், நிஸின்னோ உத³ வா ஸய’’ந்தி. (ஸு॰ நி॰ 195) –
‘‘Caraṃ vā yadi vā tiṭṭhaṃ, nisinno uda vā saya’’nti. (su. ni. 195) –
ஸுத்தங் அபா⁴ஸி. ஸா தஸ்மிங்யேவ ரூபே க²யவயங் பட்ட²பெத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. இமஸ்மிங் டா²னே இத³ங் வத்து² ஹெட்டா² கே²மாதே²ரியா வத்து²னா ஸதி³ஸமேவாதி ந வித்தா²ரிதங். ததோ பட்டா²ய, ரூபனந்தா³, ஜா²னாபி⁴ரதானங் அந்தரே து⁴ரப்பத்தா அஹோஸி. ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸின்னோ படிபாடியா பி⁴க்கு²னியோ டா²னந்தரே ட²பெந்தோ நந்தா³தே²ரிங் ஜா²யீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Suttaṃ abhāsi. Sā tasmiṃyeva rūpe khayavayaṃ paṭṭhapetvā arahattaṃ pāpuṇi. Imasmiṃ ṭhāne idaṃ vatthu heṭṭhā khemātheriyā vatthunā sadisamevāti na vitthāritaṃ. Tato paṭṭhāya, rūpanandā, jhānābhiratānaṃ antare dhurappattā ahosi. Satthā aparabhāge jetavane nisinno paṭipāṭiyā bhikkhuniyo ṭhānantare ṭhapento nandātheriṃ jhāyīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸோணாதே²ரீவத்து²
Soṇātherīvatthu
241. ஸத்தமே ஆரத்³த⁴வீரியானந்தி பக்³க³ஹிதபரிபுண்ணவீரியானங் ஸோணா அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ த⁴ம்மங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் ஆரத்³த⁴வீரியானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ க⁴ராவாஸே வுத்தா² ப³ஹூ புத்ததீ⁴தரோ லபி⁴த்வா ஸப்³பே³பி விஸுங் விஸுங் க⁴ராவாஸே பதிட்டா²பேஸி. தே ததோ பட்டா²ய ‘‘அயங் அம்ஹாகங் கிங் கரிஸ்ஸதீ’’தி தங் அத்தனோ ஸந்திகங் ஆக³தங் ‘‘மாதா’’தி ஸஞ்ஞம்பி ந கரிங்ஸு. ப³ஹுபுத்திகஸோணா தேஸங் அத்தனி அகா³ரவபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘க⁴ராவாஸேன கிங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி நிக்க²மித்வா பப்³ப³ஜி. அத² நங் பி⁴க்கு²னியோ ‘‘அயங் வத்தங் ந ஜானாதி, அயுத்தங் கரோதீ’’தி த³ண்ட³கம்மங் கரொந்தி. புத்ததீ⁴தரோ தங் த³ண்ட³கம்மங் ஆஹரந்திங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் யாவஜ்ஜதி³வஸா ஸிக்கா²மத்தம்பி ந ஜானாதீ’’தி தி³ட்ட²தி³ட்ட²ட்டா²னே உப்பண்டே³ஸுங். ஸா தேஸங் வசனங் ஸுத்வா உப்பன்னஸங்வேகா³ ‘‘அத்தனோ க³திவிஸோத⁴னங் காதுங் வட்டதீ’’தி நிஸின்னட்டா²னேபி டி²தட்டா²னேபி த்³வத்திங்ஸாகாரங் ஸஜ்ஜா²யதி. ஸா யதே²வ புப்³பே³ ப³ஹுபுத்திகஸோணத்தே²ரீதி பஞ்ஞாயித்த², ஏவங் பச்சா² ஆரத்³த⁴வீரியஸோணத்தே²ரீதி பாகடா ஜாதா.
241. Sattame āraddhavīriyānanti paggahitaparipuṇṇavīriyānaṃ soṇā aggāti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatīnagare kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge dhammaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ āraddhavīriyānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge gharāvāse vutthā bahū puttadhītaro labhitvā sabbepi visuṃ visuṃ gharāvāse patiṭṭhāpesi. Te tato paṭṭhāya ‘‘ayaṃ amhākaṃ kiṃ karissatī’’ti taṃ attano santikaṃ āgataṃ ‘‘mātā’’ti saññampi na kariṃsu. Bahuputtikasoṇā tesaṃ attani agāravabhāvaṃ ñatvā ‘‘gharāvāsena kiṃ karissāmī’’ti nikkhamitvā pabbaji. Atha naṃ bhikkhuniyo ‘‘ayaṃ vattaṃ na jānāti, ayuttaṃ karotī’’ti daṇḍakammaṃ karonti. Puttadhītaro taṃ daṇḍakammaṃ āharantiṃ disvā ‘‘ayaṃ yāvajjadivasā sikkhāmattampi na jānātī’’ti diṭṭhadiṭṭhaṭṭhāne uppaṇḍesuṃ. Sā tesaṃ vacanaṃ sutvā uppannasaṃvegā ‘‘attano gativisodhanaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti nisinnaṭṭhānepi ṭhitaṭṭhānepi dvattiṃsākāraṃ sajjhāyati. Sā yatheva pubbe bahuputtikasoṇattherīti paññāyittha, evaṃ pacchā āraddhavīriyasoṇattherīti pākaṭā jātā.
அதே²கதி³வஸங் பி⁴க்கு²னியோ விஹாரங் க³ச்ச²ந்தியோ ‘‘பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸ்ஸ உத³கங் தாபெய்யாஸி, ஸோணே’’தி வத்வா அக³மங்ஸு. ஸாபி உத³கதாபனதோ புரேதரமேவ அக்³கி³ஸாலாய சங்கமித்வா சங்கமித்வா த்³வத்திங்ஸாகாரங் ஸஜ்ஜா²யந்தீ விபஸ்ஸனங் வட்³டே⁴ஸி. ஸத்தா² க³ந்த⁴குடியங் நிஸின்னோவ இமங் ஓபா⁴ஸகா³த²ங் அபா⁴ஸி –
Athekadivasaṃ bhikkhuniyo vihāraṃ gacchantiyo ‘‘bhikkhunisaṅghassa udakaṃ tāpeyyāsi, soṇe’’ti vatvā agamaṃsu. Sāpi udakatāpanato puretarameva aggisālāya caṅkamitvā caṅkamitvā dvattiṃsākāraṃ sajjhāyantī vipassanaṃ vaḍḍhesi. Satthā gandhakuṭiyaṃ nisinnova imaṃ obhāsagāthaṃ abhāsi –
‘‘யோ ச வஸ்ஸஸதங் ஜீவே, அபஸ்ஸங் த⁴ம்மமுத்தமங்;
‘‘Yo ca vassasataṃ jīve, apassaṃ dhammamuttamaṃ;
ஏகாஹங் ஜீவிதங் ஸெய்யோ, பஸ்ஸதோ த⁴ம்மமுத்தம’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 115);
Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, passato dhammamuttama’’nti. (dha. pa. 115);
ஸா கா³தா²பரியோஸானே அரஹத்தங் பத்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் அரஹத்தங் பத்தா, ஆக³ந்துகஜனோ ச அனுபதா⁴ரெத்வாவ மயி அவஞ்ஞாய கிஞ்சி வத்வா ப³ஹுங் அபுஞ்ஞம்பி பஸவெய்ய, தஸ்மா ஸங்லக்க²ணகாரணங் காதுங் வட்டதீ’’தி. ஸா உத³கபா⁴ஜனங் உத்³த⁴னங் ஆரோபெத்வா ஹெட்டா² அக்³கி³ங் ந அகாஸி. பி⁴க்கு²னியோ ஆக³ந்த்வா உத்³த⁴னங் ஓலோகெந்தியோ அக்³கி³ங் அதி³ஸ்வா ‘‘இமங் மஹல்லிகங் ‘பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸ்ஸ உத³கங் தாபேஹீ’தி அவோசும்ஹ, அஜ்ஜாபி உத்³த⁴னே அக்³கி³ம்பி ந கரோதீ’’தி ஆஹங்ஸு. அய்யே, கிங் தும்ஹாகங் அக்³கி³னா, உண்ஹோத³கேன ந்ஹாயிதுகாமா பா⁴ஜனதோ உத³கங் க³ஹெத்வா ந்ஹாயதா²தி? தாபி ‘‘ப⁴விஸ்ஸதி எத்த² காரண’’ந்தி க³ந்த்வா உத³கே ஹத்த²ங் ஓதாரெத்வா உண்ஹபா⁴வங் ஞத்வா ஏககுடங் ஆஹரித்வா உத³கங் க³ண்ஹந்தி, க³ஹிதக³ஹிதட்டா²னங் பரிபூரதி. ததா³ ஸப்³பா³வ தஸ்ஸா அரஹத்தே டி²தபா⁴வங் ஞத்வா த³ஹரதரா தாவ பஞ்சபதிட்டி²தேன பாதே³ஸு பதித்வா ‘‘மயங், அய்யே, எத்தகங் காலங் தும்ஹே அனுபதா⁴ரெத்வா விஹேடெ²த்வா விஹேடெ²த்வா கத²யிம்ஹ, க²மத² நோ’’தி க²மாபேஸுங். வுத்³த⁴தராபி உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா ‘‘க²ம, அய்யே’’தி க²மாபேஸுங். ததோ பட்டா²ய ‘‘மஹல்லககாலே பப்³ப³ஜித்வாபி ஆரத்³த⁴வீரியபா⁴வேன நசிரஸ்ஸேவ அக்³க³ப²லே பதிட்டி²தா’’தி தே²ரியா கு³ணோ பாகடோ அஹோஸி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ ஸோணத்தே²ரிங் ஆரத்³த⁴வீரியானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā gāthāpariyosāne arahattaṃ patvā cintesi – ‘‘ahaṃ arahattaṃ pattā, āgantukajano ca anupadhāretvāva mayi avaññāya kiñci vatvā bahuṃ apuññampi pasaveyya, tasmā saṃlakkhaṇakāraṇaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. Sā udakabhājanaṃ uddhanaṃ āropetvā heṭṭhā aggiṃ na akāsi. Bhikkhuniyo āgantvā uddhanaṃ olokentiyo aggiṃ adisvā ‘‘imaṃ mahallikaṃ ‘bhikkhunisaṅghassa udakaṃ tāpehī’ti avocumha, ajjāpi uddhane aggimpi na karotī’’ti āhaṃsu. Ayye, kiṃ tumhākaṃ agginā, uṇhodakena nhāyitukāmā bhājanato udakaṃ gahetvā nhāyathāti? Tāpi ‘‘bhavissati ettha kāraṇa’’nti gantvā udake hatthaṃ otāretvā uṇhabhāvaṃ ñatvā ekakuṭaṃ āharitvā udakaṃ gaṇhanti, gahitagahitaṭṭhānaṃ paripūrati. Tadā sabbāva tassā arahatte ṭhitabhāvaṃ ñatvā daharatarā tāva pañcapatiṭṭhitena pādesu patitvā ‘‘mayaṃ, ayye, ettakaṃ kālaṃ tumhe anupadhāretvā viheṭhetvā viheṭhetvā kathayimha, khamatha no’’ti khamāpesuṃ. Vuddhatarāpi ukkuṭikaṃ nisīditvā ‘‘khama, ayye’’ti khamāpesuṃ. Tato paṭṭhāya ‘‘mahallakakāle pabbajitvāpi āraddhavīriyabhāvena nacirasseva aggaphale patiṭṭhitā’’ti theriyā guṇo pākaṭo ahosi. Aparabhāge satthā jetavane nisīditvā bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento soṇattheriṃ āraddhavīriyānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ப³குலாதே²ரீவத்து²
Bakulātherīvatthu
242. அட்ட²மே தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் யதி³த³ங் ப³குலாதி தி³ப்³ப³சக்கு²கானங், ப³குலா தே²ரீ, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தா⁴ பப்³ப³ஜித்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. ஸா ததோ பட்டா²ய தி³ப்³ப³சக்கு²ம்ஹி சிண்ணவஸீ அஹோஸி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் தி³ப்³ப³சக்கு²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
242. Aṭṭhame dibbacakkhukānaṃ yadidaṃ bakulāti dibbacakkhukānaṃ, bakulā therī, aggāti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattitvā satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ dibbacakkhukānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devesu ca manussesu ca saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbattitvā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddhā pabbajitvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Sā tato paṭṭhāya dibbacakkhumhi ciṇṇavasī ahosi. Aparabhāge satthā jetavane nisinno bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento imaṃ theriṃ dibbacakkhukānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
குண்ட³லகேஸாதே²ரீவத்து²
Kuṇḍalakesātherīvatthu
243. நவமே கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானந்தி கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் பி⁴க்கு²னீனங், ப⁴த்³தா³ குண்ட³லகேஸா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. அயம்பி ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் அப்³ப⁴ந்தரா ஹுத்வா வீஸதி வஸ்ஸஸஹஸ்ஸானி த³ஸ ஸீலானி ஸமாதா³ய கோமாரிகப்³ரஹ்மசரியங் சரந்தீ ஸங்க⁴ஸ்ஸ வஸனபரிவேணங் காரெத்வா ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே ஸெட்டி²குலே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ப⁴த்³தா³திஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு.
243. Navame khippābhiññānanti khippābhiññānaṃ bhikkhunīnaṃ, bhaddā kuṇḍalakesā, aggāti dasseti. Ayampi hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā satthu dhammakathaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ khippābhiññānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā kassapabuddhakāle kikissa kāsirañño gehe sattannaṃ bhaginīnaṃ abbhantarā hutvā vīsati vassasahassāni dasa sīlāni samādāya komārikabrahmacariyaṃ carantī saṅghassa vasanapariveṇaṃ kāretvā ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare seṭṭhikule paṭisandhiṃ gaṇhi, bhaddātissā nāmaṃ akaṃsu.
தங்தி³வஸங்யேவ ச தஸ்மிங் நக³ரே புரோஹிதபுத்தோ ஜாதோ. தஸ்ஸ ஜாதவேலாய ராஜனிவேஸனங் ஆதி³ங் கத்வா ஸகலனக³ரே ஆவுதா⁴னி பஜ்ஜலிங்ஸு. புரோஹிதோ பாதோவ ராஜகுலங் க³ந்த்வா ராஜானங் ஸுக²ஸெய்யங் புச்சி². ராஜா ‘‘குதோ மே, ஆசரிய, ஸுக²ஸெய்யா, அஜ்ஜ ஸப்³ப³ரத்திங் ராஜனிவேஸனே ஆவுதா⁴னி பஜ்ஜலிதானி தி³ஸ்வா ப⁴யப்பத்தா அஹும்ஹா’’தி ஆஹ. மஹாராஜ, தப்பச்சயா மா சிந்தயித்த², ந தும்ஹாகங்யேவ கே³ஹே ஆவுதா⁴னி பஜ்ஜலிங்ஸு, ஸகலனக³ரே ஏவங் அஹோஸீதி. கிங் காரணா, ஆசரியாதி? அம்ஹாகங் கே³ஹே சோரனக்க²த்தேன தா³ரகோ ஜாதோ, ஸோ ஸகலனக³ரஸ்ஸ ஸத்து ஹுத்வா உப்பன்னோ, தஸ்ஸேதங் புப்³ப³னிமித்தங். தும்ஹாகங் உபத்³த³வோ நத்தி², ஸசே பன இச்ச²த², ஹாரேம நந்தி. அம்ஹாகங் பீளாய அஸதியா ஹாரணகம்மங் நத்தீ²தி. புரோஹிதோ ‘‘மம புத்தோ அத்தனோ நாமங் க³ஹெத்வாவ ஆக³தோ’’தி ஸத்துகோதேவஸ்ஸ நாமங் அகாஸி. ஸெட்டி²கே³ஹேபி ப⁴த்³தா³ வட்³ட⁴தி, புரோஹிதகே³ஹேபி ஸத்துகோ வட்³ட⁴தி. ஸோ அத்தனோ ஆதா⁴வனவிதா⁴வனேன கீளிதுங் ஸமத்த²காலதோ பட்டா²ய அத்தனோ விசரணட்டா²னே யங் யங் பஸ்ஸதி, தங் தங் ஸப்³ப³ங் ஆஹரித்வா மாதாபிதூனங் கே³ஹங் பூரேதி. பிதா நங் காரணஸஹஸ்ஸம்பி வத்வா வாரேதுங் நாஸக்கி².
Taṃdivasaṃyeva ca tasmiṃ nagare purohitaputto jāto. Tassa jātavelāya rājanivesanaṃ ādiṃ katvā sakalanagare āvudhāni pajjaliṃsu. Purohito pātova rājakulaṃ gantvā rājānaṃ sukhaseyyaṃ pucchi. Rājā ‘‘kuto me, ācariya, sukhaseyyā, ajja sabbarattiṃ rājanivesane āvudhāni pajjalitāni disvā bhayappattā ahumhā’’ti āha. Mahārāja, tappaccayā mā cintayittha, na tumhākaṃyeva gehe āvudhāni pajjaliṃsu, sakalanagare evaṃ ahosīti. Kiṃ kāraṇā, ācariyāti? Amhākaṃ gehe coranakkhattena dārako jāto, so sakalanagarassa sattu hutvā uppanno, tassetaṃ pubbanimittaṃ. Tumhākaṃ upaddavo natthi, sace pana icchatha, hārema nanti. Amhākaṃ pīḷāya asatiyā hāraṇakammaṃ natthīti. Purohito ‘‘mama putto attano nāmaṃ gahetvāva āgato’’ti sattukotevassa nāmaṃ akāsi. Seṭṭhigehepi bhaddā vaḍḍhati, purohitagehepi sattuko vaḍḍhati. So attano ādhāvanavidhāvanena kīḷituṃ samatthakālato paṭṭhāya attano vicaraṇaṭṭhāne yaṃ yaṃ passati, taṃ taṃ sabbaṃ āharitvā mātāpitūnaṃ gehaṃ pūreti. Pitā naṃ kāraṇasahassampi vatvā vāretuṃ nāsakkhi.
அபரபா⁴கே³ பனஸ்ஸ வயப்பத்தஸ்ஸ ஸப்³பா³காரேனாபி வாரேதுங் அஸக்குணெய்யபா⁴வங் ஞத்வா த்³வே நீலஸாடகே த³த்வா ஸந்தி⁴ச்சே²த³னஉபகரணஞ்ச ஸிங்கா⁴டகயந்தஞ்ச ஹத்தே² த³த்வா ‘‘த்வங் இமினாவ கம்மேன ஜீவாஹீ’’தி நங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ஸோ தங்தி³வஸதோ பட்டா²ய ஸிங்கா⁴டகயந்தங் கி²பித்வா குலானங் பாஸாதே³ ஆருய்ஹ ஸந்தி⁴ங் சி²ந்தி³த்வா பரகுலேஸு நிக்கி²த்தப⁴ண்ட³ங் அத்தனா ட²பிதங் விய க³ஹெத்வா க³ச்ச²தி. ஸகலனக³ரே தேன அவிலுத்தகே³ஹங் நாம நாஹோஸி. ஏகதி³வஸங் ராஜா ரதே²ன நக³ரே விசரந்தோ ஸாரதி²ங் புச்சி² – ‘‘கிங் நு கோ² இமஸ்மிங் நக³ரே தஸ்மிங் தஸ்மிங் க⁴ரே சி²த்³த³மேவ பஞ்ஞாயதீ’’தி. தே³வ இமஸ்மிங் நக³ரே ஸத்துகோ நாம சோரோ பி⁴த்திங் சி²ந்தி³த்வா குலானங் ஸந்தகங் ஹரதீதி. ராஜா நக³ரகு³த்திகங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘இமஸ்மிங் கிர நக³ரே ஏவரூபோ நாம சோரோ அத்தி², கஸ்மா நங் ந க³ண்ஹஸீ’’தி ஆஹ. மயங், தே³வ, தங் சோரங் ஸஹொட்³ட⁴ங் பஸ்ஸிதுங் ந ஸக்கோமாதி. ஸசே அஜ்ஜ நங் சோரங் க³ண்ஹஸி, ஜீவஸி. ஸசே ந க³ண்ஹஸி, ராஜாணங் தே கரிஸ்ஸாமீதி. ஏவங் தே³வாதி நக³ரகு³த்திகோ ஸகலனக³ரே மனுஸ்ஸே சாரெத்வா தங் பி⁴த்திங் சி²ந்தி³த்வா பரப⁴ண்ட³ங் அவஹரந்தங் ஸஹொட்³ட⁴மேவ க³ஹெத்வா ரஞ்ஞோ த³ஸ்ஸேஸி. ராஜா ‘‘இமங் சோரங் த³க்கி²ணத்³வாரேன நீஹரித்வா கா⁴தேதா²’’தி ஆஹ. நக³ரகு³த்திகோ ரஞ்ஞோ படிஸ்ஸுணித்வா தங் சோரங் சதுக்கே சதுக்கே பஹாரஸஹஸ்ஸேன தாளெந்தோ கா³ஹாபெத்வா த³க்கி²ணத்³வாரங் க³ச்ச²தி.
Aparabhāge panassa vayappattassa sabbākārenāpi vāretuṃ asakkuṇeyyabhāvaṃ ñatvā dve nīlasāṭake datvā sandhicchedanaupakaraṇañca siṅghāṭakayantañca hatthe datvā ‘‘tvaṃ imināva kammena jīvāhī’’ti naṃ vissajjesi. So taṃdivasato paṭṭhāya siṅghāṭakayantaṃ khipitvā kulānaṃ pāsāde āruyha sandhiṃ chinditvā parakulesu nikkhittabhaṇḍaṃ attanā ṭhapitaṃ viya gahetvā gacchati. Sakalanagare tena aviluttagehaṃ nāma nāhosi. Ekadivasaṃ rājā rathena nagare vicaranto sārathiṃ pucchi – ‘‘kiṃ nu kho imasmiṃ nagare tasmiṃ tasmiṃ ghare chiddameva paññāyatī’’ti. Deva imasmiṃ nagare sattuko nāma coro bhittiṃ chinditvā kulānaṃ santakaṃ haratīti. Rājā nagaraguttikaṃ pakkosāpetvā ‘‘imasmiṃ kira nagare evarūpo nāma coro atthi, kasmā naṃ na gaṇhasī’’ti āha. Mayaṃ, deva, taṃ coraṃ sahoḍḍhaṃ passituṃ na sakkomāti. Sace ajja naṃ coraṃ gaṇhasi, jīvasi. Sace na gaṇhasi, rājāṇaṃ te karissāmīti. Evaṃ devāti nagaraguttiko sakalanagare manusse cāretvā taṃ bhittiṃ chinditvā parabhaṇḍaṃ avaharantaṃ sahoḍḍhameva gahetvā rañño dassesi. Rājā ‘‘imaṃ coraṃ dakkhiṇadvārena nīharitvā ghātethā’’ti āha. Nagaraguttiko rañño paṭissuṇitvā taṃ coraṃ catukke catukke pahārasahassena tāḷento gāhāpetvā dakkhiṇadvāraṃ gacchati.
தஸ்மிங் ஸமயே அயங் ப⁴த்³தா³ நாம ஸெட்டி²தீ⁴தா மஹாஜனஸ்ஸ கோலாஹலஸத்³தே³ன ஸீஹபஞ்ஜரங் உக்³கா⁴டெத்வா ஓலோகெந்தீ தங் ஸத்துகங் சோரங் ததா² நீயமானங் தி³ஸ்வா உபோ⁴ஹி ஹத்தே²ஹி ஹத³யங் ஸந்தா⁴ரெந்தீ க³ந்த்வா ஸிரிஸயனே அதோ⁴முகா² நிபஜ்ஜி . ஸா ச தஸ்ஸ குலஸ்ஸ ஏகதீ⁴தா, தேனஸ்ஸா ஞாதகா அப்பமத்தகம்பி முக²விகாரங் ஸஹிதுங் ந ஸக்கொந்தி. அத² நங் மாதா ஸயனே நிபன்னங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் கரோஸி, அம்மா’’தி புச்சி². ஏதங் வஜ்ஜ²ங் கத்வா நீயமானங் சோரங் அத்³த³ஸ, அம்மாதி? ஆம, அம்மாதி. ஏதங் லப⁴மானா ஜீவிஸ்ஸாமி, அலப⁴மானாய மே மரணமேவாதி. தே தங் நானப்பகாரேனபி ஸஞ்ஞாபேதுங் அஸக்கொந்தா ‘‘மரணா ஜீவிதங் ஸெய்யோ’’தி ஸல்லக்கே²ஸுங். அத²ஸ்ஸா பிதா நக³ரகு³த்திகஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸஹஸ்ஸங் லஞ்ஜங் த³த்வா ‘‘மய்ஹங் தீ⁴தா சோரே படிப³த்³த⁴சித்தா, யேன கேனசி உபாயேன இமங் முஞ்சா’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸெட்டி²ஸ்ஸ படிஸ்ஸுணித்வா சோரங் க³ஹெத்வா யாவ ஸூரியஸ்ஸ அத்த²ங்க³மனா இதோ சிதோ ச பபஞ்சாபெத்வா ஸூரியே அத்த²ங்க³தே சாரகதோ ஏகங் மனுஸ்ஸங் நீஹராபெத்வா ஸத்துகஸ்ஸ ப³ந்த⁴னங் மோசெத்வா ஸத்துகங் ஸெட்டி²கே³ஹங் பேஸெத்வா தேன ப³ந்த⁴னேன இதரங் ப³ந்தி⁴த்வா த³க்கி²ணத்³வாரேன நீஹரித்வா கா⁴தேஸி. ஸெட்டி²தா³ஸாபி ஸத்துகங் க³ஹெத்வா ஸெட்டி²னோ நிவேஸனங் ஆக³மங்ஸு. தங் தி³ஸ்வா ஸெட்டி² ‘‘தீ⁴து மனங் பூரெஸ்ஸாமீ’’தி ஸத்துகங் க³ந்தோ⁴த³கேன ந்ஹாபெத்வா ஸப்³பா³லங்காரபடிமண்டி³தங் காரெத்வா பாஸாத³ங் பேஸேஸி. ப⁴த்³தா³பி ‘‘பரிபுண்ணோ மே ஸங்கப்போ’’தி அனேகாலங்காரேன அலங்கரித்வா தங் பரிசரதி.
Tasmiṃ samaye ayaṃ bhaddā nāma seṭṭhidhītā mahājanassa kolāhalasaddena sīhapañjaraṃ ugghāṭetvā olokentī taṃ sattukaṃ coraṃ tathā nīyamānaṃ disvā ubhohi hatthehi hadayaṃ sandhārentī gantvā sirisayane adhomukhā nipajji . Sā ca tassa kulassa ekadhītā, tenassā ñātakā appamattakampi mukhavikāraṃ sahituṃ na sakkonti. Atha naṃ mātā sayane nipannaṃ disvā ‘‘kiṃ karosi, ammā’’ti pucchi. Etaṃ vajjhaṃ katvā nīyamānaṃ coraṃ addasa, ammāti? Āma, ammāti. Etaṃ labhamānā jīvissāmi, alabhamānāya me maraṇamevāti. Te taṃ nānappakārenapi saññāpetuṃ asakkontā ‘‘maraṇā jīvitaṃ seyyo’’ti sallakkhesuṃ. Athassā pitā nagaraguttikassa santikaṃ gantvā sahassaṃ lañjaṃ datvā ‘‘mayhaṃ dhītā core paṭibaddhacittā, yena kenaci upāyena imaṃ muñcā’’ti āha. So ‘‘sādhū’’ti seṭṭhissa paṭissuṇitvā coraṃ gahetvā yāva sūriyassa atthaṅgamanā ito cito ca papañcāpetvā sūriye atthaṅgate cārakato ekaṃ manussaṃ nīharāpetvā sattukassa bandhanaṃ mocetvā sattukaṃ seṭṭhigehaṃ pesetvā tena bandhanena itaraṃ bandhitvā dakkhiṇadvārena nīharitvā ghātesi. Seṭṭhidāsāpi sattukaṃ gahetvā seṭṭhino nivesanaṃ āgamaṃsu. Taṃ disvā seṭṭhi ‘‘dhītu manaṃ pūressāmī’’ti sattukaṃ gandhodakena nhāpetvā sabbālaṅkārapaṭimaṇḍitaṃ kāretvā pāsādaṃ pesesi. Bhaddāpi ‘‘paripuṇṇo me saṅkappo’’ti anekālaṅkārena alaṅkaritvā taṃ paricarati.
ஸத்துகோ கதிபாஹங் வீதினாமெத்வா சிந்தேஸி – ‘‘இமிஸ்ஸா பஸாத⁴னப⁴ண்ட³கங் மய்ஹங் ப⁴விஸ்ஸதி, கேனசி உபாயேன இமங் ஆப⁴ரணங் க³ஹேதுங் வட்டதீ’’தி ஸமீபே ஸுகே²ன நிஸின்னகாலே ப⁴த்³த³ங் ஆஹ – ‘‘மய்ஹங் ஏகங் வசனங் வத்தப்³ப³ங் அத்தீ²’’தி. ஸெட்டி²தீ⁴தா ஸஹஸ்ஸலாப⁴ங் லபி⁴த்வா விய துட்ட²மானஸா ‘‘விஸ்ஸத்த²ங் வதே³ஹி, அய்யா’’தி ஆஹ. த்வங் சிந்தேஸி – ‘‘மங் நிஸ்ஸாய இமினா ஜீவிதங் லத்³த⁴’’ந்தி, அஹங் பன க³ஹிதமத்தோவ சோரபபாதபப்³ப³தே அதி⁴வத்தா²ய தே³வதாய ‘‘ஸசாஹங் ஜீவிதங் லபி⁴ஸ்ஸாமி, ப³லிகம்மங் தே த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஆயாசிங். தங் நிஸ்ஸாய மயா ஜீவிதங் லத்³த⁴ங் , ஸீக⁴ங் ப³லிகம்மங் ஸஜ்ஜாபேஹீதி. ப⁴த்³தா³, ‘‘அஹங் தஸ்ஸ மனங் பூரெஸ்ஸாமீ’’தி ப³லிகம்மங் ஸஜ்ஜாபெத்வா ஸப்³ப³ங் பஸாத⁴னங் பஸாதெ⁴த்வா ஏகயானே ஆருய்ஹ ஸாமிகேன ஸத்³தி⁴ங் சோரபபாதபப்³ப³தங் க³ந்த்வா ‘‘பப்³ப³ததே³வதாய ப³லிகம்மங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி அபி⁴ருஹிதுங் ஆரத்³தா⁴. ஸத்துகோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸப்³பே³ஸு அபி⁴ருஹந்தேஸு மம இமிஸ்ஸா ஆப⁴ரணங் க³ஹேதுங் ந ஓகாஸோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தமேவ ப³லிபா⁴ஜனங் கா³ஹாபெத்வா பப்³ப³தங் அபி⁴ருஹி.
Sattuko katipāhaṃ vītināmetvā cintesi – ‘‘imissā pasādhanabhaṇḍakaṃ mayhaṃ bhavissati, kenaci upāyena imaṃ ābharaṇaṃ gahetuṃ vaṭṭatī’’ti samīpe sukhena nisinnakāle bhaddaṃ āha – ‘‘mayhaṃ ekaṃ vacanaṃ vattabbaṃ atthī’’ti. Seṭṭhidhītā sahassalābhaṃ labhitvā viya tuṭṭhamānasā ‘‘vissatthaṃ vadehi, ayyā’’ti āha. Tvaṃ cintesi – ‘‘maṃ nissāya iminā jīvitaṃ laddha’’nti, ahaṃ pana gahitamattova corapapātapabbate adhivatthāya devatāya ‘‘sacāhaṃ jīvitaṃ labhissāmi, balikammaṃ te dassāmī’’ti āyāciṃ. Taṃ nissāya mayā jīvitaṃ laddhaṃ , sīghaṃ balikammaṃ sajjāpehīti. Bhaddā, ‘‘ahaṃ tassa manaṃ pūressāmī’’ti balikammaṃ sajjāpetvā sabbaṃ pasādhanaṃ pasādhetvā ekayāne āruyha sāmikena saddhiṃ corapapātapabbataṃ gantvā ‘‘pabbatadevatāya balikammaṃ karissāmī’’ti abhiruhituṃ āraddhā. Sattuko cintesi – ‘‘sabbesu abhiruhantesu mama imissā ābharaṇaṃ gahetuṃ na okāso bhavissatī’’ti tameva balibhājanaṃ gāhāpetvā pabbataṃ abhiruhi.
ஸோ ப⁴த்³தா³ய ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தோ பியகத²ங் ந கதே²தி. ஸா இங்கி³தேனேவ தஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயங் அஞ்ஞாஸி. அத² நங் ஸோ ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³, தவ உத்தரிஸாடகங் ஓமுஞ்சித்வா காயாருள்ஹங் தே பஸாத⁴னங் எத்த² ப⁴ண்டி³கங் கரோஹீ’’தி. ஸாமி மய்ஹங் கோ அபராதோ⁴தி? கிங் பனாஹங், பா³லே, ப³லிகம்மத்த²ங் ஆக³தோதி ஸஞ்ஞங் கரோஸி? அஹஞ்ஹி இமிஸ்ஸா தே³வதாய யகனங் உப்³ப³ட்டெ²த்வா த³தெ³ய்யங், ப³லிகம்மாபதே³ஸேன பன தவ ஆப⁴ரணங் க³ண்ஹிதுகாமோ ஹுத்வா ஆக³தொம்ஹீதி. கஸ்ஸ பன, அய்ய, பஸாத⁴னங், கஸ்ஸ அஹந்தி? மயங் ஏவரூபங் ந ஜானாம, அஞ்ஞங் தவ ஸந்தகங், அஞ்ஞங் மம ஸந்தகந்தி. ஸாது⁴, அய்ய, ஏகங் பன மே அதி⁴ப்பாயங் பூரேத², அலங்கதனியாமேனேவ மே புரதோ ச பச்ச²தோ ச ஆலிங்கி³துங் தே³தா²தி. ஸோ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்சி². ஸா தேன ஸம்படிச்சி²தபா⁴வங் ஞத்வா புரதோ ஆலிங்கி³த்வா பச்ச²தோ ஆலிங்க³ந்தீ விய ஹுத்வா பப்³ப³தபபாதே பாதேஸி. ஸோ பதந்தோ ஆகாஸேயேவ சுண்ணவிசுண்ணோ அஹோஸி. தாய கதங் விசித்ரபா⁴வங் தி³ஸ்வா பப்³ப³தே அதி⁴வத்தா² தே³வதா கு³ணகித்தனவஸேன இமா கா³தா² ஆஹ –
So bhaddāya saddhiṃ kathento piyakathaṃ na katheti. Sā iṅgiteneva tassa adhippāyaṃ aññāsi. Atha naṃ so āha – ‘‘bhadde, tava uttarisāṭakaṃ omuñcitvā kāyāruḷhaṃ te pasādhanaṃ ettha bhaṇḍikaṃ karohī’’ti. Sāmi mayhaṃ ko aparādhoti? Kiṃ panāhaṃ, bāle, balikammatthaṃ āgatoti saññaṃ karosi? Ahañhi imissā devatāya yakanaṃ ubbaṭṭhetvā dadeyyaṃ, balikammāpadesena pana tava ābharaṇaṃ gaṇhitukāmo hutvā āgatomhīti. Kassa pana, ayya, pasādhanaṃ, kassa ahanti? Mayaṃ evarūpaṃ na jānāma, aññaṃ tava santakaṃ, aññaṃ mama santakanti. Sādhu, ayya, ekaṃ pana me adhippāyaṃ pūretha, alaṅkataniyāmeneva me purato ca pacchato ca āliṅgituṃ dethāti. So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchi. Sā tena sampaṭicchitabhāvaṃ ñatvā purato āliṅgitvā pacchato āliṅgantī viya hutvā pabbatapapāte pātesi. So patanto ākāseyeva cuṇṇavicuṇṇo ahosi. Tāya kataṃ vicitrabhāvaṃ disvā pabbate adhivatthā devatā guṇakittanavasena imā gāthā āha –
‘‘ந ஸோ ஸப்³பே³ஸு டா²னேஸு, புரிஸோ ஹோதி பண்டி³தோ;
‘‘Na so sabbesu ṭhānesu, puriso hoti paṇḍito;
இத்தீ²பி பண்டி³தா ஹோதி, தத்த² தத்த² விசக்க²ணா.
Itthīpi paṇḍitā hoti, tattha tattha vicakkhaṇā.
‘‘ந ஸோ ஸப்³பே³ஸு டா²னேஸு, புரிஸோ ஹோதி பண்டி³தோ;
‘‘Na so sabbesu ṭhānesu, puriso hoti paṇḍito;
இத்தீ²பி பண்டி³தா ஹோதி, முஹுத்தமபி சிந்தயே’’தி. (அப॰ தே²ரீ 2.3.31-32);
Itthīpi paṇḍitā hoti, muhuttamapi cintaye’’ti. (apa. therī 2.3.31-32);
ததோ ப⁴த்³தா³ சிந்தேஸி – ‘‘ந ஸக்கா மயா இமினா நியாமேன புன கே³ஹங் க³ந்துங், இதோவ க³ந்த்வா ஏகங் பப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி, நிக³ண்டா²ராமங் க³ந்த்வா நிக³ண்டே² பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. அத² நங் தே ஆஹங்ஸு – ‘‘கேன நியாமேன பப்³ப³ஜ்ஜா ஹோதூ’’தி? யங் தும்ஹாகங் பப்³ப³ஜ்ஜாய உத்தமங், ததே³வ கரோதா²தி. தே ‘‘ஸாதூ⁴’’தி தஸ்ஸா தாலட்டி²னா கேஸே லுஞ்சித்வா பப்³பா³ஜேஸுங். கேஸா புன வட்³ட⁴ந்தா ராஸிராஸிவஸேன குண்ட³லாவத்தா ஹுத்வா வட்³டி⁴ங்ஸு. ஸா தேனேவ காரணேன குண்ட³லகேஸா நாம ஜாதா. ஸா அத்தனோ பப்³ப³ஜிதட்டா²னே ஸப்³ப³ஸிப்பங் உக்³க³ண்ஹித்வா ‘‘ஏதேஸங் இதோ உத்தரி விஸேஸோ நத்தீ²’’தி ஞத்வா கா³மனிக³மராஜதா⁴னியோ விசரந்தீ யத்த² யத்த² பண்டி³தா அத்தி² , தத்த² தத்த² க³ந்த்வா தேஸங் ஜானநஸிப்பங் ஸப்³ப³மேவ உக்³க³ண்ஹாதி. அத²ஸ்ஸா ப³ஹூஸு டா²னேஸு ஸிக்கி²தபா⁴வேன படிவாத³ங் தா³துங் ஸமத்தா² ந ஹொந்தி. ஸா அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் கதே²துங் ஸமத்த²ங் அதி³ஸ்வா யங் கா³மங் வா நிக³மங் வா பவிஸதி, தஸ்ஸ த்³வாரே வாலுகராஸிங் கத்வா தத்த² ஜம்பு³ஸாக²ங் ட²பேதி. ‘‘யோ மம வாத³ங் ஆரோபேதுங் ஸக்கோதி, ஸோ இமங் ஸாக²ங் மத்³த³தூ’’தி ஸமீபே டி²தானங் தா³ரகானங் ஸஞ்ஞங் தே³தி. தங் ஸத்தாஹம்பி மத்³த³ந்தா ந ஹொந்தி. அத² நங் க³ஹெத்வா பக்கமதி.
Tato bhaddā cintesi – ‘‘na sakkā mayā iminā niyāmena puna gehaṃ gantuṃ, itova gantvā ekaṃ pabbajjaṃ pabbajissāmī’’ti, nigaṇṭhārāmaṃ gantvā nigaṇṭhe pabbajjaṃ yāci. Atha naṃ te āhaṃsu – ‘‘kena niyāmena pabbajjā hotū’’ti? Yaṃ tumhākaṃ pabbajjāya uttamaṃ, tadeva karothāti. Te ‘‘sādhū’’ti tassā tālaṭṭhinā kese luñcitvā pabbājesuṃ. Kesā puna vaḍḍhantā rāsirāsivasena kuṇḍalāvattā hutvā vaḍḍhiṃsu. Sā teneva kāraṇena kuṇḍalakesā nāma jātā. Sā attano pabbajitaṭṭhāne sabbasippaṃ uggaṇhitvā ‘‘etesaṃ ito uttari viseso natthī’’ti ñatvā gāmanigamarājadhāniyo vicarantī yattha yattha paṇḍitā atthi , tattha tattha gantvā tesaṃ jānanasippaṃ sabbameva uggaṇhāti. Athassā bahūsu ṭhānesu sikkhitabhāvena paṭivādaṃ dātuṃ samatthā na honti. Sā attanā saddhiṃ kathetuṃ samatthaṃ adisvā yaṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā pavisati, tassa dvāre vālukarāsiṃ katvā tattha jambusākhaṃ ṭhapeti. ‘‘Yo mama vādaṃ āropetuṃ sakkoti, so imaṃ sākhaṃ maddatū’’ti samīpe ṭhitānaṃ dārakānaṃ saññaṃ deti. Taṃ sattāhampi maddantā na honti. Atha naṃ gahetvā pakkamati.
தஸ்மிங் ஸமயே அம்ஹாகங் ப⁴க³வா லோகே நிப்³ப³த்தித்வா ஸாவத்தி²ங் உபனிஸ்ஸாய ஜேதவனே விஹரதி. குண்ட³லகேஸாபி கோ² அனுபுப்³பே³ன ஸாவத்தி²ங் பத்வா அந்தோனக³ரங் பவிஸமானா போராணகனியாமேனேவ வாலுகாராஸிம்ஹி ஸாக²ங் ட²பெத்வா தா³ரகானங் ஸஞ்ஞங் த³த்வா பாவிஸி. தஸ்மிங் ஸமயே த⁴ம்மஸேனாபதி பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ பவிட்டே² ஏககோவ நக³ரங் பவிஸந்தோ வாலுகாதூ²பே ஜம்பு³ஸாக²ங் தி³ஸ்வா ‘‘கஸ்மா அயங் ட²பிதா’’தி புச்சி². தா³ரகா தங் காரணங் அபரிஹாபெத்வா கதே²ஸுங். ஏவங் ஸந்தே இமங் க³ஹெத்வா மத்³த³த², தா³ரகாதி. தேஸு தே²ரஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ஏகச்சே மத்³தி³துங் ந விஸஹிங்ஸு, ஏகச்சே தங்க²ணேயேவ மத்³தி³த்வா சுண்ணவிசுண்ணங் அகங்ஸு. குண்ட³லகேஸா ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா நிக்க²மந்தீ தங் ஸாக²ங் மத்³தி³தங் தி³ஸ்வா ‘‘கஸ்ஸேதங் கம்ம’’ந்தி புச்சி². அத²ஸ்ஸா த⁴ம்மஸேனாபதினா காராபிதபா⁴வங் கத²யிங்ஸு. ஸா ‘‘அத்தனோ தா²மங் அஜானந்தோ இமங் ஸாக²ங் மத்³தா³பேதுங் நோ விஸஹிஸ்ஸதி, அத்³தா⁴ மஹந்தோ ஏஸோ ப⁴விஸ்ஸதி . அஹம்பி பன கு²த்³தி³கா ப⁴வந்தீ ந ஸோபி⁴ஸ்ஸாமி, அந்தோகா³மமேவ பவிஸித்வா பரிஸாய ஸஞ்ஞங் தா³துங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா ததா² அகாஸி. அஸீதிகுலஸஹஸ்ஸனிவாஸே நக³ரே ஸபா⁴க³ஸபா⁴க³வஸேன ஸப்³பே³வ ஸஞ்ஜானிங்ஸூதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Tasmiṃ samaye amhākaṃ bhagavā loke nibbattitvā sāvatthiṃ upanissāya jetavane viharati. Kuṇḍalakesāpi kho anupubbena sāvatthiṃ patvā antonagaraṃ pavisamānā porāṇakaniyāmeneva vālukārāsimhi sākhaṃ ṭhapetvā dārakānaṃ saññaṃ datvā pāvisi. Tasmiṃ samaye dhammasenāpati bhikkhusaṅghe paviṭṭhe ekakova nagaraṃ pavisanto vālukāthūpe jambusākhaṃ disvā ‘‘kasmā ayaṃ ṭhapitā’’ti pucchi. Dārakā taṃ kāraṇaṃ aparihāpetvā kathesuṃ. Evaṃ sante imaṃ gahetvā maddatha, dārakāti. Tesu therassa vacanaṃ sutvā ekacce maddituṃ na visahiṃsu, ekacce taṃkhaṇeyeva madditvā cuṇṇavicuṇṇaṃ akaṃsu. Kuṇḍalakesā bhattakiccaṃ katvā nikkhamantī taṃ sākhaṃ madditaṃ disvā ‘‘kassetaṃ kamma’’nti pucchi. Athassā dhammasenāpatinā kārāpitabhāvaṃ kathayiṃsu. Sā ‘‘attano thāmaṃ ajānanto imaṃ sākhaṃ maddāpetuṃ no visahissati, addhā mahanto eso bhavissati . Ahampi pana khuddikā bhavantī na sobhissāmi, antogāmameva pavisitvā parisāya saññaṃ dātuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā tathā akāsi. Asītikulasahassanivāse nagare sabhāgasabhāgavasena sabbeva sañjāniṃsūti veditabbaṃ.
தே²ரோபி ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே நிஸீதி³. அதா²யங் குண்ட³லகேஸா மஹாஜனபரிவுதா தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா படிஸந்தா²ரங் கத்வா ஏகமந்தங் ட²த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹேஹி ஸாகா² மத்³தா³பிதா’’தி புச்சி². ஆம, மயா மத்³தா³பிதாதி. ஏவங் ஸந்தே தும்ஹேஹி ஸத்³தி⁴ங் அம்ஹாகங் வாதோ³ ஹோது, ப⁴ந்தேதி . ஹோது, ப⁴த்³தே³தி. கஸ்ஸ புச்சா² ஹோது, கஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனந்தி? புச்சா² நாம அம்ஹாகங் பத்தா, த்வங் பன துய்ஹங் ஜானநகங் புச்சா²தி. ஸா தே²ரேன தி³ன்னஅனுமதியா ஸப்³ப³மேவ அத்தனோ ஜானநகங் வாத³ங் புச்சி², தே²ரோ ஸப்³ப³ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ஸா ஸப்³ப³ங் புச்சி²த்வா துண்ஹீ அஹோஸி. அத² நங் தே²ரோ ஆஹ – ‘‘தயா ப³ஹுங் புச்சி²தங், மயம்பி ஏகங் பஞ்ஹங் புச்சா²மா’’தி. புச்ச²த², ப⁴ந்தேதி. ஏகங் நாம கிந்தி? குண்ட³லகேஸா ‘‘ந ஜானாமி, ப⁴ந்தே’’தி ஆஹ. த்வங் எத்தகம்பி ந ஜானாஸி, அஞ்ஞங் கிங் ஜானிஸ்ஸஸீதி? ஸா தே²ரஸ்ஸ பாதே³ஸு பதித்வா ‘‘தும்ஹாகங் ஸரணங் க³ச்சா²மி, ப⁴ந்தே’’தி ஆஹ. மம ஸரணக³மனகம்மங் நத்தி², ஸதே³வகே லோகே அக்³க³புக்³க³லோ து⁴ரவிஹாரே வஸதி, தங் ஸரணங் க³ச்சா²ஹீதி. ஸா ‘‘ஏவங் கரிஸ்ஸாமி, ப⁴ந்தே’’தி ஸாயன்ஹஸமயே ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனாவேலாய ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் அட்டா²ஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸா மத்³தி³தஸங்கா²ராய சரியாவஸேன த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Theropi bhattakiccaṃ katvā aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. Athāyaṃ kuṇḍalakesā mahājanaparivutā therassa santikaṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ ṭhatvā, ‘‘bhante, tumhehi sākhā maddāpitā’’ti pucchi. Āma, mayā maddāpitāti. Evaṃ sante tumhehi saddhiṃ amhākaṃ vādo hotu, bhanteti . Hotu, bhaddeti. Kassa pucchā hotu, kassa vissajjananti? Pucchā nāma amhākaṃ pattā, tvaṃ pana tuyhaṃ jānanakaṃ pucchāti. Sā therena dinnaanumatiyā sabbameva attano jānanakaṃ vādaṃ pucchi, thero sabbaṃ vissajjesi. Sā sabbaṃ pucchitvā tuṇhī ahosi. Atha naṃ thero āha – ‘‘tayā bahuṃ pucchitaṃ, mayampi ekaṃ pañhaṃ pucchāmā’’ti. Pucchatha, bhanteti. Ekaṃ nāma kinti? Kuṇḍalakesā ‘‘na jānāmi, bhante’’ti āha. Tvaṃ ettakampi na jānāsi, aññaṃ kiṃ jānissasīti? Sā therassa pādesu patitvā ‘‘tumhākaṃ saraṇaṃ gacchāmi, bhante’’ti āha. Mama saraṇagamanakammaṃ natthi, sadevake loke aggapuggalo dhuravihāre vasati, taṃ saraṇaṃ gacchāhīti. Sā ‘‘evaṃ karissāmi, bhante’’ti sāyanhasamaye satthu dhammadesanāvelāya satthu santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Satthā tassā madditasaṅkhārāya cariyāvasena dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘ஸஹஸ்ஸமபி சே கா³தா², அனத்த²பத³ஸங்ஹிதா;
‘‘Sahassamapi ce gāthā, anatthapadasaṃhitā;
ஏகங் கா³தா²பத³ங் ஸெய்யோ, யங் ஸுத்வா உபஸம்மதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 101);
Ekaṃ gāthāpadaṃ seyyo, yaṃ sutvā upasammatī’’ti. (dha. pa. 101);
ஸா கா³தா²பரியோஸானே யதா²டி²தாவ ஸஹ படிஸம்பி⁴தா³ஹி அரஹத்தங் பத்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. ஸத்தா² தஸ்ஸா பப்³ப³ஜ்ஜங் ஸம்படிச்சி². ஸா பி⁴க்கு²னுபஸ்ஸயங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜி. அபரபா⁴கே³ சதுபரிஸமஜ்ஜே² கதா² உத³பாதி³ – ‘‘மஹந்தா வதாயங் ப⁴த்³தா³ குண்ட³லகேஸா, யா சதுப்பதி³ககா³தா²வஸானே அரஹத்தங் பத்தா’’தி. ஸத்தா² தங் காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா தே²ரிங் கி²ப்பாபி⁴ஞ்ஞானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā gāthāpariyosāne yathāṭhitāva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā pabbajjaṃ yāci. Satthā tassā pabbajjaṃ sampaṭicchi. Sā bhikkhunupassayaṃ gantvā pabbaji. Aparabhāge catuparisamajjhe kathā udapādi – ‘‘mahantā vatāyaṃ bhaddā kuṇḍalakesā, yā catuppadikagāthāvasāne arahattaṃ pattā’’ti. Satthā taṃ kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā theriṃ khippābhiññānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ப⁴த்³தா³காபிலானீதே²ரீவத்து²
Bhaddākāpilānītherīvatthu
244. த³ஸமே புப்³பே³னிவாஸந்தி புப்³பே³ நிவுத்த²க்க²ந்த⁴ஸந்தானங் அனுஸ்ஸரந்தீனங் ப⁴த்³தா³ காபிலானீ அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அத்தனோ ஸாமிப⁴கி³னியா ஸத்³தி⁴ங் கலஹங் கரொந்தீ தாய பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பிண்ட³பாதே தி³ன்னே, ‘‘அயங் இமஸ்ஸ பிண்ட³பாதங் த³த்வா அத்தனோ வஸங் வத்தேதீ’’தி பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்த²தோ பத்தங் க³ண்ஹித்வா ப⁴த்தங் ச²ட்³டெ³த்வா கலலஸ்ஸ பூரெத்வா அதா³ஸி. மஹாஜனோ ‘‘பா³லா அய’’ந்தி க³ரஹித்வா, ‘‘யாய தே ஸத்³தி⁴ங் கலஹோ கதோ, தஸ்ஸா கிஞ்சி ந கரோஸி, பச்சேகபு³த்³தோ⁴ தே கிங் அபரஜ்ஜ²தீ’’தி ஆஹ. ஸா தேஸங் வசனேன லஜ்ஜாயமானா புன பத்தங் க³ஹெத்வா கலலங் ஹாரெத்வா தோ⁴வித்வா க³ந்த⁴சுண்ணேன உப்³ப³ட்டெத்வா சதுமது⁴ரஸ்ஸ பூரெத்வா உபரி ஆஸித்தேன பது³மக³ப்³ப⁴வண்ணேன ஸப்பினா விஜ்ஜோதமானங் பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பெத்வா ‘‘யதா² அயங் பிண்ட³பாதோ ஓபா⁴ஸஜாதோ, ஏவங் ஓபா⁴ஸஜாதங் மே ஸரீரங் ஹோதூ’’தி பத்த²னங் பட்ட²பேஸீதி ஸப்³ப³ங் மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரஸ்ஸ வத்து²ம்ஹி வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
244. Dasame pubbenivāsanti pubbe nivutthakkhandhasantānaṃ anussarantīnaṃ bhaddā kāpilānī aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattitvā satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ pubbenivāsaṃ anussarantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā anuppanne buddhe bārāṇasiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā attano sāmibhaginiyā saddhiṃ kalahaṃ karontī tāya paccekabuddhassa piṇḍapāte dinne, ‘‘ayaṃ imassa piṇḍapātaṃ datvā attano vasaṃ vattetī’’ti paccekabuddhassa hatthato pattaṃ gaṇhitvā bhattaṃ chaḍḍetvā kalalassa pūretvā adāsi. Mahājano ‘‘bālā aya’’nti garahitvā, ‘‘yāya te saddhiṃ kalaho kato, tassā kiñci na karosi, paccekabuddho te kiṃ aparajjhatī’’ti āha. Sā tesaṃ vacanena lajjāyamānā puna pattaṃ gahetvā kalalaṃ hāretvā dhovitvā gandhacuṇṇena ubbaṭṭetvā catumadhurassa pūretvā upari āsittena padumagabbhavaṇṇena sappinā vijjotamānaṃ paccekabuddhassa hatthe ṭhapetvā ‘‘yathā ayaṃ piṇḍapāto obhāsajāto, evaṃ obhāsajātaṃ me sarīraṃ hotū’’ti patthanaṃ paṭṭhapesīti sabbaṃ mahākassapattherassa vatthumhi vuttanayeneva veditabbaṃ.
மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோ பன த³க்கி²ணமக்³க³ங் க³ஹெத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் ப³ஹுபுத்தகனிக்³ரோத⁴மூலங் க³தோ, அயங் ப⁴த்³தா³ காபிலானீ வாமமக்³க³ங் க³ண்ஹித்வா மாதுகா³மஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாய அனநுஞ்ஞாதபா⁴வேன பரிப்³பா³ஜிகாராமங் அக³மாஸி. யதா³ பன மஹாபஜாபதிகோ³தமீ பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச லபி⁴, ததா³ ஸா தே²ரீ தே²ரியா ஸந்திகே பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச லபி⁴த்வா அபரபா⁴கே³ விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தீ அரஹத்தங் பத்வா புப்³பே³னிவாஸஞாணே சிண்ணவஸீ அஹோஸி. அத² ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Mahākassapatthero pana dakkhiṇamaggaṃ gahetvā dasabalassa santikaṃ bahuputtakanigrodhamūlaṃ gato, ayaṃ bhaddā kāpilānī vāmamaggaṃ gaṇhitvā mātugāmassa pabbajjāya ananuññātabhāvena paribbājikārāmaṃ agamāsi. Yadā pana mahāpajāpatigotamī pabbajjañca upasampadañca labhi, tadā sā therī theriyā santike pabbajjañca upasampadañca labhitvā aparabhāge vipassanāya kammaṃ karontī arahattaṃ patvā pubbenivāsañāṇe ciṇṇavasī ahosi. Atha satthā jetavane nisīditvā bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento imaṃ theriṃ pubbenivāsaṃ anussarantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ப⁴த்³தா³கச்சானாதே²ரீவத்து²
Bhaddākaccānātherīvatthu
245. ஏகாத³ஸமே மஹாபி⁴ஞ்ஞாப்பத்தானந்தி மஹதியோ அபி⁴ஞ்ஞாயோ பத்தானங், ப⁴த்³தா³ கச்சானா, நாம அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஏகஸ்ஸ ஹி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ சத்தாரோவ ஜனா மஹாபி⁴ஞ்ஞா ஹொந்தி, ந அவஸேஸஸாவகா. அவஸேஸஸாவகா ஹி கப்பஸதஸஹஸ்ஸமேவ அனுஸ்ஸரிதுங் ஸக்கொந்தி, ந ததோ பரங். மஹாபி⁴ஞ்ஞாப்பத்தா பன கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் அனுஸ்ஸரந்தி. அம்ஹாகம்பி ஸத்து² ஸாஸனே த்³வே அக்³க³ஸாவகா பா³குலத்தே²ரோ ப⁴த்³தா³ கச்சானாதி இமே சத்தாரோ எத்தகங் அனுஸ்ஸரிதுங் ஸக்கி²ங்ஸு. தஸ்மா அயங் தே²ரீ மஹாபி⁴ஞ்ஞாப்பத்தானங் அக்³கா³ நாம ஜாதா. ப⁴த்³தா³ கச்சானாதி தஸ்ஸா நாமங். ப⁴த்³த³கஞ்சனஸ்ஸ ஹி உத்தமஸுவண்ணஸ்ஸ விய தஸ்ஸா ஸரீரவண்ணோ அஹோஸி, ஸா தஸ்மா ப⁴த்³த³கஞ்சனாதி நாமங் லபி⁴, ஸா பச்சா² கச்சானாத்வேவ ஸங்க²ங் க³தா. ராஹுலமாதாயேதங் அதி⁴வசனங்.
245. Ekādasame mahābhiññāppattānanti mahatiyo abhiññāyo pattānaṃ, bhaddā kaccānā, nāma aggāti dasseti. Ekassa hi buddhassa cattārova janā mahābhiññā honti, na avasesasāvakā. Avasesasāvakā hi kappasatasahassameva anussarituṃ sakkonti, na tato paraṃ. Mahābhiññāppattā pana kappasatasahassādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ anussaranti. Amhākampi satthu sāsane dve aggasāvakā bākulatthero bhaddā kaccānāti ime cattāro ettakaṃ anussarituṃ sakkhiṃsu. Tasmā ayaṃ therī mahābhiññāppattānaṃ aggā nāma jātā. Bhaddā kaccānāti tassā nāmaṃ. Bhaddakañcanassa hi uttamasuvaṇṇassa viya tassā sarīravaṇṇo ahosi, sā tasmā bhaddakañcanāti nāmaṃ labhi, sā pacchā kaccānātveva saṅkhaṃ gatā. Rāhulamātāyetaṃ adhivacanaṃ.
ஸா ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் மஹாபி⁴ஞ்ஞாப்பத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸுப்பபு³த்³த⁴ஸக்கஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ப⁴த்³தா³ கச்சானாதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு.
Sā hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ mahābhiññāppattānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde suppabuddhasakkassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi, bhaddā kaccānātissā nāmaṃ akaṃsu.
ஸா வயப்பத்தா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ கே³ஹங் அக³மாஸி. ஸா அபரபா⁴கே³ ராஹுலகுமாரங் நாம புத்தங் விஜாயி. தஸ்ஸ ஜாததி³வஸேவ போ³தி⁴ஸத்தோ நிக்க²மித்வா போ³தி⁴மண்டே³ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா லோகானுக்³க³ஹங் கரொந்தோ அனுபுப்³பே³ன கபிலவத்து²ங் ஆக³ம்ம ஞாதீனங் ஸங்க³ஹங் அகாஸி. அபரபா⁴கே³ பரினிப்³பு³தே ஸுத்³தோ⁴த³னமஹாராஜே மஹாபஜாபதிகோ³தமீ பஞ்சஹி மாதுகா³மஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகே பப்³ப³ஜி. ராஹுலமாதாபி ஜனபத³கல்யாணீபி தே²ரியா ஸந்திகங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜி. ஸா பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய ப⁴த்³த³கச்சானத்தே²ரீத்வேவ பாகடா அஹோஸி. ஸா அபரபா⁴கே³ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பத்வா அபி⁴ஞ்ஞாஸு சிண்ணவஸீ அஹோஸி, ஏகபல்லங்கேன நிஸின்னா ஏகாவஜ்ஜனேன கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் அஸங்க்²யெய்யங் அனுஸ்ஸரதி. தஸ்ஸா தஸ்மிங் கு³ணே பாகடே ஜாதே ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் மஹாபி⁴ஞ்ஞாப்பத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā vayappattā bodhisattassa gehaṃ agamāsi. Sā aparabhāge rāhulakumāraṃ nāma puttaṃ vijāyi. Tassa jātadivaseva bodhisatto nikkhamitvā bodhimaṇḍe sabbaññutaṃ patvā lokānuggahaṃ karonto anupubbena kapilavatthuṃ āgamma ñātīnaṃ saṅgahaṃ akāsi. Aparabhāge parinibbute suddhodanamahārāje mahāpajāpatigotamī pañcahi mātugāmasatehi saddhiṃ satthu santike pabbaji. Rāhulamātāpi janapadakalyāṇīpi theriyā santikaṃ gantvā pabbaji. Sā pabbajitakālato paṭṭhāya bhaddakaccānattherītveva pākaṭā ahosi. Sā aparabhāge vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patvā abhiññāsu ciṇṇavasī ahosi, ekapallaṅkena nisinnā ekāvajjanena kappasatasahassādhikaṃ asaṅkhyeyyaṃ anussarati. Tassā tasmiṃ guṇe pākaṭe jāte satthā jetavane nisinno bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento imaṃ theriṃ mahābhiññāppattānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
கிஸாகோ³தமீதே²ரீவத்து²
Kisāgotamītherīvatthu
246. த்³வாத³ஸமே லூக²சீவரத⁴ரானந்தி தீஹி லூகே²ஹி ஸமன்னாக³தங் பங்ஸுகூலங் தா⁴ரெந்தீனங், கிஸாகோ³தமீ, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. கோ³தமீதி தஸ்ஸா நாமங், தோ²கங் கிஸதா⁴துகத்தா பன கிஸாகோ³தமீதி வுச்சதி. அயம்பி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் லூக²சீவரத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் து³க்³க³தகுலே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தகாலே ஏகங் குலங் அக³மாஸி. தத்த² நங் ‘‘து³க்³க³தகுலஸ்ஸ தீ⁴தா’’தி பரிப⁴விங்ஸு.
246. Dvādasame lūkhacīvaradharānanti tīhi lūkhehi samannāgataṃ paṃsukūlaṃ dhārentīnaṃ, kisāgotamī, aggāti dasseti. Gotamīti tassā nāmaṃ, thokaṃ kisadhātukattā pana kisāgotamīti vuccati. Ayampi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattitvā satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ duggatakule nibbattitvā vayappattakāle ekaṃ kulaṃ agamāsi. Tattha naṃ ‘‘duggatakulassa dhītā’’ti paribhaviṃsu.
ஸா அபரபா⁴கே³ புத்தங் விஜாயி, அத²ஸ்ஸா ஸம்மானமகங்ஸு. ஸோ பனஸ்ஸா தா³ரகோ ஆதா⁴வித்வா பரிதா⁴வித்வா கீளனவயே டி²தோ காலமகாஸி, தஸ்ஸா ஸோகோ உத³பாதி³. ஸா ‘‘அஹங் இமஸ்மிங்யேவ கே³ஹே ஹதலாப⁴ஸக்காரா ஹுத்வா புத்தஸ்ஸ ஜாதகாலதோ பட்டா²ய ஸக்காரங் பாபுணிங், இமே மய்ஹங் புத்தங் ப³ஹி ச²ட்³டே³தும்பி வாயமெய்யு’’ந்தி புத்தங் அங்கேனாதா³ய ‘‘புத்தஸ்ஸ மே பே⁴ஸஜ்ஜங் தே³தா²’’தி கே³ஹத்³வாரபடிபாடியா விசரதி. தி³ட்ட²தி³ட்ட²ட்டா²னே மனுஸ்ஸா ‘‘கத்த² தே மதகஸ்ஸ பே⁴ஸஜ்ஜங் தி³ட்ட²புப்³ப³’’ந்தி பாணிங் பஹரித்வா பரிஹாஸங் கரொந்தி. ஸா தேஸங் கதா²ய நேவ ஸஞ்ஞத்திங் க³ச்ச²தி. அத² நங் ஏகோ பண்டி³தபுரிஸோ தி³ஸ்வா, ‘‘அயங் புத்தஸோகேன சித்தவிக்கே²பங் பத்தா ப⁴விஸ்ஸதி, ஏதிஸ்ஸா பன பே⁴ஸஜ்ஜங் ந அஞ்ஞோ ஜானிஸ்ஸதி, த³ஸப³லோவ ஜானிஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெத்வா ஏவமாஹ – ‘‘அம்ம, தவ புத்தஸ்ஸ பே⁴ஸஜ்ஜங் அஞ்ஞோ ஜானந்தோ நாம நத்தி², ஸதே³வகே பன லோகே அக்³க³புக்³க³லோ த³ஸப³லோ து⁴ரவிஹாரே வஸதி, தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா புச்சா²ஹீ’’தி. ஸா ‘‘ஸச்சங் புரிஸோ கதே²தீ’’தி புத்தமாதா³ய ததா²க³தஸ்ஸ பு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னவேலாய பரிஸபரியந்தே ட²த்வா ‘‘புத்தஸ்ஸ மே பே⁴ஸஜ்ஜங் தே³த² ப⁴க³வா’’தி ஆஹ.
Sā aparabhāge puttaṃ vijāyi, athassā sammānamakaṃsu. So panassā dārako ādhāvitvā paridhāvitvā kīḷanavaye ṭhito kālamakāsi, tassā soko udapādi. Sā ‘‘ahaṃ imasmiṃyeva gehe hatalābhasakkārā hutvā puttassa jātakālato paṭṭhāya sakkāraṃ pāpuṇiṃ, ime mayhaṃ puttaṃ bahi chaḍḍetumpi vāyameyyu’’nti puttaṃ aṅkenādāya ‘‘puttassa me bhesajjaṃ dethā’’ti gehadvārapaṭipāṭiyā vicarati. Diṭṭhadiṭṭhaṭṭhāne manussā ‘‘kattha te matakassa bhesajjaṃ diṭṭhapubba’’nti pāṇiṃ paharitvā parihāsaṃ karonti. Sā tesaṃ kathāya neva saññattiṃ gacchati. Atha naṃ eko paṇḍitapuriso disvā, ‘‘ayaṃ puttasokena cittavikkhepaṃ pattā bhavissati, etissā pana bhesajjaṃ na añño jānissati, dasabalova jānissatī’’ti cintetvā evamāha – ‘‘amma, tava puttassa bhesajjaṃ añño jānanto nāma natthi, sadevake pana loke aggapuggalo dasabalo dhuravihāre vasati, tassa santikaṃ gantvā pucchāhī’’ti. Sā ‘‘saccaṃ puriso kathetī’’ti puttamādāya tathāgatassa buddhāsane nisinnavelāya parisapariyante ṭhatvā ‘‘puttassa me bhesajjaṃ detha bhagavā’’ti āha.
ஸத்தா² தஸ்ஸா உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா ‘‘ப⁴த்³த³கங் தே கோ³தமி கதங் பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²ய இதா⁴க³ச்ச²ந்தியா, க³ச்ச² நக³ரங் பவிஸித்வா கோடிதோ பட்டா²ய ஸகலனக³ரங் சரித்வா யஸ்மிங் கே³ஹே கோசி மதபுப்³போ³ நத்தி², ததோ ஸித்³த⁴த்த²கங் ஆஹரா’’தி ஆஹ. ஸா ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே’’தி துட்ட²மானஸா அந்தோனக³ரங் பவிஸித்வா பட²மகே³ஹேயேவ ‘‘த³ஸப³லோ மம புத்தஸ்ஸ பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²ய ஸித்³த⁴த்த²கங் ஆஹராபேதி, ஸித்³த⁴த்த²கங் மே தே³தா²’’தி ஆஹ. ‘‘ஹந்த³ கோ³தமீ’’தி நீஹரித்வா அத³ங்ஸு. அஹங் ஏவங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கோமி, இமஸ்மிங் கே³ஹே கோசி மதபுப்³போ³ நாம நத்தீ²தி? கிங் வதே³ஸி கோ³தமி, கோ இத⁴ மதகே க³ணேதுங் ஸக்கோதீதி? ‘‘தேன ஹி அலங் நாஹங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமி, த³ஸப³லோ மங் யத்த² மதபுப்³போ³ நத்தி², ததோ நங் க³ண்ஹாபேதீ’’தி ஆஹ. ஸா இமினாவ நியாமேன ததியக⁴ரங் க³ந்த்வா சிந்தேஸி – ‘‘ஸகலனக³ரே அயமேவ நியாமோ ப⁴விஸ்ஸதி, இத³ங் ஹிதானுகம்பகேன பு³த்³தே⁴ன தி³ட்ட²ங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸங்வேக³ங் லபி⁴த்வா ததோவ ப³ஹி நிக்க²மித்வா ஆமகஸுஸானங் க³ந்த்வா புத்தங் ஹத்தே²ன க³ஹெத்வா, ‘‘புத்தக, அஹங் இமங் மரணங் தவேவ உப்பன்னந்தி சிந்தேஸிங், ந பனேதங் தவேவ, மஹாஜனஸாதா⁴ரணோ ஏஸ த⁴ம்மோ’’தி வத்வா புத்தங் ஆமகஸுஸானே ச²ட்³டெ³த்வா இமங் கா³த²மாஹ –
Satthā tassā upanissayaṃ disvā ‘‘bhaddakaṃ te gotami kataṃ bhesajjatthāya idhāgacchantiyā, gaccha nagaraṃ pavisitvā koṭito paṭṭhāya sakalanagaraṃ caritvā yasmiṃ gehe koci matapubbo natthi, tato siddhatthakaṃ āharā’’ti āha. Sā ‘‘sādhu, bhante’’ti tuṭṭhamānasā antonagaraṃ pavisitvā paṭhamageheyeva ‘‘dasabalo mama puttassa bhesajjatthāya siddhatthakaṃ āharāpeti, siddhatthakaṃ me dethā’’ti āha. ‘‘Handa gotamī’’ti nīharitvā adaṃsu. Ahaṃ evaṃ gahetuṃ na sakkomi, imasmiṃ gehe koci matapubbo nāma natthīti? Kiṃ vadesi gotami, ko idha matake gaṇetuṃ sakkotīti? ‘‘Tena hi alaṃ nāhaṃ gaṇhissāmi, dasabalo maṃ yattha matapubbo natthi, tato naṃ gaṇhāpetī’’ti āha. Sā imināva niyāmena tatiyagharaṃ gantvā cintesi – ‘‘sakalanagare ayameva niyāmo bhavissati, idaṃ hitānukampakena buddhena diṭṭhaṃ bhavissatī’’ti saṃvegaṃ labhitvā tatova bahi nikkhamitvā āmakasusānaṃ gantvā puttaṃ hatthena gahetvā, ‘‘puttaka, ahaṃ imaṃ maraṇaṃ taveva uppannanti cintesiṃ, na panetaṃ taveva, mahājanasādhāraṇo esa dhammo’’ti vatvā puttaṃ āmakasusāne chaḍḍetvā imaṃ gāthamāha –
‘‘ந கா³மத⁴ம்மோ நோ நிக³மஸ்ஸ த⁴ம்மோ,
‘‘Na gāmadhammo no nigamassa dhammo,
ந சாபியங் ஏககுலஸ்ஸ த⁴ம்மோ;
Na cāpiyaṃ ekakulassa dhammo;
ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஸதே³வகஸ்ஸ,
Sabbassa lokassa sadevakassa,
ஏஸேவ த⁴ம்மோ யதி³த³ங் அனிச்சதா’’தி. (அப॰ தே²ரீ 2.3.82);
Eseva dhammo yadidaṃ aniccatā’’ti. (apa. therī 2.3.82);
ஏவஞ்ச பன வத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் அக³மாஸி. அத² நங் ஸத்தா² ‘‘லத்³தோ⁴ தே, கோ³தமி, ஸித்³த⁴த்த²கோ’’தி ஆஹ. நிட்டி²தங், ப⁴ந்தே, ஸித்³த⁴த்த²கேன கம்மங், பதிட்ட²ங் பன மே தே³தா²தி ஆஹ. அத²ஸ்ஸா ஸத்தா² த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Evañca pana vatvā satthu santikaṃ agamāsi. Atha naṃ satthā ‘‘laddho te, gotami, siddhatthako’’ti āha. Niṭṭhitaṃ, bhante, siddhatthakena kammaṃ, patiṭṭhaṃ pana me dethāti āha. Athassā satthā dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘தங் புத்தபஸுஸம்மத்தங், ப்³யாஸத்தமனஸங் நரங்;
‘‘Taṃ puttapasusammattaṃ, byāsattamanasaṃ naraṃ;
ஸுத்தங் கா³மங் மஹோகோ⁴வ, மச்சு ஆதா³ய க³ச்ச²தீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 287);
Suttaṃ gāmaṃ mahoghova, maccu ādāya gacchatī’’ti. (dha. pa. 287);
ஸா கா³தா²பரியோஸானே யதா²டி²தாவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி, ஸத்தா² பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானி. ஸா திக்க²த்துங் ஸத்தா²ரங் பத³க்கி²ணங் கத்வா வந்தி³த்வா பி⁴க்கு²னிஉபஸ்ஸயங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜ்ஜஞ்ச உபஸம்பத³ஞ்ச லபி⁴த்வா நசிரஸ்ஸேவ யோனிஸோமனஸிகாரே கம்மங் கரொந்தீ விபஸ்ஸனங் வட்³டே⁴ஸி. அத²ஸ்ஸா ஸத்தா² இமங் ஓபா⁴ஸகா³த²மாஹ –
Sā gāthāpariyosāne yathāṭhitāva sotāpattiphale patiṭṭhāya pabbajjaṃ yāci, satthā pabbajjaṃ anujāni. Sā tikkhattuṃ satthāraṃ padakkhiṇaṃ katvā vanditvā bhikkhuniupassayaṃ gantvā pabbajjañca upasampadañca labhitvā nacirasseva yonisomanasikāre kammaṃ karontī vipassanaṃ vaḍḍhesi. Athassā satthā imaṃ obhāsagāthamāha –
‘‘யோ ச வஸ்ஸஸதங் ஜீவே, அபஸ்ஸங் அமதங் பத³ங்;
‘‘Yo ca vassasataṃ jīve, apassaṃ amataṃ padaṃ;
ஏகாஹங் ஜீவிதங் ஸெய்யோ, பஸ்ஸதோ அமதங் பத³’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 114);
Ekāhaṃ jīvitaṃ seyyo, passato amataṃ pada’’nti. (dha. pa. 114);
ஸா கா³தா²பரியோஸானே அரஹத்தங் பத்தா பரிக்கா²ரவலஞ்ஜே பரமுக்கட்டா² ஹுத்வா தீஹி லூகே²ஹி ஸமன்னாக³தங் சீவரங் பாருபித்வா விசரி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் லூக²சீவரத⁴ரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā gāthāpariyosāne arahattaṃ pattā parikkhāravalañje paramukkaṭṭhā hutvā tīhi lūkhehi samannāgataṃ cīvaraṃ pārupitvā vicari. Aparabhāge satthā jetavane nisinno bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento imaṃ theriṃ lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸிங்கா³லகமாதாதே²ரீவத்து²
Siṅgālakamātātherīvatthu
247. தேரஸமே ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானந்தி ஸத்³தா⁴லக்க²ணே அபி⁴னிவிட்டா²னங், ஸிங்கா³லகமாதா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²னிங் ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தா ஸமானஜாதிகங் குலங் க³ந்த்வா ஏகங் புத்தங் விஜாயி, தஸ்ஸ ஸிங்கா³லககுமாரோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸாபி தேனேவ காரணேன ஸிங்கா³லகமாதா நாம ஜாதா. ஸா ஏகதி³வஸங் ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தா⁴ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பப்³ப³ஜி. பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியங் அதி⁴மத்தங் படிலபி⁴. ஸா த⁴ம்மஸ்ஸவனத்தா²ய விஹாரங் க³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஸரீரஸம்பத்திங் ஓலோகயமானாவ திட்ட²தி. ஸத்தா² தஸ்ஸா ஸத்³தா⁴லக்க²ணே அபி⁴னிவிட்ட²பா⁴வங் ஞத்வா ஸப்பாயங் கத்வா பஸாத³னீயமேவ த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. ஸாபி தே²ரீ ஸத்³தா⁴லக்க²ணமேவ து⁴ரங் கத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. அத² நங் ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா பி⁴க்கு²னியோ படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ இமங் தே²ரிங் ஸத்³தா⁴தி⁴முத்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
247. Terasame saddhādhimuttānanti saddhālakkhaṇe abhiniviṭṭhānaṃ, siṅgālakamātā, aggāti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulaghare nibbattā satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ bhikkhuniṃ saddhādhimuttānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare seṭṭhikule nibbattā samānajātikaṃ kulaṃ gantvā ekaṃ puttaṃ vijāyi, tassa siṅgālakakumāroti nāmaṃ akaṃsu. Sāpi teneva kāraṇena siṅgālakamātā nāma jātā. Sā ekadivasaṃ satthu dhammakathaṃ sutvā paṭiladdhasaddhā satthu santikaṃ gantvā pabbaji. Pabbajitakālato paṭṭhāya saddhindriyaṃ adhimattaṃ paṭilabhi. Sā dhammassavanatthāya vihāraṃ gantvā dasabalassa sarīrasampattiṃ olokayamānāva tiṭṭhati. Satthā tassā saddhālakkhaṇe abhiniviṭṭhabhāvaṃ ñatvā sappāyaṃ katvā pasādanīyameva dhammaṃ desesi. Sāpi therī saddhālakkhaṇameva dhuraṃ katvā arahattaṃ pāpuṇi. Atha naṃ satthā aparabhāge jetavane nisīditvā bhikkhuniyo paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento imaṃ theriṃ saddhādhimuttānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
பஞ்சமவக்³க³வண்ணனா.
Pañcamavaggavaṇṇanā.
தேரஸஸுத்தபடிமண்டி³தாய தே²ரிபாளியா வண்ணனா நிட்டி²தா.
Terasasuttapaṭimaṇḍitāya theripāḷiyā vaṇṇanā niṭṭhitā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 6. ச²ட்ட²ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 6. Chaṭṭhaetadaggavaggo
தபுஸ்ஸப⁴ல்லிகவத்து²
Tapussabhallikavatthu
248. உபாஸகபாளியா பட²மே பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தானந்தி ஸப்³ப³பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தானங் தபுஸ்ஸோ ச ப⁴ல்லிகோ சாதி இமே த்³வே வாணிஜா அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. இமே கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ஹெத்வா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தா ஸத்தா²ரங் த்³வே உபாஸகே பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்த²யிங்ஸு. தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணபத்திதோ புரேதரமேவ அஸிதஞ்ஜனநக³ரே குடும்பி³யகே³ஹே நிப்³ப³த்திங்ஸு. ஜெட்ட²பா⁴திகோ தபுஸ்ஸோ நாம அஹோஸி, கனிட்டோ² ப⁴ல்லிகோ நாம.
248. Upāsakapāḷiyā paṭhame paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantānanti sabbapaṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantānaṃ tapusso ca bhalliko cāti ime dve vāṇijā aggāti dasseti. Ime kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gahetvā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ suṇantā satthāraṃ dve upāsake paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthayiṃsu. Te kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ bodhisattassa sabbaññutaññāṇapattito puretarameva asitañjananagare kuṭumbiyagehe nibbattiṃsu. Jeṭṭhabhātiko tapusso nāma ahosi, kaniṭṭho bhalliko nāma.
தே அபரேன ஸமயேன க⁴ராவாஸங் வஸந்தா காலேன காலங் பஞ்ச ஸகடஸதானி யோஜாபெத்வா வாணிஜகம்மங் கரொந்தா சரந்தி. தஸ்மிங் ஸமயே அம்ஹாகங் போ³தி⁴ஸத்தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா ஸத்தஸத்தாஹங் போ³தி⁴மண்டே³ விஹரித்வா அட்ட²மே ஸத்தாஹே ராஜாயதனமூலே நிஸீதி³. தஸ்மிங் ஸமயே தே வாணிஜா பஞ்சமத்தேஹி ஸகடஸதேஹி தங் டா²னங் அனுப்பத்தா அஹேஸுங். தேஸங் அனந்தரே அத்தபா⁴வே மாதா தஸ்மிங் பதே³ஸே தே³வதா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. ஸா சிந்தேஸி – ‘‘இதா³னி பு³த்³தா⁴னங் ஆஹாரோ லத்³து⁴ங் வட்டதி. ந ஹி ஸக்கா இதோ பரங் நிராஹாரேஹி யாபேதுங். இமே ச மே புத்தா இமினா மக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தி, தேஹி அஜ்ஜ பு³த்³தா⁴னங் பிண்ட³பாதங் தா³பேதுங் வட்டதீ’’தி பஞ்சஸு ஸகடஸதேஸு யுத்தகோ³ணானங் க³மனுபச்சே²த³ங் அகாஸி. தே ‘‘கிங் நாமேத’’ந்தி நானாவிதா⁴னி நிமித்தானி ஓலோகெந்தி. அத² தேஸங் கிலமனபா⁴வங் ஞத்வா ஏகஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஸரீரே அதி⁴முச்சித்வா ‘‘கிங் காரணா கிலமத²? தும்ஹாகங் அஞ்ஞோ யக்கா²வட்டோ வா பூ⁴தாவட்டோ வா நாகா³வட்டோ வா நத்தி², அஹங் பன வோ அதீதத்தபா⁴வே மாதா இமஸ்மிங் டா²னே பு⁴ம்மதே³வதா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தா. ஏஸ த³ஸப³லோ ராஜாயதனமூலே நிஸின்னோ, தஸ்ஸ பட²மங் பிண்ட³பாதங் தே³தா²’’தி.
Te aparena samayena gharāvāsaṃ vasantā kālena kālaṃ pañca sakaṭasatāni yojāpetvā vāṇijakammaṃ karontā caranti. Tasmiṃ samaye amhākaṃ bodhisatto sabbaññutaṃ patvā sattasattāhaṃ bodhimaṇḍe viharitvā aṭṭhame sattāhe rājāyatanamūle nisīdi. Tasmiṃ samaye te vāṇijā pañcamattehi sakaṭasatehi taṃ ṭhānaṃ anuppattā ahesuṃ. Tesaṃ anantare attabhāve mātā tasmiṃ padese devatā hutvā nibbatti. Sā cintesi – ‘‘idāni buddhānaṃ āhāro laddhuṃ vaṭṭati. Na hi sakkā ito paraṃ nirāhārehi yāpetuṃ. Ime ca me puttā iminā maggena gacchanti, tehi ajja buddhānaṃ piṇḍapātaṃ dāpetuṃ vaṭṭatī’’ti pañcasu sakaṭasatesu yuttagoṇānaṃ gamanupacchedaṃ akāsi. Te ‘‘kiṃ nāmeta’’nti nānāvidhāni nimittāni olokenti. Atha tesaṃ kilamanabhāvaṃ ñatvā ekassa purisassa sarīre adhimuccitvā ‘‘kiṃ kāraṇā kilamatha? Tumhākaṃ añño yakkhāvaṭṭo vā bhūtāvaṭṭo vā nāgāvaṭṭo vā natthi, ahaṃ pana vo atītattabhāve mātā imasmiṃ ṭhāne bhummadevatā hutvā nibbattā. Esa dasabalo rājāyatanamūle nisinno, tassa paṭhamaṃ piṇḍapātaṃ dethā’’ti.
தே தஸ்ஸா கத²ங் ஸுத்வா துட்ட²மானஸா ஹுத்வா மந்த²ஞ்ச மது⁴பிண்டி³கஞ்ச ஸுவண்ணதா²லகேன ஆதா³ய ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘இமங் போ⁴ஜனங் படிக்³க³ண்ஹத², ப⁴ந்தே’’தி ஆஹங்ஸு. ஸத்தா² அதீதபு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ணங் ஓலோகேஸி, அத²ஸ்ஸ சத்தாரோ மஹாராஜானோ ஸேலமயே பத்தே உபனாமேஸுங். ஸத்தா² ‘‘தேஸங் மஹப்ப²லங் ஹோதூ’’தி சத்தாரோபி பத்தே ‘‘ஏகோவ பத்தோ ஹோதூ’’தி அதி⁴ட்டா²ஸி. தஸ்மிங் க²ணே தே வாணிஜா ததா²க³தஸ்ஸ பத்தே மந்த²ஞ்ச மது⁴பிண்டி³கஞ்ச பதிட்ட²பெத்வா பரிபு⁴த்தகாலே உத³கங் த³த்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே ஸத்தா²ரங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. அத² நேஸங் ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே த்³வேபி ஜனா த்³வேவாசிகே ஸரணே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் அபி⁴வாதெ³த்வா அத்தனோ நக³ரங் க³ந்துகாமா , ‘‘ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் பரிசரணசேதியங் தே³தா²’’தி வதி³ங்ஸு. ஸத்தா² த³க்கி²ணேன ஹத்தே²ன ஸீஸங் பராமஸித்வா த்³வின்னம்பி ஜனானங் அட்ட² கேஸதா⁴துயோ அதா³ஸி. தே உபோ⁴பி ஜனா கேஸதா⁴துயோ ஸுவண்ணஸமுக்³கே³ஸு ட²பெத்வா அத்தனோ நக³ரங் நெத்வா அஸிதஞ்ஜனநக³ரத்³வாரே ஜீவகேஸதா⁴துயா சேதியங் பதிட்டா²பேஸுங். உபோஸத²தி³வஸே சேதியதோ நீலஸ்மியோ நிக்³க³ச்ச²ந்தி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். ஸத்தா² பன அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா உபாஸகே படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ இமே த்³வே ஜனே பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Te tassā kathaṃ sutvā tuṭṭhamānasā hutvā manthañca madhupiṇḍikañca suvaṇṇathālakena ādāya satthu santikaṃ gantvā ‘‘imaṃ bhojanaṃ paṭiggaṇhatha, bhante’’ti āhaṃsu. Satthā atītabuddhānaṃ āciṇṇaṃ olokesi, athassa cattāro mahārājāno selamaye patte upanāmesuṃ. Satthā ‘‘tesaṃ mahapphalaṃ hotū’’ti cattāropi patte ‘‘ekova patto hotū’’ti adhiṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe te vāṇijā tathāgatassa patte manthañca madhupiṇḍikañca patiṭṭhapetvā paribhuttakāle udakaṃ datvā bhattakiccapariyosāne satthāraṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha nesaṃ satthā dhammaṃ desesi, desanāpariyosāne dvepi janā dvevācike saraṇe patiṭṭhāya satthāraṃ abhivādetvā attano nagaraṃ gantukāmā , ‘‘bhante, amhākaṃ paricaraṇacetiyaṃ dethā’’ti vadiṃsu. Satthā dakkhiṇena hatthena sīsaṃ parāmasitvā dvinnampi janānaṃ aṭṭha kesadhātuyo adāsi. Te ubhopi janā kesadhātuyo suvaṇṇasamuggesu ṭhapetvā attano nagaraṃ netvā asitañjananagaradvāre jīvakesadhātuyā cetiyaṃ patiṭṭhāpesuṃ. Uposathadivase cetiyato nīlasmiyo niggacchanti. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Satthā pana aparabhāge jetavane nisīditvā upāsake paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento ime dve jane paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
அனாத²பிண்டி³கஸெட்டி²வத்து²
Anāthapiṇḍikaseṭṭhivatthu
249. து³தியே தா³யகானந்தி தா³னாபி⁴ரதானங் ஸுத³த்தோ, க³ஹபதி, அனாத²பிண்டி³கோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் தா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ஸுமனஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தி, ஸுத³த்தோதிஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
249. Dutiye dāyakānanti dānābhiratānaṃ sudatto, gahapati, anāthapiṇḍiko aggoti dasseti. So kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ dāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ sumanaseṭṭhissa gehe nibbatti, sudattotissa nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அபரபா⁴கே³ க⁴ராவாஸே பதிட்டி²தோ தா³யகோ தா³னபதி ஹுத்வா தேனேவ கு³ணேன பத்த²டனாமதெ⁴ய்யோ அனாத²பிண்டி³கோ நாம அஹோஸி. ஸோ பஞ்சஹி ஸகடஸதேஹி ப⁴ண்ட³ங் ஆதா³ய ராஜக³ஹே அத்தனோ பியஸஹாயகஸ்ஸ ஸெட்டி²னோ கே³ஹங் க³ந்த்வா தத்த² பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ உப்பன்னபா⁴வங் ஸுத்வா ப³லவபச்சூஸகாலே தே³வதானுபா⁴வேன விவடேன த்³வாரேன ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய து³தியதி³வஸே ச பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா ஸாவத்தி²ங் ஆக³மனத்தா²ய ஸத்து² படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அந்தராமக்³கே³ பஞ்சசத்தாலீஸயோஜனமக்³கே³ ஸதஸஹஸ்ஸங் ஸதஸஹஸ்ஸங் த³த்வா யோஜனிகவிஹாரே காரெத்வா ஜேதவனங் கோடிஸந்தா²ரேன ஸந்த²ரித்வா அட்டா²ரஸஹி கோடீஹி கிணித்வா அட்டா²ரஸஹி கோடீஹி விஹாரங் காரெத்வா விஹாரே நிட்டி²தே சதுன்னங் பரிஸானங் புரேப⁴த்தபச்சா²ப⁴த்தேஸு யதி³ச்ச²கங் தா³னங் த³த³ந்தோ அட்டா²ரஸஹி கோடீஹி விஹாரமஹங் நிட்டா²பேஸி. விஹாரமஹோ நவஹி மாஸேஹி நிட்டா²னங் அக³மாஸி , ‘‘பஞ்சஹீ’’தி அபரே. தேமாஸே பன ஸப்³பா³சரியானங் விவாதோ³ நத்தி².
So aparabhāge gharāvāse patiṭṭhito dāyako dānapati hutvā teneva guṇena patthaṭanāmadheyyo anāthapiṇḍiko nāma ahosi. So pañcahi sakaṭasatehi bhaṇḍaṃ ādāya rājagahe attano piyasahāyakassa seṭṭhino gehaṃ gantvā tattha buddhassa bhagavato uppannabhāvaṃ sutvā balavapaccūsakāle devatānubhāvena vivaṭena dvārena satthāraṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhāya dutiyadivase ca buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā sāvatthiṃ āgamanatthāya satthu paṭiññaṃ gahetvā antarāmagge pañcacattālīsayojanamagge satasahassaṃ satasahassaṃ datvā yojanikavihāre kāretvā jetavanaṃ koṭisanthārena santharitvā aṭṭhārasahi koṭīhi kiṇitvā aṭṭhārasahi koṭīhi vihāraṃ kāretvā vihāre niṭṭhite catunnaṃ parisānaṃ purebhattapacchābhattesu yadicchakaṃ dānaṃ dadanto aṭṭhārasahi koṭīhi vihāramahaṃ niṭṭhāpesi. Vihāramaho navahi māsehi niṭṭhānaṃ agamāsi , ‘‘pañcahī’’ti apare. Temāse pana sabbācariyānaṃ vivādo natthi.
ஏவங் சதுபண்ணாஸகோடித⁴னங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா நிச்சகாலங் கே³ஹே ஏவரூபங் தா³னங் பவத்தேஸி. தே³வஸிகங் பஞ்ச ஸலாகப⁴த்தஸதானி ஹொந்தி, பஞ்ச பக்கி²கப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச ஸலாகயாகு³ஸதானி, பஞ்ச பக்கி²கயாகு³ஸதானி, பஞ்ச து⁴ரப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச ஆக³ந்துகப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச க³மிகப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச கி³லானப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச கி³லானுபட்டா²கப⁴த்தஸதானி, பஞ்ச ஆஸனஸதானி கே³ஹே நிச்சபஞ்ஞத்தானேவ ஹொந்தீதி. அத² நங் அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ உபாஸகே படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ தா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Evaṃ catupaṇṇāsakoṭidhanaṃ vissajjetvā niccakālaṃ gehe evarūpaṃ dānaṃ pavattesi. Devasikaṃ pañca salākabhattasatāni honti, pañca pakkhikabhattasatāni, pañca salākayāgusatāni, pañca pakkhikayāgusatāni, pañca dhurabhattasatāni, pañca āgantukabhattasatāni, pañca gamikabhattasatāni, pañca gilānabhattasatāni, pañca gilānupaṭṭhākabhattasatāni, pañca āsanasatāni gehe niccapaññattāneva hontīti. Atha naṃ aparabhāge satthā jetavane nisinno upāsake paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento dāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
சித்தக³ஹபதிவத்து²
Cittagahapativatthu
250. ததியே த⁴ம்மகதி²கானந்தி த⁴ம்மகதி²கானங் உபாஸகானங் சித்தோ, க³ஹபதி, அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ அபரபா⁴கே³ த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே மிக³லுத்³த³ககே³ஹே நிப்³ப³த்தோ அபரபா⁴கே³ அரஞ்ஞே கம்மங் காதுங் ஸமத்த²காலே ஏகதி³வஸங் தே³வே வஸ்ஸந்தே மிக³மாரணத்தா²ய ஸத்திங் ஆதா³ய அரஞ்ஞங் க³ந்த்வா மிக³ரூபானி ஓலோகெந்தோ ஏகஸ்மிங் அகதபப்³பா⁴ரே ஸஸீஸங் பங்ஸுகூலங் பாருபித்வா பாஸாணப²லகே நிஸின்னங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் தி³ஸ்வா ‘‘ஏகோ அய்யோ ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ நிஸின்னோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸஞ்ஞங் உப்பாதெ³த்வா வேகே³ன க⁴ரங் க³ந்த்வா ஏகஸ்மிங் உத்³த⁴னே ஹிய்யோ ஆப⁴தமங்ஸங், ஏகஸ்மிங் ப⁴த்தங் பசாபெத்வா பிண்டா³சாரிகே த்³வே பி⁴க்கூ² தி³ஸ்வா தேஸங் பத்தங் ஆதா³ய பஞ்ஞத்தாஸனே நிஸீதா³பெத்வா பி⁴க்க²ங் ஸமாதா³பெத்வா, ‘‘அய்யே, பரிவிஸதா²’’தி அஞ்ஞே ஆணாபெத்வா தங் ப⁴த்தங் குடே பக்கி²பித்வா பண்ணேன முக²ங் ப³ந்தி⁴த்வா குடங் ஆதா³ய க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ நானாவிதா⁴னி புப்பா²னி ஓசினித்வா பத்தபுடகேன க³ஹெத்வா தே²ரஸ்ஸ நிஸின்னட்டா²னங் க³ந்த்வா குடங் ஓதாரெத்வா ஏகமந்தே ட²பெத்வா ‘‘மய்ஹங் , ப⁴ந்தே, ஸங்க³ஹங் கரோதா²’’தி வத்வா தே²ரஸ்ஸ பத்தங் ஆதா³ய ப⁴த்தஸ்ஸ பூரெத்வா தே²ரஸ்ஸ ஹத்தே² பதிட்ட²பெத்வா தேஹி மிஸ்ஸகபுப்பே²ஹி தே²ரங் பூஜெத்வா ஏகமந்தே டி²தோ ‘‘யதா²யங் ரஸபிண்ட³பாதேன ஸத்³தி⁴ங் புப்ப²பூஜா சித்தங் பரிதோஸேதி, ஏவங் நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே மே பண்ணாகாரஸஹஸ்ஸானி சேவ ஆக³ச்ச²ந்து பஞ்சவண்ணகுஸுமவஸ்ஸஞ்ச வஸ்ஸதூ’’தி ஆஹ.
250. Tatiye dhammakathikānanti dhammakathikānaṃ upāsakānaṃ citto, gahapati, aggoti dasseti. So kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto aparabhāge dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā kassapabuddhakāle migaluddakagehe nibbatto aparabhāge araññe kammaṃ kātuṃ samatthakāle ekadivasaṃ deve vassante migamāraṇatthāya sattiṃ ādāya araññaṃ gantvā migarūpāni olokento ekasmiṃ akatapabbhāre sasīsaṃ paṃsukūlaṃ pārupitvā pāsāṇaphalake nisinnaṃ ekaṃ bhikkhuṃ disvā ‘‘eko ayyo samaṇadhammaṃ karonto nisinno bhavissatī’’ti saññaṃ uppādetvā vegena gharaṃ gantvā ekasmiṃ uddhane hiyyo ābhatamaṃsaṃ, ekasmiṃ bhattaṃ pacāpetvā piṇḍācārike dve bhikkhū disvā tesaṃ pattaṃ ādāya paññattāsane nisīdāpetvā bhikkhaṃ samādāpetvā, ‘‘ayye, parivisathā’’ti aññe āṇāpetvā taṃ bhattaṃ kuṭe pakkhipitvā paṇṇena mukhaṃ bandhitvā kuṭaṃ ādāya gacchanto antarāmagge nānāvidhāni pupphāni ocinitvā pattapuṭakena gahetvā therassa nisinnaṭṭhānaṃ gantvā kuṭaṃ otāretvā ekamante ṭhapetvā ‘‘mayhaṃ , bhante, saṅgahaṃ karothā’’ti vatvā therassa pattaṃ ādāya bhattassa pūretvā therassa hatthe patiṭṭhapetvā tehi missakapupphehi theraṃ pūjetvā ekamante ṭhito ‘‘yathāyaṃ rasapiṇḍapātena saddhiṃ pupphapūjā cittaṃ paritoseti, evaṃ nibbattanibbattaṭṭhāne me paṇṇākārasahassāni ceva āgacchantu pañcavaṇṇakusumavassañca vassatū’’ti āha.
தே²ரோ தஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா த்³வத்திங்ஸாகாரகம்மட்டா²னங் ஆசிக்கி²த்வா அதா³ஸி. ஸோ யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தி, நிப்³ப³த்தட்டா²னே ஜண்ணுமத்தேன ஓதி⁴னா தி³ப்³ப³புப்ப²வஸ்ஸங் வஸ்ஸி, ஸயஞ்ச அஞ்ஞாஹி தே³வதாஹி அதி⁴கதரேன ரூபேன ஸமன்னாக³தோ அஹோஸி. ஸோ ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ மக³த⁴ரட்டே² மச்சி²காஸண்ட³னக³ரே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி, ஜாதகாலேவஸ்ஸ ஸகலனக³ரே ஜண்ணுமத்தேன ஓதி⁴னா பஞ்சவண்ணகுஸுமவஸ்ஸங் வஸ்ஸி. அத²ஸ்ஸ மாதாபிதரோ ‘‘அம்ஹாகங் புத்தோ அத்தனாவ அத்தனோ நாமங் க³ஹெத்வா ஆக³தோ, ஜாததி³வஸேவஸ்ஸ ஸகலனக³ரங் பஞ்சவண்ணேஹி புப்பே²ஹி விசித்தங் ஜாத’’ந்தி சித்தகுமாரோதி நாமங் அகங்ஸு.
Thero tassa upanissayaṃ disvā dvattiṃsākārakammaṭṭhānaṃ ācikkhitvā adāsi. So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devaloke nibbatti, nibbattaṭṭhāne jaṇṇumattena odhinā dibbapupphavassaṃ vassi, sayañca aññāhi devatāhi adhikatarena rūpena samannāgato ahosi. So ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde magadharaṭṭhe macchikāsaṇḍanagare seṭṭhikule nibbatti, jātakālevassa sakalanagare jaṇṇumattena odhinā pañcavaṇṇakusumavassaṃ vassi. Athassa mātāpitaro ‘‘amhākaṃ putto attanāva attano nāmaṃ gahetvā āgato, jātadivasevassa sakalanagaraṃ pañcavaṇṇehi pupphehi vicittaṃ jāta’’nti cittakumāroti nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அபரபா⁴கே³ க⁴ராவாஸே பதிட்டி²தோ பிது அச்சயேன தஸ்மிங் நக³ரே ஸெட்டி²ட்டா²னங் பாபுணி. தஸ்மிங் ஸமயே பஞ்சவக்³கி³யத்தே²ரானங் அப்³ப⁴ந்தரோ மஹானாமத்தே²ரோ நாம மச்சி²காஸண்ட³னக³ரங் அக³மாஸி. சித்தோ க³ஹபதி தஸ்ஸ இரியாபதே² பஸீதி³த்வா பத்தங் ஆதா³ய கே³ஹங் ஆனெத்வா பிண்ட³பாதேன பதிமானெத்வா கதப⁴த்தகிச்சங் அம்பா³டகாராமங் நாம உய்யானங் நெத்வா தத்த²ஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் காரெத்வா நிப³த்³த⁴ங் அத்தனோ கே³ஹே பிண்ட³பாதங் க³ஹெத்வா வஸனத்தா²ய படிஞ்ஞங் க³ண்ஹி. தே²ரோபி தஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ ஸளாயதனவிப⁴த்திமேவ தே³ஸேஸி. சித்தோ க³ஹபதி புரிமப⁴வே மத்³தி³தஸங்கா²ரதாய நசிரஸ்ஸேவ அனாகா³மிப²லங் ஸம்பாபுணி. அதே²கதி³வஸங் இஸித³த்தத்தே²ரோ தத்த² க³ந்த்வா விஹரந்தோ ஸெட்டி²ஸ்ஸ நிவேஸனே ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே ஆயஸ்மதா தே²ரேன பஞ்ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜேதுங் அஸக்கொந்தேன அஜ்ஜி²ட்டோ² உபாஸகஸ்ஸ பஞ்ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தேன புப்³பே³ கி³ஹிஸஹாயகபா⁴வே ஞாதே ‘‘ந இதா³னி இத⁴ வத்த²ப்³ப³’’ந்தி யதா²ஸுக²ங் பக்காமி. புனேகதி³வஸங், ஸெட்டி² க³ஹபதி, மஹானாமத்தே²ரங் இத்³தி⁴பாடிஹாரியகரணத்த²ங் யாசி . ஸோபி தஸ்ஸ தேஜோஸமாபத்திபாடிஹாரியங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘இதா³னி இத⁴ வஸிதுங் ந யுத்த’’ந்தி யதா²ஸுக²ங் பக்காமி.
So aparabhāge gharāvāse patiṭṭhito pitu accayena tasmiṃ nagare seṭṭhiṭṭhānaṃ pāpuṇi. Tasmiṃ samaye pañcavaggiyattherānaṃ abbhantaro mahānāmatthero nāma macchikāsaṇḍanagaraṃ agamāsi. Citto gahapati tassa iriyāpathe pasīditvā pattaṃ ādāya gehaṃ ānetvā piṇḍapātena patimānetvā katabhattakiccaṃ ambāṭakārāmaṃ nāma uyyānaṃ netvā tatthassa vasanaṭṭhānaṃ kāretvā nibaddhaṃ attano gehe piṇḍapātaṃ gahetvā vasanatthāya paṭiññaṃ gaṇhi. Theropi tassa upanissayaṃ disvā dhammaṃ desento saḷāyatanavibhattimeva desesi. Citto gahapati purimabhave madditasaṅkhāratāya nacirasseva anāgāmiphalaṃ sampāpuṇi. Athekadivasaṃ isidattatthero tattha gantvā viharanto seṭṭhissa nivesane bhattakiccapariyosāne āyasmatā therena pañhaṃ vissajjetuṃ asakkontena ajjhiṭṭho upāsakassa pañhaṃ vissajjetvā tena pubbe gihisahāyakabhāve ñāte ‘‘na idāni idha vatthabba’’nti yathāsukhaṃ pakkāmi. Punekadivasaṃ, seṭṭhi gahapati, mahānāmattheraṃ iddhipāṭihāriyakaraṇatthaṃ yāci . Sopi tassa tejosamāpattipāṭihāriyaṃ dassetvā ‘‘idāni idha vasituṃ na yutta’’nti yathāsukhaṃ pakkāmi.
அதே²கதி³வஸங் த்³வே அக்³க³ஸாவகா பி⁴க்கு²ஸஹஸ்ஸபரிவாரா அம்பா³டகாராமங் அக³மங்ஸு. ஸெட்டி² க³ஹபதி, தேஸங் மஹாஸக்காரங் ஸஜ்ஜேஸி. ஸுத⁴ம்மத்தே²ரோ தங் அஸஹமானோ ஸெட்டி²ங் திலஸங்கு³லிகாவாதே³ன கு²ங்ஸெத்வா தேன பணாமிதோ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஓவாத³ங் லபி⁴த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஓவாதே³ டி²தோ சித்தங் க³ஹபதிங் க²மாபெத்வா தத்தே²வ அம்பா³டகாராமே விஹரந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. ததா³ உபாஸகோ சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் த³ஸப³லங் அதி³ஸ்வாவ சிரங் வீதினாமேஸிங், ஸத்து² ஸந்திகங் க³ச்ச²ந்தேன பன அயுத்தங் துச்ச²ஹத்தே²ன க³ந்து’’ந்தி பஞ்சஹி ஸகடஸதேஹி தேலமது⁴பா²ணிதாதீ³னி ஆதா³ய ‘‘யே த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுகாமா, தே மயா ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி நக³ரே பே⁴ரிங் சராபெத்வா த்³வீஹி புரிஸஸஹஸ்ஸேஹி பரிவுதோ ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிதுங் பக்காமி. திங்ஸயோஜனே மக்³கே³ தே³வதா பண்ணாகாரங் உபட்ட²பேஸுங். ஸோ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன ஸத்தா²ரங் வந்தி³, தஸ்மிங் க²ணே ஆகாஸா பஞ்சவண்ணானங் புப்பா²னங் வஸ்ஸங் வஸ்ஸி.
Athekadivasaṃ dve aggasāvakā bhikkhusahassaparivārā ambāṭakārāmaṃ agamaṃsu. Seṭṭhi gahapati, tesaṃ mahāsakkāraṃ sajjesi. Sudhammatthero taṃ asahamāno seṭṭhiṃ tilasaṅgulikāvādena khuṃsetvā tena paṇāmito satthu santikaṃ gantvā ovādaṃ labhitvā dasabalassa ovāde ṭhito cittaṃ gahapatiṃ khamāpetvā tattheva ambāṭakārāme viharanto vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tadā upāsako cintesi – ‘‘ahaṃ dasabalaṃ adisvāva ciraṃ vītināmesiṃ, satthu santikaṃ gacchantena pana ayuttaṃ tucchahatthena gantu’’nti pañcahi sakaṭasatehi telamadhuphāṇitādīni ādāya ‘‘ye dasabalaṃ passitukāmā, te mayā saddhiṃ āgacchantū’’ti nagare bheriṃ carāpetvā dvīhi purisasahassehi parivuto satthāraṃ passituṃ pakkāmi. Tiṃsayojane magge devatā paṇṇākāraṃ upaṭṭhapesuṃ. So satthu santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena satthāraṃ vandi, tasmiṃ khaṇe ākāsā pañcavaṇṇānaṃ pupphānaṃ vassaṃ vassi.
ஸத்தா² தஸ்ஸ அஜ்ஜா²ஸயவஸேன ஸளாயதனவிப⁴த்திமேவ கதே²ஸி. தஸ்ஸ அட்³ட⁴மாஸமத்தங் த³ஸப³லஸ்ஸ தா³னங் தெ³ந்தஸ்ஸாபி ஸகனிவேஸனதோ நீதானி தண்டு³லதேலமது⁴பா²ணிதாதீ³னி ந கீ²யிங்ஸு. ராஜக³ஹவாஸிகேஹி பஹிதபண்ணாகாரோவ அலங் அஹோஸி. ஸோ ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸித்வா அத்தனோ நக³ரங் க³ச்ச²ந்தோ ஸகடேஹி ஆப⁴தங் ஸப்³ப³ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அதா³ஸி. ஸகடேஸு துச்சே²ஸு ஜாதமத்தெஸ்வேவ தே³வதா ஸத்த ரதனானி பூரயிங்ஸு. மஹாஜனந்தரே கதா² உத³பாதி³ ‘‘யாவ ஸக்காரஸம்மானப்பத்தோ வதாயங் சித்தோ க³ஹபதீ’’தி. தங் ஸுத்வா ஸத்தா² த⁴ம்மபதே³ இமங் கா³த²மாஹ –
Satthā tassa ajjhāsayavasena saḷāyatanavibhattimeva kathesi. Tassa aḍḍhamāsamattaṃ dasabalassa dānaṃ dentassāpi sakanivesanato nītāni taṇḍulatelamadhuphāṇitādīni na khīyiṃsu. Rājagahavāsikehi pahitapaṇṇākārova alaṃ ahosi. So satthāraṃ passitvā attano nagaraṃ gacchanto sakaṭehi ābhataṃ sabbaṃ bhikkhusaṅghassa adāsi. Sakaṭesu tucchesu jātamattesveva devatā satta ratanāni pūrayiṃsu. Mahājanantare kathā udapādi ‘‘yāva sakkārasammānappatto vatāyaṃ citto gahapatī’’ti. Taṃ sutvā satthā dhammapade imaṃ gāthamāha –
‘‘ஸத்³தோ⁴ ஸீலேன ஸம்பன்னோ, யஸோ போ⁴க³ஸமப்பிதோ;
‘‘Saddho sīlena sampanno, yaso bhogasamappito;
யங் யங் பதே³ஸங் ப⁴ஜதி, தத்த² தத்தே²வ பூஜிதோ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 303);
Yaṃ yaṃ padesaṃ bhajati, tattha tattheva pūjito’’ti. (dha. pa. 303);
ஸோ ததோ பட்டா²ய அரியஸாவகானங்யேவ உபாஸகானங் பஞ்சஹி ஸதேஹி பரிவுதோ விசரதி. அத² நங் ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ உபாஸகே படிபாடியா டா²னந்தரே ட²பெந்தோ சித்தஸங்யுத்தங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So tato paṭṭhāya ariyasāvakānaṃyeva upāsakānaṃ pañcahi satehi parivuto vicarati. Atha naṃ satthā aparabhāge upāsake paṭipāṭiyā ṭhānantare ṭhapento cittasaṃyuttaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஹத்த²கஆளவகவத்து²
Hatthakaāḷavakavatthu
251. சதுத்தே² சதூஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹீதி சதுப்³பி³தே⁴ன ஸங்க³ஹவத்து²னா பரிஸங் ஸங்க³ண்ஹந்தானங் ஹத்த²கோ ஆளவகோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தோ அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் சதூஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹி ஸமன்னாக³தங் ஏகங் உபாஸகங் டா²னந்தரே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஆளவிரட்டே² ஆளவினக³ரே ஆளவகஸ்ஸ ரஞ்ஞோ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ஸ்வே ப⁴த்தசாடியா ஸத்³தி⁴ங் ஆளவகஸ்ஸ பேஸேதப்³போ³ அஹோஸி.
251. Catutthe catūhi saṅgahavatthūhīti catubbidhena saṅgahavatthunā parisaṃ saṅgaṇhantānaṃ hatthako āḷavako aggoti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulaghare nibbatto aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ catūhi saṅgahavatthūhi samannāgataṃ ekaṃ upāsakaṃ ṭhānantare ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde āḷaviraṭṭhe āḷavinagare āḷavakassa rañño gehe paṭisandhiṃ gaṇhi, sve bhattacāṭiyā saddhiṃ āḷavakassa pesetabbo ahosi.
தத்ராயங் அனுபுப்³பி³கதா² – ஏகதி³வஸங் கிர ஆளவகோ ராஜா மிக³வத்தா²ய அரஞ்ஞங் க³ந்த்வா ஏகங் மிக³ங் அனுப³ந்தி⁴த்வா கா⁴தெத்வா சி²ந்தி³த்வா த⁴னுகோடியங் லகெ³த்வா நிவத்தெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தோ வாதாதபேன கிலந்தகாயோ ஏகங் ஸந்த³ச்சா²யங் நிக்³ரோத⁴ருக்க²மூலங் பவிஸித்வா நிஸீதி³. அத² நங் முஹுத்தங் த³ரத²ங் வினோதெ³த்வா நிக்க²மந்தங் ருக்கே² அதி⁴வத்தா² தே³வதா ‘‘திட்ட² திட்ட², ப⁴க்கோ²ஸி மே’’தி ஹத்தே² க³ண்ஹி. ஸோ த³ள்ஹங் க³ஹிதத்தா அஞ்ஞங் உபாயங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘தே³வஸிகங் தே ஏகேகபுரிஸேன ஸத்³தி⁴ங் சாடிப⁴த்தங் பேஸெஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா நக³ரங் க³தோ. ததோ பட்டா²ய ப³ந்த⁴னாகா³ரதோ ஏகேகமனுஸ்ஸேன ஸத்³தி⁴ங் சாடிப⁴த்தங் பேஸேஸி. ஏதேனேவ நியாமேன ப³ந்த⁴னாகா³ரே மனுஸ்ஸேஸு கீ²ணேஸு ‘‘மஹல்லகமனுஸ்ஸேஸு க³ய்ஹமானேஸு ரட்ட²கோ²போ⁴ ஹோதீ’’தி தே அக்³க³ஹெத்வா த³ஹரகுமாரே க³ண்ஹிதுங் ஆரபி⁴ங்ஸு. ததோ பட்டா²ய நக³ரே தா³ரகமாதரோ ச க³ப்³பி⁴னியோ ச அஞ்ஞங் ரட்ட²ங் க³ச்ச²ந்தி.
Tatrāyaṃ anupubbikathā – ekadivasaṃ kira āḷavako rājā migavatthāya araññaṃ gantvā ekaṃ migaṃ anubandhitvā ghātetvā chinditvā dhanukoṭiyaṃ lagetvā nivattetvā āgacchanto vātātapena kilantakāyo ekaṃ sandacchāyaṃ nigrodharukkhamūlaṃ pavisitvā nisīdi. Atha naṃ muhuttaṃ darathaṃ vinodetvā nikkhamantaṃ rukkhe adhivatthā devatā ‘‘tiṭṭha tiṭṭha, bhakkhosi me’’ti hatthe gaṇhi. So daḷhaṃ gahitattā aññaṃ upāyaṃ apassanto ‘‘devasikaṃ te ekekapurisena saddhiṃ cāṭibhattaṃ pesessāmī’’ti vatvā nagaraṃ gato. Tato paṭṭhāya bandhanāgārato ekekamanussena saddhiṃ cāṭibhattaṃ pesesi. Eteneva niyāmena bandhanāgāre manussesu khīṇesu ‘‘mahallakamanussesu gayhamānesu raṭṭhakhobho hotī’’ti te aggahetvā daharakumāre gaṇhituṃ ārabhiṃsu. Tato paṭṭhāya nagare dārakamātaro ca gabbhiniyo ca aññaṃ raṭṭhaṃ gacchanti.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² பச்சூஸஸமயந்தே லோகங் வோலோகெந்தோ ஆளவககுமாரஸ்ஸ திண்ணங் மக்³க³ப²லானங் உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா ‘‘அயங் குமாரோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் பத்தி²தபத்த²னோ தே³வலோகா சவித்வா ஆளவகரஞ்ஞோ கே³ஹே நிப்³ப³த்தோ, அஞ்ஞங் குமாரங் அலப⁴ந்தா ஸ்வே குமாரங் சாடிப⁴த்தேன ஸத்³தி⁴ங் க³ஹெத்வா க³ச்சி²ஸ்ஸந்தீ’’தி சிந்தெத்வா ஸாயன்ஹஸமயே அஞ்ஞாதகவேஸேன ஆளவகஸ்ஸ யக்க²ஸ்ஸ ப⁴வனத்³வாரங் க³ந்த்வா தஸ்ஸ தோ³வாரிகங் க³த்³ரப⁴ங் நாம யக்க²ங் ப⁴வனங் பவிஸனத்தா²ய யாசி. ஸோ ஆஹ – ‘‘ப⁴க³வா தும்ஹே பவிஸத², மய்ஹங் பன ஆளவகஸ்ஸ அனாரோசனங் நாம அயுத்த’’ந்தி. ஸோ ஹிமவந்தே யக்க²ஸமாக³மங் க³தஸ்ஸ ஆளவகஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மாஸி. ஸத்தா²பி தங் ப⁴வனங் பவிஸித்வா ஆளவகஸ்ஸ நிஸீத³னபல்லங்கே நிஸீதி³.
Tasmiṃ samaye satthā paccūsasamayante lokaṃ volokento āḷavakakumārassa tiṇṇaṃ maggaphalānaṃ upanissayaṃ disvā ‘‘ayaṃ kumāro kappasatasahassaṃ patthitapatthano devalokā cavitvā āḷavakarañño gehe nibbatto, aññaṃ kumāraṃ alabhantā sve kumāraṃ cāṭibhattena saddhiṃ gahetvā gacchissantī’’ti cintetvā sāyanhasamaye aññātakavesena āḷavakassa yakkhassa bhavanadvāraṃ gantvā tassa dovārikaṃ gadrabhaṃ nāma yakkhaṃ bhavanaṃ pavisanatthāya yāci. So āha – ‘‘bhagavā tumhe pavisatha, mayhaṃ pana āḷavakassa anārocanaṃ nāma ayutta’’nti. So himavante yakkhasamāgamaṃ gatassa āḷavakassa santikaṃ agamāsi. Satthāpi taṃ bhavanaṃ pavisitvā āḷavakassa nisīdanapallaṅke nisīdi.
தஸ்மிங் ஸமயே ஸாதாகி³ரஹேமவதா ஆளவகஸ்ஸ ப⁴வனமத்த²கேன யக்க²ஸமாக³மங் க³ச்ச²ந்தா அத்தனோ க³மனே அஸம்பஜ்ஜமானே ‘‘கிங் நு கோ² காரண’’ந்தி ஆவஜ்ஜெந்தா ஸத்தா²ரங் ஆளவகஸ்ஸ ப⁴வனே நிஸின்னங் தி³ஸ்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா வந்தி³த்வா யக்க²ஸமாக³மங் க³ந்த்வா ஆளவகஸ்ஸ துட்டி²ங் பவேத³யிங்ஸு – ‘‘லாபா⁴ தே, ஆவுஸோ ஆளவக, யஸ்ஸ தே ஸதே³வகே லோகே அக்³க³புக்³க³லோ ப⁴வனே நிஸின்னோ , க³ந்த்வா ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணாஹீ’’தி. ஸோ தேஸங் கத²ங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘இமே ஏகஸ்ஸ முண்ட³கஸமணஸ்ஸ மம பல்லங்கே நிஸின்னபா⁴வங் கதெ²ந்தீ’’தி அனத்தமனோ கோதா⁴பி⁴பூ⁴தோ ஹுத்வா ‘‘அஜ்ஜ மய்ஹங் ஏதேன ஸமணேன ஸத்³தி⁴ங் ஸங்கா³மோ ப⁴விஸ்ஸதி, தத்த² மே ஸஹாயா நாம ஹோதா²’’தி த³க்கி²ணபாத³ங் உக்கி²பித்வா ஸட்டி²யோஜனமத்தங் பப்³ப³தகூடங் அக்கமி, தங் பி⁴ஜ்ஜித்வா த்³விதா⁴ அஹோஸி. இதோ பட்டா²ய ஆளவகயுத்³த⁴ங் வித்தா²ரேதப்³ப³ங். ஆளவகோ பன ஸப்³ப³ரத்திங் ததா²க³தேன ஸத்³தி⁴ங் நானப்பகாரேன யுஜ்ஜ²ந்தோபி கிஞ்சி காதுங் அஸக்கொந்தோ ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா அட்ட² பஞ்ஹே புச்சி², ஸத்தா² விஸ்ஸஜ்ஜேஸி . தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. வித்தா²ரெத்வா கதே²துகாமேன ஆளவகஸுத்தவண்ணனா (ஸங்॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.1.246) ஓலோகேதப்³பா³.
Tasmiṃ samaye sātāgirahemavatā āḷavakassa bhavanamatthakena yakkhasamāgamaṃ gacchantā attano gamane asampajjamāne ‘‘kiṃ nu kho kāraṇa’’nti āvajjentā satthāraṃ āḷavakassa bhavane nisinnaṃ disvā satthu santikaṃ gantvā vanditvā yakkhasamāgamaṃ gantvā āḷavakassa tuṭṭhiṃ pavedayiṃsu – ‘‘lābhā te, āvuso āḷavaka, yassa te sadevake loke aggapuggalo bhavane nisinno , gantvā satthu santike dhammaṃ suṇāhī’’ti. So tesaṃ kathaṃ sutvā cintesi – ‘‘ime ekassa muṇḍakasamaṇassa mama pallaṅke nisinnabhāvaṃ kathentī’’ti anattamano kodhābhibhūto hutvā ‘‘ajja mayhaṃ etena samaṇena saddhiṃ saṅgāmo bhavissati, tattha me sahāyā nāma hothā’’ti dakkhiṇapādaṃ ukkhipitvā saṭṭhiyojanamattaṃ pabbatakūṭaṃ akkami, taṃ bhijjitvā dvidhā ahosi. Ito paṭṭhāya āḷavakayuddhaṃ vitthāretabbaṃ. Āḷavako pana sabbarattiṃ tathāgatena saddhiṃ nānappakārena yujjhantopi kiñci kātuṃ asakkonto satthāraṃ upasaṅkamitvā aṭṭha pañhe pucchi, satthā vissajjesi . Desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Vitthāretvā kathetukāmena āḷavakasuttavaṇṇanā (saṃ. ni. aṭṭha. 1.1.246) oloketabbā.
புனதி³வஸே உட்டி²தே அருணே சாடிப⁴த்தாஹரணவேலாய ஸகலனக³ரே க³ஹேதப்³ப³யுத்தங் தா³ரகங் அதி³ஸ்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங். ராஜா ஆஹ – ‘‘க³ண்ஹிதுங் அயுத்தட்டா²னே பன அத்தி², தாதா’’தி. ஆம, தே³வ, அஜ்ஜ ராஜகுலே புத்தோ ஜாதோதி. க³ச்ச²த², தாதா, மயங் ஜீவந்தா புத்தங் லபி⁴ஸ்ஸாம, சாடிப⁴த்தேன நங் பேஸேதா²தி. தே தே³வியா விக்கந்த³மானாய தா³ரகங் க³ஹெத்வா சாடிப⁴த்தேன ஸத்³தி⁴ங் ஆளவகஸ்ஸ ப⁴வனத்³வாரங் க³ந்த்வா ‘‘ஹந்த³, அய்ய, தவ பா⁴க³ங் படிச்சா²ஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. ஆளவகோ தேஸங் கத²ங் ஸுத்வா அரியஸாவகத்தா லஜ்ஜமானோ அதோ⁴முகோ² நிஸீதி³. அத² நங் ஸத்தா² ஆஹ – ‘‘இதா³னி தே, ஆளவக, லஜ்ஜனகிச்சங் நத்தி², தா³ரகங் க³ஹெத்வா மம ஹத்தே² ட²பேஹீ’’தி. தே ராஜபுரிஸா ஆளவககுமாரங் ஆளவகஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பேஸுங், ஆளவகோ தங் ஆதா³ய த³ஸப³லஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பேஸி, ஸத்தா² படிக்³க³ண்ஹித்வா புன ஆளவகஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பேஸி, ஆளவகோ தங் க³ஹெத்வா ராஜபுரிஸானங் ஹத்தே² ட²பேஸி. இதிஸ்ஸ ஹத்த²தோ ஹத்த²ங் க³தத்தா ‘‘ஹத்த²கோ ஆளவகோ’’த்வேவ நாமங் அகங்ஸு.
Punadivase uṭṭhite aruṇe cāṭibhattāharaṇavelāya sakalanagare gahetabbayuttaṃ dārakaṃ adisvā rañño ārocesuṃ. Rājā āha – ‘‘gaṇhituṃ ayuttaṭṭhāne pana atthi, tātā’’ti. Āma, deva, ajja rājakule putto jātoti. Gacchatha, tātā, mayaṃ jīvantā puttaṃ labhissāma, cāṭibhattena naṃ pesethāti. Te deviyā vikkandamānāya dārakaṃ gahetvā cāṭibhattena saddhiṃ āḷavakassa bhavanadvāraṃ gantvā ‘‘handa, ayya, tava bhāgaṃ paṭicchāhī’’ti āhaṃsu. Āḷavako tesaṃ kathaṃ sutvā ariyasāvakattā lajjamāno adhomukho nisīdi. Atha naṃ satthā āha – ‘‘idāni te, āḷavaka, lajjanakiccaṃ natthi, dārakaṃ gahetvā mama hatthe ṭhapehī’’ti. Te rājapurisā āḷavakakumāraṃ āḷavakassa hatthe ṭhapesuṃ, āḷavako taṃ ādāya dasabalassa hatthe ṭhapesi, satthā paṭiggaṇhitvā puna āḷavakassa hatthe ṭhapesi, āḷavako taṃ gahetvā rājapurisānaṃ hatthe ṭhapesi. Itissa hatthato hatthaṃ gatattā ‘‘hatthako āḷavako’’tveva nāmaṃ akaṃsu.
அத² நங் தே ராஜபுரிஸா துட்ட²மானஸா ஆதா³ய ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் அக³மங்ஸு. ராஜா தங் தி³ஸ்வா ‘‘அஜ்ஜ சாடிப⁴த்தங் ந ஸம்படிச்ச²தீ’’தி ஸஞ்ஞங் கத்வா ‘‘கஸ்மா, தாதா, ஏவமேவ ஆக³தத்தா²’’தி ஆஹ. தே³வ, ராஜகுலஸ்ஸ துட்டி² ச வட்³டி⁴ ச, ஸத்தா² ஆளவகஸ்ஸ ப⁴வனே நிஸீதி³த்வா ஆளவகங் த³மெத்வா உபாஸகத்தே பதிட்டா²பெத்வா குமாரங் அம்ஹாகங் தா³பேஸீதி. ஸத்தா²பி ஆளவகங் பத்தசீவரங் கா³ஹாபெத்வா ஆளவினக³ராபி⁴முகோ² பாயாஸி. ஸோ நக³ரங் உபஸங்கமந்தோ லஜ்ஜித்வாவ ஓஸக்கதி. ஸத்தா² நங் ஓலோகெத்வா ‘‘லஜ்ஜஸி, ஆளவகா’’தி புச்சி². ஆம, ப⁴ந்தே, நக³ரவாஸினோ மங் நிஸ்ஸாய மாதிமரணங் பிதிமரணங் புத்ததா³ரமரணஞ்ச பாபுணிங்ஸு. தே மங் பஸ்ஸித்வா த³ண்டே³ஹிபி லெட்³டூ³ஹிபி பஹரிஸ்ஸந்தி. தஸ்மா ஓஸக்காமி, ப⁴ந்தேதி. ‘‘ஆளவக, நத்தி² தே மயா ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ப⁴யங், விஸ்ஸத்தோ² ஏஹீ’’தி வத்வா நக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே டா²னே வனஸண்டே³ அட்டா²ஸி. ஆளவகராஜாபி நாக³ரே க³ஹெத்வா ஸத்து² பச்சுக்³க³மனங் க³தோ. ஸத்தா² ஸம்பத்தபரிஸாய த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி, தே³ஸனாவஸானே சதுராஸீதி பாணஸஹஸ்ஸானி அமதபானங் பிவிங்ஸு. தே ஆளவகஸ்ஸ தத்தே²வ வஸனட்டா²னங் கத்வா அனுஸங்வச்ச²ரங் ப³லிகம்மங் பட்ட²பேஸுங்.
Atha naṃ te rājapurisā tuṭṭhamānasā ādāya rañño santikaṃ agamaṃsu. Rājā taṃ disvā ‘‘ajja cāṭibhattaṃ na sampaṭicchatī’’ti saññaṃ katvā ‘‘kasmā, tātā, evameva āgatatthā’’ti āha. Deva, rājakulassa tuṭṭhi ca vaḍḍhi ca, satthā āḷavakassa bhavane nisīditvā āḷavakaṃ dametvā upāsakatte patiṭṭhāpetvā kumāraṃ amhākaṃ dāpesīti. Satthāpi āḷavakaṃ pattacīvaraṃ gāhāpetvā āḷavinagarābhimukho pāyāsi. So nagaraṃ upasaṅkamanto lajjitvāva osakkati. Satthā naṃ oloketvā ‘‘lajjasi, āḷavakā’’ti pucchi. Āma, bhante, nagaravāsino maṃ nissāya mātimaraṇaṃ pitimaraṇaṃ puttadāramaraṇañca pāpuṇiṃsu. Te maṃ passitvā daṇḍehipi leḍḍūhipi paharissanti. Tasmā osakkāmi, bhanteti. ‘‘Āḷavaka, natthi te mayā saddhiṃ gacchantassa bhayaṃ, vissattho ehī’’ti vatvā nagarassa avidūre ṭhāne vanasaṇḍe aṭṭhāsi. Āḷavakarājāpi nāgare gahetvā satthu paccuggamanaṃ gato. Satthā sampattaparisāya dhammaṃ desesi, desanāvasāne caturāsīti pāṇasahassāni amatapānaṃ piviṃsu. Te āḷavakassa tattheva vasanaṭṭhānaṃ katvā anusaṃvaccharaṃ balikammaṃ paṭṭhapesuṃ.
ஆளவகோபி நாக³ரே த⁴ம்மிகாய ரக்கா²ய ஸங்க³ண்ஹி. ஸோபி ஆளவககுமாரோ வுட்³டி⁴ப்பத்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா தீணி மக்³க³ப²லானி படிவிஜ்ஜி². ஸோ ஸப்³ப³காலங் அரியஸாவகஉபாஸகானங் பஞ்சஹி ஸதேஹி பரிவுதோ சரதி. அதே²கதி³வஸங் தேஹி உபாஸகேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² ஸுவினீதங் பரிஸங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹதீ தே, ஆளவக, பரிஸா, கத²ங் தங் ஸங்க³ண்ஹாஸீ’’தி ஆஹ. ப⁴க³வா தா³னேன துஸ்ஸந்தங் தா³னேன ஸங்க³ண்ஹாமி, பியவசனேன துஸ்ஸந்தங் பியவசனேன ஸங்க³ண்ஹாமி, உப்பன்னேஸு கிச்சேஸு தேஸங் நித்த²ரணேன துஸ்ஸந்தங் உப்பன்னகிச்சனித்த²ரணேன ஸங்க³ண்ஹாமி, ஸமானத்தட்டா²னேன துஸ்ஸந்தங் ஸமானத்ததாய ஸங்க³ண்ஹாமீதி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா உபாஸகே டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ஹத்த²கங் ஆளவகங் சதூஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹி பரிஸங் ஸங்க³ண்ஹந்தானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Āḷavakopi nāgare dhammikāya rakkhāya saṅgaṇhi. Sopi āḷavakakumāro vuḍḍhippatto satthu dhammadesanaṃ sutvā tīṇi maggaphalāni paṭivijjhi. So sabbakālaṃ ariyasāvakaupāsakānaṃ pañcahi satehi parivuto carati. Athekadivasaṃ tehi upāsakehi saddhiṃ satthu santikaṃ gantvā vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā suvinītaṃ parisaṃ disvā ‘‘mahatī te, āḷavaka, parisā, kathaṃ taṃ saṅgaṇhāsī’’ti āha. Bhagavā dānena tussantaṃ dānena saṅgaṇhāmi, piyavacanena tussantaṃ piyavacanena saṅgaṇhāmi, uppannesu kiccesu tesaṃ nittharaṇena tussantaṃ uppannakiccanittharaṇena saṅgaṇhāmi, samānattaṭṭhānena tussantaṃ samānattatāya saṅgaṇhāmīti. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Atha satthā aparabhāge jetavane nisīditvā upāsake ṭhānantaresu ṭhapento hatthakaṃ āḷavakaṃ catūhi saṅgahavatthūhi parisaṃ saṅgaṇhantānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
மஹானாமஸக்கவத்து²
Mahānāmasakkavatthu
252. பஞ்சமே பணீததா³யகானந்தி பணீதரஸதா³யகானங் மஹானாமோ ஸக்கோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் பணீதரஸதா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கபிலவத்து²புரே ஸக்யராஜகுலே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தோ த³ஸப³லஸ்ஸ பட²மத³ஸ்ஸனேயேவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி.
252. Pañcame paṇītadāyakānanti paṇītarasadāyakānaṃ mahānāmo sakko aggoti dasseti. So kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ paṇītarasadāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthupure sakyarājakule nibbattitvā vayappatto dasabalassa paṭhamadassaneyeva sotāpattiphale patiṭṭhāsi.
அதே²கஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² வேரஞ்ஜாயங் வஸ்ஸாவாஸங் வஸித்வா அனுபுப்³பே³ன கபிலவத்து²புரங் க³ந்த்வா நிக்³ரோதா⁴ராமே படிவஸதி. மஹானாமோ ‘‘ஸத்தா² ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ஸத்தா²ரங் ஏவமாஹ – ‘‘ப⁴க³வா ஸுதமேதங் ‘பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴ கிர வேரஞ்ஜாயங் பி⁴க்கா²சாரேன கிலமதீ’தி, மம சதுமாஸங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ படிஜக்³க³னே படிஞ்ஞங் தே³த², அஹங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸரீரே ஓஜங் பவேஸெஸ்ஸாமீ’’தி. ஸத்தா² அதி⁴வாஸேஸி. ஸோ ஸத்து² அதி⁴வாஸனங் விதி³த்வா புனதி³வஸதோ பட்டா²ய பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் பணீதரஸபோ⁴ஜனசதுமது⁴ராதீ³ஹி படிஜக்³கி³த்வா புன சதுமாஸங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா அட்ட² மாஸே பூரெத்வா புன சதுமாஸங் படிஞ்ஞங் க³ஹெத்வா ஸகலஸங்வச்ச²ரங் படிஜக்³கி³. ஸத்தா² ததோ பரங் படிஞ்ஞங் நாதா³ஸி. மஹானாமோ பன ததோ பட்டா²ய அபராபரங் ஸம்பத்தபி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ தேனேவ நியாமேன ஸக்காரங் கரோதி. தஸ்ஸ ஸோ கு³ணோ ஸகலஜம்பு³தீ³பே பாகடோ ஜாதோ. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். ஸத்தா² பன அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா மஹானாமங் ஸக்கங் பணீததா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Athekasmiṃ samaye satthā verañjāyaṃ vassāvāsaṃ vasitvā anupubbena kapilavatthupuraṃ gantvā nigrodhārāme paṭivasati. Mahānāmo ‘‘satthā āgato’’ti sutvā satthu santikaṃ gantvā abhivādetvā ekamantaṃ nisinno satthāraṃ evamāha – ‘‘bhagavā sutametaṃ ‘bhikkhusaṅgho kira verañjāyaṃ bhikkhācārena kilamatī’ti, mama catumāsaṃ bhikkhusaṅghassa paṭijaggane paṭiññaṃ detha, ahaṃ bhikkhusaṅghassa sarīre ojaṃ pavesessāmī’’ti. Satthā adhivāsesi. So satthu adhivāsanaṃ viditvā punadivasato paṭṭhāya buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītarasabhojanacatumadhurādīhi paṭijaggitvā puna catumāsaṃ paṭiññaṃ gahetvā aṭṭha māse pūretvā puna catumāsaṃ paṭiññaṃ gahetvā sakalasaṃvaccharaṃ paṭijaggi. Satthā tato paraṃ paṭiññaṃ nādāsi. Mahānāmo pana tato paṭṭhāya aparāparaṃ sampattabhikkhusaṅghassa teneva niyāmena sakkāraṃ karoti. Tassa so guṇo sakalajambudīpe pākaṭo jāto. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Satthā pana aparabhāge jetavane nisīditvā mahānāmaṃ sakkaṃ paṇītadāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உக்³க³க³ஹபதிவத்து²
Uggagahapativatthu
253. ச²ட்டே² மனாபதா³யகானந்தி மனாபங் சித்தருசிதபோ⁴ஜனங் தா³யகானங் உக்³கோ³ க³ஹபதி, வேஸாலிகோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் மனாபதா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ வேஸாலியங் ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ ஜாதகாலே நாமங் அனியாமிதங். அபரபா⁴கே³ பனஸ்ஸ அத்தபா⁴வோபி உக்³க³தோ அஹோஸி ஸமித்³தோ⁴, அலங்கததோரணங் விய உஸ்ஸிதசித்தபடோ விய ச அதிவிரோசித்த². கு³ணாபிஸ்ஸ உக்³க³தா அஹேஸுங். ஸோ இமேஸங் த்³வின்னம்பி உக்³க³தத்தா உக்³க³ஸெட்டி²த்வேவ ஸங்க²ங் க³தோ. ஸோ பனாயங் த³ஸப³லஸ்ஸ பட²மத³ஸ்ஸனேயேவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய அபரபா⁴கே³ தீணிபி மக்³க³ப²லானி ஸச்சா²காஸி. ஸோ அத்தனோ மஹல்லககாலே ரஹோக³தோ நிஸீதி³த்வா சிந்தேஸி – ‘‘யங் யங் மய்ஹங் பியங் மனாபங், தங் ததே³வ த³ஸப³லஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமி, இத³ங் மே ஸத்து² ஸம்முகா²பி ஸுதங் ‘மனாபதா³யீ லப⁴தே மனாப’’’ந்தி. அத²ஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அபி நு கோ² மே சித்தங் ஜானித்வா ஸத்தா²பி நிவேஸனத்³வாரங் ஆக³ச்செ²ய்யா’’தி.
253. Chaṭṭhe manāpadāyakānanti manāpaṃ cittarucitabhojanaṃ dāyakānaṃ uggo gahapati, vesāliko aggoti dasseti. So kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ manāpadāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde vesāliyaṃ seṭṭhikule nibbatti. Tassa jātakāle nāmaṃ aniyāmitaṃ. Aparabhāge panassa attabhāvopi uggato ahosi samiddho, alaṅkatatoraṇaṃ viya ussitacittapaṭo viya ca ativirocittha. Guṇāpissa uggatā ahesuṃ. So imesaṃ dvinnampi uggatattā uggaseṭṭhitveva saṅkhaṃ gato. So panāyaṃ dasabalassa paṭhamadassaneyeva sotāpattiphale patiṭṭhāya aparabhāge tīṇipi maggaphalāni sacchākāsi. So attano mahallakakāle rahogato nisīditvā cintesi – ‘‘yaṃ yaṃ mayhaṃ piyaṃ manāpaṃ, taṃ tadeva dasabalassa dassāmi, idaṃ me satthu sammukhāpi sutaṃ ‘manāpadāyī labhate manāpa’’’nti. Athassa etadahosi – ‘‘api nu kho me cittaṃ jānitvā satthāpi nivesanadvāraṃ āgaccheyyā’’ti.
ஸத்தா²பி கோ² தஸ்ஸ சித்தங் ஞத்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ நிவேஸனத்³வாரேயேவ பாதுரஹோஸி. ஸோ ‘‘ஸத்தா² ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா அதிவிய உஸ்ஸாஹஜாதோ த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஸத்து² பத்தங் படிக்³க³ஹெத்வா க⁴ரங் பவேஸெத்வா பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே ஸத்தா²ரங், அவஸேஸஆஸனேஸு பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் நிஸீதா³பெத்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் நானக்³க³ரஸேஹி பரிவிஸித்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே ஏகமந்தங் நிஸீதி³த்வா ஏவமாஹ – ‘‘ஸம்முகா² மேதங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வதோ ஸுதங் ஸம்முகா² படிக்³க³ஹிதங் ‘மனாபதா³யீ லப⁴தே மனாப’’’ந்தி. யங் யங், ப⁴ந்தே, மய்ஹங் மனாபங், தங் தங் மயா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ தி³ன்னமேவா’’தி ஸத்தா²ரங் ஜானாபெத்வா ததோ பட்டா²ய யங் யங் தஸ்ஸ மனாபங், தங் தங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ தே³தி. தங் பன ஸப்³ப³ங் பஞ்சகனிபாதே உக்³க³ஸுத்தே வித்தா²ரதோ ஆக³மிஸ்ஸதி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே விஹரந்தோ தங் உபாஸகங் மனாபதா³யகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Satthāpi kho tassa cittaṃ ñatvā bhikkhusaṅghaparivuto nivesanadvāreyeva pāturahosi. So ‘‘satthā āgato’’ti sutvā ativiya ussāhajāto dasabalassa santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā satthu pattaṃ paṭiggahetvā gharaṃ pavesetvā paññattavarabuddhāsane satthāraṃ, avasesaāsanesu bhikkhusaṅghaṃ nisīdāpetvā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nānaggarasehi parivisitvā bhattakiccapariyosāne ekamantaṃ nisīditvā evamāha – ‘‘sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ ‘manāpadāyī labhate manāpa’’’nti. Yaṃ yaṃ, bhante, mayhaṃ manāpaṃ, taṃ taṃ mayā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa dinnamevā’’ti satthāraṃ jānāpetvā tato paṭṭhāya yaṃ yaṃ tassa manāpaṃ, taṃ taṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa deti. Taṃ pana sabbaṃ pañcakanipāte uggasutte vitthārato āgamissati. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Satthā aparabhāge jetavane viharanto taṃ upāsakaṃ manāpadāyakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உக்³க³தக³ஹபதிவத்து²
Uggatagahapativatthu
254. ஸத்தமே ஸங்கு⁴பட்டா²கானந்தி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபட்டா²கானங் ஹத்தி²கா³மகோ உக்³க³தோ க³ஹபதி, அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோபி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் ஸங்கு⁴பட்டா²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஹத்தி²கா³மே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி, தஸ்ஸ உக்³க³தகுமாரோதி நாமங் அகங்ஸு.
254. Sattame saṅghupaṭṭhākānanti bhikkhusaṅghassa upaṭṭhākānaṃ hatthigāmako uggato gahapati, aggoti dasseti. Sopi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto aparabhāge satthu dhammadesanaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ saṅghupaṭṭhākānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde hatthigāme seṭṭhikule nibbatti, tassa uggatakumāroti nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அபரபா⁴கே³ க⁴ராவாஸே பதிட்டி²தோ பிது அச்சயேன ஸெட்டி²ட்டா²னங் பாபுணி. தேன ஸமயேன ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ சாரிகங் சரந்தோ ஹத்தி²கா³மங் பத்வா நாக³வனுய்யானே விஹரதி. ததா³ அயங் உக்³க³தஸெட்டி² ஸத்தாஹங் பானமத³மத்தோ ஹுத்வா நாடகேஹி பரிவுதோ நாக³வனுய்யானங் க³ந்த்வா பரிசாரயமானோ த³ஸப³லங் தி³ஸ்வா ப³லவஹிரொத்தப்பங் பச்சுபட்டா²பேஸி. அத²ஸ்ஸ ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமந்தஸ்ஸ ஸப்³போ³ ஸுராமதோ³ அப்³ப⁴த்த²ங் அக³மாஸி. ஸோ ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. அத²ஸ்ஸ ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே தீணி மக்³க³ப²லானி படிவிஜ்ஜி². ததோ பட்டா²ய நாடகானி ‘‘தும்ஹே யதா²ஸுக²ங் க³ச்ச²தா²’’தி விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தா³னாபி⁴ரதோ ஹுத்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ தா³னமேவ தே³தி. தே³வதா ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே ஆக³ந்த்வா ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஆரோசெந்தி – ‘‘க³ஹபதி, அஸுகோ பி⁴க்கு² தேவிஜ்ஜோ, அஸுகோ பி⁴க்கு² ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ, அஸுகோ ஸீலவா, அஸுகோ து³ஸ்ஸீலோ’’தி. ஸோ தாஸங் வசனங் ஸுத்வாபி கு³ணங் தாவ யதா²பூ⁴ததோ ஜானாதி, தெ³ய்யத⁴ம்மங் பன ஸமசித்தேனேவ தே³தி. ஸத்து² ஸந்திகே நிஸீதி³த்வாபி தமேவ கு³ணங் கதே²தி. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா தங் க³ஹபதிங் ஸங்கு⁴பட்டா²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So aparabhāge gharāvāse patiṭṭhito pitu accayena seṭṭhiṭṭhānaṃ pāpuṇi. Tena samayena satthā bhikkhusaṅghaparivuto cārikaṃ caranto hatthigāmaṃ patvā nāgavanuyyāne viharati. Tadā ayaṃ uggataseṭṭhi sattāhaṃ pānamadamatto hutvā nāṭakehi parivuto nāgavanuyyānaṃ gantvā paricārayamāno dasabalaṃ disvā balavahirottappaṃ paccupaṭṭhāpesi. Athassa satthāraṃ upasaṅkamantassa sabbo surāmado abbhatthaṃ agamāsi. So satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Athassa satthā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne tīṇi maggaphalāni paṭivijjhi. Tato paṭṭhāya nāṭakāni ‘‘tumhe yathāsukhaṃ gacchathā’’ti vissajjetvā dānābhirato hutvā bhikkhusaṅghassa dānameva deti. Devatā rattibhāgasamanantare āgantvā seṭṭhissa ārocenti – ‘‘gahapati, asuko bhikkhu tevijjo, asuko bhikkhu chaḷabhiñño, asuko sīlavā, asuko dussīlo’’ti. So tāsaṃ vacanaṃ sutvāpi guṇaṃ tāva yathābhūtato jānāti, deyyadhammaṃ pana samacitteneva deti. Satthu santike nisīditvāpi tameva guṇaṃ katheti. Aparabhāge satthā jetavane nisīditvā taṃ gahapatiṃ saṅghupaṭṭhākānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸூரம்ப³ட்ட²வத்து²
Sūrambaṭṭhavatthu
255. அட்ட²மே அவேச்சப்பஸன்னானந்தி அவிக³ச்ச²னஸபா⁴வேன அசலேன பஸாதே³ன ஸமன்னாக³தானங் ஸூரம்ப³ட்டோ² அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் அவேச்சப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி, ஸூரம்ப³ட்டோ²திஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு.
255. Aṭṭhame aveccappasannānanti avigacchanasabhāvena acalena pasādena samannāgatānaṃ sūrambaṭṭho aggoti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto satthu dhammakathaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ aveccappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ seṭṭhikule nibbatti, sūrambaṭṭhotissa nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அபரபா⁴கே³ வயப்பத்தோ க⁴ராவாஸே பதிட்டா²ய அஞ்ஞதித்தி²யானங் உபட்டா²கோ ஹுத்வா சரதி. அத² ஸத்தா² பச்சூஸஸமயே லோகங் வோலோகெந்தோ தஸ்ஸ ஸோதாபத்திமக்³க³ஹேதுங் தி³ஸ்வா பி⁴க்கா²சாரவேலாய நிவேஸனத்³வாரங் அக³மாஸி. ஸோ த³ஸப³லங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ மஹாகுலே சேவ ஜாதோ, லோகே ச அபி⁴ஞ்ஞாதோ, தேனஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மனங் நாம ந யுத்த’’ந்தி ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பாதே³ஸு வந்தி³த்வா பத்தங் க³ஹெத்வா க⁴ரங் பவேஸெத்வா மஹாரஹே பல்லங்கே நிஸீதா³பெத்வா பி⁴க்க²ங் த³த்வா ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² தஸ்ஸ சரிதவஸேன த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹி. ஸத்தா²பி தங் த³மெத்வா விஹாரமேவ க³தோ.
So aparabhāge vayappatto gharāvāse patiṭṭhāya aññatitthiyānaṃ upaṭṭhāko hutvā carati. Atha satthā paccūsasamaye lokaṃ volokento tassa sotāpattimaggahetuṃ disvā bhikkhācāravelāya nivesanadvāraṃ agamāsi. So dasabalaṃ disvā cintesi – ‘‘samaṇo gotamo mahākule ceva jāto, loke ca abhiññāto, tenassa santikaṃ agamanaṃ nāma na yutta’’nti satthu santikaṃ gantvā pādesu vanditvā pattaṃ gahetvā gharaṃ pavesetvā mahārahe pallaṅke nisīdāpetvā bhikkhaṃ datvā bhattakiccapariyosāne ekamantaṃ nisīdi. Satthā tassa caritavasena dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhahi. Satthāpi taṃ dametvā vihārameva gato.
ததோ மாரோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் ஸூரம்ப³ட்டோ² நாம அம்ஹாகங் ஸந்தகோ, ஸத்தா² பனஸ்ஸ அஜ்ஜ கே³ஹங் க³தோ, கிங் நு கோ² ஸத்து² த⁴ம்மங் ஸுத்வா மக்³க³பாதுபா⁴வங் அகரித்தா²தி யாவஸ்ஸ மம விஸயா அதிக்கந்தபா⁴வங் வா அனதிக்கந்தபா⁴வங் வா ஜானாமீ’’தி அத்தனோ காமரூபிதாய த³ஸப³லஸ்ஸ ஸரிக்க²கங் ரூபங் மாபெத்வா சீவரக்³க³ஹணம்பி பத்தக்³க³ஹணம்பி பு³த்³தா⁴கப்பேனேவ கத்வா த்³வத்திங்ஸலக்க²ணத⁴ரோ ஹுத்வா ஸூரம்ப³ட்ட²ஸ்ஸ கே³ஹத்³வாரே அட்டா²ஸி. ஸூரம்ப³ட்டோ²பி ‘‘புன த³ஸப³லோ ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா ‘‘பு³த்³தா⁴னங் அனிய்யானிகக³மனங் நாம நத்தி², கேன நு கோ² காரணேன ஆக³தோ’’தி வேகே³ன ‘‘த³ஸப³லோ’’தி ஸஞ்ஞாய தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் டி²தோ, ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹே இதா³னேவ இமஸ்மிங் கே³ஹே ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா க³தா, கிங் நு கோ² காரணங் படிச்ச புன ஆக³தத்தா²’’தி ஆஹ. ‘‘ஸூரம்ப³ட்ட² மயா த⁴ம்மங் கதெ²ந்தேன ஏகங் அனுபதா⁴ரெத்வா கதி²தங். மயா ஹி பஞ்சக்க²ந்தா⁴ ‘ஸப்³பே³வ அனிச்சா து³க்கா² அனத்தா’தி கதி²தா, ந பனேதே ஸப்³பே³வ ஏவரூபா. ஏகச்சே ஹி க²ந்தா⁴ நிச்சா து⁴வா ஸஸ்ஸதா அத்தீ²’’தி ஆஹ.
Tato māro cintesi – ‘‘ayaṃ sūrambaṭṭho nāma amhākaṃ santako, satthā panassa ajja gehaṃ gato, kiṃ nu kho satthu dhammaṃ sutvā maggapātubhāvaṃ akaritthāti yāvassa mama visayā atikkantabhāvaṃ vā anatikkantabhāvaṃ vā jānāmī’’ti attano kāmarūpitāya dasabalassa sarikkhakaṃ rūpaṃ māpetvā cīvaraggahaṇampi pattaggahaṇampi buddhākappeneva katvā dvattiṃsalakkhaṇadharo hutvā sūrambaṭṭhassa gehadvāre aṭṭhāsi. Sūrambaṭṭhopi ‘‘puna dasabalo āgato’’ti sutvā ‘‘buddhānaṃ aniyyānikagamanaṃ nāma natthi, kena nu kho kāraṇena āgato’’ti vegena ‘‘dasabalo’’ti saññāya tassa santikaṃ gantvā abhivādetvā ekamantaṃ ṭhito, ‘‘bhante, tumhe idāneva imasmiṃ gehe bhattakiccaṃ katvā gatā, kiṃ nu kho kāraṇaṃ paṭicca puna āgatatthā’’ti āha. ‘‘Sūrambaṭṭha mayā dhammaṃ kathentena ekaṃ anupadhāretvā kathitaṃ. Mayā hi pañcakkhandhā ‘sabbeva aniccā dukkhā anattā’ti kathitā, na panete sabbeva evarūpā. Ekacce hi khandhā niccā dhuvā sassatā atthī’’ti āha.
ததோ ஸூரம்ப³ட்டோ² சிந்தேஸி – ‘‘அயங் கதா² அதிவிய பா⁴ரியா. பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி அனுபதா⁴ரெத்வா கத²னங் நாம நத்தி², த³ஸப³லஸ்ஸ மாரோ கிர படிபக்கோ², அத்³தா⁴ அயங் மாரோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெத்வா – ‘‘மாரோஸி த்வ’’ந்தி ஆஹ. அரியஸாவகேன கதி²தகதா² தஸ்ஸ ப²ரஸுப்பஹாரோ விய அஹோஸி, தஸ்மா ஸகபா⁴வேன டா²துங் அஸக்கொந்தோ ‘‘ஆம, ஸூரம்ப³ட்ட², அஹங் மாரோ’’தி ஆஹ. ‘‘தாதி³ஸானங் மாரானங் ஸதம்பி ஸஹஸ்ஸம்பி ஆக³ந்த்வா மம ஸத்³த⁴ங் சாலேதுங் ந ஸக்கோதி, மஹாகோ³தமோ த³ஸப³லோ மய்ஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ ‘ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா அனிச்சா’தி போ³தெ⁴த்வா தே³ஸேஸி, மா மே க⁴ரத்³வாரே திட்டா²’’தி அச்ச²ரங் பஹரி. மாரோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா படிப்ப²ரித்வா கதே²துங் அஸக்கொந்தோ தத்தே²வ அந்தரதா⁴யி. ஸூரம்ப³ட்டோ²பி ஸாயன்ஹஸமயே ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா மாரேன கதகிரியங் கதெ²த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ஏவங் மாரோ மம ஸத்³த⁴ங் சாலேதுங் வாயமித்தா²’’தி ஆஹ. ஸத்தா² ஏததே³வ காரணங் அட்டு²பத்திங் கத்வா இமஸ்மிங் ஸாஸனே ஸூரம்ப³ட்ட²ங் அவேச்சப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Tato sūrambaṭṭho cintesi – ‘‘ayaṃ kathā ativiya bhāriyā. Buddhānañhi anupadhāretvā kathanaṃ nāma natthi, dasabalassa māro kira paṭipakkho, addhā ayaṃ māro bhavissatī’’ti cintetvā – ‘‘mārosi tva’’nti āha. Ariyasāvakena kathitakathā tassa pharasuppahāro viya ahosi, tasmā sakabhāvena ṭhātuṃ asakkonto ‘‘āma, sūrambaṭṭha, ahaṃ māro’’ti āha. ‘‘Tādisānaṃ mārānaṃ satampi sahassampi āgantvā mama saddhaṃ cāletuṃ na sakkoti, mahāgotamo dasabalo mayhaṃ dhammaṃ desento ‘sabbe saṅkhārā aniccā’ti bodhetvā desesi, mā me gharadvāre tiṭṭhā’’ti accharaṃ pahari. Māro tassa vacanaṃ sutvā paṭippharitvā kathetuṃ asakkonto tattheva antaradhāyi. Sūrambaṭṭhopi sāyanhasamaye satthu santikaṃ gantvā mārena katakiriyaṃ kathetvā, ‘‘bhante, evaṃ māro mama saddhaṃ cāletuṃ vāyamitthā’’ti āha. Satthā etadeva kāraṇaṃ aṭṭhupattiṃ katvā imasmiṃ sāsane sūrambaṭṭhaṃ aveccappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஜீவகவத்து²
Jīvakavatthu
256. நவமே புக்³க³லப்பஸன்னானந்தி புக்³க³லியப்பஸாதே³ன ஸமன்னாக³தானங் உபாஸகானங் ஜீவகோ கோமாரப⁴ச்சோ அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ ஹி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ . ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் புக்³க³லப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே அப⁴யராஜகுமாரங் படிச்ச ஸாலவதியா நாம ரூபூபஜீவினியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தோ. ரூபூபஜீவினியோ ச நாம விஜாதகாலே ஸசே புத்தோ ஹோதி, ச²ட்³டெ³ந்தி. ஸசே தீ⁴தா, படிஜக்³க³ந்தி. இதி ஸா தங் தா³ரகங் கத்தரஸுப்பகேன ஸங்காரகூடே ச²ட்³டா³பேஸி. அத² நங் அப⁴யோ ராஜகுமாரோ ராஜுபட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தோ தங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங், ப⁴ணே, ஏதங் காகேஹி ஸம்பரிகிண்ண’’ந்தி மனுஸ்ஸே பேஸெத்வா ‘‘தா³ரகோ தே³வா’’தி. ஜீவதி, ப⁴ணேதி, ‘‘ஜீவதி, தே³வா’’தி ஸுத்வா அத்தனோ அந்தேபுரே போஸாபேஸி. தஸ்ஸ ஜீவதீதி கதி²தத்தா ஜீவகோதி நாமங் அகங்ஸு, குமாரேன போஸாபிதோதி கோமாரப⁴ச்சோதி நாமங் அகங்ஸு.
256. Navame puggalappasannānanti puggaliyappasādena samannāgatānaṃ upāsakānaṃ jīvako komārabhacco aggoti dasseti. So hi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto . Satthu dhammakathaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ puggalappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare abhayarājakumāraṃ paṭicca sālavatiyā nāma rūpūpajīviniyā kucchimhi nibbatto. Rūpūpajīviniyo ca nāma vijātakāle sace putto hoti, chaḍḍenti. Sace dhītā, paṭijagganti. Iti sā taṃ dārakaṃ kattarasuppakena saṅkārakūṭe chaḍḍāpesi. Atha naṃ abhayo rājakumāro rājupaṭṭhānaṃ gacchanto taṃ disvā ‘‘kiṃ, bhaṇe, etaṃ kākehi samparikiṇṇa’’nti manusse pesetvā ‘‘dārako devā’’ti. Jīvati, bhaṇeti, ‘‘jīvati, devā’’ti sutvā attano antepure posāpesi. Tassa jīvatīti kathitattā jīvakoti nāmaṃ akaṃsu, kumārena posāpitoti komārabhaccoti nāmaṃ akaṃsu.
ஸோ அத்தனோ ஸோளஸவஸ்ஸுத்³தே³ஸிககாலே தக்கஸிலங் க³ந்த்வா வேஜ்ஜஸிப்பங் உக்³க³ண்ஹித்வா பி³ம்பி³ஸாரரஞ்ஞோ ஸந்திகா ஸக்காரங் லபி⁴த்வா சண்ட³பஜ்ஜோதஸ்ஸ ரஞ்ஞோ ரோக³ங் பா²ஸுகங் அகாஸி. ஸோ தஸ்ஸ பஞ்ச தண்டு³லஸகடஸதானி ஸோளஸ கஹாபணஸஹஸ்ஸானி து³ஸ்ஸஸஹஸ்ஸபரிவாரங் அனக்³க⁴ங் ஸிவெய்யகங் து³ஸ்ஸயுக³ஞ்ச பேஸேஸி. தஸ்மிங் ஸமயே ஸத்தா² ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய கி³ஜ்ஜ²கூடே பப்³ப³தே விஹரதி. ஜீவகோ ஸத்து² உஸ்ஸன்னதா⁴துகே காயே விரேசனங் த³த்வா பே⁴ஸஜ்ஜங் கரொந்தோ ‘‘சத்தாரோ பச்சயா மம ஸந்தகாவ ஹொந்தூ’’தி ஸத்தா²ரங் அத்தனோ விஹாரே வஸாபெத்வா ஸத்து² பே⁴ஸஜ்ஜங் கத்வா தங் து³ஸ்ஸயுக³ங் உபனெத்வா ‘‘இத³ங், ப⁴ந்தே, தும்ஹேயேவ பரிபோ⁴க³ங் கரோதா²’’தி வத்வா தேன ஸத்³தி⁴ங் லத்³த⁴ங் து³ஸ்ஸஸஹஸ்ஸங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அதா³ஸி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரேன பன ஜீவகவத்து² க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 326 ஆத³யோ) ஆக³தமேவ. ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே விஹரந்தோ ஜீவகங் கோமாரப⁴ச்சங் புக்³க³லப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
So attano soḷasavassuddesikakāle takkasilaṃ gantvā vejjasippaṃ uggaṇhitvā bimbisārarañño santikā sakkāraṃ labhitvā caṇḍapajjotassa rañño rogaṃ phāsukaṃ akāsi. So tassa pañca taṇḍulasakaṭasatāni soḷasa kahāpaṇasahassāni dussasahassaparivāraṃ anagghaṃ siveyyakaṃ dussayugañca pesesi. Tasmiṃ samaye satthā rājagahaṃ upanissāya gijjhakūṭe pabbate viharati. Jīvako satthu ussannadhātuke kāye virecanaṃ datvā bhesajjaṃ karonto ‘‘cattāro paccayā mama santakāva hontū’’ti satthāraṃ attano vihāre vasāpetvā satthu bhesajjaṃ katvā taṃ dussayugaṃ upanetvā ‘‘idaṃ, bhante, tumheyeva paribhogaṃ karothā’’ti vatvā tena saddhiṃ laddhaṃ dussasahassaṃ bhikkhusaṅghassa adāsi. Ayamettha saṅkhepo, vitthārena pana jīvakavatthu khandhake (mahāva. 326 ādayo) āgatameva. Satthā aparabhāge jetavane viharanto jīvakaṃ komārabhaccaṃ puggalappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
நகுலபிதுக³ஹபதிவத்து²
Nakulapitugahapativatthu
257. த³ஸமே விஸ்ஸாஸகானந்தி விஸ்ஸாஸிககத²ங் கதெ²ந்தானங் உபாஸகானங் அந்தரே, நகுலபிதா க³ஹபதி, அக்³கோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தோ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸகங் விஸ்ஸாஸகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ப⁴க்³க³ரட்டே² ஸுஸுமாரகி³ரினக³ரே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தி. ஸத்தா²பி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ சாரிகங் சரமானோ தங் நக³ரங் பத்வா பே⁴ஸகளாவனே விஹரதி. அதா²யங், நகுலபிதா க³ஹபதி, ஸுஸுமாரகி³ரிவாஸீஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பட²மத³ஸ்ஸனேனேவ ஸோ ச ப⁴ரியா சஸ்ஸ த³ஸப³லங் ‘‘அயங் அம்ஹாகங் புத்தோ’’தி ஸஞ்ஞங் பட்ட²பெத்வா உபோ⁴பி ஸத்து² பாதே³ஸு நிபதித்வா, ‘‘தாத, த்வங் எத்தகங் காலங் அம்ஹே ச²ட்³டெ³த்வா கஹங் விசரஸீ’’தி ஆஹங்ஸு. அயங் கிர, நகுலபிதா க³ஹபதி, புப்³பே³ பஞ்ச ஜாதிஸதானி த³ஸப³லஸ்ஸ பிதா அஹோஸி, பஞ்ச ஜாதிஸதானி சூளபிதா, பஞ்ச ஜாதிஸதானி மஹாபிதா, பஞ்ச ஜாதிஸதானி மாதுலோ, நகுலமாதாபி பஞ்ச ஜாதிஸதானி மாதா அஹோஸி, பஞ்ச ஜாதிஸதானி சூளமாதா, பஞ்ச ஜாதிஸதானி மஹாமாதா, பஞ்ச ஜாதிஸதானி பிதுச்சா². இதி தீ³க⁴ரத்தங் அனுக³தஸினேஹத்தா த³ஸப³லங் தி³ஸ்வாவ ‘‘புத்தோ’’தி ஸஞ்ஞங் கத்வா ஸண்டா²துங் நாஸக்கி²ங்ஸு. ஸத்தா² யாவ தேஸங் சித்தங் ஸஞ்ஞத்திங் ந க³ச்ச²தி, தாவ ‘‘அபேதா²’’தி நாவோச. அத² நேஸங் யதா²மனேனேவ ஸதிங் படிலபி⁴த்வா மஜ்ஜ²த்தபூ⁴தானங் ஆஸயங் ஞத்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே உபோ⁴பி ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு.
257. Dasame vissāsakānanti vissāsikakathaṃ kathentānaṃ upāsakānaṃ antare, nakulapitā gahapati, aggoti dasseti. So kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbatto satthu dhammadesanaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ upāsakaṃ vissāsakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. So kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde bhaggaraṭṭhe susumāragirinagare seṭṭhikule nibbatti. Satthāpi bhikkhusaṅghaparivuto cārikaṃ caramāno taṃ nagaraṃ patvā bhesakaḷāvane viharati. Athāyaṃ, nakulapitā gahapati, susumāragirivāsīhi saddhiṃ satthu santikaṃ gantvā paṭhamadassaneneva so ca bhariyā cassa dasabalaṃ ‘‘ayaṃ amhākaṃ putto’’ti saññaṃ paṭṭhapetvā ubhopi satthu pādesu nipatitvā, ‘‘tāta, tvaṃ ettakaṃ kālaṃ amhe chaḍḍetvā kahaṃ vicarasī’’ti āhaṃsu. Ayaṃ kira, nakulapitā gahapati, pubbe pañca jātisatāni dasabalassa pitā ahosi, pañca jātisatāni cūḷapitā, pañca jātisatāni mahāpitā, pañca jātisatāni mātulo, nakulamātāpi pañca jātisatāni mātā ahosi, pañca jātisatāni cūḷamātā, pañca jātisatāni mahāmātā, pañca jātisatāni pitucchā. Iti dīgharattaṃ anugatasinehattā dasabalaṃ disvāva ‘‘putto’’ti saññaṃ katvā saṇṭhātuṃ nāsakkhiṃsu. Satthā yāva tesaṃ cittaṃ saññattiṃ na gacchati, tāva ‘‘apethā’’ti nāvoca. Atha nesaṃ yathāmaneneva satiṃ paṭilabhitvā majjhattabhūtānaṃ āsayaṃ ñatvā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne ubhopi sotāpattiphale patiṭṭhahiṃsu.
ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ தேஸங் மஹல்லககாலே புன தங் நக³ரங் அக³மாஸி. தே ‘‘ஸத்தா² ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஸ்வாதனாய நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே அத்தனோ நிவேஸனே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் நானக்³க³ரஸேஹி பரிவிஸித்வா ஸத்தா²ரங் கதப⁴த்தகிச்சங் உபஸங்கமித்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஏகமந்தங் நிஸின்னோ கோ² நகுலபிதா க³ஹபதி, ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘யதோ மே, ப⁴ந்தே, நகுலமாதா க³ஹபதானீ, த³ஹரஸ்ஸேவ த³ஹரா ஆனீதா, நாபி⁴ஜானாமி நகுலமாதரங் க³ஹபதானிங் மனஸாபி அதிசரிதா, குதோ பன காயேன. இச்செ²ய்யாம மயங், ப⁴ந்தே, தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஸ்ஸிதுங் அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஸ்ஸிது’’ந்தி. நகுலமாதாபி கோ², க³ஹபதானீ, ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோச – ‘‘யதோ அஹங், ப⁴ந்தே, நகுலபிதுனோ க³ஹபதிஸ்ஸ த³ஹரஸ்ஸேவ த³ஹரா ஆனீதா, நாபி⁴ஜானாமி நகுலபிதரங் க³ஹபதிங் மனஸாபி அதிசரிதா, குதோ பன காயேன. இச்செ²ய்யாம மயங், ப⁴ந்தே, தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஸ்ஸிதுங் அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் பஸ்ஸிது’’ந்தி. அத² அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா உபாஸகே படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ இமங் இமேஸங் த்³வின்னம்பி கத²ங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா நகுலபிதரங் க³ஹபதிங் விஸ்ஸாஸகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Satthā aparabhāge tesaṃ mahallakakāle puna taṃ nagaraṃ agamāsi. Te ‘‘satthā āgato’’ti sutvā satthu santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā svātanāya nimantetvā punadivase attano nivesane buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nānaggarasehi parivisitvā satthāraṃ katabhattakiccaṃ upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho nakulapitā gahapati, bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yato me, bhante, nakulamātā gahapatānī, daharasseva daharā ānītā, nābhijānāmi nakulamātaraṃ gahapatāniṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena. Iccheyyāma mayaṃ, bhante, diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitu’’nti. Nakulamātāpi kho, gahapatānī, bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yato ahaṃ, bhante, nakulapituno gahapatissa daharasseva daharā ānītā, nābhijānāmi nakulapitaraṃ gahapatiṃ manasāpi aticaritā, kuto pana kāyena. Iccheyyāma mayaṃ, bhante, diṭṭhe ceva dhamme aññamaññaṃ passituṃ abhisamparāyañca aññamaññaṃ passitu’’nti. Atha aparabhāge satthā jetavane nisīditvā upāsake paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento imaṃ imesaṃ dvinnampi kathaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā nakulapitaraṃ gahapatiṃ vissāsakānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ச²ட்ட²வக்³க³வண்ணனா.
Chaṭṭhavaggavaṇṇanā.
த³ஸஸுத்தபடிமண்டி³தாய உபாஸகபாளியா வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dasasuttapaṭimaṇḍitāya upāsakapāḷiyā vaṇṇanā niṭṭhitā.
14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³
14. Etadaggavaggo
(14) 7. ஸத்தமஏதத³க்³க³வக்³கோ³
(14) 7. Sattamaetadaggavaggo
ஸுஜாதாவத்து²
Sujātāvatthu
258. உபாஸிகாபாளியா பட²மே பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தீனந்தி ஸப்³ப³பட²மங் ஸரணேஸு பதிட்டி²தானங் உபாஸிகானங், ஸுஜாதா நாம, ஸேனியதீ⁴தா அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸாபி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ஸத்து² நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ உருவேலாயங் ஸேனானிக³மே ஸேனியகுடும்பி³கஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தா ஏகஸ்மிங் நிக்³ரோத⁴மூலே பத்த²னங் அகாஸி – ‘‘ஸசே ஸமஜாதிகங் குலக⁴ரங் க³ந்த்வா பட²மக³ப்³பே⁴ புத்தங் லபி⁴ஸ்ஸாமி, அனுஸங்வச்ச²ரங் ப³லிகம்மங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி. தஸ்ஸா ஸா பத்த²னா ஸமிஜ்ஜி².
258. Upāsikāpāḷiyā paṭhame paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantīnanti sabbapaṭhamaṃ saraṇesu patiṭṭhitānaṃ upāsikānaṃ, sujātā nāma, seniyadhītā aggāti dasseti. Sāpi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā aparabhāge satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikāraṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ satthu nibbattito puretarameva uruvelāyaṃ senānigame seniyakuṭumbikassa gehe nibbattitvā vayappattā ekasmiṃ nigrodhamūle patthanaṃ akāsi – ‘‘sace samajātikaṃ kulagharaṃ gantvā paṭhamagabbhe puttaṃ labhissāmi, anusaṃvaccharaṃ balikammaṃ karissāmī’’ti. Tassā sā patthanā samijjhi.
ஸா மஹாஸத்தஸ்ஸ து³க்கரகாரிகங் கரொந்தஸ்ஸ ச²ட்டே² வஸ்ஸே பரிபுண்ணே விஸாக²புண்ணமதி³வஸே ‘‘பாதோவ ப³லிகம்மங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ரத்தியா பச்சூஸஸமயங் பச்சுட்டா²ய தே⁴னுயோ து³ஹாபேஸி. வச்ச²கா தே⁴னூனங் த²னமூலங் ந ஆக³மங்ஸு, த²னமூலே நவபா⁴ஜனம்ஹி உபனீதமத்தே அத்தனோவ த⁴ம்மதாய கீ²ரதா⁴ரா பதிங்ஸு. தங் அச்ச²ரியங் தி³ஸ்வா, ஸுஜாதா, ஸஹத்தே²னேவ கீ²ரங் க³ண்ஹித்வா நவபா⁴ஜனே பக்கி²பித்வா ஸஹத்தே²னேவ அக்³கி³ங் கத்வா பசிதுங் ஆரபி⁴. தஸ்மிங் பாயாஸே பச்சமானே மஹந்தமஹந்தா பு³ப்³பு³ளா உட்ட²ஹித்வா த³க்கி²ணாவத்தா ஹுத்வா ஸஞ்சரந்தி, ஏகபு²ஸிதம்பி ப³ஹி ந நிக்³க³ச்ச²தி. மஹாப்³ரஹ்மா ச²த்தங் தா⁴ரேஸி, சத்தாரோ லோகபாலா க²க்³க³ஹத்தா² ஆரக்க²ங் க³ண்ஹிங்ஸு, ஸக்கோ அலாதானி ஸமானெந்தோ அக்³கி³ங் ஜாலேஸி. தே³வதா சதூஸு தீ³பேஸு ஓஜங் ஸங்ஹரித்வா தத்த² பக்கி²பிங்ஸு. ஸுஜாதா, ஏகதி³வஸேயேவ இமானி அச்ச²ரியானி தி³ஸ்வா புண்ணாதா³ஸிங் ஆமந்தேஸி – ‘‘அம்ம, புண்ணே அஜ்ஜ அம்ஹாகங் தே³வதா அதிவிய பஸன்னா, மயா எத்தகங் காலங் ஏவரூபங் அச்ச²ரியங் நாம ந தி³ட்ட²புப்³ப³ங் , வேகே³ன க³ந்த்வா தே³வட்டா²னங் படிஜக்³கா³ஹீ’’தி. ஸா ‘‘ஸாது⁴, அய்யே’’தி தஸ்ஸா வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா துரிததுரிதா ருக்க²மூலங் அக³மாஸி.
Sā mahāsattassa dukkarakārikaṃ karontassa chaṭṭhe vasse paripuṇṇe visākhapuṇṇamadivase ‘‘pātova balikammaṃ karissāmī’’ti rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya dhenuyo duhāpesi. Vacchakā dhenūnaṃ thanamūlaṃ na āgamaṃsu, thanamūle navabhājanamhi upanītamatte attanova dhammatāya khīradhārā patiṃsu. Taṃ acchariyaṃ disvā, sujātā, sahattheneva khīraṃ gaṇhitvā navabhājane pakkhipitvā sahattheneva aggiṃ katvā pacituṃ ārabhi. Tasmiṃ pāyāse paccamāne mahantamahantā bubbuḷā uṭṭhahitvā dakkhiṇāvattā hutvā sañcaranti, ekaphusitampi bahi na niggacchati. Mahābrahmā chattaṃ dhāresi, cattāro lokapālā khaggahatthā ārakkhaṃ gaṇhiṃsu, sakko alātāni samānento aggiṃ jālesi. Devatā catūsu dīpesu ojaṃ saṃharitvā tattha pakkhipiṃsu. Sujātā, ekadivaseyeva imāni acchariyāni disvā puṇṇādāsiṃ āmantesi – ‘‘amma, puṇṇe ajja amhākaṃ devatā ativiya pasannā, mayā ettakaṃ kālaṃ evarūpaṃ acchariyaṃ nāma na diṭṭhapubbaṃ , vegena gantvā devaṭṭhānaṃ paṭijaggāhī’’ti. Sā ‘‘sādhu, ayye’’ti tassā vacanaṃ sampaṭicchitvā turitaturitā rukkhamūlaṃ agamāsi.
போ³தி⁴ஸத்தோபி கோ² பி⁴க்கா²சாரகாலங் ஆக³மயமானோ பாதோவ க³ந்த்வா ருக்க²மூலே நிஸீதி³. ருக்க²மூலங் ஸோத⁴னத்தா²ய க³தா புண்ணா ஆக³ந்த்வா ஸுஜாதாய ஆரோசேஸி – ‘‘தே³வதா ருக்க²மூலே நிஸின்னா’’தி. ஸுஜாதா, ‘‘ஸசே ஜே ஸச்சங் ப⁴ணஸி, அதா³ஸிங் கரோமீ’’தி வத்வா ஸப்³ப³பஸாத⁴னங் பஸாதெ⁴த்வா ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகே ஸுவண்ணதா²லே பாயாஸங் வட்³டெ⁴த்வா அபராய ஸுவண்ணபாதியா பித³ஹித்வா ஸேதவத்தே²ன ஸம்பலிவேடெ²த்வா ஸமந்தா க³ந்த⁴தா³மமாலாதா³மானி ஓஸாரெத்வா உக்கி²பித்வா க³ந்த்வா மஹாபுரிஸங் தி³ஸ்வா ப³லவபீதிங் உப்பாதெ³த்வா தி³ட்ட²ட்டா²னதோ பட்டா²ய ஓணதோணதா க³ந்த்வா ஸீஸதோ தா²லங் ஓதாரெத்வா விவரித்வா ஸஹேவ பாதியா பாயாஸங் மஹாபுரிஸஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பெத்வா வந்தி³த்வா ‘‘யதா² மய்ஹங் மனோரதோ² நிப்ப²ன்னோ, ஏவங் தும்ஹாகம்பி நிப்ப²ஜ்ஜதூ’’தி வத்வா பக்காமி. போ³தி⁴ஸத்தோ நேரஞ்ஜராய நதி³யா தீரங் க³ந்த்வா ஸுவண்ணதா²லங் தீரே ட²பெத்வா ந்ஹத்வா பச்சுத்தரித்வா ஏகூனபண்ணாஸ பிண்டே³ கரொந்தோ பாயாஸங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸுவண்ணபாதிங் நதி³யா ஸம்பவாஹெத்வா அனுக்கமேன போ³தி⁴மண்ட³ங் ஆருய்ஹ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா ஸத்தஸத்தாஹங் போ³தி⁴மண்டே³ அதிக்கமித்வா இஸிபதனே மிக³தா³யே பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ ஸுஜாதாய புத்தஸ்ஸ யஸதா³ரகஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா க³ந்த்வா அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே நிஸீதி³.
Bodhisattopi kho bhikkhācārakālaṃ āgamayamāno pātova gantvā rukkhamūle nisīdi. Rukkhamūlaṃ sodhanatthāya gatā puṇṇā āgantvā sujātāya ārocesi – ‘‘devatā rukkhamūle nisinnā’’ti. Sujātā, ‘‘sace je saccaṃ bhaṇasi, adāsiṃ karomī’’ti vatvā sabbapasādhanaṃ pasādhetvā satasahassagghanake suvaṇṇathāle pāyāsaṃ vaḍḍhetvā aparāya suvaṇṇapātiyā pidahitvā setavatthena sampaliveṭhetvā samantā gandhadāmamālādāmāni osāretvā ukkhipitvā gantvā mahāpurisaṃ disvā balavapītiṃ uppādetvā diṭṭhaṭṭhānato paṭṭhāya oṇatoṇatā gantvā sīsato thālaṃ otāretvā vivaritvā saheva pātiyā pāyāsaṃ mahāpurisassa hatthe ṭhapetvā vanditvā ‘‘yathā mayhaṃ manoratho nipphanno, evaṃ tumhākampi nipphajjatū’’ti vatvā pakkāmi. Bodhisatto nerañjarāya nadiyā tīraṃ gantvā suvaṇṇathālaṃ tīre ṭhapetvā nhatvā paccuttaritvā ekūnapaṇṇāsa piṇḍe karonto pāyāsaṃ paribhuñjitvā suvaṇṇapātiṃ nadiyā sampavāhetvā anukkamena bodhimaṇḍaṃ āruyha sabbaññutaṃ patvā sattasattāhaṃ bodhimaṇḍe atikkamitvā isipatane migadāye pavattitavaradhammacakko sujātāya puttassa yasadārakassa upanissayaṃ disvā gantvā aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi.
யஸோபி குலபுத்தோ ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே விவடங் இத்தா²கா³ரங் தி³ஸ்வா ஸஞ்ஜாதஸங்வேகோ³ ‘‘உபத்³து³தங் வத, போ⁴, உபஸட்ட²ங் வத, போ⁴’’தி வத்வா நிவேஸனதோ நிக்க²மித்வாவ ப³ஹினக³ரே ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா தீணி மக்³க³ப²லானி படிவிஜ்ஜி². அத²ஸ்ஸ பிதா பதா³னுபதி³கங் க³ந்த்வா ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா யஸஸ்ஸ பவத்திங் புச்சி². ஸத்தா² யஸங் குலபுத்தங் படிச்சா²தெ³த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோ ஸெட்டி²க³ஹபதி ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, யஸோ அரஹத்தப²லங் பாபுணி. தங் ப⁴க³வா ‘‘ஏஹி பி⁴க்கூ²’’தி ஆஹ, தாவதே³வஸ்ஸ கி³ஹிலிங்க³ங் அந்தரதா⁴யி, இத்³தி⁴மயபத்தசீவரத⁴ரோ அஹோஸி. பிதாபிஸ்ஸ ஸத்தா²ரங் நிமந்தேஸி. ஸத்தா² யஸங் குலபுத்தங் பச்சா²ஸமணங் கத்வா தஸ்ஸ க⁴ரங் க³ந்த்வா கதப⁴த்தகிச்சோ த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே யஸஸ்ஸ மாதா, ஸுஜாதா, புராணது³தியிகா ச ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு. தங்தி³வஸங் அயங், ஸுஜாதா, தேவாசிகஸரணே பதிட்டா²ஸி ஸத்³தி⁴ங் ஸுணிஸாய. அயமெத்த² ஸங்கே²போ , வித்தா²ரதோ பனேதங் வத்து² க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 25-28) ஆக³தமேவ . ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ படிபாடியா உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ இமங் உபாஸிகங் பட²மங் ஸரணங் க³ச்ச²ந்தீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Yasopi kulaputto rattibhāgasamanantare vivaṭaṃ itthāgāraṃ disvā sañjātasaṃvego ‘‘upaddutaṃ vata, bho, upasaṭṭhaṃ vata, bho’’ti vatvā nivesanato nikkhamitvāva bahinagare satthu santikaṃ gantvā dhammadesanaṃ sutvā tīṇi maggaphalāni paṭivijjhi. Athassa pitā padānupadikaṃ gantvā bhagavantaṃ upasaṅkamitvā yasassa pavattiṃ pucchi. Satthā yasaṃ kulaputtaṃ paṭicchādetvā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne so seṭṭhigahapati sotāpattiphale patiṭṭhāsi, yaso arahattaphalaṃ pāpuṇi. Taṃ bhagavā ‘‘ehi bhikkhū’’ti āha, tāvadevassa gihiliṅgaṃ antaradhāyi, iddhimayapattacīvaradharo ahosi. Pitāpissa satthāraṃ nimantesi. Satthā yasaṃ kulaputtaṃ pacchāsamaṇaṃ katvā tassa gharaṃ gantvā katabhattakicco dhammaṃ desesi, desanāpariyosāne yasassa mātā, sujātā, purāṇadutiyikā ca sotāpattiphale patiṭṭhahiṃsu. Taṃdivasaṃ ayaṃ, sujātā, tevācikasaraṇe patiṭṭhāsi saddhiṃ suṇisāya. Ayamettha saṅkhepo , vitthārato panetaṃ vatthu khandhake (mahāva. 25-28) āgatameva . Satthā aparabhāge paṭipāṭiyā upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento imaṃ upāsikaṃ paṭhamaṃ saraṇaṃ gacchantīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
விஸாகா²வத்து²
Visākhāvatthu
259. து³தியே தா³யிகானந்தி தா³னாபி⁴ரதானங் உபாஸிகானங், விஸாகா² மிகா³ரமாதா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் தா³யிகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா கஸ்ஸபபு³த்³த⁴காலே கிகிஸ்ஸ காஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே ஸத்தன்னங் ப⁴கி³னீனங் ஸப்³ப³கனிட்டா² ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. ததா³ கிர –
259. Dutiye dāyikānanti dānābhiratānaṃ upāsikānaṃ, visākhā migāramātā, aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ dāyikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā kassapabuddhakāle kikissa kāsirañño gehe sattannaṃ bhaginīnaṃ sabbakaniṭṭhā hutvā nibbatti. Tadā kira –
‘‘ஸமணீ ஸமணகு³த்தா ச, பி⁴க்கு²னீ பி⁴க்கு²தா³யிகா;
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā;
த⁴ம்மா சேவ ஸுத⁴ம்மா ச, ஸங்க⁴தா³ஸீ ச ஸத்தமா’’தி.
Dhammā ceva sudhammā ca, saṅghadāsī ca sattamā’’ti.
இமா ஸத்த ப⁴கி³னியோ அஹேஸுங். தா ஏதரஹி –
Imā satta bhaginiyo ahesuṃ. Tā etarahi –
‘‘கே²மா உப்பலவண்ணா ச, படாசாரா ச கோ³தமீ;
‘‘Khemā uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca gotamī;
த⁴ம்மதி³ன்னா மஹாமாயா, விஸாகா² சேவ ஸத்தமீ’’தி. –
Dhammadinnā mahāmāyā, visākhā ceva sattamī’’ti. –
ஏவங்னாமா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தா. தத்ராயங் ஸங்க⁴தா³ஸீ ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ அங்க³ரட்டே² ப⁴த்³தி³யனக³ரே மெண்ட³கஸெட்டி²புத்தஸ்ஸ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²னோ அக்³க³மஹேஸியா ஸுமனதே³வியா நாம குச்சி²ஸ்மிங் நிப்³ப³த்தி, விஸாகா²திஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. தஸ்ஸா ஸத்தவஸ்ஸிககாலே த³ஸப³லோ ஸேலப்³ராஹ்மணஸ்ஸ ச அஞ்ஞேஸஞ்ச போ³த⁴னெய்யப³ந்த⁴வானங் உபனிஸ்ஸயஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ சாரிகங் சரமானோ தஸ்மிங் ரட்டே² தங் நக³ரங் பாபுணி.
Evaṃnāmā hutvā nibbattā. Tatrāyaṃ saṅghadāsī ekaṃ buddhantaraṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde aṅgaraṭṭhe bhaddiyanagare meṇḍakaseṭṭhiputtassa dhanañcayaseṭṭhino aggamahesiyā sumanadeviyā nāma kucchismiṃ nibbatti, visākhātissā nāmaṃ akaṃsu. Tassā sattavassikakāle dasabalo selabrāhmaṇassa ca aññesañca bodhaneyyabandhavānaṃ upanissayasampattiṃ disvā mahābhikkhusaṅghaparivāro cārikaṃ caramāno tasmiṃ raṭṭhe taṃ nagaraṃ pāpuṇi.
தஸ்மிஞ்ச ஸமயே மெண்ட³கோ க³ஹபதி தஸ்மிங் நக³ரே பஞ்சன்னங் மஹாபுஞ்ஞானங் ஜெட்ட²கோ ஹுத்வா ஸெட்டி²ட்டா²னங் காரேஸி. பஞ்ச மஹாபுஞ்ஞா நாம மெண்ட³கோ ஸெட்டி², சந்த³பது³மா நாம தஸ்ஸேவ அக்³க³மஹேஸீ, தஸ்ஸ ச புத்தோ த⁴னஞ்சயோ நாம, தஸ்ஸ ப⁴ரியா ஸுமனதே³வீ நாம, மெண்ட³கஸெட்டி²ஸ்ஸ தா³ஸோ புண்ணோ நாமாதி. ந கேவலஞ்ச மெண்ட³கஸெட்டி²யேவ, பி³ம்பி³ஸாரமஹாராஜஸ்ஸ பன ஆணாபவத்திட்டா²னே பஞ்ச அமிதபோ⁴கா³ நாம அஹேஸுங் ஜோதிகோ ஜடிலோ மெண்ட³கோ புண்ணோ காகவலியோதி. தேஸு அயங் மெண்ட³கஸெட்டி² த³ஸப³லஸ்ஸ அத்தனோ நக³ரங் ஸம்பத்தபா⁴வங் ஸுத்வா புத்தஸ்ஸ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²னோ தீ⁴தரங் விஸாகா²தா³ரிகங் பக்கோஸித்வா ஏவமாஹ – ‘‘அம்ம, துய்ஹம்பி மங்க³லங் அம்ஹாகம்பி மங்க³லங், தவ பரிசாரிகாஹி பஞ்சதா³ரிகாஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் பஞ்ச ரத²ஸதானி ஆருய்ஹ பஞ்சஹி தா³ஸிஸதேஹி பரிவுதா த³ஸப³லஸ்ஸ பச்சுக்³க³மனங் கரோஹீ’’தி. ஸா பிதாமஹஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ததா² அகாஸி. காரணாகாரணேஸு பன குஸலத்தா யாவதிகா யானஸ்ஸ பூ⁴மி, யானேன க³ந்த்வா யானா பச்சோரோஹித்வா பத்திகாவ ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் அட்டா²ஸி. அத²ஸ்ஸா சரிதவஸேன ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே பஞ்சஹி தா³ரிகாஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. மெண்ட³கஸெட்டி²பி கோ² ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் அட்டா²ஸி. அத² ஸத்தா² தஸ்ஸபி சரிதவஸேன த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. ஸோ தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய ஸத்தா²ரங் ஸ்வாதனாய நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே அத்தனோ நிவேஸனே பணீதேன கா²த³னீயேன போ⁴ஜனீயேன பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் பரிவிஸித்வா ஏதேனுபாயேன அட்³ட⁴மாஸங் மஹாதா³னங் அதா³ஸி. ஸத்தா² ப⁴த்³தி³யனக³ரே யதா²பி⁴ரந்தங் விஹரித்வா பக்காமி.
Tasmiñca samaye meṇḍako gahapati tasmiṃ nagare pañcannaṃ mahāpuññānaṃ jeṭṭhako hutvā seṭṭhiṭṭhānaṃ kāresi. Pañca mahāpuññā nāma meṇḍako seṭṭhi, candapadumā nāma tasseva aggamahesī, tassa ca putto dhanañcayo nāma, tassa bhariyā sumanadevī nāma, meṇḍakaseṭṭhissa dāso puṇṇo nāmāti. Na kevalañca meṇḍakaseṭṭhiyeva, bimbisāramahārājassa pana āṇāpavattiṭṭhāne pañca amitabhogā nāma ahesuṃ jotiko jaṭilo meṇḍako puṇṇo kākavaliyoti. Tesu ayaṃ meṇḍakaseṭṭhi dasabalassa attano nagaraṃ sampattabhāvaṃ sutvā puttassa dhanañcayaseṭṭhino dhītaraṃ visākhādārikaṃ pakkositvā evamāha – ‘‘amma, tuyhampi maṅgalaṃ amhākampi maṅgalaṃ, tava paricārikāhi pañcadārikāsatehi saddhiṃ pañca rathasatāni āruyha pañcahi dāsisatehi parivutā dasabalassa paccuggamanaṃ karohī’’ti. Sā pitāmahassa vacanaṃ sutvā tathā akāsi. Kāraṇākāraṇesu pana kusalattā yāvatikā yānassa bhūmi, yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikāva satthāraṃ upasaṅkamitvā vanditvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Athassā caritavasena satthā dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne pañcahi dārikāsatehi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Meṇḍakaseṭṭhipi kho satthu santikaṃ gantvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha satthā tassapi caritavasena dhammaṃ desesi. So desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhāya satthāraṃ svātanāya nimantetvā punadivase attano nivesane paṇītena khādanīyena bhojanīyena buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ parivisitvā etenupāyena aḍḍhamāsaṃ mahādānaṃ adāsi. Satthā bhaddiyanagare yathābhirantaṃ viharitvā pakkāmi.
இதோ பரங் அஞ்ஞங் கதா²மக்³க³ங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா விஸாகா²ய உப்பத்திகதா²வ கதே²தப்³பா³. ஸாவத்தி²யஞ்ஹி கோஸலராஜா பி³ம்பி³ஸாரஸ்ஸ ஸந்திகங் பேஸேஸி – ‘‘மம ஆணாபவத்திட்டா²னே அமிதபோ⁴க³விந்த³னகுலங் நாம நத்தி², அம்ஹாகங் அமிதபோ⁴க³விந்த³னகுலங் பேஸேதூ’’தி. ராஜா அமச்சேஹி ஸத்³தி⁴ங் மந்தேஸி. அமச்சா ‘‘மஹாகுலங் பேஸேதுங் ந ஸக்கா, ஏகங் பன ஸெட்டி²புத்தங் பேஸெஸ்ஸாமா’’தி மெண்ட³கஸெட்டி²னோ புத்தங் த⁴னஞ்சயஸெட்டி²ங் ஆயாசிங்ஸு. ராஜா தேஸங் வசனங் ஸுத்வா தங் பேஸேஸி. அத² நங் கோஸலராஜா ஸாவத்தி²தோ ஸத்தயோஜனமத்த²கே ஸாகேதனக³ரே ஸெட்டி²ட்டா²னங் த³த்வா வாஸேஸி.
Ito paraṃ aññaṃ kathāmaggaṃ vissajjetvā visākhāya uppattikathāva kathetabbā. Sāvatthiyañhi kosalarājā bimbisārassa santikaṃ pesesi – ‘‘mama āṇāpavattiṭṭhāne amitabhogavindanakulaṃ nāma natthi, amhākaṃ amitabhogavindanakulaṃ pesetū’’ti. Rājā amaccehi saddhiṃ mantesi. Amaccā ‘‘mahākulaṃ pesetuṃ na sakkā, ekaṃ pana seṭṭhiputtaṃ pesessāmā’’ti meṇḍakaseṭṭhino puttaṃ dhanañcayaseṭṭhiṃ āyāciṃsu. Rājā tesaṃ vacanaṃ sutvā taṃ pesesi. Atha naṃ kosalarājā sāvatthito sattayojanamatthake sāketanagare seṭṭhiṭṭhānaṃ datvā vāsesi.
ஸாவத்தி²யஞ்ச மிகா³ரஸெட்டி²னோ புத்தோ புண்ணவட்³ட⁴னகுமாரோ நாம வயப்பத்தோ அஹோஸி. அத²ஸ்ஸ பிதா ‘‘புத்தோ மே வயப்பத்தோ, க⁴ராவாஸேனஸ்ஸ ஆப³ந்த⁴னஸமயோ’’தி ஞத்வா ‘‘அம்ஹாகங் ஸமானஜாதிகே குலே தா³ரிகங் பரியேஸதா²’’தி காரணாகாரணகுஸலே புரிஸே பேஸேஸி. தே ஸாவத்தி²யங் அத்தனோ ருசிதங் தா³ரிகங் அதி³ஸ்வா ஸாகேதங் அக³மங்ஸு. தங்தி³வஸஞ்ச, விஸாகா², அத்தனோ ஸமானவயேஹி பஞ்சஹி குமாரிகாஸதேஹி பரிவாரிதா நக்க²த்தகீளனத்தா²ய ஏகங் மஹாகா³மங் அக³மாஸி . தேபி புரிஸா அந்தோனக³ரே சரித்வா அத்தனோ ருசிதங் தா³ரிகங் அதி³ஸ்வா ப³ஹினக³ரத்³வாரே அட்ட²ங்ஸு. தஸ்மிங் ஸமயே தே³வோ வஸ்ஸிதுங் ஆரபி⁴. அத² தா விஸாகா²ய ஸத்³தி⁴ங் நிக்க²ந்தா தா³ரிகா தேமனப⁴யேன வேகே³ன ஸாலங் பவிஸிங்ஸு. தே புரிஸா தாஸம்பி அந்தரே யதா²ருசிதங் தா³ரிகங் ந பஸ்ஸிங்ஸு. தாஸங் பன ஸப்³ப³பச்ச²தோ, விஸாகா², தே³வங் வஸ்ஸந்தம்பி அக³ணெத்வா அதுரிதக³மனேன தேமயமானாவ ஸாலங் பாவிஸி. தே புரிஸா தங் தி³ஸ்வா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ரூபவதீ தாவ கஞ்ஞா ஏதபரமா ப⁴வெய்ய, ரூபங் பனேதங் ஏகச்சாய காரிதபத்தங் விய ஹோதி, கத²ங் ஸமுட்டா²பெத்வா கதெ²ந்தா ஜானிஸ்ஸாம மது⁴ரவசனா வா நோ வா’’தி. ததோ நங் ஆஹங்ஸு – ‘‘அதிவிய பரிணதவயா இத்தீ² விய யாஸி, அம்மா’’தி. கிங் தி³ஸ்வா கதே²த², தாதாதி? அஞ்ஞா தயா ஸத்³தி⁴ங் கீளனகுமாரியோ தேமனப⁴யேன வேகே³ன ஆக³ந்த்வா ஸாலங் பவிட்டா², த்வங் பன மஹல்லிகா விய பத³வாரங் அதிக்கம்ம நாக³ச்ச²ஸி, ஸாடகஸ்ஸ தேமனபா⁴வம்பி ந க³ணேஸி. ஸசே தங் ஹத்தீ² வா அஸ்ஸோ வா அனுப³ந்தெ⁴ய்ய, கிங் ஏவமேவங் கரெய்யாஸீதி? தாதா, ஸாடகா நாம ந து³ல்லபா⁴, ஸுலபா⁴ மய்ஹங் குலே ஸாடகா. வயப்பத்தா மாதுகா³மா பன பணியப⁴ண்ட³ஸதி³ஸா, ஹத்தே² வா பாதே³ வா ப⁴க்³கே³ அங்க³விகலங் மாதுகா³மங் ஜிகு³ச்ச²ந்தா நிட்டு²பி⁴த்வா க³ச்ச²ந்தி, தஸ்மா ஸணிகங் ஆக³தாம்ஹீதி.
Sāvatthiyañca migāraseṭṭhino putto puṇṇavaḍḍhanakumāro nāma vayappatto ahosi. Athassa pitā ‘‘putto me vayappatto, gharāvāsenassa ābandhanasamayo’’ti ñatvā ‘‘amhākaṃ samānajātike kule dārikaṃ pariyesathā’’ti kāraṇākāraṇakusale purise pesesi. Te sāvatthiyaṃ attano rucitaṃ dārikaṃ adisvā sāketaṃ agamaṃsu. Taṃdivasañca, visākhā, attano samānavayehi pañcahi kumārikāsatehi parivāritā nakkhattakīḷanatthāya ekaṃ mahāgāmaṃ agamāsi . Tepi purisā antonagare caritvā attano rucitaṃ dārikaṃ adisvā bahinagaradvāre aṭṭhaṃsu. Tasmiṃ samaye devo vassituṃ ārabhi. Atha tā visākhāya saddhiṃ nikkhantā dārikā temanabhayena vegena sālaṃ pavisiṃsu. Te purisā tāsampi antare yathārucitaṃ dārikaṃ na passiṃsu. Tāsaṃ pana sabbapacchato, visākhā, devaṃ vassantampi agaṇetvā aturitagamanena temayamānāva sālaṃ pāvisi. Te purisā taṃ disvā cintayiṃsu – ‘‘rūpavatī tāva kaññā etaparamā bhaveyya, rūpaṃ panetaṃ ekaccāya kāritapattaṃ viya hoti, kathaṃ samuṭṭhāpetvā kathentā jānissāma madhuravacanā vā no vā’’ti. Tato naṃ āhaṃsu – ‘‘ativiya pariṇatavayā itthī viya yāsi, ammā’’ti. Kiṃ disvā kathetha, tātāti? Aññā tayā saddhiṃ kīḷanakumāriyo temanabhayena vegena āgantvā sālaṃ paviṭṭhā, tvaṃ pana mahallikā viya padavāraṃ atikkamma nāgacchasi, sāṭakassa temanabhāvampi na gaṇesi. Sace taṃ hatthī vā asso vā anubandheyya, kiṃ evamevaṃ kareyyāsīti? Tātā, sāṭakā nāma na dullabhā, sulabhā mayhaṃ kule sāṭakā. Vayappattā mātugāmā pana paṇiyabhaṇḍasadisā, hatthe vā pāde vā bhagge aṅgavikalaṃ mātugāmaṃ jigucchantā niṭṭhubhitvā gacchanti, tasmā saṇikaṃ āgatāmhīti.
தே சிந்தயிங்ஸு – ‘‘இமாய ஸதி³ஸா இமஸ்மிங் ஜம்பு³தீ³பே இத்தீ² நாம நத்தி², யாதி³ஸா ரூபேன, கதா²யபி தாதி³ஸாவ. காரணாகாரணங் ஞத்வா கதே²தீ’’தி தஸ்ஸா உபரி மாலாகு³ளங் கி²பிங்ஸு. அத², விஸாகா², சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் புப்³பே³ அபரிக்³க³ஹிதா, இதா³னி பன பரிக்³க³ஹிதாம்ஹீ’’தி வினீதேனாகாரேன பூ⁴மியங் நிஸீதி³. அத² நங் தத்தே²வ ஸாணியா பரிக்கி²பிங்ஸு. ஸா படிச்ச²ன்னபா⁴வங் ஞத்வா தா³ஸிக³ணபரிவுதா கே³ஹங் அக³மாஸி. தேபி மிகா³ரஸெட்டி²னோ புரிஸா தாய ஸத்³தி⁴ங்யேவ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் அக³மங்ஸு. ‘‘கதரகா³மவாஸினோ , தாதா, தும்ஹே’’தி புச்சி²தா ‘‘ஸாவத்தி²னக³ரே மிகா³ரஸெட்டி²னோ புரிஸம்ஹா’’தி வத்வா ‘‘மயங் அம்ஹாகங் ஸெட்டி²னா தும்ஹாகங் கே³ஹே வயப்பத்தா தா³ரிகா அத்தீ²தி ஸுத்வா பேஸிதா’’தி. ஸாது⁴, தாதா, தும்ஹாகங் ஸெட்டி² கிஞ்சாபி போ⁴கே³ன அம்ஹேஹி அஸதி³ஸோ, ஜாதியா பன ஸதி³ஸோ. ஸப்³பா³காரஸம்பன்னோ நாம து³ல்லபோ⁴ க³ச்ச²த² தும்ஹே ஸெட்டி²ஸ்ஸ அம்ஹேஹி ஸம்படிச்சி²தபா⁴வங் ஆரோசேதா²தி.
Te cintayiṃsu – ‘‘imāya sadisā imasmiṃ jambudīpe itthī nāma natthi, yādisā rūpena, kathāyapi tādisāva. Kāraṇākāraṇaṃ ñatvā kathetī’’ti tassā upari mālāguḷaṃ khipiṃsu. Atha, visākhā, cintesi – ‘‘ahaṃ pubbe apariggahitā, idāni pana pariggahitāmhī’’ti vinītenākārena bhūmiyaṃ nisīdi. Atha naṃ tattheva sāṇiyā parikkhipiṃsu. Sā paṭicchannabhāvaṃ ñatvā dāsigaṇaparivutā gehaṃ agamāsi. Tepi migāraseṭṭhino purisā tāya saddhiṃyeva dhanañcayaseṭṭhissa santikaṃ agamaṃsu. ‘‘Kataragāmavāsino , tātā, tumhe’’ti pucchitā ‘‘sāvatthinagare migāraseṭṭhino purisamhā’’ti vatvā ‘‘mayaṃ amhākaṃ seṭṭhinā tumhākaṃ gehe vayappattā dārikā atthīti sutvā pesitā’’ti. Sādhu, tātā, tumhākaṃ seṭṭhi kiñcāpi bhogena amhehi asadiso, jātiyā pana sadiso. Sabbākārasampanno nāma dullabho gacchatha tumhe seṭṭhissa amhehi sampaṭicchitabhāvaṃ ārocethāti.
தே தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ஸாவத்தி²ங் க³ந்த்வா மிகா³ரஸெட்டி²ஸ்ஸ துட்டி²ங் வட்³டி⁴ங் ச பவேதெ³த்வா ‘‘லத்³தா⁴ நோ ஸாமி ஸாகேதே த⁴னஞ்சயஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே தா³ரிகா’’தி ஆஹங்ஸு. தங் ஸுத்வா மிகா³ரஸெட்டி² ‘‘மஹாகுலகே³ஹே கிர நோ தா³ரிகா லத்³தா⁴’’தி துட்ட²மானஸோ ஹுத்வா தாவதே³வ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸாஸனங் பஹிணி ‘‘இதா³னேவ தா³ரிகங் ஆனயிஸ்ஸாம, கத்தப்³ப³கிச்சங் கரொந்தூ’’தி. ஸோபிஸ்ஸ படிஸாஸனங் பேஸேஸி – ‘‘நயித³ங் அம்ஹாகங் பா⁴ரியங், ஸெட்டி² பன அத்தனோ கத்தப்³ப³கிச்சங் கரோதூ’’தி. ஸோ கோஸலரஞ்ஞோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஆரோசேஸி – ‘‘தே³வ, ஏகா மே மங்க³லகிரியா அத்தி², தா³ஸஸ்ஸ தே புண்ணவட்³ட⁴னஸ்ஸ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²னோ தீ⁴தரங் விஸாக²ங் நாம தா³ரிகங் ஆனெஸ்ஸாமி, ஸாகேதக³மனங் மே அனுஜானாதா²’’தி. ஸாது⁴, மஹாஸெட்டி², கிங் பன அம்ஹேஹிபி ஆக³ந்தப்³ப³ந்தி? தே³வ தும்ஹாதி³ஸானங் க³மனங் லத்³து⁴ங் ஸக்காதி? ராஜா மஹாகுலஸ்ஸ ஸங்க³ஹங் காதுகாமோ ‘‘ஹோது ஸெட்டி², ஆக³மிஸ்ஸாமீ’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா மிகா³ரஸெட்டி²னா ஸத்³தி⁴ங் ஸாகேதனக³ரங் அக³மாஸி. த⁴னஞ்சயஸெட்டி² ‘‘மிகா³ரஸெட்டி² கிர கோஸலராஜானங் க³ஹெத்வா ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா பச்சுக்³க³மனங் கத்வா ராஜானங் க³ஹெத்வா அத்தனோ நிவேஸனங் அக³மாஸி. தாவதே³வ ரஞ்ஞோ ச ராஜப³லஸ்ஸ ச மிகா³ரஸெட்டி²னோ ச வஸனட்டா²னங் சேவ மாலாக³ந்த⁴ப⁴த்தாதீ³னி ச ஸப்³பா³னி படியாதே³ஸி. ‘‘இத³ங் இமஸ்ஸ லத்³து⁴ங் வட்டதி, இத³ங் இமஸ்ஸா’’தி ஸப்³ப³ங் அத்தனாவ ஜானாதி. தே தே ஜனா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஸெட்டி² அம்ஹாகமேவ ஸக்காரங் கரோதீ’’தி.
Te tassa vacanaṃ sutvā sāvatthiṃ gantvā migāraseṭṭhissa tuṭṭhiṃ vaḍḍhiṃ ca pavedetvā ‘‘laddhā no sāmi sākete dhanañcayaseṭṭhissa gehe dārikā’’ti āhaṃsu. Taṃ sutvā migāraseṭṭhi ‘‘mahākulagehe kira no dārikā laddhā’’ti tuṭṭhamānaso hutvā tāvadeva dhanañcayaseṭṭhissa sāsanaṃ pahiṇi ‘‘idāneva dārikaṃ ānayissāma, kattabbakiccaṃ karontū’’ti. Sopissa paṭisāsanaṃ pesesi – ‘‘nayidaṃ amhākaṃ bhāriyaṃ, seṭṭhi pana attano kattabbakiccaṃ karotū’’ti. So kosalarañño santikaṃ gantvā ārocesi – ‘‘deva, ekā me maṅgalakiriyā atthi, dāsassa te puṇṇavaḍḍhanassa dhanañcayaseṭṭhino dhītaraṃ visākhaṃ nāma dārikaṃ ānessāmi, sāketagamanaṃ me anujānāthā’’ti. Sādhu, mahāseṭṭhi, kiṃ pana amhehipi āgantabbanti? Deva tumhādisānaṃ gamanaṃ laddhuṃ sakkāti? Rājā mahākulassa saṅgahaṃ kātukāmo ‘‘hotu seṭṭhi, āgamissāmī’’ti sampaṭicchitvā migāraseṭṭhinā saddhiṃ sāketanagaraṃ agamāsi. Dhanañcayaseṭṭhi ‘‘migāraseṭṭhi kira kosalarājānaṃ gahetvā āgato’’ti sutvā paccuggamanaṃ katvā rājānaṃ gahetvā attano nivesanaṃ agamāsi. Tāvadeva rañño ca rājabalassa ca migāraseṭṭhino ca vasanaṭṭhānaṃ ceva mālāgandhabhattādīni ca sabbāni paṭiyādesi. ‘‘Idaṃ imassa laddhuṃ vaṭṭati, idaṃ imassā’’ti sabbaṃ attanāva jānāti. Te te janā cintayiṃsu – ‘‘seṭṭhi amhākameva sakkāraṃ karotī’’ti.
அதே²கதி³வஸங் ராஜா த⁴னஞ்சயஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸாஸனங் பஹிணி ‘‘ந ஸக்கா ஸெட்டி²னா சிரகாலங் அம்ஹாகங் ப⁴ரணபோஸனங் காதுங், தா³ரிகாய க³மனகாலங் ஜானாதூ’’தி. ஸோபி ரஞ்ஞோ ஸாஸனங் பேஸேஸி – ‘‘இதா³னி வஸ்ஸகாலோ ஆக³தோ, ந ஸக்கா சதுமாஸங் விசரிதுங், தும்ஹாகங் ப³லகாயஸ்ஸ யங் யங் லத்³து⁴ங் வட்டதி, ஸப்³ப³ங் தங் மம பா⁴ரோ. கேவலங் தே³வோ மயா பேஸிதகாலே க³ச்ச²தூ’’தி. ததோ பட்டா²ய ஸாகேதனக³ரங் நிச்சனக்க²த்தகா³மோ விய அஹோஸி. ஏவங் தயோ மாஸா அதிக்கந்தா. த⁴னஞ்சயஸெட்டி²னோ பன தீ⁴தாய மஹாலதாபஸாத⁴னங் ந தாவ நிட்ட²ங் க³ச்ச²தி. அத²ஸ்ஸ கம்மந்தாதி⁴ட்டா²யகா ஆக³ந்த்வா ஆரோசயிங்ஸு – ‘‘ஸேஸங் அஸந்தங் நாம நத்தி², ப³லகாயஸ்ஸ பன ப⁴த்தபசனதா³ரூனி நப்பஹொந்தீ’’தி. ‘‘க³ச்ச²த², தாதா, ஹத்தி²ஸாலா அஸ்ஸஸாலா வியோஜெத்வா ப⁴த்தங் பசதா²’’தி. ஏவங் பசந்தானம்பி அட்³ட⁴மாஸோ அதிக்கந்தோ. ததோ புன ஆரோசயிங்ஸு – ‘‘தா³ரூனி ஸாமி நப்பஹொந்தீ’’தி. ‘‘தாதா, இமஸ்மிங் காலே தா³ரூனி லத்³து⁴ங் ந ஸக்கா, து³ஸ்ஸகொட்டா²கா³ரங் பன விவரித்வா தூ²லஸாடகே க³ஹெத்வா வட்டியோ கத்வா தேலசாடியங் தேமெத்வா ப⁴த்தங் பசதா²’’தி. இமினா நியாமேன பசந்தானங் சத்தாரோ மாஸா பூரயிங்ஸு.
Athekadivasaṃ rājā dhanañcayaseṭṭhissa sāsanaṃ pahiṇi ‘‘na sakkā seṭṭhinā cirakālaṃ amhākaṃ bharaṇaposanaṃ kātuṃ, dārikāya gamanakālaṃ jānātū’’ti. Sopi rañño sāsanaṃ pesesi – ‘‘idāni vassakālo āgato, na sakkā catumāsaṃ vicarituṃ, tumhākaṃ balakāyassa yaṃ yaṃ laddhuṃ vaṭṭati, sabbaṃ taṃ mama bhāro. Kevalaṃ devo mayā pesitakāle gacchatū’’ti. Tato paṭṭhāya sāketanagaraṃ niccanakkhattagāmo viya ahosi. Evaṃ tayo māsā atikkantā. Dhanañcayaseṭṭhino pana dhītāya mahālatāpasādhanaṃ na tāva niṭṭhaṃ gacchati. Athassa kammantādhiṭṭhāyakā āgantvā ārocayiṃsu – ‘‘sesaṃ asantaṃ nāma natthi, balakāyassa pana bhattapacanadārūni nappahontī’’ti. ‘‘Gacchatha, tātā, hatthisālā assasālā viyojetvā bhattaṃ pacathā’’ti. Evaṃ pacantānampi aḍḍhamāso atikkanto. Tato puna ārocayiṃsu – ‘‘dārūni sāmi nappahontī’’ti. ‘‘Tātā, imasmiṃ kāle dārūni laddhuṃ na sakkā, dussakoṭṭhāgāraṃ pana vivaritvā thūlasāṭake gahetvā vaṭṭiyo katvā telacāṭiyaṃ temetvā bhattaṃ pacathā’’ti. Iminā niyāmena pacantānaṃ cattāro māsā pūrayiṃsu.
ததோ த⁴னஞ்சயஸெட்டி² தீ⁴துயா மஹாலதாபஸாத⁴னஸ்ஸ நிட்டி²தபா⁴வங் ஞத்வா ‘‘ஸ்வே தா³ரிகங் பேஸெஸ்ஸாமீ’’தி தீ⁴தரங் ஸமீபே நிஸீதா³பெத்வா ‘‘அம்ம பதிகுலே வஸந்தியா நாம இமஞ்சிமஞ்ச ஆசாரங் ஸிக்கி²துங் வட்டதீ’’தி ஓவாத³ங் அதா³ஸி. அயங் மிகா³ரஸெட்டி² அனந்தரக³ப்³பே⁴ நிஸின்னோ த⁴னஞ்சயஸெட்டி²னோ ஓவாத³ங் அஸ்ஸோஸி. ஸோபி ஸெட்டி² தீ⁴தரங் ஏவங் ஓவதி³ –
Tato dhanañcayaseṭṭhi dhītuyā mahālatāpasādhanassa niṭṭhitabhāvaṃ ñatvā ‘‘sve dārikaṃ pesessāmī’’ti dhītaraṃ samīpe nisīdāpetvā ‘‘amma patikule vasantiyā nāma imañcimañca ācāraṃ sikkhituṃ vaṭṭatī’’ti ovādaṃ adāsi. Ayaṃ migāraseṭṭhi anantaragabbhe nisinno dhanañcayaseṭṭhino ovādaṃ assosi. Sopi seṭṭhi dhītaraṃ evaṃ ovadi –
‘‘அம்ம ஸஸுரகுலே வஸந்தியா நாம அந்தோஅக்³கி³ ப³ஹி ந நீஹரிதப்³போ³, ப³ஹிஅக்³கி³ அந்தோ ந பவேஸேதப்³போ³, த³த³ந்தஸ்ஸேவ தா³தப்³ப³ங், அத³த³ந்தஸ்ஸ ந தா³தப்³ப³ங், த³த³ந்தஸ்ஸபி அத³த³ந்தஸ்ஸபி தா³தப்³ப³ங், ஸுக²ங் நிஸீதி³தப்³ப³ங், ஸுக²ங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங், ஸுக²ங் நிபஜ்ஜிதப்³ப³ங், அக்³கி³ பரிசரிதப்³போ³, அந்தோதே³வதா நமஸ்ஸிதப்³பா³’’தி.
‘‘Amma sasurakule vasantiyā nāma antoaggi bahi na nīharitabbo, bahiaggi anto na pavesetabbo, dadantasseva dātabbaṃ, adadantassa na dātabbaṃ, dadantassapi adadantassapi dātabbaṃ, sukhaṃ nisīditabbaṃ, sukhaṃ paribhuñjitabbaṃ, sukhaṃ nipajjitabbaṃ, aggi paricaritabbo, antodevatā namassitabbā’’ti.
இமங் த³ஸவித⁴ங் ஓவாத³ங் த³த்வா புனதி³வஸே ஸப்³பா³ ஸேனியோ ஸன்னிபாதெத்வா ராஜஸேனாய மஜ்ஜே² அட்ட² குடும்பி³கே பாடிபோ⁴கே³ க³ஹெத்வா ‘‘ஸசே மே தீ⁴து க³தட்டா²னே தோ³ஸோ உப்பஜ்ஜதி, தும்ஹேஹி ஸோதே⁴தப்³போ³’’தி வத்வா நவகோடிஅக்³க⁴னகேன மஹாலதாபஸாத⁴னேன தீ⁴தரங் பஸாதெ⁴த்வா ந்ஹானசுண்ணமூலங் சதுபண்ணாஸஸகடஸதங் த⁴னங் த³த்வா தீ⁴தாய ஸத்³தி⁴ங் நிப³த்³த⁴ங் க³மனசாரினியோ பஞ்சஸதா தா³ஸியோ பஞ்ச ஆஜஞ்ஞரத²ஸதானி ஸப்³பூ³பகாரஞ்ச ஸதங் ஸதங் த³த்வா கோஸலராஜானஞ்ச மிகா³ரஸெட்டி²ஞ்ச, விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தீ⁴து க³மனவேலாயங் வஜாதி⁴ட்டா²யகே புரிஸே பக்கோஸாபெத்வா, ‘‘தாதா, மம தீ⁴தாய க³தட்டா²னே கீ²ரபானத்த²ங் தே⁴னூஹி, யானயோஜனத்த²ங் உஸபே⁴ஹி ச அத்தோ² ஹோதி, தஸ்மா மம தீ⁴து க³மனமக்³கே³ வஜத்³வாரங் விவரித்வா புது²லதோ அட்ட² உஸபா⁴னி கோ³க³ணேன பூரெத்வா திகா³வுதமத்த²கே அஸுகா நாம கந்த³ரா அத்தி², அக்³க³கோ³யூதே² தங் டா²னங் பத்தே பே⁴ரிஸஞ்ஞாய வஜத்³வாரங் பித³ஹெய்யாதா²’’தி. தே ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸெட்டி²ஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ததா² அகங்ஸு . வஜத்³வாரே விவடே உளாருளாராயேவ கா³வியோ நிக்க²மிங்ஸு. த்³வாரே பித³ஹிதே பன விஸாகா²ய புஞ்ஞப³லேன ப³லவகா³வோ ச த³ம்மகா³வோ ச ப³ஹி லங்கி⁴த்வா மக்³க³ங் படிபஜ்ஜிங்ஸு. அத², விஸாகா², ஸாவத்தி²னக³ரத்³வாரங் பத்தகாலே சிந்தேஸி – ‘‘படிச்ச²ன்னயானஸ்மிங் நு கோ² நிஸீதி³த்வா பவிஸாமி, உதா³ஹு ரதே² ட²த்வா’’தி. அத²ஸ்ஸா ஏதத³ஹோஸி – ‘‘படிச்ச²ன்னயானேன மே பவிஸந்தியா மஹாலதாபஸாத⁴னஸ்ஸ விஸேஸோ ந பஞ்ஞாயிஸ்ஸதீ’’தி. ஸா ஸகலனக³ரஸ்ஸ அத்தானங் த³ஸ்ஸெந்தீ ரதே² ட²த்வா நக³ரங் பாவிஸி. ஸாவத்தி²வாஸினோ விஸாகா²ய ஸம்பத்திங் தி³ஸ்வா ‘‘ஏஸா கிர, விஸாகா², நாம ஏவரூபா, அயஞ்ச ஸம்பத்தி ஏதிஸ்ஸாவ அனுச்ச²விகா’’தி ஆஹங்ஸு. இதி ஸா மஹாஸம்பத்தியா மிகா³ரஸெட்டி²னோ கே³ஹங் பாவிஸி. ஆக³ததி³வஸே சஸ்ஸா ஸகலனக³ரவாஸினோ ‘‘அம்ஹாகங், த⁴னஞ்சயஸெட்டி², அத்தனோ நக³ரங் ஸம்பத்தானங் மஹாஸக்காரங் அகாஸீ’’தி யதா²ப³லங் பண்ணாகாரங் பஹிணிங்ஸு. விஸாகா², பஹிதபஹிதங் பண்ணாகாரங் தஸ்மிங்யேவ நக³ரே அஞ்ஞமஞ்ஞேஸு குலேஸு ஸப்³ப³த்த²கமேவ தா³பேஸி. அத²ஸ்ஸா ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே ஏகிஸ்ஸா ஆஜஞ்ஞவளவாய க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸி. ஸா தா³ஸீஹி த³ண்ட³தீ³பிகா கா³ஹாபெத்வா தத்த² க³ந்த்வா வளவங் உண்ஹோத³கேன ந்ஹாபெத்வா தேலேன மக்கா²பெத்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னமேவ அக³மாஸி.
Imaṃ dasavidhaṃ ovādaṃ datvā punadivase sabbā seniyo sannipātetvā rājasenāya majjhe aṭṭha kuṭumbike pāṭibhoge gahetvā ‘‘sace me dhītu gataṭṭhāne doso uppajjati, tumhehi sodhetabbo’’ti vatvā navakoṭiagghanakena mahālatāpasādhanena dhītaraṃ pasādhetvā nhānacuṇṇamūlaṃ catupaṇṇāsasakaṭasataṃ dhanaṃ datvā dhītāya saddhiṃ nibaddhaṃ gamanacāriniyo pañcasatā dāsiyo pañca ājaññarathasatāni sabbūpakārañca sataṃ sataṃ datvā kosalarājānañca migāraseṭṭhiñca, vissajjetvā dhītu gamanavelāyaṃ vajādhiṭṭhāyake purise pakkosāpetvā, ‘‘tātā, mama dhītāya gataṭṭhāne khīrapānatthaṃ dhenūhi, yānayojanatthaṃ usabhehi ca attho hoti, tasmā mama dhītu gamanamagge vajadvāraṃ vivaritvā puthulato aṭṭha usabhāni gogaṇena pūretvā tigāvutamatthake asukā nāma kandarā atthi, aggagoyūthe taṃ ṭhānaṃ patte bherisaññāya vajadvāraṃ pidaheyyāthā’’ti. Te ‘‘sādhū’’ti seṭṭhissa vacanaṃ sampaṭicchitvā tathā akaṃsu . Vajadvāre vivaṭe uḷāruḷārāyeva gāviyo nikkhamiṃsu. Dvāre pidahite pana visākhāya puññabalena balavagāvo ca dammagāvo ca bahi laṅghitvā maggaṃ paṭipajjiṃsu. Atha, visākhā, sāvatthinagaradvāraṃ pattakāle cintesi – ‘‘paṭicchannayānasmiṃ nu kho nisīditvā pavisāmi, udāhu rathe ṭhatvā’’ti. Athassā etadahosi – ‘‘paṭicchannayānena me pavisantiyā mahālatāpasādhanassa viseso na paññāyissatī’’ti. Sā sakalanagarassa attānaṃ dassentī rathe ṭhatvā nagaraṃ pāvisi. Sāvatthivāsino visākhāya sampattiṃ disvā ‘‘esā kira, visākhā, nāma evarūpā, ayañca sampatti etissāva anucchavikā’’ti āhaṃsu. Iti sā mahāsampattiyā migāraseṭṭhino gehaṃ pāvisi. Āgatadivase cassā sakalanagaravāsino ‘‘amhākaṃ, dhanañcayaseṭṭhi, attano nagaraṃ sampattānaṃ mahāsakkāraṃ akāsī’’ti yathābalaṃ paṇṇākāraṃ pahiṇiṃsu. Visākhā, pahitapahitaṃ paṇṇākāraṃ tasmiṃyeva nagare aññamaññesu kulesu sabbatthakameva dāpesi. Athassā rattibhāgasamanantare ekissā ājaññavaḷavāya gabbhavuṭṭhānaṃ ahosi. Sā dāsīhi daṇḍadīpikā gāhāpetvā tattha gantvā vaḷavaṃ uṇhodakena nhāpetvā telena makkhāpetvā attano vasanaṭṭhānameva agamāsi.
மிகா³ரஸெட்டி²பி ஸத்தாஹங் புத்தஸ்ஸ ஆவாஹஸக்காரங் கரொந்தோ து⁴ரவிஹாரே வஸந்தம்பி ததா²க³தங் அமனஸிகத்வா ஸத்தமே தி³வஸே ஸகலனிவேஸனங் பூரெந்தோ நக்³க³ஸமணகே நிஸீதா³பெத்வா ‘‘ஆக³ச்ச²து மே தீ⁴தா, அரஹந்தே வந்த³தூ’’தி விஸாகா²ய ஸாஸனங் பஹிணி. ஸா ‘‘அரஹந்தா’’தி வசனங் ஸுத்வா ஸோதாபன்னா அரியஸாவிகா ஹட்ட²துட்டா² ஹுத்வா தேஸங் நிஸின்னட்டா²னங் க³ந்த்வா தே ஓலோகெத்வா ‘‘ந ஏவரூபா நாம அரஹந்தா ஹொந்தி, ஹிரொத்தப்பவிவஜ்ஜிதானங் நாம ஸந்திகங் கஸ்மா மங் ஸஸுரோ பக்கோஸாபேதீ’’தி ‘‘தீ⁴, தீ⁴’’தி க³ரஹித்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னமேவ க³தா. நக்³க³ஸமணா தங் தி³ஸ்வா ஸப்³பே³ ஏகப்பஹாரேனேவ ஸெட்டி²ங் க³ரஹிங்ஸு – ‘‘கிங் த்வங், க³ஹபதி, அஞ்ஞங் நாலத்த², ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஸாவிகங் மஹாகாளகண்ணிங் கஸ்மா இமங் கே³ஹங் பவேஸேஸி, வேகே³ன நங் இமஸ்மா கே³ஹா நீஹராஹீ’’தி. ததோ ஸெட்டி² ‘‘ந ஸக்கா மயா இமேஸங் வசனேன இமங் கே³ஹா நீஹரிதுங், மஹாகுலஸ்ஸ தீ⁴தா அய’’ந்தி சிந்தெத்வா – ‘‘ஆசரியா த³ஹரா நாம ஜானித்வா வா அஜானித்வா வா கரெய்யுங், தும்ஹே துண்ஹீ ஹோதா²’’தி நக்³கே³ உய்யோஜெத்வா மஹாபல்லங்கே நிஸீதா³பெத்வா ஸுவண்ணகடச்சு²ங் க³ஹெத்வா விஸாகா²ய பரிவிஸியமானோ ஸுவண்ணபாதியங் அப்போத³கமது⁴பாயாஸங் பரிபு⁴ஞ்ஜி.
Migāraseṭṭhipi sattāhaṃ puttassa āvāhasakkāraṃ karonto dhuravihāre vasantampi tathāgataṃ amanasikatvā sattame divase sakalanivesanaṃ pūrento naggasamaṇake nisīdāpetvā ‘‘āgacchatu me dhītā, arahante vandatū’’ti visākhāya sāsanaṃ pahiṇi. Sā ‘‘arahantā’’ti vacanaṃ sutvā sotāpannā ariyasāvikā haṭṭhatuṭṭhā hutvā tesaṃ nisinnaṭṭhānaṃ gantvā te oloketvā ‘‘na evarūpā nāma arahantā honti, hirottappavivajjitānaṃ nāma santikaṃ kasmā maṃ sasuro pakkosāpetī’’ti ‘‘dhī, dhī’’ti garahitvā attano vasanaṭṭhānameva gatā. Naggasamaṇā taṃ disvā sabbe ekappahāreneva seṭṭhiṃ garahiṃsu – ‘‘kiṃ tvaṃ, gahapati, aññaṃ nālattha, samaṇassa gotamassa sāvikaṃ mahākāḷakaṇṇiṃ kasmā imaṃ gehaṃ pavesesi, vegena naṃ imasmā gehā nīharāhī’’ti. Tato seṭṭhi ‘‘na sakkā mayā imesaṃ vacanena imaṃ gehā nīharituṃ, mahākulassa dhītā aya’’nti cintetvā – ‘‘ācariyā daharā nāma jānitvā vā ajānitvā vā kareyyuṃ, tumhe tuṇhī hothā’’ti nagge uyyojetvā mahāpallaṅke nisīdāpetvā suvaṇṇakaṭacchuṃ gahetvā visākhāya parivisiyamāno suvaṇṇapātiyaṃ appodakamadhupāyāsaṃ paribhuñji.
தஸ்மிங் ஸமயே ஏகோ பிண்ட³சாரிகோ தே²ரோ பிண்டா³ய சரந்தோ ஸெட்டி²ஸ்ஸ க⁴ரத்³வாரங் பாபுணி. விஸாகா², தங் தி³ஸ்வா ‘‘ஸஸுரஸ்ஸ ஆசிக்கி²துங் ந யுத்த’’ந்தி யதா² ஸோ தே²ரங் பஸ்ஸதி, ஏவங் அபக³ந்த்வா அட்டா²ஸி. ஸோ பன பா³லோ தே²ரங் தி³ஸ்வாபி அபஸ்ஸந்தோ விய ஹுத்வா அதோ⁴முகோ² பாயாஸமேவ பு⁴ஞ்ஜதி. விஸாகா², ‘‘தே²ரங் தி³ஸ்வாபி மே ஸஸுரோ ஸஞ்ஞங் ந கரோதீ’’தி ஞத்வா தே²ரங் உபஸங்கமித்வா ‘‘அதிச்ச²த², ப⁴ந்தே, மய்ஹங் ஸஸுரோ புராணங் கா²த³தீ’’தி ஆஹ. ஸோ நிக³ண்டே²ஹி தாவ கதி²தகாலே அதி⁴வாஸேஸி, ‘‘புராணங் கா²த³தீ’’தி வுத்தக்க²ணேயேவ பன ஹத்த²ங் அபனெத்வா ‘‘இமங் பாயாஸங் இதோ ஹரத², ஏதஞ்ச இமஸ்மா கே³ஹா நீஹரத². அயஞ்ஹி மங் ஏவரூபே மங்க³லகே³ஹே அஸுசிகா²த³கங் நாம கரோதீ’’தி ஆஹ. தஸ்மிங் கோ² பன நிவேஸனே ஸப்³பே³பி தா³ஸகம்மகரா விஸாகா²ய ஸந்தகாவ, கோ நங் ஹத்தே² வா பாதே³ வா க³ண்ஹிஸ்ஸதி, முகே²ன கதே²துங் ஸமத்தோ²பி நாம நத்தி². ததோ, விஸாகா², ஸஸுரஸ்ஸ கத²ங் ஸுத்வா ஆஹ – ‘‘தாத, ந எத்தகேன வசனேன மயங் நிக்க²மாம, நாஹங் தும்ஹேஹி உத³கதித்த²தோ கும்ப⁴தா³ஸிகா விய ஆனீதா. த⁴ரமானகமாதாபிதூனங் தீ⁴தரோ நாம ந எத்தகேனேவ நிக்க²மந்தி, ஏதேனேவ மே காரணேன பிதா இதா⁴க³மனதி³வஸே அட்ட² குடும்பி³கே பக்கோஸாபெத்வா ‘ஸசே மே தீ⁴தரங் உபாதா³ய தோ³ஸோ உப்பஜ்ஜதி, ஸோதெ⁴ய்யாதா²’தி வத்வா தேஸங் ஹத்தே² ட²பேஸி. தே பக்கோஸாபெத்வா மய்ஹங் தோ³ஸாதோ³ஸங் ஸோதா⁴பேதா²’’தி.
Tasmiṃ samaye eko piṇḍacāriko thero piṇḍāya caranto seṭṭhissa gharadvāraṃ pāpuṇi. Visākhā, taṃ disvā ‘‘sasurassa ācikkhituṃ na yutta’’nti yathā so theraṃ passati, evaṃ apagantvā aṭṭhāsi. So pana bālo theraṃ disvāpi apassanto viya hutvā adhomukho pāyāsameva bhuñjati. Visākhā, ‘‘theraṃ disvāpi me sasuro saññaṃ na karotī’’ti ñatvā theraṃ upasaṅkamitvā ‘‘aticchatha, bhante, mayhaṃ sasuro purāṇaṃ khādatī’’ti āha. So nigaṇṭhehi tāva kathitakāle adhivāsesi, ‘‘purāṇaṃ khādatī’’ti vuttakkhaṇeyeva pana hatthaṃ apanetvā ‘‘imaṃ pāyāsaṃ ito haratha, etañca imasmā gehā nīharatha. Ayañhi maṃ evarūpe maṅgalagehe asucikhādakaṃ nāma karotī’’ti āha. Tasmiṃ kho pana nivesane sabbepi dāsakammakarā visākhāya santakāva, ko naṃ hatthe vā pāde vā gaṇhissati, mukhena kathetuṃ samatthopi nāma natthi. Tato, visākhā, sasurassa kathaṃ sutvā āha – ‘‘tāta, na ettakena vacanena mayaṃ nikkhamāma, nāhaṃ tumhehi udakatitthato kumbhadāsikā viya ānītā. Dharamānakamātāpitūnaṃ dhītaro nāma na ettakeneva nikkhamanti, eteneva me kāraṇena pitā idhāgamanadivase aṭṭha kuṭumbike pakkosāpetvā ‘sace me dhītaraṃ upādāya doso uppajjati, sodheyyāthā’ti vatvā tesaṃ hatthe ṭhapesi. Te pakkosāpetvā mayhaṃ dosādosaṃ sodhāpethā’’ti.
ததோ ஸெட்டி² ‘‘கல்யாணங் ஏஸா கதே²தீ’’தி அட்ட² குடும்பி³கே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘அயங் தா³ரிகா ஸத்தமே தி³வஸே அபரிபுண்ணேயேவ மங்க³லகே³ஹே நிஸின்னங் மங் ‘அஸுசிகா²த³கோ’தி வத³தீ’’தி ஆஹ. ஏவங் கிர, அம்மாதி? ‘‘தாதா, மய்ஹங் ஸஸுரோ அஸுசிங் கா²தி³துகாமோ ப⁴விஸ்ஸதி, அஹங் பன ஏவங் கத்வா ந கதே²மி. ஏகஸ்மிங் பன பிண்ட³பாதிகத்தே²ரே க⁴ரத்³வாரே டி²தே அயங் அப்போத³கமது⁴பாயாஸங் பு⁴ஞ்ஜந்தோ ந தங் மனஸி கரோதி, அஹங் இமினா காரணேன ‘அதிச்ச²த², ப⁴ந்தே, மய்ஹங் ஸஸுரோ இமஸ்மிங் அத்தபா⁴வே புஞ்ஞங் ந கரோதி, புராணபுஞ்ஞங் கா²த³தீ’தி எத்தகங் கத²யிந்தி ஆஹ. அய்ய, இத⁴ தோ³ஸோ நத்தி², அம்ஹாகங் தீ⁴தா காரணங் கதே²தி, த்வங் கஸ்மா குஜ்ஜ²ஸீதி? அய்யா, ஏஸ தாவ தோ³ஸோ மா ஹோது, அயங் பன தா³ரிகா ஆக³ததி³வஸேயேவ மம புத்தே ஸஞ்ஞங் அகத்வா அத்தனோ இச்சி²தட்டா²னங் அக³மாஸீதி. ஏவங் கிர, அம்மாதி? தாதா, நாஹங் இச்சி²தட்டா²னங் க³ச்சா²மி, இமஸ்மிங் பன கே³ஹே ஆஜானீயவளவாய விஜாதாய ஸஞ்ஞம்பி அகத்வா நிஸீத³னங் நாம அயுத்தந்தி த³ண்ட³தீ³பிகா கா³ஹாபெத்வா தா³ஸீஹி பரிவுதா தத்த² க³ந்த்வா வளவாய விஜாதபரிஹாரங் காராபேஸிந்தி. அய்ய, அம்ஹாகங் தீ⁴தா தவ கே³ஹே தா³ஸீஹிபி அகத்தப்³ப³கம்மங் அகாஸி, த்வங் எத்த² கிங் தோ³ஸங் பஸ்ஸஸீதி?
Tato seṭṭhi ‘‘kalyāṇaṃ esā kathetī’’ti aṭṭha kuṭumbike pakkosāpetvā ‘‘ayaṃ dārikā sattame divase aparipuṇṇeyeva maṅgalagehe nisinnaṃ maṃ ‘asucikhādako’ti vadatī’’ti āha. Evaṃ kira, ammāti? ‘‘Tātā, mayhaṃ sasuro asuciṃ khāditukāmo bhavissati, ahaṃ pana evaṃ katvā na kathemi. Ekasmiṃ pana piṇḍapātikatthere gharadvāre ṭhite ayaṃ appodakamadhupāyāsaṃ bhuñjanto na taṃ manasi karoti, ahaṃ iminā kāraṇena ‘aticchatha, bhante, mayhaṃ sasuro imasmiṃ attabhāve puññaṃ na karoti, purāṇapuññaṃ khādatī’ti ettakaṃ kathayinti āha. Ayya, idha doso natthi, amhākaṃ dhītā kāraṇaṃ katheti, tvaṃ kasmā kujjhasīti? Ayyā, esa tāva doso mā hotu, ayaṃ pana dārikā āgatadivaseyeva mama putte saññaṃ akatvā attano icchitaṭṭhānaṃ agamāsīti. Evaṃ kira, ammāti? Tātā, nāhaṃ icchitaṭṭhānaṃ gacchāmi, imasmiṃ pana gehe ājānīyavaḷavāya vijātāya saññampi akatvā nisīdanaṃ nāma ayuttanti daṇḍadīpikā gāhāpetvā dāsīhi parivutā tattha gantvā vaḷavāya vijātaparihāraṃ kārāpesinti. Ayya, amhākaṃ dhītā tava gehe dāsīhipi akattabbakammaṃ akāsi, tvaṃ ettha kiṃ dosaṃ passasīti?
அய்யா, ஏஸ தாவ கு³ணோ ஹோது, இமிஸ்ஸா பன பிதா இதா⁴க³மனதி³வஸே ஓவாத³ங் தெ³ந்தோ ‘‘அந்தோஅக்³கி³ ப³ஹி ந நீஹரிதப்³போ³’’தி ஆஹ, கிங் பன ஸக்கா அம்ஹேஹி உப⁴தோ படிவிஸ்ஸககே³ஹானங் அக்³கி³ங் அத³த்வா வஸிதுந்தி? ஏவங் கிர, அம்மாதி? தாதா, ந மய்ஹங் பிதா ஏதங் அக்³கி³ங் உபாதா³ய கதே²ஸி, யா பன அந்தோனிவேஸனே ஸஸ்ஸுஆதீ³னங் ரஹஸ்ஸகதா² உப்பஜ்ஜதி, ஸா தா³ஸிதா³ஸானங் ந கதே²தப்³பா³. ஏவரூபா ஹி கதா² வட்³ட⁴மானா கலஹாய ஸங்வத்ததி, இத³ங் ஸந்தா⁴ய மய்ஹங் பிதா கதே²ஸி, தாதாதி.
Ayyā, esa tāva guṇo hotu, imissā pana pitā idhāgamanadivase ovādaṃ dento ‘‘antoaggi bahi na nīharitabbo’’ti āha, kiṃ pana sakkā amhehi ubhato paṭivissakagehānaṃ aggiṃ adatvā vasitunti? Evaṃ kira, ammāti? Tātā, na mayhaṃ pitā etaṃ aggiṃ upādāya kathesi, yā pana antonivesane sassuādīnaṃ rahassakathā uppajjati, sā dāsidāsānaṃ na kathetabbā. Evarūpā hi kathā vaḍḍhamānā kalahāya saṃvattati, idaṃ sandhāya mayhaṃ pitā kathesi, tātāti.
அய்யா, ஏதங் தாவ ஏவங் ஹோது, இமிஸ்ஸா பிதா ‘‘பா³ஹிரதோ அக்³கி³ ந அந்தோ பவேஸேதப்³போ³’’தி ஆஹ, கிங் ஸக்கா அம்ஹேஹி அந்தோஅக்³கி³ம்ஹி நிப்³பு³தே பா³ஹிரதோ அக்³கி³ங் அனாஹரிதுந்தி ? ஏவங் கிர, அம்மாதி? தாதா, மய்ஹங் பிதா ஏதங் அக்³கி³ங் ஸந்தா⁴ய ந கதே²ஸி, யங் பன தோ³ஸங் தா³ஸகம்மகாரேஹி கதி²தங் ஹோதி, தங் அந்தோமானுஸகானங் ந கதே²தப்³ப³ங்…பே॰….
Ayyā, etaṃ tāva evaṃ hotu, imissā pitā ‘‘bāhirato aggi na anto pavesetabbo’’ti āha, kiṃ sakkā amhehi antoaggimhi nibbute bāhirato aggiṃ anāharitunti ? Evaṃ kira, ammāti? Tātā, mayhaṃ pitā etaṃ aggiṃ sandhāya na kathesi, yaṃ pana dosaṃ dāsakammakārehi kathitaṃ hoti, taṃ antomānusakānaṃ na kathetabbaṃ…pe….
யம்பி தேன ‘‘யே த³த³ந்தி, தேஸங்யேவ தா³தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங், தங் ‘‘யாசிதகங் உபகரணங் க³ஹெத்வா யே படித³த³ந்தி, தேஸங்யேவ தா³தப்³ப³’’ந்தி ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Yampi tena ‘‘ye dadanti, tesaṃyeva dātabba’’nti vuttaṃ, taṃ ‘‘yācitakaṃ upakaraṇaṃ gahetvā ye paṭidadanti, tesaṃyeva dātabba’’nti sandhāya vuttaṃ.
‘‘யே ந த³த³ந்தீ’’தி இத³ம்பி யாசிதகங் உபகரணங் க³ஹெத்வா யே ந படித³த³ந்தி, தேஸங் ந தா³தப்³ப³ந்தி ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
‘‘Ye na dadantī’’ti idampi yācitakaṃ upakaraṇaṃ gahetvā ye na paṭidadanti, tesaṃ na dātabbanti sandhāya vuttaṃ.
‘‘த³த³ந்தஸ்ஸபி அத³த³ந்தஸ்ஸபி தா³தப்³ப³’’ந்தி , இத³ங் பன து³க்³க³தேஸு ஞாதிமித்தேஸு ஸம்பத்தேஸு படிதா³துங் ஸக்கொந்து வா மா வா, தா³துமேவ வட்டதீதி ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
‘‘Dadantassapi adadantassapi dātabba’’nti , idaṃ pana duggatesu ñātimittesu sampattesu paṭidātuṃ sakkontu vā mā vā, dātumeva vaṭṭatīti sandhāya vuttaṃ.
‘‘ஸுக²ங் நிஸீதி³தப்³ப³’’ந்தி இத³ம்பி ஸஸ்ஸுஸஸுரே தி³ஸ்வா உட்டா²தப்³ப³ட்டா²னே நிஸீதி³துங் ந வட்டதீதி ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
‘‘Sukhaṃ nisīditabba’’nti idampi sassusasure disvā uṭṭhātabbaṭṭhāne nisīdituṃ na vaṭṭatīti sandhāya vuttaṃ.
‘‘ஸுக²ங் பு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி இத³ங் பன ஸஸ்ஸுஸஸுரஸாமிகேஹி புரேதரங் அபு⁴ஞ்ஜித்வா தே பரிவிஸித்வா ஸப்³பே³ஹி லத்³தா⁴லத்³த⁴ங் ஞத்வா பச்சா² ஸயங் பு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
‘‘Sukhaṃ bhuñjitabba’’nti idaṃ pana sassusasurasāmikehi puretaraṃ abhuñjitvā te parivisitvā sabbehi laddhāladdhaṃ ñatvā pacchā sayaṃ bhuñjituṃ vaṭṭatīti sandhāya vuttaṃ.
‘‘ஸுக²ங் நிபஜ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி இத³ம்பி ஸஸ்ஸுஸஸுரஸாமிகேஹி புரேதரமேவ ஸயனங் ஆருய்ஹ ந நிபஜ்ஜிதப்³ப³ங், தேஸங் கத்தப்³ப³யுத்தகங் வத்தபடிவத்தங் கத்வா பச்சா² ஸயங் நிபஜ்ஜிதுங் யுத்தந்தி இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
‘‘Sukhaṃ nipajjitabba’’nti idampi sassusasurasāmikehi puretarameva sayanaṃ āruyha na nipajjitabbaṃ, tesaṃ kattabbayuttakaṃ vattapaṭivattaṃ katvā pacchā sayaṃ nipajjituṃ yuttanti idaṃ sandhāya vuttaṃ.
‘‘அக்³கி³ பரிசரிதப்³போ³’’தி இத³ங் பன ஸஸ்ஸும்பி ஸஸுரம்பி ஸாமிகம்பி அக்³கி³க்க²ந்த⁴ங் விய உரக³ராஜானங் விய ச கத்வா பஸ்ஸிதுங் வட்டதீதி இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி.
‘‘Aggi paricaritabbo’’ti idaṃ pana sassumpi sasurampi sāmikampi aggikkhandhaṃ viya uragarājānaṃ viya ca katvā passituṃ vaṭṭatīti idaṃ sandhāya vuttanti.
ஏதே தாவ எத்தகா கு³ணா ஹொந்து, இமிஸ்ஸா பன பிதா அந்தோதே³வதா நமஸ்ஸாபேதி, இமஸ்ஸ கோ அத்தோ²தி? ஏவங் கிர, அம்மாதி? ஆம, தாதா, ஏதம்பி ஹி மே பிதரா இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘ஆவேணிகக⁴ராவாஸங் வஸனகாலதோ பட்டா²ய அத்தனோ க⁴ரத்³வாரங் ஸம்பத்தபப்³ப³ஜிதங் தி³ஸ்வா யங் க⁴ரே கா²த³னீயங் போ⁴ஜனீயங் அத்தி², ததோ பப்³ப³ஜிதானங் த³த்வாவ கா²தி³துங் வட்டதீ’’தி. அத² நங் தே ஆஹங்ஸு – ‘‘துய்ஹங் பன மஹாஸெட்டி² பப்³ப³ஜிதே தி³ஸ்வா அதா³னமேவ ருச்சதி மஞ்ஞேதி. ஸோ அஞ்ஞங் படிவசனங் அபஸ்ஸந்தோ அதோ⁴முகோ² நிஸீதி³’’.
Ete tāva ettakā guṇā hontu, imissā pana pitā antodevatā namassāpeti, imassa ko atthoti? Evaṃ kira, ammāti? Āma, tātā, etampi hi me pitarā idaṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘āveṇikagharāvāsaṃ vasanakālato paṭṭhāya attano gharadvāraṃ sampattapabbajitaṃ disvā yaṃ ghare khādanīyaṃ bhojanīyaṃ atthi, tato pabbajitānaṃ datvāva khādituṃ vaṭṭatī’’ti. Atha naṃ te āhaṃsu – ‘‘tuyhaṃ pana mahāseṭṭhi pabbajite disvā adānameva ruccati maññeti. So aññaṃ paṭivacanaṃ apassanto adhomukho nisīdi’’.
அத² நங் குடும்பி³கா ‘‘கிங் ஸெட்டி² அஞ்ஞோபி அம்ஹாகங் தீ⁴து தோ³ஸோ அத்தீ²’’தி புச்சி²ங்ஸு. நத்தி² , அய்யாதி. கஸ்மா பன நங் நித்³தோ³ஸங் அகாரணா கே³ஹதோ நீஹராபேஸீதி? தஸ்மிங் க²ணே, விஸாகா², ஆஹ – ‘‘பட²மங் தாவ மய்ஹங் மம ஸஸுரஸ்ஸ வசனேன க³மனங் ந யுத்தங், மய்ஹங் பன ஆக³மனதி³வஸே மம தோ³ஸாதோ³ஸங் ஸோத⁴னத்தா²ய மம பிதா தும்ஹாகங் ஹத்தே² ட²பெத்வா அதா³ஸி, இதா³னி மய்ஹங் க³ந்துங் ஸுக²’’ந்தி தா³ஸிதா³ஸே ‘‘யானாதீ³னி ஸஜ்ஜானி கரோதா²’’தி ஆணாபேஸி. அத² நங் ஸெட்டி² தே குடும்பி³கே க³ஹெத்வா, ‘‘அம்ம, மயா அஜானித்வா கதி²தங், க²மாஹி மய்ஹ’’ந்தி ஆஹ. ‘‘தாதா, தும்ஹாகங் க²மிதப்³ப³ங் தாவ க²மாமி, அஹங் பன பு³த்³த⁴ஸாஸனே அவேச்சப்பஸன்னஸ்ஸ குலஸ்ஸ தீ⁴தா, ந மயங் வினா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன வத்தாம. ஸசே மம ருசியா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் படிஜக்³கி³துங் லபா⁴மி, வஸிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘அம்ம, த்வங் யதா²ருசியா தவ ஸமணே படிஜக்³கா³ஹீ’’தி.
Atha naṃ kuṭumbikā ‘‘kiṃ seṭṭhi aññopi amhākaṃ dhītu doso atthī’’ti pucchiṃsu. Natthi , ayyāti. Kasmā pana naṃ niddosaṃ akāraṇā gehato nīharāpesīti? Tasmiṃ khaṇe, visākhā, āha – ‘‘paṭhamaṃ tāva mayhaṃ mama sasurassa vacanena gamanaṃ na yuttaṃ, mayhaṃ pana āgamanadivase mama dosādosaṃ sodhanatthāya mama pitā tumhākaṃ hatthe ṭhapetvā adāsi, idāni mayhaṃ gantuṃ sukha’’nti dāsidāse ‘‘yānādīni sajjāni karothā’’ti āṇāpesi. Atha naṃ seṭṭhi te kuṭumbike gahetvā, ‘‘amma, mayā ajānitvā kathitaṃ, khamāhi mayha’’nti āha. ‘‘Tātā, tumhākaṃ khamitabbaṃ tāva khamāmi, ahaṃ pana buddhasāsane aveccappasannassa kulassa dhītā, na mayaṃ vinā bhikkhusaṅghena vattāma. Sace mama ruciyā bhikkhusaṅghaṃ paṭijaggituṃ labhāmi, vasissāmī’’ti. ‘‘Amma, tvaṃ yathāruciyā tava samaṇe paṭijaggāhī’’ti.
ததோ, விஸாகா², த³ஸப³லங் நிமந்தாபெத்வா புனதி³வஸே நிவேஸனங் பூரெந்தீ பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் நிஸீதா³பேஸி. நக்³க³பரிஸாபி ஸத்து² மிகா³ரஸெட்டி²னோ கே³ஹங் க³தபா⁴வங் ஸுத்வா தத்த² க³ந்த்வா கே³ஹங் பரிவாரெத்வா நிஸீதி³ங்ஸு. விஸாகா², த³க்கி²ணோத³கங் த³த்வா ‘‘ஸப்³போ³ ஸக்காரோ படியாதி³தோ, ஸஸுரோ மே ஆக³ந்த்வா த³ஸப³லங் பரிவிஸதூ’’தி ஸாஸனங் பேஸேஸி. ஸோ நிக³ண்டா²னங் வசனங் ஸுத்வா ‘‘மம தீ⁴தா ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் பரிவிஸதூ’’தி ஆஹ. விஸாகா², நானக்³க³ரஸேஹி த³ஸப³லங் பரிவிஸித்வா நிட்டி²தே ப⁴த்தகிச்சே புன ஸாஸனங் பஹிணி – ‘‘ஸஸுரோ மே ஆக³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸுணாதூ’’தி. அத² நங் ‘‘இதா³னி அக³மனங் நாம அதிவிய அகாரண’’ந்தி த⁴ம்மகத²ங் ஸோதுகம்யதாய க³ச்ச²ந்தங் நக்³க³ஸமணா ஆஹங்ஸு – ‘‘ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ப³ஹிஸாணியங் நிஸீதி³த்வா ஸுணாஹீ’’தி. புரேதரமேவ ச க³ந்த்வா ஸாணியா பரிக்கி²பிங்ஸு. மிகா³ரஸெட்டி² க³ந்த்வா ப³ஹிஸாணியங் நிஸீதி³. ததா²க³தோ ‘‘த்வங் ப³ஹிஸாணியங் வா நிஸீத³, பரகுட்டே வா பரஸேலே வா பரசக்கவாளே வா நிஸீத³. அஹங் பு³த்³தோ⁴ நாம ஸக்கோமி தங் மம ஸத்³த³ங் ஸாவேது’’ந்தி ஸுவண்ணவண்ணப²லங் அம்ப³ருக்க²ங் க²ந்தே⁴ க³ஹெத்வா சாலெந்தோ விய த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே ஸெட்டி² ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய ஸாணிங் உக்கி²பித்வா ஸத்து² பாதே³ பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஸத்து² ஸந்திகேயேவ ச ‘‘த்வங், அம்ம, அஜ்ஜ ஆதி³ங் கத்வா மம மாதா’’தி விஸாக²ங் அத்தனோ மாதுட்டா²னே ட²பேஸி. ததோ பட்டா²ய, விஸாகா² மிகா³ரமாதா, நாம ஜாதா.
Tato, visākhā, dasabalaṃ nimantāpetvā punadivase nivesanaṃ pūrentī buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nisīdāpesi. Naggaparisāpi satthu migāraseṭṭhino gehaṃ gatabhāvaṃ sutvā tattha gantvā gehaṃ parivāretvā nisīdiṃsu. Visākhā, dakkhiṇodakaṃ datvā ‘‘sabbo sakkāro paṭiyādito, sasuro me āgantvā dasabalaṃ parivisatū’’ti sāsanaṃ pesesi. So nigaṇṭhānaṃ vacanaṃ sutvā ‘‘mama dhītā sammāsambuddhaṃ parivisatū’’ti āha. Visākhā, nānaggarasehi dasabalaṃ parivisitvā niṭṭhite bhattakicce puna sāsanaṃ pahiṇi – ‘‘sasuro me āgantvā dasabalassa dhammakathaṃ suṇātū’’ti. Atha naṃ ‘‘idāni agamanaṃ nāma ativiya akāraṇa’’nti dhammakathaṃ sotukamyatāya gacchantaṃ naggasamaṇā āhaṃsu – ‘‘samaṇassa gotamassa dhammaṃ suṇanto bahisāṇiyaṃ nisīditvā suṇāhī’’ti. Puretarameva ca gantvā sāṇiyā parikkhipiṃsu. Migāraseṭṭhi gantvā bahisāṇiyaṃ nisīdi. Tathāgato ‘‘tvaṃ bahisāṇiyaṃ vā nisīda, parakuṭṭe vā parasele vā paracakkavāḷe vā nisīda. Ahaṃ buddho nāma sakkomi taṃ mama saddaṃ sāvetu’’nti suvaṇṇavaṇṇaphalaṃ ambarukkhaṃ khandhe gahetvā cālento viya dhammakathaṃ kathesi, desanāpariyosāne seṭṭhi sotāpattiphale patiṭṭhāya sāṇiṃ ukkhipitvā satthu pāde pañcapatiṭṭhitena vanditvā satthu santikeyeva ca ‘‘tvaṃ, amma, ajja ādiṃ katvā mama mātā’’ti visākhaṃ attano mātuṭṭhāne ṭhapesi. Tato paṭṭhāya, visākhā migāramātā, nāma jātā.
ஸா ஏகதி³வஸங் நக்க²த்தஸமயே வத்தந்தே ‘‘அந்தோனக³ரே கு³ணோ நத்தீ²’’தி தா³ஸீஹி பரிவுதா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸோதுங் க³ச்ச²ந்தீ ‘‘பு³த்³தா⁴னங் ஸந்திகங் உத்³த⁴தவேஸேன க³ந்துங் அயுத்த’’ந்தி மஹாலதாபஸாத⁴னங் ஓமுஞ்சித்வா தா³ஸியா ஹத்தே² த³த்வா ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³, ஸத்தா² த⁴ம்மகத²ங் கதே²ஸி. ஸா த⁴ம்மதே³ஸனாபரியோஸானே த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா நக³ராபி⁴முகா² பாயாஸி. ஸாபி தா³ஸீ அத்தனா க³ஹிதபஸாத⁴னஸ்ஸ ட²பிதட்டா²னங் அஸல்லக்கெ²த்வா க³ச்ச²ந்தீ பஸாத⁴னத்தா²ய படினிவத்தி. அத² நங், விஸாகா², ‘‘கஹங் பன தே தங் ட²பித’’ந்தி படிபுச்சி². க³ந்த⁴குடிபரிவேணே, அய்யேதி. ஹோது ஜே க³ந்த்வா ஆஹர, க³ந்த⁴குடிபரிவேணே ட²பிதகாலதோ பட்டா²ய ஆஹராபனங் நாம அம்ஹாகங் அயுத்தங். தஸ்மா தங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா த³ண்ட³கம்மங் கரிஸ்ஸாம. தத்த² பன ட²பிதே அய்யானங் பலிபோ³தோ⁴ ஹோதீதி.
Sā ekadivasaṃ nakkhattasamaye vattante ‘‘antonagare guṇo natthī’’ti dāsīhi parivutā satthu dhammakathaṃ sotuṃ gacchantī ‘‘buddhānaṃ santikaṃ uddhatavesena gantuṃ ayutta’’nti mahālatāpasādhanaṃ omuñcitvā dāsiyā hatthe datvā satthāraṃ upasaṅkamitvā abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi, satthā dhammakathaṃ kathesi. Sā dhammadesanāpariyosāne dasabalaṃ vanditvā nagarābhimukhā pāyāsi. Sāpi dāsī attanā gahitapasādhanassa ṭhapitaṭṭhānaṃ asallakkhetvā gacchantī pasādhanatthāya paṭinivatti. Atha naṃ, visākhā, ‘‘kahaṃ pana te taṃ ṭhapita’’nti paṭipucchi. Gandhakuṭipariveṇe, ayyeti. Hotu je gantvā āhara, gandhakuṭipariveṇe ṭhapitakālato paṭṭhāya āharāpanaṃ nāma amhākaṃ ayuttaṃ. Tasmā taṃ vissajjetvā daṇḍakammaṃ karissāma. Tattha pana ṭhapite ayyānaṃ palibodho hotīti.
புனதி³வஸே ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ விஸாகா²ய நிவேஸனத்³வாரங் ஸம்பாபுணி. நிவேஸனே ச நிப³த்³த⁴பஞ்ஞத்தானி ஆஸனானி . விஸாகா², ஸத்து² பத்தங் க³ண்ஹித்வா ஸத்தா²ரங் கே³ஹங் பவேஸெத்வா பஞ்ஞத்தாஸனேஸுயேவ நிஸீதா³பெத்வா கதப⁴த்தகிச்சே ஸத்த²ரி தங் பஸாத⁴னங் ஆஹரித்வா ஸத்து² பாத³மூலே நிக்கி²பித்வா ‘‘இத³ங், ப⁴ந்தே, தும்ஹாகங் த³ம்மீ’’தி ஆஹ. ஸத்தா² ‘‘அலங்காரோ நாம பப்³ப³ஜிதானங் ந வட்டதீ’’தி படிக்கி²பி. ஜானாமி, ப⁴ந்தே, அஹங் பன இமங் அக்³கா⁴பெத்வா த⁴னங் க³ஹெத்வா தும்ஹாகங் வஸனக³ந்த⁴குடிங் காரெஸ்ஸாமீதி. ததா³ ஸத்தா² அதி⁴வாஸேஸி. ஸாபி தங் அக்³கா⁴பெத்வா நவகோடித⁴னங் க³ஹெத்வா க³ப்³ப⁴ஸஹஸ்ஸபடிமண்டி³தே புப்³பா³ராமவிஹாரே ததா²க³தஸ்ஸ வஸனக³ந்த⁴குடிங் காரேஸி. விஸாகா²ய பன நிவேஸனங் புப்³ப³ண்ஹஸமயே காஸாவபஜ்ஜோதங் இஸிவாதபடிவாதமேவ ஹோதி அனாத²பிண்டி³கஸ்ஸ கே³ஹங் விய. தஸ்ஸாபி கே³ஹே ஸப்³ப³ப⁴த்தானி படியத்தானேவ அஹேஸுங். ஸா புப்³ப³ண்ஹஸமயே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆமிஸஸங்க³ஹங் கத்வா பச்சா²ப⁴த்தே பே⁴ஸஜ்ஜானி சேவ அட்ட²வித⁴பானானி ச க³ண்ஹாபெத்வா விஹாரங் க³ந்த்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ த³த்வா பச்சா² ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா ஆக³ச்ச²தி. ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ உபாஸிகாயோ படிபாடியா டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ விஸாக²ங் மிகா³ரமாதரங் தா³யிகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Punadivase satthā bhikkhusaṅghaparivāro visākhāya nivesanadvāraṃ sampāpuṇi. Nivesane ca nibaddhapaññattāni āsanāni . Visākhā, satthu pattaṃ gaṇhitvā satthāraṃ gehaṃ pavesetvā paññattāsanesuyeva nisīdāpetvā katabhattakicce satthari taṃ pasādhanaṃ āharitvā satthu pādamūle nikkhipitvā ‘‘idaṃ, bhante, tumhākaṃ dammī’’ti āha. Satthā ‘‘alaṅkāro nāma pabbajitānaṃ na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipi. Jānāmi, bhante, ahaṃ pana imaṃ agghāpetvā dhanaṃ gahetvā tumhākaṃ vasanagandhakuṭiṃ kāressāmīti. Tadā satthā adhivāsesi. Sāpi taṃ agghāpetvā navakoṭidhanaṃ gahetvā gabbhasahassapaṭimaṇḍite pubbārāmavihāre tathāgatassa vasanagandhakuṭiṃ kāresi. Visākhāya pana nivesanaṃ pubbaṇhasamaye kāsāvapajjotaṃ isivātapaṭivātameva hoti anāthapiṇḍikassa gehaṃ viya. Tassāpi gehe sabbabhattāni paṭiyattāneva ahesuṃ. Sā pubbaṇhasamaye bhikkhusaṅghassa āmisasaṅgahaṃ katvā pacchābhatte bhesajjāni ceva aṭṭhavidhapānāni ca gaṇhāpetvā vihāraṃ gantvā bhikkhusaṅghassa datvā pacchā satthu dhammadesanaṃ sutvā āgacchati. Satthā aparabhāge upāsikāyo paṭipāṭiyā ṭhānantaresu ṭhapento visākhaṃ migāramātaraṃ dāyikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
கு²ஜ்ஜுத்தரா-ஸாமாவதீவத்து²
Khujjuttarā-sāmāvatīvatthu
260-261. ததியசதுத்தே²ஸு ப³ஹுஸ்ஸுதானங் யதி³த³ங், கு²ஜ்ஜுத்தரா, மெத்தாவிஹாரீனங் யதி³த³ங், ஸாமாவதீதி ப³ஹுஸ்ஸுதானங் உபாஸிகானங் கு²ஜ்ஜுத்தரா, மெத்தாவிஹாரீனங் ஸாமாவதீ அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. தா கிர த்³வேபி பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹித்வா அபரபா⁴கே³ ‘‘ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸொஸ்ஸாமா’’தி விஹாரங் அக³மங்ஸு. தத்த², கு²ஜ்ஜுத்தரா, ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் ப³ஹுஸ்ஸுதானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸாமாவதீபி ஏகங் உபாஸிகங் மெத்தாவிஹாரீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. தாஸங் த்³வின்னம்பி யாவஜீவங் குஸலங் கத்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தீனங்யேவ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் அதிக்கந்தங்.
260-261. Tatiyacatutthesu bahussutānaṃ yadidaṃ, khujjuttarā, mettāvihārīnaṃ yadidaṃ, sāmāvatīti bahussutānaṃ upāsikānaṃ khujjuttarā, mettāvihārīnaṃ sāmāvatī aggāti dasseti. Tā kira dvepi padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe paṭisandhiṃ gaṇhitvā aparabhāge ‘‘satthu dhammakathaṃ sossāmā’’ti vihāraṃ agamaṃsu. Tattha, khujjuttarā, satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ bahussutānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sāmāvatīpi ekaṃ upāsikaṃ mettāvihārīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Tāsaṃ dvinnampi yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devaloke nibbattitvā devamanussesu saṃsarantīnaṃyeva kappasatasahassaṃ atikkantaṃ.
அத² அம்ஹாகங் ஸத்து² நிப்³ப³த்திதோ புரேதரமேவ அல்லகப்பரட்டே² அஹிவாதகரோகோ³ நாம உத³பாதி³. ஏகேகஸ்மிங் கே³ஹே ஏகப்பஹாரேனேவ த³ஸபி வீஸம்பி திங்ஸம்பி ஜனா மரந்தி, திரோரட்ட²ங் க³தா பன ஜீவிதங் லப⁴ந்தி. தங் ஞத்வா ஏகோ புரிஸோ அத்தனோ புத்ததா³ரங் ஆதா³ய ‘‘அஞ்ஞங் ரட்ட²ங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி ததோ நிக்க²மி. அத²ஸ்ஸ க⁴ரே க³ஹிதபாதெ²ய்யங் அந்தராமக்³கே³ கந்தாரே அனுத்திண்ணேயேவ பரிக்க²யங் அக³மாஸி. தேஸங் ஸரீரப³லங் பரிஹாயி, ஸகிங் மாதா புத்தங் உக்கி²பதி, ஸகிங் பிதா. அத²ஸ்ஸ பிதா சிந்தேஸி – ‘‘அம்ஹாகங் ஸரீரப³லங் பரிஹீனங், புத்தங் உக்கி²பித்வா க³ச்ச²ந்தா கந்தாரங் நித்த²ரிதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமா’’தி. ஸோ தஸ்ஸ மாதரங் அஜானாபெத்வாவ உத³ககிச்சேன ஓஹீனோ விய புத்தங் மக்³கே³ நிஸீதா³பெத்வா ஏககோவ மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ‘‘அத²ஸ்ஸ ப⁴ரியா ஆக³மனங் ஓலோகயமானா டி²தா ஹத்தே² புத்தங் அதி³ஸ்வா விரவமானா க³ந்த்வா கஹங் மே ஸாமி புத்தோ’’தி ஆஹ. கோ தே புத்தேன அத்தோ²? ஜீவமானா புத்தங் லபி⁴ஸ்ஸாமாதி. ஸா ‘‘அதிஸாஹஸிகோ வதாயங் புரிஸோ’’தி வத்வா ‘‘க³ச்ச² த்வங், நாஹங் தாதி³ஸேன ஸத்³தி⁴ங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘அனுபதா⁴ரெத்வா மே ப⁴த்³தே³ கதங், க²மேதங் மய்ஹ’’ந்தி வத்வா புத்தங் ஆதா³யாக³தோ.
Atha amhākaṃ satthu nibbattito puretarameva allakapparaṭṭhe ahivātakarogo nāma udapādi. Ekekasmiṃ gehe ekappahāreneva dasapi vīsampi tiṃsampi janā maranti, tiroraṭṭhaṃ gatā pana jīvitaṃ labhanti. Taṃ ñatvā eko puriso attano puttadāraṃ ādāya ‘‘aññaṃ raṭṭhaṃ gamissāmī’’ti tato nikkhami. Athassa ghare gahitapātheyyaṃ antarāmagge kantāre anuttiṇṇeyeva parikkhayaṃ agamāsi. Tesaṃ sarīrabalaṃ parihāyi, sakiṃ mātā puttaṃ ukkhipati, sakiṃ pitā. Athassa pitā cintesi – ‘‘amhākaṃ sarīrabalaṃ parihīnaṃ, puttaṃ ukkhipitvā gacchantā kantāraṃ nittharituṃ na sakkhissāmā’’ti. So tassa mātaraṃ ajānāpetvāva udakakiccena ohīno viya puttaṃ magge nisīdāpetvā ekakova maggaṃ paṭipajji. ‘‘Athassa bhariyā āgamanaṃ olokayamānā ṭhitā hatthe puttaṃ adisvā viravamānā gantvā kahaṃ me sāmi putto’’ti āha. Ko te puttena attho? Jīvamānā puttaṃ labhissāmāti. Sā ‘‘atisāhasiko vatāyaṃ puriso’’ti vatvā ‘‘gaccha tvaṃ, nāhaṃ tādisena saddhiṃ gamissāmī’’ti āha. So ‘‘anupadhāretvā me bhadde kataṃ, khametaṃ mayha’’nti vatvā puttaṃ ādāyāgato.
தே தங் கந்தாரங் ஸமதிக்கமித்வா ஸாயங் ஏகங் கோ³பாலககுலங் ஸம்பாபுணிங்ஸு. தங் தி³வஸஞ்ச கோ³பாலககுலவாஸினோ நிருத³கபாயாஸங் பசிங்ஸு. தே தே தி³ஸ்வா ‘‘இமே அதிவிய சா²தகா’’தி பாயாஸஸ்ஸ மஹாபா⁴ஜனங் பூரெத்வா உளுங்கபூரங் ஸப்பிங் ஆஸிஞ்சித்வா அத³ங்ஸு. தேஸு தங் பாயாஸங் பு⁴ஞ்ஜந்தேஸு ஸா இத்தீ² பமாணேனேவ பு⁴ஞ்ஜி, புரிஸோ பன பமாணாதிக்கந்தங் பு⁴ஞ்ஜித்வா ஜீராபேதுங் அஸக்கொந்தோ ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே காலமகாஸி. ஸோ காலங் கரொந்தோ தேஸு ஸாலயபா⁴வேன கோ³பாலகானங் கே³ஹே ஸுனகி²யா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஸுனகீ² நசிரஸ்ஸேவ விஜாதா. கோ³பாலகோ தங் குக்குரங் ஸஸ்ஸிரிகங் தி³ஸ்வா பிண்டே³ன பலோபெ⁴த்வா அத்தனி உப்பன்னஸினேஹங் க³ஹெத்வா ஸத்³தி⁴மேவ சரதி.
Te taṃ kantāraṃ samatikkamitvā sāyaṃ ekaṃ gopālakakulaṃ sampāpuṇiṃsu. Taṃ divasañca gopālakakulavāsino nirudakapāyāsaṃ paciṃsu. Te te disvā ‘‘ime ativiya chātakā’’ti pāyāsassa mahābhājanaṃ pūretvā uḷuṅkapūraṃ sappiṃ āsiñcitvā adaṃsu. Tesu taṃ pāyāsaṃ bhuñjantesu sā itthī pamāṇeneva bhuñji, puriso pana pamāṇātikkantaṃ bhuñjitvā jīrāpetuṃ asakkonto rattibhāgasamanantare kālamakāsi. So kālaṃ karonto tesu sālayabhāvena gopālakānaṃ gehe sunakhiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Sunakhī nacirasseva vijātā. Gopālako taṃ kukkuraṃ sassirikaṃ disvā piṇḍena palobhetvā attani uppannasinehaṃ gahetvā saddhimeva carati.
அதே²கதி³வஸங் ஏகோ பச்சேகபு³த்³தோ⁴ பி⁴க்கா²சாரவேலாய கோ³பாலகஸ்ஸ க⁴ரத்³வாரங் ஸம்பத்தோ. ஸோபி தங் தி³ஸ்வா பி⁴க்க²ங் த³த்வா அத்தானங் நிஸ்ஸாய வஸனத்தா²ய படிஞ்ஞங் க³ண்ஹி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ கோ³பாலககுலஸ்ஸ அவிதூ³ரே டா²னே ஏகஸ்மிங் வனஸண்டே³ வாஸங் உபக³தோ. கோ³பாலகோ தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ச்ச²ந்தோ தங் குக்குரங் க³ஹெத்வாவ க³ச்ச²தி, அந்தராமக்³கே³ ச வாளமிக³ட்டா²னே வாளமிகா³னங் பலாயனத்த²ங் ருக்கே² வா பாஸாணே வா பஹாரங் தே³தி, ஸோபி குக்குரோ தஸ்ஸ கரணவிதா⁴னங் வவத்த²பேதி. அதே²கதி³வஸங் ஸோ கோ³பாலகோ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸந்திகே நிஸீதி³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் ஸப்³ப³காலங் ஆக³மனங் நாம ந ஹோதி. அயங் பன குக்குரோ சே²கோ, இமஸ்ஸ ஆக³தஸஞ்ஞாய அம்ஹாகங் கே³ஹத்³வாரங் ஆக³ச்செ²ய்யாதா²’’தி ஆஹ. ஸோ ஏகதி³வஸங் ‘‘பச்சேகபு³த்³த⁴ங் க³ண்ஹித்வா ஏஹீ’’தி குக்குரங் பேஸேஸி. குக்குரோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா பி⁴க்கா²சாரவேலாய க³ந்த்வா பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பாத³மூலே உரேன நிபஜ்ஜி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ‘‘அயங் மம ஸந்திகங் ஆக³தோ’’தி ஞத்வா பத்தசீவரங் ஆதா³ய மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. ஸோ தஸ்ஸ வீமங்ஸனத்தா²ய உக்கமித்வா அஞ்ஞங் மக்³க³ங் க³ண்ஹி, குக்குரோ புரதோ ட²த்வா கோ³பாலகமக்³க³ங் படிபன்னகாலே அபஸக்கி. யஸ்மிங் ச யஸ்மிங் ச டா²னே வாளமிகா³னங் பலாயனத்த²ங் கோ³பாலகோ ருக்க²ங் வா பாஸாணங் வா பஹரி, தங் தங் டா²னங் பத்வா குக்குரோ மஹாவிரவங் விரவி. தஸ்ஸ ஸத்³தே³ன வாளமிகா³ பலாயந்தி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴பி ப⁴த்தகிச்சவேலாய மஹந்தங் ஸினித்³த⁴பிண்ட³ங் தஸ்ஸ தே³தி. ஸோபி பிண்ட³லாபே⁴ன பச்சேகபு³த்³தே⁴ உத்தரிதரங் ஸினேஹங் கரோதி.
Athekadivasaṃ eko paccekabuddho bhikkhācāravelāya gopālakassa gharadvāraṃ sampatto. Sopi taṃ disvā bhikkhaṃ datvā attānaṃ nissāya vasanatthāya paṭiññaṃ gaṇhi. Paccekabuddho gopālakakulassa avidūre ṭhāne ekasmiṃ vanasaṇḍe vāsaṃ upagato. Gopālako tassa santikaṃ gacchanto taṃ kukkuraṃ gahetvāva gacchati, antarāmagge ca vāḷamigaṭṭhāne vāḷamigānaṃ palāyanatthaṃ rukkhe vā pāsāṇe vā pahāraṃ deti, sopi kukkuro tassa karaṇavidhānaṃ vavatthapeti. Athekadivasaṃ so gopālako paccekabuddhassa santike nisīditvā, ‘‘bhante, amhākaṃ sabbakālaṃ āgamanaṃ nāma na hoti. Ayaṃ pana kukkuro cheko, imassa āgatasaññāya amhākaṃ gehadvāraṃ āgaccheyyāthā’’ti āha. So ekadivasaṃ ‘‘paccekabuddhaṃ gaṇhitvā ehī’’ti kukkuraṃ pesesi. Kukkuro tassa vacanaṃ sutvā bhikkhācāravelāya gantvā paccekabuddhassa pādamūle urena nipajji. Paccekabuddho ‘‘ayaṃ mama santikaṃ āgato’’ti ñatvā pattacīvaraṃ ādāya maggaṃ paṭipajji. So tassa vīmaṃsanatthāya ukkamitvā aññaṃ maggaṃ gaṇhi, kukkuro purato ṭhatvā gopālakamaggaṃ paṭipannakāle apasakki. Yasmiṃ ca yasmiṃ ca ṭhāne vāḷamigānaṃ palāyanatthaṃ gopālako rukkhaṃ vā pāsāṇaṃ vā pahari, taṃ taṃ ṭhānaṃ patvā kukkuro mahāviravaṃ viravi. Tassa saddena vāḷamigā palāyanti. Paccekabuddhopi bhattakiccavelāya mahantaṃ siniddhapiṇḍaṃ tassa deti. Sopi piṇḍalābhena paccekabuddhe uttaritaraṃ sinehaṃ karoti.
கோ³பாலகோ தேமாஸங் வுத்த²ஸ்ஸ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ திசீவரப்பஹோனகங் ஸாடகங் த³த்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, ஸசே வோ ருச்சதி, இதே⁴வ வஸத². நோ சே ருச்சதி, யதா²ஸுக²ங் க³ச்ச²தா²’’தி ஆஹ. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ க³மனாகாரங் த³ஸ்ஸேதி. ஸோ கோ³பாலகோ பச்சேகபு³த்³த⁴ங் அனுக³ந்த்வா நிவத்ததி. குக்குரோ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ அஞ்ஞத்த² க³மனபா⁴வங் ஞத்வா அதிஸினேஹேன உப்பன்னப³லவஸோகோ ஹத³யபா²லனங் பத்வா காலங் கத்வா தாவதிங்ஸபுரே நிப்³ப³த்தி. அத²ஸ்ஸ பச்சேகபு³த்³தே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் க³மனகாலே உச்சாஸத்³த³ங் கத்வா வாளமிகா³னங் பலாபிதபா⁴வேன தே³வதாஹி ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தஸ்ஸ ஸத்³தோ³ ஸகலதே³வபுரங் சா²தெ³த்வா அட்டா²ஸி. ஸோ தேனேவ நாமதெ⁴ய்யங் லபி⁴த்வா கோ⁴ஸகதே³வபுத்தோ நாம ஜாதோ. அத²ஸ்ஸ தஸ்மிங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தஸ்ஸ மனுஸ்ஸபதே² கோஸம்பி³னக³ரே உதே³னோ நாம ராஜா ரஜ்ஜங் படிபஜ்ஜி. தஸ்ஸ வத்து² மஜ்ஜி²மபண்ணாஸகே போ³தி⁴ராஜகுமாரஸுத்தவண்ணனாயங் (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.324 ஆத³யோ) வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Gopālako temāsaṃ vutthassa paccekabuddhassa ticīvarappahonakaṃ sāṭakaṃ datvā, ‘‘bhante, sace vo ruccati, idheva vasatha. No ce ruccati, yathāsukhaṃ gacchathā’’ti āha. Paccekabuddho gamanākāraṃ dasseti. So gopālako paccekabuddhaṃ anugantvā nivattati. Kukkuro paccekabuddhassa aññattha gamanabhāvaṃ ñatvā atisinehena uppannabalavasoko hadayaphālanaṃ patvā kālaṃ katvā tāvatiṃsapure nibbatti. Athassa paccekabuddhena saddhiṃ gamanakāle uccāsaddaṃ katvā vāḷamigānaṃ palāpitabhāvena devatāhi saddhiṃ kathentassa saddo sakaladevapuraṃ chādetvā aṭṭhāsi. So teneva nāmadheyyaṃ labhitvā ghosakadevaputto nāma jāto. Athassa tasmiṃ sampattiṃ anubhavantassa manussapathe kosambinagare udeno nāma rājā rajjaṃ paṭipajji. Tassa vatthu majjhimapaṇṇāsake bodhirājakumārasuttavaṇṇanāyaṃ (ma. ni. aṭṭha. 2.324 ādayo) vuttanayeneva veditabbaṃ.
தஸ்மிங் பன ரஜ்ஜங் காரயமானே கோ⁴ஸகதே³வபுத்தோ சவித்வா கோஸம்பி³யங் ஏகிஸ்ஸா ரூபூபஜீவினியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஸா த³ஸமாஸச்சயேன விஜாயித்வா புத்தபா⁴வங் ஞத்வா ஸங்காரகூடே ச²ட்³டா³பேஸி. தஸ்மிங் க²ணே கோஸம்பி³ஸெட்டி²னோ கம்மந்திகோ பாதோவ ஸெட்டி²க⁴ரங் க³ச்ச²ந்தோ ‘‘கிங் நு கோ² இமங் காகேஹி ஸம்பரிகிண்ண’’ந்தி க³ந்த்வா தா³ரகங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹாபுஞ்ஞவா ஏஸ தா³ரகோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஏகஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஹத்தே² கே³ஹங் பேஸெத்வா ஸெட்டி²க⁴ரங் அக³மாஸி. ஸெட்டி²பி ராஜூபட்டா²னவேலாய ராஜகுலங் க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ புரோஹிதங் தி³ஸ்வா ‘‘அஜ்ஜ கிங் நக்க²த்த’’ந்தி புச்சி². ஸோ தத்தே²வ டி²தோ க³ணெத்வா ‘‘அஸுகங் நாம நக்க²த்தங், அஜ்ஜ இமினா நக்க²த்தேன ஜாததா³ரகோ இமஸ்மிங் நக³ரே ஸெட்டி²ட்டா²னங் லபி⁴ஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. ஸோ தஸ்ஸ கத²ங் ஸுத்வா வேகே³ன க⁴ரங் பேஸேஸி – ‘‘இமஸ்ஸ புரோஹிதஸ்ஸ த்³வே கதா² நாம நத்தி², க⁴ரணீ ச மே க³ருக³ப்³பா⁴, ஜானாத² தாவ நங் விஜாதா வா நோ வா’’தி. தே க³ந்த்வா ஜானித்வா, ‘‘அய்ய, ந தாவ விஜாதா’’தி ஆஹங்ஸு. தேன ஹி க³ச்ச²த², இமஸ்மிங் நக³ரே அஜ்ஜ ஜாததா³ரகங் பரியேஸதா²தி. தே பரியேஸந்தா தஸ்ஸ ஸெட்டி²னோ கம்மந்திகஸ்ஸ கே³ஹே தங் தா³ரகங் தி³ஸ்வா ஸெட்டி²னோ ஆரோசயிங்ஸு. தேன ஹி க³ச்ச²த² ப⁴ணே, தங் கம்மந்திகங் பக்கோஸதா²தி. தே தங் பக்கோஸிங்ஸு. அத² நங் ஸெட்டி² ‘‘கே³ஹே கிர தே தா³ரகோ அத்தீ²’’தி புச்சி². ‘‘ஆம, அய்யா’’தி. ‘‘தங் தா³ரகங் அம்ஹாகங் தே³ஹீ’’தி. ‘‘ந தே³மி, அய்யா’’தி. ‘‘ஹந்த³ ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹித்வா தே³ஹீ’’தி. ஸோ ‘‘அயங் ஜீவெய்ய வா மரெய்ய வா, து³ஜ்ஜானமித³’’ந்தி ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹித்வா அதா³ஸி.
Tasmiṃ pana rajjaṃ kārayamāne ghosakadevaputto cavitvā kosambiyaṃ ekissā rūpūpajīviniyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Sā dasamāsaccayena vijāyitvā puttabhāvaṃ ñatvā saṅkārakūṭe chaḍḍāpesi. Tasmiṃ khaṇe kosambiseṭṭhino kammantiko pātova seṭṭhigharaṃ gacchanto ‘‘kiṃ nu kho imaṃ kākehi samparikiṇṇa’’nti gantvā dārakaṃ disvā ‘‘mahāpuññavā esa dārako bhavissatī’’ti ekassa purisassa hatthe gehaṃ pesetvā seṭṭhigharaṃ agamāsi. Seṭṭhipi rājūpaṭṭhānavelāya rājakulaṃ gacchanto antarāmagge purohitaṃ disvā ‘‘ajja kiṃ nakkhatta’’nti pucchi. So tattheva ṭhito gaṇetvā ‘‘asukaṃ nāma nakkhattaṃ, ajja iminā nakkhattena jātadārako imasmiṃ nagare seṭṭhiṭṭhānaṃ labhissatī’’ti āha. So tassa kathaṃ sutvā vegena gharaṃ pesesi – ‘‘imassa purohitassa dve kathā nāma natthi, gharaṇī ca me garugabbhā, jānātha tāva naṃ vijātā vā no vā’’ti. Te gantvā jānitvā, ‘‘ayya, na tāva vijātā’’ti āhaṃsu. Tena hi gacchatha, imasmiṃ nagare ajja jātadārakaṃ pariyesathāti. Te pariyesantā tassa seṭṭhino kammantikassa gehe taṃ dārakaṃ disvā seṭṭhino ārocayiṃsu. Tena hi gacchatha bhaṇe, taṃ kammantikaṃ pakkosathāti. Te taṃ pakkosiṃsu. Atha naṃ seṭṭhi ‘‘gehe kira te dārako atthī’’ti pucchi. ‘‘Āma, ayyā’’ti. ‘‘Taṃ dārakaṃ amhākaṃ dehī’’ti. ‘‘Na demi, ayyā’’ti. ‘‘Handa sahassaṃ gaṇhitvā dehī’’ti. So ‘‘ayaṃ jīveyya vā mareyya vā, dujjānamida’’nti sahassaṃ gaṇhitvā adāsi.
ததோ ஸெட்டி² சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே மே ப⁴ரியா தீ⁴தரங் விஜாயிஸ்ஸதி, இமமேவ புத்தங் கரிஸ்ஸாமி. ஸசே புத்தங் விஜாயிஸ்ஸதி, மாரெஸ்ஸாமீ’’தி. சிந்தெத்வா கே³ஹே போஸேஸி. அத²ஸ்ஸ ப⁴ரியா கதிபாஹச்சயேன புத்தங் விஜாயி. ததோ ஸெட்டி² ‘‘ஏவங் தங் கா³வோ மத்³தி³த்வா மாரெஸ்ஸந்தீ’’தி சிந்தெத்வா ‘‘இமங் தா³ரகங் வஜத்³வாரே நிபஜ்ஜாபேதா²’’தி ஆஹ. தங் தத்த² நிபஜ்ஜாபேஸுங். அத² நங் யூத²பதி உஸபோ⁴ பட²மங் நிக்க²மந்தோ தி³ஸ்வா ‘‘ஏவங் தங் அஞ்ஞே ந மத்³தி³ஸ்ஸந்தீ’’தி சதுன்னங் பாதா³னங் அந்தரே கத்வா அட்டா²ஸி. அத² நங் கோ³பாலகா தி³ஸ்வா ‘‘மஹாபுஞ்ஞோ ஏஸ தா³ரகோ ப⁴விஸ்ஸதி , யஸ்ஸ திரச்சா²னக³தாபி கு³ணங் ஜானந்தி, படிஜக்³கி³ஸ்ஸாம ந’’ந்தி அத்தனோ கே³ஹங் நயிங்ஸு.
Tato seṭṭhi cintesi – ‘‘sace me bhariyā dhītaraṃ vijāyissati, imameva puttaṃ karissāmi. Sace puttaṃ vijāyissati, māressāmī’’ti. Cintetvā gehe posesi. Athassa bhariyā katipāhaccayena puttaṃ vijāyi. Tato seṭṭhi ‘‘evaṃ taṃ gāvo madditvā māressantī’’ti cintetvā ‘‘imaṃ dārakaṃ vajadvāre nipajjāpethā’’ti āha. Taṃ tattha nipajjāpesuṃ. Atha naṃ yūthapati usabho paṭhamaṃ nikkhamanto disvā ‘‘evaṃ taṃ aññe na maddissantī’’ti catunnaṃ pādānaṃ antare katvā aṭṭhāsi. Atha naṃ gopālakā disvā ‘‘mahāpuñño esa dārako bhavissati , yassa tiracchānagatāpi guṇaṃ jānanti, paṭijaggissāma na’’nti attano gehaṃ nayiṃsu.
ஸோபி ஸெட்டி² தஸ்ஸ மதபா⁴வங் அனுவிஜ்ஜந்தோ ‘‘கோ³பாலகேஹி நீதோ’’தி ஸுத்வா புன ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஆணாபெத்வா ஆமகஸுஸானே ச²ட்³டா³பேஸி. தஸ்மிங் ச காலே ஸெட்டி²ஸ்ஸ க⁴ரே அஜபாலகோ ஸுஸானங் நிஸ்ஸாய அஜிகா சாரேதி. அதே²கா தே⁴னு அஜிகா தா³ரகஸ்ஸ புஞ்ஞேன மக்³கா³ ஓக்கம்ம க³ந்த்வா தா³ரகஸ்ஸ கீ²ரங் த³த்வா க³தா. ததோ நிவத்தமானாபி ததே²வ க³ந்த்வா கீ²ரமதா³ஸி. அஜபாலகோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் அஜிகா பாதோபி இமஸ்மா டா²னா ஓக்கமித்வா க³தா, கிங் நு கோ² ஏத’’ந்தி க³ந்த்வா ஓலோகெந்தோ தங் தா³ரகங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹாபுஞ்ஞோ ஏஸ தா³ரகோ, திரச்சா²னக³தாபிஸ்ஸ கு³ணங் ஜானந்தி, படிஜக்³கி³ஸ்ஸாமி ந’’ந்தி க³ஹெத்வா கே³ஹங் க³தோ.
Sopi seṭṭhi tassa matabhāvaṃ anuvijjanto ‘‘gopālakehi nīto’’ti sutvā puna sahassaṃ datvā āṇāpetvā āmakasusāne chaḍḍāpesi. Tasmiṃ ca kāle seṭṭhissa ghare ajapālako susānaṃ nissāya ajikā cāreti. Athekā dhenu ajikā dārakassa puññena maggā okkamma gantvā dārakassa khīraṃ datvā gatā. Tato nivattamānāpi tatheva gantvā khīramadāsi. Ajapālako cintesi – ‘‘ayaṃ ajikā pātopi imasmā ṭhānā okkamitvā gatā, kiṃ nu kho eta’’nti gantvā olokento taṃ dārakaṃ disvā ‘‘mahāpuñño esa dārako, tiracchānagatāpissa guṇaṃ jānanti, paṭijaggissāmi na’’nti gahetvā gehaṃ gato.
புனதி³வஸே ஸெட்டி² ‘‘மதோ நு கோ² தா³ரகோ, ந மதோ’’தி ஓலோகாபெந்தோ அஜபாலகேன க³ஹிதபா⁴வங் ஞத்வா ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஆணாபெத்வா ‘‘ஸ்வே இமங் நக³ரங் ஏகோ ஸத்த²வாஹபுத்தோ பவிஸிஸ்ஸதி, இமங் தா³ரகங் நெத்வா சக்கமக்³கே³ ட²பேத², ஏவங் தங் ஸகடசக்கங் சி²ந்த³ந்தங் க³மிஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. தங் தத்த² நிக்கி²த்தங் ஸத்த²வாஹபுத்தஸ்ஸ புரிமஸகடே கோ³ணா தி³ஸ்வா சத்தாரோ பாதே³ த²ம்பே⁴ விய ஓதாரெத்வா அட்ட²ங்ஸு. ஸத்த²வாஹோ ‘‘கிங் நு கோ² ஏத’’ந்தி தேஸங் டி²தகாரணங் ஓலோகெந்தோ தா³ரகங் தி³ஸ்வா ‘‘மஹாபுஞ்ஞோ தா³ரகோ, பதிஜக்³கி³துங் வட்டதீ’’தி க³ண்ஹித்வா அக³மாஸி.
Punadivase seṭṭhi ‘‘mato nu kho dārako, na mato’’ti olokāpento ajapālakena gahitabhāvaṃ ñatvā sahassaṃ datvā āṇāpetvā ‘‘sve imaṃ nagaraṃ eko satthavāhaputto pavisissati, imaṃ dārakaṃ netvā cakkamagge ṭhapetha, evaṃ taṃ sakaṭacakkaṃ chindantaṃ gamissatī’’ti āha. Taṃ tattha nikkhittaṃ satthavāhaputtassa purimasakaṭe goṇā disvā cattāro pāde thambhe viya otāretvā aṭṭhaṃsu. Satthavāho ‘‘kiṃ nu kho eta’’nti tesaṃ ṭhitakāraṇaṃ olokento dārakaṃ disvā ‘‘mahāpuñño dārako, patijaggituṃ vaṭṭatī’’ti gaṇhitvā agamāsi.
ஸெட்டி²பி தஸ்ஸ சக்கபதே² மதபா⁴வங் வா அமதபா⁴வங் வா ஓலோகாபெந்தோ ஸத்த²வாஹேன க³ஹிதபா⁴வங் ஞத்வா தஸ்ஸபி ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஆணாபெத்வா நக³ரதோ அவிதூ³ரே டா²னே பபாதே பாதாபேஸி. ஸோ தத்த² பபதந்தோ நளகாரானங் கம்மகரணட்டா²னே ஏகஸாலாய பதிதோ. ஸா தஸ்ஸ புஞ்ஞானுபா⁴வேன ஸதவிஹதகப்பாஸபிசுஸம்ப²ஸ்ஸஸதி³ஸா அஹோஸி. அத² நங் நளகாரஜெட்ட²கோ ‘‘புஞ்ஞவா ஏஸ தா³ரகோ, படிஜக்³கி³துங் வட்டதீ’’தி க³ண்ஹித்வா கே³ஹங் க³தோ. ஸெட்டி² தா³ரகஸ்ஸ பபாததோ பதிதட்டா²னே மதபா⁴வங் வா அமதபா⁴வங் வா பரியேஸாபெந்தோ நளகாரஜெட்ட²கேன க³ஹிதபா⁴வங் ஞத்வா தஸ்ஸபி ஸஹஸ்ஸங் த³த்வா ஆணாபேஸி.
Seṭṭhipi tassa cakkapathe matabhāvaṃ vā amatabhāvaṃ vā olokāpento satthavāhena gahitabhāvaṃ ñatvā tassapi sahassaṃ datvā āṇāpetvā nagarato avidūre ṭhāne papāte pātāpesi. So tattha papatanto naḷakārānaṃ kammakaraṇaṭṭhāne ekasālāya patito. Sā tassa puññānubhāvena satavihatakappāsapicusamphassasadisā ahosi. Atha naṃ naḷakārajeṭṭhako ‘‘puññavā esa dārako, paṭijaggituṃ vaṭṭatī’’ti gaṇhitvā gehaṃ gato. Seṭṭhi dārakassa papātato patitaṭṭhāne matabhāvaṃ vā amatabhāvaṃ vā pariyesāpento naḷakārajeṭṭhakena gahitabhāvaṃ ñatvā tassapi sahassaṃ datvā āṇāpesi.
அபரபா⁴கே³ ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸகபுத்தோபி ஸோபி உபோ⁴ வயப்பத்தா அஹேஸுங். ஸெட்டி² புன கோ⁴ஸகதா³ரகஸ்ஸ மாரணுபாயங் சிந்தெந்தோ அத்தனோ கும்ப⁴காரஸ்ஸ கே³ஹங் க³ந்த்வா ‘‘அம்போ⁴ மய்ஹங் கே³ஹே ஏவரூபோ ஏகோ அவஜாததா³ரகோ அத்தி², தங் தா³ரகங் யங்கிஞ்சி கத்வா மாரேதுங் வட்டதி ரஹஸ்ஸேனா’’தி ஆஹ. ஸோ உபோ⁴பி கண்ணே பித³ஹித்வா ‘‘ஏவரூபங் நாம பா⁴ரியங் கத²ங் கதே²துங் ந வட்டதீ’’தி ஆஹ. ததோ ஸெட்டி² ‘‘அயங் முதா⁴ ந கரிஸ்ஸதீ’’தி சிந்தெத்வா – ‘‘ஹந்த³, போ⁴, ஸஹஸ்ஸங் க³ண்ஹித்வா ஏதங் கம்மங் நிப்பா²தே³ஹீ’’தி ஆஹ. லஞ்ஜங் நாம அபி⁴ன்னங் பி⁴ந்த³தி, தஸ்மா ஸோ ஸஹஸ்ஸங் லபி⁴த்வா ஸம்படிச்சி²த்வா ‘‘அஹங், அய்ய, அஸுகதி³வஸே நாம ஆவாபங் ஆலிம்பெஸ்ஸாமி, ததா³ தங் தா³ரகங் அஸுகவேலாய நாம பேஸேஹீ’’தி ஆஹ. ஸெட்டி²பி கோ² தஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ததோ பட்டா²ய தி³வஸே க³ணெந்தோ கும்ப⁴காரேன வுத்ததி³வஸஸ்ஸ ஸம்பத்தபா⁴வங் ஞத்வா கோ⁴ஸககுமாரங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘அம்ஹாகங், தாத, அஸுகதி³வஸே நாம ப³ஹூஹி பா⁴ஜனேஹி அத்தோ², த்வங் அம்ஹாகங் கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘பிதரா கிர மே தும்ஹாகங் ஏகங் கதி²தங் அத்தி², தங் அஜ்ஜ நிப்பா²தே³ஹீ’தி வதே³ஹீ’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி தஸ்ஸ வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா நிக்க²மி.
Aparabhāge seṭṭhissa sakaputtopi sopi ubho vayappattā ahesuṃ. Seṭṭhi puna ghosakadārakassa māraṇupāyaṃ cintento attano kumbhakārassa gehaṃ gantvā ‘‘ambho mayhaṃ gehe evarūpo eko avajātadārako atthi, taṃ dārakaṃ yaṃkiñci katvā māretuṃ vaṭṭati rahassenā’’ti āha. So ubhopi kaṇṇe pidahitvā ‘‘evarūpaṃ nāma bhāriyaṃ kathaṃ kathetuṃ na vaṭṭatī’’ti āha. Tato seṭṭhi ‘‘ayaṃ mudhā na karissatī’’ti cintetvā – ‘‘handa, bho, sahassaṃ gaṇhitvā etaṃ kammaṃ nipphādehī’’ti āha. Lañjaṃ nāma abhinnaṃ bhindati, tasmā so sahassaṃ labhitvā sampaṭicchitvā ‘‘ahaṃ, ayya, asukadivase nāma āvāpaṃ ālimpessāmi, tadā taṃ dārakaṃ asukavelāya nāma pesehī’’ti āha. Seṭṭhipi kho tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā tato paṭṭhāya divase gaṇento kumbhakārena vuttadivasassa sampattabhāvaṃ ñatvā ghosakakumāraṃ pakkosāpetvā ‘‘amhākaṃ, tāta, asukadivase nāma bahūhi bhājanehi attho, tvaṃ amhākaṃ kumbhakārassa santikaṃ gantvā ‘pitarā kira me tumhākaṃ ekaṃ kathitaṃ atthi, taṃ ajja nipphādehī’ti vadehī’’ti āha. So ‘‘sādhū’’ti tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā nikkhami.
அத² நங் அந்தராமக்³கே³ ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸகபுத்தோ கு³ளகீளங் கீளந்தோ தி³ஸ்வா வேகே³ன க³ந்த்வா ‘‘அஹங் பா⁴திக தா³ரகேஹி ஸத்³தி⁴ங் கீளந்தோ எத்தகங் நாம ஜிதோ, தங் மே படிஜினித்வா தே³ஹீ’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘மய்ஹங் இதா³னி ஓகாஸோ நத்தி², பிதா மங் அச்சாயிககம்மேன கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் பஹிணீ’’தி ஆஹ. இதரோ ‘‘அஹங் பா⁴திக தத்த² க³மிஸ்ஸாமி, த்வங் இமேஹி ஸத்³தி⁴ங் கீளித்வா மய்ஹங் லக்க²ங் பச்சாஹரித்வா தே³ஹீ’’தி ஆஹ. ‘‘தேன ஹி க³ச்சா²’’தி அத்தனோ கதி²தஸாஸனங் தஸ்ஸ கதெ²த்வா தா³ரகேஹி ஸத்³தி⁴ங் கீளி. ஸோபி குமாரோ கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா தங் ஸாஸனங் ஆரோசேஸி. ஸோ ‘‘ஸாது⁴, தாத, நிப்பா²தெ³ஸ்ஸாமீ’’தி தங் குமாரங் க³ப்³ப⁴ங் பவேஸெத்வா திகி²ணாய வாஸியா க²ண்டா³க²ண்டி³கங் சி²ந்தி³த்வா சாடியங் பக்கி²பித்வா சாடிமுக²ங் பித³ஹித்வா பா⁴ஜனந்தரே ட²பெத்வா ஆவாபங் ஆலிம்பேஸி. கோ⁴ஸககுமாரோ ப³ஹூ ஜினித்வா கனிட்ட²ஸ்ஸ ஆக³மனங் ஓலோகெந்தோ நிஸீதி³. ஸோ தங் சிராயமானங் ஞத்வா ‘‘கிங் நு கோ² சிராயதீ’’தி கும்ப⁴காரகே³ஹஸபா⁴க³ங் க³ந்த்வா கத்த²சி அதி³ஸ்வா ‘‘கே³ஹங் க³தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி நிவத்தித்வா கே³ஹங் அக³மாஸி.
Atha naṃ antarāmagge seṭṭhissa sakaputto guḷakīḷaṃ kīḷanto disvā vegena gantvā ‘‘ahaṃ bhātika dārakehi saddhiṃ kīḷanto ettakaṃ nāma jito, taṃ me paṭijinitvā dehī’’ti āha. So ‘‘mayhaṃ idāni okāso natthi, pitā maṃ accāyikakammena kumbhakārassa santikaṃ pahiṇī’’ti āha. Itaro ‘‘ahaṃ bhātika tattha gamissāmi, tvaṃ imehi saddhiṃ kīḷitvā mayhaṃ lakkhaṃ paccāharitvā dehī’’ti āha. ‘‘Tena hi gacchā’’ti attano kathitasāsanaṃ tassa kathetvā dārakehi saddhiṃ kīḷi. Sopi kumāro kumbhakārassa santikaṃ gantvā taṃ sāsanaṃ ārocesi. So ‘‘sādhu, tāta, nipphādessāmī’’ti taṃ kumāraṃ gabbhaṃ pavesetvā tikhiṇāya vāsiyā khaṇḍākhaṇḍikaṃ chinditvā cāṭiyaṃ pakkhipitvā cāṭimukhaṃ pidahitvā bhājanantare ṭhapetvā āvāpaṃ ālimpesi. Ghosakakumāro bahū jinitvā kaniṭṭhassa āgamanaṃ olokento nisīdi. So taṃ cirāyamānaṃ ñatvā ‘‘kiṃ nu kho cirāyatī’’ti kumbhakāragehasabhāgaṃ gantvā katthaci adisvā ‘‘gehaṃ gato bhavissatī’’ti nivattitvā gehaṃ agamāsi.
ஸெட்டி² நங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் நு கோ² காரணங் ப⁴விஸ்ஸதி, மயா ஏஸ மாரணத்தா²ய கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் பஹிதோ, ஸோ தா³னி புன இதே⁴வாக³ச்ச²தீ’’தி ஆக³ச்ச²ந்தங்யேவ நங் ‘‘கிங், தாத, கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் ந க³தோஸீ’’தி ஆஹ. ‘‘ஆம, தாத, ந க³தொம்ஹீ’’தி. ‘‘கஸ்மா, தாதா’’தி? ஸோ அத்தனோ நிவத்தகாரணஞ்ச கனிட்ட²பா⁴திகஸ்ஸ தத்த² க³தகாரணஞ்ச ஆரோசேஸி. ஸெட்டி² தஸ்ஸ வசனஸ்ஸ ஸுதகாலதோ பட்டா²ய மஹாபத²வியா அஜ்ஜொ²த்த²டோ விய ஹுத்வா ‘‘கிங் நாமேதங் த்வங் வத³ஸீ’’தி விப்ப²ந்த³சித்தோ வேகே³ன கும்ப⁴காரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா அஞ்ஞேஸங் ஸந்திகே அகத²னீயபா⁴வேன ‘‘பெக்க², போ⁴, பெக்க², போ⁴’’தி ஆஹ. ‘‘கிங் பெக்கா²பேஸி த்வங்’’? நிட்டி²தங் ஏதங் கம்மந்தி. ஸோ ததோவ நிவத்தித்வா கே³ஹங் அக³மாஸி. ததோ பட்டா²ய சஸ்ஸ சேதஸிகரோகோ³ உப்பஜ்ஜி.
Seṭṭhi naṃ dūratova āgacchantaṃ disvā ‘‘kiṃ nu kho kāraṇaṃ bhavissati, mayā esa māraṇatthāya kumbhakārassa santikaṃ pahito, so dāni puna idhevāgacchatī’’ti āgacchantaṃyeva naṃ ‘‘kiṃ, tāta, kumbhakārassa santikaṃ na gatosī’’ti āha. ‘‘Āma, tāta, na gatomhī’’ti. ‘‘Kasmā, tātā’’ti? So attano nivattakāraṇañca kaniṭṭhabhātikassa tattha gatakāraṇañca ārocesi. Seṭṭhi tassa vacanassa sutakālato paṭṭhāya mahāpathaviyā ajjhotthaṭo viya hutvā ‘‘kiṃ nāmetaṃ tvaṃ vadasī’’ti vipphandacitto vegena kumbhakārassa santikaṃ gantvā aññesaṃ santike akathanīyabhāvena ‘‘pekkha, bho, pekkha, bho’’ti āha. ‘‘Kiṃ pekkhāpesi tvaṃ’’? Niṭṭhitaṃ etaṃ kammanti. So tatova nivattitvā gehaṃ agamāsi. Tato paṭṭhāya cassa cetasikarogo uppajji.
ஸோ தஸ்மிங் காலே தேன ஸத்³தி⁴ங் அபு⁴ஞ்ஜித்வா ஆஸங் பி⁴ந்தி³த்வா ‘‘யேன கேனசி உபாயேன மம புத்தஸ்ஸ ஸத்துனோ அந்தரமேவ பஸ்ஸிதுங் வட்டதீ’’தி ஏகங் பண்ணங் லிகி²த்வா கோ⁴ஸககுமாரங் பக்கோஸித்வா ‘‘த்வங் இமங் பண்ணங் ஆதா³ய அஸுககா³மே நாம அம்ஹாகங் கம்மந்திகோ அத்தி², தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா இமங் பண்ணங் த³த்வா ‘இமஸ்மிங் கிர பண்ணே ஸாஸனங் ஸீக⁴ங் கரோஹீ’தி வத³. அந்தராமக்³கே³ அம்ஹாகங் ஸஹாயகோ கா³மகஸெட்டி² நாம ஏகோ ஸெட்டி² அத்தி², தஸ்ஸ க⁴ரங் க³ந்த்வா ப⁴த்தங் பு⁴ஞ்ஜித்வா க³ச்செ²ய்யாஸீ’’தி ச முக²ஸாஸனங் அதா³ஸி. ஸோ ஸெட்டி²ங் வந்தி³த்வா பண்ணங் க³ஹெத்வா நிக்க²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ கா³மகஸெட்டி²ஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா தஸ்ஸ கே³ஹங் புச்சி²த்வா தங் ப³ஹித்³வாரகொட்ட²கே நிஸீதி³த்வா மஸ்ஸுபரிகம்மங் கரொந்தங் வந்தி³த்வா அட்டா²ஸி. ‘‘குதோ ஆக³ச்ச²ஸி, தாதா’’தி ச வுத்தே ‘‘கோஸம்பி³ஸெட்டி²னோ புத்தொம்ஹி, தாதா’’தி ஆஹ. ஸோ ‘‘அம்ஹாகங் ஸஹாயஸெட்டி²னோ புத்தோ’’தி ஹட்ட²துட்டோ² அஹோஸி.
So tasmiṃ kāle tena saddhiṃ abhuñjitvā āsaṃ bhinditvā ‘‘yena kenaci upāyena mama puttassa sattuno antarameva passituṃ vaṭṭatī’’ti ekaṃ paṇṇaṃ likhitvā ghosakakumāraṃ pakkositvā ‘‘tvaṃ imaṃ paṇṇaṃ ādāya asukagāme nāma amhākaṃ kammantiko atthi, tassa santikaṃ gantvā imaṃ paṇṇaṃ datvā ‘imasmiṃ kira paṇṇe sāsanaṃ sīghaṃ karohī’ti vada. Antarāmagge amhākaṃ sahāyako gāmakaseṭṭhi nāma eko seṭṭhi atthi, tassa gharaṃ gantvā bhattaṃ bhuñjitvā gaccheyyāsī’’ti ca mukhasāsanaṃ adāsi. So seṭṭhiṃ vanditvā paṇṇaṃ gahetvā nikkhanto antarāmagge gāmakaseṭṭhissa vasanaṭṭhānaṃ gantvā tassa gehaṃ pucchitvā taṃ bahidvārakoṭṭhake nisīditvā massuparikammaṃ karontaṃ vanditvā aṭṭhāsi. ‘‘Kuto āgacchasi, tātā’’ti ca vutte ‘‘kosambiseṭṭhino puttomhi, tātā’’ti āha. So ‘‘amhākaṃ sahāyaseṭṭhino putto’’ti haṭṭhatuṭṭho ahosi.
தஸ்மிங் ச க²ணே தஸ்ஸ ஸெட்டி²னோ தீ⁴தாய ஏகா தா³ஸீ ஸெட்டி²தீ⁴து புப்பா²னி ஆஹரிதுங் க³ச்ச²தி. அத² நங் ஸெட்டி² ஆஹ – ‘‘த்வங், அம்ம, ஏதங் கம்மங் ட²பெத்வா கோ⁴ஸககுமாரஸ்ஸ பாதே³ தோ⁴வித்வா ஸயனங் அத்த²ரித்வா தே³ஹீ’’தி. ஸா ததா² கத்வா ஆபணங் க³ந்த்வா ஸெட்டி²தீ⁴து புப்பா²னி ஆஹரி. ஸெட்டி²தீ⁴தா தங் தி³ஸ்வா ‘‘த்வங் அஜ்ஜ சிரங் ப³ஹி பபஞ்சேஸீ’’தி தஸ்ஸா குஜ்ஜி²த்வா ‘‘கிங் தே எத்தகங் காலங் எத்த² கத’’ந்தி ஆஹ. ‘‘மா கதே²ஸி, அய்யே, மயா ஏவரூபோ நதி³ட்ட²புப்³போ³, துய்ஹங் கிர பிது ஸஹாயகஸெட்டி²னோ புத்தோ ஏகோ, ந ஸக்கா தஸ்ஸ ரூபஸம்பத்திங் கதே²துங். ஸெட்டி² மங் புப்பா²னங் அத்தா²ய க³ச்ச²ந்திங் ‘தஸ்ஸ குமாரஸ்ஸ பாதே³ தோ⁴வித்வா ஸயனங் அத்த²ரித்வா தே³ஹீ’தி ஆஹ, தேனாஹங் ப³ஹி சிரங் பபஞ்சேஸி’’ந்தி. ஸாபி கோ² ஸெட்டி²தீ⁴தா தஸ்ஸ குமாரஸ்ஸ சதுத்தே² அத்தபா⁴வே க⁴ரஸாமினீ அஹோஸி, தஸ்மா தஸ்ஸா வசனஸ்ஸ ஸுதகாலதோ பட்டா²ய நேவ அத்தனோ டி²தபா⁴வங் , ந நிஸின்னபா⁴வங் அஞ்ஞாஸி. ஸா தமேவ தா³ஸிங் க³ஹெத்வா தஸ்ஸ நிபன்னட்டா²னங் க³ந்த்வா தங் நித்³தா³யமானங் ஓலோகெத்வா து³ஸ்ஸந்தே பண்ணங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் நு கோ² ஏதங் பண்ண’’ந்தி குமாரங் அனுட்டா²பெத்வாவ பண்ணங் க³ஹெத்வா வாசெத்வா ‘‘அயங் அத்தனோ மரணபண்ணங் ஸயமேவ க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²தீ’’தி தங் பண்ணங் பா²லெத்வா தஸ்மிங் அப்பபு³த்³தே⁴யேவ ‘‘மயா தவ ஸந்திகங் புத்தோ பேஸிதோ, ஸஹாயகஸ்ஸ மே கா³மகஸெட்டி²ஸ்ஸ வயப்பத்தா தா³ரிகா அத்தி², த்வங் ஸீக⁴ங் அம்ஹாகங் ஆணாபவத்திட்டா²னே உப்பாத³ங் த⁴னங் க³ண்ஹித்வா ஸப்³ப³ஸதேன மம புத்தஸ்ஸ கா³மகஸெட்டி²னோ தீ⁴தரங் க³ஹெத்வா மங்க³லங் கரோஹி. மங்க³லே ச நிட்டி²தே ‘இமினா மே விதா⁴னேன கத’ந்தி மய்ஹங் ஸாஸனங் பேஸேஹி. அஹங் தவ இத⁴ கத்தப்³ப³ங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி பண்ணங் லிகி²த்வா தமேவ லஞ்ச²னங் த³த்வா பட²மங் ப³த்³த⁴னியாமேனேவ து³ஸ்ஸந்தே ப³ந்தி⁴.
Tasmiṃ ca khaṇe tassa seṭṭhino dhītāya ekā dāsī seṭṭhidhītu pupphāni āharituṃ gacchati. Atha naṃ seṭṭhi āha – ‘‘tvaṃ, amma, etaṃ kammaṃ ṭhapetvā ghosakakumārassa pāde dhovitvā sayanaṃ attharitvā dehī’’ti. Sā tathā katvā āpaṇaṃ gantvā seṭṭhidhītu pupphāni āhari. Seṭṭhidhītā taṃ disvā ‘‘tvaṃ ajja ciraṃ bahi papañcesī’’ti tassā kujjhitvā ‘‘kiṃ te ettakaṃ kālaṃ ettha kata’’nti āha. ‘‘Mā kathesi, ayye, mayā evarūpo nadiṭṭhapubbo, tuyhaṃ kira pitu sahāyakaseṭṭhino putto eko, na sakkā tassa rūpasampattiṃ kathetuṃ. Seṭṭhi maṃ pupphānaṃ atthāya gacchantiṃ ‘tassa kumārassa pāde dhovitvā sayanaṃ attharitvā dehī’ti āha, tenāhaṃ bahi ciraṃ papañcesi’’nti. Sāpi kho seṭṭhidhītā tassa kumārassa catutthe attabhāve gharasāminī ahosi, tasmā tassā vacanassa sutakālato paṭṭhāya neva attano ṭhitabhāvaṃ , na nisinnabhāvaṃ aññāsi. Sā tameva dāsiṃ gahetvā tassa nipannaṭṭhānaṃ gantvā taṃ niddāyamānaṃ oloketvā dussante paṇṇaṃ disvā ‘‘kiṃ nu kho etaṃ paṇṇa’’nti kumāraṃ anuṭṭhāpetvāva paṇṇaṃ gahetvā vācetvā ‘‘ayaṃ attano maraṇapaṇṇaṃ sayameva gahetvā āgacchatī’’ti taṃ paṇṇaṃ phāletvā tasmiṃ appabuddheyeva ‘‘mayā tava santikaṃ putto pesito, sahāyakassa me gāmakaseṭṭhissa vayappattā dārikā atthi, tvaṃ sīghaṃ amhākaṃ āṇāpavattiṭṭhāne uppādaṃ dhanaṃ gaṇhitvā sabbasatena mama puttassa gāmakaseṭṭhino dhītaraṃ gahetvā maṅgalaṃ karohi. Maṅgale ca niṭṭhite ‘iminā me vidhānena kata’nti mayhaṃ sāsanaṃ pesehi. Ahaṃ tava idha kattabbaṃ jānissāmī’’ti paṇṇaṃ likhitvā tameva lañchanaṃ datvā paṭhamaṃ baddhaniyāmeneva dussante bandhi.
ஸோபி கோ² குமாரோ தங்தி³வஸங் தத்த² வஸித்வா புனதி³வஸே ஸெட்டி²ங் ஆபுச்சி²த்வா கம்மந்திகஸ்ஸ கா³மங் க³ந்த்வா பண்ணங் அதா³ஸி . கம்மந்திகோ பண்ணங் வாசெத்வா கா³மிகே ஸன்னிபாதெத்வா ‘‘தும்ஹேவ மங் ந க³ணேத², மம ஸாமீ அத்தனோ ஜெட்ட²புத்தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸதேன தா³ரிகங் ஆனேதுங் மய்ஹங் ஸந்திகங் பேஸேஸி, வேகே³ன இமஸ்மிங் டா²னே உப்பாத³ங் ஸம்பிண்டே³தா²’’தி ஸப்³ப³ங் மங்க³லஸக்காரங் ஸஜ்ஜெத்வா கா³மகஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸாஸனங் பேஸெத்வா ஸம்படிச்சா²பெத்வா ஸப்³ப³ஸதேன மங்க³லகிரியங் நிட்டா²பெத்வா கோஸம்பி³ஸெட்டி²ஸ்ஸ பண்ணங் பஹிணி ‘‘மயா தும்ஹேஹி பஹிதபண்ணே ஸாஸனங் ஸுத்வா இத³ஞ்சித³ஞ்ச கத’’ந்தி.
Sopi kho kumāro taṃdivasaṃ tattha vasitvā punadivase seṭṭhiṃ āpucchitvā kammantikassa gāmaṃ gantvā paṇṇaṃ adāsi . Kammantiko paṇṇaṃ vācetvā gāmike sannipātetvā ‘‘tumheva maṃ na gaṇetha, mama sāmī attano jeṭṭhaputtassa sabbasatena dārikaṃ ānetuṃ mayhaṃ santikaṃ pesesi, vegena imasmiṃ ṭhāne uppādaṃ sampiṇḍethā’’ti sabbaṃ maṅgalasakkāraṃ sajjetvā gāmakaseṭṭhissa sāsanaṃ pesetvā sampaṭicchāpetvā sabbasatena maṅgalakiriyaṃ niṭṭhāpetvā kosambiseṭṭhissa paṇṇaṃ pahiṇi ‘‘mayā tumhehi pahitapaṇṇe sāsanaṃ sutvā idañcidañca kata’’nti.
ஸெட்டி² தங் ஸாஸனங் ஸுத்வா அக்³கி³த³ட்³டோ⁴ விய ‘‘இதா³னி நட்டொ²ம்ஹீ’’தி சிந்தனவஸேன லோஹிதபக்க²ந்தி³கரோக³ங் பத்வா ‘‘யேன கேனசி தங் உபாயேன பக்கோஸித்வா மம ஸந்தகஸ்ஸ அஸ்ஸாமிகங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ‘‘மங்க³லஸ்ஸ நிட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய கஸ்மா மய்ஹங் புத்தோ ப³ஹி ஹோதி, ஸீக⁴ங் ஆக³ச்ச²தூ’’தி ஸாஸனங் பேஸேஸி. ஸாஸனங் ஸுத்வா குமாரே க³ந்துங் ஆரத்³தே⁴ ஸெட்டி²தீ⁴தா சிந்தேஸி – ‘‘அயங் பா³லோ மங் நிஸ்ஸாய இமங் ஸம்பத்திங் அலத்த²ந்தி ந ஜானாதி, யங்கிஞ்சி கத்வா இமஸ்ஸ க³மனபடிபா³ஹனுபாயோ காதுங் வட்டதீ’’தி. ததோ நங் ஆஹ – ‘‘குமார, மா அதிவேகே³ன க³ச்சா²ஹி, குலகா³மங் க³ச்ச²ந்தேன நாம அத்தனோ பரிவச்ச²ங் கத்வா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி.
Seṭṭhi taṃ sāsanaṃ sutvā aggidaḍḍho viya ‘‘idāni naṭṭhomhī’’ti cintanavasena lohitapakkhandikarogaṃ patvā ‘‘yena kenaci taṃ upāyena pakkositvā mama santakassa assāmikaṃ karissāmī’’ti ‘‘maṅgalassa niṭṭhitakālato paṭṭhāya kasmā mayhaṃ putto bahi hoti, sīghaṃ āgacchatū’’ti sāsanaṃ pesesi. Sāsanaṃ sutvā kumāre gantuṃ āraddhe seṭṭhidhītā cintesi – ‘‘ayaṃ bālo maṃ nissāya imaṃ sampattiṃ alatthanti na jānāti, yaṃkiñci katvā imassa gamanapaṭibāhanupāyo kātuṃ vaṭṭatī’’ti. Tato naṃ āha – ‘‘kumāra, mā ativegena gacchāhi, kulagāmaṃ gacchantena nāma attano parivacchaṃ katvā gantuṃ vaṭṭatī’’ti.
கோஸம்ப³கஸெட்டி²பி தஸ்ஸ சிராயனபா⁴வங் ஞத்வா புன ஸாஸனங் பஹிணி ‘‘கஸ்மா மே புத்தோ சிராயதி, அஹங் லோஹிதபக்க²ந்தி³கரோக³ங் பத்தோ, ஜீவந்தமேவ மங் ஆக³ந்த்வா த³ட்டு²ங் வட்டதீ’’தி. தஸ்மிங் காலே ஸெட்டி²தீ⁴தா தஸ்ஸ ஆரோசேஸி – ‘‘ந ஏஸோ தவ பிதா, த்வங் பன ‘பிதா’தி ஸஞ்ஞங் கரோஸி . ஏஸ தவ மாரணத்தா²ய கம்மந்திகஸ்ஸ பண்ணங் பஹிணி, அஹங் தங் பண்ணங் அபனெத்வா அஞ்ஞங் ஸாஸனங் லிகி²த்வா தவ ஏதங் ஸம்பத்திங் உப்பாத³யிங். ஏஸ தங் ‘அபுத்தங் கரிஸ்ஸாமீ’தி பக்கோஸதி, ஏதஸ்ஸ காலகிரியங் ஆக³மேஹீ’’தி. அத²ஸ்ஸ த⁴ரமானகஸ்ஸேவ காலகதபா⁴வங் ஸுத்வா கோஸம்பி³னக³ரங் அக³மாஸி. ஸெட்டி²தீ⁴தாபி தஸ்ஸ ப³ஹியேவ ஸஞ்ஞங் அதா³ஸி ‘‘த்வங் பவிஸந்தோ ஸகலகே³ஹே தவ ஆரக்க²ங் ட²பெந்தோவ பவிஸாஹீ’’தி. ஸயம்பி ஸெட்டி²புத்தேன ஸத்³தி⁴மேவ பவிஸித்வா உபோ⁴ ஹத்தே² உக்கி²பித்வா ரோத³ந்தீ விய ஹுத்வா அந்த⁴காரட்டா²னே நிபன்னகஸ்ஸ ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸீஸேனேவ ஹத³யங் பஹரி. ஸோ து³ப்³ப³லதாய தேனேவ பஹாரேன காலமகாஸி.
Kosambakaseṭṭhipi tassa cirāyanabhāvaṃ ñatvā puna sāsanaṃ pahiṇi ‘‘kasmā me putto cirāyati, ahaṃ lohitapakkhandikarogaṃ patto, jīvantameva maṃ āgantvā daṭṭhuṃ vaṭṭatī’’ti. Tasmiṃ kāle seṭṭhidhītā tassa ārocesi – ‘‘na eso tava pitā, tvaṃ pana ‘pitā’ti saññaṃ karosi . Esa tava māraṇatthāya kammantikassa paṇṇaṃ pahiṇi, ahaṃ taṃ paṇṇaṃ apanetvā aññaṃ sāsanaṃ likhitvā tava etaṃ sampattiṃ uppādayiṃ. Esa taṃ ‘aputtaṃ karissāmī’ti pakkosati, etassa kālakiriyaṃ āgamehī’’ti. Athassa dharamānakasseva kālakatabhāvaṃ sutvā kosambinagaraṃ agamāsi. Seṭṭhidhītāpi tassa bahiyeva saññaṃ adāsi ‘‘tvaṃ pavisanto sakalagehe tava ārakkhaṃ ṭhapentova pavisāhī’’ti. Sayampi seṭṭhiputtena saddhimeva pavisitvā ubho hatthe ukkhipitvā rodantī viya hutvā andhakāraṭṭhāne nipannakassa seṭṭhissa santikaṃ gantvā sīseneva hadayaṃ pahari. So dubbalatāya teneva pahārena kālamakāsi.
குமாரோபி பிது ஸரீரகிச்சங் கத்வா ‘‘தும்ஹே மஹாஸெட்டி²ஸ்ஸ மங் ஸகபுத்தோதி வத³தா²’’தி பாத³மூலிகானங் லஞ்ஜங் அதா³ஸி. ததோ ஸத்தமே தி³வஸே ராஜா ‘‘ஸெட்டி²ட்டா²னாரஹங் ஏகங் லத்³து⁴ங் வட்டதீ’’தி ‘‘ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸபுத்தகனிபுத்தகபா⁴வங் ஜானாதா²’’தி பேஸேஸி. ஸெட்டி²பாத³மூலிகா ரஞ்ஞோ ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸபுத்தபா⁴வங் கத²யிங்ஸு. ராஜா ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா தஸ்ஸ ஸெட்டி²ட்டா²னங் அதா³ஸி. ஸோ கோ⁴ஸகஸெட்டி² நாம ஜாதோ. அத² நங் ப⁴ரியா ஆஹ – ‘‘அய்யபுத்த, த்வம்பி அவஜாதோ, அஹம்பி து³க்³க³தகுலே நிப்³ப³த்தா. புப்³பே³ கதகுஸலவஸேன பன ஏவரூபங் ஸம்பத்திங் அலபி⁴ம்ஹ, அது⁴னாபி குஸலங் கரிஸ்ஸாமா’’தி. ஸோ ‘‘ஸாது⁴ ப⁴த்³தே³’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா தே³வஸிகங் ஸஹஸ்ஸங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தா³னங் பட்ட²பேஸி.
Kumāropi pitu sarīrakiccaṃ katvā ‘‘tumhe mahāseṭṭhissa maṃ sakaputtoti vadathā’’ti pādamūlikānaṃ lañjaṃ adāsi. Tato sattame divase rājā ‘‘seṭṭhiṭṭhānārahaṃ ekaṃ laddhuṃ vaṭṭatī’’ti ‘‘seṭṭhissa saputtakaniputtakabhāvaṃ jānāthā’’ti pesesi. Seṭṭhipādamūlikā rañño seṭṭhissa saputtabhāvaṃ kathayiṃsu. Rājā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā tassa seṭṭhiṭṭhānaṃ adāsi. So ghosakaseṭṭhi nāma jāto. Atha naṃ bhariyā āha – ‘‘ayyaputta, tvampi avajāto, ahampi duggatakule nibbattā. Pubbe katakusalavasena pana evarūpaṃ sampattiṃ alabhimha, adhunāpi kusalaṃ karissāmā’’ti. So ‘‘sādhu bhadde’’ti sampaṭicchitvā devasikaṃ sahassaṃ vissajjetvā dānaṃ paṭṭhapesi.
தஸ்மிங் ஸமயே தாஸங் த்³வின்னங் ஜனானங் கு²ஜ்ஜுத்தரா தே³வலோகதோ சவித்வா கோ⁴ஸகஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே தா⁴தியா குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. ஸா ஜாதகாலே கு²ஜ்ஜா அஹோஸீதி கு²ஜ்ஜுத்தராதேவஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. ஸாமாவதீபி தே³வலோகதோ சவித்வா ப⁴த்³த³வதியரட்டே² ப⁴த்³தி³யனக³ரே ப⁴த்³த³வதியஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, ஸாமாதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. அபரபா⁴கே³ தஸ்மிங் நக³ரே சா²தகப⁴யங் உப்பஜ்ஜி, மனுஸ்ஸா சா²தகப⁴யபீ⁴தா யேன வா தேன வா க³ச்ச²ந்தி. ததா³ அயங் ப⁴த்³த³வதியஸெட்டி² ப⁴ரியாய ஸத்³தி⁴ங் மந்தேஸி – ‘‘ப⁴த்³தே³ இமஸ்மிங் சா²தகப⁴யஸ்ஸ அந்தோ ந பஞ்ஞாயதி, கோஸம்பி³னக³ரே அம்ஹாகங் ஸஹாயகஸ்ஸ கோ⁴ஸகஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ச்சா²ம, ந ஸோ அம்ஹே தி³ஸ்வா பமஜ்ஜிஸ்ஸதீ’’தி. தஸ்ஸ கிர ஸோ ஸெட்டி² அதி³ட்ட²ஸஹாயகோ அஹோஸி, தஸ்மா ஏவமாஹ. ஸோ ஸேஸஜனங் நிவத்தாபெத்வா ப⁴ரியஞ்ச தீ⁴தரஞ்ச க³ண்ஹித்வா கோஸம்பி³னக³ரஸ்ஸ மக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. தே தயோபி அந்தராமக்³கே³ மஹாது³க்க²ங் அனுப⁴வந்தா அனுபுப்³பே³ன கோஸம்பி³ங் பத்வா ஏகாய ஸாலாய நிவாஸங் அகங்ஸு.
Tasmiṃ samaye tāsaṃ dvinnaṃ janānaṃ khujjuttarā devalokato cavitvā ghosakaseṭṭhissa gehe dhātiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. Sā jātakāle khujjā ahosīti khujjuttarātevassā nāmaṃ akaṃsu. Sāmāvatīpi devalokato cavitvā bhaddavatiyaraṭṭhe bhaddiyanagare bhaddavatiyaseṭṭhissa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi, sāmātissā nāmaṃ akaṃsu. Aparabhāge tasmiṃ nagare chātakabhayaṃ uppajji, manussā chātakabhayabhītā yena vā tena vā gacchanti. Tadā ayaṃ bhaddavatiyaseṭṭhi bhariyāya saddhiṃ mantesi – ‘‘bhadde imasmiṃ chātakabhayassa anto na paññāyati, kosambinagare amhākaṃ sahāyakassa ghosakaseṭṭhissa santikaṃ gacchāma, na so amhe disvā pamajjissatī’’ti. Tassa kira so seṭṭhi adiṭṭhasahāyako ahosi, tasmā evamāha. So sesajanaṃ nivattāpetvā bhariyañca dhītarañca gaṇhitvā kosambinagarassa maggaṃ paṭipajji. Te tayopi antarāmagge mahādukkhaṃ anubhavantā anupubbena kosambiṃ patvā ekāya sālāya nivāsaṃ akaṃsu.
கோ⁴ஸகஸெட்டி²பி கோ² அத்தனோ க⁴ரத்³வாரே கபணத்³தி⁴கவனிப்³ப³கயாசகானங் மஹாதா³னங் தா³பேஸி. அதா²யங் ப⁴த்³த³வதியஸெட்டி² சிந்தேஸி – ‘‘ந ஸக்கா அம்ஹேஹி இமினாவ கபணவேஸேன ஸஹாயகஸ்ஸ அத்தானங் த³ஸ்ஸேதுங், ஸரீரே பாகதிகே ஜாதே ஸுனிவத்தா² ஸுபாருதா ஸெட்டி²ங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி. தே உபோ⁴பி தீ⁴தரங் கோ⁴ஸகஸெட்டி²ஸ்ஸ தா³னக்³க³ங் பஹிணிங்ஸு. ஸா அத்தனோ ப⁴த்தங் ஆஹரணத்தா²ய பா⁴ஜனங் க³ஹெத்வா தா³னக்³க³ங் க³ந்த்வா ஏகஸ்மிங் ஓகாஸே லஜ்ஜமானரூபா அட்டா²ஸி. தங் தி³ஸ்வா தா³னகம்மிகோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸேஸஜனா ஸம்முக²ஸம்முக²ட்டா²னே கேவட்டா மச்ச²விலோபே விய மஹாஸத்³த³ங் கத்வா க³ண்ஹித்வா க³ச்ச²ந்தி, அயங் பன தா³ரிகா குலதீ⁴தா ப⁴விஸ்ஸதி, உபதி⁴ஸம்பதா³பிஸ்ஸா அத்தீ²’’தி.
Ghosakaseṭṭhipi kho attano gharadvāre kapaṇaddhikavanibbakayācakānaṃ mahādānaṃ dāpesi. Athāyaṃ bhaddavatiyaseṭṭhi cintesi – ‘‘na sakkā amhehi imināva kapaṇavesena sahāyakassa attānaṃ dassetuṃ, sarīre pākatike jāte sunivatthā supārutā seṭṭhiṃ passissāmā’’ti. Te ubhopi dhītaraṃ ghosakaseṭṭhissa dānaggaṃ pahiṇiṃsu. Sā attano bhattaṃ āharaṇatthāya bhājanaṃ gahetvā dānaggaṃ gantvā ekasmiṃ okāse lajjamānarūpā aṭṭhāsi. Taṃ disvā dānakammiko cintesi – ‘‘sesajanā sammukhasammukhaṭṭhāne kevaṭṭā macchavilope viya mahāsaddaṃ katvā gaṇhitvā gacchanti, ayaṃ pana dārikā kuladhītā bhavissati, upadhisampadāpissā atthī’’ti.
ததோ நங் ஆஹ – ‘‘த்வங், அம்ம, கஸ்மா ஸேஸஜனோ விய க³ண்ஹித்வா ந க³ச்ச²ஸீ’’தி? தாத, ஏவரூபங் ஸம்பா³த⁴ட்டா²னங் கிந்தி கத்வா பவிஸாமீதி. அம்ம, கதி பன ஜனா தும்ஹேதி? தயோ ஜனா, தாதாதி. ஸோ தயோ ப⁴த்தபிண்டே³ அதா³ஸி. ஸா தங் ப⁴த்தங் மாதாபிதூனங் அதா³ஸி, பிதா தீ³க⁴ரத்தங் சா²தகத்தா அதிரேகங் பு⁴ஞ்ஜித்வா காலமகாஸி. ஸா புனதி³வஸே க³ந்த்வா த்³வேயேவ ப⁴த்தபிண்டே³ க³ண்ஹி. தங்தி³வஸங் ஸெட்டி²ப⁴ரியா ப⁴த்தேன ச கிலந்ததாய ஸெட்டி²னோ ச மரணஸோகேன ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே காலமகாஸி. ஸா புனதி³வஸே ஸெட்டி²தீ⁴தா ஏகமேவ ப⁴த்தபிண்ட³ங் க³ண்ஹி. தா³னகம்மிகோ தஸ்ஸா கிரியங் உபதா⁴ரெத்வா, ‘‘அம்ம, தயா பட²மதி³வஸே தயோ பிண்டா³ க³ஹிதா, புனதி³வஸே த்³வே, அஜ்ஜ ஏகமேவ க³ண்ஹஸி. கிங் நு கோ² காரண’’ந்தி புச்சி². ஸா தங் காரணங் கதே²ஸி. கதரகா³மவாஸினோ பன, அம்ம, தும்ஹேதி. ஸா தம்பி காரணங் நிப்பதே³ஸதோ கதே²ஸி. ‘‘அம்ம, ஏவங் ஸந்தே த்வங் அம்ஹாகங் ஸெட்டி²தீ⁴தா நாம அஹோஸி, மய்ஹஞ்ச அஞ்ஞா தா³ரிகா நத்தி², த்வங் இதோ பட்டா²ய மம தீ⁴தா, அம்மா’’தி தங் தீ⁴தரங் கத்வா க³ண்ஹி.
Tato naṃ āha – ‘‘tvaṃ, amma, kasmā sesajano viya gaṇhitvā na gacchasī’’ti? Tāta, evarūpaṃ sambādhaṭṭhānaṃ kinti katvā pavisāmīti. Amma, kati pana janā tumheti? Tayo janā, tātāti. So tayo bhattapiṇḍe adāsi. Sā taṃ bhattaṃ mātāpitūnaṃ adāsi, pitā dīgharattaṃ chātakattā atirekaṃ bhuñjitvā kālamakāsi. Sā punadivase gantvā dveyeva bhattapiṇḍe gaṇhi. Taṃdivasaṃ seṭṭhibhariyā bhattena ca kilantatāya seṭṭhino ca maraṇasokena rattibhāgasamanantare kālamakāsi. Sā punadivase seṭṭhidhītā ekameva bhattapiṇḍaṃ gaṇhi. Dānakammiko tassā kiriyaṃ upadhāretvā, ‘‘amma, tayā paṭhamadivase tayo piṇḍā gahitā, punadivase dve, ajja ekameva gaṇhasi. Kiṃ nu kho kāraṇa’’nti pucchi. Sā taṃ kāraṇaṃ kathesi. Kataragāmavāsino pana, amma, tumheti. Sā tampi kāraṇaṃ nippadesato kathesi. ‘‘Amma, evaṃ sante tvaṃ amhākaṃ seṭṭhidhītā nāma ahosi, mayhañca aññā dārikā natthi, tvaṃ ito paṭṭhāya mama dhītā, ammā’’ti taṃ dhītaraṃ katvā gaṇhi.
ஸா உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய தா³னக்³கே³ மஹாஸத்³த³ங் ஸுத்வா ‘‘கஸ்மா அயங், தாத, உச்சாஸத்³த³மஹாஸத்³தோ³’’தி ஆஹ. அம்ம, மஹாஜனஸ்ஸ அந்தரே நாம அப்பஸத்³த³ங் காதுங் ந ஸக்காதி. அஹமெத்த² உபாயங் ஜானாமி, தாதாதி. கிங் காதுங் வட்டதி, அம்மாதி? ஸமந்தா வதிங் கத்வா த்³வே த்³வாரானி யோஜெத்வா அந்தோ பா⁴ஜனானி ட²பாபெத்வா ஏகேன த்³வாரேன பவிஸித்வா ப⁴த்தங் க³ண்ஹித்வா ஏகேன த்³வாரேன நிக்க²மனங் கரோத², தாதாதி. ஸாது⁴, அம்மாதி புனதி³வஸதோ பட்டா²ய ததா² காரேஸி. ததோ பட்டா²ய தா³னக்³க³ங் பது³மஸ்ஸரங் விய ஸன்னிஸின்னஸத்³த³ங் அஹோஸி.
Sā uṭṭhāya samuṭṭhāya dānagge mahāsaddaṃ sutvā ‘‘kasmā ayaṃ, tāta, uccāsaddamahāsaddo’’ti āha. Amma, mahājanassa antare nāma appasaddaṃ kātuṃ na sakkāti. Ahamettha upāyaṃ jānāmi, tātāti. Kiṃ kātuṃ vaṭṭati, ammāti? Samantā vatiṃ katvā dve dvārāni yojetvā anto bhājanāni ṭhapāpetvā ekena dvārena pavisitvā bhattaṃ gaṇhitvā ekena dvārena nikkhamanaṃ karotha, tātāti. Sādhu, ammāti punadivasato paṭṭhāya tathā kāresi. Tato paṭṭhāya dānaggaṃ padumassaraṃ viya sannisinnasaddaṃ ahosi.
ததோ கோ⁴ஸகஸெட்டி² புப்³பே³ தா³னக்³க³ஸ்மிங் உச்சாஸத்³த³மஹாஸத்³த³ங் ஸுத்வா ததா³ தங் அஸுணந்தோ தா³னகம்மிகங் பக்கோஸாபெத்வா புச்சி² – ‘‘த்வங் அஜ்ஜ தா³னங் ந தா³பேஸீ’’தி. தி³ன்னங் , அய்யாதி. அத² கஸ்மா புப்³பே³ விய தா³னக்³கே³ ஸத்³தோ³ ந ஸுய்யதீதி? ஆம, அய்ய, ஏகா மே தீ⁴தா அத்தி², அஹங் தாய கதி²தஉபாயே ட²த்வா தா³னக்³க³ங் நிஸ்ஸத்³த³மகாஸிந்தி. தவ தீ⁴தா நாம நத்தி², குதோ தே தீ⁴தா லத்³தா⁴தி? ஸோ வஞ்சேதுங் அஸக்குணெய்யபா⁴வேன ஸெட்டி²ஸ்ஸ ஸப்³ப³ங் தீ⁴து ஆக³மனவிதா⁴னங் கதே²ஸி. கஸ்மா பன போ⁴ த்வங் ஏவரூபங் பா⁴ரியங் கம்மமகாஸி? த்வங் எத்தகங் அத்³தா⁴னங் மம தீ⁴தரங் அத்தனோ ஸந்திகே வஸமானங் நாரோசேஸி , வேகே³ன தங் அம்ஹாகங் கே³ஹங் ஆணாபேஹீதி. ஸோ தஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா அகாமகோ ஆணாபேஸி. ததோ பட்டா²ய ஸெட்டி² தங் தீ⁴துட்டா²னே ட²பெத்வா ‘‘தீ⁴து ஸக்காரங் கரோமீ’’தி அத்தனோ ஸமானஜாதிகேஹி குலேஹி தீ⁴து ஸமானவயானி பஞ்ச குமாரிகஸதானி தஸ்ஸா பரிவாரமகாஸி.
Tato ghosakaseṭṭhi pubbe dānaggasmiṃ uccāsaddamahāsaddaṃ sutvā tadā taṃ asuṇanto dānakammikaṃ pakkosāpetvā pucchi – ‘‘tvaṃ ajja dānaṃ na dāpesī’’ti. Dinnaṃ , ayyāti. Atha kasmā pubbe viya dānagge saddo na suyyatīti? Āma, ayya, ekā me dhītā atthi, ahaṃ tāya kathitaupāye ṭhatvā dānaggaṃ nissaddamakāsinti. Tava dhītā nāma natthi, kuto te dhītā laddhāti? So vañcetuṃ asakkuṇeyyabhāvena seṭṭhissa sabbaṃ dhītu āgamanavidhānaṃ kathesi. Kasmā pana bho tvaṃ evarūpaṃ bhāriyaṃ kammamakāsi? Tvaṃ ettakaṃ addhānaṃ mama dhītaraṃ attano santike vasamānaṃ nārocesi , vegena taṃ amhākaṃ gehaṃ āṇāpehīti. So tassa vacanaṃ sutvā akāmako āṇāpesi. Tato paṭṭhāya seṭṭhi taṃ dhītuṭṭhāne ṭhapetvā ‘‘dhītu sakkāraṃ karomī’’ti attano samānajātikehi kulehi dhītu samānavayāni pañca kumārikasatāni tassā parivāramakāsi.
அதே²கதி³வஸங் உதே³னோ ராஜா நக³ரே அனுஸஞ்சரந்தோ தங் ஸாமாவதிங் தாஹி குமாரீஹி பரிவாரிதங் கீளமானங் தி³ஸ்வா ‘‘கஸ்ஸாயங் தா³ரிகா’’தி புச்சி²த்வா ‘‘கோ⁴ஸகஸெட்டி²ஸ்ஸ தீ⁴தா’’தி ஸுத்வா ஸஸ்ஸாமிகஅஸ்ஸாமிகபா⁴வங் புச்சி². ததோ அஸ்ஸாமிகபா⁴வே கதி²தே ‘‘க³ச்ச²த² ஸெட்டி²னோ கதே²த² ‘தும்ஹாகங் தீ⁴தரங் ராஜா இச்ச²தீ’’’தி. தங் ஸுத்வா ஸெட்டி² ‘‘அம்ஹாகங் அஞ்ஞா தா³ரிகா நத்தி², ஏகதீ⁴திகங் ஸபத்திவாஸே தா³துங் ந ஸக்கோமா’’தி. ராஜா தங் கத²ங் ஸுத்வா ஸெட்டி²ங் ச ஸெட்டி²ப⁴ரியஞ்ச ப³ஹி கத்வா ஸகலகே³ஹங் லஞ்சா²பேஸி. ஸாமாவதீ ப³ஹி கீளித்வா ஆக³ச்ச²ந்தீ மாதாபிதரோ ப³ஹி நிஸின்னகே தி³ஸ்வா ‘‘அம்மதாதா, கஸ்மா இத⁴ நிஸின்னத்தா²’’தி? தே தங் காரணங் கத²யிங்ஸு. அம்மதாதா, கஸ்மா தும்ஹே இமங் படிவசனங் ந ஜானாத² ‘‘மம தீ⁴தா ஸபத்திவாஸே வஸந்தீ ஏகிகா வஸிதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸதி, ஸசஸ்ஸா பரிவாரா பஞ்சஸதா குமாரியோ வஸாபேத², ஏவங் வஸிஸ்ஸதீ’’தி. இதா³னி ஏவங் கதா²பேத², தாதாதி. ‘‘ஸாது⁴, அம்ம, மயங் தவ சித்தங் ந ஜானிம்ஹா’’தி வத்வா தே ததா² கத²யிங்ஸு. ராஜா உத்தரிதரங் பஸீதி³த்வா ‘‘ஸஹஸ்ஸம்பி ஹோது, ஸப்³பா³ ஆனேதா²’’தி ஆஹ. அத² நங் ப⁴த்³த³கேன நக்க²த்தமுஹுத்தகேன பஞ்சமாதுகா³மஸதபரிவாரங் ராஜகே³ஹங் நயிங்ஸு. ராஜா தா பஞ்சஸதாபி தஸ்ஸாயேவ பரிவாரங் கத்வா அபி⁴ஸேகங் கத்வா விஸுங் ஏகஸ்மிங் பாஸாதே³ வஸாபேஸி.
Athekadivasaṃ udeno rājā nagare anusañcaranto taṃ sāmāvatiṃ tāhi kumārīhi parivāritaṃ kīḷamānaṃ disvā ‘‘kassāyaṃ dārikā’’ti pucchitvā ‘‘ghosakaseṭṭhissa dhītā’’ti sutvā sassāmikaassāmikabhāvaṃ pucchi. Tato assāmikabhāve kathite ‘‘gacchatha seṭṭhino kathetha ‘tumhākaṃ dhītaraṃ rājā icchatī’’’ti. Taṃ sutvā seṭṭhi ‘‘amhākaṃ aññā dārikā natthi, ekadhītikaṃ sapattivāse dātuṃ na sakkomā’’ti. Rājā taṃ kathaṃ sutvā seṭṭhiṃ ca seṭṭhibhariyañca bahi katvā sakalagehaṃ lañchāpesi. Sāmāvatī bahi kīḷitvā āgacchantī mātāpitaro bahi nisinnake disvā ‘‘ammatātā, kasmā idha nisinnatthā’’ti? Te taṃ kāraṇaṃ kathayiṃsu. Ammatātā, kasmā tumhe imaṃ paṭivacanaṃ na jānātha ‘‘mama dhītā sapattivāse vasantī ekikā vasituṃ na sakkhissati, sacassā parivārā pañcasatā kumāriyo vasāpetha, evaṃ vasissatī’’ti. Idāni evaṃ kathāpetha, tātāti. ‘‘Sādhu, amma, mayaṃ tava cittaṃ na jānimhā’’ti vatvā te tathā kathayiṃsu. Rājā uttaritaraṃ pasīditvā ‘‘sahassampi hotu, sabbā ānethā’’ti āha. Atha naṃ bhaddakena nakkhattamuhuttakena pañcamātugāmasataparivāraṃ rājagehaṃ nayiṃsu. Rājā tā pañcasatāpi tassāyeva parivāraṃ katvā abhisekaṃ katvā visuṃ ekasmiṃ pāsāde vasāpesi.
தேன ச ஸமயேன கோஸம்பி³யங் கோ⁴ஸகஸெட்டி² குக்குடஸெட்டி² பவாரிகஸெட்டீ²தி தயோ ஜனா அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸஹாயகா ஹொந்தி. தே தயோபி ஜனா பஞ்சஸதே தாபஸே படிஜக்³க³ந்தி. தாபஸாபி சத்தாரோ மாஸே தேஸங் ஸந்திகே வஸித்வா அட்ட² மாஸே ஹிமவந்தே வஸந்தி. அதே²கதி³வஸங் தே தாபஸா ஹிமவந்ததோ ஆக³ச்ச²ந்தா மஹாகந்தாரே தஸிதா கிலந்தா ஏகங் மஹந்தங் வடருக்க²ங் பத்வா தத்த² அதி⁴வத்தா²ய தே³வதாய ஸந்திகா ஸங்க³ஹங் பச்சாஸீஸந்தா நிஸீதி³ங்ஸு. தே³வதா ஸப்³பா³லங்காரவிபூ⁴ஸிதங் ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா தேஸங் பானீயபானகாதீ³னி த³த்வா கிலமத²ங் படிவினோதே³ஸி. தே தே³வதாய ஆனுபா⁴வேன விம்ஹிதா புச்சி²ங்ஸு – ‘‘கிங் நு கோ² தே³வதே கம்மங் கத்வா தயா அயங் ஸம்பத்தி லத்³தா⁴’’தி? தே³வதா ஆஹ – லோகே பு³த்³தோ⁴ நாம ப⁴க³வா உப்பன்னோ, ஸோ ஏதரஹி ஸாவத்தி²யங் விஹரதி. அனாத²பிண்டி³கோ க³ஹபதி தங் உபட்டா²தி. ஸோ உபோஸத²தி³வஸேஸு அத்தனோ ப⁴தகானங் பகதிப⁴த்தவேதனமேவ த³த்வா உபோஸத²ங் காராபேஸி. அதா²ஹங் ஏகதி³வஸங் மஜ்ஜ²ன்ஹிகே பாதராஸத்தா²ய ஆக³தோ கஞ்சி ப⁴தகங் கம்மங் கரொந்தங் அதி³ஸ்வா ‘‘அஜ்ஜ மனுஸ்ஸா கஸ்மா கம்மங் ந கரொந்தீ’’தி புச்சி²ங். தஸ்ஸ மே ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸுங். அதா²ஹங் ஏதத³வோசங் – ‘‘இதா³னி உபட்³ட⁴தி³வஸோ க³தோ, ஸக்கா நு கோ² உபட்³ட⁴உபோஸத²ங் காது’’ந்தி. ததோ ஸெட்டி²ஸ்ஸ படிவேதெ³த்வா ‘‘ஸக்கா காது’’ந்தி ஆஹ. ஸ்வாஹங் உபட்³ட⁴தி³வஸங் உபோஸத²ங் ஸமாதி³யித்வா தத³ஹேவ காலங் கத்வா இமங் ஸம்பத்திங் படிலபி⁴ந்தி.
Tena ca samayena kosambiyaṃ ghosakaseṭṭhi kukkuṭaseṭṭhi pavārikaseṭṭhīti tayo janā aññamaññaṃ sahāyakā honti. Te tayopi janā pañcasate tāpase paṭijagganti. Tāpasāpi cattāro māse tesaṃ santike vasitvā aṭṭha māse himavante vasanti. Athekadivasaṃ te tāpasā himavantato āgacchantā mahākantāre tasitā kilantā ekaṃ mahantaṃ vaṭarukkhaṃ patvā tattha adhivatthāya devatāya santikā saṅgahaṃ paccāsīsantā nisīdiṃsu. Devatā sabbālaṅkāravibhūsitaṃ hatthaṃ pasāretvā tesaṃ pānīyapānakādīni datvā kilamathaṃ paṭivinodesi. Te devatāya ānubhāvena vimhitā pucchiṃsu – ‘‘kiṃ nu kho devate kammaṃ katvā tayā ayaṃ sampatti laddhā’’ti? Devatā āha – loke buddho nāma bhagavā uppanno, so etarahi sāvatthiyaṃ viharati. Anāthapiṇḍiko gahapati taṃ upaṭṭhāti. So uposathadivasesu attano bhatakānaṃ pakatibhattavetanameva datvā uposathaṃ kārāpesi. Athāhaṃ ekadivasaṃ majjhanhike pātarāsatthāya āgato kañci bhatakaṃ kammaṃ karontaṃ adisvā ‘‘ajja manussā kasmā kammaṃ na karontī’’ti pucchiṃ. Tassa me etamatthaṃ ārocesuṃ. Athāhaṃ etadavocaṃ – ‘‘idāni upaḍḍhadivaso gato, sakkā nu kho upaḍḍhauposathaṃ kātu’’nti. Tato seṭṭhissa paṭivedetvā ‘‘sakkā kātu’’nti āha. Svāhaṃ upaḍḍhadivasaṃ uposathaṃ samādiyitvā tadaheva kālaṃ katvā imaṃ sampattiṃ paṭilabhinti.
அத² தே தாபஸா ‘‘பு³த்³தோ⁴ கிர உப்பன்னோ’’தி ஸஞ்ஜாதபீதிபாமோஜ்ஜா ததோ ஸாவத்தி²ங் க³ந்துகாமா ஹுத்வாபி ‘‘ப³ஹூபகாரா நோ உபட்டா²கஸெட்டி²னோ, தேஸம்பி இமமத்த²ங் ஆரோசெஸ்ஸாமா’’தி கோஸம்பி³ங் க³ந்த்வா ஸெட்டீ²ஹி கதஸக்காரப³ஹுமானா ‘‘தத³ஹேவ மயங் க³ச்சா²மா’’தி ஆஹங்ஸு. ‘‘கிங், ப⁴ந்தே, துரிதத்த², நனு தும்ஹே புப்³பே³ சத்தாரோ பஞ்ச மாஸே வஸித்வா க³ச்ச²தா²’’தி வுத்தா தங் பவத்திங் ஆரோசேஸுங். ‘‘தேன ஹி, ப⁴ந்தே, ஸஹேவ க³ச்சா²மா’’தி ச வுத்தே – ‘‘க³ச்சா²ம மயங், தும்ஹே ஸணிகங் ஆக³ச்ச²தா²’’தி ஸாவத்தி²ங் க³ந்த்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு.
Atha te tāpasā ‘‘buddho kira uppanno’’ti sañjātapītipāmojjā tato sāvatthiṃ gantukāmā hutvāpi ‘‘bahūpakārā no upaṭṭhākaseṭṭhino, tesampi imamatthaṃ ārocessāmā’’ti kosambiṃ gantvā seṭṭhīhi katasakkārabahumānā ‘‘tadaheva mayaṃ gacchāmā’’ti āhaṃsu. ‘‘Kiṃ, bhante, turitattha, nanu tumhe pubbe cattāro pañca māse vasitvā gacchathā’’ti vuttā taṃ pavattiṃ ārocesuṃ. ‘‘Tena hi, bhante, saheva gacchāmā’’ti ca vutte – ‘‘gacchāma mayaṃ, tumhe saṇikaṃ āgacchathā’’ti sāvatthiṃ gantvā bhagavato santike pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu.
தேபி ஸெட்டி²னோ பச்சா² பஞ்சஸதபஞ்சஸதஸகடபரிவாரா ஸாவத்தி²ங் க³ந்த்வா ஜேதவனதோ அவிதூ³ரே டா²னே க²ந்தா⁴வாரங் ப³ந்தி⁴த்வா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஸத்தா² தேஸங் சரியாவஸேன த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே தயோபி ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ய ஸ்வாதனாய நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா தேனேவ நியாமேன அஜ்ஜதனாய ஸ்வாதனாயாதி நிமந்தெத்வா அத்³த⁴மாஸங் க²ந்தா⁴வாரப⁴த்தங் நாம த³த்வா ஸத்தா²ரங் அத்தனோ நக³ரங் ஆக³மனத்தா²ய யாசிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘ஸுஞ்ஞாகா³ரே ததா²க³தா அபி⁴ரமந்தீ’’தி கதே²ஸி. தே ‘‘அஞ்ஞாதங், ப⁴ந்தே’’தி வத்வா ‘‘தும்ஹே அம்ஹேஹி பஹிதஸாஸனேன ஆக³ச்செ²ய்யாதா²’’தி வத்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா அத்தனோ நக³ரமேவ ஆக³ந்த்வா தயோபி ஜனா ஸகே ஸகே உய்யானே விஹாரே காராபேஸுங். கோ⁴ஸகஸெட்டி²னா காரிதோ கோ⁴ஸிதாராமோ நாம ஜாதோ, குக்குடஸெட்டி²னா காரிதோ குக்குடாராமோ நாம ஜாதோ, பாவாரிகஸெட்டி²னா காரிதங் பாவாரிகம்ப³வனங் நாம ஜாதங். தே விஹாரே காராபெத்வா ஸத்து² தூ³தங் பஹிணிங்ஸு – ‘‘ஸத்தா² அம்ஹாகங் ஸங்க³ஹங் காதுங் இமங் நக³ரங் ஆக³ச்ச²தூ’’தி. ஸத்தா² ‘‘கோஸம்பி³ங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ சாரிகங் நிக்க²மந்தோ அந்தராமக்³கே³ மாக³ண்டி³யப்³ராஹ்மணஸ்ஸ அரஹத்தூபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா க³மனங் விச்சி²ந்தி³த்வா குருரட்டே² கம்மாஸத³ம்மங் நாம நிக³மங் அக³மாஸி.
Tepi seṭṭhino pacchā pañcasatapañcasatasakaṭaparivārā sāvatthiṃ gantvā jetavanato avidūre ṭhāne khandhāvāraṃ bandhitvā satthu santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Satthā tesaṃ cariyāvasena dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne tayopi sotāpattiphale patiṭṭhāya svātanāya nimantetvā punadivase buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā teneva niyāmena ajjatanāya svātanāyāti nimantetvā addhamāsaṃ khandhāvārabhattaṃ nāma datvā satthāraṃ attano nagaraṃ āgamanatthāya yāciṃsu. Satthā ‘‘suññāgāre tathāgatā abhiramantī’’ti kathesi. Te ‘‘aññātaṃ, bhante’’ti vatvā ‘‘tumhe amhehi pahitasāsanena āgaccheyyāthā’’ti vatvā satthāraṃ vanditvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā attano nagarameva āgantvā tayopi janā sake sake uyyāne vihāre kārāpesuṃ. Ghosakaseṭṭhinā kārito ghositārāmo nāma jāto, kukkuṭaseṭṭhinā kārito kukkuṭārāmo nāma jāto, pāvārikaseṭṭhinā kāritaṃ pāvārikambavanaṃ nāma jātaṃ. Te vihāre kārāpetvā satthu dūtaṃ pahiṇiṃsu – ‘‘satthā amhākaṃ saṅgahaṃ kātuṃ imaṃ nagaraṃ āgacchatū’’ti. Satthā ‘‘kosambiṃ gamissāmī’’ti mahābhikkhusaṅghaparivāro cārikaṃ nikkhamanto antarāmagge māgaṇḍiyabrāhmaṇassa arahattūpanissayaṃ disvā gamanaṃ vicchinditvā kururaṭṭhe kammāsadammaṃ nāma nigamaṃ agamāsi.
தஸ்மிங் ஸமயே மாக³ண்டி³யோ ஸப்³ப³ரத்திங் ப³ஹிகா³மே அக்³கி³ங் ஜுஹித்வா பாதோவ அந்தோகா³மங் பவிஸதி. ஸத்தா²பி புனதி³வஸே அந்தோகா³மங் பிண்டா³ய பவிஸந்தோ படிபதே² மாக³ண்டி³யப்³ராஹ்மணஸ்ஸ அத்தானங் த³ஸ்ஸேஸி. ஸோ த³ஸப³லங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் எத்தகங் காலங் மம தீ⁴து ரூபஸம்பத்தியா ஸதி³ஸங் தா³ரகங் பரியேஸந்தோ சராமி, ரூபஸம்பத்தியா ச ஸதிபி ஏவரூபங் க³ஹிதபப்³ப³ஜ்ஜமேவ பத்தே²ஸிங். அயங் கோ² பன பப்³ப³ஜிதோ அபி⁴ரூபோ த³ஸ்ஸனீயோ மம தீ⁴துயேவ அனுச்ச²விகோ’’தி வேகே³ன கே³ஹங் அக³மாஸி. தஸ்ஸ கிர ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ புப்³பே³ ஏகோ பப்³ப³ஜிதவங்ஸோ அத்தி², தேனஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதமேவ தி³ஸ்வா சித்தங் நமதி. ஸோ ப்³ராஹ்மணிங் ஆமந்தேஸி – ‘‘ப⁴த்³தே³ மயா ஏவரூபோ பப்³ப³ஜிதோ நாம நதி³ட்ட²புப்³போ³ ஸுவண்ணவண்ணோ ப்³ரஹ்மவண்ணோ மம தீ⁴துயேவ அனுச்ச²விகோ, ஸீக⁴ங் மே தீ⁴தரங் அலங்கரோஹீ’’தி. ப்³ராஹ்மணியா தீ⁴தரங் அலங்கரொந்தியாவ ஸத்தா² அத்தனோ டி²தட்டா²னே பத³சேதியானி த³ஸ்ஸெத்வா அந்தோனக³ரங் பாவிஸி.
Tasmiṃ samaye māgaṇḍiyo sabbarattiṃ bahigāme aggiṃ juhitvā pātova antogāmaṃ pavisati. Satthāpi punadivase antogāmaṃ piṇḍāya pavisanto paṭipathe māgaṇḍiyabrāhmaṇassa attānaṃ dassesi. So dasabalaṃ disvā cintesi – ‘‘ahaṃ ettakaṃ kālaṃ mama dhītu rūpasampattiyā sadisaṃ dārakaṃ pariyesanto carāmi, rūpasampattiyā ca satipi evarūpaṃ gahitapabbajjameva patthesiṃ. Ayaṃ kho pana pabbajito abhirūpo dassanīyo mama dhītuyeva anucchaviko’’ti vegena gehaṃ agamāsi. Tassa kira brāhmaṇassa pubbe eko pabbajitavaṃso atthi, tenassa pabbajitameva disvā cittaṃ namati. So brāhmaṇiṃ āmantesi – ‘‘bhadde mayā evarūpo pabbajito nāma nadiṭṭhapubbo suvaṇṇavaṇṇo brahmavaṇṇo mama dhītuyeva anucchaviko, sīghaṃ me dhītaraṃ alaṅkarohī’’ti. Brāhmaṇiyā dhītaraṃ alaṅkarontiyāva satthā attano ṭhitaṭṭhāne padacetiyāni dassetvā antonagaraṃ pāvisi.
அத² ப்³ராஹ்மணோ ப்³ராஹ்மணியா ஸத்³தி⁴ங் தீ⁴தரங் க³ஹெத்வா தங் டா²னங் ஆக³ச்ச²ந்தோ அந்தோகா³மங் பவிட்ட²காலே ஆக³தத்தா இதோ சிதோ ச ஓலோகெந்தோ த³ஸப³லங் அதி³ஸ்வா ப்³ராஹ்மணிங் பரிபா⁴ஸதி – ‘‘தவ காரணங் ப⁴த்³த³கங் நாம நத்தி², தயி பபஞ்சங் கரொந்தியாவ ஸோ பப்³ப³ஜிதோ நிக்க²மித்வா க³தோ’’தி. ப்³ராஹ்மண, க³தோ தாவ ஹோது, கதரதி³ஸாபா⁴கே³ன க³தோதி? இமினா தி³ஸாபா⁴கே³னாதி ஸத்து² க³தட்டா²னங் ஓலோகெந்தோவ பத³சேதியானி தி³ஸ்வா ‘‘ப⁴த்³தே³ இமானி தஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ பதா³னி, இதோ க³தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. அத², ப்³ராஹ்மணீ, ஸத்து² பத³சேதியங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘பா³லோ வதாயங் ப்³ராஹ்மணோ அத்தனோ க³ந்த²மத்தஸ்ஸாபி அத்த²ங் ந ஜானாதீ’’தி தேன ஸத்³தி⁴ங் பரிஹாஸங் கரொந்தீ ஆஹ – ‘‘யாவ பா³லோ சாஸி, ப்³ராஹ்மண, ஏவரூபஸ்ஸ நாம புரிஸஸ்ஸ தீ⁴தரங் த³ஸ்ஸாமீதி வத³ஸி. ராகே³ன ஹி ரத்தஸ்ஸ தோ³ஸேன து³ட்ட²ஸ்ஸ மோஹேன மூள்ஹஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ பத³ங் நாம ஏவரூபங் ந ஹோதி. லோகே பன விவடச்ச²த³ஸ்ஸ ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஏதங் பத³ங்’’ பஸ்ஸ, ப்³ராஹ்மண –
Atha brāhmaṇo brāhmaṇiyā saddhiṃ dhītaraṃ gahetvā taṃ ṭhānaṃ āgacchanto antogāmaṃ paviṭṭhakāle āgatattā ito cito ca olokento dasabalaṃ adisvā brāhmaṇiṃ paribhāsati – ‘‘tava kāraṇaṃ bhaddakaṃ nāma natthi, tayi papañcaṃ karontiyāva so pabbajito nikkhamitvā gato’’ti. Brāhmaṇa, gato tāva hotu, kataradisābhāgena gatoti? Iminā disābhāgenāti satthu gataṭṭhānaṃ olokentova padacetiyāni disvā ‘‘bhadde imāni tassa purisassa padāni, ito gato bhavissatī’’ti āha. Atha, brāhmaṇī, satthu padacetiyaṃ disvā cintesi – ‘‘bālo vatāyaṃ brāhmaṇo attano ganthamattassāpi atthaṃ na jānātī’’ti tena saddhiṃ parihāsaṃ karontī āha – ‘‘yāva bālo cāsi, brāhmaṇa, evarūpassa nāma purisassa dhītaraṃ dassāmīti vadasi. Rāgena hi rattassa dosena duṭṭhassa mohena mūḷhassa purisassa padaṃ nāma evarūpaṃ na hoti. Loke pana vivaṭacchadassa sabbaññubuddhassa etaṃ padaṃ’’ passa, brāhmaṇa –
‘‘ரத்தஸ்ஸ ஹி உக்குடிகங் பத³ங் ப⁴வே,
‘‘Rattassa hi ukkuṭikaṃ padaṃ bhave,
து³ட்ட²ஸ்ஸ ஹோதி அவகட்³டி⁴தங் பத³ங்;
Duṭṭhassa hoti avakaḍḍhitaṃ padaṃ;
மூள்ஹஸ்ஸ ஹோதி ஸஹஸானுபீளிதங்,
Mūḷhassa hoti sahasānupīḷitaṃ,
விவடச்ச²த³ஸ்ஸ இத³மீதி³ஸங் பத³’’ந்தி.
Vivaṭacchadassa idamīdisaṃ pada’’nti.
ஸோ ப்³ராஹ்மணியா எத்தகங் கதெ²ந்தியாபி அஸுத்வா ‘‘த்வங் நாம சண்டா³ முக²ரா’’தி ஆஹ. தேஸங் த்³வின்னம்பி அஞ்ஞமஞ்ஞங் விவாத³ங் கரொந்தானங்யேவ ஸத்தா² பிண்டா³ய சரித்வா ஸத்³தி⁴ங் பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன கதப⁴த்தகிச்சோ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ த³ஸ்ஸனூபசாரேனேவ நிக்க²மி. ப்³ராஹ்மணோ ஸத்தா²ரங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ப்³ராஹ்மணிங் அபஸாதெ³த்வா ‘‘அயங் ஸோ புரிஸோ’’தி ஹட்ட²பஹட்டோ² த³ஸப³லஸ்ஸ புரதோ ட²த்வா ‘‘போ⁴ பப்³ப³ஜித, அஹங் பாதோவ பட்டா²ய தங் பரியேஸந்தோ சராமி, இமஸ்மிங் ஜம்பு³தீ³பே மம தீ⁴தாய ஸமானரூபா இத்தீ² நாம நத்தி², புரிஸோபி தயா ஸத்³தி⁴ங் ஸமானரூபோ நாம நத்தி², மம தீ⁴தரங் துய்ஹங் போஸனத்தா²ய த³ம்மி, க³ண்ஹாஹி ந’’ந்தி ஆஹ. அத² நங் ஸத்தா² ‘‘அஹங், ப்³ராஹ்மண, காமக்³க³வாஸினியோ உத்தமரூபத⁴ரா நானாவண்ணங் கத²ங் கதெ²ந்தியோ மம பலோப⁴னத்த²மேவ ஆக³ந்த்வா ஸந்திகே டி²தா தே³வதீ⁴தாபி ந இச்சி²ங், கிமங்க³ங் பன இமங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா இமங் கா³த²மாஹ –
So brāhmaṇiyā ettakaṃ kathentiyāpi asutvā ‘‘tvaṃ nāma caṇḍā mukharā’’ti āha. Tesaṃ dvinnampi aññamaññaṃ vivādaṃ karontānaṃyeva satthā piṇḍāya caritvā saddhiṃ bhikkhusaṅghena katabhattakicco brāhmaṇassa dassanūpacāreneva nikkhami. Brāhmaṇo satthāraṃ dūratova āgacchantaṃ disvā brāhmaṇiṃ apasādetvā ‘‘ayaṃ so puriso’’ti haṭṭhapahaṭṭho dasabalassa purato ṭhatvā ‘‘bho pabbajita, ahaṃ pātova paṭṭhāya taṃ pariyesanto carāmi, imasmiṃ jambudīpe mama dhītāya samānarūpā itthī nāma natthi, purisopi tayā saddhiṃ samānarūpo nāma natthi, mama dhītaraṃ tuyhaṃ posanatthāya dammi, gaṇhāhi na’’nti āha. Atha naṃ satthā ‘‘ahaṃ, brāhmaṇa, kāmaggavāsiniyo uttamarūpadharā nānāvaṇṇaṃ kathaṃ kathentiyo mama palobhanatthameva āgantvā santike ṭhitā devadhītāpi na icchiṃ, kimaṅgaṃ pana imaṃ gaṇhissāmī’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –
‘‘தி³ஸ்வான தண்ஹங் அரதிங் ரக³ஞ்ச,
‘‘Disvāna taṇhaṃ aratiṃ ragañca,
நாஹோஸி ச²ந்தோ³ அபி மேது²னஸ்மிங்;
Nāhosi chando api methunasmiṃ;
கிங்மேவித³ங் முத்தகரீஸபுண்ணங்,
Kiṃmevidaṃ muttakarīsapuṇṇaṃ,
பாதா³பி நங் ஸம்பு²ஸிதுங் ந இச்சே²’’தி. (ஸு॰ நி॰ 841);
Pādāpi naṃ samphusituṃ na icche’’ti. (su. ni. 841);
மாக³ண்டி³யா சிந்தேஸி – ‘‘அனத்தி²கேன நாம ‘அல’ந்தி வத்துமேவ வட்டதி. அயங் பன மம ஸரீரங் முத்தகரீஸபுண்ணங் நாம கத்வா ‘பாதா³பி நங் ஸம்பு²ஸிதுங் ந இச்சே²’தி அவோச, ஏகங் இஸ்ஸரியட்டா²னங் லப⁴ந்தீ அந்தரமேவஸ்ஸ பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி ஆகா⁴தங் ப³ந்தி⁴. ஸத்தா² தங் அமனஸிகத்வா சரியவஸேன ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆரபி⁴. தே³ஸனாபரியோஸானே உபோ⁴பி ஜாயம்பதிகா அனாகா³மிப²லே பதிட்டா²ய ‘‘இதா³னி அம்ஹாகங் க⁴ராவாஸேன அத்தோ² நத்தீ²’’தி தீ⁴தரங் மாக³ண்டி³யங் சூளபிதரங் ஸம்படிச்சா²பெத்வா உபோ⁴பி பப்³ப³ஜித்வா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. அத² ராஜா உதே³னோ சூளமாக³ண்டி³யேன ஸத்³தி⁴ங் வோஹாரங் கத்வா மாக³ண்டி³யதா³ரிகங் ராஜானுபா⁴வேன கே³ஹங் ஆனெத்வா அபி⁴ஸேகங் கத்வா தஸ்ஸா பஞ்சமாதுகா³மஸதபரிவாராய வஸனட்டா²னங் விஸுங் பாஸாத³ங் அதா³ஸி.
Māgaṇḍiyā cintesi – ‘‘anatthikena nāma ‘ala’nti vattumeva vaṭṭati. Ayaṃ pana mama sarīraṃ muttakarīsapuṇṇaṃ nāma katvā ‘pādāpi naṃ samphusituṃ na icche’ti avoca, ekaṃ issariyaṭṭhānaṃ labhantī antaramevassa passissāmī’’ti āghātaṃ bandhi. Satthā taṃ amanasikatvā cariyavasena brāhmaṇassa dhammadesanaṃ ārabhi. Desanāpariyosāne ubhopi jāyampatikā anāgāmiphale patiṭṭhāya ‘‘idāni amhākaṃ gharāvāsena attho natthī’’ti dhītaraṃ māgaṇḍiyaṃ cūḷapitaraṃ sampaṭicchāpetvā ubhopi pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Atha rājā udeno cūḷamāgaṇḍiyena saddhiṃ vohāraṃ katvā māgaṇḍiyadārikaṃ rājānubhāvena gehaṃ ānetvā abhisekaṃ katvā tassā pañcamātugāmasataparivārāya vasanaṭṭhānaṃ visuṃ pāsādaṃ adāsi.
ஸத்தா²பி கோ² அனுபுப்³பே³ன சாரிகங் சரமானோ கோஸம்பி³னக³ரங் ஸம்பாபுணி. ஸெட்டி²னோ ஸத்து² ஆக³மனங் ஸுத்வா பச்சுக்³க³மனங் கத்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னா ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோசுங் – ‘‘இமே, ப⁴ந்தே, தயோ விஹாரா தும்ஹே உத்³தி³ஸ்ஸ கதா, படிக்³க³ண்ஹத², ப⁴ந்தே, விஹாரே சாதுத்³தி³ஸஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸங்க³ஹத்தா²யா’’தி. படிக்³க³ஹேஸி ப⁴க³வா விஹாரே. தேபி ஸெட்டி²னோ ஸத்தா²ரங் ஸ்வாதனாய நிமந்தெத்வா அபி⁴வாதெ³த்வா க⁴ரங் அக³மங்ஸு.
Satthāpi kho anupubbena cārikaṃ caramāno kosambinagaraṃ sampāpuṇi. Seṭṭhino satthu āgamanaṃ sutvā paccuggamanaṃ katvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamantaṃ nisinnā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘ime, bhante, tayo vihārā tumhe uddissa katā, paṭiggaṇhatha, bhante, vihāre cātuddisassa saṅghassa saṅgahatthāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā vihāre. Tepi seṭṭhino satthāraṃ svātanāya nimantetvā abhivādetvā gharaṃ agamaṃsu.
மாக³ண்டி³யாபி கோ² ஸத்து² ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா சி²ன்னபி⁴ன்னகே து⁴த்தே பக்கோஸாபெத்வா தேஸங் லஞ்ஜங் த³த்வா ‘‘தும்ஹே ஸமணங் கோ³தமங் இமினா இமினா ச நியாமேன அக்கோஸதா²’’தி வத்வா உய்யோஜேஸி. தே ஸத்து² அந்தோகா³மங் பவிஸனவேலாய ஸபரிவாரங் ஸத்தா²ரங் நானாவிதே⁴ஹி அக்கோஸேஹி அக்கோஸிங்ஸு. ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ ஸத்தா²ரங் ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, ஏவரூபே அக்கோஸனட்டா²னே ந வஸிஸ்ஸாம, அஞ்ஞங் நக³ரங் க³ச்சா²மா’’தி. ஸத்தா², ‘‘ஆனந்த³, ததா²க³தா நாம அட்ட²ஹி லோகத⁴ம்மேஹி ந கம்பந்தி, அயம்பி ஸத்³தோ³ ஸத்தாஹங் நாதிக்கமிஸ்ஸதி, அக்கோஸகானங்யேவ உபரி பதிஸ்ஸதி, த்வங் மா விதக்கயித்தா²’’தி. தேபி தயோ நக³ரஸெட்டி²னோ மஹாஸக்காரேன ப⁴க³வந்தங் பவேஸெத்வா மஹாதா³னங் அத³ங்ஸு. தேஸங் அபராபரங் தா³னங் த³த³ந்தானங்யேவ மாஸோ அதிக்கமி, அத² நேஸங் ஏதத³ஹோஸி – ‘‘பு³த்³தா⁴ நாம ஸப்³ப³லோகங் அனுகம்பமானா உப்பஜ்ஜந்தி, அஞ்ஞேஸம்பி ஓகாஸங் த³ஸ்ஸாமா’’தி. ததோ தே கோஸம்பி³னக³ரவாஸினோபி ஜனஸ்ஸ ஓகாஸங் அகங்ஸு. ததோ பட்டா²ய நாக³ராபி வீதி²ஸபா⁴கே³ன க³ணஸபா⁴கே³ன மஹாதா³னங் தெ³ந்தி.
Māgaṇḍiyāpi kho satthu āgatabhāvaṃ sutvā chinnabhinnake dhutte pakkosāpetvā tesaṃ lañjaṃ datvā ‘‘tumhe samaṇaṃ gotamaṃ iminā iminā ca niyāmena akkosathā’’ti vatvā uyyojesi. Te satthu antogāmaṃ pavisanavelāya saparivāraṃ satthāraṃ nānāvidhehi akkosehi akkosiṃsu. Āyasmā ānando satthāraṃ āha – ‘‘bhante, evarūpe akkosanaṭṭhāne na vasissāma, aññaṃ nagaraṃ gacchāmā’’ti. Satthā, ‘‘ānanda, tathāgatā nāma aṭṭhahi lokadhammehi na kampanti, ayampi saddo sattāhaṃ nātikkamissati, akkosakānaṃyeva upari patissati, tvaṃ mā vitakkayitthā’’ti. Tepi tayo nagaraseṭṭhino mahāsakkārena bhagavantaṃ pavesetvā mahādānaṃ adaṃsu. Tesaṃ aparāparaṃ dānaṃ dadantānaṃyeva māso atikkami, atha nesaṃ etadahosi – ‘‘buddhā nāma sabbalokaṃ anukampamānā uppajjanti, aññesampi okāsaṃ dassāmā’’ti. Tato te kosambinagaravāsinopi janassa okāsaṃ akaṃsu. Tato paṭṭhāya nāgarāpi vīthisabhāgena gaṇasabhāgena mahādānaṃ denti.
அதே²கதி³வஸங் ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ மாலாகாரகஜெட்ட²கஸ்ஸ கே³ஹே நிஸீதி³. தஸ்மிங் க²ணே ஸாமாவதியா உபட்டா²யிகா கு²ஜ்ஜுத்தரா அட்ட² கஹாபணே ஆதா³ய மாலத்தா²ய தங் கே³ஹங் அக³மாஸி. மாலாகாரஜெட்ட²கோ தங் தி³ஸ்வா, ‘‘அம்ம உத்தரே, அஜ்ஜ துய்ஹங் புப்பா²னி தா³துங் க²ணோ நத்தி², அஹங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் பரிவிஸாமி. த்வம்பி பரிவேஸனாய ஸஹாயிகா ஹோஹி, ஏவங் இதோ பரேஸங் வெய்யாவச்சகரணதோ முச்சிஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. ததோ கு²ஜ்ஜுத்தரா அத்தனா லத்³த⁴ங் போ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா பு³த்³தா⁴னங் ப⁴த்தக்³கே³ வெய்யாவச்சங் அகாஸி. ஸா ஸத்தா²ரா உபனிஸின்னகதா²வஸேன கதி²தங் த⁴ம்மங் ஸப்³ப³மேவ உக்³க³ண்ஹி. அனுமோத³னங் பன ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி.
Athekadivasaṃ satthā bhikkhusaṅghaparivuto mālākārakajeṭṭhakassa gehe nisīdi. Tasmiṃ khaṇe sāmāvatiyā upaṭṭhāyikā khujjuttarā aṭṭha kahāpaṇe ādāya mālatthāya taṃ gehaṃ agamāsi. Mālākārajeṭṭhako taṃ disvā, ‘‘amma uttare, ajja tuyhaṃ pupphāni dātuṃ khaṇo natthi, ahaṃ buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ parivisāmi. Tvampi parivesanāya sahāyikā hohi, evaṃ ito paresaṃ veyyāvaccakaraṇato muccissatī’’ti āha. Tato khujjuttarā attanā laddhaṃ bhojanaṃ bhuñjitvā buddhānaṃ bhattagge veyyāvaccaṃ akāsi. Sā satthārā upanisinnakathāvasena kathitaṃ dhammaṃ sabbameva uggaṇhi. Anumodanaṃ pana sutvā sotāpattiphale patiṭṭhāsi.
ஸா அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு சத்தாரோவ கஹாபணே த³த்வா புப்பா²னி க³ஹெத்வா க³ச்ச²தி, தஸ்மிங் பன தி³வஸே தி³ட்ட²ஸச்சபா⁴வேன பரஸந்தகே சித்தங் அனுப்பாதெ³த்வா ஸப்³பே³வ அட்ட² கஹாபணே த³த்வா பச்சி²ங் பூரெத்வா புப்பா²னி ஆதா³ய ஸாமாவதியா ஸந்திகங் அக³மாஸி. அத² நங் ஸா புச்சி² – ‘‘அம்ம உத்தரே, த்வங் அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு ந ப³ஹூனி புப்பா²னி ஆஹரஸி, அஜ்ஜ பன ப³ஹுகானி, கிங் நோ ராஜா உத்தரிதரங் பஸன்னோ’’தி? ஸா முஸாவாதே³ அப⁴ப்³ப³தாய அதீதே அத்தனா கதங் அனிகு³ஹித்வா ஸப்³ப³ங் கதே²ஸி. ‘‘அத² கஸ்மா அஜ்ஜ ப³ஹூனி புப்பா²னி ஆஹரஸீ’’தி வுத்தா ச ஏவமாஹ – ‘‘அஹங் அஜ்ஜ த³ஸப³லஸ்ஸ த⁴ம்மங் ஸுத்வா அமதங் ஸச்சா²காஸிங், தஸ்மா தும்ஹே ந வஞ்சேமீ’’தி. தங் ஸுத்வா, ‘‘அம்ம உத்தரே, தயா லத்³த⁴ங் அமதத⁴ம்மங் அம்ஹாகம்பி தே³ஹீ’’தி ஸப்³பா³வ ஹத்த²ங் பஸாரயிங்ஸு. அய்யே, ஏவங் தா³துங் ந ஸக்கா, அஹங் பன ஸத்தா²ரா கதி²தனியாமேன தும்ஹாகங் த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமி, தும்ஹே அத்தனோ ஹேதும்ஹி ஸதி தங் த⁴ம்மங் லபி⁴ஸ்ஸதா²தி. தேன ஹி, அம்ம உத்தரே, கதே²ஹீதி. ‘‘ஏவங் கதே²துங் ந ஸக்கா, மய்ஹங் உச்சங் ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா தும்ஹே நீசாஸனேஸு நிஸீத³தா²’’தி ஆஹ. தா பஞ்சஸதாபி இத்தி²யோ கு²ஜ்ஜுத்தராய உச்சாஸனங் த³த்வா ஸயங் நீசாஸனானி க³ஹெத்வா நிஸீதி³ங்ஸு. கு²ஜ்ஜுத்தராபி ஸெக்க²படிஸம்பி⁴தா³ஸு ட²த்வா தாஸங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸாமாவதிங் ஜெட்டி²கங் கத்வா ஸப்³பா³வ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு. ததோ பட்டா²ய கு²ஜ்ஜுத்தரங் வெய்யாவச்சகரணதோ அபனெத்வா ‘‘த்வங் ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஆஹரித்வா அம்ஹே ஸாவேஹீ’’தி ஆஹங்ஸு. கு²ஜ்ஜுத்தராபி ததோ பட்டா²ய ததா² அகாஸி.
Sā aññesu divasesu cattārova kahāpaṇe datvā pupphāni gahetvā gacchati, tasmiṃ pana divase diṭṭhasaccabhāvena parasantake cittaṃ anuppādetvā sabbeva aṭṭha kahāpaṇe datvā pacchiṃ pūretvā pupphāni ādāya sāmāvatiyā santikaṃ agamāsi. Atha naṃ sā pucchi – ‘‘amma uttare, tvaṃ aññesu divasesu na bahūni pupphāni āharasi, ajja pana bahukāni, kiṃ no rājā uttaritaraṃ pasanno’’ti? Sā musāvāde abhabbatāya atīte attanā kataṃ aniguhitvā sabbaṃ kathesi. ‘‘Atha kasmā ajja bahūni pupphāni āharasī’’ti vuttā ca evamāha – ‘‘ahaṃ ajja dasabalassa dhammaṃ sutvā amataṃ sacchākāsiṃ, tasmā tumhe na vañcemī’’ti. Taṃ sutvā, ‘‘amma uttare, tayā laddhaṃ amatadhammaṃ amhākampi dehī’’ti sabbāva hatthaṃ pasārayiṃsu. Ayye, evaṃ dātuṃ na sakkā, ahaṃ pana satthārā kathitaniyāmena tumhākaṃ dhammaṃ desessāmi, tumhe attano hetumhi sati taṃ dhammaṃ labhissathāti. Tena hi, amma uttare, kathehīti. ‘‘Evaṃ kathetuṃ na sakkā, mayhaṃ uccaṃ āsanaṃ paññāpetvā tumhe nīcāsanesu nisīdathā’’ti āha. Tā pañcasatāpi itthiyo khujjuttarāya uccāsanaṃ datvā sayaṃ nīcāsanāni gahetvā nisīdiṃsu. Khujjuttarāpi sekkhapaṭisambhidāsu ṭhatvā tāsaṃ dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne sāmāvatiṃ jeṭṭhikaṃ katvā sabbāva sotāpattiphale patiṭṭhahiṃsu. Tato paṭṭhāya khujjuttaraṃ veyyāvaccakaraṇato apanetvā ‘‘tvaṃ satthu dhammakathaṃ sutvā āharitvā amhe sāvehī’’ti āhaṃsu. Khujjuttarāpi tato paṭṭhāya tathā akāsi.
கஸ்மா பனேஸா தா³ஸீ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தாதி? ஸா கிர கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ ஸாஸனே ஏகாய ஸாமணேரியா அத்தனோ வெய்யாவச்சங் காரேஸி. தேன கம்மேன பஞ்ச ஜாதிஸதானி பரேஸங் தா³ஸீயேவ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. கஸ்மா பன கு²ஜ்ஜா அஹோஸீதி? அனுப்பன்னே கிர பு³த்³தே⁴ அயங் பா³ராணஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே வஸந்தீ ஏகங் ராஜகுலூபகங் பச்சேகபு³த்³த⁴ங் கு²ஜ்ஜதா⁴துகங் தி³ஸ்வா அத்தனா ஸஹவாஸீனங் மாதுகா³மானங் புரதோ பரிஹாஸங் கரொந்தீ கு²ஜ்ஜாகாரேன விசரி. தஸ்மா கு²ஜ்ஜா ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. கிங் பன கத்வா ஸா பஞ்ஞவந்தீ ஜாதாதி? அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ அயங் பா³ராணஸிரஞ்ஞோ கே³ஹே வஸந்தீ அட்ட² பச்சேகபு³த்³தே⁴ ராஜகே³ஹதோ உண்ஹபாயாஸஸ்ஸ பூரிதே பத்தே க³ஹெத்வா க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா ‘‘எத்த² ட²பெத்வா க³ச்ச²த², ப⁴ந்தே’’தி அட்ட² ஸுவண்ணகடகே ஓமுஞ்சித்வா அதா³ஸி. தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ நிஸ்ஸந்தே³ன பஞ்ஞவந்தீ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி.
Kasmā panesā dāsī hutvā nibbattāti? Sā kira kassapadasabalassa sāsane ekāya sāmaṇeriyā attano veyyāvaccaṃ kāresi. Tena kammena pañca jātisatāni paresaṃ dāsīyeva hutvā nibbatti. Kasmā pana khujjā ahosīti? Anuppanne kira buddhe ayaṃ bārāṇasirañño gehe vasantī ekaṃ rājakulūpakaṃ paccekabuddhaṃ khujjadhātukaṃ disvā attanā sahavāsīnaṃ mātugāmānaṃ purato parihāsaṃ karontī khujjākārena vicari. Tasmā khujjā hutvā nibbatti. Kiṃ pana katvā sā paññavantī jātāti? Anuppanne buddhe ayaṃ bārāṇasirañño gehe vasantī aṭṭha paccekabuddhe rājagehato uṇhapāyāsassa pūrite patte gahetvā gacchante disvā ‘‘ettha ṭhapetvā gacchatha, bhante’’ti aṭṭha suvaṇṇakaṭake omuñcitvā adāsi. Tassa kammassa nissandena paññavantī hutvā nibbatti.
அத² கோ² தா ஸாமாவதியா பரிவாரா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ படிவித்³த⁴ஸச்சாபி ஸமானா ரஞ்ஞோ அஸ்ஸத்³த⁴பா⁴வேன காலேன காலங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா பு³த்³த⁴த³ஸ்ஸனங் ந லப⁴ந்தி. தஸ்மா த³ஸப³லே அந்தரவீதி²ங் படிபன்னே வாதபானேஸு நப்பஹொந்தேஸு அத்தனோ அத்தனோ க³ப்³பே⁴ஸு சி²த்³த³ங் கத்வா தேஹி ஓலோகெந்தி . அதே²கதி³வஸங் மாக³ண்டி³யா அத்தனோ பாஸாத³தலதோ நிக்க²மித்வா சங்கமமானா தாஸங் வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா க³ப்³ப⁴ச்சி²த்³த³ங் தி³ஸ்வா ‘‘கிமித³’’ந்தி புச்சி². தாஹி தஸ்ஸா ஸத்த²ரி ப³த்³தா⁴கா⁴ததங் அஜானந்தீஹி – ‘‘ஸத்தா² இமங் நக³ரங் ஆக³தோ, மயங் எத்த² ட²த்வா ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸாம சேவ பூஜேம சா’’தி வுத்தே ‘‘இதா³னிஸ்ஸ கத்தப்³ப³ங் ஜானிஸ்ஸாமி, இமாபி தஸ்ஸ உபட்டா²யிகா, இமாஸம்பி கத்தப்³ப³ங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தெத்வா க³ந்த்வா ரஞ்ஞா ஸத்³தி⁴ங் ரஹோக³தகாலே, ‘‘மஹாராஜ, ஸாமாவதிமிஸ்ஸகானங் ப³ஹித்³தா⁴ பத்த²னா அத்தி², கதிபாஹேனேவ தே ஜீவிதங் மாரெஸ்ஸந்தி, ஸாமாவதீ, ஸபரிவாரா தும்ஹேஸு ஸினேஹங் வா பேமங் வா ந கரோதி, ஸமணங் பன கோ³தமங் அந்தரவீதி²யா க³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா வாதபானேஸு அப்பஹொந்தேஸு தானி க²ண்டி³த்வாபி ஓகாஸங் கத்வா ஓலோகெந்தீ’’தி ஆஹ. ராஜா ‘‘ந தா ஏவரூபங் கரிஸ்ஸந்தீ’’தி ந ஸத்³த³ஹதி. புன வுத்தேபி ந ஸத்³த³ஹதியேவ. அத² நங் திக்க²த்துங் வுத்தேபி அஸ்ஸத்³த³ஹந்தங் ‘‘ஸசே மே வசனங் ந ஸத்³த³ஹஸி, தாஸங் வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா உபதா⁴ரேஹி, மஹாராஜா’’தி ஆஹ. ராஜா க³ந்த்வா க³ப்³பே⁴ஸு சி²த்³த³ங் தி³ஸ்வா ‘‘இத³ங் கி’’ந்தி புச்சி²த்வா தஸ்மிங் அத்தே² ஆரோசிதே தாஸங் அக்குஜ்ஜி²த்வா கிஞ்சி அவத்வா சி²த்³தா³னி பித³ஹாபேஸி. ராஜா ததோ பட்டா²ய தாஸங் பாஸாதே³ உத்³த⁴ச்சி²த்³த³கஜாலவாதபானானி காரேஸி.
Atha kho tā sāmāvatiyā parivārā pañcasatā itthiyo paṭividdhasaccāpi samānā rañño assaddhabhāvena kālena kālaṃ satthu santikaṃ gantvā buddhadassanaṃ na labhanti. Tasmā dasabale antaravīthiṃ paṭipanne vātapānesu nappahontesu attano attano gabbhesu chiddaṃ katvā tehi olokenti . Athekadivasaṃ māgaṇḍiyā attano pāsādatalato nikkhamitvā caṅkamamānā tāsaṃ vasanaṭṭhānaṃ gantvā gabbhacchiddaṃ disvā ‘‘kimida’’nti pucchi. Tāhi tassā satthari baddhāghātataṃ ajānantīhi – ‘‘satthā imaṃ nagaraṃ āgato, mayaṃ ettha ṭhatvā satthāraṃ passāma ceva pūjema cā’’ti vutte ‘‘idānissa kattabbaṃ jānissāmi, imāpi tassa upaṭṭhāyikā, imāsampi kattabbaṃ jānissāmī’’ti cintetvā gantvā raññā saddhiṃ rahogatakāle, ‘‘mahārāja, sāmāvatimissakānaṃ bahiddhā patthanā atthi, katipāheneva te jīvitaṃ māressanti, sāmāvatī, saparivārā tumhesu sinehaṃ vā pemaṃ vā na karoti, samaṇaṃ pana gotamaṃ antaravīthiyā gacchantaṃ disvā vātapānesu appahontesu tāni khaṇḍitvāpi okāsaṃ katvā olokentī’’ti āha. Rājā ‘‘na tā evarūpaṃ karissantī’’ti na saddahati. Puna vuttepi na saddahatiyeva. Atha naṃ tikkhattuṃ vuttepi assaddahantaṃ ‘‘sace me vacanaṃ na saddahasi, tāsaṃ vasanaṭṭhānaṃ gantvā upadhārehi, mahārājā’’ti āha. Rājā gantvā gabbhesu chiddaṃ disvā ‘‘idaṃ ki’’nti pucchitvā tasmiṃ atthe ārocite tāsaṃ akkujjhitvā kiñci avatvā chiddāni pidahāpesi. Rājā tato paṭṭhāya tāsaṃ pāsāde uddhacchiddakajālavātapānāni kāresi.
ஸா தேன காரணேன ராஜானங் கோபேதுங் அஸக்கொந்தீ, ‘‘தே³வ, ஏதாஸங் தும்ஹேஸு பேமங் அத்தி² வா நத்தி² வாதி ஜானிஸ்ஸாம, அட்ட² குக்குடே பேஸெத்வா தும்ஹாகங் அத்தா²ய பசாபேதா²’’தி ஆஹ. ராஜா தஸ்ஸா வசனங் ஸுத்வா ‘‘இமே பசித்வா பேஸேதூ’’தி ஸாமாவதியா அட்ட² குக்குடே பஹிணி. ஸோதாபன்னா அரியஸாவிகா ஜீவமானே குக்குடே கிங் பசிஸ்ஸதி, அலந்தி வத்வா பன ஹத்தே²னபி பு²ஸிதுங் ந இச்சி². மாக³ண்டி³யா ‘‘ஹோது, மஹாராஜ, ஏதேயேவ ச குக்குடே ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ பசனத்தா²ய பேஸேஹீ’’தி. ராஜா ததா² அகாஸி. மாக³ண்டி³யா அந்தராமக்³கே³யேவ குக்குடே மாராபெத்வா ‘‘இமே குக்குடே பசாபெத்வா ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ தே³தூ’’தி பஹிணி. ஸா தேஸங் மதபா⁴வேன த³ஸப³லஞ்ச உத்³தி³ஸ்ஸ பஹிதபா⁴வேன பசித்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பேஸேஸி. மாக³ண்டி³யா ‘‘பஸ்ஸ, மஹாராஜா’’தி வத்வா எத்தகேனபி ராஜானங் கோபேதுங் நாஸக்கி².
Sā tena kāraṇena rājānaṃ kopetuṃ asakkontī, ‘‘deva, etāsaṃ tumhesu pemaṃ atthi vā natthi vāti jānissāma, aṭṭha kukkuṭe pesetvā tumhākaṃ atthāya pacāpethā’’ti āha. Rājā tassā vacanaṃ sutvā ‘‘ime pacitvā pesetū’’ti sāmāvatiyā aṭṭha kukkuṭe pahiṇi. Sotāpannā ariyasāvikā jīvamāne kukkuṭe kiṃ pacissati, alanti vatvā pana hatthenapi phusituṃ na icchi. Māgaṇḍiyā ‘‘hotu, mahārāja, eteyeva ca kukkuṭe samaṇassa gotamassa pacanatthāya pesehī’’ti. Rājā tathā akāsi. Māgaṇḍiyā antarāmaggeyeva kukkuṭe mārāpetvā ‘‘ime kukkuṭe pacāpetvā samaṇassa gotamassa detū’’ti pahiṇi. Sā tesaṃ matabhāvena dasabalañca uddissa pahitabhāvena pacitvā dasabalassa pesesi. Māgaṇḍiyā ‘‘passa, mahārājā’’ti vatvā ettakenapi rājānaṃ kopetuṃ nāsakkhi.
அயங் பன உதே³னோ தாஸு ஏகேகிஸ்ஸா வஸனட்டா²னே ஸத்த ஸத்த தி³வஸானி வஸி. அதா²யங் மாக³ண்டி³யா ஏகங் கண்ஹஸப்பபோதகங் வேளுபப்³பே³ பக்கி²பாபெத்வா அத்தனோ வஸனட்டா²னே ட²பேஸி. ரஞ்ஞோ ச யத்த² கத்த²சி க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ஹத்தி²கந்தவீணங் ஆதா³யயேவ க³மனங் ஆசிண்ணங், மாக³ண்டி³யா ரஞ்ஞோ அத்தனோ ஸந்திகங் ஆக³மனகாலே தங் ஸப்பபோதகங் அந்தோவீணாய பக்கி²பித்வா சி²த்³த³ங் பித³ஹாபேஸி. அத² நங் ஸாமாவதியா ஸந்திகங் க³மனகாலே, ‘‘மஹாராஜ, ஸாமாவதீ நாம ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ பக்கா², தும்ஹே ந க³ணேதி. யங் கிஞ்சி கத்வா தும்ஹாகங் தோ³ஸமேவ சிந்தேதி, அப்பமத்தா ஹோதா²’’தி ஆஹ. ராஜா ஸாமாவதியா வஸனட்டா²னே ஸத்தாஹங் வீதினாமெத்வா புன ஸத்தாஹே மாக³ண்டி³யாய நிவேஸனங் அக³மாஸி. ஸா தஸ்மிங் ஆக³ச்ச²ந்தேயேவ ‘‘கச்சி தே, மஹாராஜ, ஸாமாவதீ ஓதாரங் ந க³வேஸதீ’’தி கதெ²ந்தீ விய ரஞ்ஞோ ஹத்த²தோ வீணங் க³ஹெத்வா சாலெத்வா ‘‘கிங் நு கோ², மஹாராஜ, எத்த² அப்³ப⁴ந்தரே விசரதீ’’தி வத்வா ஸப்பஸ்ஸ நிக்க²மனோகாஸங் கத்வா ‘‘அப்³பு⁴ம்மே அந்தோ ஸப்போ’’தி வீணங் ச²ட்³டெ³த்வா பலாயி. தஸ்மிங் காலே ராஜா பதி³த்தங் வேணுவனங் விய பக்கி²த்தலோணங் உத்³த⁴னங் விய ச தோ³ஸேன தடதடாயந்தோ ‘‘வேகே³ன ஸபரிவாரங் ஸாமாவதிங் பக்கோஸதா²’’தி ஆஹ. ராஜபுரிஸா க³ந்த்வா பக்கோஸிங்ஸு.
Ayaṃ pana udeno tāsu ekekissā vasanaṭṭhāne satta satta divasāni vasi. Athāyaṃ māgaṇḍiyā ekaṃ kaṇhasappapotakaṃ veḷupabbe pakkhipāpetvā attano vasanaṭṭhāne ṭhapesi. Rañño ca yattha katthaci gacchantassa hatthikantavīṇaṃ ādāyayeva gamanaṃ āciṇṇaṃ, māgaṇḍiyā rañño attano santikaṃ āgamanakāle taṃ sappapotakaṃ antovīṇāya pakkhipitvā chiddaṃ pidahāpesi. Atha naṃ sāmāvatiyā santikaṃ gamanakāle, ‘‘mahārāja, sāmāvatī nāma samaṇassa gotamassa pakkhā, tumhe na gaṇeti. Yaṃ kiñci katvā tumhākaṃ dosameva cinteti, appamattā hothā’’ti āha. Rājā sāmāvatiyā vasanaṭṭhāne sattāhaṃ vītināmetvā puna sattāhe māgaṇḍiyāya nivesanaṃ agamāsi. Sā tasmiṃ āgacchanteyeva ‘‘kacci te, mahārāja, sāmāvatī otāraṃ na gavesatī’’ti kathentī viya rañño hatthato vīṇaṃ gahetvā cāletvā ‘‘kiṃ nu kho, mahārāja, ettha abbhantare vicaratī’’ti vatvā sappassa nikkhamanokāsaṃ katvā ‘‘abbhumme anto sappo’’ti vīṇaṃ chaḍḍetvā palāyi. Tasmiṃ kāle rājā padittaṃ veṇuvanaṃ viya pakkhittaloṇaṃ uddhanaṃ viya ca dosena taṭataṭāyanto ‘‘vegena saparivāraṃ sāmāvatiṃ pakkosathā’’ti āha. Rājapurisā gantvā pakkosiṃsu.
ஸா ரஞ்ஞோ குத்³த⁴பா⁴வங் ஞத்வா ஸேஸமாதுகா³மானங் ஸஞ்ஞமதா³ஸி. ‘‘ராஜா தும்ஹே கா⁴தேதுகாமோ பக்கோஸதி, அஜ்ஜ தி³வஸங் ஓதி³ஸ்ஸகேன மெத்தாப²ரணேன ராஜானங் ப²ரதா²’’தி ஆஹ. ராஜா தா இத்தி²யோ பக்கோஸாபெத்வா ஸப்³பா³வ படிபாடியா ட²பெத்வா மஹாத⁴னுங் ஆதா³ய விஸபீதகண்ட³ங் ஸன்னய்ஹித்வா த⁴னுங் பூரெத்வா அட்டா²ஸி. தஸ்மிங் க²ணே ஸப்³பா³வ தா ஸாமாவதிப்பமுகா² இத்தி²யோ ஓதி⁴ஸோ மெத்தங் ப²ரிங்ஸு. ராஜா கண்ட³ங் நேவ கி²பிதுங் ந அபனேதுங் ஸக்கோதி, க³த்தேஹி ஸேதா³ முச்சந்தி, ஸரீரங் வேத⁴தி, முக²தோ கே²ளோ பததி, க³ஹேதப்³ப³க³ஹணங் ந பஸ்ஸதி. அத² நங் ஸாமாவதீ ‘‘கிங், மஹாராஜ, கிலமஸீ’’தி ஆஹ. ஆம, தே³வி, கிலமாமி, அவஸ்ஸயோ மே ஹோஹீதி. ஸாது⁴, மஹாராஜ, கண்ட³ங் மஹாபத²விமுக²ங் கரோஹீதி. ராஜா ததா² அகாஸி. ஸா ‘‘ரஞ்ஞோ ஹத்த²தோ கண்ட³ங் முச்சதூ’’தி அதி⁴ட்டா²ஸி. தஸ்மிங் க²ணே கண்ட³ங் முச்சி. ராஜா தங்க²ணங்யேவ உத³கே நிமுஜ்ஜித்வா ஆக³ம்ம அல்லகேஸோ அல்லவத்தோ² ஸாமாவதியா பாதே³ஸு பதித்வா ‘‘க²ம, தே³வி, மய்ஹங், பே⁴த³கானங் மே வசனேன அனுபதா⁴ரெத்வா ஏதங் கத’’ந்தி ஆஹ. க²மாமி, தே³வாதி. ‘‘ஸாது⁴, தே³வி, ஏவங் தயா மய்ஹங் க²மிதங் நாம ஹோதி. இதோ பட்டா²ய தும்ஹாகங் யதா²ருசியா த³ஸப³லஸ்ஸ தா³னங் தே³த², பச்சா²ப⁴த்தங் விஹாரங் க³ந்த்வா த⁴ம்மகத²ங் ஸுணாத², அஜ்ஜ வோ பட்டா²ய பரிஹாரங் த³ம்மீதி. தேன ஹி, தே³வ, அஜ்ஜ பட்டா²ய ஏகங் பி⁴க்கு²ங் யாசித்வா ஆனேத², யோ நோ த⁴ம்மங் வாசெஸ்ஸதீதி. ராஜா ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா யாசந்தோ ஆனந்த³த்தே²ரங் லபி⁴. ததோ பட்டா²ய தா பஞ்சஸதா இத்தி²யோ தே²ரங் பக்கோஸாபெத்வா ஸக்காரஸம்மானங் கத்வா கதப⁴த்தகிச்சஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் பரியாபுணந்தி.
Sā rañño kuddhabhāvaṃ ñatvā sesamātugāmānaṃ saññamadāsi. ‘‘Rājā tumhe ghātetukāmo pakkosati, ajja divasaṃ odissakena mettāpharaṇena rājānaṃ pharathā’’ti āha. Rājā tā itthiyo pakkosāpetvā sabbāva paṭipāṭiyā ṭhapetvā mahādhanuṃ ādāya visapītakaṇḍaṃ sannayhitvā dhanuṃ pūretvā aṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe sabbāva tā sāmāvatippamukhā itthiyo odhiso mettaṃ phariṃsu. Rājā kaṇḍaṃ neva khipituṃ na apanetuṃ sakkoti, gattehi sedā muccanti, sarīraṃ vedhati, mukhato kheḷo patati, gahetabbagahaṇaṃ na passati. Atha naṃ sāmāvatī ‘‘kiṃ, mahārāja, kilamasī’’ti āha. Āma, devi, kilamāmi, avassayo me hohīti. Sādhu, mahārāja, kaṇḍaṃ mahāpathavimukhaṃ karohīti. Rājā tathā akāsi. Sā ‘‘rañño hatthato kaṇḍaṃ muccatū’’ti adhiṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe kaṇḍaṃ mucci. Rājā taṃkhaṇaṃyeva udake nimujjitvā āgamma allakeso allavattho sāmāvatiyā pādesu patitvā ‘‘khama, devi, mayhaṃ, bhedakānaṃ me vacanena anupadhāretvā etaṃ kata’’nti āha. Khamāmi, devāti. ‘‘Sādhu, devi, evaṃ tayā mayhaṃ khamitaṃ nāma hoti. Ito paṭṭhāya tumhākaṃ yathāruciyā dasabalassa dānaṃ detha, pacchābhattaṃ vihāraṃ gantvā dhammakathaṃ suṇātha, ajja vo paṭṭhāya parihāraṃ dammīti. Tena hi, deva, ajja paṭṭhāya ekaṃ bhikkhuṃ yācitvā ānetha, yo no dhammaṃ vācessatīti. Rājā satthu santikaṃ gantvā yācanto ānandattheraṃ labhi. Tato paṭṭhāya tā pañcasatā itthiyo theraṃ pakkosāpetvā sakkārasammānaṃ katvā katabhattakiccassa therassa santike dhammaṃ pariyāpuṇanti.
தா ஏகதி³வஸங் தே²ரஸ்ஸ அனுமோத³னாய பஸன்னா தே²ரஸ்ஸ பஞ்ச உத்தராஸங்க³ஸதானி அத³ங்ஸு. தே²ரோ கிர புப்³பே³ துன்னவாயகாலே ஏகஸ்ஸ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஏகாய ஸூசியா ஸத்³தி⁴ங் ஹத்த²தலமத்தங் சோளக²ண்ட³ங் அதா³ஸி. ஸோ ஸூசியா ப²லேன இமஸ்மிங் அத்தபா⁴வே மஹாபஞ்ஞோ அஹோஸி, சோளக²ண்ட³ஸ்ஸ ப²லேன இமினாவ நியாமேன பஞ்சஸதக்க²த்துங் து³ஸ்ஸானி படிலபி⁴.
Tā ekadivasaṃ therassa anumodanāya pasannā therassa pañca uttarāsaṅgasatāni adaṃsu. Thero kira pubbe tunnavāyakāle ekassa paccekabuddhassa ekāya sūciyā saddhiṃ hatthatalamattaṃ coḷakhaṇḍaṃ adāsi. So sūciyā phalena imasmiṃ attabhāve mahāpañño ahosi, coḷakhaṇḍassa phalena imināva niyāmena pañcasatakkhattuṃ dussāni paṭilabhi.
ததோ மாக³ண்டி³யா அஞ்ஞங் காதப்³ப³ங் அபஸ்ஸந்தீ ‘‘உய்யானங் க³ச்சா²ம, மஹாராஜா’’தி ஆஹ. ஸாது⁴, தே³வீதி. ஸா ரஞ்ஞோ ஸம்படிச்சி²தபா⁴வங் ஞத்வா சூளபிதரங் பக்கோஸாபெத்வா ஆஹ – ‘‘அம்ஹாகங் உய்யானங் க³தகாலே ஸாமாவதியா வஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸாமாவதிங் ஸபரிவாரங் அந்தோகரித்வா ‘ரஞ்ஞோ ஆணா’தி வத்வா த்³வாரங் பித³ஹித்வா பலாலேன பலிவேடெ²த்வா கே³ஹே அக்³கி³ங் தே³தா²’’தி. மாக³ண்டி³யோ தஸ்ஸா வசனங் ஸுத்வா ததா² அகாஸி. தஸ்மிங் தி³வஸே ஸப்³பா³பி தா இத்தி²யோ புப்³பே³ கதஸ்ஸ உபபீளககம்மஸ்ஸானுபா⁴வேன ஸமாபத்திங் அப்பேதுங் நாஸக்கி²ங்ஸு, ஏகப்பஹாரேனேவ பு⁴ஸமுட்டி² விய ஜா²யிங்ஸு. தாஸங் ஆரக்க²புரிஸா ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா, ‘‘தே³வ, இத³ங் நாம கரிங்ஸூ’’தி ஆசிக்கி²ங்ஸு.
Tato māgaṇḍiyā aññaṃ kātabbaṃ apassantī ‘‘uyyānaṃ gacchāma, mahārājā’’ti āha. Sādhu, devīti. Sā rañño sampaṭicchitabhāvaṃ ñatvā cūḷapitaraṃ pakkosāpetvā āha – ‘‘amhākaṃ uyyānaṃ gatakāle sāmāvatiyā vasanaṭṭhānaṃ gantvā sāmāvatiṃ saparivāraṃ antokaritvā ‘rañño āṇā’ti vatvā dvāraṃ pidahitvā palālena paliveṭhetvā gehe aggiṃ dethā’’ti. Māgaṇḍiyo tassā vacanaṃ sutvā tathā akāsi. Tasmiṃ divase sabbāpi tā itthiyo pubbe katassa upapīḷakakammassānubhāvena samāpattiṃ appetuṃ nāsakkhiṃsu, ekappahāreneva bhusamuṭṭhi viya jhāyiṃsu. Tāsaṃ ārakkhapurisā rañño santikaṃ gantvā, ‘‘deva, idaṃ nāma kariṃsū’’ti ācikkhiṃsu.
ராஜா ‘‘கேன கத’’ந்தி பரியேஸந்தோ மாக³ண்டி³யாய காரிதபா⁴வங் ஞத்வா தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ப⁴த்³தே³, ப⁴த்³த³கங் தயா கம்மங் கதங் மயா காதப்³ப³ங் கரொந்தியா, ‘‘உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய மய்ஹங் வதா⁴ய பரிஸக்கமானா கா⁴திதா, பஸன்னொஸ்மி, துய்ஹங் ஸம்பத்திங் த³ஸ்ஸாமீதி தவ ஞாதகே பக்கோஸாபேஹீ’’தி ஆஹ. ஸா ரஞ்ஞோ கத²ங் ஸுத்வா அஞ்ஞாதகேபி ஞாதகே கத்வா பக்கோஸாபேஸி. ராஜா ஸப்³பே³ஸங் ஸன்னிபதிதபா⁴வங் ஞத்வா ராஜங்க³ணே க³லப்பமாணேஸு ஆவாடேஸு நிக²னித்வா உபரி டி²தானி ஸீஸானி பி⁴ந்தா³பெந்தோ மஹந்தேஹி அயனங்க³லேஹி கஸாபேஸி. மாக³ண்டி³யம்பி க²ண்டா³க²ண்டி³கங் சி²ந்தா³பெத்வா பூவபசனகடாஹே பசாபேஸி.
Rājā ‘‘kena kata’’nti pariyesanto māgaṇḍiyāya kāritabhāvaṃ ñatvā taṃ pakkosāpetvā ‘‘bhadde, bhaddakaṃ tayā kammaṃ kataṃ mayā kātabbaṃ karontiyā, ‘‘uṭṭhāya samuṭṭhāya mayhaṃ vadhāya parisakkamānā ghātitā, pasannosmi, tuyhaṃ sampattiṃ dassāmīti tava ñātake pakkosāpehī’’ti āha. Sā rañño kathaṃ sutvā aññātakepi ñātake katvā pakkosāpesi. Rājā sabbesaṃ sannipatitabhāvaṃ ñatvā rājaṅgaṇe galappamāṇesu āvāṭesu nikhanitvā upari ṭhitāni sīsāni bhindāpento mahantehi ayanaṅgalehi kasāpesi. Māgaṇḍiyampi khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindāpetvā pūvapacanakaṭāhe pacāpesi.
கிங் பன ஸாமாவதியா ஸபரிவாராய அக்³கி³னா ஜா²பனகம்மந்தி? ஸா கிர அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ தேஹேவ பஞ்சஹி மாதுகா³மஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³ங்கா³யங் கீளித்வா ப³ஹிதித்தே² டி²தா ஸீதே ஜாதே அவிதூ³ரட்டா²னே பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ பண்ணஸாலங் தி³ஸ்வா அந்தோ அஸோதெ⁴த்வாவ ப³ஹி அக்³கி³ங் த³த்வா விஸிப்³பே³ஸுங். அந்தோபண்ணஸாலாய பச்சேகபு³த்³தோ⁴ நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா நிஸின்னோ. தா ஜாலாஸு பச்சி²ன்னாஸு பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா ‘‘கிங் அம்ஹேஹி கதங், அயங் பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ரஞ்ஞோ குலூபகோ, இமங் தி³ஸ்வா ராஜா அம்ஹாகங் குஜ்ஜி²ஸ்ஸதி, இதா³னி நங் ஸுஜ்ஜா²பிதங் காதுங் வட்டதீ’’தி அஞ்ஞானிபி தா³ரூனி பக்கி²பித்வா அக்³கி³ங் அத³ங்ஸு. புன ஜாலாய பச்சி²ன்னாய பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய தாஸங் பஸ்ஸந்தீனங்யேவ சீவரானி பப்போ²டெத்வா வேஹாஸங் உப்பதித்வா க³தோ. தேன கம்மேன நிரயே பச்சித்வா பக்காவஸேஸேன இமங் ப்³யஸனங் பாபுணிங்ஸு. சதுபரிஸமஜ்ஜே² பன கதா² உத³பாதி³ – ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதா வத கு²ஜ்ஜுத்தரா, மாதுகா³மஅத்தபா⁴வே ட²த்வா பஞ்சன்னங் மாதுகா³மஸதானங் த⁴ம்மங் கதெ²த்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²பேஸி. ஸாமாவதீபி ரஞ்ஞா அத்தனோ அப்பிதங் கண்ட³ங் மெத்தாப²ரணேன ப²ரித்வா படிபா³ஹீ’’தி தஸ்ஸாபி மஹாஜனோ கு³ணங் கதே²ஸி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ ஜேதவனே நிஸின்னோ ததே³வ காரணங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா கு²ஜ்ஜுத்தரங் ப³ஹுஸ்ஸுதானங், ஸாமாவதிங் மெத்தாவிஹாரீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Kiṃ pana sāmāvatiyā saparivārāya agginā jhāpanakammanti? Sā kira anuppanne buddhe teheva pañcahi mātugāmasatehi saddhiṃ gaṅgāyaṃ kīḷitvā bahititthe ṭhitā sīte jāte avidūraṭṭhāne paccekabuddhassa paṇṇasālaṃ disvā anto asodhetvāva bahi aggiṃ datvā visibbesuṃ. Antopaṇṇasālāya paccekabuddho nirodhasamāpattiṃ samāpajjitvā nisinno. Tā jālāsu pacchinnāsu paccekabuddhaṃ disvā ‘‘kiṃ amhehi kataṃ, ayaṃ paccekabuddho rañño kulūpako, imaṃ disvā rājā amhākaṃ kujjhissati, idāni naṃ sujjhāpitaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti aññānipi dārūni pakkhipitvā aggiṃ adaṃsu. Puna jālāya pacchinnāya paccekabuddho samāpattito vuṭṭhāya tāsaṃ passantīnaṃyeva cīvarāni papphoṭetvā vehāsaṃ uppatitvā gato. Tena kammena niraye paccitvā pakkāvasesena imaṃ byasanaṃ pāpuṇiṃsu. Catuparisamajjhe pana kathā udapādi – ‘‘bahussutā vata khujjuttarā, mātugāmaattabhāve ṭhatvā pañcannaṃ mātugāmasatānaṃ dhammaṃ kathetvā sotāpattiphale patiṭṭhāpesi. Sāmāvatīpi raññā attano appitaṃ kaṇḍaṃ mettāpharaṇena pharitvā paṭibāhī’’ti tassāpi mahājano guṇaṃ kathesi. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Atha satthā aparabhāge jetavane nisinno tadeva kāraṇaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā khujjuttaraṃ bahussutānaṃ, sāmāvatiṃ mettāvihārīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
உத்தரானந்த³மாதாவத்து²
Uttarānandamātāvatthu
262. பஞ்சமே ஜா²யீனந்தி ஜா²னாபி⁴ரதானங் உபாஸிகானங், உத்தரா நந்த³மாதா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் ஜா²னாபி⁴ரதானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே ஸுமனஸெட்டி²ங் நிஸ்ஸாய வஸந்தஸ்ஸ புண்ணஸீஹஸ்ஸ நாம ப⁴ரியாய குச்சி²ஸ்மிங் படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி, உத்தராதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு.
262. Pañcame jhāyīnanti jhānābhiratānaṃ upāsikānaṃ, uttarā nandamātā, aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ jhānābhiratānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare sumanaseṭṭhiṃ nissāya vasantassa puṇṇasīhassa nāma bhariyāya kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi, uttarātissā nāmaṃ akaṃsu.
அதே²கஸ்மிங் நக்க²த்தமஹதி³வஸே ராஜக³ஹஸெட்டி² புண்ணங் பக்கோஸாபெத்வா ஆஹ – ‘‘தாத புண்ண, நக்க²த்தங் வா உபோஸதோ² வா து³க்³க³தஸ்ஸ கிங் கரிஸ்ஸதி, ஏவங் ஸந்தேபி வதே³ஹி ‘கிங் நக்க²த்தபரிப்³ப³யங் க³ஹெத்வா நக்க²த்தங் கீளிஸ்ஸஸி, ப³லவகோ³ணே ச பா²லஞ்ச நங்க³லஞ்ச க³ஹெத்வா கஸிஸ்ஸஸீ’’’தி. ‘‘மம ப⁴ரியாய ஸத்³தி⁴ங் மந்தெத்வா ஜானிஸ்ஸாமி, அய்யா’’தி தங் கத²ங் ப⁴ரியாய ஆரோசேஸி. ‘‘ஸெட்டி² நாம அய்யோ இஸ்ஸரோ, தஸ்ஸ தயா ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தஸ்ஸ கதா² ஸோப⁴தி, த்வங் பன அத்தனோ கஸிகம்மங் மா விஸ்ஸஜ்ஜேஸீ’’தி ஆஹ. ஸோ தஸ்ஸா வசனங் ஸுத்வா கஸிப⁴ண்ட³ங் ஆதா³ய கஸிதுங் க³தோ.
Athekasmiṃ nakkhattamahadivase rājagahaseṭṭhi puṇṇaṃ pakkosāpetvā āha – ‘‘tāta puṇṇa, nakkhattaṃ vā uposatho vā duggatassa kiṃ karissati, evaṃ santepi vadehi ‘kiṃ nakkhattaparibbayaṃ gahetvā nakkhattaṃ kīḷissasi, balavagoṇe ca phālañca naṅgalañca gahetvā kasissasī’’’ti. ‘‘Mama bhariyāya saddhiṃ mantetvā jānissāmi, ayyā’’ti taṃ kathaṃ bhariyāya ārocesi. ‘‘Seṭṭhi nāma ayyo issaro, tassa tayā saddhiṃ kathentassa kathā sobhati, tvaṃ pana attano kasikammaṃ mā vissajjesī’’ti āha. So tassā vacanaṃ sutvā kasibhaṇḍaṃ ādāya kasituṃ gato.
தங்தி³வஸஞ்ச ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ நிரோத⁴ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய ‘‘கஸ்ஸ அஜ்ஜ மயா ஸங்க³ஹங் காதுங் வட்டதீ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ இமஸ்ஸ புண்ணஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா பி⁴க்கா²சாரவேலாய பத்தசீவரமாதா³ய புண்ணஸ்ஸ கஸனட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தோ அவிதூ³ரே அத்தானங் த³ஸ்ஸேஸி. புண்ணோ தே²ரங் தி³ஸ்வா கஸிங் ட²பெத்வா தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³. தே²ரோ தங் ஓலோகெத்வா உத³கஸபா⁴க³ங் புச்சி². தஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அய்யோ முக²ங் தோ⁴விதுகாமோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. ததோ வேகே³ன க³ந்த்வா த³ந்தகட்ட²ங் ஆஹரித்வா கப்பியங் கத்வா தே²ரஸ்ஸ அதா³ஸி. தே²ரே த³ந்தகட்ட²ங் கா²த³ந்தே பத்தேன ஸத்³தி⁴ங் த⁴ம்மகரணங் நீஹரித்வா உத³கஸ்ஸ பூரெத்வா ஆஹரி. தே²ரோ முக²ங் தோ⁴வித்வா பி⁴க்கா²சாரமக்³க³ங் படிபஜ்ஜி. புண்ணோ சிந்தேஸி – ‘‘தே²ரோ அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு இமங் மக்³க³ங் ந படிபஜ்ஜதி, அஜ்ஜ பன மய்ஹங் ஸங்க³ஹத்தா²ய படிபன்னோ ப⁴விஸ்ஸதி. அஹோ வத மே ப⁴ரியா மமத்தா²ய ஆஹரணகங் ஆஹாரங் தே²ரஸ்ஸ பத்தே பதிட்ட²பெய்யா’’தி.
Taṃdivasañca sāriputtatthero nirodhasamāpattito vuṭṭhāya ‘‘kassa ajja mayā saṅgahaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti āvajjento imassa puṇṇassa upanissayaṃ disvā bhikkhācāravelāya pattacīvaramādāya puṇṇassa kasanaṭṭhānaṃ gacchanto avidūre attānaṃ dassesi. Puṇṇo theraṃ disvā kasiṃ ṭhapetvā therassa santikaṃ gantvā pañcapatiṭṭhitena vandi. Thero taṃ oloketvā udakasabhāgaṃ pucchi. Tassa etadahosi – ‘‘ayyo mukhaṃ dhovitukāmo bhavissatī’’ti. Tato vegena gantvā dantakaṭṭhaṃ āharitvā kappiyaṃ katvā therassa adāsi. There dantakaṭṭhaṃ khādante pattena saddhiṃ dhammakaraṇaṃ nīharitvā udakassa pūretvā āhari. Thero mukhaṃ dhovitvā bhikkhācāramaggaṃ paṭipajji. Puṇṇo cintesi – ‘‘thero aññesu divasesu imaṃ maggaṃ na paṭipajjati, ajja pana mayhaṃ saṅgahatthāya paṭipanno bhavissati. Aho vata me bhariyā mamatthāya āharaṇakaṃ āhāraṃ therassa patte patiṭṭhapeyyā’’ti.
அத²ஸ்ஸ ப⁴ரியா ‘‘அஜ்ஜ நக்க²த்ததி³வஸோ’’தி பாதோவ அத்தனோ லப⁴னகனியாமேன கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங் ஸங்விதா⁴ய க³ஹெத்வா ஸாமிகஸ்ஸ கஸனட்டா²னங் ஆக³ச்ச²ந்தீ அந்தராமக்³கே³ தே²ரங் தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஞ்ஞேஸு தி³வஸேஸு மய்ஹங் தே²ரங் தி³ஸ்வா தெ³ய்யத⁴ம்மோ ந ஹோதி, தெ³ய்யத⁴ம்மே ஸந்தேபி மம அய்யங் ந பஸ்ஸாமி, அஜ்ஜ பன த்³வின்னம்பி ஸம்முகீ²பா⁴வோ ஜாதோ. மம ஸாமிகஸ்ஸ புன ஸம்பாதெ³த்வா ஆஹரிஸ்ஸாமி, இமங் தாவ ஆஹாரங் தே²ரஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி தீஹி சேதனாஹி ஸம்பயுத்தங் கத்வா தங் போ⁴ஜனங் ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ பத்தே பதிட்ட²பெத்வா ‘‘ஏவங்விதா⁴ து³க்³க³தஜீவிதா முச்சாமீ’’தி ஆஹ. தே²ரோபி ‘‘தவ அஜ்ஜா²ஸயோ பூரதூ’’தி தஸ்ஸானுமோத³னங் கத்வா ததோ நிவத்தித்வா விஹாரங் அக³மாஸி.
Athassa bhariyā ‘‘ajja nakkhattadivaso’’ti pātova attano labhanakaniyāmena khādanīyabhojanīyaṃ saṃvidhāya gahetvā sāmikassa kasanaṭṭhānaṃ āgacchantī antarāmagge theraṃ disvā cintesi – ‘‘aññesu divasesu mayhaṃ theraṃ disvā deyyadhammo na hoti, deyyadhamme santepi mama ayyaṃ na passāmi, ajja pana dvinnampi sammukhībhāvo jāto. Mama sāmikassa puna sampādetvā āharissāmi, imaṃ tāva āhāraṃ therassa dassāmī’’ti tīhi cetanāhi sampayuttaṃ katvā taṃ bhojanaṃ sāriputtattherassa patte patiṭṭhapetvā ‘‘evaṃvidhā duggatajīvitā muccāmī’’ti āha. Theropi ‘‘tava ajjhāsayo pūratū’’ti tassānumodanaṃ katvā tato nivattitvā vihāraṃ agamāsi.
ஸாபி புன அத்தனோ கே³ஹங் க³ந்த்வா ஸாமிகஸ்ஸ ஆஹாரங் ஸம்பாதெ³த்வா ஆதா³ய கஸனட்டா²னங் க³ந்த்வா ஸாமிகஸ்ஸ குஜ்ஜ²னபா⁴வதோ பீ⁴தா ‘‘ஸாமி, அஜ்ஜ ஏகதி³வஸங் தவ மனங் ஸந்தா⁴ரேஹீ’’தி ஆஹ. கிங் காரணாதி? அஹங் அஜ்ஜ தாவ ஆஹாரங் ஆஹரந்தீ அந்தராமக்³கே³ தே²ரங் தி³ஸ்வா தவ பா⁴க³ப⁴த்தங் தே²ரஸ்ஸ பத்தே பதிட்ட²பெத்வா புன கே³ஹங் க³ந்த்வா ஆஹாரங் பசித்வா ஆதா³ய ஆக³தாம்ஹீதி. மனாபங் தே, ப⁴த்³தே³, கதங், மயாபி பாதோவ தே²ரஸ்ஸ த³ந்தகட்ட²ஞ்ச முகோ²த³கஞ்ச தி³ன்னங். அஜ்ஜ அம்ஹாகங் ஸுப்பபா⁴தங், ஸப்³ப³ம்பி தே²ரஸ்ஸ அம்ஹாகங் ஸந்தகமேவ ஜாதந்தி த்³வின்னம்பி ஜனானங் ஏகஸதி³ஸமேவ சித்தங் அஹோஸி. அத² புண்ணோ ஆஹாரகிச்சங் கத்வா ப⁴ரியாய ஊரும்ஹி ஸீஸங் கத்வா முஹுத்தங் நிபஜ்ஜி. அத²ஸ்ஸ நித்³தா³ ஓக்கமி. ஸோ தோ²கங் நித்³தா³யித்வா பபு³த்³தோ⁴ கஸிதட்டா²னங் ஓலோகேஸி, ஓலோகிதோலோகிதட்டா²னங் மஹாகோஸாதகிபுப்பே²ஹி ஸம்பரிகிண்ணங் விய அஹோஸி. ஸோ ப⁴ரியங் ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³, கின்னாமேதங் அஜ்ஜ இத³ங் கஸிதட்டா²னங் ஸுவண்ணவண்ணங் ஹுத்வா கா²யதீ’’தி. அய்ய , அஜ்ஜ தே ஸகலதி³வஸங் கிலந்ததாய அக்கீ²னி மஞ்ஞே ப⁴மந்தீதி. ப⁴த்³தே³, மய்ஹங் அஸ்ஸத்³த³ஹந்தீ ஸயங் ஓலோகேஹீதி. தஸ்மிங் காலே ஸா ஓலோகெத்வா ஸபா⁴வங் அய்ய, கதே²ஸி, ஏவமேதங் ப⁴விஸ்ஸதீதி.
Sāpi puna attano gehaṃ gantvā sāmikassa āhāraṃ sampādetvā ādāya kasanaṭṭhānaṃ gantvā sāmikassa kujjhanabhāvato bhītā ‘‘sāmi, ajja ekadivasaṃ tava manaṃ sandhārehī’’ti āha. Kiṃ kāraṇāti? Ahaṃ ajja tāva āhāraṃ āharantī antarāmagge theraṃ disvā tava bhāgabhattaṃ therassa patte patiṭṭhapetvā puna gehaṃ gantvā āhāraṃ pacitvā ādāya āgatāmhīti. Manāpaṃ te, bhadde, kataṃ, mayāpi pātova therassa dantakaṭṭhañca mukhodakañca dinnaṃ. Ajja amhākaṃ suppabhātaṃ, sabbampi therassa amhākaṃ santakameva jātanti dvinnampi janānaṃ ekasadisameva cittaṃ ahosi. Atha puṇṇo āhārakiccaṃ katvā bhariyāya ūrumhi sīsaṃ katvā muhuttaṃ nipajji. Athassa niddā okkami. So thokaṃ niddāyitvā pabuddho kasitaṭṭhānaṃ olokesi, olokitolokitaṭṭhānaṃ mahākosātakipupphehi samparikiṇṇaṃ viya ahosi. So bhariyaṃ āha – ‘‘bhadde, kinnāmetaṃ ajja idaṃ kasitaṭṭhānaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ hutvā khāyatī’’ti. Ayya , ajja te sakaladivasaṃ kilantatāya akkhīni maññe bhamantīti. Bhadde, mayhaṃ assaddahantī sayaṃ olokehīti. Tasmiṃ kāle sā oloketvā sabhāvaṃ ayya, kathesi, evametaṃ bhavissatīti.
புண்ணோ உட்டா²ய ஏகங் கட்டி²ங் க³ஹெத்வா நங்க³லஸீஸே பஹரி, கு³ளபிண்டோ³ விய நங்க³லஸீஸே அல்லீயித்வா அட்டா²ஸி. ஸோ ப⁴ரியங் பக்கோஸித்வா ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³, அஞ்ஞேஸங் வபிதபீ³ஜங் நாம தீஹி வா சதூஹி வா மாஸேஹி ப²லங் தே³தி, அம்ஹாகங் பன அய்யஸ்ஸ ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ அந்தரே ரோபிதேன ஸத்³தா⁴பீ³ஜேன அஜ்ஜேவ அவஸ்ஸங் ப²லங் தி³ன்னங். இமஸ்மிங் கரீஸமத்தே பதே³ஸே ஆமலகமத்தோபி பங்ஸுபிண்டோ³ அஸுவண்ணோ நாம நத்தீ²’’தி. இதா³னி கிங் கரிஸ்ஸாம, அய்யாதி? ‘‘ப⁴த்³தே³, இமங் எத்தகங் ஸுவண்ணங் தே²னெத்வா கா²தி³துங் நாம ந ஸக்கா’’தி ப⁴ரியங் தஸ்மிங் டா²னே ட²பெத்வா ப⁴த்தஸ்ஸ பூரெத்வா ஆப⁴தங் பாதிங் ஸுவண்ணஸ்ஸ பூரெத்வா க³ந்த்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசாபேஸி – ‘‘ஏகோ மனுஸ்ஸோ ஸுவண்ணபாதிங் க³ஹெத்வா டி²தோ’’தி. ராஜா தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘கஹங் தே, தாத, லத்³த⁴’’ந்தி புச்சி². ‘‘தே³வ, மய்ஹங் ஏகங் கஸிதட்டா²னங் ஸப்³ப³ங் ஸுவண்ணமேவ ஜாதங், பஹிணித்வா ஆஹராபேதா²’’தி ஆஹ. த்வங் கின்னாமோஸீதி? புண்ணோ நாம அஹங், தே³வாதி. க³ச்ச²த², ப⁴ணே, ஸகடானி யோஜெத்வா புண்ணஸ்ஸ கஸிதட்டா²னதோ ஸுவண்ணமாஹரதா²தி.
Puṇṇo uṭṭhāya ekaṃ kaṭṭhiṃ gahetvā naṅgalasīse pahari, guḷapiṇḍo viya naṅgalasīse allīyitvā aṭṭhāsi. So bhariyaṃ pakkositvā āha – ‘‘bhadde, aññesaṃ vapitabījaṃ nāma tīhi vā catūhi vā māsehi phalaṃ deti, amhākaṃ pana ayyassa sāriputtattherassa antare ropitena saddhābījena ajjeva avassaṃ phalaṃ dinnaṃ. Imasmiṃ karīsamatte padese āmalakamattopi paṃsupiṇḍo asuvaṇṇo nāma natthī’’ti. Idāni kiṃ karissāma, ayyāti? ‘‘Bhadde, imaṃ ettakaṃ suvaṇṇaṃ thenetvā khādituṃ nāma na sakkā’’ti bhariyaṃ tasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā bhattassa pūretvā ābhataṃ pātiṃ suvaṇṇassa pūretvā gantvā rañño ārocāpesi – ‘‘eko manusso suvaṇṇapātiṃ gahetvā ṭhito’’ti. Rājā taṃ pakkosāpetvā ‘‘kahaṃ te, tāta, laddha’’nti pucchi. ‘‘Deva, mayhaṃ ekaṃ kasitaṭṭhānaṃ sabbaṃ suvaṇṇameva jātaṃ, pahiṇitvā āharāpethā’’ti āha. Tvaṃ kinnāmosīti? Puṇṇo nāma ahaṃ, devāti. Gacchatha, bhaṇe, sakaṭāni yojetvā puṇṇassa kasitaṭṭhānato suvaṇṇamāharathāti.
ஸகடேஹி ஸத்³தி⁴ங் க³தராஜபுரிஸா ‘‘ரஞ்ஞோ புஞ்ஞ’’ந்தி வத்வா ஸுவண்ணபிண்டே³ க³ண்ஹந்தி, க³ஹிதக³ஹிதம்பி கஸிதலெட்³டு³யேவ ஹோதி. தே க³ந்த்வா ரஞ்ஞோ ஆரோசேஸுங். தேன ஹி ப⁴ணே க³ந்த்வா ‘‘புண்ணஸ்ஸ புஞ்ஞ’’ந்தி வத்வா க³ண்ஹதா²தி. க³ஹிதக³ஹிதங் ஸுவண்ணமேவ ஹோதி. தே ஸப்³ப³ம்பி தங் ஸுவண்ணங் ஆஹரித்வா ராஜங்க³ணே ராஸிங் அகங்ஸு. ராஸி உப்³பே³தே⁴ன தாலப்பமாணோ அஹோஸி. ராஜா வாணிஜே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘கஸ்ஸ கே³ஹே எத்தகங் ஸுவண்ணங் அத்தீ²’’தி புச்சி². நத்தி², தே³வ, கஸ்ஸசீதி. எத்தகஸ்ஸ பன த⁴னஸ்ஸ ஸாமினோ கிங் காதுங் வட்டதீதி? த⁴னஸெட்டி²ங் நாம நங் காதுங் வட்டதி, தே³வாதி? தேன ஹி புண்ணங் இமஸ்மிங் நக³ரே த⁴னஸெட்டி²ங் நாம கரோதா²தி ஸப்³ப³ங் தங் ஸுவண்ணங் தஸ்ஸேவ த³த்வா தங்தி³வஸங்யேவஸ்ஸ ஸெட்டி²ட்டா²னங் அதா³ஸி. ஸோ ஸெட்டி² மங்க³லங் கரொந்தோ ஸத்தாஹங் பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் அதா³ஸி. ஸத்தமே தி³வஸே த³ஸப³லஸ்ஸ ப⁴த்தானுமோத³னாய புண்ணஸெட்டி²பி ப⁴ரியாபி தீ⁴தாபி ஸப்³பே³ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹிங்ஸு.
Sakaṭehi saddhiṃ gatarājapurisā ‘‘rañño puñña’’nti vatvā suvaṇṇapiṇḍe gaṇhanti, gahitagahitampi kasitaleḍḍuyeva hoti. Te gantvā rañño ārocesuṃ. Tena hi bhaṇe gantvā ‘‘puṇṇassa puñña’’nti vatvā gaṇhathāti. Gahitagahitaṃ suvaṇṇameva hoti. Te sabbampi taṃ suvaṇṇaṃ āharitvā rājaṅgaṇe rāsiṃ akaṃsu. Rāsi ubbedhena tālappamāṇo ahosi. Rājā vāṇije pakkosāpetvā ‘‘kassa gehe ettakaṃ suvaṇṇaṃ atthī’’ti pucchi. Natthi, deva, kassacīti. Ettakassa pana dhanassa sāmino kiṃ kātuṃ vaṭṭatīti? Dhanaseṭṭhiṃ nāma naṃ kātuṃ vaṭṭati, devāti? Tena hi puṇṇaṃ imasmiṃ nagare dhanaseṭṭhiṃ nāma karothāti sabbaṃ taṃ suvaṇṇaṃ tasseva datvā taṃdivasaṃyevassa seṭṭhiṭṭhānaṃ adāsi. So seṭṭhi maṅgalaṃ karonto sattāhaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ adāsi. Sattame divase dasabalassa bhattānumodanāya puṇṇaseṭṭhipi bhariyāpi dhītāpi sabbe sotāpattiphale patiṭṭhahiṃsu.
அபரபா⁴கே³ ராஜக³ஹஸெட்டி² ‘‘புண்ணஸெட்டி²னோ வயப்பத்தா தா³ரிகா அத்தீ²’’தி ஸுத்வா அத்தனோ புத்தஸ்ஸ காரணா தஸ்ஸ கே³ஹங் பேஸேஸி. ஸோ தஸ்ஸ ஸாஸனங் ஸுத்வா ‘‘நாஹங் தீ⁴தரங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி படிஸாஸனங் பேஸேஸி. ஸுமனஸெட்டி²பி புன பேஸேஸி – ‘‘த்வங் மம கே³ஹங் நிஸ்ஸாய வஸித்வா இதா³னி ஏகப்பஹாரேனேவ இஸ்ஸரோ ஹுத்வா மய்ஹங் தா³ரிகங் ந தே³ஸீ’’தி. ததோ புண்ணஸெட்டி² ஆஹ – ‘‘இமங் தாவ தும்ஹாகங் ஸெட்டி² ஸபா⁴வமேவ கதே²ஸி , புரிஸோ நாம ஸப்³ப³காலே ஏவங்விதோ⁴யேவாதி ந ஸல்லக்கே²தப்³போ³. அஹஞ்ஹி இதா³னி தாதி³ஸே புரிஸே தா³ஸே கத்வா க³ஹேதுங் ஸக்கோமி, துய்ஹங் பன ஜாதிங் வா கொ³த்தங் வா ந கோபேமி. அபிச கோ² மம தீ⁴தா ஸோதாபன்னா அரியஸாவிகா தே³வஸிகங் கஹாபணக்³க⁴னகேஹி புப்பே²ஹி பூஜங் கரோதி, தமஹங் தும்ஹாதி³ஸஸ்ஸ மிச்சா²தி³ட்டி²கஸ்ஸ கே³ஹங் ந பேஸெஸ்ஸாமீ’’தி. ஏவங் புண்ணஸெட்டி²ஸ்ஸ படிபா³ஹகபா⁴வங் ஞத்வா ராஜக³ஹஸெட்டி² புன ஸாஸனங் பேஸேஸி – ‘‘போராணகங் விஸ்ஸாஸங் மா பி⁴ந்த³து, அஹங் மய்ஹங் ஸுணிஸாய தே³வஸிகங் த்³வின்னங் கஹாபணானங் அந்த⁴னகானி புப்பா²னி ஸஜ்ஜாபெஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா தீ⁴தரங் தஸ்ஸ க⁴ரங் பேஸேஸி.
Aparabhāge rājagahaseṭṭhi ‘‘puṇṇaseṭṭhino vayappattā dārikā atthī’’ti sutvā attano puttassa kāraṇā tassa gehaṃ pesesi. So tassa sāsanaṃ sutvā ‘‘nāhaṃ dhītaraṃ dassāmī’’ti paṭisāsanaṃ pesesi. Sumanaseṭṭhipi puna pesesi – ‘‘tvaṃ mama gehaṃ nissāya vasitvā idāni ekappahāreneva issaro hutvā mayhaṃ dārikaṃ na desī’’ti. Tato puṇṇaseṭṭhi āha – ‘‘imaṃ tāva tumhākaṃ seṭṭhi sabhāvameva kathesi , puriso nāma sabbakāle evaṃvidhoyevāti na sallakkhetabbo. Ahañhi idāni tādise purise dāse katvā gahetuṃ sakkomi, tuyhaṃ pana jātiṃ vā gottaṃ vā na kopemi. Apica kho mama dhītā sotāpannā ariyasāvikā devasikaṃ kahāpaṇagghanakehi pupphehi pūjaṃ karoti, tamahaṃ tumhādisassa micchādiṭṭhikassa gehaṃ na pesessāmī’’ti. Evaṃ puṇṇaseṭṭhissa paṭibāhakabhāvaṃ ñatvā rājagahaseṭṭhi puna sāsanaṃ pesesi – ‘‘porāṇakaṃ vissāsaṃ mā bhindatu, ahaṃ mayhaṃ suṇisāya devasikaṃ dvinnaṃ kahāpaṇānaṃ andhanakāni pupphāni sajjāpessāmī’’ti. So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā dhītaraṃ tassa gharaṃ pesesi.
அதே²கதி³வஸங் ஸா புண்ணஸெட்டி²னோ தீ⁴தா உத்தரா அத்தனோ ஸாமிகங் ஏவமாஹ – ‘‘அஹங் அத்தனோ குலகே³ஹே மாஸஸ்ஸ அட்ட² தி³வஸானி நிப³த்³த⁴ங் உபோஸத²கம்மங் கரோமி, இதா³னிபி தும்ஹேஸு ஸம்படிச்ச²ந்தேஸு உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்ட²ஹெய்ய’’ந்தி. ஸோ ‘‘ந ஸக்கா’’தி தங் ந ஸம்படிச்சி². ஸா தங் ஸஞ்ஞாபேதுங் அஸக்கொந்தீ துண்ஹீ அஹோஸி. புன அந்தோவஸ்ஸே ‘‘உபோஸதி²கா ப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி ததா³பி ஓகாஸங் காரெந்தீ நேவ அலத்த². ஸா அந்தோவஸ்ஸே அட்³ட⁴தியேஸு மாஸேஸு அதிக்கந்தேஸு அட்³ட⁴மாஸே அவஸிட்டே² மாதாபிதூனங் ஸாஸனங் பேஸேஸி – ‘‘அஹங் தும்ஹேஹி சாரகே பக்கி²த்தா எத்தகே அத்³தா⁴னே ஏகதி³வஸம்பி உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்டா²துங் ந லபா⁴மி, பஞ்சத³ஸ மே கஹாபணஸஹஸ்ஸானி பேஸேதா²’’தி. தே தீ⁴து ஸாஸனங் ஸுத்வா ‘‘கிங்காரணா’’தி அபுச்சி²த்வாவ பஹிணிங்ஸு. உத்தரா தே கஹாபணே க³ண்ஹித்வா தஸ்மிங் நக³ரே ஸிரிமா நாம க³ணிகா அத்தி², தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘அம்ம ஸிரிமே, அஹங் இமங் அட்³ட⁴மாஸங் உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்ட²ஹிஸ்ஸாமி, த்வங் இமானி பஞ்சத³ஸ கஹாபணஸஹஸ்ஸானி க³ஹெத்வா இமங் அட்³ட⁴மாஸங் ஸெட்டி²புத்தங் பரிசராஹீ’’தி. ஸா ‘‘ஸாது⁴, அய்யே’’தி ஸம்படிச்சி². ததோ பட்டா²ய ஸெட்டி²புத்தோ ‘‘அஹங் ஸிரிமாய ஸத்³தி⁴ங் மோதி³ஸ்ஸாமீ’’தி உத்தராய அட்³ட⁴மாஸங் உபோஸத²கம்மங் ஸம்படிச்சி².
Athekadivasaṃ sā puṇṇaseṭṭhino dhītā uttarā attano sāmikaṃ evamāha – ‘‘ahaṃ attano kulagehe māsassa aṭṭha divasāni nibaddhaṃ uposathakammaṃ karomi, idānipi tumhesu sampaṭicchantesu uposathaṅgāni adhiṭṭhaheyya’’nti. So ‘‘na sakkā’’ti taṃ na sampaṭicchi. Sā taṃ saññāpetuṃ asakkontī tuṇhī ahosi. Puna antovasse ‘‘uposathikā bhavissāmī’’ti tadāpi okāsaṃ kārentī neva alattha. Sā antovasse aḍḍhatiyesu māsesu atikkantesu aḍḍhamāse avasiṭṭhe mātāpitūnaṃ sāsanaṃ pesesi – ‘‘ahaṃ tumhehi cārake pakkhittā ettake addhāne ekadivasampi uposathaṅgāni adhiṭṭhātuṃ na labhāmi, pañcadasa me kahāpaṇasahassāni pesethā’’ti. Te dhītu sāsanaṃ sutvā ‘‘kiṃkāraṇā’’ti apucchitvāva pahiṇiṃsu. Uttarā te kahāpaṇe gaṇhitvā tasmiṃ nagare sirimā nāma gaṇikā atthi, taṃ pakkosāpetvā ‘‘amma sirime, ahaṃ imaṃ aḍḍhamāsaṃ uposathaṅgāni adhiṭṭhahissāmi, tvaṃ imāni pañcadasa kahāpaṇasahassāni gahetvā imaṃ aḍḍhamāsaṃ seṭṭhiputtaṃ paricarāhī’’ti. Sā ‘‘sādhu, ayye’’ti sampaṭicchi. Tato paṭṭhāya seṭṭhiputto ‘‘ahaṃ sirimāya saddhiṃ modissāmī’’ti uttarāya aḍḍhamāsaṃ uposathakammaṃ sampaṭicchi.
ஸா தேன ஸம்படிச்சி²தபா⁴வங் ஞத்வா தி³வஸே தி³வஸே பாதோவ தா³ஸிக³ணபரிவுதா ஸத்து² ஸஹத்தா² கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங் ஸங்வித³ஹித்வா ஸத்த²ரி ப⁴த்தகிச்சங் கத்வா விஹாரங் க³தே உபோஸத²ங்கா³னி அதி⁴ட்டா²ய பாஸாத³வரங் ஆருய்ஹ அத்தனோ ஸீலானி ஆவஜ்ஜமானா நிஸீத³தி. ஏவங் அட்³ட⁴மாஸங் வீதினாமெத்வா உபோஸத²ங் விஸ்ஸஜ்ஜனதி³வஸே பாதோவ யாகு³க²ஜ்ஜகாதீ³னி ஸங்வித³ஹந்தீ விசரதி. தஸ்மிங் ஸமயே ஸெட்டி²புத்தோ ஸிரிமாய ஸத்³தி⁴ங் உபரிபாஸாத³வரக³தோ ஜாலவாதபானங் விவரித்வா அந்தரவத்து²ங் ஓலோகெந்தோ அட்டா²ஸி. உத்தரா, வாதபானச்சி²த்³தே³ன உத்³த⁴ங் ஓலோகேஸி. ஸெட்டி²புத்தோ உத்தரங் ஓலோகெத்வா ‘‘நேரயிகஜாதிகா வதாயங் ஏவங்வித⁴ங் நாம ஸம்பத்திங் பஹாய உக்க²லிகமஸிமக்கி²தா ஹுத்வா நிக்காரணா தா³ஸீனங் அந்தரே விசரதீ’’தி ஸிதங் அகாஸி. உத்தரா, தஸ்ஸ பமாத³பா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அயங் பா³லோ நாம அத்தனோ ஸம்பத்தி ஸப்³ப³காலங் தா²வராதி ஸஞ்ஞீ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸயம்பி ஸிதங் அகாஸி. ததோ ஸிரிமா ‘‘அயங் சேடிகா மயி டி²தாய ஏவங் மம ஸாமிகேன ஸத்³தி⁴ங் ஸிதங் கரோதீ’’தி குபிதா வேகே³ன ஓதரி. உத்தரா, தஸ்ஸா ஆக³மனாகப்பேனேவ ‘‘அயங் பா³லா அட்³ட⁴மாஸமத்தங் இமஸ்மிங் கே³ஹே வஸித்வா மய்ஹமேவேதங் கே³ஹந்திஸஞ்ஞீ ஜாதா’’தி ஞத்வா தங்க²ணஞ்ஞேவ மெத்தாஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா அட்டா²ஸி. ஸிரிமாபி தா³ஸீனங் அந்தரேன ஆக³ந்த்வா உளுங்கங் க³ஹெத்வா பூவபசனட்டா²னே பக்குதி²ததேலஸ்ஸ பூரெத்வா உத்தராய மத்த²கே ஆஸிஞ்சி, மெத்தாஜா²னஸ்ஸ விப்பா²ரேன உத்தராய மத்த²கே ஆஸித்தங் பக்குதி²ததேலங் பது³மபத்தே ஆஸித்தஉத³கங் விய வினிவத்தித்வா க³தங்.
Sā tena sampaṭicchitabhāvaṃ ñatvā divase divase pātova dāsigaṇaparivutā satthu sahatthā khādanīyabhojanīyaṃ saṃvidahitvā satthari bhattakiccaṃ katvā vihāraṃ gate uposathaṅgāni adhiṭṭhāya pāsādavaraṃ āruyha attano sīlāni āvajjamānā nisīdati. Evaṃ aḍḍhamāsaṃ vītināmetvā uposathaṃ vissajjanadivase pātova yāgukhajjakādīni saṃvidahantī vicarati. Tasmiṃ samaye seṭṭhiputto sirimāya saddhiṃ uparipāsādavaragato jālavātapānaṃ vivaritvā antaravatthuṃ olokento aṭṭhāsi. Uttarā, vātapānacchiddena uddhaṃ olokesi. Seṭṭhiputto uttaraṃ oloketvā ‘‘nerayikajātikā vatāyaṃ evaṃvidhaṃ nāma sampattiṃ pahāya ukkhalikamasimakkhitā hutvā nikkāraṇā dāsīnaṃ antare vicaratī’’ti sitaṃ akāsi. Uttarā, tassa pamādabhāvaṃ ñatvā ‘‘ayaṃ bālo nāma attano sampatti sabbakālaṃ thāvarāti saññī bhavissatī’’ti sayampi sitaṃ akāsi. Tato sirimā ‘‘ayaṃ ceṭikā mayi ṭhitāya evaṃ mama sāmikena saddhiṃ sitaṃ karotī’’ti kupitā vegena otari. Uttarā, tassā āgamanākappeneva ‘‘ayaṃ bālā aḍḍhamāsamattaṃ imasmiṃ gehe vasitvā mayhamevetaṃ gehantisaññī jātā’’ti ñatvā taṅkhaṇaññeva mettājhānaṃ samāpajjitvā aṭṭhāsi. Sirimāpi dāsīnaṃ antarena āgantvā uḷuṅkaṃ gahetvā pūvapacanaṭṭhāne pakkuthitatelassa pūretvā uttarāya matthake āsiñci, mettājhānassa vipphārena uttarāya matthake āsittaṃ pakkuthitatelaṃ padumapatte āsittaudakaṃ viya vinivattitvā gataṃ.
தஸ்மிங் க²ணே ஸிரிமாய ஸமீபே டி²தா தா³ஸியோ தங் ஓலோகெத்வா, ‘‘போ⁴ ஜே, த்வங் அம்ஹாகங் அய்யாய ஹத்த²தோ மூலங் க³ஹெத்வா ஆக³தா இமஸ்மிங் கே³ஹே வஸமானா அம்ஹாகங் அய்யாய ஸதி³ஸா ப⁴விதுங் வாயமஸீ’’தி ஸம்முக²ட்டா²னே தங் பரிபா⁴ஸிங்ஸு. தஸ்மிங் க²ணே ஸிரிமா அத்தனோ ஆக³ந்துகபா⁴வங் அஞ்ஞாஸி. ஸா ததோவ க³ந்த்வா உத்தராய பாதே³ஸு பதித்வா, ‘‘அய்யே, அனுபதா⁴ரெத்வா மே கதங், க²மத² மய்ஹ’’ந்தி ஆஹ. அம்ம ஸிரிமே, நாஹங் தவ இமஸ்மிங் டா²னே க²மிஸ்ஸாமி, அஹங் ஸபிதிகா தீ⁴தா, த³ஸப³லே க²மந்தேயேவ க²மிஸ்ஸாமீதி.
Tasmiṃ khaṇe sirimāya samīpe ṭhitā dāsiyo taṃ oloketvā, ‘‘bho je, tvaṃ amhākaṃ ayyāya hatthato mūlaṃ gahetvā āgatā imasmiṃ gehe vasamānā amhākaṃ ayyāya sadisā bhavituṃ vāyamasī’’ti sammukhaṭṭhāne taṃ paribhāsiṃsu. Tasmiṃ khaṇe sirimā attano āgantukabhāvaṃ aññāsi. Sā tatova gantvā uttarāya pādesu patitvā, ‘‘ayye, anupadhāretvā me kataṃ, khamatha mayha’’nti āha. Amma sirime, nāhaṃ tava imasmiṃ ṭhāne khamissāmi, ahaṃ sapitikā dhītā, dasabale khamanteyeva khamissāmīti.
ஸத்தா²பி கோ² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ ஆக³ந்த்வா உத்தராய நிவேஸனே பஞ்ஞத்தாஸனே நிஸீதி³. ஸிரிமா க³ந்த்வா ஸத்து² பாதே³ஸு பதித்வா, ‘‘ப⁴ந்தே, மயா அய்யாய உத்தராய அந்தரே ஏகோ தோ³ஸோ கதோ, தும்ஹேஸு க²மந்தேஸு க²மிஸ்ஸாமீதி வத³தி, க²மத² மய்ஹங் ப⁴க³வா’’தி. க²மாமி தே ஸிரிமேதி. ஸா தஸ்மிங் காலே க³ந்த்வா உத்தரங் க²மாபேஸி. தங்தி³வஸஞ்ச ஸிரிமா த³ஸப³லஸ்ஸ ப⁴த்தானுமோத³னங் ஸுத்வா –
Satthāpi kho bhikkhusaṅghaparivāro āgantvā uttarāya nivesane paññattāsane nisīdi. Sirimā gantvā satthu pādesu patitvā, ‘‘bhante, mayā ayyāya uttarāya antare eko doso kato, tumhesu khamantesu khamissāmīti vadati, khamatha mayhaṃ bhagavā’’ti. Khamāmi te sirimeti. Sā tasmiṃ kāle gantvā uttaraṃ khamāpesi. Taṃdivasañca sirimā dasabalassa bhattānumodanaṃ sutvā –
‘‘அக்கோதே⁴ன ஜினே கோத⁴ங், அஸாது⁴ங் ஸாது⁴னா ஜினே;
‘‘Akkodhena jine kodhaṃ, asādhuṃ sādhunā jine;
ஜினே கத³ரியங் தா³னேன, ஸச்சேனாலிகவாதி³ன’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 223) –
Jine kadariyaṃ dānena, saccenālikavādina’’nti. (dha. pa. 223) –
கா³தா²பரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தா த³ஸப³லங் நிமந்தெத்வா புனதி³வஸே மஹாதா³னங் அதா³ஸி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ உத்தரங் நந்த³மாதரங் ஜா²யீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Gāthāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhitā dasabalaṃ nimantetvā punadivase mahādānaṃ adāsi. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Aparabhāge pana satthā jetavane nisīditvā upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento uttaraṃ nandamātaraṃ jhāyīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸுப்பவாஸாவத்து²
Suppavāsāvatthu
263. ச²ட்டே² பணீததா³யிகானந்தி பணீதரஸதா³யிகானங் உபாஸிகானங், ஸுப்பவாஸா கோலியதீ⁴தா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் பணீததா³யிகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கோலியனக³ரே க²த்தியகுலே நிப்³ப³த்தி, ஸுப்பவாஸாதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. ஸா வயப்பத்தா ஏகஸ்ஸ ஸக்யகுமாரஸ்ஸ கே³ஹங் க³தா, பட²மத³ஸ்ஸனேயேவ ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி. ஸா அபரபா⁴கே³ ஸீவலிங் நாம தா³ரகங் விஜாயி. தஸ்ஸ வத்து² ஹெட்டா² வித்தா²ரிதமேவ.
263. Chaṭṭhe paṇītadāyikānanti paṇītarasadāyikānaṃ upāsikānaṃ, suppavāsā koliyadhītā, aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ paṇītadāyikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde koliyanagare khattiyakule nibbatti, suppavāsātissā nāmaṃ akaṃsu. Sā vayappattā ekassa sakyakumārassa gehaṃ gatā, paṭhamadassaneyeva satthu dhammakathaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Sā aparabhāge sīvaliṃ nāma dārakaṃ vijāyi. Tassa vatthu heṭṭhā vitthāritameva.
ஸா ஏகஸ்மிங் ஸமயே பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ நானக்³க³ரஸபணீதபோ⁴ஜனங் அதா³ஸி. ஸத்தா² கதப⁴த்தகிச்சோ அனுமோத³னங் கரொந்தோ ஸுப்பவாஸாய இமங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி ‘‘போ⁴ஜனங் ஸுப்பவாஸே தெ³ந்தீ அரியஸாவிகா படிக்³கா³ஹகானங் பஞ்ச டா²னானி தே³தி. ஆயுங் தே³தி, வண்ணங் தே³தி, ஸுக²ங் தே³தி, ப³லங் தே³தி, படிபா⁴னங் தே³தி. ஆயுங் கோ² பன த³த்வா ஆயுஸ்ஸ பா⁴கி³னீ ஹோதி தி³ப்³ப³ஸ்ஸ வா மானுஸஸ்ஸ வா…பே॰… படிபா⁴னங் த³த்வா படிபா⁴னஸ்ஸ பா⁴கி³னீ ஹோதி தி³ப்³ப³ஸ்ஸ வா மானுஸஸ்ஸ வா’’தி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அத² அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸீதி³த்வா உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ஸுப்பவாஸங் கோலியதீ⁴தரங் பணீததா³யிகானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā ekasmiṃ samaye buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa nānaggarasapaṇītabhojanaṃ adāsi. Satthā katabhattakicco anumodanaṃ karonto suppavāsāya imaṃ dhammaṃ desesi ‘‘bhojanaṃ suppavāse dentī ariyasāvikā paṭiggāhakānaṃ pañca ṭhānāni deti. Āyuṃ deti, vaṇṇaṃ deti, sukhaṃ deti, balaṃ deti, paṭibhānaṃ deti. Āyuṃ kho pana datvā āyussa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā…pe… paṭibhānaṃ datvā paṭibhānassa bhāginī hoti dibbassa vā mānusassa vā’’ti. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Atha aparabhāge satthā jetavane nisīditvā upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento suppavāsaṃ koliyadhītaraṃ paṇītadāyikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
ஸுப்பியாவத்து²
Suppiyāvatthu
264. ஸத்தமே கி³லானுபட்டா²கீனந்தி கி³லானுபட்டா²கீனங் உபாஸிகானங், ஸுப்பியா உபாஸிகா, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. அயங் கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா அபரபா⁴கே³ ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் கி³லானுபட்டா²கீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தி, ஸுப்பியாதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு. அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ பா³ராணஸிங் அக³மாஸி. ஸா ததா²க³தஸ்ஸ பட²மத³ஸ்ஸனேயேவ த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி.
264. Sattame gilānupaṭṭhākīnanti gilānupaṭṭhākīnaṃ upāsikānaṃ, suppiyā upāsikā, aggāti dasseti. Ayaṃ kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā aparabhāge satthu dhammadesanaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ gilānupaṭṭhākīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbatti, suppiyātissā nāmaṃ akaṃsu. Aparabhāge satthā bhikkhusaṅghaparivāro bārāṇasiṃ agamāsi. Sā tathāgatassa paṭhamadassaneyeva dhammaṃ sutvā sotāpattiphale patiṭṭhāsi.
அதே²கதி³வஸங் த⁴ம்மஸ்ஸவனத்தா²ய விஹாரங் க³தா. விஹாரசாரிகங் சரமானா ஏகங் பி⁴க்கு²ங் கி³லானங் தி³ஸ்வா அபி⁴வாதெ³த்வா படிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘அய்யஸ்ஸ கிங் லத்³து⁴ங் வட்டதீ’’தி புச்சி². ரஸங் லத்³து⁴ங் வட்டதி, உபாஸிகேதி. ‘‘ஹோது, ப⁴ந்தே, அஹங் பஹிணிஸ்ஸாமீ’’தி தே²ரங் அபி⁴வாதெ³த்வா அந்தோனக³ரங் க³ந்த்வா புனதி³வஸே பவத்தமங்ஸத்தா²ய தா³ஸிங் அந்தராபணங் பேஸேஸி. ஸா ஸகலனக³ரே பவத்தமங்ஸங் அலபி⁴த்வா அலத்³த⁴பா⁴வங் கதே²ஸி. உபாஸிகா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் அய்யஸ்ஸ ரஸங் பஹிணிஸ்ஸாமீதி வத்வா ஸசே ந பேஸெஸ்ஸாமி , அய்யோ அஞ்ஞதோபி அலப⁴ந்தோ கிலமிஸ்ஸதி, யங்கிஞ்சி கத்வா பேஸேதுங் வட்டதீ’’தி க³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா ஊருமங்ஸங் சி²ந்தி³த்வா தா³ஸியா அதா³ஸி ‘‘இத³ங் மங்ஸங் க³ஹெத்வா ஸம்பா⁴ரேஹி யோஜெத்வா ரஸங் கத்வா விஹாரங் நெத்வா அய்யஸ்ஸ தே³ஹி. ஸோ சே மங் புச்ச²தி, கி³லானாதி வதே³ஹீ’’தி. ஸா ததா² அகாஸி.
Athekadivasaṃ dhammassavanatthāya vihāraṃ gatā. Vihāracārikaṃ caramānā ekaṃ bhikkhuṃ gilānaṃ disvā abhivādetvā paṭisanthāraṃ katvā ‘‘ayyassa kiṃ laddhuṃ vaṭṭatī’’ti pucchi. Rasaṃ laddhuṃ vaṭṭati, upāsiketi. ‘‘Hotu, bhante, ahaṃ pahiṇissāmī’’ti theraṃ abhivādetvā antonagaraṃ gantvā punadivase pavattamaṃsatthāya dāsiṃ antarāpaṇaṃ pesesi. Sā sakalanagare pavattamaṃsaṃ alabhitvā aladdhabhāvaṃ kathesi. Upāsikā cintesi – ‘‘ahaṃ ayyassa rasaṃ pahiṇissāmīti vatvā sace na pesessāmi , ayyo aññatopi alabhanto kilamissati, yaṃkiñci katvā pesetuṃ vaṭṭatī’’ti gabbhaṃ pavisitvā ūrumaṃsaṃ chinditvā dāsiyā adāsi ‘‘idaṃ maṃsaṃ gahetvā sambhārehi yojetvā rasaṃ katvā vihāraṃ netvā ayyassa dehi. So ce maṃ pucchati, gilānāti vadehī’’ti. Sā tathā akāsi.
ஸத்தா² தங் காரணங் ஞத்வா புனதி³வஸே பி⁴க்கா²சாரவேலாய பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ உபாஸிகாய கே³ஹங் அக³மாஸி. ஸா ததா²க³தஸ்ஸ ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா ஸாமிகங் ஆமந்தேஸி – ‘‘அய்யபுத்த, அஹங் ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்துங் ந ஸக்கோமி, க³ச்ச² த்வங் ஸத்தா²ரங் அந்தோகே³ஹங் பவேஸெத்வா நிஸீதா³பேஹீ’’தி. ஸோ ததா² அகாஸி. ஸத்தா² ‘‘கஹங் ஸுப்பியா’’தி புச்சி². கி³லானா, ப⁴ந்தேதி. பக்கோஸத², நந்தி. அத² தே க³ந்த்வா ‘‘ஸத்தா² தங் பக்கோஸதீ’’தி ஆஹங்ஸு. ஸா சிந்தேஸி – ‘‘ஸப்³ப³லோகஸ்ஸ ஹிதானுகம்பகோ ஸத்தா² ந இமங் காரணங் அதி³ஸ்வா பக்கோஸாபெஸ்ஸதீ’’தி ஸஹஸா மஞ்சம்ஹா வுட்டா²ஸி. அத²ஸ்ஸா பு³த்³தா⁴னுபா⁴வேன தங்க²ணங்யேவ வணோ ருஹித்வா ஸுச்ச²வி அஹோஸி ஸேஸட்டா²னதோ அதிரேகதரங் விப்பஸன்னவண்ணோ. தஸ்மிங் க²ணே உபாஸிகா ஸிதங் கத்வா த³ஸப³லங் பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³. ஸத்தா² ‘‘இமிஸ்ஸா உபாஸிகாய கிங் அபா²ஸுக’’ந்தி புச்சி². ஸா அத்தனா கதகாரணங் ஸப்³ப³ங் கதே²ஸி. ஸத்தா² கதப⁴த்தகிச்சோ விஹாரங் க³ந்த்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் ஸன்னிபாதாபெத்வா தங் பி⁴க்கு²ங் அனேகபரியாயேன விக³ரஹித்வா ஸிக்கா²பத³ங் (மஹாவ॰ 280) பஞ்ஞபேஸி. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே நிஸின்னோ உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ ஸுப்பியங் உபாஸிகங் கி³லானுபட்டா²கீனங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Satthā taṃ kāraṇaṃ ñatvā punadivase bhikkhācāravelāya bhikkhusaṅghaparivuto upāsikāya gehaṃ agamāsi. Sā tathāgatassa āgatabhāvaṃ sutvā sāmikaṃ āmantesi – ‘‘ayyaputta, ahaṃ satthu santikaṃ gantuṃ na sakkomi, gaccha tvaṃ satthāraṃ antogehaṃ pavesetvā nisīdāpehī’’ti. So tathā akāsi. Satthā ‘‘kahaṃ suppiyā’’ti pucchi. Gilānā, bhanteti. Pakkosatha, nanti. Atha te gantvā ‘‘satthā taṃ pakkosatī’’ti āhaṃsu. Sā cintesi – ‘‘sabbalokassa hitānukampako satthā na imaṃ kāraṇaṃ adisvā pakkosāpessatī’’ti sahasā mañcamhā vuṭṭhāsi. Athassā buddhānubhāvena taṃkhaṇaṃyeva vaṇo ruhitvā succhavi ahosi sesaṭṭhānato atirekataraṃ vippasannavaṇṇo. Tasmiṃ khaṇe upāsikā sitaṃ katvā dasabalaṃ pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā ‘‘imissā upāsikāya kiṃ aphāsuka’’nti pucchi. Sā attanā katakāraṇaṃ sabbaṃ kathesi. Satthā katabhattakicco vihāraṃ gantvā bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā taṃ bhikkhuṃ anekapariyāyena vigarahitvā sikkhāpadaṃ (mahāva. 280) paññapesi. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Aparabhāge satthā jetavane nisinno upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento suppiyaṃ upāsikaṃ gilānupaṭṭhākīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
காதியானீவத்து²
Kātiyānīvatthu
265. அட்ட²மே அவேச்சப்பஸன்னானந்தி அதி⁴க³தேன அசலப்பஸாதே³ன ஸமன்னாக³தானங் உபாஸிகானங், காதியானீ, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தா ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் அவேச்சப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ குரரக⁴ரனக³ரே நிப்³ப³த்தி, காதியானீதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு.
265. Aṭṭhame aveccappasannānanti adhigatena acalappasādena samannāgatānaṃ upāsikānaṃ, kātiyānī, aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kulagehe nibbattā satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ aveccappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde kuraragharanagare nibbatti, kātiyānītissā nāmaṃ akaṃsu.
ஸா அபரபா⁴கே³ வயப்பத்தா குரரக⁴ரிகாய, காளியா ஸஹாயிகா, த³ள்ஹமித்தா அஹோஸி. யதா³ பன குடிகண்ணஸோணத்தே²ரோ ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ கதி²தனியாமேன மய்ஹம்பி த⁴ம்மங் கதே²ஹீ’’தி மாதரா யாசிதோ ரத்திபா⁴கே³ அந்தோனக³ரே அலங்கதத⁴ம்மாஸனே நிஸீதி³த்வா மாதரங் காயஸக்கி²ங் கத்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆரபி⁴, ததா³ அயங் காதியானீ உபாஸிகா காளியா ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே த⁴ம்மங் ஸுணந்தீ அட்டா²ஸி. தஸ்மிங் ஸமயே பஞ்சமத்தானி சோரஸதானி அந்தோனக³ரே தி³வா கதஸஞ்ஞாய கோடிதோ பட்டா²ய உம்மங்க³ங் க²னித்வா இமிஸ்ஸா காதியானியா க⁴ரங் ஸம்பாபுணிங்ஸு. தேஸங் சோரஜெட்ட²கோ தேஹி ஸத்³தி⁴ங் அபவிஸித்வா ‘‘கிங் நு கோ² அயங் பரிஸா ஸன்னிபதிதா’’தி வீமங்ஸனத்தா²ய ஸோணத்தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மகத²னட்டா²னங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே திட்ட²மானோ இமிஸ்ஸா காதியானியா பிட்டி²பஸ்ஸே அட்டா²ஸி.
Sā aparabhāge vayappattā kuraragharikāya, kāḷiyā sahāyikā, daḷhamittā ahosi. Yadā pana kuṭikaṇṇasoṇatthero ‘‘dasabalassa kathitaniyāmena mayhampi dhammaṃ kathehī’’ti mātarā yācito rattibhāge antonagare alaṅkatadhammāsane nisīditvā mātaraṃ kāyasakkhiṃ katvā dhammadesanaṃ ārabhi, tadā ayaṃ kātiyānī upāsikā kāḷiyā saddhiṃ gantvā parisapariyante dhammaṃ suṇantī aṭṭhāsi. Tasmiṃ samaye pañcamattāni corasatāni antonagare divā katasaññāya koṭito paṭṭhāya ummaṅgaṃ khanitvā imissā kātiyāniyā gharaṃ sampāpuṇiṃsu. Tesaṃ corajeṭṭhako tehi saddhiṃ apavisitvā ‘‘kiṃ nu kho ayaṃ parisā sannipatitā’’ti vīmaṃsanatthāya soṇattherassa dhammakathanaṭṭhānaṃ gantvā parisapariyante tiṭṭhamāno imissā kātiyāniyā piṭṭhipasse aṭṭhāsi.
தஸ்மிங் ஸமயே, காதியானீ, தா³ஸிங் ஆமந்தேஸி – ‘‘க³ச்ச² ஜே, கே³ஹங் பவிஸித்வா தீ³பதேலங் ஆஹர, மயங் தீ³பே ஜாலெத்வா த⁴ம்மங் ஸொஸ்ஸாமா’’தி. ஸா க⁴ரங் க³ந்த்வா உம்மங்கே³ சோரே தி³ஸ்வா தீ³பதேலங் அக³ண்ஹித்வாவ ஆக³ந்த்வா அத்தனோ அய்யாய ஆரோசேஸி – ‘‘அய்யே, கே³ஹே சோரா உம்மங்க³ங் க²னந்தீ’’தி. தங் ஸுத்வா சோரஜெட்ட²கோ சிந்தேஸி – ‘‘ஸசாயங் இமிஸ்ஸா கத²ங் க³ண்ஹித்வா கே³ஹங் க³மிஸ்ஸதி , எத்தே²வ நங் அஸினா த்³வேதா⁴ சி²ந்தி³ஸ்ஸாமி. ஸசே பன க³ஹிதனிமித்தேனேவ த⁴ம்மங் ஸுணிஸ்ஸதி, சோரேஹி க³ஹிதப⁴ண்ட³கம்பி புன தா³பெஸ்ஸாமீ’’தி. காதியானீபி கோ² தா³ஸியா கத²ங் ஸுத்வா, ‘‘அம்ம, மா ஸத்³த³ங் கரி, சோரா நாம ஹரந்தா அத்தனா தி³ட்ட²மேவ ஹரிஸ்ஸந்தி, அஹங் பன அஜ்ஜ து³ல்லப⁴ஸ்ஸவனங் ஸுணாமி, மா த⁴ம்மஸ்ஸ அந்தராயங் கரோஹீ’’தி ஆஹ. சோரஜெட்ட²கோ தஸ்ஸா வசனங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘இமினா அஜ்ஜா²ஸயேன டி²தாய நாம கே³ஹே ப⁴ண்ட³ங் ஹரந்தேஹி அம்ஹேஹி மஹாபத²வீ பவிஸிதப்³பா³ ப⁴வெய்யா’’தி. ஸோ தாவதே³வ க³ந்த்வா சோரேஹி க³ஹிதப⁴ண்ட³ங் ச²ட்³டா³பெத்வா சோரேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ பரிஸபரியந்தே அட்டா²ஸி. காதியானீபி உபாஸிகா தே²ரஸ்ஸ தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி.
Tasmiṃ samaye, kātiyānī, dāsiṃ āmantesi – ‘‘gaccha je, gehaṃ pavisitvā dīpatelaṃ āhara, mayaṃ dīpe jāletvā dhammaṃ sossāmā’’ti. Sā gharaṃ gantvā ummaṅge core disvā dīpatelaṃ agaṇhitvāva āgantvā attano ayyāya ārocesi – ‘‘ayye, gehe corā ummaṅgaṃ khanantī’’ti. Taṃ sutvā corajeṭṭhako cintesi – ‘‘sacāyaṃ imissā kathaṃ gaṇhitvā gehaṃ gamissati , ettheva naṃ asinā dvedhā chindissāmi. Sace pana gahitanimitteneva dhammaṃ suṇissati, corehi gahitabhaṇḍakampi puna dāpessāmī’’ti. Kātiyānīpi kho dāsiyā kathaṃ sutvā, ‘‘amma, mā saddaṃ kari, corā nāma harantā attanā diṭṭhameva harissanti, ahaṃ pana ajja dullabhassavanaṃ suṇāmi, mā dhammassa antarāyaṃ karohī’’ti āha. Corajeṭṭhako tassā vacanaṃ sutvā cintesi – ‘‘iminā ajjhāsayena ṭhitāya nāma gehe bhaṇḍaṃ harantehi amhehi mahāpathavī pavisitabbā bhaveyyā’’ti. So tāvadeva gantvā corehi gahitabhaṇḍaṃ chaḍḍāpetvā corehi saddhiṃ āgantvā dhammaṃ suṇanto parisapariyante aṭṭhāsi. Kātiyānīpi upāsikā therassa desanāpariyosāne sotāpattiphale patiṭṭhāsi.
அத² அருணே உக்³க³தே சோரஜெட்ட²கோ க³ந்த்வா உபாஸிகாய பாதே³ஸு பதித்வா, ‘‘அய்யே, ஸப்³பே³ஸங்யேவ நோ க²மாஹீ’’தி ஆஹ. கிங் பன தும்ஹேஹி மய்ஹங் கதந்தி? ஸோ ஸப்³ப³ங் அத்தனா கததோ³ஸங் ஆரோசேஸி. தேன ஹி, தாதா, க²மாமி தும்ஹாகந்தி. அய்யே, அம்ஹாகங் ஏவங் க²மிதங் நாம ந ஹோதி, தும்ஹாகங் பன புத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே ஸப்³பே³ஸங்யேவ நோ பப்³ப³ஜ்ஜங் தா³பேஹீதி. ஸா ஸப்³பே³பி தே க³ஹெத்வா குடிகண்ணஸோணத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³பா³ஜேஸி. தேபி கோ² சோரா தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதா ஸப்³பே³வ அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ஏவமேதங் வத்து² ஸமுட்டி²தங். அபரபா⁴கே³ ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ காதியானிங் உபாஸிகங் அவேச்சப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Atha aruṇe uggate corajeṭṭhako gantvā upāsikāya pādesu patitvā, ‘‘ayye, sabbesaṃyeva no khamāhī’’ti āha. Kiṃ pana tumhehi mayhaṃ katanti? So sabbaṃ attanā katadosaṃ ārocesi. Tena hi, tātā, khamāmi tumhākanti. Ayye, amhākaṃ evaṃ khamitaṃ nāma na hoti, tumhākaṃ pana puttattherassa santike sabbesaṃyeva no pabbajjaṃ dāpehīti. Sā sabbepi te gahetvā kuṭikaṇṇasoṇattherassa santike pabbājesi. Tepi kho corā therassa santike pabbajitā sabbeva arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Evametaṃ vatthu samuṭṭhitaṃ. Aparabhāge satthā jetavane viharanto upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento kātiyāniṃ upāsikaṃ aveccappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
நகுலமாதாவத்து²
Nakulamātāvatthu
266. நவமே விஸ்ஸாஸிகானந்தி விஸ்ஸாஸகத²ங் கதெ²ந்தீனங் உபாஸிகானங், நகுலமாதா க³ஹபதானீ, அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. யங் பனெத்த² வத்தப்³ப³ங், தங் ஸப்³ப³ங் ஹெட்டா² உபாஸகபாளியங் வுத்தமேவ. கேவலங் இத⁴ நகுலமாதரங் து⁴ரங் கத்வா வேதி³தப்³ப³ந்தி.
266. Navame vissāsikānanti vissāsakathaṃ kathentīnaṃ upāsikānaṃ, nakulamātā gahapatānī, aggāti dasseti. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ sabbaṃ heṭṭhā upāsakapāḷiyaṃ vuttameva. Kevalaṃ idha nakulamātaraṃ dhuraṃ katvā veditabbanti.
காளீகுரரக⁴ரிகாவத்து²
Kāḷīkuraragharikāvatthu
267. த³ஸமே அனுஸ்ஸவப்பஸன்னானந்தி அனுஸ்ஸவேனேவ உப்பன்னேன பஸாதே³ன ஸமன்னாக³தானங் உபாஸிகானங் அந்தரே, காளீ உபாஸிகா, குரரக⁴ரிகா அக்³கா³தி த³ஸ்ஸேதி. ஸா கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலே ஹங்ஸவதியங் குரரக⁴ரனக³ரே நிப்³ப³த்தா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுணந்தீ ஸத்தா²ரங் ஏகங் உபாஸிகங் அனுஸ்ஸவப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா அதி⁴காரகம்மங் கத்வா தங் டா²னந்தரங் பத்தே²ஸி. ஸா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தி, காளீதிஸ்ஸா நாமங் அகங்ஸு.
267. Dasame anussavappasannānanti anussaveneva uppannena pasādena samannāgatānaṃ upāsikānaṃ antare, kāḷī upāsikā, kuraragharikā aggāti dasseti. Sā kira padumuttarabuddhakāle haṃsavatiyaṃ kuraragharanagare nibbattā satthu dhammakathaṃ suṇantī satthāraṃ ekaṃ upāsikaṃ anussavappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthesi. Sā kappasatasahassaṃ devamanussesu saṃsaritvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare kulagehe nibbatti, kāḷītissā nāmaṃ akaṃsu.
ஸா வயப்பத்தா குரரக⁴ரனக³ரே குலகே³ஹங் க³தா. அத²ஸ்ஸா ஸங்வாஸேன க³ப்³போ⁴ பதிட்ட²ஹி. ஸா பரிபுண்ணக³ப்³பா⁴ ‘‘பரேஸங் கே³ஹே க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் நாம அப்பதிரூப’’ந்தி அத்தனோ குலனக³ரமேவ ஆக³ந்த்வா ரத்திபா⁴க³ஸமனந்தரே அத்தனோ பாஸாத³ஸ்ஸ உபரி ஆகாஸே டி²தானங் ஸாதாகி³ரஹேமவதானங் ரதனத்தயஸ்ஸ வண்ணங் கதெ²ந்தானங் கத²ங் ஸுத்வா அனுஸ்ஸவிகப்பஸாத³ங் உப்பாதெ³த்வா ஸத்து² அத³ஸ்ஸனேனேவ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, அபரபா⁴கே³ பனஸ்ஸா க³ப்³ப⁴வுட்டா²னங் அஹோஸீதி ஸப்³ப³ங் வத்து² ஹெட்டா² வித்தா²ரிதமேவ. அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸீதி³த்வா உபாஸிகாயோ டா²னந்தரேஸு ட²பெந்தோ இமங் உபாஸிகங் அனுஸ்ஸவப்பஸன்னானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸீதி.
Sā vayappattā kuraragharanagare kulagehaṃ gatā. Athassā saṃvāsena gabbho patiṭṭhahi. Sā paripuṇṇagabbhā ‘‘paresaṃ gehe gabbhavuṭṭhānaṃ nāma appatirūpa’’nti attano kulanagarameva āgantvā rattibhāgasamanantare attano pāsādassa upari ākāse ṭhitānaṃ sātāgirahemavatānaṃ ratanattayassa vaṇṇaṃ kathentānaṃ kathaṃ sutvā anussavikappasādaṃ uppādetvā satthu adassaneneva sotāpattiphale patiṭṭhāsi, aparabhāge panassā gabbhavuṭṭhānaṃ ahosīti sabbaṃ vatthu heṭṭhā vitthāritameva. Aparabhāge pana satthā jetavane bhikkhusaṅghamajjhe nisīditvā upāsikāyo ṭhānantaresu ṭhapento imaṃ upāsikaṃ anussavappasannānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesīti.
த³ஸஸுத்தபரிமாணாய உபாஸிகாபாளியா வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dasasuttaparimāṇāya upāsikāpāḷiyā vaṇṇanā niṭṭhitā.
எத்தாவதா ச மனோரத²பூரணியா
Ettāvatā ca manorathapūraṇiyā
அங்கு³த்தரனிகாய-அட்ட²கதா²ய
Aṅguttaranikāya-aṭṭhakathāya
ஸப்³பா³பி ஏதத³க்³க³பாளிவண்ணனா நிட்டி²தா.
Sabbāpi etadaggapāḷivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³ • 14. Etadaggavaggo
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 14. ஏதத³க்³க³வக்³கோ³ • 14. Etadaggavaggo