Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દ્વેમાતિકાપાળિ • Dvemātikāpāḷi |
૭. ગબ્ભિનીવગ્ગો
7. Gabbhinīvaggo
૧. ગબ્ભિનીસિક્ખાપદવણ્ણના
1. Gabbhinīsikkhāpadavaṇṇanā
ગબ્ભિનિવગ્ગસ્સ પઠમે ‘‘ગબ્ભિની’’તિ જાનિત્વા ઉપજ્ઝાયાય વુટ્ઠાપેન્તિયા ગણપરિયેસનાદીસુ ચ ઞત્તિકમ્મવાચાદ્વયે ચ દુક્કટં, કમ્મવાચાપરિયોસાને પાચિત્તિયં.
Gabbhinivaggassa paṭhame ‘‘gabbhinī’’ti jānitvā upajjhāyāya vuṭṭhāpentiyā gaṇapariyesanādīsu ca ñattikammavācādvaye ca dukkaṭaṃ, kammavācāpariyosāne pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ ગબ્ભિનિં વુટ્ઠાપનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, ગબ્ભિનિયા વેમતિકાય અગબ્ભિનિયા ગબ્ભિનિસઞ્ઞાય ચેવ વેમતિકાય ચ દુક્કટં. ઉભોસુ અગબ્ભિનિસઞ્ઞાય, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. ગબ્ભિનિતા, ‘ગબ્ભિની’તિ જાનનં, વુટ્ઠાપનન્તિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ અદિન્નાદાનસદિસાનિ, ઇદં પન પણ્ણત્તિવજ્જં, તિચિત્તં, તિવેદનન્તિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha gabbhiniṃ vuṭṭhāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, gabbhiniyā vematikāya agabbhiniyā gabbhinisaññāya ceva vematikāya ca dukkaṭaṃ. Ubhosu agabbhinisaññāya, ummattikādīnañca anāpatti. Gabbhinitā, ‘gabbhinī’ti jānanaṃ, vuṭṭhāpananti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ગબ્ભિનીસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Gabbhinīsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૨. પાયન્તીસિક્ખાપદવણ્ણના
2. Pāyantīsikkhāpadavaṇṇanā
દુતિયે પાયન્તિન્તિ થઞ્ઞં પાયમાનં, યં પાયેતિ, તસ્સ માતા વા, ધાતિ વા. ઇદં વત્થુમત્તમેવેત્થ વિસેસો, સેસં પઠમસિક્ખાપદસદિસમેવાતિ.
Dutiye pāyantinti thaññaṃ pāyamānaṃ, yaṃ pāyeti, tassa mātā vā, dhāti vā. Idaṃ vatthumattamevettha viseso, sesaṃ paṭhamasikkhāpadasadisamevāti.
પાયન્તીસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pāyantīsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૩. પઠમસિક્ખમાનસિક્ખાપદવણ્ણના
3. Paṭhamasikkhamānasikkhāpadavaṇṇanā
તતિયે દ્વે વસ્સાનીતિ પવારણાવસેન દ્વે સંવચ્છરાનિ. છસુ ધમ્મેસૂતિ પાણાતિપાતાવેરમણિઆદીસુ વિકાલભોજનાવેરમણિપરિયોસાનેસુ છસુ સિક્ખાપદેસુ. અસિક્ખિતસિક્ખન્તિ પદભાજને (પાચિ॰ ૧૦૭૭) વુત્તનયેનેવ અદિન્નસિક્ખં વા કુપિતસિક્ખં વા. સિક્ખમાનં વુટ્ઠાપેય્યાતિ તેસુ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખનતો, તે વા સિક્ખાસઙ્ખાતે ધમ્મે માનનતો એવંલદ્ધનામં અનુપસમ્પન્નં ઉપસમ્પાદેય્ય. પાચિત્તિયન્તિ પઠમસિક્ખાપદે વુત્તનયેનેવ કમ્મવાચાપરિયોસાને પાચિત્તિયં.
Tatiye dve vassānīti pavāraṇāvasena dve saṃvaccharāni. Chasu dhammesūti pāṇātipātāveramaṇiādīsu vikālabhojanāveramaṇipariyosānesu chasu sikkhāpadesu. Asikkhitasikkhanti padabhājane (pāci. 1077) vuttanayeneva adinnasikkhaṃ vā kupitasikkhaṃ vā. Sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyāti tesu chasu dhammesu sikkhanato, te vā sikkhāsaṅkhāte dhamme mānanato evaṃladdhanāmaṃ anupasampannaṃ upasampādeyya. Pācittiyanti paṭhamasikkhāpade vuttanayeneva kammavācāpariyosāne pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ એવરૂપં સિક્ખમાનં વુટ્ઠાપનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, ધમ્મકમ્મે તિકપાચિત્તિયં, અધમ્મકમ્મે તિકદુક્કટં. દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સિક્ખમાનં વુટ્ઠાપેન્તિયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. વુત્તનયેન અસિક્ખિતસિક્ખતા, ધમ્મકમ્મતા, કમ્મવાચાપરિયોસાનન્તિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ પઠમે વુત્તનયાનેવાતિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha evarūpaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, dhammakamme tikapācittiyaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ. Dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpentiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Vuttanayena asikkhitasikkhatā, dhammakammatā, kammavācāpariyosānanti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhame vuttanayānevāti.
પઠમસિક્ખમાનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamasikkhamānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૪. દુતિયસિક્ખમાનસિક્ખાપદવણ્ણના
4. Dutiyasikkhamānasikkhāpadavaṇṇanā
ચતુત્થે સઙ્ઘેન અસમ્મતન્તિ યસ્સા સઙ્ઘેન અન્તમસો ઉપસમ્પદામાળકેપિ પદભાજને (પાચિ॰ ૧૦૮૬) વુત્તા ઉપસમ્પદાસમ્મુતિ ન દિન્ના હોતિ, તં ઇમા દ્વેપિ મહાસિક્ખમાના નામ. ઇધ સઙ્ઘેન સમ્મતં વુટ્ઠાપેન્તિયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. સેસં તતિયે વુત્તસદિસમેવ, ઇદં પન કિરિયાકિરિયં હોતીતિ.
Catutthe saṅghena asammatanti yassā saṅghena antamaso upasampadāmāḷakepi padabhājane (pāci. 1086) vuttā upasampadāsammuti na dinnā hoti, taṃ imā dvepi mahāsikkhamānā nāma. Idha saṅghena sammataṃ vuṭṭhāpentiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ tatiye vuttasadisameva, idaṃ pana kiriyākiriyaṃ hotīti.
દુતિયસિક્ખમાનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyasikkhamānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૫. પઠમગિહિગતસિક્ખાપદવણ્ણના
5. Paṭhamagihigatasikkhāpadavaṇṇanā
પઞ્ચમે ગિહિગતન્તિ પુરિસન્તરગતં, ઇધાપિ ઇદં વત્થુમત્તમેવ વિસેસો. ઊનદ્વાદસવસ્સઞ્ચ પરિપુણ્ણસઞ્ઞાય વુટ્ઠાપેન્તિયા કિઞ્ચાપિ અનાપત્તિ, સા પન અનુપસમ્પન્નાવ હોતિ. સેસં પઠમસિક્ખાપદસદિસમેવાતિ.
Pañcame gihigatanti purisantaragataṃ, idhāpi idaṃ vatthumattameva viseso. Ūnadvādasavassañca paripuṇṇasaññāya vuṭṭhāpentiyā kiñcāpi anāpatti, sā pana anupasampannāva hoti. Sesaṃ paṭhamasikkhāpadasadisamevāti.
પઠમગિહિગતસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamagihigatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૬-૭. દુતિયતતિયગિહિગતસિક્ખાપદવણ્ણના
6-7. Dutiyatatiyagihigatasikkhāpadavaṇṇanā
છટ્ઠે સબ્બં તતિયે વુત્તનયેન. સત્તમેપિ સબ્બં ચતુત્થે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બન્તિ.
Chaṭṭhe sabbaṃ tatiye vuttanayena. Sattamepi sabbaṃ catutthe vuttanayeneva veditabbanti.
દુતિયતતિયગિહિગતસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyatatiyagihigatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૮. પઠમસહજીવિનિસિક્ખાપદવણ્ણના
8. Paṭhamasahajīvinisikkhāpadavaṇṇanā
અટ્ઠમે સહજીવિનિન્તિ સદ્ધિવિહારિનિં. નેવ અનુગ્ગણ્હેય્યાતિ સયં ઉદ્દેસાદીહિ નાનુગ્ગણ્હેય્ય. ન અનુગ્ગણ્હાપેય્યાતિ ‘‘ઇમિસ્સા, અય્યે, ઉદ્દેસાદીનિ દેહી’’તિ એવં ન અઞ્ઞાય અનુગ્ગણ્હાપેય્ય. પાચિત્તિયન્તિ ધુરે નિક્ખિત્તમત્તે પાચિત્તિયં.
Aṭṭhame sahajīvininti saddhivihāriniṃ. Neva anuggaṇheyyāti sayaṃ uddesādīhi nānuggaṇheyya. Na anuggaṇhāpeyyāti ‘‘imissā, ayye, uddesādīni dehī’’ti evaṃ na aññāya anuggaṇhāpeyya. Pācittiyanti dhure nikkhittamatte pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં થુલ્લનન્દં આરબ્ભ એવરૂપે વત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, સેસમેત્થ તુવટ્ટવગ્ગે દુક્ખિતસહજીવિનિસિક્ખાપદે વુત્તસદિસમેવાતિ.
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha evarūpe vatthusmiṃ paññattaṃ, sesamettha tuvaṭṭavagge dukkhitasahajīvinisikkhāpade vuttasadisamevāti.
પઠમસહજીવિનિસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamasahajīvinisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૯. નાનુબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના
9. Nānubandhanasikkhāpadavaṇṇanā
નવમે વુટ્ઠાપિતં પવત્તિનિન્તિ વુટ્ઠાપિતં પવત્તિનિં યાય ઉપસમ્પાદિતા, તં ઉપજ્ઝાયિનિન્તિ અત્થો. નાનુબન્ધેય્યાતિ ચુણ્ણેન મત્તિકાય દન્તકટ્ઠેન મુખોદકેનાતિ એવં તેન તેન કરણીયેન ન ઉપટ્ઠહેય્ય. પાચિત્તિયન્તિ નાનુબન્ધિસ્સન્તિ ધુરે નિક્ખિત્તમત્તે પાચિત્તિયં.
Navame vuṭṭhāpitaṃ pavattininti vuṭṭhāpitaṃ pavattiniṃ yāya upasampāditā, taṃ upajjhāyininti attho. Nānubandheyyāti cuṇṇena mattikāya dantakaṭṭhena mukhodakenāti evaṃ tena tena karaṇīyena na upaṭṭhaheyya. Pācittiyanti nānubandhissanti dhure nikkhittamatte pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ નાનુબન્ધનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં. બાલં પન અલજ્જિનિં વા અનનુબન્ધન્તિયા, ગિલાનાય, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. વુટ્ઠાપિતપ્પવત્તિનિતા, દ્વે વસ્સાનિ અનનુબન્ધને ધુરનિક્ખેપો, અનુઞ્ઞાતકારણાભાવોતિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ પઠમપારાજિકસદિસાનિ, ઇદં પન અકિરિયં, દુક્ખવેદનન્તિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha nānubandhanavatthusmiṃ paññattaṃ. Bālaṃ pana alajjiniṃ vā ananubandhantiyā, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Vuṭṭhāpitappavattinitā, dve vassāni ananubandhane dhuranikkhepo, anuññātakāraṇābhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisāni, idaṃ pana akiriyaṃ, dukkhavedananti.
નાનુબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Nānubandhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૧૦. દુતિયસહજીવિનિસિક્ખાપદવણ્ણના
10. Dutiyasahajīvinisikkhāpadavaṇṇanā
દસમે નેવ વૂપકાસેય્યાતિ ન ગહેત્વા ગચ્છેય્ય. ન વૂપકાસાપેય્યાતિ ‘‘ઇમં, અય્યે, ગહેત્વા ગચ્છાહી’’તિ અઞ્ઞં ન આણાપેય્ય. પાચિત્તિયન્તિ ધુરે નિક્ખિત્તમત્તે પાચિત્તિયં.
Dasame neva vūpakāseyyāti na gahetvā gaccheyya. Na vūpakāsāpeyyāti ‘‘imaṃ, ayye, gahetvā gacchāhī’’ti aññaṃ na āṇāpeyya. Pācittiyanti dhure nikkhittamatte pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં થુલ્લનન્દં આરબ્ભ સહજીવિનિયા અવૂપકાસનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં. સતિ પન અન્તરાયે, પરિયેસિત્વા દુતિયિકં અલભન્તિયા, ગિલાનાય , આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. સહજીવિનિતા, વૂપકાસવૂપકાસાપને ધુરનિક્ખેપો, અનુઞ્ઞાતકારણાભાવોતિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ સમનુભાસનસદિસાનીતિ.
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha sahajīviniyā avūpakāsanavatthusmiṃ paññattaṃ. Sati pana antarāye, pariyesitvā dutiyikaṃ alabhantiyā, gilānāya , āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Sahajīvinitā, vūpakāsavūpakāsāpane dhuranikkhepo, anuññātakāraṇābhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni samanubhāsanasadisānīti.
દુતિયસહજીવિનિસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyasahajīvinisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ગબ્ભિનીવગ્ગો સત્તમો.
Gabbhinīvaggo sattamo.