Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ഗാമസീമാദികഥാവണ്ണനാ
Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
൧൪൭. സാ ചാതി സാ പരിച്ഛിന്ദിത്വാ ദിന്നഗാമസീമാ ച ഇതരാ ച. സാ കതമാതി ചേ? ‘‘പകതിഗാമാ’’തിആദിമാഹ. ബദ്ധസീമാസദിസായേവ ഹോന്തീതി സാ ച ഹോതി ഇതരാ ച ഹോതീതി അധിപ്പായോ, തസ്മായേവ ‘‘തിചീവരവിപ്പവാസപരിഹാരം ലഭതീ’’തി ഏകവചനം കതം, തം ന യുത്തം ഉഭിന്നമ്പി ഗാമത്താതി ഏകേ. ‘‘ഹോന്തി, ന ലഭന്തീ’’തി ച ബഹുവചനമ്പി കരോന്തീതി. ‘‘സാ ച ഇതരാ ചാ’’തി വുത്താ ‘‘മജ്ഝേ ഭിന്ദിത്വാ ദിന്നഗാമസീമാ പകതിഗാമാദയോ അഭിന്നാ’’തി ച വദന്തി. ‘‘ഭിക്ഖുവസതീ’’തി പാഠോ, ‘‘വസന്തീ’’തി ച ലിഖിതം. ‘‘അഥസ്സ ഠിതോകാസതോ’’തി വുത്തത്താ ഏകവചനമേവ യുത്തം. സബ്ബാ, ഭിക്ഖവേ, നദീ അസീമാതി കതരം സീമം പടിക്ഖിപതി? ബദ്ധസീമം, ഏകാദസവിപത്തിസീമഞ്ഞതരപ്പസങ്ഗതോതി ആചരിയാ. സചേ പഠമം സീമായ ബദ്ധായ പച്ഛാ നദിആദയോ ഹോന്തി, പടിക്ഖേപോതി പസങ്ഗോ ആപജ്ജതി, തസ്മാ അബദ്ധസീമമേവ പടിക്ഖിപതി. യഥാ സബ്ബോ ഗാമോ ഗാമസീമാ, തഥാ സബ്ബാ നദീ അസീമാ. കിന്തു തസ്സ തസ്സ ഭിക്ഖുനോ ഉദകുക്ഖേപസീമാതി സീമാനാനത്തം ദസ്സേതീതി നോ തക്കോതി ആചരിയോ. യം മജ്ഝിമസ്സ പുരിസസ്സ സമന്താ ഉദകുക്ഖേപാതി പന ഏകിസ്സാ നദിയാ ചതുവഗ്ഗാദീനം സങ്ഘാനം വിസും ചതുവഗ്ഗകരണീയാദികമ്മകരണകാലേ സീമാപരിച്ഛേദദസ്സനത്ഥം വുത്തം. തിചീവരേന വിപ്പവാസാവിപ്പവാസപരിച്ഛേദദസ്സനത്ഥമ്പി സത്തബ്ഭന്തരസീമായ പരിച്ഛേദദസ്സനം വിയാതി ആചരിയാ, തസ്മാ ഉദകുക്ഖേപപരിച്ഛേദാഭാവേപി അന്തോനദിയം കമ്മം കാതും വട്ടതീതി സിദ്ധം.
147.Sācāti sā paricchinditvā dinnagāmasīmā ca itarā ca. Sā katamāti ce? ‘‘Pakatigāmā’’tiādimāha. Baddhasīmāsadisāyeva hontīti sā ca hoti itarā ca hotīti adhippāyo, tasmāyeva ‘‘ticīvaravippavāsaparihāraṃ labhatī’’ti ekavacanaṃ kataṃ, taṃ na yuttaṃ ubhinnampi gāmattāti eke. ‘‘Honti, na labhantī’’ti ca bahuvacanampi karontīti. ‘‘Sā ca itarā cā’’ti vuttā ‘‘majjhe bhinditvā dinnagāmasīmā pakatigāmādayo abhinnā’’ti ca vadanti. ‘‘Bhikkhuvasatī’’ti pāṭho, ‘‘vasantī’’ti ca likhitaṃ. ‘‘Athassa ṭhitokāsato’’ti vuttattā ekavacanameva yuttaṃ. Sabbā, bhikkhave, nadī asīmāti kataraṃ sīmaṃ paṭikkhipati? Baddhasīmaṃ, ekādasavipattisīmaññatarappasaṅgatoti ācariyā. Sace paṭhamaṃ sīmāya baddhāya pacchā nadiādayo honti, paṭikkhepoti pasaṅgo āpajjati, tasmā abaddhasīmameva paṭikkhipati. Yathā sabbo gāmo gāmasīmā, tathā sabbā nadī asīmā. Kintu tassa tassa bhikkhuno udakukkhepasīmāti sīmānānattaṃ dassetīti no takkoti ācariyo. Yaṃ majjhimassa purisassa samantā udakukkhepāti pana ekissā nadiyā catuvaggādīnaṃ saṅghānaṃ visuṃ catuvaggakaraṇīyādikammakaraṇakāle sīmāparicchedadassanatthaṃ vuttaṃ. Ticīvarena vippavāsāvippavāsaparicchedadassanatthampi sattabbhantarasīmāya paricchedadassanaṃ viyāti ācariyā, tasmā udakukkhepaparicchedābhāvepi antonadiyaṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti siddhaṃ.
അയം പന വിസേസോ – തത്ഥ നാവാഗതോ ചേ, നാവായം വുത്തനയേന. സത്ഥഗതോ ചേ, സത്ഥേ വുത്തനയേന. സോ ചേ അതിരേകചാതുമാസനിവിട്ഠോ, ഗാമേ വുത്തനയേന തിചീവരാവിപ്പവാസോ വേദിതബ്ബോ. തത്ഥാപി അയം വിസേസോ – സചേ സത്ഥോ ഉദകുക്ഖേപസ്സ അന്തോ ഹോതി, ഉദകുക്ഖേപസീമാപമാണന്തി ഏകേ. സത്ഥോവ പമാണന്തി ആചരിയാ. സചേ പനേത്ഥ ബഹൂ ഭിക്ഖൂതിആദിമ്ഹി കേചി അധിട്ഠാനുപോസഥം, കേചി ഗണുപോസഥം, കേചി സങ്ഘുപോസഥന്തി വത്തുകാമതായ ‘‘ബഹൂ സങ്ഘാ’’തി അവത്വാ ‘‘ഭിക്ഖൂ’’തി വുത്തം. ഊനകം പന ന വട്ടതീതി ഏത്ഥ സീമാസമ്ഭേദസമ്ഭവതോതി ഉപതിസ്സത്ഥേരോ. ഠപേന്തേ ഹി ഊനകം ന ഠപേതബ്ബം. ‘‘അഠപേതുമ്പി വട്ടതി ഏവാ’’തി വുത്തം. ഗച്ഛന്തിയാ പനാതി ഏത്ഥ ‘‘ഉദകുക്ഖേപമനതിക്കമിത്വാ പരിവത്തമാനായ കാതും വട്ടതീ’’തി ലിഖിതം. അഞ്ഞിസ്സാ സീമായ ഞത്തീതിആദി കിം സീമതോ കമ്മവിപത്തിഭയാ വുത്തം , ഉദാഹു പരിസതോതി? ഏകകമ്മസ്സ നാനാസീമായ അസമ്ഭവതോ സീമതോതി. ഏകകമ്മസ്സ നാനാസീമട്ഠസങ്ഘേന അസമ്ഭവതോ പരിസതോതിപി ഏകേ. ‘‘സവനം ഹാപേതീ’’തി വുത്തദോസപ്പസങ്ഗതോതി നോ തക്കോ. ഏകിസ്സാ ഹി സീമായ ഏകം കമ്മം അനിട്ഠപേന്തോ ഹാപേതീതി ആചരിയോ.
Ayaṃ pana viseso – tattha nāvāgato ce, nāvāyaṃ vuttanayena. Satthagato ce, satthe vuttanayena. So ce atirekacātumāsaniviṭṭho, gāme vuttanayena ticīvarāvippavāso veditabbo. Tatthāpi ayaṃ viseso – sace sattho udakukkhepassa anto hoti, udakukkhepasīmāpamāṇanti eke. Satthova pamāṇanti ācariyā. Sace panettha bahū bhikkhūtiādimhi keci adhiṭṭhānuposathaṃ, keci gaṇuposathaṃ, keci saṅghuposathanti vattukāmatāya ‘‘bahū saṅghā’’ti avatvā ‘‘bhikkhū’’ti vuttaṃ. Ūnakaṃ pana na vaṭṭatīti ettha sīmāsambhedasambhavatoti upatissatthero. Ṭhapente hi ūnakaṃ na ṭhapetabbaṃ. ‘‘Aṭhapetumpi vaṭṭati evā’’ti vuttaṃ. Gacchantiyā panāti ettha ‘‘udakukkhepamanatikkamitvā parivattamānāya kātuṃ vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. Aññissā sīmāya ñattītiādi kiṃ sīmato kammavipattibhayā vuttaṃ , udāhu parisatoti? Ekakammassa nānāsīmāya asambhavato sīmatoti. Ekakammassa nānāsīmaṭṭhasaṅghena asambhavato parisatotipi eke. ‘‘Savanaṃ hāpetī’’ti vuttadosappasaṅgatoti no takko. Ekissā hi sīmāya ekaṃ kammaṃ aniṭṭhapento hāpetīti ācariyo.
ബഹിനദിതീരേ ജാതരുക്ഖസ്സ അന്തോനദിയം പവിട്ഠസാഖായ വാതി ഏത്ഥ ച നദിതീരേ ഖാണുകം കോട്ടേത്വാതി ഏത്ഥ ച സചേ പന സേതു വാ സേതുപാദാ വാ ബഹിതീരേ പതിട്ഠിതാതി ഏത്ഥ ച സീമാസോധനം നാമ ഗാമസീമട്ഠേ ഹത്ഥപാസാനയനം. ഖണ്ഡസീമായ ഉട്ഠിതരുക്ഖതോ വിയോജേത്വാ കാതും വട്ടതി. കസ്മാ? തീരട്ഠേ രുക്ഖേ ബദ്ധനാവായ ഗാമോ ആധാരോതി. ‘‘ഉഭതോഭാഗേന ഗാമസീമം ഫുസിത്വാ ഠിതസേതു ഖണ്ഡസീമാമഹാസീമായോ ഫുസിത്വാ ഠിതരുക്ഖേന ഉപമേതബ്ബോ’’തി ച ലിഖിതം. തത്ഥ പുരിമനയേ താവ ഇദം വിചാരേതബ്ബം – താദിസേ ഠാനേ കതകമ്മം കിം നദിയം കതസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി, ഉദാഹു ഗാമസീമായം, അഥ ഉഭയത്ഥാതി? കിഞ്ചേത്ഥ തം ചേ നദിയം കതസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി, ഉദകുക്ഖേപസീമാവ സോധേതബ്ബാ, ന ഇതരാ. അഥ ഗാമസീമായം കതസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി, ഉദകുക്ഖേപസീമാ ന സോധേതബ്ബാ. യദി ഉഭയത്ഥ കതസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി, ദ്വീസു സീമാസു ഏകകമ്മം കാതും വട്ടതീതി അനിട്ഠപ്പസങ്ഗോ ആപജ്ജതി. തതോ ‘‘അഞ്ഞിസ്സാ സീമായ ഞത്തി, അഞ്ഞിസ്സാ അനുസ്സാവനാ ഹോതീ’’തി ഇദഞ്ച ‘‘ഖണ്ഡസീമാമഹാസീമട്ഠാനം കായസാമഗ്ഗിയാ കമ്മം കാതും വട്ടതീ’’തി ഇദഞ്ചാനിട്ഠം ആപജ്ജതീതി? ഏത്ഥ വുച്ചതേ – യഥാവുത്തം കമ്മം ഉഭയത്ഥ കതസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി, ന ച യഥാവുത്തം അനിട്ഠം ആപജ്ജതി. കസ്മാ? ‘‘ഞത്തിഅനുസ്സാവനാനം ഏകേകസീമായം പവത്തത്താ, കാരകഭിക്ഖൂനം വാ ഏകേകസീമായം ഠിതത്താ’’തി വദന്തി. ഉഭയത്ഥാപി ഠാതും സക്കുണേയ്യതായ പന തം അകാരണം. ഏകീഭാവം ഉപഗതസീമട്ഠാനേ കതത്താതി ഇദം അചലകാരണം. ഏകീഭാവം ഉപഗതാസു ഹി ദ്വീസു നദീഗാമസീമാസു കമ്മം കാതും വട്ടതീതി ച. സത്തബ്ഭന്തരസീമായം ചേ നദീ ഹോതി, സമുദ്ദോ വാ, ജാതസ്സരോ വാ. തേസു ഠിതഭിക്ഖു സത്തബ്ഭന്തരസീമായം ഠിതസങ്ഖ്യം ന ഗച്ഛതി. തത്ഥ ചേ നദിആദിലക്ഖണം അപ്പത്തോ ദീപകോ, പാസാണോ, രുക്ഖോ വാ ഹോതി, സത്തബ്ഭന്തരസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി. മനുസ്സേഹി വളഞ്ജനട്ഠാനം ചേ തം ഹോതി, ഗാമഖേത്തസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി. കതരഗാമഖേത്തം? യതോ മനുസ്സാ സഞ്ചരന്തി, സബ്ബേ ചേ സഞ്ചരന്തി, വിസും ഗാമഖേത്തസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതീതി ച ആചരിയാ.
Bahinaditīre jātarukkhassa antonadiyaṃ paviṭṭhasākhāya vāti ettha ca naditīre khāṇukaṃ koṭṭetvāti ettha ca sace pana setu vā setupādā vā bahitīre patiṭṭhitāti ettha ca sīmāsodhanaṃ nāma gāmasīmaṭṭhe hatthapāsānayanaṃ. Khaṇḍasīmāya uṭṭhitarukkhato viyojetvā kātuṃ vaṭṭati. Kasmā? Tīraṭṭhe rukkhe baddhanāvāya gāmo ādhāroti. ‘‘Ubhatobhāgena gāmasīmaṃ phusitvā ṭhitasetu khaṇḍasīmāmahāsīmāyo phusitvā ṭhitarukkhena upametabbo’’ti ca likhitaṃ. Tattha purimanaye tāva idaṃ vicāretabbaṃ – tādise ṭhāne katakammaṃ kiṃ nadiyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udāhu gāmasīmāyaṃ, atha ubhayatthāti? Kiñcettha taṃ ce nadiyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udakukkhepasīmāva sodhetabbā, na itarā. Atha gāmasīmāyaṃ katasaṅkhyaṃ gacchati, udakukkhepasīmā na sodhetabbā. Yadi ubhayattha katasaṅkhyaṃ gacchati, dvīsu sīmāsu ekakammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti aniṭṭhappasaṅgo āpajjati. Tato ‘‘aññissā sīmāya ñatti, aññissā anussāvanā hotī’’ti idañca ‘‘khaṇḍasīmāmahāsīmaṭṭhānaṃ kāyasāmaggiyā kammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti idañcāniṭṭhaṃ āpajjatīti? Ettha vuccate – yathāvuttaṃ kammaṃ ubhayattha katasaṅkhyaṃ gacchati, na ca yathāvuttaṃ aniṭṭhaṃ āpajjati. Kasmā? ‘‘Ñattianussāvanānaṃ ekekasīmāyaṃ pavattattā, kārakabhikkhūnaṃ vā ekekasīmāyaṃ ṭhitattā’’ti vadanti. Ubhayatthāpi ṭhātuṃ sakkuṇeyyatāya pana taṃ akāraṇaṃ. Ekībhāvaṃ upagatasīmaṭṭhāne katattāti idaṃ acalakāraṇaṃ. Ekībhāvaṃ upagatāsu hi dvīsu nadīgāmasīmāsu kammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti ca. Sattabbhantarasīmāyaṃ ce nadī hoti, samuddo vā, jātassaro vā. Tesu ṭhitabhikkhu sattabbhantarasīmāyaṃ ṭhitasaṅkhyaṃ na gacchati. Tattha ce nadiādilakkhaṇaṃ appatto dīpako, pāsāṇo, rukkho vā hoti, sattabbhantarasaṅkhyaṃ gacchati. Manussehi vaḷañjanaṭṭhānaṃ ce taṃ hoti, gāmakhettasaṅkhyaṃ gacchati. Kataragāmakhettaṃ? Yato manussā sañcaranti, sabbe ce sañcaranti, visuṃ gāmakhettasaṅkhyaṃ gacchatīti ca ācariyā.
പച്ഛിമനയേ സചേ സേതു നദീലക്ഖണട്ഠാനം അഫുസിത്വാ ഠിതോ, ഗാമസീമാസങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി. തത്ഥ ഏകോ ചേ ഗാമോ, തം സോധേത്വാ, ദ്വീസു തീരേസു സചേ ദ്വേ, ദ്വേപി ഗാമേ സോധേത്വാ കമ്മം കാതബ്ബം. ഏവഞ്ഹി കതം ഉഭയത്ര കതം ഹോതി. ഇമിനാ നയേന ദ്വീസു നദീസു, ജാതസ്സരേസു ച ഏകകമ്മപസിദ്ധി വേദിതബ്ബാ. അയം പന നയോ ഖണ്ഡസീമാമഹാസീമാനമ്പി ലബ്ഭതേവ. സചേ സേതു നദീലക്ഖണട്ഠാനം ഫുസിത്വാ ഠിതോ, ഉദകുക്ഖേപസീമാപി സോധേതബ്ബാ.
Pacchimanaye sace setu nadīlakkhaṇaṭṭhānaṃ aphusitvā ṭhito, gāmasīmāsaṅkhyaṃ gacchati. Tattha eko ce gāmo, taṃ sodhetvā, dvīsu tīresu sace dve, dvepi gāme sodhetvā kammaṃ kātabbaṃ. Evañhi kataṃ ubhayatra kataṃ hoti. Iminā nayena dvīsu nadīsu, jātassaresu ca ekakammapasiddhi veditabbā. Ayaṃ pana nayo khaṇḍasīmāmahāsīmānampi labbhateva. Sace setu nadīlakkhaṇaṭṭhānaṃ phusitvā ṭhito, udakukkhepasīmāpi sodhetabbā.
സീമാനമേവ ചേകത്തം, വേഹാസട്ഠം വിനാ ഗതോ;
Sīmānameva cekattaṃ, vehāsaṭṭhaṃ vinā gato;
വിദിത്വാ ഏകകമ്മസ്സ, സീമതോ ഇദമാദിസേ.
Viditvā ekakammassa, sīmato idamādise.
ഏകസീമം ദ്വിസീമം വാ, തിസീമം ചതുസീമകം;
Ekasīmaṃ dvisīmaṃ vā, tisīmaṃ catusīmakaṃ;
ഏകകമ്മം സിയാ തസ്സ, കോപോ പരിസതോ സിയാതി.
Ekakammaṃ siyā tassa, kopo parisato siyāti.
അയം പനേത്ഥ വിസേസോ – നദിയം കരോന്താനം ഉദകുക്ഖേപതോ ബഹി രുക്ഖാദിസമ്ബന്ധോ അപ്പമാണം. ഗാമേ കരോന്താനം നദിയം സമ്ബന്ധരുക്ഖസ്സ ഉദകുക്ഖേപതോ ബഹി ഠിതഭിക്ഖു അപ്പമാണം, തതോ ഓരം പമാണം. ബദ്ധസീമായ സമ്ബന്ധരുക്ഖസ്സ ബദ്ധസീമായ ഠിതഭിക്ഖു പമാണന്തി വേദിതബ്ബം, തേനേവ വുത്തം ‘‘സീമം സോധേത്വാ കമ്മം കാതബ്ബ’’ന്തി. ‘‘സചേ പന സേതു വാ സേതുപാദാ വാ ബഹിതീരേ പതിട്ഠിതാ കമ്മം കാതും ന വട്ടതീ’’തി വചനമ്പി പാരോഹാദീസു വിയ സകലസീമാസോധനമേവ കാതബ്ബന്തി സാധേതി, വീമംസിതബ്ബം. അതിവുട്ഠികാലേ പനാതി ഏത്ഥ അതിവുട്ഠി നാമ യഥാ ചാതുമാസികായാതി വേദിതബ്ബാ, തസ്മാ ചതുമാസം അതിവുട്ഠിയേവ സചേ ഹോതി, സബ്ബോപി ഓഘേന ഓത്ഥടോകാസോ നദീ ഏവ. അഥ ഏകിസ്സാപി അതിവുട്ഠിയാ ഓഘോ ചതുമാസം തിട്ഠതി, സന്ദതി വാ, ബഹിതീരേ പതിട്ഠിതഓഘേന ഓത്ഥടോകാസോ സബ്ബോപി നദീ ഏവ. നദിം ഓത്ഥരിത്വാ സന്ദനട്ഠാനതോ പട്ഠായാതി തമേവ വാ നദിം അഞ്ഞം വാ അപുബ്ബം വാ പദേസം അത്തനോ പവത്തവസേന നദിലക്ഖണപ്പത്തം ഓത്ഥരിത്വാ സന്ദനട്ഠാനതോ പട്ഠായ വട്ടതി. ഗാമനിഗമസീമം ഓത്ഥരിത്വാതി ചതുമാസപ്പവത്തിം സന്ധായ വുത്തം. ‘‘അഗമനപഥേതി തദഹു ഗതപച്ചാഗതം കാതും അസക്കുണേയ്യകേ’’തി ലിഖിതം. യം പന അന്ധകട്ഠകഥായം വുത്തം, തം ന ഗഹേതബ്ബം. കസ്മാ? നദിയമ്പി തംദോസപ്പസങ്ഗതോ. തിപുസകാദീതി ഏത്ഥ ആദി-സദ്ദേന കമലുപ്പലാദീനിപി സങ്ഗഹം ഗച്ഛന്തി . സബ്ബോപി അജാതസ്സരോ ഹോതി, ഗാമസീമാസങ്ഖ്യമേവ ഗച്ഛതീതി യേഹി കതം, തേസം ഗാമസീമാസങ്ഖ്യം വാ, സമന്തതോ തീരട്ഠഗാമേഹി ചേ കതം, സബ്ബഗാമസങ്ഖ്യം വാ, അഞ്ഞേഹി ഗാമഖേത്തേഹി അസമ്ബന്ധട്ഠാനം ചേ, വിസുംഗാമസീമാസങ്ഖ്യം വാ ഗച്ഛതീതി അത്ഥോ.
Ayaṃ panettha viseso – nadiyaṃ karontānaṃ udakukkhepato bahi rukkhādisambandho appamāṇaṃ. Gāme karontānaṃ nadiyaṃ sambandharukkhassa udakukkhepato bahi ṭhitabhikkhu appamāṇaṃ, tato oraṃ pamāṇaṃ. Baddhasīmāya sambandharukkhassa baddhasīmāya ṭhitabhikkhu pamāṇanti veditabbaṃ, teneva vuttaṃ ‘‘sīmaṃ sodhetvā kammaṃ kātabba’’nti. ‘‘Sace pana setu vā setupādā vā bahitīre patiṭṭhitā kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti vacanampi pārohādīsu viya sakalasīmāsodhanameva kātabbanti sādheti, vīmaṃsitabbaṃ. Ativuṭṭhikāle panāti ettha ativuṭṭhi nāma yathā cātumāsikāyāti veditabbā, tasmā catumāsaṃ ativuṭṭhiyeva sace hoti, sabbopi oghena otthaṭokāso nadī eva. Atha ekissāpi ativuṭṭhiyā ogho catumāsaṃ tiṭṭhati, sandati vā, bahitīre patiṭṭhitaoghena otthaṭokāso sabbopi nadī eva. Nadiṃ ottharitvā sandanaṭṭhānato paṭṭhāyāti tameva vā nadiṃ aññaṃ vā apubbaṃ vā padesaṃ attano pavattavasena nadilakkhaṇappattaṃ ottharitvā sandanaṭṭhānato paṭṭhāya vaṭṭati. Gāmanigamasīmaṃ ottharitvāti catumāsappavattiṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Agamanapatheti tadahu gatapaccāgataṃ kātuṃ asakkuṇeyyake’’ti likhitaṃ. Yaṃ pana andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ. Kasmā? Nadiyampi taṃdosappasaṅgato. Tipusakādīti ettha ādi-saddena kamaluppalādīnipi saṅgahaṃ gacchanti . Sabbopi ajātassaro hoti, gāmasīmāsaṅkhyameva gacchatīti yehi kataṃ, tesaṃ gāmasīmāsaṅkhyaṃ vā, samantato tīraṭṭhagāmehi ce kataṃ, sabbagāmasaṅkhyaṃ vā, aññehi gāmakhettehi asambandhaṭṭhānaṃ ce, visuṃgāmasīmāsaṅkhyaṃ vā gacchatīti attho.
൧൪൮. സംസട്ഠവിടപാതി ഇമിനാ ആസന്നത്തം ദീപേതി, തേന പദേസസമ്ഭിന്ദനാ ഇധ സമ്ഭേദോതി ദീപേതി. സോ പന വഡ്ഢന്തോ സീമാസങ്കരം കരോതീതി ബദ്ധസീമട്ഠാനപ്പവേസനവസേന ‘‘ഏകദേസബദ്ധസീമാ’’തി വത്തബ്ബതോ സങ്കരദോസോ ഹോതി. ന, ഭിക്ഖവേ, സീമായ സീമാ സമ്ഭിന്ദിതബ്ബാതി ഏത്ഥ ‘‘പഠമം ബദ്ധസീമായ പച്ഛാ അത്തനാ ബന്ധിതബ്ബസീമാ ന സമ്ഭിന്ദിതബ്ബാ’’തി ഏകേ അധിപ്പായം സംവണ്ണയന്തി. പഠമം സമ്മതസീമായം സമ്ഭേദാഭാവതോ സ്വാധിപ്പായോ അജ്ഝോത്ഥരണേന യുജ്ജതി, തസ്മാ പച്ഛാ ബന്ധിതബ്ബസീമായ പഠമം ബദ്ധസീമാ ന സമ്ഭിന്ദിതബ്ബാ. സകലം വാ ഏകദേസതോ വാ നിമിത്താനം അന്തോകരണേന പഠമം ബദ്ധസീമായ സീമന്തരികേ അകിത്തേത്വാ സമ്മന്നനതോ ഹി സമ്ഭിന്ദതി നാമ, പരേസം ബദ്ധസീമം സകലം വാ ഏകദേസതോ വാ നിമിത്താനം അന്തോകരണേന അജ്ഝോത്ഥരതി നാമ, തേനേവാഹ ‘‘സീമം സമ്മന്നന്തേന സീമന്തരികം ഠപേത്വാ’’തിആദി. തസ്സത്ഥോ – പഠമം ബദ്ധസീമായ സീമന്തരികം പച്ഛാ ബന്ധിതബ്ബസീമായ നിമിത്തഭൂതം ഠപേത്വാ പച്ഛാ സീമം സമ്മന്നിതുന്തി. ഇമാ ദ്വേപി വിപത്തിയോ ഭിക്ഖുഭിക്ഖുനീസീമാനം അഞ്ഞമഞ്ഞം ന സമ്ഭവന്തി. സോ പന വഡ്ഢന്തോ സീമാസങ്കരം കരോതീതി ഏത്ഥ കേവലം സീമാസങ്കരമേവ കരോതി. തസ്മിം കതകമ്മാനി ന കുപ്പന്തീതി കേചി, തം നയുത്തം സാഖാപാരോഹഛേദനസീമാസോധനാനം വുത്തത്താ. ഇദം സബ്ബം സുട്ഠു വിചാരേത്വാ ഗരുകുലേ പയിരുപാസിത്വാ ഗഹേതബ്ബയുത്തകം ഗഹേതബ്ബം, ഇതരം ഛഡ്ഡേതബ്ബം.
148.Saṃsaṭṭhaviṭapāti iminā āsannattaṃ dīpeti, tena padesasambhindanā idha sambhedoti dīpeti. So pana vaḍḍhanto sīmāsaṅkaraṃ karotīti baddhasīmaṭṭhānappavesanavasena ‘‘ekadesabaddhasīmā’’ti vattabbato saṅkaradoso hoti. Na, bhikkhave, sīmāya sīmā sambhinditabbāti ettha ‘‘paṭhamaṃ baddhasīmāya pacchā attanā bandhitabbasīmā na sambhinditabbā’’ti eke adhippāyaṃ saṃvaṇṇayanti. Paṭhamaṃ sammatasīmāyaṃ sambhedābhāvato svādhippāyo ajjhottharaṇena yujjati, tasmā pacchā bandhitabbasīmāya paṭhamaṃ baddhasīmā na sambhinditabbā. Sakalaṃ vā ekadesato vā nimittānaṃ antokaraṇena paṭhamaṃ baddhasīmāya sīmantarike akittetvā sammannanato hi sambhindati nāma, paresaṃ baddhasīmaṃ sakalaṃ vā ekadesato vā nimittānaṃ antokaraṇena ajjhottharati nāma, tenevāha ‘‘sīmaṃ sammannantena sīmantarikaṃ ṭhapetvā’’tiādi. Tassattho – paṭhamaṃ baddhasīmāya sīmantarikaṃ pacchā bandhitabbasīmāya nimittabhūtaṃ ṭhapetvā pacchā sīmaṃ sammannitunti. Imā dvepi vipattiyo bhikkhubhikkhunīsīmānaṃ aññamaññaṃ na sambhavanti. So pana vaḍḍhanto sīmāsaṅkaraṃ karotīti ettha kevalaṃ sīmāsaṅkarameva karoti. Tasmiṃ katakammāni na kuppantīti keci, taṃ nayuttaṃ sākhāpārohachedanasīmāsodhanānaṃ vuttattā. Idaṃ sabbaṃ suṭṭhu vicāretvā garukule payirupāsitvā gahetabbayuttakaṃ gahetabbaṃ, itaraṃ chaḍḍetabbaṃ.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൭൬. ഗാമസീമാദി • 76. Gāmasīmādi
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ഗാമസീമാദികഥാ • Gāmasīmādikathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ഗാമസീമാദികഥാവണ്ണനാ • Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഗാമസീമാദികഥാവണ്ണനാ • Gāmasīmādikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൭൬. ഗാമസീമാദികഥാ • 76. Gāmasīmādikathā