| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-પુરાણ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
પાચિત્તિયકણ્ડં
Pācittiyakaṇḍaṃ
૪. ભોજનવગ્ગો
4. Bhojanavaggo
૨. ગણભોજનસિક્ખાપદવણ્ણના
2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
દેવદત્તો કાલે વિઞ્ઞાપેત્વા ભુઞ્જતિ, તપ્પચ્ચયા ભગવતા ‘‘ગણભોજને પાચિત્તિય’’ન્તિ (પાચિ॰ ૨૦૯) સિક્ખાપદં પઞ્ઞત્તં. પદભાજને પન ‘‘નિમન્તિતા ભુઞ્જન્તી’’તિ (પાચિ॰ ૨૧૮) નિમન્તનમેવ ગહેત્વા વિભત્તં. અન્ધકટ્ઠકથાયં પન વત્થુવસેન વિઞ્ઞત્તિયા યાચનમ્પિ વુત્તન્તિ લિખિતં. કસ્મા? પરિવારે એવ ‘‘ગણભોજનં દ્વીહાકારેહિ પસવતિ વિઞ્ઞત્તિતો વા નિમન્તનતો વા’’તિ (પરિ॰ ૩૨૨) વુત્તત્તા. તસ્મા અટ્ઠુપ્પત્તિયંયેવ પાકટત્તા પદભાજને ન વુત્તન્તિ વેદિતબ્બં. ‘‘‘એકતો ગણ્હન્તી’તિ ચ ગહિતભત્તાપિ અઞ્ઞે યાવ ગણ્હન્તિ, તાવ ચે તિટ્ઠન્તિ, એકતો ગણ્હન્તિ એવ નામા’’તિ ચ, ‘‘યો કોચિ પબ્બજિતોતિ સહધમ્મિકેસુ, તિત્થિયેસુ વાતિ અત્થો’’તિ ચ, ‘‘સમયાભાવોતિ સત્તન્નં અનાપત્તિસમયાનં અભાવો’’તિ ચ, ‘‘સમયલદ્ધકેન સહ ચત્તારો હોન્તી’’તિ ચ, ‘‘સમયલદ્ધકો સયમેવ મુચ્ચતિ, સેસાનં ગણપૂરકત્તા આપત્તિકરો હોતી’’તિ ચ લિખિતં.
Devadatto kāle viññāpetvā bhuñjati, tappaccayā bhagavatā ‘‘gaṇabhojane pācittiya’’nti (pāci. 209) sikkhāpadaṃ paññattaṃ. Padabhājane pana ‘‘nimantitā bhuñjantī’’ti (pāci. 218) nimantanameva gahetvā vibhattaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana vatthuvasena viññattiyā yācanampi vuttanti likhitaṃ. Kasmā? Parivāre eva ‘‘gaṇabhojanaṃ dvīhākārehi pasavati viññattito vā nimantanato vā’’ti (pari. 322) vuttattā. Tasmā aṭṭhuppattiyaṃyeva pākaṭattā padabhājane na vuttanti veditabbaṃ. ‘‘‘Ekato gaṇhantī’ti ca gahitabhattāpi aññe yāva gaṇhanti, tāva ce tiṭṭhanti, ekato gaṇhanti eva nāmā’’ti ca, ‘‘yo koci pabbajitoti sahadhammikesu, titthiyesu vāti attho’’ti ca, ‘‘samayābhāvoti sattannaṃ anāpattisamayānaṃ abhāvo’’ti ca, ‘‘samayaladdhakena saha cattāro hontī’’ti ca, ‘‘samayaladdhako sayameva muccati, sesānaṃ gaṇapūrakattā āpattikaro hotī’’ti ca likhitaṃ.
એત્થાહ – ‘‘પટિગ્ગહણમેવ હેત્થ પમાણ’’ન્તિ વુત્તં, અથ કસ્મા પાળિયં ‘‘ગણભોજનં નામ યત્થ ચત્તારો…પે॰… ભુઞ્જન્તી’’તિ (પાચિ॰ ૨૧૮) વુત્તન્તિ? વુચ્ચતે – તત્થ ‘‘ભુઞ્જન્તી’’તિ પટિગ્ગહણનિયમવચનં. ન હિ અપ્પટિગ્ગહિતકં ભિક્ખૂ ભુઞ્જન્તીતિ.
Etthāha – ‘‘paṭiggahaṇameva hettha pamāṇa’’nti vuttaṃ, atha kasmā pāḷiyaṃ ‘‘gaṇabhojanaṃ nāma yattha cattāro…pe… bhuñjantī’’ti (pāci. 218) vuttanti? Vuccate – tattha ‘‘bhuñjantī’’ti paṭiggahaṇaniyamavacanaṃ. Na hi appaṭiggahitakaṃ bhikkhū bhuñjantīti.
ગણભોજનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
