Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကင္ခာဝိတရဏီ-ပုရာဏ-ဋီကာ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
ပာစိတ္တိယကဏ္ဍံ
Pācittiyakaṇḍaṃ
၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော
4. Bhojanavaggo
၂. ဂဏဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
2. Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဒေဝဒတ္တော ကာလေ ဝိညာပေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇတိ, တပ္ပစ္စယာ ဘဂဝတာ ‘‘ဂဏဘောဇနေ ပာစိတ္တိယ’’န္တိ (ပာစိ. ၂၀၉) သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ပဒဘာဇနေ ပန ‘‘နိမန္တိတာ ဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ (ပာစိ. ၂၁၈) နိမန္တနမေဝ ဂဟေတ္ဝာ ဝိဘတ္တံ။ အန္ဓကဋ္ဌကထာယံ ပန ဝတ္ထုဝသေန ဝိညတ္တိယာ ယာစနမ္ပိ ဝုတ္တန္တိ လိခိတံ။ ကသ္မာ? ပရိဝာရေ ဧဝ ‘‘ဂဏဘောဇနံ ဒ္ဝီဟာကာရေဟိ ပသဝတိ ဝိညတ္တိတော ဝာ နိမန္တနတော ဝာ’’တိ (ပရိ. ၃၂၂) ဝုတ္တတ္တာ။ တသ္မာ အဋ္ဌုပ္ပတ္တိယံယေဝ ပာကဋတ္တာ ပဒဘာဇနေ န ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ‘‘‘ဧကတော ဂဏ္ဟန္တီ’တိ စ ဂဟိတဘတ္တာပိ အညေ ယာဝ ဂဏ္ဟန္တိ, တာဝ စေ တိဋ္ဌန္တိ, ဧကတော ဂဏ္ဟန္တိ ဧဝ နာမာ’’တိ စ, ‘‘ယော ကောစိ ပဗ္ဗဇိတောတိ သဟဓမ္မိကေသု, တိတ္ထိယေသု ဝာတိ အတ္ထော’’တိ စ, ‘‘သမယာဘာဝောတိ သတ္တန္နံ အနာပတ္တိသမယာနံ အဘာဝော’’တိ စ, ‘‘သမယလဒ္ဓကေန သဟ စတ္တာရော ဟောန္တီ’’တိ စ, ‘‘သမယလဒ္ဓကော သယမေဝ မုစ္စတိ, သေသာနံ ဂဏပူရကတ္တာ အာပတ္တိကရော ဟောတီ’’တိ စ လိခိတံ။
Devadatto kāle viññāpetvā bhuñjati, tappaccayā bhagavatā ‘‘gaṇabhojane pācittiya’’nti (pāci. 209) sikkhāpadaṃ paññattaṃ. Padabhājane pana ‘‘nimantitā bhuñjantī’’ti (pāci. 218) nimantanameva gahetvā vibhattaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana vatthuvasena viññattiyā yācanampi vuttanti likhitaṃ. Kasmā? Parivāre eva ‘‘gaṇabhojanaṃ dvīhākārehi pasavati viññattito vā nimantanato vā’’ti (pari. 322) vuttattā. Tasmā aṭṭhuppattiyaṃyeva pākaṭattā padabhājane na vuttanti veditabbaṃ. ‘‘‘Ekato gaṇhantī’ti ca gahitabhattāpi aññe yāva gaṇhanti, tāva ce tiṭṭhanti, ekato gaṇhanti eva nāmā’’ti ca, ‘‘yo koci pabbajitoti sahadhammikesu, titthiyesu vāti attho’’ti ca, ‘‘samayābhāvoti sattannaṃ anāpattisamayānaṃ abhāvo’’ti ca, ‘‘samayaladdhakena saha cattāro hontī’’ti ca, ‘‘samayaladdhako sayameva muccati, sesānaṃ gaṇapūrakattā āpattikaro hotī’’ti ca likhitaṃ.
ဧတ္ထာဟ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ ဟေတ္ထ ပမာဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ, အထ ကသ္မာ ပာဠိယံ ‘‘ဂဏဘောဇနံ နာမ ယတ္ထ စတ္တာရော။ပေ.။ ဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ (ပာစိ. ၂၁၈) ဝုတ္တန္တိ? ဝုစ္စတေ – တတ္ထ ‘‘ဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ ပဋိဂ္ဂဟဏနိယမဝစနံ။ န ဟိ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတကံ ဘိက္ခူ ဘုဉ္ဇန္တီတိ။
Etthāha – ‘‘paṭiggahaṇameva hettha pamāṇa’’nti vuttaṃ, atha kasmā pāḷiyaṃ ‘‘gaṇabhojanaṃ nāma yattha cattāro…pe… bhuñjantī’’ti (pāci. 218) vuttanti? Vuccate – tattha ‘‘bhuñjantī’’ti paṭiggahaṇaniyamavacanaṃ. Na hi appaṭiggahitakaṃ bhikkhū bhuñjantīti.
ဂဏဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Gaṇabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.