| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૯. ગન્ધજાતસુત્તવણ્ણના
9. Gandhajātasuttavaṇṇanā
૮૦. નવમે એતદવોચાતિ પચ્છાભત્તં પિણ્ડપાતપટિક્કન્તો દસબલસ્સ વત્તં દસ્સેત્વા અત્તનો દિવાવિહારટ્ઠાનં ગન્ત્વા ‘‘ઇમસ્મિં લોકે મૂલગન્ધો નામ અત્થિ, સારગન્ધો નામ અત્થિ, પુપ્ફગન્ધો નામ અત્થિ. ઇમે પન તયોપિ ગન્ધા અનુવાતંયેવ ગચ્છન્તિ, ન પટિવાતં. અત્થિ નુ ખો કિઞ્ચિ, યસ્સ પટિવાતમ્પિ ગન્ધો ગચ્છતી’’તિ ચિન્તેત્વા અટ્ઠન્નં વરાનં ગહણકાલેયેવ કઙ્ખુપ્પત્તિસમયે ઉપસઙ્કમનવરસ્સ ગહિતત્તા તક્ખણંયેવ દિવાટ્ઠાનતો વુટ્ઠાય સત્થુ સન્તિકં ગન્ત્વા વન્દિત્વા એકમન્તં નિસિન્નો ઉપ્પન્નાય કઙ્ખાય વિનોદનત્થં એતં ‘‘તીણિમાનિ, ભન્તે’’તિઆદિવચનં અવોચ. તત્થ ગન્ધજાતાનીતિ ગન્ધજાતિયો. મૂલગન્ધોતિ મૂલવત્થુકો ગન્ધો, ગન્ધસમ્પન્નં વા મૂલમેવ મૂલગન્ધો. તસ્સ હિ ગન્ધો અનુવાતં ગચ્છતિ. ગન્ધસ્સ પન ગન્ધો નામ નત્થિ. સારગન્ધપુપ્ફગન્ધેસુપિ એસેવ નયો. અત્થાનન્દ, કિઞ્ચિ ગન્ધજાતન્તિ એત્થ સરણગમનાદયો ગુણવણ્ણભાસનવસેન દિસાગામિતાય ગન્ધસદિસત્તા ગન્ધા, તેસં વત્થુભૂતો પુગ્ગલો ગન્ધજાતં નામ. ગન્ધો ગચ્છતીતિ વણ્ણભાસનવસેન ગચ્છતિ. સીલવાતિ પઞ્ચસીલેન વા દસસીલેન વા સીલવા. કલ્યાણધમ્મોતિ તેનેવ સીલધમ્મેન કલ્યાણધમ્મો સુન્દરધમ્મો. વિગતમલમચ્છેરેનાતિઆદીનં અત્થો વિસુદ્ધિમગ્ગે (વિસુદ્ધિ॰ ૧.૧૬૦) વિત્થારિતોવ. દિસાસૂતિ ચતૂસુ દિસાસુ ચતૂસુ અનુદિસાસુ . સમણબ્રાહ્મણાતિ સમિતપાપબાહિતપાપા સમણબ્રાહ્મણા.
80. Navame etadavocāti pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto dasabalassa vattaṃ dassetvā attano divāvihāraṭṭhānaṃ gantvā ‘‘imasmiṃ loke mūlagandho nāma atthi, sāragandho nāma atthi, pupphagandho nāma atthi. Ime pana tayopi gandhā anuvātaṃyeva gacchanti, na paṭivātaṃ. Atthi nu kho kiñci, yassa paṭivātampi gandho gacchatī’’ti cintetvā aṭṭhannaṃ varānaṃ gahaṇakāleyeva kaṅkhuppattisamaye upasaṅkamanavarassa gahitattā takkhaṇaṃyeva divāṭṭhānato vuṭṭhāya satthu santikaṃ gantvā vanditvā ekamantaṃ nisinno uppannāya kaṅkhāya vinodanatthaṃ etaṃ ‘‘tīṇimāni, bhante’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha gandhajātānīti gandhajātiyo. Mūlagandhoti mūlavatthuko gandho, gandhasampannaṃ vā mūlameva mūlagandho. Tassa hi gandho anuvātaṃ gacchati. Gandhassa pana gandho nāma natthi. Sāragandhapupphagandhesupi eseva nayo. Atthānanda, kiñci gandhajātanti ettha saraṇagamanādayo guṇavaṇṇabhāsanavasena disāgāmitāya gandhasadisattā gandhā, tesaṃ vatthubhūto puggalo gandhajātaṃ nāma. Gandho gacchatīti vaṇṇabhāsanavasena gacchati. Sīlavāti pañcasīlena vā dasasīlena vā sīlavā. Kalyāṇadhammoti teneva sīladhammena kalyāṇadhammo sundaradhammo. Vigatamalamaccherenātiādīnaṃ attho visuddhimagge (visuddhi. 1.160) vitthāritova. Disāsūti catūsu disāsu catūsu anudisāsu . Samaṇabrāhmaṇāti samitapāpabāhitapāpā samaṇabrāhmaṇā.
ન પુપ્ફગન્ધો પટિવાતમેતીતિ વસ્સિકપુપ્ફાદીનં ગન્ધો પટિવાતં ન ગચ્છતિ. ન ચન્દનં તગરમલ્લિકા વાતિ ચન્દનતગરમલ્લિકાનમ્પિ ગન્ધો પટિવાતં ન ગચ્છતીતિ અત્થો. દેવલોકેપિ ફુટસુમના નામ હોતિ, તસ્સા પુપ્ફિતદિવસે ગન્ધો યોજનસતં અજ્ઝોત્થરતિ. સોપિ પટિવાતં વિદત્થિમત્તમ્પિ રતનમત્તમ્પિ ગન્તું ન સક્કોતીતિ વદન્તિ. સતઞ્ચ ગન્ધો પટિવાતમેતીતિ સતઞ્ચ પણ્ડિતાનં બુદ્ધપચ્ચેકબુદ્ધબુદ્ધપુત્તાનં સીલાદિગુણગન્ધો પટિવાતં ગચ્છતિ. સબ્બા દિસા સપ્પુરિસો પવાયતીતિ સપ્પુરિસો પણ્ડિતો સીલાદિગુણગન્ધેન સબ્બા દિસા પવાયતિ, સબ્બા દિસા ગન્ધેન અવત્થરતીતિ અત્થો.
Na pupphagandho paṭivātametīti vassikapupphādīnaṃ gandho paṭivātaṃ na gacchati. Na candanaṃ tagaramallikā vāti candanatagaramallikānampi gandho paṭivātaṃ na gacchatīti attho. Devalokepi phuṭasumanā nāma hoti, tassā pupphitadivase gandho yojanasataṃ ajjhottharati. Sopi paṭivātaṃ vidatthimattampi ratanamattampi gantuṃ na sakkotīti vadanti. Satañca gandho paṭivātametīti satañca paṇḍitānaṃ buddhapaccekabuddhabuddhaputtānaṃ sīlādiguṇagandho paṭivātaṃ gacchati. Sabbā disā sappuriso pavāyatīti sappuriso paṇḍito sīlādiguṇagandhena sabbā disā pavāyati, sabbā disā gandhena avattharatīti attho.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૯. ગન્ધજાતસુત્તં • 9. Gandhajātasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૯. ગન્ધજાતસુત્તવણ્ણના • 9. Gandhajātasuttavaṇṇanā
