Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણિ-અટ્ઠકથા • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
અભિધમ્મપિટકે
Abhidhammapiṭake
અટ્ઠસાલિની નામ
Aṭṭhasālinī nāma
ધમ્મસઙ્ગણી-અટ્ઠકથા
Dhammasaṅgaṇī-aṭṭhakathā
ગન્થારમ્ભકથા
Ganthārambhakathā
કરુણા વિય સત્તેસુ, પઞ્ઞા યસ્સ મહેસિનો;
Karuṇā viya sattesu, paññā yassa mahesino;
ઞેય્યધમ્મેસુ સબ્બેસુ, પવત્તિત્થ યથારુચિ.
Ñeyyadhammesu sabbesu, pavattittha yathāruci.
દયાય તાય સત્તેસુ, સમુસ્સાહિતમાનસો;
Dayāya tāya sattesu, samussāhitamānaso;
પાટિહીરાવસાનમ્હિ, વસન્તો તિદસાલયે.
Pāṭihīrāvasānamhi, vasanto tidasālaye.
પારિચ્છત્તકમૂલમ્હિ, પણ્ડુકમ્બલનામકે;
Pāricchattakamūlamhi, paṇḍukambalanāmake;
સિલાસને સન્નિસિન્નો, આદિચ્ચોવ યુગન્ધરે.
Silāsane sannisinno, ādiccova yugandhare.
ચક્કવાળસહસ્સેહિ, દસહાગમ્મ સબ્બસો;
Cakkavāḷasahassehi, dasahāgamma sabbaso;
સન્નિસિન્નેન દેવાનં, ગણેન પરિવારિતો.
Sannisinnena devānaṃ, gaṇena parivārito.
માતરં પમુખં કત્વા, તસ્સા પઞ્ઞાય તેજસા;
Mātaraṃ pamukhaṃ katvā, tassā paññāya tejasā;
અભિધમ્મકથામગ્ગં, દેવાનં સમ્પવત્તયિ.
Abhidhammakathāmaggaṃ, devānaṃ sampavattayi.
તસ્સ પાદે નમસ્સિત્વા, સમ્બુદ્ધસ્સ સિરીમતો;
Tassa pāde namassitvā, sambuddhassa sirīmato;
સદ્ધમ્મઞ્ચસ્સ પૂજેત્વા, કત્વા સઙ્ઘસ્સ ચઞ્જલિં.
Saddhammañcassa pūjetvā, katvā saṅghassa cañjaliṃ.
નિપચ્ચકારસ્સેતસ્સ, કતસ્સ રતનત્તયે;
Nipaccakārassetassa, katassa ratanattaye;
આનુભાવેન સોસેત્વા, અન્તરાયે અસેસતો.
Ānubhāvena sosetvā, antarāye asesato.
વિસુદ્ધાચારસીલેન, નિપુણામલબુદ્ધિના;
Visuddhācārasīlena, nipuṇāmalabuddhinā;
ભિક્ખુના બુદ્ધઘોસેન, સક્કચ્ચં અભિયાચિતો.
Bhikkhunā buddhaghosena, sakkaccaṃ abhiyācito.
યં દેવદેવો દેવાનં, દેસેત્વા નયતો પુન;
Yaṃ devadevo devānaṃ, desetvā nayato puna;
થેરસ્સ સારિપુત્તસ્સ, સમાચિક્ખિ વિનાયકો.
Therassa sāriputtassa, samācikkhi vināyako.
અનોતત્તદહે કત્વા, ઉપટ્ઠાનં મહેસિનો;
Anotattadahe katvā, upaṭṭhānaṃ mahesino;
યઞ્ચ સુત્વાન સો થેરો, આહરિત્વા મહીતલં.
Yañca sutvāna so thero, āharitvā mahītalaṃ.
ભિક્ખૂનં પયિરુદાહાસિ, ઇતિ ભિક્ખૂહિ ધારિતો;
Bhikkhūnaṃ payirudāhāsi, iti bhikkhūhi dhārito;
સઙ્ગીતિકાલે સઙ્ગીતો, વેદેહમુનિના પુન.
Saṅgītikāle saṅgīto, vedehamuninā puna.
તસ્સ ગમ્ભીરઞાણેહિ, ઓગાળ્હસ્સ અભિણ્હસો;
Tassa gambhīrañāṇehi, ogāḷhassa abhiṇhaso;
નાનાનયવિચિત્તસ્સ, અભિધમ્મસ્સ આદિતો.
Nānānayavicittassa, abhidhammassa ādito.
યા મહાકસ્સપાદીહિ, વસીહિટ્ઠકથા પુરા;
Yā mahākassapādīhi, vasīhiṭṭhakathā purā;
સઙ્ગીતા અનુસઙ્ગીતા, પચ્છાપિ ચ ઇસીહિ યા.
Saṅgītā anusaṅgītā, pacchāpi ca isīhi yā.
આભતા પન થેરેન, મહિન્દેનેતમુત્તમં;
Ābhatā pana therena, mahindenetamuttamaṃ;
યા દીપં દીપવાસીનં, ભાસાય અભિસઙ્ખતા.
Yā dīpaṃ dīpavāsīnaṃ, bhāsāya abhisaṅkhatā.
અપનેત્વા તતો ભાસં, તમ્બપણ્ણિનિવાસિનં;
Apanetvā tato bhāsaṃ, tambapaṇṇinivāsinaṃ;
આરોપયિત્વા નિદ્દોસં, ભાસં તન્તિનયાનુગં.
Āropayitvā niddosaṃ, bhāsaṃ tantinayānugaṃ.
નિકાયન્તરલદ્ધીહિ, અસમ્મિસ્સં અનાકુલં;
Nikāyantaraladdhīhi, asammissaṃ anākulaṃ;
મહાવિહારવાસીનં, દીપયન્તો વિનિચ્છયં.
Mahāvihāravāsīnaṃ, dīpayanto vinicchayaṃ.
અત્થં પકાસયિસ્સામિ, આગમટ્ઠકથાસુપિ;
Atthaṃ pakāsayissāmi, āgamaṭṭhakathāsupi;
ગહેતબ્બં ગહેત્વાન, તોસયન્તો વિચક્ખણે.
Gahetabbaṃ gahetvāna, tosayanto vicakkhaṇe.
કમ્મટ્ઠાનાનિ સબ્બાનિ, ચરિયાભિઞ્ઞા વિપસ્સના;
Kammaṭṭhānāni sabbāni, cariyābhiññā vipassanā;
વિસુદ્ધિમગ્ગે પનિદં, યસ્મા સબ્બં પકાસિતં.
Visuddhimagge panidaṃ, yasmā sabbaṃ pakāsitaṃ.
તસ્મા તં અગ્ગહેત્વાન, સકલાયપિ તન્તિયા;
Tasmā taṃ aggahetvāna, sakalāyapi tantiyā;
પદાનુક્કમતો એવ, કરિસ્સામત્થવણ્ણનં.
Padānukkamato eva, karissāmatthavaṇṇanaṃ.
ઇતિ મે ભાસમાનસ્સ, અભિધમ્મકથં ઇમં;
Iti me bhāsamānassa, abhidhammakathaṃ imaṃ;
અવિક્ખિત્તા નિસામેથ, દુલ્લભા હિ અયં કથાતિ.
Avikkhittā nisāmetha, dullabhā hi ayaṃ kathāti.