Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
കഥാവത്ഥുപകരണ-അനുടീകാ
Kathāvatthupakaraṇa-anuṭīkā
ഗന്ഥാരമ്ഭവണ്ണനാ
Ganthārambhavaṇṇanā
സമുദായേ ഏകദേസാ അന്തോഗധാതി സമുദായോ തേസം അധിട്ഠാനഭാവേന വുത്തോ യഥാ ‘‘രുക്ഖേ സാഖാ’’തി ദസ്സേതി ‘‘കഥാസമുദായസ്സാ’’തിആദിനാ. തത്ഥ കഥാനന്തി തിസ്സോ കഥാ വാദോ ജപ്പോ വിതണ്ഡാതി. തേസു യേന പമാണതക്കേഹി പക്ഖപടിപക്ഖാനം പതിട്ഠാപനപടിക്ഖേപാ ഹോന്തി, സോ വാദോ. ഏകാധികരണാ ഹി അഞ്ഞമഞ്ഞവിരുദ്ധാ ധമ്മാ പക്ഖപടിപക്ഖാ യഥാ ‘‘ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ, ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൧.൬൫). നാനാധികരണാ പന അഞ്ഞമഞ്ഞവിരുദ്ധാപി പക്ഖപടിപക്ഖാ നാമ ന ഹോന്തി യഥാ ‘‘അനിച്ചം രൂപം, നിച്ചം നിബ്ബാന’’ന്തി. യേന ഛലജാതിനിഗ്ഗഹട്ഠാനേഹി പക്ഖപടിപക്ഖാനം പതിട്ഠാപനം പടിക്ഖേപാരമ്ഭോ, സോ ജപ്പോ. ആരമ്ഭമത്തമേവേത്ഥ, ന അത്ഥസിദ്ധീതി ദസ്സനത്ഥം ആരമ്ഭഗ്ഗഹണം. യായ പന ഛലജാതിനിഗ്ഗഹട്ഠാനേഹി പടിപക്ഖപടിക്ഖേപായ വായമന്തി, സാ വിതണ്ഡാ. തത്ഥ അത്ഥവികപ്പുപപത്തിയാ വചനവിഘാതോ ഛലം യഥാ ‘‘നവകമ്ബലോയം പുരിസോ, രാജാ നോ സക്ഖീ’’തി ഏവമാദി . ദൂസനഭാസാ ജാതയോ, ഉത്തരപതിരൂപകാതി അത്ഥോ. നിഗ്ഗഹട്ഠാനാനി പരതോ ആവി ഭവിസ്സന്തി. ഏവം വാദജപ്പവിതണ്ഡപ്പഭേദാസു തീസു കഥാസു ഇധ വാദകഥാ ‘‘കഥാ’’തി അധിപ്പേതാ. സാ ച ഖോ അവിപരീതധമ്മതായ പതിട്ഠാപനവസേന, ന വിഗ്ഗാഹികകഥാഭാവേനാതി വേദിതബ്ബം. മാതികാഠപനേനേവാതി ഉദ്ദേസദേസനായ ഏവ. ഠപിതസ്സാതി ദേസിതസ്സ. ദേസനാ ഹി ദേസേതബ്ബമത്ഥം വിനേയ്യസന്താനേസു ഠപനതോ നിക്ഖിപനതോ ഠപനം, നിക്ഖേപോതി ച വുച്ചതി.
Samudāye ekadesā antogadhāti samudāyo tesaṃ adhiṭṭhānabhāvena vutto yathā ‘‘rukkhe sākhā’’ti dasseti ‘‘kathāsamudāyassā’’tiādinā. Tattha kathānanti tisso kathā vādo jappo vitaṇḍāti. Tesu yena pamāṇatakkehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanapaṭikkhepā honti, so vādo. Ekādhikaraṇā hi aññamaññaviruddhā dhammā pakkhapaṭipakkhā yathā ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti (dī. ni. 1.65). Nānādhikaraṇā pana aññamaññaviruddhāpi pakkhapaṭipakkhā nāma na honti yathā ‘‘aniccaṃ rūpaṃ, niccaṃ nibbāna’’nti. Yena chalajātiniggahaṭṭhānehi pakkhapaṭipakkhānaṃ patiṭṭhāpanaṃ paṭikkhepārambho, so jappo. Ārambhamattamevettha, na atthasiddhīti dassanatthaṃ ārambhaggahaṇaṃ. Yāya pana chalajātiniggahaṭṭhānehi paṭipakkhapaṭikkhepāya vāyamanti, sā vitaṇḍā. Tattha atthavikappupapattiyā vacanavighāto chalaṃ yathā ‘‘navakambaloyaṃ puriso, rājā no sakkhī’’ti evamādi . Dūsanabhāsā jātayo, uttarapatirūpakāti attho. Niggahaṭṭhānāni parato āvi bhavissanti. Evaṃ vādajappavitaṇḍappabhedāsu tīsu kathāsu idha vādakathā ‘‘kathā’’ti adhippetā. Sā ca kho aviparītadhammatāya patiṭṭhāpanavasena, na viggāhikakathābhāvenāti veditabbaṃ. Mātikāṭhapanenevāti uddesadesanāya eva. Ṭhapitassāti desitassa. Desanā hi desetabbamatthaṃ vineyyasantānesu ṭhapanato nikkhipanato ṭhapanaṃ, nikkhepoti ca vuccati.
ഗന്ഥാരമ്ഭവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ganthārambhavaṇṇanā niṭṭhitā.