A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya

    ൪. രാജവഗ്ഗോ

    4. Rājavaggo

    ൧. ഘടികാരസുത്തം

    1. Ghaṭikārasuttaṃ

    ൨൮൨. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ കോസലേസു ചാരികം ചരതി മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം. അഥ ഖോ ഭഗവാ മഗ്ഗാ ഓക്കമ്മ അഞ്ഞതരസ്മിം പദേസേ സിതം പാത്വാകാസി. അഥ ഖോ ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘കോ നു ഖോ ഹേതു, കോ പച്ചയോ ഭഗവതോ സിതസ്സ പാതുകമ്മായ? ന അകാരണേന 1 തഥാഗതാ സിതം പാതുകരോന്തീ’’തി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഏകംസം ചീവരം 2 കത്വാ യേന ഭഗവാ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘കോ നു ഖോ, ഭന്തേ, ഹേതു, കോ പച്ചയോ ഭഗവതോ സിതസ്സ പാതുകമ്മായ? ന അകാരണേന തഥാഗതാ സിതം പാതുകരോന്തീ’’തി. ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ആനന്ദ, ഇമസ്മിം പദേസേ വേഗളിങ്ഗം 3 നാമ ഗാമനിഗമോ അഹോസി ഇദ്ധോ ചേവ ഫീതോ ച ബഹുജനോ ആകിണ്ണമനുസ്സോ. വേഗളിങ്ഗം ഖോ, ആനന്ദ, ഗാമനിഗമം കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഉപനിസ്സായ വിഹാസി. ഇധ സുദം, ആനന്ദ, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ ആരാമോ അഹോസി. ഇധ സുദം, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ നിസിന്നകോ ഭിക്ഖുസങ്ഘം ഓവദതീ’’തി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ചതുഗ്ഗുണം സങ്ഘാടിം പഞ്ഞപേത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘തേന ഹി, ഭന്തേ, ഭഗവാ നിസീദതു ഏത്ഥ. അയം ഭൂമിപദേസോ ദ്വീഹി അരഹന്തേഹി സമ്മാസമ്ബുദ്ധേഹി പരിഭുത്തോ ഭവിസ്സതീ’’തി. നിസീദി ഭഗവാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ. നിസജ്ജ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആമന്തേസി –

    282. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ carati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ. Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘ko nu kho hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena 4 tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. Atha kho āyasmā ānando ekaṃsaṃ cīvaraṃ 5 katvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, imasmiṃ padese vegaḷiṅgaṃ 6 nāma gāmanigamo ahosi iddho ceva phīto ca bahujano ākiṇṇamanusso. Vegaḷiṅgaṃ kho, ānanda, gāmanigamaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho upanissāya vihāsi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ārāmo ahosi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho nisinnako bhikkhusaṅghaṃ ovadatī’’ti. Atha kho āyasmā ānando catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññapetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tena hi, bhante, bhagavā nisīdatu ettha. Ayaṃ bhūmipadeso dvīhi arahantehi sammāsambuddhehi paribhutto bhavissatī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi –

    ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ആനന്ദ, ഇമസ്മിം പദേസേ വേഗളിങ്ഗം നാമ ഗാമനിഗമോ അഹോസി ഇദ്ധോ ചേവ ഫീതോ ച ബഹുജനോ ആകിണ്ണമനുസ്സോ. വേഗളിങ്ഗം ഖോ, ആനന്ദ, ഗാമനിഗമം കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഉപനിസ്സായ വിഹാസി. ഇധ സുദം, ആനന്ദ, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ ആരാമോ അഹോസി. ഇധ സുദം, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ നിസിന്നകോ ഭിക്ഖുസങ്ഘം ഓവദതി.

    ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, imasmiṃ padese vegaḷiṅgaṃ nāma gāmanigamo ahosi iddho ceva phīto ca bahujano ākiṇṇamanusso. Vegaḷiṅgaṃ kho, ānanda, gāmanigamaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho upanissāya vihāsi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ārāmo ahosi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho nisinnako bhikkhusaṅghaṃ ovadati.

    ൨൮൩. ‘‘വേഗളിങ്ഗേ ഖോ, ആനന്ദ, ഗാമനിഗമേ ഘടികാരോ 7 നാമ കുമ്ഭകാരോ കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ ഉപട്ഠാകോ അഹോസി അഗ്ഗുപട്ഠാകോ. ഘടികാരസ്സ ഖോ, ആനന്ദ, കുമ്ഭകാരസ്സ ജോതിപാലോ നാമ മാണവോ സഹായോ അഹോസി പിയസഹായോ. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം ആമന്തേസി – ‘ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ. സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. ഏവം വുത്തേ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘അലം, സമ്മ ഘടികാര. കിം പന തേന മുണ്ഡകേന സമണകേന ദിട്ഠേനാ’തി? ദുതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ…പേ॰… തതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം ഏതദവോച – ‘ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ. സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. തതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘അലം, സമ്മ ഘടികാര. കിം പന തേന മുണ്ഡകേന സമണകേന ദിട്ഠേനാ’തി? ‘തേന ഹി, സമ്മ ജോതിപാല, സോത്തിസിനാനിം 8 ആദായ 9 നദിം ഗമിസ്സാമ സിനായിതു’ന്തി. ‘ഏവം സമ്മാ’തി ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ പച്ചസ്സോസി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ ച കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലോ ച മാണവോ സോത്തിസിനാനിം ആദായ നദിം അഗമംസു സിനായിതും’.

    283. ‘‘Vegaḷiṅge kho, ānanda, gāmanigame ghaṭikāro 10 nāma kumbhakāro kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko. Ghaṭikārassa kho, ānanda, kumbhakārassa jotipālo nāma māṇavo sahāyo ahosi piyasahāyo. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Evaṃ vutte, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Dutiyampi kho, ānanda…pe… tatiyampi kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Tatiyampi kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? ‘Tena hi, samma jotipāla, sottisināniṃ 11 ādāya 12 nadiṃ gamissāma sināyitu’nti. ‘Evaṃ sammā’ti kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikārassa kumbhakārassa paccassosi. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo sottisināniṃ ādāya nadiṃ agamaṃsu sināyituṃ’.

    ൨൮൪. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം ആമന്തേസി – ‘അയം, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ അവിദൂരേ ആരാമോ. ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ. സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. ഏവം വുത്തേ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘അലം, സമ്മ ഘടികാര. കിം പന തേന മുണ്ഡകേന സമണകേന ദിട്ഠേനാ’തി? ദുതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ…പേ॰… തതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം ഏതദവോച – ‘അയം, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ അവിദൂരേ ആരാമോ. ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ. സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. തതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘അലം, സമ്മ ഘടികാര. കിം പന തേന മുണ്ഡകേന സമണകേന ദിട്ഠേനാ’തി? അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം ഓവട്ടികായം പരാമസിത്വാ ഏതദവോച – ‘അയം, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ അവിദൂരേ ആരാമോ. ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ. സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഓവട്ടികം വിനിവട്ടേത്വാ 13 ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘അലം, സമ്മ ഘടികാര. കിം പന തേന മുണ്ഡകേന സമണകേന ദിട്ഠേനാ’തി? അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലം മാണവം സീസംന്ഹാതം 14 കേസേസു പരാമസിത്വാ ഏതദവോച – ‘അയം, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ അവിദൂരേ ആരാമോ. ആയാമ, സമ്മ ജോതിപാല, കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ ഉപസങ്കമിസ്സാമ . സാധുസമ്മതഞ്ഹി മേ തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലസ്സ മാണവസ്സ ഏതദഹോസി – ‘അച്ഛരിയം വത, ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! യത്ര ഹി നാമായം ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ ഇത്തരജച്ചോ സമാനോ അമ്ഹാകം സീസംന്ഹാതാനം കേസേസു പരാമസിതബ്ബം മഞ്ഞിസ്സതി; ന വതിദം കിര ഓരകം മഞ്ഞേ ഭവിസ്സതീ’തി; ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘യാവതാദോഹിപി 15, സമ്മ ഘടികാരാ’തി? ‘യാവതാദോഹിപി, സമ്മ ജോതിപാല. തഥാ ഹി പന മേ സാധുസമ്മതം തസ്സ ഭഗവതോ ദസ്സനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സാ’തി. ‘തേന ഹി, സമ്മ ഘടികാര, മുഞ്ച; ഗമിസ്സാമാ’തി.

    284. ‘‘Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Evaṃ vutte, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Dutiyampi kho, ānanda…pe… tatiyampi kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Tatiyampi kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ ovaṭṭikāyaṃ parāmasitvā etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Atha kho, ānanda, jotipālo māṇavo ovaṭṭikaṃ vinivaṭṭetvā 16 ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ sīsaṃnhātaṃ 17 kesesu parāmasitvā etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma . Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Atha kho, ānanda, jotipālassa māṇavassa etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Yatra hi nāmāyaṃ ghaṭikāro kumbhakāro ittarajacco samāno amhākaṃ sīsaṃnhātānaṃ kesesu parāmasitabbaṃ maññissati; na vatidaṃ kira orakaṃ maññe bhavissatī’ti; ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘yāvatādohipi 18, samma ghaṭikārā’ti? ‘Yāvatādohipi, samma jotipāla. Tathā hi pana me sādhusammataṃ tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. ‘Tena hi, samma ghaṭikāra, muñca; gamissāmā’ti.

    ൨൮൫. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ ച കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലോ ച മാണവോ യേന കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ജോതിപാലോ പന മാണവോ കസ്സപേന ഭഗവതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അയം മേ, ഭന്തേ, ജോതിപാലോ മാണവോ സഹായോ പിയസഹായോ. ഇമസ്സ ഭഗവാ ധമ്മം ദേസേതൂ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഘടികാരഞ്ച കുമ്ഭകാരം ജോതിപാലഞ്ച മാണവം ധമ്മിയാ കഥായ സന്ദസ്സേസി സമാദപേസി സമുത്തേജേസി സമ്പഹംസേസി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ ച കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലോ ച മാണവോ കസ്സപേന ഭഗവതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ധമ്മിയാ കഥായ സന്ദസ്സിതാ സമാദപിതാ സമുത്തേജിതാ സമ്പഹംസിതാ കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ ഭാസിതം അഭിനന്ദിത്വാ അനുമോദിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ പക്കമിംസു.

    285. ‘‘Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Jotipālo pana māṇavo kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘ayaṃ me, bhante, jotipālo māṇavo sahāyo piyasahāyo. Imassa bhagavā dhammaṃ desetū’ti. Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho ghaṭikārañca kumbhakāraṃ jotipālañca māṇavaṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.

    ൨൮൬. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഏതദവോച – ‘ഇമം നു ത്വം, സമ്മ ഘടികാര, ധമ്മം സുണന്തോ അഥ ച പന അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം ന പബ്ബജിസ്സസീ’തി? ‘നനു മം, സമ്മ ജോതിപാല, ജാനാസി, അന്ധേ ജിണ്ണേ മാതാപിതരോ പോസേമീ’തി? ‘തേന ഹി, സമ്മ ഘടികാര, അഹം അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിസ്സാമീ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ ച കുമ്ഭകാരോ ജോതിപാലോ ച മാണവോ യേന കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ തേനുപസങ്കമിംസു ; ഉപസങ്കമിത്വാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ, ആനന്ദ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അയം മേ, ഭന്തേ, ജോതിപാലോ മാണവോ സഹായോ പിയസഹായോ. ഇമം ഭഗവാ പബ്ബാജേതൂ’തി. അലത്ഥ ഖോ, ആനന്ദ, ജോതിപാലോ മാണവോ കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, അലത്ഥ ഉപസമ്പദം.

    286. ‘‘Atha kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘imaṃ nu tvaṃ, samma ghaṭikāra, dhammaṃ suṇanto atha ca pana agārasmā anagāriyaṃ na pabbajissasī’ti? ‘Nanu maṃ, samma jotipāla, jānāsi, andhe jiṇṇe mātāpitaro posemī’ti? ‘Tena hi, samma ghaṭikāra, ahaṃ agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmī’ti. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu ; upasaṅkamitvā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘ayaṃ me, bhante, jotipālo māṇavo sahāyo piyasahāyo. Imaṃ bhagavā pabbājetū’ti. Alattha kho, ānanda, jotipālo māṇavo kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ.

    ൨൮൭. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ അചിരൂപസമ്പന്നേ ജോതിപാലേ മാണവേ അഡ്ഢമാസുപസമ്പന്നേ വേഗളിങ്ഗേ യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന ബാരാണസീ തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന ബാരാണസീ തദവസരി. തത്ര സുദം, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ബാരാണസിയം വിഹരതി ഇസിപതനേ മിഗദായേ . അസ്സോസി ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ – ‘കസ്സപോ കിര ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ബാരാണസിം അനുപ്പത്തോ ബാരാണസിയം വിഹരതി ഇസിപതനേ മിഗദായേ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ ഭദ്രാനി ഭദ്രാനി യാനാനി യോജാപേത്വാ ഭദ്രം 19 യാനം അഭിരുഹിത്വാ ഭദ്രേഹി ഭദ്രേഹി യാനേഹി ബാരാണസിയാ നിയ്യാസി മഹച്ചരാജാനുഭാവേന 20 കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ദസ്സനായ. യാവതികാ യാനസ്സ ഭൂമി യാനേന ഗന്ത്വാ യാനാ പച്ചോരോഹിത്വാ പത്തികോവ യേന കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ, ആനന്ദ, കികിം കാസിരാജാനം കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ധമ്മിയാ കഥായ സന്ദസ്സേസി സമാദപേസി സമുത്തേജേസി സമ്പഹംസേസി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപേന ഭഗവതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ധമ്മിയാ കഥായ സന്ദസ്സിതോ സമാദപിതോ സമുത്തേജിതോ സമ്പഹംസിതോ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അധിവാസേതു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ സ്വാതനായ ഭത്തം സദ്ധിം ഭിക്ഖുസങ്ഘേനാ’തി. അധിവാസേസി ഖോ, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ തുണ്ഹീഭാവേന. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ അധിവാസനം വിദിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ പക്കാമി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ തസ്സാ രത്തിയാ അച്ചയേന സകേ നിവേസനേ പണീതം ഖാദനീയം ഭോജനീയം പടിയാദാപേത്വാ പണ്ഡുപുടകസ്സ 21 സാലിനോ വിഗതകാളകം അനേകസൂപം അനേകബ്യഞ്ജനം, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ കാലം ആരോചാപേസി – ‘കാലോ, ഭന്തേ, നിട്ഠിതം ഭത്ത’ന്തി.

    287. ‘‘Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho acirūpasampanne jotipāle māṇave aḍḍhamāsupasampanne vegaḷiṅge yathābhirantaṃ viharitvā yena bārāṇasī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye . Assosi kho, ānanda, kikī kāsirājā – ‘kassapo kira bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bārāṇasiṃ anuppatto bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye’ti. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā bhadrāni bhadrāni yānāni yojāpetvā bhadraṃ 22 yānaṃ abhiruhitvā bhadrehi bhadrehi yānehi bārāṇasiyā niyyāsi mahaccarājānubhāvena 23 kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya. Yāvatikā yānassa bhūmi yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikova yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho, ānanda, kikiṃ kāsirājānaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’ti. Adhivāsesi kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tuṇhībhāvena. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapassa bhagavato sammāsambuddhassa adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā paṇḍupuṭakassa 24 sālino vigatakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa kālaṃ ārocāpesi – ‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’nti.

    ൨൮൮. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന കികിസ്സ കാസിരഞ്ഞോ നിവേസനം തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ നിസീദി സദ്ധിം ഭിക്ഖുസങ്ഘേന. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ ബുദ്ധപ്പമുഖം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പണീതേന ഖാദനീയേന ഭോജനീയേന സഹത്ഥാ സന്തപ്പേസി സമ്പവാരേസി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഭുത്താവിം ഓനീതപത്തപാണിം അഞ്ഞതരം നീചം ആസനം ഗഹേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അധിവാസേതു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ ബാരാണസിയം വസ്സാവാസം; ഏവരൂപം സങ്ഘസ്സ ഉപട്ഠാനം ഭവിസ്സതീ’തി. ‘അലം, മഹാരാജ. അധിവുത്ഥോ മേ വസ്സാവാസോ’തി. ദുതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ… തതിയമ്പി ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അധിവാസേതു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ ബാരാണസിയം വസ്സാവാസം; ഏവരൂപം സങ്ഘസ്സ ഉപട്ഠാനം ഭവിസ്സതീ’തി. ‘അലം, മഹാരാജ. അധിവുത്ഥോ മേ വസ്സാവാസോ’തി. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികിസ്സ കാസിരഞ്ഞോ ‘ന മേ കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ അധിവാസേതി ബാരാണസിയം വസ്സാവാസ’ന്തി അഹുദേവ അഞ്ഞഥത്തം , അഹു ദോമനസ്സം. അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ കസ്സപം ഭഗവന്തം അരഹന്തം സമ്മാസമ്ബുദ്ധം ഏതദവോച – ‘അത്ഥി നു ഖോ, ഭന്തേ, അഞ്ഞോ കോചി മയാ ഉപട്ഠാകതരോ’തി?

    288. ‘‘Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena kikissa kāsirañño nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā bārāṇasiyaṃ vassāvāsaṃ; evarūpaṃ saṅghassa upaṭṭhānaṃ bhavissatī’ti. ‘Alaṃ, mahārāja. Adhivuttho me vassāvāso’ti. Dutiyampi kho, ānanda… tatiyampi kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā bārāṇasiyaṃ vassāvāsaṃ; evarūpaṃ saṅghassa upaṭṭhānaṃ bhavissatī’ti. ‘Alaṃ, mahārāja. Adhivuttho me vassāvāso’ti. Atha kho, ānanda, kikissa kāsirañño ‘na me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho adhivāseti bārāṇasiyaṃ vassāvāsa’nti ahudeva aññathattaṃ , ahu domanassaṃ. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘atthi nu kho, bhante, añño koci mayā upaṭṭhākataro’ti?

    ‘‘‘അത്ഥി, മഹാരാജ, വേഗളിങ്ഗം നാമ ഗാമനിഗമോ. തത്ഥ ഘടികാരോ നാമ കുമ്ഭകാരോ; സോ മേ ഉപട്ഠാകോ അഗ്ഗുപട്ഠാകോ. തുയ്ഹം ഖോ പന, മഹാരാജ, ന മേ കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ അധിവാസേതി ബാരാണസിയം വസ്സാവാസന്തി അത്ഥേവ 25 അഞ്ഞഥത്തം, അത്ഥി ദോമനസ്സം. തയിദം ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ 26 നത്ഥി ച ന ച ഭവിസ്സതി. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ ബുദ്ധം സരണം ഗതോ, ധമ്മം സരണം ഗതോ, സങ്ഘം സരണം ഗതോ. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ പാണാതിപാതാ പടിവിരതോ, അദിന്നാദാനാ പടിവിരതോ, കാമേസുമിച്ഛാചാരാ പടിവിരതോ, മുസാവാദാ പടിവിരതോ, സുരാമേരയമജ്ജപമാദട്ഠാനാ പടിവിരതോ. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ, ധമ്മേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ, സങ്ഘേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ, അരിയകന്തേഹി സീലേഹി സമന്നാഗതോ. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ ദുക്ഖേ നിക്കങ്ഖോ, ദുക്ഖസമുദയേ നിക്കങ്ഖോ, ദുക്ഖനിരോധേ നിക്കങ്ഖോ, ദുക്ഖനിരോധഗാമിനിയാ പടിപദായ നിക്കങ്ഖോ. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ ഏകഭത്തികോ ബ്രഹ്മചാരീ സീലവാ കല്യാണധമ്മോ. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ നിക്ഖിത്തമണിസുവണ്ണോ അപേതജാതരൂപരജതോ . ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ പന്നമുസലോ ന സഹത്ഥാ പഥവിം ഖണതി 27. യം ഹോതി കൂലപലുഗ്ഗം വാ മൂസികുക്കരോ 28 വാ തം കാജേന ആഹരിത്വാ ഭാജനം കരിത്വാ ഏവമാഹ – ‘‘ഏത്ഥ യോ ഇച്ഛതി തണ്ഡുലപടിഭസ്താനി 29 വാ മുഗ്ഗപടിഭസ്താനി വാ കളായപടിഭസ്താനി വാ നിക്ഖിപിത്വാ യം ഇച്ഛതി തം ഹരതൂ’’തി. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ അന്ധേ ജിണ്ണേ മാതാപിതരോ പോസേതി. ഘടികാരോ ഖോ, മഹാരാജ, കുമ്ഭകാരോ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ ലോകാ.

    ‘‘‘Atthi, mahārāja, vegaḷiṅgaṃ nāma gāmanigamo. Tattha ghaṭikāro nāma kumbhakāro; so me upaṭṭhāko aggupaṭṭhāko. Tuyhaṃ kho pana, mahārāja, na me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho adhivāseti bārāṇasiyaṃ vassāvāsanti attheva 30 aññathattaṃ, atthi domanassaṃ. Tayidaṃ ghaṭikārassa kumbhakārassa 31 natthi ca na ca bhavissati. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro buddhaṃ saraṇaṃ gato, dhammaṃ saraṇaṃ gato, saṅghaṃ saraṇaṃ gato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pāṇātipātā paṭivirato, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme aveccappasādena samannāgato, saṅghe aveccappasādena samannāgato, ariyakantehi sīlehi samannāgato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro dukkhe nikkaṅkho, dukkhasamudaye nikkaṅkho, dukkhanirodhe nikkaṅkho, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya nikkaṅkho. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro ekabhattiko brahmacārī sīlavā kalyāṇadhammo. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro nikkhittamaṇisuvaṇṇo apetajātarūparajato . Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pannamusalo na sahatthā pathaviṃ khaṇati 32. Yaṃ hoti kūlapaluggaṃ vā mūsikukkaro 33 vā taṃ kājena āharitvā bhājanaṃ karitvā evamāha – ‘‘ettha yo icchati taṇḍulapaṭibhastāni 34 vā muggapaṭibhastāni vā kaḷāyapaṭibhastāni vā nikkhipitvā yaṃ icchati taṃ haratū’’ti. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro andhe jiṇṇe mātāpitaro poseti. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā.

    ൨൮൯. ‘‘‘ഏകമിദാഹം , മഹാരാജ, സമയം വേഗളിങ്ഗേ നാമ ഗാമനിഗമേ വിഹരാമി. അഥ ഖ്വാഹം, മഹാരാജ, പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ മാതാപിതരോ തേനുപസങ്കമിം; ഉപസങ്കമിത്വാ ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ മാതാപിതരോ ഏതദവോചം – ‘‘ഹന്ദ, കോ നു ഖോ അയം ഭഗ്ഗവോ ഗതോ’’തി? ‘‘നിക്ഖന്തോ ഖോ തേ, ഭന്തേ, ഉപട്ഠാകോ അന്തോകുമ്ഭിയാ ഓദനം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജാ’’തി. അഥ ഖ്വാഹം, മഹാരാജ, കുമ്ഭിയാ ഓദനം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമിം 35. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ യേന മാതാപിതരോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ മാതാപിതരോ ഏതദവോച – ‘‘കോ കുമ്ഭിയാ ഓദനം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കന്തോ’’തി? ‘‘കസ്സപോ, താത, ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ കുമ്ഭിയാ ഓദനം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കന്തോ’’തി? അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘ലാഭാ വത മേ, സുലദ്ധം വത മേ, യസ്സ മേ കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഏവം അഭിവിസ്സത്ഥോ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം അഡ്ഢമാസം പീതിസുഖം ന വിജഹതി 36, സത്താഹം മാതാപിതൂനം.

    289. ‘‘‘Ekamidāhaṃ , mahārāja, samayaṃ vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Atha khvāhaṃ, mahārāja, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro etadavocaṃ – ‘‘handa, ko nu kho ayaṃ bhaggavo gato’’ti? ‘‘Nikkhanto kho te, bhante, upaṭṭhāko antokumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjā’’ti. Atha khvāhaṃ, mahārāja, kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ 37. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ko kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? ‘‘Kassapo, tāta, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati 38, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ.

    ൨൯൦. ‘‘‘ഏകമിദാഹം, മഹാരാജ, സമയം തത്ഥേവ വേഗളിങ്ഗേ നാമ ഗാമനിഗമേ വിഹരാമി. അഥ ഖ്വാഹം, മഹാരാജ, പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ മാതാപിതരോ തേനുപസങ്കമിം; ഉപസങ്കമിത്വാ ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ മാതാപിതരോ ഏതദവോചം – ‘‘ഹന്ദ, കോ നു ഖോ അയം ഭഗ്ഗവോ ഗതോ’’തി? ‘‘നിക്ഖന്തോ ഖോ തേ, ഭന്തേ, ഉപട്ഠാകോ അന്തോ കളോപിയാ കുമ്മാസം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജാ’’തി. അഥ ഖ്വാഹം, മഹാരാജ, കളോപിയാ കുമ്മാസം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമിം. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ യേന മാതാപിതരോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ മാതാപിതരോ ഏതദവോച – ‘‘കോ കളോപിയാ കുമ്മാസം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കന്തോ’’തി? ‘‘കസ്സപോ, താത, ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ കളോപിയാ കുമ്മാസം ഗഹേത്വാ പരിയോഗാ സൂപം ഗഹേത്വാ പരിഭുഞ്ജിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കന്തോ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘ലാഭാ വത മേ, സുലദ്ധം വത മേ, യസ്സ മേ കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഏവം അഭിവിസ്സത്ഥോ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം അഡ്ഢമാസം പീതിസുഖം ന വിജഹതി, സത്താഹം മാതാപിതൂനം.

    290. ‘‘‘Ekamidāhaṃ, mahārāja, samayaṃ tattheva vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Atha khvāhaṃ, mahārāja, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro etadavocaṃ – ‘‘handa, ko nu kho ayaṃ bhaggavo gato’’ti? ‘‘Nikkhanto kho te, bhante, upaṭṭhāko anto kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjā’’ti. Atha khvāhaṃ, mahārāja, kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ko kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? ‘‘Kassapo, tāta, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ.

    ൨൯൧. ‘‘‘ഏകമിദാഹം, മഹാരാജ, സമയം തത്ഥേവ വേഗളിങ്ഗേ നാമ ഗാമനിഗമേ വിഹരാമി. തേന ഖോ പന സമയേന കുടി 39 ഓവസ്സതി. അഥ ഖ്വാഹം, മഹാരാജ, ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസിം – ‘‘ഗച്ഛഥ, ഭിക്ഖവേ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ നിവേസനേ തിണം ജാനാഥാ’’തി. ഏവം വുത്തേ, മഹാരാജ, തേ ഭിക്ഖൂ മം ഏതദവോചും – ‘‘നത്ഥി ഖോ, ഭന്തേ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ നിവേസനേ തിണം, അത്ഥി ച ഖ്വാസ്സ ആവേസനേ 40 തിണച്ഛദന’’ 41 ന്തി. ‘‘ഗച്ഛഥ, ഭിക്ഖവേ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ ആവേസനം ഉത്തിണം കരോഥാ’’തി. അഥ ഖോ തേ, മഹാരാജ, ഭിക്ഖൂ ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ ആവേസനം ഉത്തിണമകംസു. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ മാതാപിതരോ തേ ഭിക്ഖൂ ഏതദവോചും – ‘‘കേ ആവേസനം ഉത്തിണം കരോന്തീ’’തി? ‘‘ഭിക്ഖൂ, ഭഗിനി, കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ കുടി ഓവസ്സതീ’’തി. ‘‘ഹരഥ, ഭന്തേ, ഹരഥ, ഭദ്രമുഖാ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ യേന മാതാപിതരോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ മാതാപിതരോ ഏതദവോച – ‘‘കേ ആവേസനം ഉത്തിണമകംസൂ’’തി? ‘‘ഭിക്ഖൂ, താത, കസ്സപസ്സ കിര ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ കുടി ഓവസ്സതീ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘ലാഭാ വത മേ, സുലദ്ധം വത മേ, യസ്സ മേ കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഏവം അഭിവിസ്സത്ഥോ’’തി. അഥ ഖോ, മഹാരാജ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം അഡ്ഢമാസം പീതിസുഖം ന വിജഹതി, സത്താഹം മാതാപിതൂനം. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ആവേസനം സബ്ബന്തം തേമാസം ആകാസച്ഛദനം അട്ഠാസി, ന ദേവോതിവസ്സി 42. ഏവരൂപോ ച, മഹാരാജ, ഘടികാരോ കുമ്ഭകാരോ’തി. ‘ലാഭാ, ഭന്തേ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ, സുലദ്ധാ, ഭന്തേ, ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ യസ്സ ഭഗവാ ഏവം അഭിവിസ്സത്ഥോ’’’തി.

    291. ‘‘‘Ekamidāhaṃ, mahārāja, samayaṃ tattheva vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Tena kho pana samayena kuṭi 43 ovassati. Atha khvāhaṃ, mahārāja, bhikkhū āmantesiṃ – ‘‘gacchatha, bhikkhave, ghaṭikārassa kumbhakārassa nivesane tiṇaṃ jānāthā’’ti. Evaṃ vutte, mahārāja, te bhikkhū maṃ etadavocuṃ – ‘‘natthi kho, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa nivesane tiṇaṃ, atthi ca khvāssa āvesane 44 tiṇacchadana’’ 45 nti. ‘‘Gacchatha, bhikkhave, ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ uttiṇaṃ karothā’’ti. Atha kho te, mahārāja, bhikkhū ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ uttiṇamakaṃsu. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘ke āvesanaṃ uttiṇaṃ karontī’’ti? ‘‘Bhikkhū, bhagini, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa kuṭi ovassatī’’ti. ‘‘Haratha, bhante, haratha, bhadramukhā’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ke āvesanaṃ uttiṇamakaṃsū’’ti? ‘‘Bhikkhū, tāta, kassapassa kira bhagavato arahato sammāsambuddhassa kuṭi ovassatī’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ. Atha kho, mahārāja, āvesanaṃ sabbantaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassi 46. Evarūpo ca, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro’ti. ‘Lābhā, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa, suladdhā, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa yassa bhagavā evaṃ abhivissattho’’’ti.

    ൨൯൨. ‘‘അഥ ഖോ, ആനന്ദ, കികീ കാസിരാജാ ഘടികാരസ്സ കുമ്ഭകാരസ്സ പഞ്ചമത്താനി തണ്ഡുലവാഹസതാനി പാഹേസി പണ്ഡുപുടകസ്സ സാലിനോ തദുപിയഞ്ച സൂപേയ്യം. അഥ ഖോ തേ, ആനന്ദ, രാജപുരിസാ ഘടികാരം കുമ്ഭകാരം ഉപസങ്കമിത്വാ ഏതദവോചും – ‘ഇമാനി ഖോ, ഭന്തേ, പഞ്ചമത്താനി തണ്ഡുലവാഹസതാനി കികിനാ കാസിരാജേന പഹിതാനി പണ്ഡുപുടകസ്സ സാലിനോ തദുപിയഞ്ച സൂപേയ്യം. താനി, ഭന്തേ, പടിഗ്ഗണ്ഹഥാ’തി 47. ‘രാജാ ഖോ ബഹുകിച്ചോ ബഹുകരണീയോ. അലം മേ! രഞ്ഞോവ ഹോതൂ’തി. സിയാ ഖോ പന തേ, ആനന്ദ, ഏവമസ്സ – ‘അഞ്ഞോ നൂന തേന സമയേന ജോതിപാലോ മാണവോ അഹോസീ’തി. ന ഖോ പനേതം, ആനന്ദ, ഏവം ദട്ഠബ്ബം. അഹം തേന സമയേന ജോതിപാലോ മാണവോ അഹോസി’’ന്തി.

    292. ‘‘Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā ghaṭikārassa kumbhakārassa pañcamattāni taṇḍulavāhasatāni pāhesi paṇḍupuṭakassa sālino tadupiyañca sūpeyyaṃ. Atha kho te, ānanda, rājapurisā ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘imāni kho, bhante, pañcamattāni taṇḍulavāhasatāni kikinā kāsirājena pahitāni paṇḍupuṭakassa sālino tadupiyañca sūpeyyaṃ. Tāni, bhante, paṭiggaṇhathā’ti 48. ‘Rājā kho bahukicco bahukaraṇīyo. Alaṃ me! Raññova hotū’ti. Siyā kho pana te, ānanda, evamassa – ‘añño nūna tena samayena jotipālo māṇavo ahosī’ti. Na kho panetaṃ, ānanda, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Ahaṃ tena samayena jotipālo māṇavo ahosi’’nti.

    ഇദമവോച ഭഗവാ. അത്തമനോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദീതി.

    Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.

    ഘടികാരസുത്തം നിട്ഠിതം പഠമം.

    Ghaṭikārasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. ന അകാരണേ (സീ॰)
    2. ഉത്തരാസങ്ഗ (സ്യാ॰ കം॰)
    3. വേഹലിങ്ഗം (സീ॰), വേഭലിഗം (സ്യാ॰ കം॰), വേഭലിങ്ഗം (പീ॰)
    4. na akāraṇe (sī.)
    5. uttarāsaṅga (syā. kaṃ.)
    6. vehaliṅgaṃ (sī.), vebhaligaṃ (syā. kaṃ.), vebhaliṅgaṃ (pī.)
    7. ഘടീകാരോ (സീ॰ പീ॰)
    8. സോത്തിം സിനാനിം (സീ॰ പീ॰), സോത്തിസിനാനം (സ്യാ॰ കം॰ ക॰)
    9. ആഹര (ക॰)
    10. ghaṭīkāro (sī. pī.)
    11. sottiṃ sināniṃ (sī. pī.), sottisinānaṃ (syā. kaṃ. ka.)
    12. āhara (ka.)
    13. വിനിവേഠേത്വാ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    14. സസീസം നഹാതം (സീ॰), സീസന്ഹാതം (സ്യാ॰ കം॰)
    15. യാവേതദോഹിപി (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    16. viniveṭhetvā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. sasīsaṃ nahātaṃ (sī.), sīsanhātaṃ (syā. kaṃ.)
    18. yāvetadohipi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    19. ഭദ്രം ഭദ്രം (ക॰)
    20. മഹച്ചാ രാജാനുഭാവേന (സീ॰), മഹതാ രാജാനുഭാവേന (പീ॰)
    21. പണ്ഡുമുടീകസ്സ (സീ॰ പീ॰), പണ്ഡുമുദികസ്സ (സ്യാ॰ കം॰)
    22. bhadraṃ bhadraṃ (ka.)
    23. mahaccā rājānubhāvena (sī.), mahatā rājānubhāvena (pī.)
    24. paṇḍumuṭīkassa (sī. pī.), paṇḍumudikassa (syā. kaṃ.)
    25. അത്ഥി (സീ॰ പീ॰)
    26. ഘടികാരേ കുമ്ഭകാരേ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    27. കുമ്ഭകാരോ ന മുസലേന ന സഹത്ഥാ പഠവിം ഖണതി (സ്യാ॰ കം॰ പീ॰), കുമ്ഭകാരോ ന മുസലേന സഹത്ഥാ പഥവിഞ്ച ഖണതി (ക॰)
    28. മൂസികുക്കുരോ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    29. തണ്ഡുല പഭിവത്താനി (സീ॰ പീ॰)
    30. atthi (sī. pī.)
    31. ghaṭikāre kumbhakāre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    32. kumbhakāro na musalena na sahatthā paṭhaviṃ khaṇati (syā. kaṃ. pī.), kumbhakāro na musalena sahatthā pathaviñca khaṇati (ka.)
    33. mūsikukkuro (sī. syā. kaṃ. pī.)
    34. taṇḍula pabhivattāni (sī. pī.)
    35. പക്കാമിം (സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    36. ന വിജഹി (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    37. pakkāmiṃ (syā. kaṃ. pī.)
    38. na vijahi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    39. ഗന്ധകുടി (സീ॰)
    40. ആവേസനം (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    41. നവച്ഛദനം (സീ॰)
    42. ന ചാതിവസ്സി (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    43. gandhakuṭi (sī.)
    44. āvesanaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    45. navacchadanaṃ (sī.)
    46. na cātivassi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    47. പതിഗ്ഗണ്ഹാതൂതി (സീ॰ പീ॰), പടിഗ്ഗണ്ഹാതൂതി (സ്യാ॰ കം॰)
    48. patiggaṇhātūti (sī. pī.), paṭiggaṇhātūti (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. ഘടികാരസുത്തവണ്ണനാ • 1. Ghaṭikārasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൧. ഘടികാരസുത്തവണ്ണനാ • 1. Ghaṭikārasuttavaṇṇanā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact