Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
૪. ઘોટમુખસુત્તવણ્ણના
4. Ghoṭamukhasuttavaṇṇanā
૪૧૨. ખેમિયા નામ રઞ્ઞો દેવિયા રોપિતત્તા તં અમ્બવનં ખેમિયમ્બવનન્તિ વુચ્ચતીતિ વદન્તિ. ધમ્મિકોતિ ધમ્મયુત્તો સબ્બસોવ અધમ્મં પહાય ધમ્મે ઠિતો. પરિબ્બજતિ પબ્બજતિ એતેનાતિ પરિબ્બજો, ઘરાવાસતો નિક્ખમનપુબ્બકં લિઙ્ગગ્ગહણવસેન સીલસમાદાનં. એત્થાતિ એતસ્મિં પરિબ્બજે. સભાવોતિ તં પરિબ્બાજનિયં, તેહિ તેહિ પરિબ્બાજકેહિ અનુટ્ઠાતબ્બો પટિપત્તિધમ્મસઙ્ખાતો સભાવો. ધમ્મોવ પમાણન્તિ એતેન મયં અહિરિમના ચિત્તસ્સ યથાઉપટ્ઠિતં કથેમ, તસ્મા તં અપ્પમાણં, યો પનેત્થ અવિતથો ધમ્મો, તદેવ પમાણં. અધિગતપટિપત્તિસઙ્ખાતો સભાવો અત્થિ, તસ્સ તુમ્હેહિ તુમ્હેહિ બહુના નાનાસન્દસ્સનાદિ કમ્મેન ઇધ ભવિતબ્બં, બહુદેવેત્થ વત્તબ્બન્તિ અધિપ્પાયો.
412. Khemiyā nāma rañño deviyā ropitattā taṃ ambavanaṃ khemiyambavananti vuccatīti vadanti. Dhammikoti dhammayutto sabbasova adhammaṃ pahāya dhamme ṭhito. Paribbajati pabbajati etenāti paribbajo, gharāvāsato nikkhamanapubbakaṃ liṅgaggahaṇavasena sīlasamādānaṃ. Etthāti etasmiṃ paribbaje. Sabhāvoti taṃ paribbājaniyaṃ, tehi tehi paribbājakehi anuṭṭhātabbo paṭipattidhammasaṅkhāto sabhāvo. Dhammova pamāṇanti etena mayaṃ ahirimanā cittassa yathāupaṭṭhitaṃ kathema, tasmā taṃ appamāṇaṃ, yo panettha avitatho dhammo, tadeva pamāṇaṃ. Adhigatapaṭipattisaṅkhāto sabhāvo atthi, tassa tumhehi tumhehi bahunā nānāsandassanādi kammena idha bhavitabbaṃ, bahudevettha vattabbanti adhippāyo.
૪૧૪. સારત્તરત્તાતિ સારજ્જનવસેન રત્તા, બહુલરાગવસેન અભિરત્તાતિ અત્થો. અત્તના ઞાપેતબ્બમત્થં અનુગ્ગહાપેતિ બોધેતીતિ અનુગ્ગહો, ઞાપિતકારણં, સહ અનુગ્ગહેનાતિ સાનુગ્ગહા. તેનાહ ‘‘સકારણા’’તિ. કિં પન તં કારણં? ઇમસ્સાધિપ્પાયો ‘‘નત્થિ ધમ્મિકો પરિબ્બજો’’તિ મયા વુત્તો, અદ્ધા પનાયસ્મા ઉદેનો યાથાવતો ધમ્મિકં પરિબ્બજં મે આચિક્ખતીતિ. તેનાહ ‘‘વુત્તઞ્હેત’’ન્તિઆદિ.
414.Sārattarattāti sārajjanavasena rattā, bahularāgavasena abhirattāti attho. Attanā ñāpetabbamatthaṃ anuggahāpeti bodhetīti anuggaho, ñāpitakāraṇaṃ, saha anuggahenāti sānuggahā. Tenāha ‘‘sakāraṇā’’ti. Kiṃ pana taṃ kāraṇaṃ? Imassādhippāyo ‘‘natthi dhammiko paribbajo’’ti mayā vutto, addhā panāyasmā udeno yāthāvato dhammikaṃ paribbajaṃ me ācikkhatīti. Tenāha ‘‘vuttañheta’’ntiādi.
૪૨૧. સબ્બમિદં થાવરજઙ્ગમં પુરિસકતં, તસ્મા યં કિઞ્ચિ કત્વા અત્તા પોસેતબ્બો રક્ખિતબ્બોતિ લોકાયતનિસ્સિતો નીતિમગ્ગો ઘોટમુખકન્તો, તસ્મા આહ ‘‘એતસ્સ કિર જાનનસિપ્પે’’તિઆદિ. સગ્ગે નિબ્બત્તો નામ નત્થિ અકત્તબ્બમેવ કરણતો. દેવલોકપરિયાપન્નધનં મનુસ્સાનં ઉપકપ્પપુઞ્ઞાભાવતો પુબ્બે અત્તના નિહિતધનં ‘‘અસુકે ચા’’તિ આચિક્ખિત્વા ગતો. સેસં સુવિઞ્ઞેય્યમેવ.
421. Sabbamidaṃ thāvarajaṅgamaṃ purisakataṃ, tasmā yaṃ kiñci katvā attā posetabbo rakkhitabboti lokāyatanissito nītimaggo ghoṭamukhakanto, tasmā āha ‘‘etassa kira jānanasippe’’tiādi. Saggenibbatto nāma natthi akattabbameva karaṇato. Devalokapariyāpannadhanaṃ manussānaṃ upakappapuññābhāvato pubbe attanā nihitadhanaṃ ‘‘asuke cā’’ti ācikkhitvā gato. Sesaṃ suviññeyyameva.
ઘોટમુખસુત્તવણ્ણનાય લીનત્થપ્પકાસના સમત્તા.
Ghoṭamukhasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya / ૪. ઘોટમુખસુત્તં • 4. Ghoṭamukhasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. ઘોટમુખસુત્તવણ્ણના • 4. Ghoṭamukhasuttavaṇṇanā