Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౩. గోధికసుత్తం
3. Godhikasuttaṃ
౧౫౯. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా రాజగహే విహరతి వేళువనే కలన్దకనివాపే. తేన ఖో పన సమయేన ఆయస్మా గోధికో ఇసిగిలిపస్సే విహరతి కాళసిలాయం. అథ ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో సామయికం చేతోవిముత్తిం ఫుసి. అథ ఖో ఆయస్మా గోధికో తమ్హా సామయికాయ చేతోవిముత్తియా పరిహాయి . దుతియమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో సామయికం చేతోవిముత్తిం ఫుసి. దుతియమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో తమ్హా సామయికాయ చేతోవిముత్తియా పరిహాయి. తతియమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో సామయికం చేతోవిముత్తిం ఫుసి. తతియమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో తమ్హా…పే॰… పరిహాయి. చతుత్థమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో…పే॰… విముత్తిం ఫుసి . చతుత్థమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో తమ్హా…పే॰… పరిహాయి. పఞ్చమమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో…పే॰… చేతోవిముత్తిం ఫుసి. పఞ్చమమ్పి ఖో ఆయస్మా…పే॰… విముత్తియా పరిహాయి. ఛట్ఠమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో సామయికం చేతోవిముత్తిం ఫుసి. ఛట్ఠమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో తమ్హా సామయికాయ చేతోవిముత్తియా పరిహాయి. సత్తమమ్పి ఖో ఆయస్మా గోధికో అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో సామయికం చేతోవిముత్తిం ఫుసి.
159. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā godhiko isigilipasse viharati kāḷasilāyaṃ. Atha kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Atha kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi . Dutiyampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Dutiyampi kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi. Tatiyampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Tatiyampi kho āyasmā godhiko tamhā…pe… parihāyi. Catutthampi kho āyasmā godhiko appamatto…pe… vimuttiṃ phusi . Catutthampi kho āyasmā godhiko tamhā…pe… parihāyi. Pañcamampi kho āyasmā godhiko…pe… cetovimuttiṃ phusi. Pañcamampi kho āyasmā…pe… vimuttiyā parihāyi. Chaṭṭhampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi. Chaṭṭhampi kho āyasmā godhiko tamhā sāmayikāya cetovimuttiyā parihāyi. Sattamampi kho āyasmā godhiko appamatto ātāpī pahitatto viharanto sāmayikaṃ cetovimuttiṃ phusi.
అథ ఖో ఆయస్మతో గోధికస్స ఏతదహోసి – ‘‘యావ ఛట్ఠం ఖ్వాహం సామయికాయ చేతోవిముత్తియా పరిహీనో. యంనూనాహం సత్థం ఆహరేయ్య’’న్తి. అథ ఖో మారో పాపిమా ఆయస్మతో గోధికస్స చేతసా చేతోపరివితక్కమఞ్ఞాయ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం గాథాహి అజ్ఝభాసి –
Atha kho āyasmato godhikassa etadahosi – ‘‘yāva chaṭṭhaṃ khvāhaṃ sāmayikāya cetovimuttiyā parihīno. Yaṃnūnāhaṃ satthaṃ āhareyya’’nti. Atha kho māro pāpimā āyasmato godhikassa cetasā cetoparivitakkamaññāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘మహావీర మహాపఞ్ఞ, ఇద్ధియా యససా జల;
‘‘Mahāvīra mahāpañña, iddhiyā yasasā jala;
సబ్బవేరభయాతీత, పాదే వన్దామి చక్ఖుమ.
Sabbaverabhayātīta, pāde vandāmi cakkhuma.
‘‘సావకో తే మహావీర, మరణం మరణాభిభూ;
‘‘Sāvako te mahāvīra, maraṇaṃ maraṇābhibhū;
ఆకఙ్ఖతి చేతయతి, తం నిసేధ జుతిన్ధర.
Ākaṅkhati cetayati, taṃ nisedha jutindhara.
‘‘కథఞ్హి భగవా తుయ్హం, సావకో సాసనే రతో;
‘‘Kathañhi bhagavā tuyhaṃ, sāvako sāsane rato;
అప్పత్తమానసో సేక్ఖో, కాలం కయిరా జనేసుతా’’తి.
Appattamānaso sekkho, kālaṃ kayirā janesutā’’ti.
తేన ఖో పన సమయేన ఆయస్మతో గోధికేన సత్థం ఆహరితం హోతి. అథ ఖో భగవా ‘‘మారో అయం పాపిమా’’ ఇతి విదిత్వా మారం పాపిమన్తం గాథాయ అజ్ఝభాసి –
Tena kho pana samayena āyasmato godhikena satthaṃ āharitaṃ hoti. Atha kho bhagavā ‘‘māro ayaṃ pāpimā’’ iti viditvā māraṃ pāpimantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘ఏవఞ్హి ధీరా కుబ్బన్తి, నావకఙ్ఖన్తి జీవితం;
‘‘Evañhi dhīrā kubbanti, nāvakaṅkhanti jīvitaṃ;
సమూలం తణ్హమబ్బుయ్హ, గోధికో పరినిబ్బుతో’’తి.
Samūlaṃ taṇhamabbuyha, godhiko parinibbuto’’ti.
అథ ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘ఆయామ, భిక్ఖవే, యేన ఇసిగిలిపస్సం కాళసిలా తేనుపసఙ్కమిస్సామ యత్థ గోధికేన కులపుత్తేన సత్థం ఆహరిత’’న్తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం.
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘āyāma, bhikkhave, yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkamissāma yattha godhikena kulaputtena satthaṃ āharita’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
అథ ఖో భగవా సమ్బహులేహి భిక్ఖూహి సద్ధిం యేన ఇసిగిలిపస్సం కాళసిలా తేనుపసఙ్కమి. అద్దసా ఖో భగవా ఆయస్మన్తం గోధికం దూరతోవ మఞ్చకే వివత్తక్ఖన్ధం సేమానం 1. తేన ఖో పన సమయేన ధూమాయితత్తం తిమిరాయితత్తం గచ్ఛతేవ పురిమం దిసం, గచ్ఛతి పచ్ఛిమం దిసం, గచ్ఛతి ఉత్తరం దిసం, గచ్ఛతి దక్ఖిణం దిసం, గచ్ఛతి ఉద్ధం, గచ్ఛతి అధో, గచ్ఛతి అనుదిసం.
Atha kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkami. Addasā kho bhagavā āyasmantaṃ godhikaṃ dūratova mañcake vivattakkhandhaṃ semānaṃ 2. Tena kho pana samayena dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ, gacchati adho, gacchati anudisaṃ.
అథ ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘పస్సథ నో తుమ్హే, భిక్ఖవే, ఏతం ధూమాయితత్తం తిమిరాయితత్తం గచ్ఛతేవ పురిమం దిసం, గచ్ఛతి పచ్ఛిమం దిసం, గచ్ఛతి ఉత్తరం దిసం, గచ్ఛతి దక్ఖిణం దిసం, గచ్ఛతి ఉద్ధం, గచ్ఛతి అధో, గచ్ఛతి అనుదిస’’న్తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘ఏసో ఖో, భిక్ఖవే, మారో పాపిమా గోధికస్స కులపుత్తస్స విఞ్ఞాణం సమన్వేసతి – ‘కత్థ గోధికస్స కులపుత్తస్స విఞ్ఞాణం పతిట్ఠిత’న్తి? అప్పతిట్ఠితేన చ, భిక్ఖవే, విఞ్ఞాణేన గోధికో కులపుత్తో పరినిబ్బుతో’’తి. అథ ఖో మారో పాపిమా బేలువపణ్డువీణం ఆదాయ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం గాథాయ అజ్ఝభాసి –
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, etaṃ dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ, gacchati adho, gacchati anudisa’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Eso kho, bhikkhave, māro pāpimā godhikassa kulaputtassa viññāṇaṃ samanvesati – ‘kattha godhikassa kulaputtassa viññāṇaṃ patiṭṭhita’nti? Appatiṭṭhitena ca, bhikkhave, viññāṇena godhiko kulaputto parinibbuto’’ti. Atha kho māro pāpimā beluvapaṇḍuvīṇaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘ఉద్ధం అధో చ తిరియం, దిసా అనుదిసా స్వహం;
‘‘Uddhaṃ adho ca tiriyaṃ, disā anudisā svahaṃ;
అన్వేసం నాధిగచ్ఛామి, గోధికో సో కుహిం గతో’’తి.
Anvesaṃ nādhigacchāmi, godhiko so kuhiṃ gato’’ti.
అహోరత్తం అనుయుఞ్జం, జీవితం అనికామయం.
Ahorattaṃ anuyuñjaṃ, jīvitaṃ anikāmayaṃ.
సమూలం తణ్హమబ్బుయ్హ, గోధికో పరినిబ్బుతో’’తి.
Samūlaṃ taṇhamabbuyha, godhiko parinibbuto’’ti.
‘‘తస్స సోకపరేతస్స, వీణా కచ్ఛా అభస్సథ;
‘‘Tassa sokaparetassa, vīṇā kacchā abhassatha;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౩. గోధికసుత్తవణ్ణనా • 3. Godhikasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౩. గోధికసుత్తవణ్ణనా • 3. Godhikasuttavaṇṇanā