| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၄. ဂောမယပိဏ္ဍသုတ္တံ
4. Gomayapiṇḍasuttaṃ
၉၆. သာဝတ္ထိနိဒာနံ ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော သော ဘိက္ခု ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ကိဉ္စိ ရူပံ ယံ ရူပံ နိစ္စံ ဓုဝံ သသ္သတံ အဝိပရိဏာမဓမ္မံ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတိ? အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ကာစိ ဝေဒနာ ယာ ဝေဒနာ နိစ္စာ ဓုဝာ သသ္သတာ အဝိပရိဏာမဓမ္မာ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတိ? အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ကာစိ သညာ ယာ သညာ။ပေ.။ အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ကေစိ သင္ခာရာ ယေ သင္ခာရာ နိစ္စာ ဓုဝာ သသ္သတာ အဝိပရိဏာမဓမ္မာ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သန္တိ? အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, ကိဉ္စိ ဝိညာဏံ, ယံ ဝိညာဏံ နိစ္စံ ဓုဝံ သသ္သတံ အဝိပရိဏာမဓမ္မံ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတီ’’တိ? ‘‘နတ္ထိ ခော, ဘိက္ခု, ကိဉ္စိ ရူပံ, ယံ ရူပံ နိစ္စံ ဓုဝံ သသ္သတံ အဝိပရိဏာမဓမ္မံ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတိ။ နတ္ထိ ခော, ဘိက္ခု, ကာစိ ဝေဒနာ။ ကာစိ သညာ။ ကေစိ သင္ခာရာ။ ကိဉ္စိ ဝိညာဏံ , ယံ ဝိညာဏံ နိစ္စံ ဓုဝံ သသ္သတံ အဝိပရိဏာမဓမ္မံ သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတီ’’တိ။
96. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante, kiñci rūpaṃ yaṃ rūpaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassati? Atthi nu kho, bhante, kāci vedanā yā vedanā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassati? Atthi nu kho, bhante, kāci saññā yā saññā…pe… atthi nu kho, bhante, keci saṅkhārā ye saṅkhārā niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti? Atthi nu kho, bhante, kiñci viññāṇaṃ, yaṃ viññāṇaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’’ti? ‘‘Natthi kho, bhikkhu, kiñci rūpaṃ, yaṃ rūpaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Natthi kho, bhikkhu, kāci vedanā… kāci saññā… keci saṅkhārā… kiñci viññāṇaṃ , yaṃ viññāṇaṃ niccaṃ dhuvaṃ sassataṃ avipariṇāmadhammaṃ sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’’ti.
အထ ခော ဘဂဝာ ပရိတ္တံ ဂောမယပိဏ္ဍံ ပာဏိနာ ဂဟေတ္ဝာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧတ္တကောပိ ခော, ဘိက္ခု, အတ္တဘာဝပဋိလာဘော နတ္ထိ နိစ္စော ဓုဝော သသ္သတော အဝိပရိဏာမဓမ္မော သသ္သတိသမံ တထေဝ ဌသ္သတိ။ ဧတ္တကော စေပိ, ဘိက္ခု, အတ္တဘာဝပဋိလာဘော အဘဝိသ္သ နိစ္စော ဓုဝော သသ္သတော အဝိပရိဏာမဓမ္မော, နယိဒံ ဗ္ရဟ္မစရိယဝာသော ပညာယေထ သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ။ ယသ္မာ စ ခော, ဘိက္ခု, ဧတ္တကောပိ အတ္တဘာဝပဋိလာဘော နတ္ထိ နိစ္စော ဓုဝော သသ္သတော အဝိပရိဏာမဓမ္မော, တသ္မာ ဗ္ရဟ္မစရိယဝာသော ပညာယတိ သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ။
Atha kho bhagavā parittaṃ gomayapiṇḍaṃ pāṇinā gahetvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘ettakopi kho, bhikkhu, attabhāvapaṭilābho natthi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Ettako cepi, bhikkhu, attabhāvapaṭilābho abhavissa nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, nayidaṃ brahmacariyavāso paññāyetha sammā dukkhakkhayāya. Yasmā ca kho, bhikkhu, ettakopi attabhāvapaṭilābho natthi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, tasmā brahmacariyavāso paññāyati sammā dukkhakkhayāya.
‘‘ဘူတပုဗ္ဗာဟံ, ဘိက္ခု, ရာဇာ အဟောသိံ ခတ္တိယော မုဒ္ဓာဝသိတ္တော။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိနဂရသဟသ္သာနိ အဟေသုံ ကုသာဝတီ ရာဇဓာနိပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိပာသာဒသဟသ္သာနိ အဟေသုံ ဓမ္မပာသာဒပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိကူဋာဂာရသဟသ္သာနိ အဟေသုံ မဟာဗ္ယူဟကူဋာဂာရပ္ပမုခာနိ 1။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိပလ္လင္ကသဟသ္သာနိ အဟေသုံ ဒန္တမယာနိ သာရမယာနိ သောဝဏ္ဏမယာနိ ဂောဏကတ္ထတာနိ ပဋိကတ္ထတာနိ ပဋလိကတ္ထတာနိ ကဒလိမိဂပဝရပစ္စတ္ထရဏာနိ 2 သဥတ္တရစ္ဆဒာနိ ဥဘတောလောဟိတကူပဓာနာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိနာဂသဟသ္သာနိ အဟေသုံ သောဝဏ္ဏာလင္ကာရာနိ သောဝဏ္ဏဒ္ဓဇာနိ ဟေမဇာလပဋိစ္ဆန္နာနိ ဥပောသထနာဂရာဇပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိအသ္သသဟသ္သာနိ အဟေသုံ သောဝဏ္ဏာလင္ကာရာနိ သောဝဏ္ဏဒ္ဓဇာနိ ဟေမဇာလပဋိစ္ဆန္နာနိ ဝလာဟကအသ္သရာဇပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိရထသဟသ္သာနိ အဟေသုံ သောဝဏ္ဏာလင္ကာရာနိ သောဝဏ္ဏဒ္ဓဇာနိ ဟေမဇာလပဋိစ္ဆန္နာနိ ဝေဇယန္တရထပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု, ရညော သတော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ စတုရာသီတိမဏိသဟသ္သာနိ အဟေသုံ မဏိရတနပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု။ပေ.။ စတုရာသီတိဣတ္ထိသဟသ္သာနိ အဟေသုံ သုဘဒ္ဒာဒေဝိပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု။ပေ.။ စတုရာသီတိခတ္တိယသဟသ္သာနိ အဟေသုံ အနုယန္တာနိ ပရိဏာယကရတနပ္ပမုခာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု။ပေ.။ စတုရာသီတိဓေနုသဟသ္သာနိ အဟေသုံ ဒုကူလသန္ဒနာနိ ကံသူပဓာရဏာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု။ပေ.။ စတုရာသီတိဝတ္ထကောဋိသဟသ္သာနိ အဟေသုံ ခောမသုခုမာနိ ကောသေယ္ယသုခုမာနိ ကမ္ဗလသုခုမာနိ ကပ္ပာသိကသုခုမာနိ။ တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခု။ပေ.။ စတုရာသီတိထာလိပာကသဟသ္သာနိ အဟေသုံ; သာယံ ပာတံ ဘတ္တာဘိဟာရော အဘိဟရိယိတ္ထ။
‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhikkhu, rājā ahosiṃ khattiyo muddhāvasitto. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītinagarasahassāni ahesuṃ kusāvatī rājadhānippamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītipāsādasahassāni ahesuṃ dhammapāsādappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītikūṭāgārasahassāni ahesuṃ mahābyūhakūṭāgārappamukhāni 3. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītipallaṅkasahassāni ahesuṃ dantamayāni sāramayāni sovaṇṇamayāni goṇakatthatāni paṭikatthatāni paṭalikatthatāni kadalimigapavarapaccattharaṇāni 4 sauttaracchadāni ubhatolohitakūpadhānāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītināgasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni uposathanāgarājappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītiassasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni valāhakaassarājappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītirathasahassāni ahesuṃ sovaṇṇālaṅkārāni sovaṇṇaddhajāni hemajālapaṭicchannāni vejayantarathappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu, rañño sato khattiyassa muddhāvasittassa caturāsītimaṇisahassāni ahesuṃ maṇiratanappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītiitthisahassāni ahesuṃ subhaddādevippamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītikhattiyasahassāni ahesuṃ anuyantāni pariṇāyakaratanappamukhāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītidhenusahassāni ahesuṃ dukūlasandanāni kaṃsūpadhāraṇāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītivatthakoṭisahassāni ahesuṃ khomasukhumāni koseyyasukhumāni kambalasukhumāni kappāsikasukhumāni. Tassa mayhaṃ, bhikkhu…pe… caturāsītithālipākasahassāni ahesuṃ; sāyaṃ pātaṃ bhattābhihāro abhihariyittha.
‘‘တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ နဂရသဟသ္သာနံ ဧကညေဝ တံ နဂရံ ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဇ္ဈာဝသာမိ – ကုသာဝတီ ရာဇဓာနီ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ပာသာဒသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော ပာသာဒော ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဇ္ဈာဝသာမိ – ဓမ္မော ပာသာဒော။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ကူဋာဂာရသဟသ္သာနံ ဧကညေဝ တံ ကူဋာဂာရံ ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဇ္ဈာဝသာမိ – မဟာဗ္ယူဟံ ကူဋာဂာရံ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ပလ္လင္ကသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော ပလ္လင္ကော ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန ပရိဘုဉ္ဇာမိ – ဒန္တမယော ဝာ သာရမယော ဝာ သောဝဏ္ဏမယော ဝာ ရူပိယမယော ဝာ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ နာဂသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော နာဂော ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဘိရုဟာမိ – ဥပောသထော နာဂရာဇာ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ အသ္သသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော အသ္သော ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဘိရုဟာမိ – ဝလာဟကော အသ္သရာဇာ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ရထသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော ရထော ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန အဘိရုဟာမိ – ဝေဇယန္တော ရထော။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ဣတ္ထိသဟသ္သာနံ ဧကာယေဝ သာ ဣတ္ထီ ဟောတိ ယာ မံ တေန သမယေန ပစ္စုပဋ္ဌာတိ – ခတ္တိယာနီ ဝာ ဝေလာမိကာ ဝာ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ဝတ္ထကောဋိသဟသ္သာနံ ဧကညေဝ တံ ဝတ္ထယုဂံ ဟောတိ ယမဟံ တေန သမယေန ပရိဒဟာမိ – ခောမသုခုမံ ဝာ ကောသေယ္ယသုခုမံ ဝာ ကမ္ဗလသုခုမံ ဝာ ကပ္ပာသိကသုခုမံ ဝာ။ တေသံ ခော ပန, ဘိက္ခု, စတုရာသီတိယာ ထာလိပာကသဟသ္သာနံ ဧကောယေဝ သော ထာလိပာကော ဟောတိ ယတော နာဠိကောဒနပရမံ ဘုဉ္ဇာမိ တဒုပိယဉ္စ သူပေယ္ယံ 5။ ဣတိ ခော, ဘိက္ခု, သဗ္ဗေ တေ သင္ခာရာ အတီတာ နိရုဒ္ဓာ ဝိပရိဏတာ။ ဧဝံ အနိစ္စာ ခော, ဘိက္ခု, သင္ခာရာ။ ဧဝံ အဒ္ဓုဝာ ခော, ဘိက္ခု, သင္ခာရာ။ ဧဝံ အနသ္သာသိကာ ခော, ဘိက္ခု, သင္ခာရာ။ ယာဝဉ္စိဒံ , ဘိက္ခု, အလမေဝ သဗ္ဗသင္ခာရေသု နိဗ္ဗိန္ဒိတုံ, အလံ ဝိရဇ္ဇိတုံ, အလံ ဝိမုစ္စိတု’’န္တိ။ စတုတ္ထံ။
‘‘Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā nagarasahassānaṃ ekaññeva taṃ nagaraṃ hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – kusāvatī rājadhānī. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā pāsādasahassānaṃ ekoyeva so pāsādo hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – dhammo pāsādo. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā kūṭāgārasahassānaṃ ekaññeva taṃ kūṭāgāraṃ hoti yamahaṃ tena samayena ajjhāvasāmi – mahābyūhaṃ kūṭāgāraṃ. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā pallaṅkasahassānaṃ ekoyeva so pallaṅko hoti yamahaṃ tena samayena paribhuñjāmi – dantamayo vā sāramayo vā sovaṇṇamayo vā rūpiyamayo vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā nāgasahassānaṃ ekoyeva so nāgo hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – uposatho nāgarājā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā assasahassānaṃ ekoyeva so asso hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – valāhako assarājā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā rathasahassānaṃ ekoyeva so ratho hoti yamahaṃ tena samayena abhiruhāmi – vejayanto ratho. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā itthisahassānaṃ ekāyeva sā itthī hoti yā maṃ tena samayena paccupaṭṭhāti – khattiyānī vā velāmikā vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā vatthakoṭisahassānaṃ ekaññeva taṃ vatthayugaṃ hoti yamahaṃ tena samayena paridahāmi – khomasukhumaṃ vā koseyyasukhumaṃ vā kambalasukhumaṃ vā kappāsikasukhumaṃ vā. Tesaṃ kho pana, bhikkhu, caturāsītiyā thālipākasahassānaṃ ekoyeva so thālipāko hoti yato nāḷikodanaparamaṃ bhuñjāmi tadupiyañca sūpeyyaṃ 6. Iti kho, bhikkhu, sabbe te saṅkhārā atītā niruddhā vipariṇatā. Evaṃ aniccā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Evaṃ addhuvā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Evaṃ anassāsikā kho, bhikkhu, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ , bhikkhu, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccitu’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄-၆. ဂောမယပိဏ္ဍသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄-၆. ဂောမယပိဏ္ဍသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 4-6. Gomayapiṇḍasuttādivaṇṇanā
