| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
15. ஹாரிதத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
15. Hāritattheragāthāvaṇṇanā
யோ புப்³பே³ கரணீயானீதி ஆயஸ்மதோ ஹாரிதத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஸத்த²ரி பரினிப்³பு³தே தஸ்ஸ சிதகபூஜாய கயிரமானாய க³ந்தே⁴ன பூஜங் அகாஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தித்வா ஹாரிதோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ ஜாதிமானங் நிஸ்ஸாய அஞ்ஞே வஸலவாதே³ன ஸமுதா³சரதி. ஸோ பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜிதோபி சிரபரிசிதத்தா வஸலஸமுதா³சாரங் ந விஸ்ஸஜ்ஜி. அதே²கதி³வஸங் ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸஞ்ஜாதஸங்வேகோ³ விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா அத்தனோ சித்தப்பவத்திங் உபபரிக்க²ந்தோ மானுத்³த⁴ச்சவிக்³க³ஹிததங் தி³ஸ்வா தங் பஹாய விபஸ்ஸனங் உஸ்ஸுக்காபெத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.46.63-67) –
Yo pubbe karaṇīyānīti āyasmato hāritattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto satthari parinibbute tassa citakapūjāya kayiramānāya gandhena pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbattitvā hāritoti laddhanāmo vayappatto jātimānaṃ nissāya aññe vasalavādena samudācarati. So bhikkhūnaṃ santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitopi ciraparicitattā vasalasamudācāraṃ na vissajji. Athekadivasaṃ satthu santike dhammaṃ sutvā sañjātasaṃvego vipassanaṃ paṭṭhapetvā attano cittappavattiṃ upaparikkhanto mānuddhaccaviggahitataṃ disvā taṃ pahāya vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.46.63-67) –
‘‘சிதாஸு குருமானாஸு, நானாக³ந்தே⁴ ஸமாஹடே;
‘‘Citāsu kurumānāsu, nānāgandhe samāhaṭe;
பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, க³ந்த⁴முட்டி²மபூஜயிங்.
Pasannacitto sumano, gandhamuṭṭhimapūjayiṃ.
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, சிதகங் யமபூஜயிங்;
‘‘Satasahassito kappe, citakaṃ yamapūjayiṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, சிதபூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, citapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹா பன ஹுத்வா விமுத்திஸுக²ங் அனுப⁴வந்தோ ‘‘யோ புப்³பே³ கரணீயானீ’’திஆதி³னா தீஹி கா³தா²ஹி பி⁴க்கூ²னங் ஓவாத³தா³னமுகே²ன அஞ்ஞங் ப்³யாகாஸி. தாஸங் அத்தோ² ஹெட்டா² வுத்தோயேவ.
Arahā pana hutvā vimuttisukhaṃ anubhavanto ‘‘yo pubbe karaṇīyānī’’tiādinā tīhi gāthāhi bhikkhūnaṃ ovādadānamukhena aññaṃ byākāsi. Tāsaṃ attho heṭṭhā vuttoyeva.
ஹாரிதத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Hāritattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 15. ஹாரிதத்தே²ரகா³தா² • 15. Hāritattheragāthā
