Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya

    ೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತಂ

    5. Hatthakasuttaṃ

    ೧೨೮. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಹತ್ಥಕೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ಜೇತವನಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ – ‘‘ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಠಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಓಸೀದತಿಮೇವ ಸಂಸೀದತಿಮೇವ 1, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಣ್ಠಾತುಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸಪ್ಪಿ ವಾ ತೇಲಂ ವಾ ವಾಲುಕಾಯ ಆಸಿತ್ತಂ ಓಸೀದತಿಮೇವ ಸಂಸೀದತಿಮೇವ, ನ ಸಣ್ಠಾತಿ; ಏವಮೇವಂ ಹತ್ಥಕೋ ದೇವಪುತ್ತೋ – ‘‘ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಠಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಓಸೀದತಿಮೇವ ಸಂಸೀದತಿಮೇವ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಣ್ಠಾತುಂ।

    128. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho hatthako devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā – ‘‘bhagavato purato ṭhassāmī’’ti osīdatimeva saṃsīdatimeva 2, na sakkoti saṇṭhātuṃ. Seyyathāpi nāma sappi vā telaṃ vā vālukāya āsittaṃ osīdatimeva saṃsīdatimeva, na saṇṭhāti; evamevaṃ hatthako devaputto – ‘‘bhagavato purato ṭhassāmī’’ti osīdatimeva saṃsīdatimeva, na sakkoti saṇṭhātuṃ.

    ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಹತ್ಥಕಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಓಳಾರಿಕಂ, ಹತ್ಥಕ, ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಾಹೀ’’ತಿ । ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ, ಖೋ ಹತ್ಥಕೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಂ ಖೋ ಹತ್ಥಕಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –

    Atha kho bhagavā hatthakaṃ devaputtaṃ etadavoca – ‘‘oḷārikaṃ, hatthaka, attabhāvaṃ abhinimmināhī’’ti . ‘‘Evaṃ, bhante’’ti, kho hatthako devaputto bhagavato paṭissutvā oḷārikaṃ attabhāvaṃ abhinimminitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho hatthakaṃ devaputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ಯೇ ತೇ, ಹತ್ಥಕ, ಧಮ್ಮಾ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಪವತ್ತಿನೋ ಅಹೇಸುಂ, ಅಪಿ ನು ತೇ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಏತರಹಿ ಪವತ್ತಿನೋ’’ತಿ? ‘‘ಯೇ ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಪವತ್ತಿನೋ ಅಹೇಸುಂ, ತೇ ಚ ಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಏತರಹಿ ಪವತ್ತಿನೋ; ಯೇ ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ನಪ್ಪವತ್ತಿನೋ ಅಹೇಸುಂ, ತೇ ಚ ಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಏತರಹಿ ಪವತ್ತಿನೋ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏತರಹಿ ಆಕಿಣ್ಣೋ ವಿಹರತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಉಪಾಸಕೇಹಿ ಉಪಾಸಿಕಾಹಿ ರಾಜೂಹಿ ರಾಜಮಹಾಮತ್ತೇಹಿ ತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ತಿತ್ಥಿಯಸಾವಕೇಹಿ; ಏವಮೇವಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಕಿಣ್ಣೋ ವಿಹರಾಮಿ ದೇವಪುತ್ತೇಹಿ। ದೂರತೋಪಿ, ಭನ್ತೇ, ದೇವಪುತ್ತಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ ಹತ್ಥಕಸ್ಸ ದೇವಪುತ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ‘ಧಮ್ಮಂ ಸೋಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ। ತಿಣ್ಣಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾನಂ ಅತಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ಕತಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ? ಭಗವತೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ದಸ್ಸನಸ್ಸ ಅತಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ; ಸದ್ಧಮ್ಮಸವನಸ್ಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಅತಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ; ಸಙ್ಘಸ್ಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಟ್ಠಾನಸ್ಸ ಅತಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ಇಮೇಸಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಿಣ್ಣಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅತಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ’’ತಿ।

    ‘‘Ye te, hatthaka, dhammā pubbe manussabhūtassa pavattino ahesuṃ, api nu te te dhammā etarahi pavattino’’ti? ‘‘Ye ca me, bhante, dhammā pubbe manussabhūtassa pavattino ahesuṃ, te ca me dhammā etarahi pavattino; ye ca me, bhante, dhammā pubbe manussabhūtassa nappavattino ahesuṃ, te ca me dhammā etarahi pavattino. Seyyathāpi, bhante, bhagavā etarahi ākiṇṇo viharati bhikkhūhi bhikkhunīhi upāsakehi upāsikāhi rājūhi rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, ākiṇṇo viharāmi devaputtehi. Dūratopi, bhante, devaputtā āgacchanti hatthakassa devaputtassa santike ‘dhammaṃ sossāmā’ti. Tiṇṇāhaṃ, bhante, dhammānaṃ atitto appaṭivāno kālaṅkato. Katamesaṃ tiṇṇaṃ? Bhagavato ahaṃ, bhante, dassanassa atitto appaṭivāno kālaṅkato; saddhammasavanassāhaṃ, bhante, atitto appaṭivāno kālaṅkato; saṅghassāhaṃ, bhante, upaṭṭhānassa atitto appaṭivāno kālaṅkato. Imesaṃ kho ahaṃ, bhante, tiṇṇaṃ dhammānaṃ atitto appaṭivāno kālaṅkato’’ti.

    ‘‘ನಾಹಂ ಭಗವತೋ ದಸ್ಸನಸ್ಸ, ತಿತ್ತಿಮಜ್ಝಗಾ 3 ಕುದಾಚನಂ।

    ‘‘Nāhaṃ bhagavato dassanassa, tittimajjhagā 4 kudācanaṃ;

    ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾನಸ್ಸ, ಸದ್ಧಮ್ಮಸವನಸ್ಸ ಚ॥

    Saṅghassa upaṭṭhānassa, saddhammasavanassa ca.

    ‘‘ಅಧಿಸೀಲಂ ಸಿಕ್ಖಮಾನೋ, ಸದ್ಧಮ್ಮಸವನೇ ರತೋ।

    ‘‘Adhisīlaṃ sikkhamāno, saddhammasavane rato;

    ತಿಣ್ಣಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅತಿತ್ತೋ, ಹತ್ಥಕೋ ಅವಿಹಂ ಗತೋ’’ತಿ॥ ಪಞ್ಚಮಂ।

    Tiṇṇaṃ dhammānaṃ atitto, hatthako avihaṃ gato’’ti. pañcamaṃ;







    Footnotes:
    1. ಓಸೀದತಿ ಚೇವ ಸಂಸೀದತಿ ಚ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಓಸೀದತಿ ಸಂಸೀದತಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)
    2. osīdati ceva saṃsīdati ca (sī. pī.), osīdati saṃsīdati (syā. kaṃ.)
    3. ತಿತ್ತಿ ತಿತ್ತಿಸಮ್ಭವಂ (ಕ॰)
    4. titti tittisambhavaṃ (ka.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Hatthakasuttavaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ಹತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Hatthakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact