Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi

    ౫౦౯. హత్థిపాలజాతకం (౧౩)

    509. Hatthipālajātakaṃ (13)

    ౩౩౭.

    337.

    చిరస్సం వత పస్సామ, బ్రాహ్మణం దేవవణ్ణినం;

    Cirassaṃ vata passāma, brāhmaṇaṃ devavaṇṇinaṃ;

    మహాజటం ఖారిధరం 1, పఙ్కదన్తం రజస్సిరం.

    Mahājaṭaṃ khāridharaṃ 2, paṅkadantaṃ rajassiraṃ.

    ౩౩౮.

    338.

    చిరస్సం వత పస్సామ, ఇసిం ధమ్మగుణే రతం;

    Cirassaṃ vata passāma, isiṃ dhammaguṇe rataṃ;

    కాసాయవత్థవసనం, వాకచీరం పటిచ్ఛదం.

    Kāsāyavatthavasanaṃ, vākacīraṃ paṭicchadaṃ.

    ౩౩౯.

    339.

    ఆసనం ఉదకం పజ్జం, పటిగణ్హాతు నో భవం;

    Āsanaṃ udakaṃ pajjaṃ, paṭigaṇhātu no bhavaṃ;

    అగ్ఘే భవన్తం పుచ్ఛామ, అగ్ఘం కురుతు నో భవం.

    Agghe bhavantaṃ pucchāma, agghaṃ kurutu no bhavaṃ.

    ౩౪౦.

    340.

    అధిచ్చ వేదే పరియేస విత్తం, పుత్తే గహే 3 తాత పతిట్ఠపేత్వా;

    Adhicca vede pariyesa vittaṃ, putte gahe 4 tāta patiṭṭhapetvā;

    గన్ధే రసే పచ్చనుభుయ్య 5 సబ్బం, అరఞ్ఞం సాధు ముని సో పసత్థో.

    Gandhe rase paccanubhuyya 6 sabbaṃ, araññaṃ sādhu muni so pasattho.

    ౩౪౧.

    341.

    వేదా న సచ్చా న చ విత్తలాభో, న పుత్తలాభేన జరం విహన్తి;

    Vedā na saccā na ca vittalābho, na puttalābhena jaraṃ vihanti;

    గన్ధే రసే ముచ్చన 7 మాహు సన్తో, సకమ్మునా 8 హోతి ఫలూపపత్తి.

    Gandhe rase muccana 9 māhu santo, sakammunā 10 hoti phalūpapatti.

    ౩౪౨.

    342.

    అద్ధా హి సచ్చం వచనం తవేతం, సకమ్మునా హోతి ఫలూపపత్తి;

    Addhā hi saccaṃ vacanaṃ tavetaṃ, sakammunā hoti phalūpapatti;

    జిణ్ణా చ మాతాపితరో తవీమే 11, పస్సేయ్యుం తం వస్ససతం అరోగం 12.

    Jiṇṇā ca mātāpitaro tavīme 13, passeyyuṃ taṃ vassasataṃ arogaṃ 14.

    ౩౪౩.

    343.

    యస్సస్స సక్ఖీ మరణేన రాజ, జరాయ మేత్తీ నరవీరసేట్ఠ;

    Yassassa sakkhī maraṇena rāja, jarāya mettī naravīraseṭṭha;

    యో చాపి జఞ్ఞా న మరిస్సం కదాచి, పస్సేయ్యుం తం వస్ససతం అరోగం.

    Yo cāpi jaññā na marissaṃ kadāci, passeyyuṃ taṃ vassasataṃ arogaṃ.

    ౩౪౪.

    344.

    యథాపి నావం పురిసో దకమ్హి, ఏరేతి చే నం ఉపనేతి తీరం;

    Yathāpi nāvaṃ puriso dakamhi, ereti ce naṃ upaneti tīraṃ;

    ఏవమ్పి బ్యాధీ సతతం జరా చ, ఉపనేతి మచ్చం 15 వసమన్తకస్స.

    Evampi byādhī satataṃ jarā ca, upaneti maccaṃ 16 vasamantakassa.

    ౩౪౫.

    345.

    పఙ్కో చ కామా పలిపో చ కామా, మనోహరా దుత్తరా మచ్చుధేయ్యా;

    Paṅko ca kāmā palipo ca kāmā, manoharā duttarā maccudheyyā;

    ఏతస్మిం పఙ్కే పలిపే బ్యసన్నా 17, హీనత్తరూపా న తరన్తి పారం.

    Etasmiṃ paṅke palipe byasannā 18, hīnattarūpā na taranti pāraṃ.

    ౩౪౬.

    346.

    అయం పురే లుద్దమకాసి కమ్మం, స్వాయం గహీతో న హి మోక్ఖితో మే;

    Ayaṃ pure luddamakāsi kammaṃ, svāyaṃ gahīto na hi mokkhito me;

    ఓరున్ధియా నం పరిరక్ఖిస్సామి, మాయం పున లుద్దమకాసి కమ్మం.

    Orundhiyā naṃ parirakkhissāmi, māyaṃ puna luddamakāsi kammaṃ.

    ౩౪౭.

    347.

    గవంవ 19 నట్ఠం పురిసో యథా వనే, అన్వేసతీ 20 రాజ అపస్సమానో;

    Gavaṃva 21 naṭṭhaṃ puriso yathā vane, anvesatī 22 rāja apassamāno;

    ఏవం నట్ఠో ఏసుకారీ మమత్థో, సోహం కథం న గవేసేయ్యం రాజ.

    Evaṃ naṭṭho esukārī mamattho, sohaṃ kathaṃ na gaveseyyaṃ rāja.

    ౩౪౮.

    348.

    హియ్యోతి హియ్యతి 23 పోసో, పరేతి పరిహాయతి;

    Hiyyoti hiyyati 24 poso, pareti parihāyati;

    అనాగతం నేతమత్థీతి ఞత్వా, ఉప్పన్నఛన్దం కో పనుదేయ్య ధీరో.

    Anāgataṃ netamatthīti ñatvā, uppannachandaṃ ko panudeyya dhīro.

    ౩౪౯.

    349.

    పస్సామి వోహం దహరం 25 కుమారిం, మత్తూపమం కేతకపుప్ఫనేత్తం;

    Passāmi vohaṃ daharaṃ 26 kumāriṃ, mattūpamaṃ ketakapupphanettaṃ;

    అభుత్తభోగే 27 పఠమే వయస్మిం, ఆదాయ మచ్చు వజతే కుమారిం.

    Abhuttabhoge 28 paṭhame vayasmiṃ, ādāya maccu vajate kumāriṃ.

    ౩౫౦.

    350.

    యువా సుజాతో సుముఖో సుదస్సనో, సామో కుసుమ్భపరికిణ్ణమస్సు;

    Yuvā sujāto sumukho sudassano, sāmo kusumbhaparikiṇṇamassu;

    హిత్వాన కామే పటికచ్చ 29 గేహం, అనుజాన మం పబ్బజిస్సామి దేవ.

    Hitvāna kāme paṭikacca 30 gehaṃ, anujāna maṃ pabbajissāmi deva.

    ౩౫౧.

    351.

    సాఖాహి రుక్ఖో లభతే సమఞ్ఞం, పహీనసాఖం పన ఖాణుమాహు;

    Sākhāhi rukkho labhate samaññaṃ, pahīnasākhaṃ pana khāṇumāhu;

    పహీనపుత్తస్స మమజ్జ భోతి, వాసేట్ఠి భిక్ఖాచరియాయ కాలో.

    Pahīnaputtassa mamajja bhoti, vāseṭṭhi bhikkhācariyāya kālo.

    ౩౫౨.

    352.

    అఘస్మి కోఞ్చావ యథా హిమచ్చయే, కతాని 31 జాలాని పదాలియ 32 హంసా;

    Aghasmi koñcāva yathā himaccaye, katāni 33 jālāni padāliya 34 haṃsā;

    గచ్ఛన్తి పుత్తా చ పతీ చ మయ్హం, సాహం కథం నానువజే పజానం.

    Gacchanti puttā ca patī ca mayhaṃ, sāhaṃ kathaṃ nānuvaje pajānaṃ.

    ౩౫౩.

    353.

    ఏతే భుత్వా వమిత్వా చ, పక్కమన్తి విహఙ్గమా;

    Ete bhutvā vamitvā ca, pakkamanti vihaṅgamā;

    యే చ భుత్వాన వమింసు, తే మే హత్థత్త 35 మాగతా.

    Ye ca bhutvāna vamiṃsu, te me hatthatta 36 māgatā.

    ౩౫౪.

    354.

    అవమీ బ్రాహ్మణో కామే, సో 37 త్వం పచ్చావమిస్ససి;

    Avamī brāhmaṇo kāme, so 38 tvaṃ paccāvamissasi;

    వన్తాదో పురిసో రాజ, న సో హోతి పసంసియో.

    Vantādo puriso rāja, na so hoti pasaṃsiyo.

    ౩౫౫.

    355.

    పఙ్కే చ 39 పోసం పలిపే బ్యసన్నం, బలీ యథా దుబ్బలముద్ధరేయ్య;

    Paṅke ca 40 posaṃ palipe byasannaṃ, balī yathā dubbalamuddhareyya;

    ఏవమ్పి మం త్వం ఉదతారి భోతి, పఞ్చాలి గాథాహి సుభాసితాహి.

    Evampi maṃ tvaṃ udatāri bhoti, pañcāli gāthāhi subhāsitāhi.

    ౩౫౬.

    356.

    ఇదం వత్వా మహారాజా, ఏసుకారీ దిసమ్పతి;

    Idaṃ vatvā mahārājā, esukārī disampati;

    రట్ఠం హిత్వాన పబ్బజి, నాగో ఛేత్వావ బన్ధనం.

    Raṭṭhaṃ hitvāna pabbaji, nāgo chetvāva bandhanaṃ.

    ౩౫౭.

    357.

    రాజా చ పబ్బజ్జమరోచయిత్థ, రట్ఠం పహాయ నరవీరసేట్ఠో;

    Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;

    తువమ్పి నో హోతి యథేవ రాజా, అమ్హేహి గుత్తా అనుసాస రజ్జం.

    Tuvampi no hoti yatheva rājā, amhehi guttā anusāsa rajjaṃ.

    ౩౫౮.

    358.

    రాజా చ పబ్బజ్జమరోచయిత్థ, రట్ఠం పహాయ నరవీరసేట్ఠో;

    Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;

    అహమ్పి ఏకా 41 చరిస్సామి లోకే, హిత్వాన కామాని మనోరమాని.

    Ahampi ekā 42 carissāmi loke, hitvāna kāmāni manoramāni.

    ౩౫౯.

    359.

    రాజా చ పబ్బజ్జమరోచయిత్థ, రట్ఠం పహాయ నరవీరసేట్ఠో;

    Rājā ca pabbajjamarocayittha, raṭṭhaṃ pahāya naravīraseṭṭho;

    అహమ్పి ఏకా చరిస్సామి లోకే, హిత్వాన కామాని యథోధికాని.

    Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni yathodhikāni.

    ౩౬౦.

    360.

    అచ్చేన్తి కాలా తరయన్తి రత్తియో, వయోగుణా అనుపుబ్బం జహన్తి;

    Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;

    అహమ్పి ఏకా చరిస్సామి లోకే, హిత్వాన కామాని మనోరమాని.

    Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni manoramāni.

    ౩౬౧.

    361.

    అచ్చేన్తి కాలా తరయన్తి రత్తియో, వయోగుణా అనుపుబ్బం జహన్తి;

    Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;

    అహమ్పి ఏకా చరిస్సామి లోకే, హిత్వాన కామాని యథోధికాని.

    Ahampi ekā carissāmi loke, hitvāna kāmāni yathodhikāni.

    ౩౬౨.

    362.

    అచ్చేన్తి కాలా తరయన్తి రత్తియో, వయోగుణా అనుపుబ్బం జహన్తి;

    Accenti kālā tarayanti rattiyo, vayoguṇā anupubbaṃ jahanti;

    అహమ్పి ఏకా చరిస్సామి లోకే, సీతిభూతా 43 సబ్బమతిచ్చ సఙ్గన్తి.

    Ahampi ekā carissāmi loke, sītibhūtā 44 sabbamaticca saṅganti.

    హత్థిపాలజాతకం తేరసమం.

    Hatthipālajātakaṃ terasamaṃ.







    Footnotes:
    1. భారధరం (పీ॰)
    2. bhāradharaṃ (pī.)
    3. గేహే (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    4. gehe (sī. syā. pī.)
    5. పచ్చనుభోత్వ (స్యా॰), పచ్చనుభుత్వ (పీ॰)
    6. paccanubhotva (syā.), paccanubhutva (pī.)
    7. ముఞ్చన (సీ॰ క॰)
    8. సకమ్మనా (సీ॰ పీ॰)
    9. muñcana (sī. ka.)
    10. sakammanā (sī. pī.)
    11. తవేమే (సీ॰), తవ యిమే (స్యా॰ పీ॰)
    12. అరోగ్యం (స్యా॰ క॰)
    13. taveme (sī.), tava yime (syā. pī.)
    14. arogyaṃ (syā. ka.)
    15. మచ్చు (స్యా॰ పీ॰)
    16. maccu (syā. pī.)
    17. విసన్నా (స్యా॰ క॰)
    18. visannā (syā. ka.)
    19. గావంవ (సీ॰)
    20. పరియేసతీ (సీ॰ పీ॰)
    21. gāvaṃva (sī.)
    22. pariyesatī (sī. pī.)
    23. హీయోతి హీయతి (సీ॰)
    24. hīyoti hīyati (sī.)
    25. దహరీ (స్యా॰ పీ॰ క॰)
    26. daharī (syā. pī. ka.)
    27. అభుత్వ భోగే (స్యా॰ క॰ అట్ఠ॰), అభుత్వ భోగే (పీ॰), భోగే అతుత్వా (క॰)
    28. abhutva bhoge (syā. ka. aṭṭha.), abhutva bhoge (pī.), bhoge atutvā (ka.)
    29. పటిగచ్చ (సీ॰), పటిగచ్ఛ (స్యా॰ పీ॰)
    30. paṭigacca (sī.), paṭigaccha (syā. pī.)
    31. తన్తాని (సీ॰ పీ॰)
    32. పదాలేయ్య (సీ॰)
    33. tantāni (sī. pī.)
    34. padāleyya (sī.)
    35. హత్థత్థ (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    36. hatthattha (sī. syā. pī.)
    37. తే (సీ॰ పీ॰)
    38. te (sī. pī.)
    39. పఙ్కేవ (సీ॰ పీ॰)
    40. paṅkeva (sī. pī.)
    41. ఏకావ (సీ॰)
    42. ekāva (sī.)
    43. సీతీభూతా (సీ॰)
    44. sītībhūtā (sī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౦౯] ౧౩. హత్థిపాలజాతకవణ్ణనా • [509] 13. Hatthipālajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact