Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સુત્તનિપાતપાળિ • Suttanipātapāḷi |
૯. હેમવતસુત્તં
9. Hemavatasuttaṃ
૧૫૩.
153.
‘‘અજ્જ પન્નરસો ઉપોસથો, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Ajja pannaraso uposatho, (iti sātāgiro yakkho)
અનોમનામં સત્થારં, હન્દ પસ્સામ ગોતમં’’.
Anomanāmaṃ satthāraṃ, handa passāma gotamaṃ’’.
૧૫૪.
154.
‘‘કચ્ચિ મનો સુપણિહિતો, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો)
‘‘Kacci mano supaṇihito, (iti hemavato yakkho)
સબ્બભૂતેસુ તાદિનો;
Sabbabhūtesu tādino;
કચ્ચિ ઇટ્ઠે અનિટ્ઠે ચ, સઙ્કપ્પસ્સ વસીકતા’’.
Kacci iṭṭhe aniṭṭhe ca, saṅkappassa vasīkatā’’.
૧૫૫.
155.
‘‘મનો ચસ્સ સુપણિહિતો, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Mano cassa supaṇihito, (iti sātāgiro yakkho)
સબ્બભૂતેસુ તાદિનો;
Sabbabhūtesu tādino;
અથો ઇટ્ઠે અનિટ્ઠે ચ, સઙ્કપ્પસ્સ વસીકતા’’.
Atho iṭṭhe aniṭṭhe ca, saṅkappassa vasīkatā’’.
૧૫૬.
156.
‘‘કચ્ચિ અદિન્નં નાદિયતિ, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો)
‘‘Kacci adinnaṃ nādiyati, (iti hemavato yakkho)
કચ્ચિ પાણેસુ સઞ્ઞતો;
Kacci pāṇesu saññato;
કચ્ચિ આરા પમાદમ્હા, કચ્ચિ ઝાનં ન રિઞ્ચતિ’’.
Kacci ārā pamādamhā, kacci jhānaṃ na riñcati’’.
૧૫૭.
157.
‘‘ન સો અદિન્નં આદિયતિ, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Na so adinnaṃ ādiyati, (iti sātāgiro yakkho)
અથો પાણેસુ સઞ્ઞતો;
Atho pāṇesu saññato;
અથો આરા પમાદમ્હા, બુદ્ધો ઝાનં ન રિઞ્ચતિ’’.
Atho ārā pamādamhā, buddho jhānaṃ na riñcati’’.
૧૫૮.
158.
‘‘કચ્ચિ મુસા ન ભણતિ, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો)
‘‘Kacci musā na bhaṇati, (iti hemavato yakkho)
કચ્ચિ ન ખીણબ્યપ્પથો;
Kacci na khīṇabyappatho;
કચ્ચિ વેભૂતિયં નાહ, કચ્ચિ સમ્ફં ન ભાસતિ’’.
Kacci vebhūtiyaṃ nāha, kacci samphaṃ na bhāsati’’.
૧૫૯.
159.
‘‘મુસા ચ સો ન ભણતિ, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Musā ca so na bhaṇati, (iti sātāgiro yakkho)
અથો ન ખીણબ્યપ્પથો;
Atho na khīṇabyappatho;
૧૬૦.
160.
‘‘કચ્ચિ ન રજ્જતિ કામેસુ, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો)
‘‘Kacci na rajjati kāmesu, (iti hemavato yakkho)
કચ્ચિ ચિત્તં અનાવિલં;
Kacci cittaṃ anāvilaṃ;
કચ્ચિ મોહં અતિક્કન્તો, કચ્ચિ ધમ્મેસુ ચક્ખુમા’’.
Kacci mohaṃ atikkanto, kacci dhammesu cakkhumā’’.
૧૬૧.
161.
‘‘ન સો રજ્જતિ કામેસુ, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Na so rajjati kāmesu, (iti sātāgiro yakkho)
અથો ચિત્તં અનાવિલં;
Atho cittaṃ anāvilaṃ;
સબ્બમોહં અતિક્કન્તો, બુદ્ધો ધમ્મેસુ ચક્ખુમા’’.
Sabbamohaṃ atikkanto, buddho dhammesu cakkhumā’’.
૧૬૨.
162.
‘‘કચ્ચિ વિજ્જાય સમ્પન્નો, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો )
‘‘Kacci vijjāya sampanno, (iti hemavato yakkho )
કચ્ચિ સંસુદ્ધચારણો;
Kacci saṃsuddhacāraṇo;
કચ્ચિસ્સ આસવા ખીણા, કચ્ચિ નત્થિ પુનબ્ભવો’’.
Kaccissa āsavā khīṇā, kacci natthi punabbhavo’’.
૧૬૩.
163.
‘‘વિજ્જાય ચેવ સમ્પન્નો, (ઇતિ સાતાગિરો યક્ખો)
‘‘Vijjāya ceva sampanno, (iti sātāgiro yakkho)
અથો સંસુદ્ધચારણો;
Atho saṃsuddhacāraṇo;
સબ્બસ્સ આસવા ખીણા, નત્થિ તસ્સ પુનબ્ભવો’’.
Sabbassa āsavā khīṇā, natthi tassa punabbhavo’’.
૧૬૪.
164.
‘‘સમ્પન્નં મુનિનો ચિત્તં, કમ્મુના બ્યપ્પથેન ચ;
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
વિજ્જાચરણસમ્પન્નં, ધમ્મતો નં પસંસતિ’’.
Vijjācaraṇasampannaṃ, dhammato naṃ pasaṃsati’’.
૧૬૫.
165.
‘‘સમ્પન્નં મુનિનો ચિત્તં, કમ્મુના બ્યપ્પથેન ચ;
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
વિજ્જાચરણસમ્પન્નં, ધમ્મતો અનુમોદસિ’’.
Vijjācaraṇasampannaṃ, dhammato anumodasi’’.
૧૬૬.
166.
‘‘સમ્પન્નં મુનિનો ચિત્તં, કમ્મુના બ્યપ્પથેન ચ;
‘‘Sampannaṃ munino cittaṃ, kammunā byappathena ca;
વિજ્જાચરણસમ્પન્નં, હન્દ પસ્સામ ગોતમં.
Vijjācaraṇasampannaṃ, handa passāma gotamaṃ.
૧૬૭.
167.
મુનિં વનસ્મિં ઝાયન્તં, એહિ પસ્સામ ગોતમં.
Muniṃ vanasmiṃ jhāyantaṃ, ehi passāma gotamaṃ.
૧૬૮.
168.
‘‘સીહંવેકચરં નાગં, કામેસુ અનપેક્ખિનં;
‘‘Sīhaṃvekacaraṃ nāgaṃ, kāmesu anapekkhinaṃ;
ઉપસઙ્કમ્મ પુચ્છામ, મચ્ચુપાસપ્પમોચનં.
Upasaṅkamma pucchāma, maccupāsappamocanaṃ.
૧૬૯.
169.
‘‘અક્ખાતારં પવત્તારં, સબ્બધમ્માન પારગું;
‘‘Akkhātāraṃ pavattāraṃ, sabbadhammāna pāraguṃ;
બુદ્ધં વેરભયાતીતં, મયં પુચ્છામ ગોતમં’’.
Buddhaṃ verabhayātītaṃ, mayaṃ pucchāma gotamaṃ’’.
૧૭૦.
170.
‘‘કિસ્મિં લોકો સમુપ્પન્નો, (ઇતિ હેમવતો યક્ખો)
‘‘Kismiṃ loko samuppanno, (iti hemavato yakkho)
કિસ્સ લોકો ઉપાદાય, કિસ્મિં લોકો વિહઞ્ઞતિ’’.
Kissa loko upādāya, kismiṃ loko vihaññati’’.
૧૭૧.
171.
છસુ કુબ્બતિ સન્થવં;
Chasu kubbati santhavaṃ;
છન્નમેવ ઉપાદાય, છસુ લોકો વિહઞ્ઞતિ’’.
Channameva upādāya, chasu loko vihaññati’’.
૧૭૨.
172.
‘‘કતમં તં ઉપાદાનં, યત્થ લોકો વિહઞ્ઞતિ;
‘‘Katamaṃ taṃ upādānaṃ, yattha loko vihaññati;
નિય્યાનં પુચ્છિતો બ્રૂહિ, કથં દુક્ખા પમુચ્ચતિ’’ 11.
Niyyānaṃ pucchito brūhi, kathaṃ dukkhā pamuccati’’ 12.
૧૭૩.
173.
‘‘પઞ્ચ કામગુણા લોકે, મનોછટ્ઠા પવેદિતા;
‘‘Pañca kāmaguṇā loke, manochaṭṭhā paveditā;
એત્થ છન્દં વિરાજેત્વા, એવં દુક્ખા પમુચ્ચતિ.
Ettha chandaṃ virājetvā, evaṃ dukkhā pamuccati.
૧૭૪.
174.
‘‘એતં લોકસ્સ નિય્યાનં, અક્ખાતં વો યથાતથં;
‘‘Etaṃ lokassa niyyānaṃ, akkhātaṃ vo yathātathaṃ;
એતં વો અહમક્ખામિ, એવં દુક્ખા પમુચ્ચતિ’’.
Etaṃ vo ahamakkhāmi, evaṃ dukkhā pamuccati’’.
૧૭૫.
175.
‘‘કો સૂધ તરતિ ઓઘં, કોધ તરતિ અણ્ણવં;
‘‘Ko sūdha tarati oghaṃ, kodha tarati aṇṇavaṃ;
અપ્પતિટ્ઠે અનાલમ્બે, કો ગમ્ભીરે ન સીદતિ’’.
Appatiṭṭhe anālambe, ko gambhīre na sīdati’’.
૧૭૬.
176.
‘‘સબ્બદા સીલસમ્પન્નો, પઞ્ઞવા સુસમાહિતો;
‘‘Sabbadā sīlasampanno, paññavā susamāhito;
૧૭૭.
177.
‘‘વિરતો કામસઞ્ઞાય, સબ્બસંયોજનાતિગો;
‘‘Virato kāmasaññāya, sabbasaṃyojanātigo;
નન્દીભવપરિક્ખીણો, સો ગમ્ભીરે ન સીદતિ’’.
Nandībhavaparikkhīṇo, so gambhīre na sīdati’’.
૧૭૮.
178.
‘‘ગબ્ભીરપઞ્ઞં નિપુણત્થદસ્સિં, અકિઞ્ચનં કામભવે અસત્તં;
‘‘Gabbhīrapaññaṃ nipuṇatthadassiṃ, akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ;
તં પસ્સથ સબ્બધિ વિપ્પમુત્તં, દિબ્બે પથે કમમાનં મહેસિં.
Taṃ passatha sabbadhi vippamuttaṃ, dibbe pathe kamamānaṃ mahesiṃ.
૧૭૯.
179.
‘‘અનોમનામં નિપુણત્થદસ્સિં, પઞ્ઞાદદં કામાલયે અસત્તં;
‘‘Anomanāmaṃ nipuṇatthadassiṃ, paññādadaṃ kāmālaye asattaṃ;
તં પસ્સથ સબ્બવિદું સુમેધં, અરિયે પથે કમમાનં મહેસિં.
Taṃ passatha sabbaviduṃ sumedhaṃ, ariye pathe kamamānaṃ mahesiṃ.
૧૮૦.
180.
‘‘સુદિટ્ઠં વત નો અજ્જ, સુપ્પભાતં સુહુટ્ઠિતં;
‘‘Sudiṭṭhaṃ vata no ajja, suppabhātaṃ suhuṭṭhitaṃ;
યં અદ્દસામ સમ્બુદ્ધં, ઓઘતિણ્ણમનાસવં.
Yaṃ addasāma sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ.
૧૮૧.
181.
‘‘ઇમે દસસતા યક્ખા, ઇદ્ધિમન્તો યસસ્સિનો;
‘‘Ime dasasatā yakkhā, iddhimanto yasassino;
સબ્બે તં સરણં યન્તિ, ત્વં નો સત્થા અનુત્તરો.
Sabbe taṃ saraṇaṃ yanti, tvaṃ no satthā anuttaro.
૧૮૨.
182.
‘‘તે મયં વિચરિસ્સામ, ગામા ગામં નગા નગં;
‘‘Te mayaṃ vicarissāma, gāmā gāmaṃ nagā nagaṃ;
નમસ્સમાના સમ્બુદ્ધં, ધમ્મસ્સ ચ સુધમ્મત’’ન્તિ.
Namassamānā sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammata’’nti.
હેમવતસુત્તં નવમં નિટ્ઠિતં.
Hemavatasuttaṃ navamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / સુત્તનિપાત-અટ્ઠકથા • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ૯. હેમવતસુત્તવણ્ણના • 9. Hemavatasuttavaṇṇanā