Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
3. ஹேரஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
3. Heraññakānittheragāthāvaṇṇanā
அச்சயந்தி அஹோரத்தாதி ஆயஸ்மதோ ஹேரஞ்ஞகானித்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயங் கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ பரேஸங் ப⁴தகோ ஹுத்வா ஜீவந்தோ ஏகதி³வஸங் ஸுஜாதஸ்ஸ நாம ஸத்து²ஸாவகஸ்ஸ பங்ஸுகூலங் பரியேஸந்தஸ்ஸ உபட்³ட⁴து³ஸ்ஸங் பரிச்சஜி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தாவதிங்ஸேஸு நிப்³ப³த்தித்வா அபராபரங் தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ கோஸலரஞ்ஞோ கா³மபோ⁴ஜகஸ்ஸ சோரவோஸாஸகஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, ஹேரஞ்ஞகானீதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. ஸோ வயப்பத்தோ பிது அச்சயேன ரஞ்ஞா தஸ்மிங்யேவ கா³மபோ⁴ஜகட்டா²னே ட²பிதோ ஜேதவனபடிக்³க³ஹணே பு³த்³தா⁴னுபா⁴வங் தி³ஸ்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ அத்தனோ கனிட்ட²ஸ்ஸ தங் டா²னந்தரங் தா³பெத்வா ராஜானங் ஆபுச்சி²த்வா பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.50.31-40) –
Accayantiahorattāti āyasmato heraññakānittherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto paresaṃ bhatako hutvā jīvanto ekadivasaṃ sujātassa nāma satthusāvakassa paṃsukūlaṃ pariyesantassa upaḍḍhadussaṃ pariccaji. So tena puññakammena tāvatiṃsesu nibbattitvā aparāparaṃ devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kosalarañño gāmabhojakassa coravosāsakassa putto hutvā nibbatti, heraññakānītissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto pitu accayena raññā tasmiṃyeva gāmabhojakaṭṭhāne ṭhapito jetavanapaṭiggahaṇe buddhānubhāvaṃ disvā paṭiladdhasaddho attano kaniṭṭhassa taṃ ṭhānantaraṃ dāpetvā rājānaṃ āpucchitvā pabbajitvā vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.50.31-40) –
‘‘பது³முத்தரப⁴க³வதோ, ஸுஜாதோ நாம ஸாவகோ;
‘‘Padumuttarabhagavato, sujāto nāma sāvako;
பங்ஸுகூலங் க³வேஸந்தோ, ஸங்காரே சரதே ததா³.
Paṃsukūlaṃ gavesanto, saṅkāre carate tadā.
‘‘நக³ரே ஹங்ஸவதியா, பரேஸங் ப⁴தகோ அஹங்;
‘‘Nagare haṃsavatiyā, paresaṃ bhatako ahaṃ;
உபட்³ட⁴து³ஸ்ஸங் த³த்வான, ஸிரஸா அபி⁴வாத³யிங்.
Upaḍḍhadussaṃ datvāna, sirasā abhivādayiṃ.
‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ஜஹித்வா மானுஸங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸமக³ச்ச²ஹங்.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
‘‘தெத்திங்ஸக்க²த்துங் தே³விந்தோ³, தே³வரஜ்ஜமகாரயிங்;
‘‘Tettiṃsakkhattuṃ devindo, devarajjamakārayiṃ;
ஸத்தஸத்ததிக்க²த்துஞ்ச, சக்கவத்தீ அஹோஸஹங்.
Sattasattatikkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.
‘‘பதே³ஸரஜ்ஜங் விபுலங், க³ணனாதோ அஸங்கி²யங்;
‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;
உபட்³ட⁴து³ஸ்ஸதா³னேன, மோதா³மி அகுதோப⁴யோ.
Upaḍḍhadussadānena, modāmi akutobhayo.
‘‘இச்ச²மானோ சஹங் அஜ்ஜ, ஸகானநங் ஸபப்³ப³தங்;
‘‘Icchamāno cahaṃ ajja, sakānanaṃ sapabbataṃ;
கோ²மது³ஸ்ஸேஹி சா²தெ³ய்யங், அட்³ட⁴து³ஸ்ஸஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Khomadussehi chādeyyaṃ, aḍḍhadussassidaṃ phalaṃ.
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, யங் தா³னமத³தி³ங் ததா³;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ dānamadadiṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, அட்³ட⁴து³ஸ்ஸஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, aḍḍhadussassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா அத்தனோ கனிட்ட²பா⁴தரங் ததோ கம்மதோ நிவத்தேதுகாமோ தஸ்மிங்யேவ கம்மே அபி⁴ரதங் தி³ஸ்வா தங் சோதெ³ந்தோ –
Arahattaṃ pana patvā attano kaniṭṭhabhātaraṃ tato kammato nivattetukāmo tasmiṃyeva kamme abhirataṃ disvā taṃ codento –
145.
145.
‘‘அச்சயந்தி அஹோரத்தா, ஜீவிதங் உபருஜ்ஜ²தி;
‘‘Accayanti ahorattā, jīvitaṃ uparujjhati;
ஆயு கீ²யதி மச்சானங், குன்னதீ³னங்வ ஓத³கங்.
Āyu khīyati maccānaṃ, kunnadīnaṃva odakaṃ.
146.
146.
‘‘அத² பாபானி கம்மானி, கரங் பா³லோ ந பு³ஜ்ஜ²தி;
‘‘Atha pāpāni kammāni, karaṃ bālo na bujjhati;
பச்சா²ஸ்ஸ கடுகங் ஹோதி, விபாகோ ஹிஸ்ஸ பாபகோ’’தி. –
Pacchāssa kaṭukaṃ hoti, vipāko hissa pāpako’’ti. –
கா³தா²த்³வயங் அபா⁴ஸி.
Gāthādvayaṃ abhāsi.
தத்த² அச்சயந்தீதி அதிக்கமந்தி, லஹுங் லஹுங் அபக³ச்ச²ந்தீதி அத்தோ². அஹோரத்தாதி ரத்திந்தி³வா. ஜீவிதங் உபருஜ்ஜ²தீதி ஜீவிதிந்த்³ரியஞ்ச க²ணிகனிரோத⁴வஸேன நிருஜ்ஜ²தி. வுத்தஞ்ஹி ‘‘க²ணே க²ணே, த்வங் பி⁴க்கு², ஜாயஸி ச ஜிய்யஸி ச மிய்யஸி ச சவஸி ச உபபஜ்ஜஸி சா’’தி. ஆயு கீ²யதி மச்சானந்தி மரிதப்³ப³ஸபா⁴வத்தா மச்சாதி லத்³த⁴னாமானங் இமேஸங் ஸத்தானங் ஆயு ‘‘யோ சிரங் ஜீவதி, ஸோ வஸ்ஸஸதங் அப்பங் வா பி⁴ய்யோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.91; ஸங்॰ நி॰ 2.143; அ॰ நி॰ 7.74) ஏவங் பரிச்சி²ன்னகாலபரமாயு கீ²யதி க²யஞ்ச ஸம்பே⁴த³ஞ்ச க³ச்ச²தி, யதா² கிங்? குன்னதீ³னங்வ ஓத³கங் யதா² நாம குன்னதீ³னங் பப்³ப³தெய்யானங் கு²த்³த³கனதீ³னங் உத³கங் சிரங் ந திட்ட²தி, லஹுதரங் கீ²யதி, ஆக³தமத்தங்யேவ விக³ச்ச²தி, ஏவங் ஸத்தானங் ஆயு லஹுதரங் கீ²யதி க²யங் க³ச்ச²தி. எத்த² ச உத³கமேவ ‘‘ஓத³க’’ந்தி வுத்தங், யதா² மனோயேவ மானஸந்தி.
Tattha accayantīti atikkamanti, lahuṃ lahuṃ apagacchantīti attho. Ahorattāti rattindivā. Jīvitaṃ uparujjhatīti jīvitindriyañca khaṇikanirodhavasena nirujjhati. Vuttañhi ‘‘khaṇe khaṇe, tvaṃ bhikkhu, jāyasi ca jiyyasi ca miyyasi ca cavasi ca upapajjasi cā’’ti. Āyu khīyati maccānanti maritabbasabhāvattā maccāti laddhanāmānaṃ imesaṃ sattānaṃ āyu ‘‘yo ciraṃ jīvati, so vassasataṃ appaṃ vā bhiyyo’’ti (dī. ni. 2.91; saṃ. ni. 2.143; a. ni. 7.74) evaṃ paricchinnakālaparamāyu khīyati khayañca sambhedañca gacchati, yathā kiṃ? Kunnadīnaṃva odakaṃ yathā nāma kunnadīnaṃ pabbateyyānaṃ khuddakanadīnaṃ udakaṃ ciraṃ na tiṭṭhati, lahutaraṃ khīyati, āgatamattaṃyeva vigacchati, evaṃ sattānaṃ āyu lahutaraṃ khīyati khayaṃ gacchati. Ettha ca udakameva ‘‘odaka’’nti vuttaṃ, yathā manoyeva mānasanti.
அத² பாபானி கம்மானி, கரங் பா³லோ ந பு³ஜ்ஜ²தீதி ஏவங் ஸங்ஸாரே அனிச்சேபி ஸமானே பா³லோ லோப⁴வஸேன வா கோத⁴வஸேன வா பாபானி கம்மானி கரோதி, கரொந்தோபி ந பு³ஜ்ஜ²தி, பாபங் கரொந்தோ ச ‘‘பாபங் கரோமீ’’தி அபு³ஜ்ஜ²னகோ நாம நத்தி², ‘‘இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ ஏவரூபோ து³க்கோ² விபாகோ’’தி பன அஜானநதோ ‘‘ந பு³ஜ்ஜ²தீ’’தி வுத்தங். பச்சா²ஸ்ஸ கடுகங் ஹோதீதி யதி³பி பாபஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ ஆயூஹனக்க²ணே ‘‘இமஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ ஏவரூபோ விபாகோ’’தி ந பு³ஜ்ஜ²தி, ததோ பச்சா² பன நிரயாதீ³ஸு நிப்³ப³த்தஸ்ஸ அஸ்ஸ பா³லஸ்ஸ கடுகங் அனிட்ட²ங் து³க்க²மேவ ஹோதி. விபாகோ ஹிஸ்ஸ பாபகோ யஸ்மா அஸ்ஸ பாபகம்மஸ்ஸ நாம விபாகோ பாபகோ நிஹீனோ அனிட்டோ² ஏவாதி. இமங் பன ஓவாத³ங் ஸுத்வா தே²ரஸ்ஸ கனிட்ட²பா⁴தா ராஜானங் ஆபுச்சி²த்வா பப்³ப³ஜித்வா நசிரஸ்ஸேவ ஸத³த்த²ங் நிப்பா²தே³ஸி.
Athapāpāni kammāni, karaṃ bālo na bujjhatīti evaṃ saṃsāre aniccepi samāne bālo lobhavasena vā kodhavasena vā pāpāni kammāni karoti, karontopi na bujjhati, pāpaṃ karonto ca ‘‘pāpaṃ karomī’’ti abujjhanako nāma natthi, ‘‘imassa kammassa evarūpo dukkho vipāko’’ti pana ajānanato ‘‘na bujjhatī’’ti vuttaṃ. Pacchāssa kaṭukaṃ hotīti yadipi pāpassa kammassa āyūhanakkhaṇe ‘‘imassa kammassa evarūpo vipāko’’ti na bujjhati, tato pacchā pana nirayādīsu nibbattassa assa bālassa kaṭukaṃ aniṭṭhaṃ dukkhameva hoti. Vipāko hissa pāpako yasmā assa pāpakammassa nāma vipāko pāpako nihīno aniṭṭho evāti. Imaṃ pana ovādaṃ sutvā therassa kaniṭṭhabhātā rājānaṃ āpucchitvā pabbajitvā nacirasseva sadatthaṃ nipphādesi.
ஹேரஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Heraññakānittheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 3. ஹேரஞ்ஞகானித்தே²ரகா³தா² • 3. Heraññakānittheragāthā