Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ౧౦. యక్ఖసంయుత్తం

    10. Yakkhasaṃyuttaṃ

    ౧. ఇన్దకసుత్తవణ్ణనా

    1. Indakasuttavaṇṇanā

    ౨౩౫. యక్ఖసంయుత్తస్స పఠమే ఇన్దకస్సాతి ఇన్దకూటనివాసినో యక్ఖస్స. యక్ఖతో హి కూటేన, కూటతో చ యక్ఖేన నామం లద్ధం. రూపం న జీవన్తి వదన్తీతి యది బుద్ధా రూపం జీవన్తి న వదన్తి, యది రూపం సత్తో పుగ్గలోతి ఏవం న వదన్తీతి అత్థో. కథం న్వయన్తి కథం ను అయం? కుతస్స అట్ఠీయకపిణ్డమేతీతి అస్స సత్తస్స అట్ఠియకపిణ్డఞ్చ కుతో ఆగచ్ఛతి? ఏత్థ చ అట్ఠిగ్గహణేన తీణి అట్ఠిసతాని, యకపిణ్డగ్గహణేన నవ మంసపేసిసతాని గహితాని. యది రూపం న జీవో, అథస్స ఇమాని చ అట్ఠీని ఇమా చ మంసపేసియో కుతో ఆగచ్ఛన్తీతి పుచ్ఛతి. కథం న్వయం సజ్జతి గబ్భరస్మిన్తి కేన ను కారణేన అయం సత్తో మాతుకుచ్ఛిస్మిం సజ్జతి లగ్గతి, తిట్ఠతీతి? పుగ్గలవాదీ కిరేస యక్ఖో, ‘‘ఏకప్పహారేనేవ సత్తో మాతుకుచ్ఛిస్మిం నిబ్బత్తతీ’’తి గహేత్వా గబ్భసేయ్యకసత్తస్స మాతా మచ్ఛమంసాదీని ఖాదతి, సబ్బాని ఏకరత్తివాసేన పచిత్వా ఫేణం వియ విలీయన్తి. యది రూపం సత్తో న భవేయ్య, ఏవమేవ విలీయేయ్యాతి లద్ధియా ఏవమాహ. అథస్స భగవా – ‘‘న మాతుకుచ్ఛిస్మిం ఏకప్పహారేనేవ నిబ్బత్తతి, అనుపుబ్బేన పన వడ్ఢతీ’’తి దస్సేన్తో పఠమం కలలం హోతీతిఆదిమాహ. తత్థ పఠమన్తి పఠమేన పటిసన్ధివిఞ్ఞాణేన సద్ధిం తిస్సోతి వా ఫుస్సోతి వా నామం నత్థి, అథ ఖో తీహి జాతిఉణ్ణంసూహి కతసుత్తగ్గే సణ్ఠితతేలబిన్దుప్పమాణం కలలం హోతి, యం సన్ధాయ వుత్తం –

    235. Yakkhasaṃyuttassa paṭhame indakassāti indakūṭanivāsino yakkhassa. Yakkhato hi kūṭena, kūṭato ca yakkhena nāmaṃ laddhaṃ. Rūpaṃ na jīvanti vadantīti yadi buddhā rūpaṃ jīvanti na vadanti, yadi rūpaṃ satto puggaloti evaṃ na vadantīti attho. Kathaṃ nvayanti kathaṃ nu ayaṃ? Kutassa aṭṭhīyakapiṇḍametīti assa sattassa aṭṭhiyakapiṇḍañca kuto āgacchati? Ettha ca aṭṭhiggahaṇena tīṇi aṭṭhisatāni, yakapiṇḍaggahaṇena nava maṃsapesisatāni gahitāni. Yadi rūpaṃ na jīvo, athassa imāni ca aṭṭhīni imā ca maṃsapesiyo kuto āgacchantīti pucchati. Kathaṃ nvayaṃ sajjati gabbharasminti kena nu kāraṇena ayaṃ satto mātukucchismiṃ sajjati laggati, tiṭṭhatīti? Puggalavādī kiresa yakkho, ‘‘ekappahāreneva satto mātukucchismiṃ nibbattatī’’ti gahetvā gabbhaseyyakasattassa mātā macchamaṃsādīni khādati, sabbāni ekarattivāsena pacitvā pheṇaṃ viya vilīyanti. Yadi rūpaṃ satto na bhaveyya, evameva vilīyeyyāti laddhiyā evamāha. Athassa bhagavā – ‘‘na mātukucchismiṃ ekappahāreneva nibbattati, anupubbena pana vaḍḍhatī’’ti dassento paṭhamaṃ kalalaṃ hotītiādimāha. Tattha paṭhamanti paṭhamena paṭisandhiviññāṇena saddhiṃ tissoti vā phussoti vā nāmaṃ natthi, atha kho tīhi jātiuṇṇaṃsūhi katasuttagge saṇṭhitatelabinduppamāṇaṃ kalalaṃ hoti, yaṃ sandhāya vuttaṃ –

    ‘‘తిలతేలస్స యథా బిన్దు, సప్పిమణ్డో అనావిలో;

    ‘‘Tilatelassa yathā bindu, sappimaṇḍo anāvilo;

    ఏవం వణ్ణప్పటిభాగం, కలలం సమ్పవుచ్చతీ’’తి.

    Evaṃ vaṇṇappaṭibhāgaṃ, kalalaṃ sampavuccatī’’ti.

    కలలా హోతి అబ్బుదన్తి తస్మా కలలా సత్తాహచ్చయేన మంసధోవనఉదకవణ్ణం అబ్బుదం నామ హోతి, కలలన్తి నామం అన్తరధాయతి. వుత్తమ్పి చేతం –

    Kalalāhoti abbudanti tasmā kalalā sattāhaccayena maṃsadhovanaudakavaṇṇaṃ abbudaṃ nāma hoti, kalalanti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘సత్తాహం కలలం హోతి, పరిపక్కం సమూహతం;

    ‘‘Sattāhaṃ kalalaṃ hoti, paripakkaṃ samūhataṃ;

    వివట్టమానం తబ్భావం, అబ్బుదం నామ జాయతీ’’తి.

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, abbudaṃ nāma jāyatī’’ti.

    అబ్బుదా జాయతే పేసీతి తస్మాపి అబ్బుదా సత్తాహచ్చయేన విలీనతిపుసదిసా పేసి నామ సఞ్జాయతి. సా మరిచఫాణితేన దీపేతబ్బా. గామదారికా హి సుపక్కాని మరిచాని గహేత్వా సాటకన్తే భణ్డికం కత్వా పీళేత్వా మణ్డం ఆదాయ కపాలే పక్ఖిపిత్వా ఆతపే ఠపేన్తి, తం సుక్ఖమానం సబ్బభాగేహి ముచ్చతి. ఏవరూపా పేసి హోతి, అబ్బుదన్తి నామం అన్తరధాయతి. వుత్తమ్పి చేతం –

    Abbudājāyate pesīti tasmāpi abbudā sattāhaccayena vilīnatipusadisā pesi nāma sañjāyati. Sā maricaphāṇitena dīpetabbā. Gāmadārikā hi supakkāni maricāni gahetvā sāṭakante bhaṇḍikaṃ katvā pīḷetvā maṇḍaṃ ādāya kapāle pakkhipitvā ātape ṭhapenti, taṃ sukkhamānaṃ sabbabhāgehi muccati. Evarūpā pesi hoti, abbudanti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘సత్తాహం అబ్బుదం హోతి, పరిపక్కం సమూహతం;

    ‘‘Sattāhaṃ abbudaṃ hoti, paripakkaṃ samūhataṃ;

    వివట్టమానం తబ్భావం, పేసి నామ పజాయతీ’’తి.

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, pesi nāma pajāyatī’’ti.

    పేసి నిబ్బత్తతీ ఘనోతి తతో పేసితో సత్తాహచ్చయేన కుక్కుటణ్డసణ్ఠానో ఘనో నామ మంసపిణ్డో నిబ్బత్తతి, పేసీతి నామం అన్తరధాయతి. వుత్తమ్పి చేతం –

    Pesi nibbattatī ghanoti tato pesito sattāhaccayena kukkuṭaṇḍasaṇṭhāno ghano nāma maṃsapiṇḍo nibbattati, pesīti nāmaṃ antaradhāyati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘సత్తాహం పేసి భవతి, పరిపక్కం సమూహతం;

    ‘‘Sattāhaṃ pesi bhavati, paripakkaṃ samūhataṃ;

    వివట్టమానం తబ్భావం, ఘనోతి నామ జాయతి.

    Vivaṭṭamānaṃ tabbhāvaṃ, ghanoti nāma jāyati.

    ‘‘యథా కుక్కుటియా అణ్డం, సమన్తా పరిమణ్డలం;

    ‘‘Yathā kukkuṭiyā aṇḍaṃ, samantā parimaṇḍalaṃ;

    ఏవం ఘనస్స సణ్ఠానం, నిబ్బత్తం కమ్మపచ్చయా’’తి.

    Evaṃ ghanassa saṇṭhānaṃ, nibbattaṃ kammapaccayā’’ti.

    ఘనా పసాఖా జాయన్తీతి పఞ్చమే సత్తాహే ద్విన్నం హత్థపాదానం సీసస్స చత్థాయ పఞ్చ పీళకా జాయన్తి, యం సన్ధాయేతం వుత్తం ‘‘పఞ్చమే, భిక్ఖవే, సత్తాహే పఞ్చ పీళకా సణ్ఠహన్తి కమ్మతో’’తి.

    Ghanā pasākhā jāyantīti pañcame sattāhe dvinnaṃ hatthapādānaṃ sīsassa catthāya pañca pīḷakā jāyanti, yaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘pañcame, bhikkhave, sattāhe pañca pīḷakā saṇṭhahanti kammato’’ti.

    ఇతో పరం ఛట్ఠసత్తమాదీని సత్తాహాని అతిక్కమ్మ దేసనం సఙ్ఖిపిత్వా ద్వాచత్తాలీసే సత్తాహే పరిణతకాలం గహేత్వా దస్సేన్తో కేసాతిఆదిమాహ. తత్థ కేసా లోమా నఖాపి చాతి ద్వాచత్తాలీసే సత్తాహే ఏతాని జాయన్తి.

    Ito paraṃ chaṭṭhasattamādīni sattāhāni atikkamma desanaṃ saṅkhipitvā dvācattālīse sattāhe pariṇatakālaṃ gahetvā dassento kesātiādimāha. Tattha kesā lomā nakhāpi cāti dvācattālīse sattāhe etāni jāyanti.

    తేన సో తత్థ యాపేతీతి తస్స హి నాభితో ఉట్ఠితో నాళో మాతు ఉదరపటలేన ఏకాబద్ధో హోతి, సో ఉప్పలదణ్డకో వియ ఛిద్దో, తేన ఆహారరసో సంసరిత్వా ఆహారసముట్ఠానరూపం సముట్ఠాపేతి. ఏవం సో దస మాసే యాపేతి. మాతుకుచ్ఛిగతో నరోతి మాతుయా తిరోకుచ్ఛిగతో, కుచ్ఛియా అబ్భన్తరగతోతి అత్థో. ఇతి భగవా ‘‘ఏవం ఖో, యక్ఖ, అయం సత్తో అనుపుబ్బేన మాతుకుచ్ఛియం వడ్ఢతి, న ఏకప్పహారేనేవ నిబ్బత్తతీ’’తి దస్సేతి. పఠమం.

    Tena so tattha yāpetīti tassa hi nābhito uṭṭhito nāḷo mātu udarapaṭalena ekābaddho hoti, so uppaladaṇḍako viya chiddo, tena āhāraraso saṃsaritvā āhārasamuṭṭhānarūpaṃ samuṭṭhāpeti. Evaṃ so dasa māse yāpeti. Mātukucchigato naroti mātuyā tirokucchigato, kucchiyā abbhantaragatoti attho. Iti bhagavā ‘‘evaṃ kho, yakkha, ayaṃ satto anupubbena mātukucchiyaṃ vaḍḍhati, na ekappahāreneva nibbattatī’’ti dasseti. Paṭhamaṃ.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౧. ఇన్దకసుత్తం • 1. Indakasuttaṃ

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౧. ఇన్దకసుత్తవణ్ణనా • 1. Indakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact