(ದುತಿಯೋ ಭಾಗೋ)

(Dutiyo bhāgo)

೬೮. ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ

68. Indriyaparopariyattañāṇaniddesavaṇṇanā

೧೧೧. ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸೇ ತಥಾಗತಸ್ಸಾತಿ ವಚನೇ ಉದ್ದೇಸೇ ಸರೂಪತೋ ಅವಿಜ್ಜಮಾನೇಪಿ ‘‘ಛ ಞಾಣಾನಿ ಅಸಾಧಾರಣಾನಿ ಸಾವಕೇಹೀ’’ತಿ (ಪಟಿ॰ ಮ॰ ಮಾತಿಕಾ ೧.೭೩) ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ತಥಾಗತಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಉದ್ದೇಸೇ ಅತ್ಥತೋ ಸಿದ್ಧಸ್ಸ ತಥಾಗತವಚನಸ್ಸ ನಿದ್ದೇಸೇ ಗಹಣಂ ಕತಂ। ಸತ್ತೇ ಪಸ್ಸತೀತಿ ರೂಪಾದೀಸು ಛನ್ದರಾಗೇನ ಸತ್ತತಾಯ ಲಗ್ಗತಾಯ ಸತ್ತಾ, ತೇ ಸತ್ತೇ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಪಸ್ಸತಿ ಓಲೋಕೇತಿ। ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇತಿ ಪಞ್ಞಾಮಯೇ ಅಕ್ಖಿಮ್ಹಿ ಅಪ್ಪಂ ರಾಗಾದಿರಜೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಾ, ಅಪ್ಪಂ ರಾಗಾದಿರಜೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ವಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಾ। ತೇ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ। ಮಹಾರಜಕ್ಖೇತಿ ಪಞ್ಞಾಮಯೇ ಅಕ್ಖಿಮ್ಹಿ ಮಹನ್ತಂ ರಾಗಾದಿರಜೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ಮಹಾರಜಕ್ಖಾ, ಮಹನ್ತಂ ರಾಗಾದಿರಜೋ ಏತೇಸನ್ತಿ ವಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖಾ। ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೇತಿ ತಿಕ್ಖಾನಿ ಸದ್ಧಾದೀನಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಏತೇಸನ್ತಿ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಾ, ಮುದೂನಿ ಸದ್ಧಾದೀನಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಏತೇಸನ್ತಿ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯಾ। ಸ್ವಾಕಾರೇ ದ್ವಾಕಾರೇತಿ ಸುನ್ದರಾ ಸದ್ಧಾದಯೋ ಆಕಾರಾ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಏತೇಸನ್ತಿ ಸ್ವಾಕಾರಾ, ಕುಚ್ಛಿತಾ ಗರಹಿತಾ ಸದ್ಧಾದಯೋ ಆಕಾರಾ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಏತೇಸನ್ತಿ ದ್ವಾಕಾರಾ। ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೇತಿ ಯೇ ಕಥಿತಂ ಕಾರಣಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇನ್ತಿ ಸುಖೇನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋನ್ತಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ, ತೇ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯಾ, ತಬ್ಬಿಪರೀತಾ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯಾ। ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋತಿ ಅಪಿ ಏಕೇ ಪರಲೋಕಞ್ಚೇವ ರಾಗಾದಿವಜ್ಜಞ್ಚ ಭಯತೋ ಪಸ್ಸನ್ತೇ, ಇಮಸ್ಸ ಪನ ಪದಸ್ಸ ನಿದ್ದೇಸೇ ಪರಲೋಕಸ್ಸೇವ ನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಖನ್ಧಾದಿಲೋಕೇ ಚ ರಾಗಾದಿವಜ್ಜೇ ಚ ಪರಂ ಬಾಳ್ಹಂ ಭಯಂ ಪಸ್ಸನಸೀಲಾತಿ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋ। ತೇ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೇತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೋತಿ ತಬ್ಬಿಪರೀತೇ। ಲೋಕೋತಿ ಚ ಲುಜ್ಜನಪಲುಜ್ಜನಟ್ಠೇನ। ವಜ್ಜನ್ತಿ ಚ ವಜ್ಜನೀಯಟ್ಠೇನ। ಏತ್ತಾವತಾ ಉದ್ದೇಸಸ್ಸ ನಿದ್ದೇಸೋ ಕತೋ ಹೋತಿ।

111. Indriyaparopariyattañāṇaniddese tathāgatassāti vacane uddese sarūpato avijjamānepi ‘‘cha ñāṇāni asādhāraṇāni sāvakehī’’ti (paṭi. ma. mātikā 1.73) vuttattā ‘‘tathāgatassā’’ti vuttameva hoti. Tasmā uddese atthato siddhassa tathāgatavacanassa niddese gahaṇaṃ kataṃ. Satte passatīti rūpādīsu chandarāgena sattatāya laggatāya sattā, te satte indriyaparopariyattañāṇena cakkhunā passati oloketi. Apparajakkheti paññāmaye akkhimhi appaṃ rāgādirajo etesanti apparajakkhā, appaṃ rāgādirajo etesanti vā apparajakkhā. Te apparajakkhe. Mahārajakkheti paññāmaye akkhimhi mahantaṃ rāgādirajo etesanti mahārajakkhā, mahantaṃ rāgādirajo etesanti vā mahārajakkhā. Tikkhindriye mudindriyeti tikkhāni saddhādīni indriyāni etesanti tikkhindriyā, mudūni saddhādīni indriyāni etesanti mudindriyā. Svākāre dvākāreti sundarā saddhādayo ākārā koṭṭhāsā etesanti svākārā, kucchitā garahitā saddhādayo ākārā koṭṭhāsā etesanti dvākārā. Suviññāpaye duviññāpayeti ye kathitaṃ kāraṇaṃ sallakkhenti sukhena sakkā honti viññāpetuṃ, te suviññāpayā, tabbiparītā duviññāpayā. Appekacceparalokavajjabhayadassāvinoti api eke paralokañceva rāgādivajjañca bhayato passante, imassa pana padassa niddese paralokasseva na vuttattā khandhādiloke ca rāgādivajje ca paraṃ bāḷhaṃ bhayaṃ passanasīlāti paralokavajjabhayadassāvino. Te paralokavajjabhayadassāvineti evamattho gahetabbo. Appekacce na paralokavajjabhayadassāvinoti tabbiparīte. Lokoti ca lujjanapalujjanaṭṭhena. Vajjanti ca vajjanīyaṭṭhena. Ettāvatā uddesassa niddeso kato hoti.

ಪುನ ನಿದ್ದೇಸಸ್ಸ ಪಟಿನಿದ್ದೇಸಂ ಕರೋನ್ತೋ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ ಮಹಾರಜಕ್ಖೇತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ತೀಸು ರತನೇಸು ಓಕಪ್ಪನಸಙ್ಖಾತಾ ಸದ್ಧಾ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಸದ್ಧೋ। ಸೋ ಸದ್ಧಾಸಮ್ಪನ್ನೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯರಜಸ್ಸ ಚೇವ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯಮೂಲಕಸ್ಸ ಸೇಸಾಕುಸಲರಜಸ್ಸ ಚ ಅಪ್ಪಕತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ। ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಸ ಸದ್ಧಾತಿ ಅಸ್ಸದ್ಧೋ। ಸೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ರಜಸ್ಸ ಮಹನ್ತತ್ತಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಆರದ್ಧಂ ವೀರಿಯಮನೇನಾತಿ ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ। ಸೋ ಕೋಸಜ್ಜರಜಸ್ಸ ಚೇವ ಕೋಸಜ್ಜಮೂಲಕಸ್ಸ ಸೇಸಾಕುಸಲರಜಸ್ಸ ಚ ಅಪ್ಪಕತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ। ಹೀನವೀರಿಯತ್ತಾ ಕುಚ್ಛಿತೇನ ಆಕಾರೇನ ಸೀದತೀತಿ ಕುಸೀದೋ, ಕುಸೀದೋ ಏವ ಕುಸೀತೋ। ಸೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ರಜಸ್ಸ ಮಹನ್ತತ್ತಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಆರಮ್ಮಣಂ ಉಪೇಚ್ಚ ಠಿತಾ ಸತಿ ಅಸ್ಸಾತಿ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ। ಸೋ ಮುಟ್ಠಸ್ಸಚ್ಚರಜಸ್ಸ ಚೇವ ಮುಟ್ಠಸ್ಸಚ್ಚಮೂಲಕಸ್ಸ ಸೇಸಾಕುಸಲರಜಸ್ಸ ಚ ಅಪ್ಪಕತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ। ಮುಟ್ಠಾ ನಟ್ಠಾ ಸತಿ ಅಸ್ಸಾತಿ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ। ಸೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ರಜಸ್ಸ ಮಹನ್ತತ್ತಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿನಾ ಉಪಚಾರಸಮಾಧಿನಾ ವಾ ಆರಮ್ಮಣೇ ಸಮಂ, ಸಮ್ಮಾ ವಾ ಆಹಿತೋ ಠಿತೋತಿ ಸಮಾಹಿತೋ, ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತೋತಿ ವಾ ಸಮಾಹಿತೋ। ಸೋ ಉದ್ಧಚ್ಚರಜಸ್ಸ ಚೇವ ಉದ್ಧಚ್ಚಮೂಲಕಸ್ಸ ಸೇಸಾಕುಸಲರಜಸ್ಸ ಚ ಅಪ್ಪಕತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ। ನ ಸಮಾಹಿತೋ ಅಸಮಾಹಿತೋ। ಸೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ರಜಸ್ಸ ಮಹನ್ತತ್ತಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಉದಯತ್ಥಗಾಮಿನೀ ಪಞ್ಞಾ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಪಞ್ಞವಾ। ಸೋ ಮೋಹರಜಸ್ಸ ಚೇವ ಮೋಹಮೂಲಕಸ್ಸ ಸೇಸಾಕುಸಲರಜಸ್ಸ ಚ ಅಪ್ಪಕತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೋ। ಮೋಹಮೂಳ್ಹತ್ತಾ ದುಟ್ಠಾ ಪಞ್ಞಾ ಅಸ್ಸಾತಿ ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ। ಸೋ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಸ್ಸ ರಜಸ್ಸ ಮಹನ್ತತ್ತಾ ಮಹಾರಜಕ್ಖೋ। ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋತಿ ಬಹುಲಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾಯ ಬಲವತಿಯಾ ಸದ್ಧಾಯ ಸದ್ಧೋ, ತೇನೇವ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯೇನ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋತಿ ಬಹುಲಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನೇನ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯೇನ ಅಸ್ಸದ್ಧೋ, ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನೇನ ದುಬ್ಬಲೇನ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯೇನ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸ್ವಾಕಾರೋತಿ ತಾಯ ಏವ ಸದ್ಧಾಯ ಸೋಭನಾಕಾರೋ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದ್ವಾಕಾರೋತಿ ತೇನೇವ ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯೇನ ವಿರೂಪಾಕಾರೋ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೋತಿ ಸುಖೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋ। ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೋತಿ ದುಕ್ಖೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋ। ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀತಿ ಏತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸೇವ ಸದ್ಧಾದೀನಿ ಸುಪರಿಸುದ್ಧಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುಪರಿಸುದ್ಧಸದ್ಧಾದಿಸಮ್ಪನ್ನೋ ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತಾಯ, ಸುಪರಿಸುದ್ಧಸದ್ಧಾದಿಸಮ್ಪನ್ನೋಪಿ ವಾ ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾಯ ಪಞ್ಞಾಯ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವ ಹಿ ಸದ್ಧಾದಯೋಪಿ ಚತ್ತಾರೋ ‘‘ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾ।

Puna niddesassa paṭiniddesaṃ karonto apparajakkhe mahārajakkhetiādimāha. Tattha tīsu ratanesu okappanasaṅkhātā saddhā assa atthīti saddho. So saddhāsampanno puggalo assaddhiyarajassa ceva assaddhiyamūlakassa sesākusalarajassa ca appakattā apparajakkho. Natthi etassa saddhāti assaddho. So vuttappakārassa rajassa mahantattā mahārajakkho. Āraddhaṃ vīriyamanenāti āraddhavīriyo. So kosajjarajassa ceva kosajjamūlakassa sesākusalarajassa ca appakattā apparajakkho. Hīnavīriyattā kucchitena ākārena sīdatīti kusīdo, kusīdo eva kusīto. So vuttappakārassa rajassa mahantattā mahārajakkho. Ārammaṇaṃ upecca ṭhitā sati assāti upaṭṭhitassati. So muṭṭhassaccarajassa ceva muṭṭhassaccamūlakassa sesākusalarajassa ca appakattā apparajakkho. Muṭṭhā naṭṭhā sati assāti muṭṭhassati. So vuttappakārassa rajassa mahantattā mahārajakkho. Appanāsamādhinā upacārasamādhinā vā ārammaṇe samaṃ, sammā vā āhito ṭhitoti samāhito, samāhitacittoti vā samāhito. So uddhaccarajassa ceva uddhaccamūlakassa sesākusalarajassa ca appakattā apparajakkho. Na samāhito asamāhito. So vuttappakārassa rajassa mahantattā mahārajakkho. Udayatthagāminī paññā assa atthīti paññavā. So moharajassa ceva mohamūlakassa sesākusalarajassa ca appakattā apparajakkho. Mohamūḷhattā duṭṭhā paññā assāti duppañño. So vuttappakārassa rajassa mahantattā mahārajakkho. Saddho puggalo tikkhindriyoti bahulaṃ uppajjamānāya balavatiyā saddhāya saddho, teneva saddhindriyena tikkhindriyo. Assaddho puggalo mudindriyoti bahulaṃ uppajjamānena assaddhiyena assaddho, antarantarā uppajjamānena dubbalena saddhindriyena mudindriyo. Esa nayo sesesupi. Saddho puggalo svākāroti tāya eva saddhāya sobhanākāro. Assaddho puggalo dvākāroti teneva assaddhiyena virūpākāro. Esa nayo sesesupi. Suviññāpayoti sukhena viññāpetuṃ sakkuṇeyyo. Duviññāpayoti dukkhena viññāpetuṃ sakkuṇeyyo. Paralokavajjabhayadassāvīti ettha yasmā paññāsampannasseva saddhādīni suparisuddhāni honti, tasmā suparisuddhasaddhādisampanno taṃsampayuttāya, suparisuddhasaddhādisampannopi vā tappaccayāya paññāya paralokavajjabhayadassāvī hoti. Tasmā eva hi saddhādayopi cattāro ‘‘paralokavajjabhayadassāvī’’ti vuttā.

೧೧೨. ಇದಾನಿ ‘‘ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ವುತ್ತಂ ಲೋಕಞ್ಚ ವಜ್ಜಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತುಂ ಲೋಕೋತಿಆದಿಮಾಹ। ಏತ್ಥ ಖನ್ಧಾ ಏವ ಲುಜ್ಜನಪಲುಜ್ಜನಟ್ಠೇನ ಲೋಕೋತಿ ಖನ್ಧಲೋಕೋ। ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ವಿಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋತಿ ಅಪಾಯಲೋಕೋ। ಸೋ ಹಿ ಅನಿಟ್ಠಫಲತ್ತಾ ವಿರೂಪೋ ಲಾಭೋತಿ ವಿಪತ್ತಿ, ಭವತೀತಿ ಭವೋ, ವಿಪತ್ತಿ ಏವ ಭವೋ ವಿಪತ್ತಿಭವೋ, ವಿಪತ್ತಿಭವೋ ಏವ ಲೋಕೋ ವಿಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋ। ವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋತಿ ಅಪಾಯೂಪಗಂ ಕಮ್ಮಂ। ತಞ್ಹಿ ಸಮ್ಭವತಿ ಏತಸ್ಮಾ ಫಲನ್ತಿ ಸಮ್ಭವೋ, ವಿಪತ್ತಿಯಾ ಸಮ್ಭವೋ ವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವೋ, ವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವೋ ಏವ ಲೋಕೋ ವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋ। ಸಮ್ಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋತಿ ಸುಗತಿಲೋಕೋ। ಸೋ ಹಿ ಇಟ್ಠಫಲತ್ತಾ ಸುನ್ದರೋ ಲಾಭೋತಿ ಸಮ್ಪತ್ತಿ, ಭವತೀತಿ ಭವೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿ ಏವ ಭವೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಭವೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಭವೋ ಏವ ಲೋಕೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಭವಲೋಕೋ। ಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋತಿ ಸುಗತೂಪಗಂ ಕಮ್ಮಂ। ತಞ್ಹಿ ಸಮ್ಭವತಿ ಏತಸ್ಮಾ ಫಲನ್ತಿ ಸಮ್ಭವೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಸಮ್ಭವೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮ್ಭವೋ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮ್ಭವೋ ಏವ ಲೋಕೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮ್ಭವಲೋಕೋ। ಏಕೋ ಲೋಕೋತಿಆದೀನಿ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತತ್ಥಾನೇವ।

112. Idāni ‘‘paralokavajjabhayadassāvī’’ti ettha vuttaṃ lokañca vajjañca dassetuṃ lokotiādimāha. Ettha khandhā eva lujjanapalujjanaṭṭhena lokoti khandhaloko. Sesadvayepi eseva nayo. Vipattibhavalokoti apāyaloko. So hi aniṭṭhaphalattā virūpo lābhoti vipatti, bhavatīti bhavo, vipatti eva bhavo vipattibhavo, vipattibhavo eva loko vipattibhavaloko. Vipattisambhavalokoti apāyūpagaṃ kammaṃ. Tañhi sambhavati etasmā phalanti sambhavo, vipattiyā sambhavo vipattisambhavo, vipattisambhavo eva loko vipattisambhavaloko. Sampattibhavalokoti sugatiloko. So hi iṭṭhaphalattā sundaro lābhoti sampatti, bhavatīti bhavo, sampatti eva bhavo sampattibhavo, sampattibhavo eva loko sampattibhavaloko. Sampattisambhavalokoti sugatūpagaṃ kammaṃ. Tañhi sambhavati etasmā phalanti sambhavo, sampattiyā sambhavo sampattisambhavo, sampattisambhavo eva loko sampattisambhavaloko. Eko lokotiādīni heṭṭhā vuttatthāneva.

ವಜ್ಜನ್ತಿ ನಪುಂಸಕವಚನಂ ಅಸುಕೋತಿ ಅನಿದ್ದಿಟ್ಠತ್ತಾ ಕತಂ। ಕಿಲೇಸಾತಿ ರಾಗಾದಯೋ। ದುಚ್ಚರಿತಾತಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಯೋ। ಅಭಿಸಙ್ಖಾರಾತಿ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾದಯೋ। ಭವಗಾಮಿಕಮ್ಮಾತಿ ಅತ್ತನೋ ವಿಪಾಕದಾನವಸೇನ ಭವಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಭವಗಾಮಿನೋ, ಅಭಿಸಙ್ಖಾರೇಸುಪಿ ವಿಪಾಕಜನಕಾನೇವ ಕಮ್ಮಾನಿ ವುತ್ತಾನಿ। ಇತೀತಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರನಿದಸ್ಸನಂ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಲೋಕೇ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ವಜ್ಜೇತಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇ ಲೋಕೇ ಚ ವಜ್ಜೇ ಚ। ತಿಬ್ಬಾ ಭಯಸಞ್ಞಾತಿ ಬಲವತೀ ಭಯಸಞ್ಞಾ। ತಿಬ್ಬಾತಿ ಪರಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ, ಭಯಸಞ್ಞಾತಿ ಭಯಸದ್ದಸ್ಸ, ಲೋಕವಜ್ಜದ್ವಯಮ್ಪಿ ಹಿ ಭಯವತ್ಥುತ್ತಾ ಸಯಞ್ಚ ಸಭಯತ್ತಾ ಭಯಂ, ಭಯಮಿತಿ ಸಞ್ಞಾ ಭಯಸಞ್ಞಾ। ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಾ ಹೋತೀತಿ ತಂ ತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪೇಚ್ಚ ಠಿತಾ ಹೋತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾಸಿಕೇ ವಧಕೇತಿ ಯಥಾ ನಾಮ ಪಹರಿತುಂ ಉಚ್ಚಾರಿತಖಗ್ಗೇ ಪಚ್ಚಾಮಿತ್ತೇ ತಿಬ್ಬಾ ಭಯಸಞ್ಞಾ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಾ ಹೋತಿ, ಏವಮೇವ ಲೋಕೇ ಚ ವಜ್ಜೇ ಚ ತಿಬ್ಬಾ ಭಯಸಞ್ಞಾ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಾ ಹೋತಿ। ಇಮೇಹಿ ಪಞ್ಞಾಸಾಯ ಆಕಾರೇಹೀತಿ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಪಞ್ಚಕಾದೀಸು ದಸಸು ಪಞ್ಚಕೇಸು ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಆಕಾರಾನಂ ವಸೇನ ಪಞ್ಞಾಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ। ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನೀತಿ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಾದೀನಿ ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ । ಜಾನಾತೀತಿ ತಥಾಗತೋ ಪಞ್ಞಾಯ ಪಜಾನಾತಿ। ಪಸ್ಸತೀತಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನಾ ದಿಟ್ಠಂ ವಿಯ ಕರೋತಿ। ಅಞ್ಞಾತೀತಿ ಸಬ್ಬಾಕಾರಮರಿಯಾದಾಹಿ ಜಾನಾತಿ। ಪಟಿವಿಜ್ಝತೀತಿ ಏಕದೇಸಂ ಅಸೇಸೇತ್ವಾ ನಿರವಸೇಸದಸ್ಸನವಸೇನ ಪಞ್ಞಾಯ ಪದಾಲೇತೀತಿ।

Vajjanti napuṃsakavacanaṃ asukoti aniddiṭṭhattā kataṃ. Kilesāti rāgādayo. Duccaritāti pāṇātipātādayo. Abhisaṅkhārāti puññābhisaṅkhārādayo. Bhavagāmikammāti attano vipākadānavasena bhavaṃ gacchantīti bhavagāmino, abhisaṅkhāresupi vipākajanakāneva kammāni vuttāni. Itīti vuttappakāranidassanaṃ. Imasmiñca loke imasmiñca vajjeti vuttappakāre loke ca vajje ca. Tibbā bhayasaññāti balavatī bhayasaññā. Tibbāti parasaddassa attho vutto, bhayasaññāti bhayasaddassa, lokavajjadvayampi hi bhayavatthuttā sayañca sabhayattā bhayaṃ, bhayamiti saññā bhayasaññā. Paccupaṭṭhitā hotīti taṃ taṃ paṭicca upecca ṭhitā hoti. Seyyathāpi ukkhittāsike vadhaketi yathā nāma paharituṃ uccāritakhagge paccāmitte tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti, evameva loke ca vajje ca tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti. Imehi paññāsāya ākārehīti apparajakkhapañcakādīsu dasasu pañcakesu ekekasmiṃ pañcannaṃ pañcannaṃ ākārānaṃ vasena paññāsāya ākārehi. Imāni pañcindriyānīti saddhindriyādīni pañcindriyāni . Jānātīti tathāgato paññāya pajānāti. Passatīti dibbacakkhunā diṭṭhaṃ viya karoti. Aññātīti sabbākāramariyādāhi jānāti. Paṭivijjhatīti ekadesaṃ asesetvā niravasesadassanavasena paññāya padāletīti.

ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

Indriyaparopariyattañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.

Next: ೬೯. ಆಸಯಾನುಸಯಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 69. Āsayānusayañāṇaniddesavaṇṇanā

Related texts:

ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ೬೮. ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ • 68. Indriyaparopariyattañāṇaniddeso

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact