Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೧೦. ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Janapadakalyāṇīsuttavaṇṇanā
೩೮೬. ಜನಪದಸ್ಮಿಂ ಕಲ್ಯಾಣೀತಿ ಸಕಲಜನಪದೇ ಭದ್ದಾ ರೂಪಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಸಿಕ್ಖಾಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಚ ಸುನ್ದರಾ ಸೇಟ್ಠಾ। ರೂಪಸಮ್ಪತ್ತಿ ಚ ನಾಮ ಸಬ್ಬಸೋ ರೂಪದೋಸಾಭಾವೇನ ರೂಪಗುಣಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಹೋತೀತಿ ತದುಭಯಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಛಸರೀರದೋಸರಹಿತಾ ಪಞ್ಚಕಲ್ಯಾಣಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ದುವಿಧಮ್ಪಿ ವಿವರನ್ತೋ ‘‘ಸಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಪಞ್ಚಕಲ್ಯಾಣಸಮನ್ನಾಗತಾತಿ ಪಞ್ಚವಿಧಸರೀರಗುಣಸಮ್ಪದಾಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ। ನಾತಿದೀಘಾ ನಾತಿರಸ್ಸಾತಿ ಪಮಾಣಮಜ್ಝಿಮಾ ದೀಘತರಪ್ಪಮಾಣಾ ನ ಹೋತಿ, ನ ಅತಿರಸ್ಸಾ, ಲಕುಣ್ಡಕರೂಪಾ ನ ಹೋತಿ। ನಾತಿಕಿಸಾತಿ ಅತಿವಿಯ ಕಿಸಥದ್ಧಮಂಸಲೋಹಿತಾ ದಿಸ್ಸಮಾನಾ ಅಟ್ಠಿಸರೀರಾ ಜಾಲಸರೀರಾ ನ ಹೋತಿ। ನಾತಿಥೂಲಾತಿ ಭಾರಿಯಮಂಸಾ ಮಹೋದರಾ ನ ಹೋತಿ। ನಾತಿಕಾಳಾ ನಾಚ್ಚೋದಾತಾತಿ ಅತಿವಿಯ ಕಾಳವಣ್ಣಾ ಝಾಮಙ್ಗಾರೋ ವಿಯ , ದಧಿತಕ್ಕಾದೀಹಿ ಪಮಜ್ಜಿತಮತ್ತಕಂಸಲೋಹವಣ್ಣಾ ನ ಹೋತಿ। ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ ತಾದಿಸಿಯಾ ರೂಪಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಅಭಾವತೋ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಮನುಸ್ಸವಣ್ಣಂ। ಯಥಾ ಪಮಾಣಯುತ್ತಾ, ಏವಂ ಆರೋಹಪರಿಣಾಹಯೋಗತೋ ಚ ಪರೇಸಂ ಪಸಾದಾವಹಾ ನಾತಿದೀಘತಾದಯೋ। ಏವಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ದಿಬ್ಬರೂಪತಾಸಮ್ಪತ್ತೀಪೀತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಪ್ಪತ್ತಾ ದಿಬ್ಬವಣ್ಣ’’ನ್ತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ನಾತಿದೀಘನಾತಿರಸ್ಸತಾವಚನೇನ ಆರೋಹಸಮ್ಪತ್ತಿ ವುತ್ತಾ ಉಬ್ಬೇಧೇನ ಪಾಸಾದಿಕಭಾವತೋ। ಕಿಸಥೂಲದೋಸಾಭಾವವಚನೇನ ಪರಿಣಾಹಸಮ್ಪತ್ತಿ ವುತ್ತಾ। ಉಭಯೇನಪಿ ಸಣ್ಠಾನಸಮ್ಪದಾ ವಿಭಾವಿತಾ, ನಾತಿಕಾಳತಾವಚನೇನ ವಣ್ಣಸಮ್ಪತ್ತಿ ವುತ್ತಾ ವಿವಣ್ಣತಾಭಾವತೋ। ಪಿಯಙ್ಗುಸಾಮಾತಿ ಪರಿಣತಪಿಯಙ್ಗುಪುಪ್ಫಸದಿಸಸರೀರನಿಭಾಸಾ। ಮುಖಪರಿಯೋಸಾನನ್ತಿ ಅಧರೋಟ್ಠಮಾಹ। ಅಯಂ ಯಥಾವುತ್ತಾ ಸರೀರವಣ್ಣಸಮ್ಪತ್ತಿ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣಿಯಾ। ಛವಿಕಲ್ಯಾಣತಾ ಛವಿಸಮ್ಪತ್ತಿಹೇತುಕತ್ತಾ ತಸ್ಸಾ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ನಖಾ ಏವ ಪತ್ತಸದಿಸತಾಯ ನಖಪತ್ತಾನಿ।
386.Janapadasmiṃ kalyāṇīti sakalajanapade bhaddā rūpasampattiyā sikkhāsampattiyā ca sundarā seṭṭhā. Rūpasampatti ca nāma sabbaso rūpadosābhāvena rūpaguṇapāripūriyā hotīti tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘chasarīradosarahitā pañcakalyāṇasamannāgatā’’ti vuttaṃ. Taṃ duvidhampi vivaranto ‘‘sā hī’’tiādimāha. Pañcakalyāṇasamannāgatāti pañcavidhasarīraguṇasampadāhi samannāgatā. Nātidīghā nātirassāti pamāṇamajjhimā dīghatarappamāṇā na hoti, na atirassā, lakuṇḍakarūpā na hoti. Nātikisāti ativiya kisathaddhamaṃsalohitā dissamānā aṭṭhisarīrā jālasarīrā na hoti. Nātithūlāti bhāriyamaṃsā mahodarā na hoti. Nātikāḷā nāccodātāti ativiya kāḷavaṇṇā jhāmaṅgāro viya , dadhitakkādīhi pamajjitamattakaṃsalohavaṇṇā na hoti. Manussaloke tādisiyā rūpasampattiyā abhāvato atikkantā manussavaṇṇaṃ. Yathā pamāṇayuttā, evaṃ ārohapariṇāhayogato ca paresaṃ pasādāvahā nātidīghatādayo. Evaṃ manussānaṃ dibbarūpatāsampattīpīti vuttaṃ ‘‘appattā dibbavaṇṇa’’nti. Ettha ca nātidīghanātirassatāvacanena ārohasampatti vuttā ubbedhena pāsādikabhāvato. Kisathūladosābhāvavacanena pariṇāhasampatti vuttā. Ubhayenapi saṇṭhānasampadā vibhāvitā, nātikāḷatāvacanena vaṇṇasampatti vuttā vivaṇṇatābhāvato. Piyaṅgusāmāti pariṇatapiyaṅgupupphasadisasarīranibhāsā. Mukhapariyosānanti adharoṭṭhamāha. Ayaṃ yathāvuttā sarīravaṇṇasampatti. Assāti janapadakalyāṇiyā. Chavikalyāṇatā chavisampattihetukattā tassā. Esa nayo sesesupi. Nakhā eva pattasadisatāya nakhapattāni.
(ಪಸಾವೋ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಇರಿಯನನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಪವತ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ, ಪಸಾವೋ ಯಥಾಪರಿತಮೇವ ಕನತನ್ತಿ, ನ ಸಭಾವಸನ್ಧಾನಂ। ಯಥಾವಿಭಾವಸೇನ ಉತ್ತಮಮೇವ ನಚ್ಚಂ ನಚ್ಚತಿ। ತೇ ವಾ ವೀಸತಿಯಾಸೂತಿರಂ ಧಾನಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪವತ್ತಿಯಾ ಪವತ್ತಿಮಕತಮನ್ದತಾ ವಿಭಾವಸುಟತಸ್ಸ ಉತ್ತಮಮೇವ ಗೀತಞ್ಚ ಗಾಯತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।) [ಏತ್ಥನ್ತರೇ ಪಾಠೋ ಅಸುದ್ಧೋ ದುಸ್ಸೋಧನೀಯೋ ಚ। ಸುದ್ಧಪಾಠೋ ಗವೇಸಿತಬ್ಬೋ।] ಸಮತಿತ್ತಿಕೋ ತೇಲಪತ್ತೋತಿ ಮುಖವತ್ತಿಸಮಂ ತೇಲಾನಂ ಪೂರಿತತ್ತಾ ಸಮತಿತ್ತಿಕಮುಖಂ ತೇಲಭಾಜನಂ। ಅನ್ತರೇನ ಚ ಮಹಾಸಮಜ್ಜಂ ಅನ್ತರೇನ ಚ ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣಿನ್ತಿ ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣಿಯಾ, ತಸ್ಸಾ ಚ ನಚ್ಚಗೀತಂ ಪೇಕ್ಖಿತುಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಮಹಾಜನಸಮೂಹಸ್ಸ ಮಜ್ಝತೋ ಪರಿಹರಿತಬ್ಬೋ ನೇತಬ್ಬೋ। ನನ್ತಿ ತೇಲಂ। ಆಹರೇಯ್ಯಾತಿ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ತತ್ರಿದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ತೇಲಪತ್ತಂ ವಿಯ ಕಾಯಗತಾಸತಿ, ತಸ್ಸ ಪರಿಹರಣಪುಗ್ಗಲೋ ವಿಯ ವಿಪಸ್ಸಕೋ, ಜನಕಾಯಾ ವಿಯ ಪುಥುತ್ತಾರಮ್ಮಣಾನಿ, ಅಸಿಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಮನೋ, ತೇಲಸ್ಸ ಚಜನಂ ವಿಯ ಕಿಲೇಸುಪ್ಪಾದನಂ, ಸೀಸಪಾತನಂ ವಿಯ ಅರಿಯಮಗ್ಗಞಾಣಸೀಸಾನುಪ್ಪತ್ತಿ। ‘‘ಕಾಯಗತಾ ಸತಿ ನೋ ಭಾವಿತಾ…ಪೇ॰… ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಪುಬ್ಬಭಾಗವಿಪಸ್ಸನಾವ ಕಥಿತಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
(Pasāvo sarīrāvayavena iriyananti āha – ‘‘pavattīti attho’’ti, pasāvo yathāparitameva kanatanti, na sabhāvasandhānaṃ. Yathāvibhāvasena uttamameva naccaṃ naccati. Te vā vīsatiyāsūtiraṃ dhānappattiyā pavattiyā pavattimakatamandatā vibhāvasuṭatassa uttamameva gītañca gāyatīti attho.) [Etthantare pāṭho asuddho dussodhanīyo ca. Suddhapāṭho gavesitabbo.] Samatittiko telapattoti mukhavattisamaṃ telānaṃ pūritattā samatittikamukhaṃ telabhājanaṃ. Antarena ca mahāsamajjaṃ antarena ca janapadakalyāṇinti janapadakalyāṇiyā, tassā ca naccagītaṃ pekkhituṃ sannipatitamahājanasamūhassa majjhato pariharitabbo netabbo. Nanti telaṃ. Āhareyyāti āpajjeyya. Tatridaṃ opammasaṃsandanaṃ – telapattaṃ viya kāyagatāsati, tassa pariharaṇapuggalo viya vipassako, janakāyā viya puthuttārammaṇāni, asipuriso viya mano, telassa cajanaṃ viya kilesuppādanaṃ, sīsapātanaṃ viya ariyamaggañāṇasīsānuppatti. ‘‘Kāyagatā sati no bhāvitā…pe… sikkhitabba’’nti vuttattā ‘‘pubbabhāgavipassanāva kathitā’’ti vuttaṃ.
ನಾಲನ್ದವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nālandavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣೀಸುತ್ತಂ • 10. Janapadakalyāṇīsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಜನಪದಕಲ್ಯಾಣೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Janapadakalyāṇīsuttavaṇṇanā