Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൬. കദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
6. Kadambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā
ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേതിആദികം ആയസ്മതോ കദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി പുരിമജിനവരേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസുഞ്ഞേ ലോകേ ഏകസ്മിം കുലേ നിബ്ബത്തോ വുദ്ധിമന്വായ ഘരാവാസം വസന്തോ തത്ഥ ആദീനവം ദിസ്വാ ഘരാവാസം പഹായ താപസപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ ഹിമവന്തസമീപേ കുക്കുടേ നാമ പബ്ബതേ അസ്സമം കത്വാ വിഹാസി. സോ തത്ഥ സത്ത പച്ചേകബുദ്ധേ ദിസ്വാ പസന്നമാനസോ പുപ്ഫിതം കദമ്ബപുപ്ഫം ഓചിനിത്വാ തേ പച്ചേകബുദ്ധേ പൂജേസി. തേപി ‘‘ഇച്ഛിതം പത്ഥിത’’ന്തിആദിനാ അനുമോദനം അകംസു.
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato kadambapupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sammāsambuddhasuññe loke ekasmiṃ kule nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ vasanto tattha ādīnavaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā himavantasamīpe kukkuṭe nāma pabbate assamaṃ katvā vihāsi. So tattha satta paccekabuddhe disvā pasannamānaso pupphitaṃ kadambapupphaṃ ocinitvā te paccekabuddhe pūjesi. Tepi ‘‘icchitaṃ patthita’’ntiādinā anumodanaṃ akaṃsu.
൩൦. സോ തേന പുഞ്ഞേന ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ ഉഭയസമ്പത്തിയോ അനുഭവിത്വാ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ സാവത്ഥിയം കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തോ വുദ്ധിമന്വായ സത്ഥു ധമ്മദേസനം സുത്വാ പടിലദ്ധസദ്ധോ പബ്ബജിത്വാ നചിരസ്സേവ അരഹാ ഹുത്വാ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേതിആദിമാഹ. തം വുത്തത്ഥമേവ. കുക്കുടോ നാമ പബ്ബതോതി തസ്സ ഉഭോസു പസ്സേസു കുക്കുടചൂളാകാരേന പബ്ബതകൂടാനം വിജ്ജമാനത്താ കുക്കുടോതി സങ്ഖം ഗതോ. പകാരേന തിരോ ഹുത്വാ പതിട്ഠഹതീതി പബ്ബതോ. തമ്ഹി പബ്ബതപാദമ്ഹീതി തസ്മിം പബ്ബതസമീപേ. സത്ത ബുദ്ധാ വസന്തീതി സത്ത പച്ചേകബുദ്ധാ തസ്മിം കുക്കുടപബ്ബതപാദേ പണ്ണസാലായം വസന്തീതി അത്ഥോ.
30. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbatto vuddhimanvāya satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā hutvā pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Taṃ vuttatthameva. Kukkuṭo nāma pabbatoti tassa ubhosu passesu kukkuṭacūḷākārena pabbatakūṭānaṃ vijjamānattā kukkuṭoti saṅkhaṃ gato. Pakārena tiro hutvā patiṭṭhahatīti pabbato. Tamhi pabbatapādamhīti tasmiṃ pabbatasamīpe. Satta buddhā vasantīti satta paccekabuddhā tasmiṃ kukkuṭapabbatapāde paṇṇasālāyaṃ vasantīti attho.
൩൧. ദീപരാജംവ ഉഗ്ഗതന്തി ദീപാനം രാജാ ദീപരാജാ, സബ്ബേസം ദീപാനം ജലമാനാനം താരകാനം രാജാ ചന്ദോതി അത്ഥോ. അഥ വാ സബ്ബേസു ജമ്ബുദീപപുബ്ബവിദേഹഅപരഗോയാനഉത്തരകുരുസങ്ഖാതേസു ചതൂസു ദീപേസു ദ്വിസഹസ്സപരിത്തദീപേസു ച രാജാ ആലോകഫരണതോ ചന്ദോ ദീപരാജാതി വുച്ചതി, തം നഭേ ഉഗ്ഗതം ചന്ദം ഇവ പുപ്ഫിതം ഫുല്ലിതം കദമ്ബരുക്ഖം ദിസ്വാ തതോ പുപ്ഫം ഓചിനിത്വാ ഉഭോഹി ഹത്ഥേഹി പഗ്ഗയ്ഹ പകാരേന ഗഹേത്വാ സത്ത പച്ചേകബുദ്ധേ സമോകിരിം സുട്ഠു ഓകിരിം, ആദരേന പൂജേസിന്തി അത്ഥോ. സേസം ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
31.Dīparājaṃvauggatanti dīpānaṃ rājā dīparājā, sabbesaṃ dīpānaṃ jalamānānaṃ tārakānaṃ rājā candoti attho. Atha vā sabbesu jambudīpapubbavidehaaparagoyānauttarakurusaṅkhātesu catūsu dīpesu dvisahassaparittadīpesu ca rājā ālokapharaṇato cando dīparājāti vuccati, taṃ nabhe uggataṃ candaṃ iva pupphitaṃ phullitaṃ kadambarukkhaṃ disvā tato pupphaṃ ocinitvā ubhohi hatthehi paggayha pakārena gahetvā satta paccekabuddhe samokiriṃ suṭṭhu okiriṃ, ādarena pūjesinti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
കദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Kadambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൬. കദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനം • 6. Kadambapupphiyattheraapadānaṃ