Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४७९. कालिङ्गबोधिजातकं (६)

    479. Kāliṅgabodhijātakaṃ (6)

    ६७.

    67.

    राजा कालिङ्गो चक्‍कवत्ति, धम्मेन पथविमनुसासं 1।

    Rājā kāliṅgo cakkavatti, dhammena pathavimanusāsaṃ 2;

    अगमा 3 बोधिसमीपं, नागेन महानुभावेन॥

    Agamā 4 bodhisamīpaṃ, nāgena mahānubhāvena.

    ६८.

    68.

    कालिङ्गो भारद्वाजो च, राजानं कालिङ्गं समणकोलञ्‍ञं।

    Kāliṅgo bhāradvājo ca, rājānaṃ kāliṅgaṃ samaṇakolaññaṃ;

    चक्‍कं वत्तयतो परिग्गहेत्वा 5, पञ्‍जली इदमवोच॥

    Cakkaṃ vattayato pariggahetvā 6, pañjalī idamavoca.

    ६९.

    69.

    पच्‍चोरोह महाराज, भूमिभागो यथा समणुग्गतो 7।

    Paccoroha mahārāja, bhūmibhāgo yathā samaṇuggato 8;

    इध अनधिवरा बुद्धा, अभिसम्बुद्धा विरोचन्ति॥

    Idha anadhivarā buddhā, abhisambuddhā virocanti.

    ७०.

    70.

    पदक्खिणतो आवट्टा, तिणलता अस्मिं भूमिभागस्मिं।

    Padakkhiṇato āvaṭṭā, tiṇalatā asmiṃ bhūmibhāgasmiṃ;

    पथविया नाभियं 9 मण्डो, इति नो सुतं मन्ते महाराज 10॥

    Pathaviyā nābhiyaṃ 11 maṇḍo, iti no sutaṃ mante mahārāja 12.

    ७१.

    71.

    सागरपरियन्ताय, मेदिनिया सब्बभूतधरणिया।

    Sāgarapariyantāya, mediniyā sabbabhūtadharaṇiyā;

    पथविया अयं मण्डो, ओरोहित्वा नमो करोहि॥

    Pathaviyā ayaṃ maṇḍo, orohitvā namo karohi.

    ७२.

    72.

    ये ते भवन्ति नागा च, अभिजाता च कुञ्‍जरा।

    Ye te bhavanti nāgā ca, abhijātā ca kuñjarā;

    एत्तावता पदेसं ते, नागा नेव मुपयन्ति॥

    Ettāvatā padesaṃ te, nāgā neva mupayanti.

    ७३.

    73.

    अभिजातो नागो 13 कामं, पेसेहि कुञ्‍जरं दन्तिं।

    Abhijāto nāgo 14 kāmaṃ, pesehi kuñjaraṃ dantiṃ;

    एत्तावता पदेसो 15, सक्‍का 16 नागेन मुपगन्तुं॥

    Ettāvatā padeso 17, sakkā 18 nāgena mupagantuṃ.

    ७४.

    74.

    तं सुत्वा राजा कालिङ्गो, वेय्यञ्‍जनिकवचो निसामेत्वा।

    Taṃ sutvā rājā kāliṅgo, veyyañjanikavaco nisāmetvā;

    सम्पेसेसि नागं ञस्साम, मयं यथिमस्सिदं 19 वचनं॥

    Sampesesi nāgaṃ ñassāma, mayaṃ yathimassidaṃ 20 vacanaṃ.

    ७५.

    75.

    सम्पेसितो च रञ्‍ञा, नागो कोञ्‍चोव अभिनदित्वान।

    Sampesito ca raññā, nāgo koñcova abhinaditvāna;

    पटिसक्‍कित्वा 21 निसीदि, गरुंव भारं असहमानो॥

    Paṭisakkitvā 22 nisīdi, garuṃva bhāraṃ asahamāno.

    ७६.

    76.

    कालिङ्गभारद्वाजो, नागं खीणायुकं विदित्वान।

    Kāliṅgabhāradvājo, nāgaṃ khīṇāyukaṃ viditvāna;

    राजानं कालिङ्गं, तरमानो अज्झभासित्थ।

    Rājānaṃ kāliṅgaṃ, taramāno ajjhabhāsittha;

    अञ्‍ञं सङ्कम नागं, नागो खीणायुको महाराज॥

    Aññaṃ saṅkama nāgaṃ, nāgo khīṇāyuko mahārāja.

    ७७.

    77.

    तं सुत्वा कालिङ्गो, तरमानो सङ्कमी नागं।

    Taṃ sutvā kāliṅgo, taramāno saṅkamī nāgaṃ;

    सङ्कन्तेव रञ्‍ञे, नागो तत्थेव पति 23 भुम्या।

    Saṅkanteva raññe, nāgo tattheva pati 24 bhumyā;

    वेय्यञ्‍जनिकवचो, यथा तथा अहु नागो॥

    Veyyañjanikavaco, yathā tathā ahu nāgo.

    ७८.

    78.

    कालिङ्गो राजा कालिङ्गं, ब्राह्मणं एतदवोच।

    Kāliṅgo rājā kāliṅgaṃ, brāhmaṇaṃ etadavoca;

    त्वमेव असि सम्बुद्धो, सब्बञ्‍ञू सब्बदस्सावी॥

    Tvameva asi sambuddho, sabbaññū sabbadassāvī.

    ७९.

    79.

    तं अनधिवासेन्तो कालिङ्गं 25, ब्राह्मणो इदमवोच।

    Taṃ anadhivāsento kāliṅgaṃ 26, brāhmaṇo idamavoca;

    वेय्यञ्‍जनिका हि मयं, बुद्धा सब्बञ्‍ञुनो महाराज॥

    Veyyañjanikā hi mayaṃ, buddhā sabbaññuno mahārāja.

    ८०.

    80.

    सब्बञ्‍ञू सब्बविदू च, बुद्धा न लक्खणेन जानन्ति।

    Sabbaññū sabbavidū ca, buddhā na lakkhaṇena jānanti;

    आगमबलसा 27 हि मयं, बुद्धा सब्बं पजानन्ति॥

    Āgamabalasā 28 hi mayaṃ, buddhā sabbaṃ pajānanti.

    ८१.

    81.

    महयित्वा सम्बोधिं 29, नानातुरियेहि वज्‍जमानेहि।

    Mahayitvā sambodhiṃ 30, nānāturiyehi vajjamānehi;

    मालाविलेपनं अभिहरित्वा 31 अथ राजा मनुपायासि 32॥

    Mālāvilepanaṃ abhiharitvā 33 atha rājā manupāyāsi 34.

    ८२.

    82.

    सट्ठि वाहसहस्सानि, पुप्फानं सन्‍निपातयि।

    Saṭṭhi vāhasahassāni, pupphānaṃ sannipātayi;

    पूजेसि राजा कालिङ्गो, बोधिमण्डमनुत्तरन्ति 35॥

    Pūjesi rājā kāliṅgo, bodhimaṇḍamanuttaranti 36.

    कालिङ्गबोधिजातकं छट्ठं।

    Kāliṅgabodhijātakaṃ chaṭṭhaṃ.




    Next: ४८०. अकित्तिजातकं • 480. Akittijātakaṃ




    Footnotes:
    1. मनुसासि (स्या॰ क॰)
    2. manusāsi (syā. ka.)
    3. अगमासि (स्या॰ क॰)
    4. agamāsi (syā. ka.)
    5. परिणेत्वा (पी॰)
    6. pariṇetvā (pī.)
    7. समनुगीतो (सी॰ स्या॰ पी॰)
    8. samanugīto (sī. syā. pī.)
    9. पुथुविया अयं (सी॰), पठविया अयं (स्या॰), पुथविया’यं (पी॰)
    10. सुतं महाराज (सी॰ स्या॰ पी॰)
    11. puthuviyā ayaṃ (sī.), paṭhaviyā ayaṃ (syā.), puthaviyā’yaṃ (pī.)
    12. sutaṃ mahārāja (sī. syā. pī.)
    13. अभिजातो ते नागो (सी॰ पी॰ अट्ठ॰)
    14. abhijāto te nāgo (sī. pī. aṭṭha.)
    15. पदेसो च (स्या॰ क॰)
    16. न सक्‍का (स्या॰)
    17. padeso ca (syā. ka.)
    18. na sakkā (syā.)
    19. यथा इदं (सी॰ स्या॰ पी॰)
    20. yathā idaṃ (sī. syā. pī.)
    21. पटिओसक्‍कित्वा (क॰)
    22. paṭiosakkitvā (ka.)
    23. पतितो (क॰)
    24. patito (ka.)
    25. कालिङ्गो (सी॰ स्या॰ पी॰)
    26. kāliṅgo (sī. syā. pī.)
    27. आगमपुरिसा (पी॰)
    28. āgamapurisā (pī.)
    29. महायित्वान सम्बोधिं (सी॰ पी॰), पहंसित्वान सम्बोधिं (स्या॰), ममायित्वान तं बोधिं (क॰)
    30. mahāyitvāna sambodhiṃ (sī. pī.), pahaṃsitvāna sambodhiṃ (syā.), mamāyitvāna taṃ bodhiṃ (ka.)
    31. मालागन्धविलेपनं आहरित्वा (सी॰ पी॰); पाकारपरिक्खेपं कारेसि। अथ राजा पायासि (सी॰ स्या॰ पी॰)
    32. पाकारपरिक्खेपं कारेसि। अथ राजा पायासि (सी॰ स्या॰ पी॰)
    33. mālāgandhavilepanaṃ āharitvā (sī. pī.); pākāraparikkhepaṃ kāresi; atha rājā pāyāsi (sī. syā. pī.)
    34. pākāraparikkhepaṃ kāresi; atha rājā pāyāsi (sī. syā. pī.)
    35. वरुत्तमेति (सी॰)
    36. varuttameti (sī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४७९] ६. कालिङ्गबोधिजातकवण्णना • [479] 6. Kāliṅgabodhijātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact