Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૬. કાળીસુત્તં
6. Kāḷīsuttaṃ
૨૬. એકં સમયં આયસ્મા મહાકચ્ચાનો અવન્તીસુ વિહરતિ કુરરઘરે 1 પવત્તે પબ્બતે. અથ ખો કાળી ઉપાસિકા કુરરઘરિકા યેનાયસ્મા મહાકચ્ચાનો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં મહાકચ્ચાનં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્ના ખો કાળી ઉપાસિકા કુરરઘરિકા આયસ્મન્તં મહાકચ્ચાનં એતદવોચ – ‘‘વુત્તમિદં, ભન્તે, ભગવતા કુમારિપઞ્હેસુ –
26. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno avantīsu viharati kuraraghare 2 pavatte pabbate. Atha kho kāḷī upāsikā kuraragharikā yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho kāḷī upāsikā kuraragharikā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘vuttamidaṃ, bhante, bhagavatā kumāripañhesu –
‘અત્થસ્સ પત્તિં હદયસ્સ સન્તિં,
‘Atthassa pattiṃ hadayassa santiṃ,
જેત્વાન સેનં પિયસાતરૂપં;
Jetvāna senaṃ piyasātarūpaṃ;
‘‘ઇમસ્સ ખો, ભન્તે, ભગવતા સંખિત્તેન ભાસિતસ્સ કથં વિત્થારેન અત્થો દટ્ઠબ્બો’’તિ?
‘‘Imassa kho, bhante, bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa kathaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti?
‘‘પથવીકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ, એકે સમણબ્રાહ્મણા ‘અત્થો’તિ અભિનિબ્બત્તેસું 9. યાવતા ખો, ભગિનિ, પથવીકસિણસમાપત્તિપરમતા , તદભિઞ્ઞાસિ ભગવા. તદભિઞ્ઞાય ભગવા અસ્સાદમદ્દસ 10 આદીનવમદ્દસ નિસ્સરણમદ્દસ મગ્ગામગ્ગઞાણદસ્સનમદ્દસ. તસ્સ અસ્સાદદસ્સનહેતુ આદીનવદસ્સનહેતુ નિસ્સરણદસ્સનહેતુ મગ્ગામગ્ગઞાણદસ્સનહેતુ અત્થસ્સ પત્તિ હદયસ્સ સન્તિ વિદિતા હોતિ.
‘‘Pathavīkasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini, eke samaṇabrāhmaṇā ‘attho’ti abhinibbattesuṃ 11. Yāvatā kho, bhagini, pathavīkasiṇasamāpattiparamatā , tadabhiññāsi bhagavā. Tadabhiññāya bhagavā assādamaddasa 12 ādīnavamaddasa nissaraṇamaddasa maggāmaggañāṇadassanamaddasa. Tassa assādadassanahetu ādīnavadassanahetu nissaraṇadassanahetu maggāmaggañāṇadassanahetu atthassa patti hadayassa santi viditā hoti.
‘‘આપોકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ…પે॰… તેજોકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… વાયોકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… નીલકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… પીતકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… લોહિતકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… ઓદાતકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… આકાસકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ… વિઞ્ઞાણકસિણસમાપત્તિપરમા ખો, ભગિનિ, એકે સમણબ્રાહ્મણા ‘અત્થો’તિ અભિનિબ્બત્તેસું . યાવતા ખો, ભગિનિ, વિઞ્ઞાણકસિણસમાપત્તિપરમતા, તદભિઞ્ઞાસિ ભગવા. તદભિઞ્ઞાય ભગવા અસ્સાદમદ્દસ આદીનવમદ્દસ નિસ્સરણમદ્દસ મગ્ગામગ્ગઞાણદસ્સનમદ્દસ. તસ્સ અસ્સાદદસ્સનહેતુ આદીનવદસ્સનહેતુ નિસ્સરણદસ્સનહેતુ મગ્ગામગ્ગઞાણદસ્સનહેતુ અત્થસ્સ પત્તિ હદયસ્સ સન્તિ વિદિતા હોતિ. ઇતિ ખો, ભગિનિ, યં તં વુત્તં ભગવતા કુમારિપઞ્હેસુ –
‘‘Āpokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini…pe… tejokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… vāyokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… nīlakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… pītakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… lohitakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… odātakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… ākāsakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… viññāṇakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini, eke samaṇabrāhmaṇā ‘attho’ti abhinibbattesuṃ . Yāvatā kho, bhagini, viññāṇakasiṇasamāpattiparamatā, tadabhiññāsi bhagavā. Tadabhiññāya bhagavā assādamaddasa ādīnavamaddasa nissaraṇamaddasa maggāmaggañāṇadassanamaddasa. Tassa assādadassanahetu ādīnavadassanahetu nissaraṇadassanahetu maggāmaggañāṇadassanahetu atthassa patti hadayassa santi viditā hoti. Iti kho, bhagini, yaṃ taṃ vuttaṃ bhagavatā kumāripañhesu –
‘અત્થસ્સ પત્તિં હદયસ્સ સન્તિં,
‘Atthassa pattiṃ hadayassa santiṃ,
જેત્વાન સેનં પિયસાતરૂપં;
Jetvāna senaṃ piyasātarūpaṃ;
એકોહં ઝાયં સુખમનુબોધિં,
Ekohaṃ jhāyaṃ sukhamanubodhiṃ,
તસ્મા જનેન ન કરોમિ સક્ખિં;
Tasmā janena na karomi sakkhiṃ;
સક્ખી ન સમ્પજ્જતિ કેનચિ મે’તિ.
Sakkhī na sampajjati kenaci me’ti.
‘‘ઇમસ્સ ખો, ભગિનિ, ભગવતા સંખિત્તેન ભાસિતસ્સ એવં વિત્થારેન અત્થો દટ્ઠબ્બો’’તિ. છટ્ઠં.
‘‘Imassa kho, bhagini, bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૬. કાળીસુત્તવણ્ણના • 6. Kāḷīsuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૬. કાળીસુત્તવણ્ણના • 6. Kāḷīsuttavaṇṇanā