Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ౮. కల్యాణమిత్తాదివగ్గవణ్ణనా

    8. Kalyāṇamittādivaggavaṇṇanā

    ౭౧. అట్ఠమస్స పఠమే బుద్ధా, సారిపుత్తాదయో వా కల్యాణమిత్తా. వుత్తపటిపక్ఖనయేనాతి ‘‘పాపమిత్తతా’’తి పదే వుత్తస్స పటిపక్ఖనయేన.

    71. Aṭṭhamassa paṭhame buddhā, sāriputtādayo vā kalyāṇamittā. Vuttapaṭipakkhanayenāti ‘‘pāpamittatā’’ti pade vuttassa paṭipakkhanayena.

    ౭౨-౭౩. దుతియే యోగోతి సమఙ్గీభావో. పయోగోతి పయుఞ్జనం పటిపత్తి. అయోగోతి అసమఙ్గీభావో. అప్పయోగోతి అప్పయుఞ్జనం అప్పటిపత్తి. అనుయోగేనాతి అనుయోగహేతు.

    72-73. Dutiye yogoti samaṅgībhāvo. Payogoti payuñjanaṃ paṭipatti. Ayogoti asamaṅgībhāvo. Appayogoti appayuñjanaṃ appaṭipatti. Anuyogenāti anuyogahetu.

    ౭౪. చతుత్థే బుజ్ఝనకసత్తస్సాతి చతున్నం అరియసచ్చానం పటివిజ్ఝనకపుగ్గలస్స. అఙ్గభూతాతి తస్సేవ పటివేధస్స కారణభూతా. ఏత్థ చ చత్తారి అరియసచ్చాని బుజ్ఝతి, అఞ్ఞాణనిద్దాయ వాపి బుజ్ఝతీతి బోధీతి లద్ధనామో అరియసావకో బుజ్ఝనకసత్తో, తస్స బుజ్ఝనకసత్తస్స. బోధియాతి తస్సా ధమ్మసామగ్గిసఙ్ఖాతాయ బోధియా. బుజ్ఝనట్ఠేన బోధియో, బోధియో ఏవ సచ్చసమ్పటిబోధస్స అఙ్గాతి వుత్తం. ‘‘బుజ్ఝన్తీతి బోజ్ఝఙ్గా’’తి. విపస్సనాదీనం కారణానం బుజ్ఝితబ్బానఞ్చ సచ్చానం అనురూపం బుజ్ఝనతో అనుబుజ్ఝన్తీతి బోజ్ఝఙ్గా, పటిముఖం పచ్చక్ఖభావేన అభిముఖం బుజ్ఝనతో పటిబుజ్ఝన్తీతి బోజ్ఝఙ్గా, సమ్మా అవిపరీతతో బుజ్ఝనతో సమ్బుజ్ఝన్తీతి బోజ్ఝఙ్గాతి ఏవం అత్థవిసేసదీపకేహి ఉపసగ్గేహి అనుబుజ్ఝన్తీతిఆది వుత్తం. బోధిసద్దో సబ్బవిసేసయుత్తం బుజ్ఝనసామఞ్ఞేన సఙ్గణ్హాతి. బోధాయ సంవత్తన్తీతి ఇమినా తస్సా ధమ్మసామగ్గియా బుజ్ఝనస్స ఏకన్తకారణతం దస్సేతి. ఏవం పనేతం పదం విభత్తమేవాతి వుత్తప్పకారేన ఏతం ‘‘బోజ్ఝఙ్గా’’తి (పటి॰ మ॰ ౨.౧౭) పదం నిద్దేసే పటిసమ్భిదామగ్గే విభత్తమేవ.

    74. Catutthe bujjhanakasattassāti catunnaṃ ariyasaccānaṃ paṭivijjhanakapuggalassa. Aṅgabhūtāti tasseva paṭivedhassa kāraṇabhūtā. Ettha ca cattāri ariyasaccāni bujjhati, aññāṇaniddāya vāpi bujjhatīti bodhīti laddhanāmo ariyasāvako bujjhanakasatto, tassa bujjhanakasattassa. Bodhiyāti tassā dhammasāmaggisaṅkhātāya bodhiyā. Bujjhanaṭṭhena bodhiyo, bodhiyo eva saccasampaṭibodhassa aṅgāti vuttaṃ. ‘‘Bujjhantīti bojjhaṅgā’’ti. Vipassanādīnaṃ kāraṇānaṃ bujjhitabbānañca saccānaṃ anurūpaṃ bujjhanato anubujjhantīti bojjhaṅgā, paṭimukhaṃ paccakkhabhāvena abhimukhaṃ bujjhanato paṭibujjhantīti bojjhaṅgā, sammā aviparītato bujjhanato sambujjhantīti bojjhaṅgāti evaṃ atthavisesadīpakehi upasaggehi anubujjhantītiādi vuttaṃ. Bodhisaddo sabbavisesayuttaṃ bujjhanasāmaññena saṅgaṇhāti. Bodhāya saṃvattantīti iminā tassā dhammasāmaggiyā bujjhanassa ekantakāraṇataṃ dasseti. Evaṃ panetaṃ padaṃ vibhattamevāti vuttappakārena etaṃ ‘‘bojjhaṅgā’’ti (paṭi. ma. 2.17) padaṃ niddese paṭisambhidāmagge vibhattameva.

    ౭౫. పఞ్చమే యాథావసరసభూమీతి యాథావతో సకిచ్చకరణభూమి. సాతి యాథావసరసభూమి. విపస్సనాతి బలవవిపస్సనా. కేచి ‘‘భఙ్గఞాణతో పట్ఠాయా’’తి వదన్తి. విపస్సనాయ పాదకజ్ఝానే చ సతిఆదయో బోజ్ఝఙ్గపక్ఖికా ఏవ పరియాయబోధిపక్ఖియభావతో. తత్థాతిఆది చతుబ్బిధానం బోజ్ఝఙ్గానం భూమివిభాగదస్సనం.

    75. Pañcame yāthāvasarasabhūmīti yāthāvato sakiccakaraṇabhūmi. ti yāthāvasarasabhūmi. Vipassanāti balavavipassanā. Keci ‘‘bhaṅgañāṇato paṭṭhāyā’’ti vadanti. Vipassanāya pādakajjhāne ca satiādayo bojjhaṅgapakkhikā eva pariyāyabodhipakkhiyabhāvato. Tatthātiādi catubbidhānaṃ bojjhaṅgānaṃ bhūmivibhāgadassanaṃ.

    ౭౬. ఛట్ఠే తేసం అన్తరేతి తేసం భిక్ఖూనం అన్తరే. కామం సఙ్గీతిఆరుళ్హవసేన అప్పకమిదం సుత్తపదం, భగవా పనేత్థ సన్నిపతితపరిసాయ అజ్ఝాసయానురూపం విత్థారికం కరోతీతి కత్వా ఇదం వుత్తం – ‘‘మహతీ దేసనా భవిస్సతీ’’తి. గామనిగమాదికథా నత్థీతి తస్సా కథాయ అతిరచ్ఛానకథాభావమాహు . తథా హి సా పుబ్బే బహుఞాతికం అహోసి బహుపక్ఖం, ఇదాని అప్పఞాతికం అప్పపక్ఖన్తి అనిచ్చతాముఖేన నియ్యానికపక్ఖికా జాతా. ఏతాయాతి యథావుత్తాయ పరిహానియా. పతికిట్ఠన్తి నిహీనం. మమ సాసనేతి ఇదం కమ్మస్సకతజ్ఝానపఞ్ఞానమ్పి విసేసనమేవ. తదుభయమ్పి హి బాహిరకానం తప్పఞ్ఞాద్వయతో సాతిసయమేవ సబ్బఞ్ఞుబుద్ధానం దేసనాయ లద్ధవిసేసతో వివట్టూపనిస్సయతో చ.

    76. Chaṭṭhe tesaṃ antareti tesaṃ bhikkhūnaṃ antare. Kāmaṃ saṅgītiāruḷhavasena appakamidaṃ suttapadaṃ, bhagavā panettha sannipatitaparisāya ajjhāsayānurūpaṃ vitthārikaṃ karotīti katvā idaṃ vuttaṃ – ‘‘mahatī desanā bhavissatī’’ti. Gāmanigamādikathā natthīti tassā kathāya atiracchānakathābhāvamāhu . Tathā hi sā pubbe bahuñātikaṃ ahosi bahupakkhaṃ, idāni appañātikaṃ appapakkhanti aniccatāmukhena niyyānikapakkhikā jātā. Etāyāti yathāvuttāya parihāniyā. Patikiṭṭhanti nihīnaṃ. Mama sāsaneti idaṃ kammassakatajjhānapaññānampi visesanameva. Tadubhayampi hi bāhirakānaṃ tappaññādvayato sātisayameva sabbaññubuddhānaṃ desanāya laddhavisesato vivaṭṭūpanissayato ca.

    ౭౭. సత్తమే తేసం చిత్తాచారం ఞత్వాతి తథా కథేన్తానం తేసం భిక్ఖూనం తత్థ ఉపగమనేన అత్తనో దేసనాయ భాజనభూతం చిత్తప్పవత్తిం ఞత్వా. కమ్మస్సకతాదీతి ఆదిసద్దేన ఝానపఞ్ఞాదీనం చతున్నమ్పి పఞ్ఞానం గహణం.

    77. Sattame tesaṃ cittācāraṃ ñatvāti tathā kathentānaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ tattha upagamanena attano desanāya bhājanabhūtaṃ cittappavattiṃ ñatvā. Kammassakatādīti ādisaddena jhānapaññādīnaṃ catunnampi paññānaṃ gahaṇaṃ.

    ౭౮-౮౦. అట్ఠమాదీసు హేట్ఠా వుత్తనయేనేవాతి ‘‘యా ఏస మమ సాసనే’’తిఆదినా హేట్ఠా వుత్తనయేనేవ. సేసమేత్థ ఉత్తానత్థమేవ.

    78-80. Aṭṭhamādīsu heṭṭhā vuttanayenevāti ‘‘yā esa mama sāsane’’tiādinā heṭṭhā vuttanayeneva. Sesamettha uttānatthameva.

    కల్యాణమిత్తాదివగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Kalyāṇamittādivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ౮౧-౮౨. నవమే వగ్గే నత్థి వత్తబ్బం.

    81-82. Navame vagge natthi vattabbaṃ.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya
    ౮. కల్యాణమిత్తాదివగ్గో • 8. Kalyāṇamittādivaggo
    ౯. పమాదాదివగ్గో • 9. Pamādādivaggo

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
    ౮. కల్యాణమిత్తతాదివగ్గవణ్ణనా • 8. Kalyāṇamittatādivaggavaṇṇanā
    ౯. పమాదాదివగ్గవణ్ణనా • 9. Pamādādivaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact