Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi |
൮. അട്ഠമവഗ്ഗോ
8. Aṭṭhamavaggo
(൭൫) ൩. കാമഗുണകഥാ
(75) 3. Kāmaguṇakathā
൫൧൦. പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂതി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ ഛന്ദോതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ ഛന്ദോ, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂ’’തി. നനു അത്ഥി തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ രാഗോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ ഛന്ദോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ ഛന്ദരാഗോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ സങ്കപ്പോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ രാഗോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്തോ സങ്കപ്പരാഗോ തപ്പടിസഞ്ഞുത്താ പീതി തപ്പടിസഞ്ഞുത്തം സോമനസ്സം തപ്പടിസഞ്ഞുത്തം പീതിസോമനസ്സന്തി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി തപ്പടിസഞ്ഞുത്തം പീതിസോമനസ്സം, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂ’’തി.
510. Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Nanu atthi tappaṭisaññutto chandoti? Āmantā. Hañci atthi tappaṭisaññutto chando, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti. Nanu atthi tappaṭisaññutto rāgo tappaṭisaññutto chando tappaṭisaññutto chandarāgo tappaṭisaññutto saṅkappo tappaṭisaññutto rāgo tappaṭisaññutto saṅkapparāgo tappaṭisaññuttā pīti tappaṭisaññuttaṃ somanassaṃ tappaṭisaññuttaṃ pītisomanassanti? Āmantā. Hañci atthi tappaṭisaññuttaṃ pītisomanassaṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti.
പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂതി? ആമന്താ. മനുസ്സാനം ചക്ഖു ന കാമധാതൂതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… മനുസ്സാനം സോതം…പേ॰… മനുസ്സാനം ഘാനം…പേ॰… മനുസ്സാനം ജിവ്ഹാ…പേ॰… മനുസ്സാനം കായോ…പേ॰… മനുസ്സാനം മനോ ന കാമധാതൂതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Manussānaṃ cakkhu na kāmadhātūti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manussānaṃ sotaṃ…pe… manussānaṃ ghānaṃ…pe… manussānaṃ jivhā…pe… manussānaṃ kāyo…pe… manussānaṃ mano na kāmadhātūti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
മനുസ്സാനം മനോ ന കാമധാതൂതി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ –
Manussānaṃ mano na kāmadhātūti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘പഞ്ച കാമഗുണാ ലോകേ, മനോച്ഛട്ഠാ പവേദിതാ;
‘‘Pañca kāmaguṇā loke, manocchaṭṭhā paveditā;
ഏത്ഥ ഛന്ദം വിരാജേത്വാ, ഏവം ദുക്ഖാ പമുച്ചതീ’’തി 1.
Ettha chandaṃ virājetvā, evaṃ dukkhā pamuccatī’’ti 2.
അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘മനുസ്സാനം മനോ ന കാമധാതൂ’’തി.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘manussānaṃ mano na kāmadhātū’’ti.
൫൧൧. പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂതി? ആമന്താ. കാമഗുണാ ഭവോ ഗതി സത്താവാസോ സംസാരോ യോനി വിഞ്ഞാണട്ഠിതി അത്തഭാവപടിലാഭോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അത്ഥി കാമഗുണൂപഗം കമ്മന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അത്ഥി കാമഗുണൂപഗാ സത്താതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമഗുണേ സത്താ ജായന്തി ജീയന്തി മീയന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമഗുണേ അത്ഥി രൂപം വേദനാ സഞ്ഞാ സങ്ഖാരാ വിഞ്ഞാണന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമഗുണാ പഞ്ചവോകാരഭവോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമഗുണേ സമ്മാസമ്ബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, പച്ചേകസമ്ബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, സാവകയുഗം ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
511. Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Kāmaguṇā bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmaguṇūpagaṃ kammanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmaguṇūpagā sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇā pañcavokārabhavoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasambuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കാമധാതു ഭവോ ഗതി സത്താവാസോ സംസാരോ യോനി വിഞ്ഞാണട്ഠിതി അത്തഭാവപടിലാഭോതി? ആമന്താ. കാമഗുണാ ഭവോ ഗതി സത്താവാസോ സംസാരോ യോനി വിഞ്ഞാണട്ഠിതി അത്തഭാവപടിലാഭോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അത്ഥി കാമധാതൂപഗം കമ്മന്തി? ആമന്താ. അത്ഥി കാമഗുണൂപഗം കമ്മന്തി ? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അത്ഥി കാമധാതൂപഗാ സത്താതി? ആമന്താ. അത്ഥി കാമഗുണൂപഗാ സത്താതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kāmadhātu bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Āmantā. Kāmaguṇā bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmadhātūpagaṃ kammanti? Āmantā. Atthi kāmaguṇūpagaṃ kammanti ? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmadhātūpagā sattāti? Āmantā. Atthi kāmaguṇūpagā sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
കാമധാതുയാ സത്താ ജായന്തി ജീയന്തി മീയന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തീതി? ആമന്താ. കാമഗുണേ സത്താ ജായന്തി ജീയന്തി മീയന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ …പേ॰… കാമധാതുയാ അത്ഥി രൂപം വേദനാ സഞ്ഞാ സങ്ഖാരാ വിഞ്ഞാണന്തി? ആമന്താ. കാമഗുണേ അത്ഥി രൂപം വേദനാ സഞ്ഞാ സങ്ഖാരാ വിഞ്ഞാണന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമധാതു പഞ്ചവോകാരഭവോതി? ആമന്താ. കാമഗുണാ പഞ്ചവോകാരഭവോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കാമധാതുയാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, പച്ചേകസബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, സാവകയുഗം ഉപ്പജ്ജതീതി? ആമന്താ. കാമഗുണേ സമ്മാസമ്ബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, പച്ചേകസമ്ബുദ്ധാ ഉപ്പജ്ജന്തി, സാവകയുഗം ഉപ്പജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Kāmadhātuyā sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Āmantā. Kāmaguṇe sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Na hevaṃ vattabbe …pe… kāmadhātuyā atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Āmantā. Kāmaguṇe atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmadhātu pañcavokārabhavoti? Āmantā. Kāmaguṇā pañcavokārabhavoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmadhātuyā sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasabuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Āmantā. Kāmaguṇe sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasambuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൫൧൨. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂ’’തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘പഞ്ചിമേ, ഭിക്ഖവേ, കാമഗുണാ! കതമേ പഞ്ച? ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ രൂപാ ഇട്ഠാ കന്താ മനാപാ പിയരൂപാ കാമൂപസംഹിതാ രജനീയാ, സോതവിഞ്ഞേയ്യാ സദ്ദാ…പേ॰… ഘാനവിഞ്ഞേയ്യാ ഗന്ധാ…പേ॰… ജിവ്ഹാവിഞ്ഞേയ്യാ രസാ…പേ॰… കായവിഞ്ഞേയ്യാ ഫോട്ഠബ്ബാ ഇട്ഠാ കന്താ മനാപാ പിയരൂപാ കാമൂപസംഹിതാ രജനീയാ – ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പഞ്ച കാമഗുണാ’’തി. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പഞ്ചേവ കാമഗുണാ കാമധാതൂതി.
512. Na vattabbaṃ – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcime, bhikkhave, kāmaguṇā! Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā…pe… jivhāviññeyyā rasā…pe… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, bhikkhave, pañca kāmaguṇā’’ti. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti.
കാമഗുണകഥാ നിട്ഠിതാ.
Kāmaguṇakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൩. കാമഗുണകഥാവണ്ണനാ • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൩. കാമഗുണകഥാവണ്ണനാ • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൩. കാമഗുണകഥാവണ്ണനാ • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā