Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણીપાળિ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi

    ૧. ચિત્તુપ્પાદકણ્ડં

    1. Cittuppādakaṇḍaṃ

    કામાવચરકુસલં

    Kāmāvacarakusalaṃ

    પદભાજની

    Padabhājanī

    . કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ સોમનસ્સસહગતં ઞાણસમ્પયુત્તં રૂપારમ્મણં વા સદ્દારમ્મણં વા ગન્ધારમ્મણં વા રસારમ્મણં વા ફોટ્ઠબ્બારમ્મણં વા ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ, વેદના હોતિ, સઞ્ઞા હોતિ, ચેતના હોતિ, ચિત્તં હોતિ, વિતક્કો હોતિ, વિચારો હોતિ, પીતિ હોતિ, સુખં હોતિ, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ, સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ, વીરિયિન્દ્રિયં 1 હોતિ, સતિન્દ્રિયં હોતિ, સમાધિન્દ્રિયં હોતિ, પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ, મનિન્દ્રિયં હોતિ, સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ, જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ, સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ, સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ, સમ્માવાયામો હોતિ, સમ્માસતિ હોતિ, સમ્માસમાધિ હોતિ, સદ્ધાબલં હોતિ, વીરિયબલં 2 હોતિ, સતિબલં હોતિ, સમાધિબલં હોતિ, પઞ્ઞાબલં હોતિ, હિરિબલં હોતિ, ઓત્તપ્પબલં હોતિ, અલોભો હોતિ, અદોસો હોતિ, અમોહો હોતિ, અનભિજ્ઝા હોતિ, અબ્યાપાદો હોતિ, સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ, હિરી હોતિ, ઓત્તપ્પં હોતિ, કાયપસ્સદ્ધિ 3 હોતિ, ચિત્તપસ્સદ્ધિ 4 હોતિ, કાયલહુતા હોતિ, ચિત્તલહુતા હોતિ, કાયમુદુતા હોતિ, ચિત્તમુદુતા હોતિ, કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ, કાયુજુકતા 5 હોતિ, ચિત્તુજુકતા 6 હોતિ, સતિ હોતિ, સમ્પજઞ્ઞં હોતિ, સમથો હોતિ, વિપસ્સના હોતિ, પગ્ગાહો હોતિ, અવિક્ખેપો હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    1. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, pīti hoti, sukhaṃ hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ 7 hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, paññindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, somanassindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammādiṭṭhi hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ 8 hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, paññābalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, amoho hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, sammādiṭṭhi hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi 9 hoti, cittapassaddhi 10 hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā 11 hoti, cittujukatā 12 hoti, sati hoti, sampajaññaṃ hoti, samatho hoti, vipassanā hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    . કતમો તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ફસ્સો ફુસના સંફુસના સંફુસિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ.

    2. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    . કતમા તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ? યં તસ્મિં સમયે તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુસમ્ફસ્સજં ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ.

    3. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajaṃ cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti.

    . કતમા તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુસમ્ફસ્સજા સઞ્ઞા સઞ્જાનના સઞ્જાનિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા હોતિ.

    4. Katamā tasmiṃ samaye saññā hoti? Yā tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajā saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saññā hoti.

    . કતમા તસ્મિં સમયે ચેતના હોતિ? યા તસ્મિં સમયે તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુસમ્ફસ્સજા ચેતના સઞ્ચેતના ચેતયિતત્તં 13 – અયં તસ્મિં સમયે ચેતના હોતિ.

    5. Katamā tasmiṃ samaye cetanā hoti? Yā tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajā cetanā sañcetanā cetayitattaṃ 14 – ayaṃ tasmiṃ samaye cetanā hoti.

    . કતમં તસ્મિં સમયે ચિત્તં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે ચિત્તં હોતિ.

    6. Katamaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti.

    . કતમો તસ્મિં સમયે વિતક્કો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે તક્કો વિતક્કો સઙ્કપ્પો અપ્પના બ્યપ્પના ચેતસો અભિનિરોપના સમ્માસઙ્કપ્પો – અયં તસ્મિં સમયે વિતક્કો હોતિ.

    7. Katamo tasmiṃ samaye vitakko hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye vitakko hoti.

    . કતમો તસ્મિં સમયે વિચારો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચારો વિચારો અનુવિચારો ઉપવિચારો ચિત્તસ્સ અનુસન્ધાનતા અનુપેક્ખનતા – અયં તસ્મિં સમયે વિચારો હોતિ.

    8. Katamo tasmiṃ samaye vicāro hoti? Yo tasmiṃ samaye cāro vicāro anuvicāro upavicāro cittassa anusandhānatā anupekkhanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye vicāro hoti.

    . કતમા તસ્મિં સમયે પીતિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પીતિ પામોજ્જં આમોદના પમોદના હાસો પહાસો વિત્તિ ઓદગ્યં અત્તમનતા ચિત્તસ્સ – અયં તસ્મિં સમયે પીતિ હોતિ.

    9. Katamā tasmiṃ samaye pīti hoti? Yā tasmiṃ samaye pīti pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassa – ayaṃ tasmiṃ samaye pīti hoti.

    ૧૦. કતમં તસ્મિં સમયે સુખં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – ઇદં તસ્મિં સમયે સુખં હોતિ.

    10. Katamaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti.

    ૧૧. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ.

    11. Katamā tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti.

    ૧૨. કતમં તસ્મિં સમયે સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સદ્ધા સદ્દહના ઓકપ્પના અભિપ્પસાદો સદ્ધા સદ્ધિન્દ્રિયં સદ્ધાબલં – ઇદં તસ્મિં સમયે સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ.

    12. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti.

    ૧૩. કતમં તસ્મિં સમયે વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો 15 નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી 16 થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – ઇદં તસ્મિં સમયે વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ.

    13. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho 17 nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī 18 thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti.

    ૧૪. કતમં તસ્મિં સમયે સતિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સતિન્દ્રિયં હોતિ.

    14. Katamaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti.

    ૧૫. કતમં તસ્મિં સમયે સમાધિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સમાધિન્દ્રિયં હોતિ.

    15. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti.

    ૧૬. કતમં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – ઇદં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ.

    16. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti.

    ૧૭. કતમં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ.

    17. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ૧૮. કતમં તસ્મિં સમયે સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – ઇદં તસ્મિં સમયે સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ.

    18. Katamaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti.

    ૧૯. કતમં તસ્મિં સમયે જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ? યો તેસં અરૂપીનં ધમ્માનં આયુ ઠિતિ યપના યાપના ઇરિયના 19 વત્તના પાલના જીવિતં જીવિતિન્દ્રિયં – ઇદં તસ્મિં સમયે જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ.

    19. Katamaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti? Yo tesaṃ arūpīnaṃ dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā 20 vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti.

    ૨૦. કતમા તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ.

    20. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ૨૧. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે તક્કો વિતક્કો સઙ્કપ્પો અપ્પના બ્યપ્પના ચેતસો અભિનિરોપના સમ્માસઙ્કપ્પો – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ.

    21. Katamo tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti.

    ૨૨. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માવાયામો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માવાયામો હોતિ.

    22. Katamo tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti.

    ૨૩. કતમા તસ્મિં સમયે સમ્માસતિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસતિ હોતિ.

    23. Katamā tasmiṃ samaye sammāsati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsati hoti.

    ૨૪. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માસમાધિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસમાધિ હોતિ.

    24. Katamo tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti.

    ૨૫. કતમં તસ્મિં સમયે સદ્ધાબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સદ્ધા સદ્દહના ઓકપ્પના અભિપ્પસાદો સદ્ધા સદ્ધિન્દ્રિયં સદ્ધાબલં – ઇદં તસ્મિં સમયે સદ્ધાબલં હોતિ.

    25. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti.

    ૨૬. કતમં તસ્મિં સમયે વીરિયબલં હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – ઇદં તસ્મિં સમયે વીરિયબલં હોતિ.

    26. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti.

    ૨૭. કતમં તસ્મિં સમયે સતિબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સતિબલં હોતિ.

    27. Katamaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti.

    ૨૮. કતમં તસ્મિં સમયે સમાધિબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સમાધિબલં હોતિ.

    28. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti.

    ૨૯. કતમં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞાબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – ઇદં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞાબલં હોતિ.

    29. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti.

    ૩૦. કતમં તસ્મિં સમયે હિરિબલં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે હિરીયતિ હિરિયિતબ્બેન હિરીયતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – ઇદં તસ્મિં સમયે હિરિબલં હોતિ.

    30. Katamaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti.

    ૩૧. કતમં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પબલં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પતિ ઓત્તપ્પિતબ્બેન ઓત્તપ્પતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – ઇદં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પબલં હોતિ.

    31. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti.

    ૩૨. કતમો તસ્મિં સમયે અલોભો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અલોભો અલુબ્ભના અલુબ્ભિતત્તં અસારાગો અસારજ્જના અસારજ્જિતત્તં અનભિજ્ઝા અલોભો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અલોભો હોતિ.

    32. Katamo tasmiṃ samaye alobho hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye alobho hoti.

    ૩૩. કતમો તસ્મિં સમયે અદોસો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અદોસો અદુસ્સના અદુસ્સિતત્તં 21 અબ્યાપાદો અબ્યાપજ્જો અદોસો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અદોસો હોતિ?

    33. Katamo tasmiṃ samaye adoso hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ 22 abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye adoso hoti?

    ૩૪. કતમો તસ્મિં સમયે અમોહો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ અમોહો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અમોહો હોતિ.

    34. Katamo tasmiṃ samaye amoho hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi amoho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye amoho hoti.

    ૩૫. કતમા તસ્મિં સમયે અનભિજ્ઝા હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અલોભો અલુબ્ભના અલુબ્ભિતત્તં અસારાગો અસારજ્જના અસારજ્જિતત્તં અનભિજ્ઝા અલોભો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અનભિજ્ઝા હોતિ.

    35. Katamā tasmiṃ samaye anabhijjhā hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye anabhijjhā hoti.

    ૩૬. કતમો તસ્મિં સમયે અબ્યાપાદો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અદોસો અદુસ્સના અદુસ્સિતત્તં અબ્યાપાદો અબ્યાપજ્જો અદોસો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અબ્યાપાદો હોતિ.

    36. Katamo tasmiṃ samaye abyāpādo hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye abyāpādo hoti.

    ૩૭. કતમા તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ.

    37. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ૩૮. કતમા તસ્મિં સમયે હિરી હોતિ? યં તસ્મિં સમયે હિરીયતિ હિરિયિતબ્બેન હિરીયતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – અયં તસ્મિં સમયે હિરી હોતિ.

    38. Katamā tasmiṃ samaye hirī hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – ayaṃ tasmiṃ samaye hirī hoti.

    ૩૯. કતમં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પતિ ઓત્તપ્પિતબ્બેન ઓત્તપ્પતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – ઇદં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પં હોતિ.

    39. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappaṃ hoti.

    ૪૦. કતમા તસ્મિં સમયે કાયપસ્સદ્ધિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ પસ્સદ્ધિ પટિપસ્સદ્ધિ 23 પસ્સમ્ભના પટિપસ્સમ્ભના 24 પટિપસ્સમ્ભિતત્તં 25 – અયં તસ્મિં સમયે કાયપસ્સદ્ધિ હોતિ.

    40. Katamā tasmiṃ samaye kāyapassaddhi hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa passaddhi paṭipassaddhi 26 passambhanā paṭipassambhanā 27 paṭipassambhitattaṃ 28 – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyapassaddhi hoti.

    ૪૧. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તપસ્સદ્ધિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ પસ્સદ્ધિ પટિપસ્સદ્ધિ પસ્સમ્ભના પટિપસ્સમ્ભના પટિપસ્સમ્ભિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તપસ્સદ્ધિ હોતિ.

    41. Katamā tasmiṃ samaye cittapassaddhi hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa passaddhi paṭipassaddhi passambhanā paṭipassambhanā paṭipassambhitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye cittapassaddhi hoti.

    ૪૨. કતમા તસ્મિં સમયે કાયલહુતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ લહુતા લહુપરિણામતા અદન્ધનતા અવિત્થનતા – અયં તસ્મિં સમયે કાયલહુતા હોતિ.

    42. Katamā tasmiṃ samaye kāyalahutā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa lahutā lahupariṇāmatā adandhanatā avitthanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyalahutā hoti.

    ૪૩. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તલહુતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ લહુતા લહુપરિણામતા અદન્ધનતા અવિત્થનતા – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તલહુતા હોતિ.

    43. Katamā tasmiṃ samaye cittalahutā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa lahutā lahupariṇāmatā adandhanatā avitthanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittalahutā hoti.

    ૪૪. કતમા તસ્મિં સમયે કાયમુદુતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ મુદુતા મદ્દવતા અકક્ખળતા અકથિનતા – અયં તસ્મિં સમયે કાયમુદુતા હોતિ.

    44. Katamā tasmiṃ samaye kāyamudutā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa mudutā maddavatā akakkhaḷatā akathinatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyamudutā hoti.

    ૪૫. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તમુદુતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ મુદુતા મદ્દવતા અકક્ખળતા અકથિનતા – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તમુદુતા હોતિ.

    45. Katamā tasmiṃ samaye cittamudutā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa mudutā maddavatā akakkhaḷatā akathinatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittamudutā hoti.

    ૪૬. કતમા તસ્મિં સમયે કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ કમ્મઞ્ઞતા કમ્મઞ્ઞત્તં કમ્મઞ્ઞભાવો – અયં તસ્મિં સમયે કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ.

    46. Katamā tasmiṃ samaye kāyakammaññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa kammaññatā kammaññattaṃ kammaññabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyakammaññatā hoti.

    ૪૭. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ કમ્મઞ્ઞતા કમ્મઞ્ઞત્તં કમ્મઞ્ઞભાવો – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ.

    47. Katamā tasmiṃ samaye cittakammaññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa kammaññatā kammaññattaṃ kammaññabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye cittakammaññatā hoti.

    ૪૮. કતમા તસ્મિં સમયે કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ પગુણતા પગુણત્તં પગુણભાવો – અયં તસ્મિં સમયે કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ.

    48. Katamā tasmiṃ samaye kāyapāguññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa paguṇatā paguṇattaṃ paguṇabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyapāguññatā hoti.

    ૪૯. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ પગુણતા પગુણત્તં પગુણભાવો – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ.

    49. Katamā tasmiṃ samaye cittapāguññatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa paguṇatā paguṇattaṃ paguṇabhāvo – ayaṃ tasmiṃ samaye cittapāguññatā hoti.

    ૫૦. કતમા તસ્મિં સમયે કાયુજુકતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધસ્સ સઞ્ઞાક્ખન્ધસ્સ સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ ઉજુતા ઉજુકતા અજિમ્હતા અવઙ્કતા અકુટિલતા – અયં તસ્મિં સમયે કાયુજુકતા હોતિ.

    50. Katamā tasmiṃ samaye kāyujukatā hoti? Yā tasmiṃ samaye vedanākkhandhassa saññākkhandhassa saṅkhārakkhandhassa ujutā ujukatā ajimhatā avaṅkatā akuṭilatā – ayaṃ tasmiṃ samaye kāyujukatā hoti.

    ૫૧. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તુજુકતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધસ્સ ઉજુતા ઉજુકતા અજિમ્હતા અવઙ્કતા અકુટિલતા – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તુજુકતા હોતિ.

    51. Katamā tasmiṃ samaye cittujukatā hoti? Yā tasmiṃ samaye viññāṇakkhandhassa ujutā ujukatā ajimhatā avaṅkatā akuṭilatā – ayaṃ tasmiṃ samaye cittujukatā hoti.

    ૫૨. કતમા તસ્મિં સમયે સતિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – અયં તસ્મિં સમયે સતિ હોતિ.

    52. Katamā tasmiṃ samaye sati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sati hoti.

    ૫૩. કતમં તસ્મિં સમયે સમ્પજઞ્ઞં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સમ્પજઞ્ઞં હોતિ.

    53. Katamaṃ tasmiṃ samaye sampajaññaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye sampajaññaṃ hoti.

    ૫૪. કતમો તસ્મિં સમયે સમથો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે સમથો હોતિ.

    54. Katamo tasmiṃ samaye samatho hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye samatho hoti.

    ૫૫. કતમા તસ્મિં સમયે વિપસ્સના હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – અયં તસ્મિં સમયે વિપસ્સના હોતિ.

    55. Katamā tasmiṃ samaye vipassanā hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye vipassanā hoti.

    ૫૬. કતમો તસ્મિં સમયે પગ્ગાહો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – અયં તસ્મિં સમયે પગ્ગાહો હોતિ.

    56. Katamo tasmiṃ samaye paggāho hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye paggāho hoti.

    ૫૭. કતમો તસ્મિં સમયે અવિક્ખેપો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે અવિક્ખેપો હોતિ.

    57. Katamo tasmiṃ samaye avikkhepo hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye avikkhepo hoti.

    યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    પદભાજનીયં.

    Padabhājanīyaṃ.

    પઠમભાણવારો.

    Paṭhamabhāṇavāro.

    કોટ્ઠાસવારો

    Koṭṭhāsavāro

    ૫૮. તસ્મિં ખો પન સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ, દ્વાયતનાનિ હોન્તિ, દ્વે ધાતુયો હોન્તિ, તયો આહારા હોન્તિ, અટ્ઠિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ, પઞ્ચઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ, પઞ્ચઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ, સત્ત બલાનિ હોન્તિ, તયો હેતૂ હોન્તિ, એકો ફસ્સો હોતિ, એકા વેદના હોતિ, એકા સઞ્ઞા હોતિ, એકા ચેતના હોતિ, એકં ચિત્તં હોતિ, એકો વેદનાક્ખન્ધો હોતિ, એકો સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ, એકો સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ, એકો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ, એકં મનાયતનં હોતિ, એકં મનિન્દ્રિયં હોતિ, એકા મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ, એકં ધમ્માયતનં હોતિ, એકા ધમ્મધાતુ હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    58. Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, aṭṭhindriyāni honti, pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, pañcaṅgiko maggo hoti, satta balāni honti, tayo hetū honti, eko phasso hoti, ekā vedanā hoti, ekā saññā hoti, ekā cetanā hoti, ekaṃ cittaṃ hoti, eko vedanākkhandho hoti, eko saññākkhandho hoti, eko saṅkhārakkhandho hoti, eko viññāṇakkhandho hoti, ekaṃ manāyatanaṃ hoti, ekaṃ manindriyaṃ hoti, ekā manoviññāṇadhātu hoti, ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ૫૯. કતમે તસ્મિં સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો, વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો.

    59. Katame tasmiṃ samaye cattāro khandhā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho.

    ૬૦. કતમો તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધો હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધો હોતિ.

    60. Katamo tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti.

    ૬૧. કતમો તસ્મિં સમયે સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા સઞ્જાનના સઞ્જાનિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ.

    61. Katamo tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti.

    ૬૨. કતમો તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ? ફસ્સો ચેતના વિતક્કો વિચારો પીતિ ચિત્તસ્સેકગ્ગતા સદ્ધિન્દ્રિયં વીરિયિન્દ્રિયં સતિન્દ્રિયં સમાધિન્દ્રિયં પઞ્ઞિન્દ્રિયં જીવિતિન્દ્રિયં સમ્માદિટ્ઠિ સમ્માસઙ્કપ્પો સમ્માવાયામો સમ્માસતિ સમ્માસમાધિ સદ્ધાબલં વીરિયબલં સતિબલં સમાધિબલં પઞ્ઞાબલં હિરિબલં ઓત્તપ્પબલં અલોભો અદોસો અમોહો અનભિજ્ઝા અબ્યાપાદો સમ્માદિટ્ઠિ હિરી ઓત્તપ્પં કાયપસ્સદ્ધિ ચિત્તપસ્સદ્ધિ કાયલહુતા ચિત્તલહુતા કાયમુદુતા ચિત્તમુદુતા કાયકમ્મઞ્ઞતા ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા કાયપાગુઞ્ઞતા ચિત્તપાગુઞ્ઞતા કાયુજુકતા ચિત્તુજુકતા સતિ સમ્પજઞ્ઞં સમથો વિપસ્સના પગ્ગાહો અવિક્ખેપો; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા ઠપેત્વા 29 વેદનાક્ખન્ધં ઠપેત્વા સઞ્ઞાક્ખન્ધં ઠપેત્વા વિઞ્ઞાણક્ખન્ધં – અયં તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ.

    62. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā 30 vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti.

    ૬૩. કતમો તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – અયં તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ.

    63. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti ? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti.

    ઇમે તસ્મિં સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ.

    Ime tasmiṃ samaye cattāro khandhā honti.

    ૬૪. કતમાનિ તસ્મિં સમયે દ્વાયતનાનિ હોન્તિ? મનાયતનં ધમ્માયતનં.

    64. Katamāni tasmiṃ samaye dvāyatanāni honti? Manāyatanaṃ dhammāyatanaṃ.

    ૬૫. કતમં તસ્મિં સમયે મનાયતનં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે મનાયતનં હોતિ.

    65. Katamaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti.

    ૬૬. કતમં તસ્મિં સમયે ધમ્માયતનં હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં તસ્મિં સમયે ધમ્માયતનં હોતિ.

    66. Katamaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti.

    ઇમાનિ તસ્મિં સમયે દ્વાયતનાનિ હોન્તિ.

    Imāni tasmiṃ samaye dvāyatanāni honti.

    ૬૭. કતમા તસ્મિં સમયે દ્વે ધાતુયો હોન્તિ? મનોવિઞ્ઞાણધાતુ, ધમ્મધાતુ.

    67. Katamā tasmiṃ samaye dve dhātuyo honti? Manoviññāṇadhātu, dhammadhātu.

    ૬૮. કતમા તસ્મિં સમયે મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – અયં તસ્મિં સમયે મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ.

    68. Katamā tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti.

    ૬૯. કતમા તસ્મિં સમયે ધમ્મધાતુ હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – અયં તસ્મિં સમયે ધમ્મધાતુ હોતિ.

    69. Katamā tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti.

    ઇમા તસ્મિં સમયે દ્વે ધાતુયો હોન્તિ.

    Imā tasmiṃ samaye dve dhātuyo honti.

    ૭૦. કતમે તસ્મિં સમયે તયો આહારા હોન્તિ? ફસ્સાહારો, મનોસઞ્ચેતનાહારો , વિઞ્ઞાણાહારો.

    70. Katame tasmiṃ samaye tayo āhārā honti? Phassāhāro, manosañcetanāhāro , viññāṇāhāro.

    ૭૧. કતમો તસ્મિં સમયે ફસ્સાહારો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ફસ્સો ફુસના સંફુસના સંફુસિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે ફસ્સાહારો હોતિ.

    71. Katamo tasmiṃ samaye phassāhāro hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phassāhāro hoti.

    ૭૨. કતમો તસ્મિં સમયે મનોસઞ્ચેતનાહારો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચેતના સઞ્ચેતના ચેતયિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે મનોસઞ્ચેતનાહારો હોતિ.

    72. Katamo tasmiṃ samaye manosañcetanāhāro hoti? Yā tasmiṃ samaye cetanā sañcetanā cetayitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye manosañcetanāhāro hoti.

    ૭૩. કતમો તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણાહારો હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – અયં તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણાહારો હોતિ.

    73. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇāhāro hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇāhāro hoti.

    ઇમે તસ્મિં સમયે તયો આહારા હોન્તિ.

    Ime tasmiṃ samaye tayo āhārā honti.

    ૭૪. કતમાનિ તસ્મિં સમયે અટ્ઠિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ? સદ્ધિન્દ્રિયં, વીરિયિન્દ્રિયં, સતિન્દ્રિયં, સમાધિન્દ્રિયં, પઞ્ઞિન્દ્રિયં, મનિન્દ્રિયં, સોમનસ્સિન્દ્રિયં, જીવિતિન્દ્રિયં.

    74. Katamāni tasmiṃ samaye aṭṭhindriyāni honti? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ, manindriyaṃ, somanassindriyaṃ, jīvitindriyaṃ.

    ૭૫. કતમં તસ્મિં સમયે સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સદ્ધા સદ્દહના ઓકપ્પના અભિપ્પસાદો સદ્ધા સદ્ધિન્દ્રિયં સદ્ધાબલં – ઇદં તસ્મિં સમયે સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ.

    75. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhindriyaṃ hoti.

    ૭૬. કતમં તસ્મિં સમયે વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – ઇદં તસ્મિં સમયે વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ.

    76. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyindriyaṃ hoti.

    ૭૭. કતમં તસ્મિં સમયે સતિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સતિન્દ્રિયં હોતિ.

    77. Katamaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satindriyaṃ hoti.

    ૭૮. કતમં તસ્મિં સમયે સમાધિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સમાધિન્દ્રિયં હોતિ.

    78. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhindriyaṃ hoti.

    ૭૯. કતમં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – ઇદં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ.

    79. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññindriyaṃ hoti.

    ૮૦. કતમં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ.

    80. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ૮૧. કતમં તસ્મિં સમયે સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – ઇદં તસ્મિં સમયે સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ.

    81. Katamaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye somanassindriyaṃ hoti.

    ૮૨. કતમં તસ્મિં સમયે જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ? યો તેસં અરૂપીનં ધમ્માનં આયુ ઠિતિ યપના યાપના ઇરિયના વત્તના પાલના જીવિતં જીવિતિન્દ્રિયં – ઇદં તસ્મિં સમયે જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ .

    82. Katamaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti? Yo tesaṃ arūpīnaṃ dhammānaṃ āyu ṭhiti yapanā yāpanā iriyanā vattanā pālanā jīvitaṃ jīvitindriyaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye jīvitindriyaṃ hoti .

    ઇમાનિ તસ્મિં સમયે અટ્ઠિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ.

    Imāni tasmiṃ samaye aṭṭhindriyāni honti.

    ૮૩. કતમં તસ્મિં સમયે પઞ્ચઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ? વિતક્કો, વિચારો, પીતિ, સુખં, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા.

    83. Katamaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti? Vitakko, vicāro, pīti, sukhaṃ, cittassekaggatā.

    ૮૪. કતમો તસ્મિં સમયે વિતક્કો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે તક્કો વિતક્કો સઙ્કપ્પો અપ્પના બ્યપ્પના ચેતસો અભિનિરોપના સમ્માસઙ્કપ્પો – અયં તસ્મિં સમયે વિતક્કો હોતિ.

    84. Katamo tasmiṃ samaye vitakko hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye vitakko hoti.

    ૮૫. કતમો તસ્મિં સમયે વિચારો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચારો વિચારો અનુવિચારો ઉપવિચારો ચિત્તસ્સ અનુસન્ધાનતા અનુપેક્ખનતા – અયં તસ્મિં સમયે વિચારો હોતિ.

    85. Katamo tasmiṃ samaye vicāro hoti? Yo tasmiṃ samaye cāro vicāro anuvicāro upavicāro cittassa anusandhānatā anupekkhanatā – ayaṃ tasmiṃ samaye vicāro hoti.

    ૮૬. કતમા તસ્મિં સમયે પીતિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પીતિ પામોજ્જં આમોદના પમોદના હાસો પહાસો વિત્તિ ઓદગ્યં અત્તમનતા ચિત્તસ્સ – અયં તસ્મિં સમયે પીતિ હોતિ.

    86. Katamā tasmiṃ samaye pīti hoti? Yā tasmiṃ samaye pīti pāmojjaṃ āmodanā pamodanā hāso pahāso vitti odagyaṃ attamanatā cittassa – ayaṃ tasmiṃ samaye pīti hoti.

    ૮૭. કતમં તસ્મિં સમયે સુખં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – ઇદં તસ્મિં સમયે સુખં હોતિ.

    87. Katamaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye sukhaṃ hoti.

    ૮૮. કતમા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ.

    88. Katamā tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye cittassekaggatā hoti.

    ઇદં તસ્મિં સમયે પઞ્ચઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ.

    Idaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti.

    ૮૯. કતમો તસ્મિં સમયે પઞ્ચઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ? સમ્માદિટ્ઠિ, સમ્માસઙ્કપ્પો, સમ્માવાયામો, સમ્માસતિ, સમ્માસમાધિ.

    89. Katamo tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti? Sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi.

    ૯૦. કતમા તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ.

    90. Katamā tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammādiṭṭhi hoti.

    ૯૧. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે તક્કો વિતક્કો સઙ્કપ્પો અપ્પના બ્યપ્પના ચેતસો અભિનિરોપના સમ્માસઙ્કપ્પો – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ.

    91. Katamo tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti? Yo tasmiṃ samaye takko vitakko saṅkappo appanā byappanā cetaso abhiniropanā sammāsaṅkappo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsaṅkappo hoti.

    ૯૨. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માવાયામો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માવાયામો હોતિ.

    92. Katamo tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāvāyāmo hoti.

    ૯૩. કતમા તસ્મિં સમયે સમ્માસતિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસતિ હોતિ.

    93. Katamā tasmiṃ samaye sammāsati hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsati hoti.

    ૯૪. કતમો તસ્મિં સમયે સમ્માસમાધિ હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે સમ્માસમાધિ હોતિ.

    94. Katamo tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye sammāsamādhi hoti.

    અયં તસ્મિં સમયે પઞ્ચઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ.

    Ayaṃ tasmiṃ samaye pañcaṅgiko maggo hoti.

    ૯૫. કતમાનિ તસ્મિં સમયે સત્ત બલાનિ હોન્તિ? સદ્ધાબલં, વીરિયબલં, સતિબલં, સમાધિબલં, પઞ્ઞાબલં, હિરિબલં, ઓત્તપ્પબલં.

    95. Katamāni tasmiṃ samaye satta balāni honti? Saddhābalaṃ, vīriyabalaṃ, satibalaṃ, samādhibalaṃ, paññābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ.

    ૯૬. કતમં તસ્મિં સમયે સદ્ધાબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સદ્ધા સદ્દહના ઓકપ્પના અભિપ્પસાદો સદ્ધા સદ્ધિન્દ્રિયં સદ્ધાબલં – ઇદં તસ્મિં સમયે સદ્ધાબલં હોતિ.

    96. Katamaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye saddhā saddahanā okappanā abhippasādo saddhā saddhindriyaṃ saddhābalaṃ – idaṃ tasmiṃ samaye saddhābalaṃ hoti.

    ૯૭. કતમં તસ્મિં સમયે વીરિયબલં હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ચેતસિકો વીરિયારમ્ભો નિક્કમો પરક્કમો ઉય્યામો વાયામો ઉસ્સાહો ઉસ્સોળ્હી થામો ધિતિ અસિથિલપરક્કમતા અનિક્ખિત્તછન્દતા અનિક્ખિત્તધુરતા ધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયં વીરિયિન્દ્રિયં વીરિયબલં સમ્માવાયામો – ઇદં તસ્મિં સમયે વીરિયબલં હોતિ.

    97. Katamaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti? Yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo dhiti asithilaparakkamatā anikkhittachandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggāho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo – idaṃ tasmiṃ samaye vīriyabalaṃ hoti.

    ૯૮. કતમં તસ્મિં સમયે સતિબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સતિ અનુસ્સતિ પટિસ્સતિ સતિ સરણતા ધારણતા અપિલાપનતા અસમ્મુસ્સનતા સતિ સતિન્દ્રિયં સતિબલં સમ્માસતિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સતિબલં હોતિ.

    98. Katamaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye sati anussati paṭissati sati saraṇatā dhāraṇatā apilāpanatā asammussanatā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati – idaṃ tasmiṃ samaye satibalaṃ hoti.

    ૯૯. કતમં તસ્મિં સમયે સમાધિબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચિત્તસ્સ ઠિતિ સણ્ઠિતિ અવટ્ઠિતિ અવિસાહારો અવિક્ખેપો અવિસાહટમાનસતા સમથો સમાધિન્દ્રિયં સમાધિબલં સમ્માસમાધિ – ઇદં તસ્મિં સમયે સમાધિબલં હોતિ.

    99. Katamaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye cittassa ṭhiti saṇṭhiti avaṭṭhiti avisāhāro avikkhepo avisāhaṭamānasatā samatho samādhindriyaṃ samādhibalaṃ sammāsamādhi – idaṃ tasmiṃ samaye samādhibalaṃ hoti.

    ૧૦૦. કતમં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞાબલં હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના વિચયો પવિચયો ધમ્મવિચયો સલ્લક્ખણા ઉપલક્ખણા પચ્ચુપલક્ખણા પણ્ડિચ્ચં કોસલ્લં નેપુઞ્ઞં વેભબ્યા ચિન્તા ઉપપરિક્ખા ભૂરી મેધા પરિણાયિકા વિપસ્સના સમ્પજઞ્ઞં પતોદો પઞ્ઞા પઞ્ઞિન્દ્રિયં પઞ્ઞાબલં પઞ્ઞાસત્થં પઞ્ઞાપાસાદો પઞ્ઞાઆલોકો પઞ્ઞાઓભાસો પઞ્ઞાપજ્જોતો પઞ્ઞારતનં અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – ઇદં તસ્મિં સમયે પઞ્ઞાબલં હોતિ.

    100. Katamaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā vicayo pavicayo dhammavicayo sallakkhaṇā upalakkhaṇā paccupalakkhaṇā paṇḍiccaṃ kosallaṃ nepuññaṃ vebhabyā cintā upaparikkhā bhūrī medhā pariṇāyikā vipassanā sampajaññaṃ patodo paññā paññindriyaṃ paññābalaṃ paññāsatthaṃ paññāpāsādo paññāāloko paññāobhāso paññāpajjoto paññāratanaṃ amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – idaṃ tasmiṃ samaye paññābalaṃ hoti.

    ૧૦૧. કતમં તસ્મિં સમયે હિરિબલં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે હિરીયતિ હિરિયિતબ્બેન હિરીયતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – ઇદં તસ્મિં સમયે હિરિબલં હોતિ.

    101. Katamaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye hirīyati hiriyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye hiribalaṃ hoti.

    ૧૦૨. કતમં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પબલં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પતિ ઓત્તપ્પિતબ્બેન ઓત્તપ્પતિ પાપકાનં અકુસલાનં ધમ્માનં સમાપત્તિયા – ઇદં તસ્મિં સમયે ઓત્તપ્પબલં હોતિ.

    102. Katamaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye ottappati ottappitabbena ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā – idaṃ tasmiṃ samaye ottappabalaṃ hoti.

    ઇમાનિ તસ્મિં સમયે સત્ત બલાનિ હોન્તિ.

    Imāni tasmiṃ samaye satta balāni honti.

    ૧૦૩. કતમે તસ્મિં સમયે તયો હેતૂ હોન્તિ? અલોભો, અદોસો, અમોહો.

    103. Katame tasmiṃ samaye tayo hetū honti? Alobho, adoso, amoho.

    ૧૦૪. કતમો તસ્મિં સમયે અલોભો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અલોભો અલુબ્ભના અલુબ્ભિતત્તં અસારાગો અસારજ્જના અસારજ્જિતત્તં અનભિજ્ઝા અલોભો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અલોભો હોતિ.

    104. Katamo tasmiṃ samaye alobho hoti? Yo tasmiṃ samaye alobho alubbhanā alubbhitattaṃ asārāgo asārajjanā asārajjitattaṃ anabhijjhā alobho kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye alobho hoti.

    ૧૦૫. કતમો તસ્મિં સમયે અદોસો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે અદોસો અદુસ્સના અદુસ્સિતત્તં અબ્યાપાદો અબ્યાપજ્જો અદોસો કુસલમૂલં – અયં તસ્મિં સમયે અદોસો હોતિ.

    105. Katamo tasmiṃ samaye adoso hoti? Yo tasmiṃ samaye adoso adussanā adussitattaṃ abyāpādo abyāpajjo adoso kusalamūlaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye adoso hoti.

    ૧૦૬. કતમો તસ્મિં સમયે અમોહો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે પઞ્ઞા પજાનના…પે॰… અમોહો ધમ્મવિચયો સમ્માદિટ્ઠિ – અયં તસ્મિં સમયે અમોહો હોતિ.

    106. Katamo tasmiṃ samaye amoho hoti? Yā tasmiṃ samaye paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi – ayaṃ tasmiṃ samaye amoho hoti.

    ઇમે તસ્મિં સમયે તયો હેતૂ હોન્તિ.

    Ime tasmiṃ samaye tayo hetū honti.

    ૧૦૭. કતમો તસ્મિં સમયે એકો ફસ્સો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ફસ્સો ફુસના સંફુસના સંફુસિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે એકો ફસ્સો હોતિ.

    107. Katamo tasmiṃ samaye eko phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko phasso hoti.

    ૧૦૮. કતમા તસ્મિં સમયે એકા વેદના હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે એકા વેદના હોતિ.

    108. Katamā tasmiṃ samaye ekā vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā vedanā hoti.

    ૧૦૯. કતમા તસ્મિં સમયે એકા સઞ્ઞા હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા સઞ્જાનના સઞ્જાનિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે એકા સઞ્ઞા હોતિ.

    109. Katamā tasmiṃ samaye ekā saññā hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā saññā hoti.

    ૧૧૦. કતમા તસ્મિં સમયે એકા ચેતના હોતિ? યા તસ્મિં સમયે ચેતના સઞ્ચેતના ચેતયિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે એકા ચેતના હોતિ.

    110. Katamā tasmiṃ samaye ekā cetanā hoti? Yā tasmiṃ samaye cetanā sañcetanā cetayitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā cetanā hoti.

    ૧૧૧. કતમં તસ્મિં સમયે એકં ચિત્તં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે એકં ચિત્તં હોતિ.

    111. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ cittaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ cittaṃ hoti.

    ૧૧૨. કતમો તસ્મિં સમયે એકો વેદનાક્ખન્ધો હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં સાતં ચેતસિકં સુખં ચેતોસમ્ફસ્સજં સાતં સુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા સાતા સુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે એકો વેદનાક્ખન્ધો હોતિ.

    112. Katamo tasmiṃ samaye eko vedanākkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ sātaṃ cetasikaṃ sukhaṃ cetosamphassajaṃ sātaṃ sukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā sātā sukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye eko vedanākkhandho hoti.

    ૧૧૩. કતમો તસ્મિં સમયે એકો સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ? યા તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા સઞ્જાનના સઞ્જાનિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે એકો સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ.

    113. Katamo tasmiṃ samaye eko saññākkhandho hoti? Yā tasmiṃ samaye saññā sañjānanā sañjānitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko saññākkhandho hoti.

    ૧૧૪. કતમો તસ્મિં સમયે એકો સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ? ફસ્સો ચેતના વિતક્કો વિચારો પીતિ ચિત્તસ્સેકગ્ગતા સદ્ધિન્દ્રિયં વીરિયિન્દ્રિયં સતિન્દ્રિયં સમાધિન્દ્રિયં પઞ્ઞિન્દ્રિયં જીવિતિન્દ્રિયં સમ્માદિટ્ઠિ સમ્માસઙ્કપ્પો સમ્માવાયામો સમ્માસતિ સમ્માસમાધિ સદ્ધાબલં વીરિયબલં સતિબલં સમાધિબલં પઞ્ઞાબલં હિરિબલં ઓત્તપ્પબલં અલોભો અદોસો અમોહો અનભિજ્ઝા અબ્યાપાદો સમ્માદિટ્ઠિ હિરી ઓત્તપ્પં કાયપસ્સદ્ધિ ચિત્તપસ્સદ્ધિ કાયલહુતા ચિત્તલહુતા કાયમુદુતા ચિત્તમુદુતા કાયકમ્મઞ્ઞતા ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા કાયપાગુઞ્ઞતા ચિત્તપાગુઞ્ઞતા કાયુજુકતા ચિત્તુજુકતા સતિ સમ્પજઞ્ઞં સમથો વિપસ્સના પગ્ગાહો અવિક્ખેપો; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા ઠપેત્વા વેદનાક્ખન્ધં ઠપેત્વા સઞ્ઞાક્ખન્ધં ઠપેત્વા વિઞ્ઞાણક્ખન્ધં – અયં તસ્મિં સમયે એકો સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ.

    114. Katamo tasmiṃ samaye eko saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye eko saṅkhārakkhandho hoti.

    ૧૧૫. કતમો તસ્મિં સમયે એકો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – અયં તસ્મિં સમયે એકો વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ.

    115. Katamo tasmiṃ samaye eko viññāṇakkhandho hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye eko viññāṇakkhandho hoti.

    ૧૧૬. કતમં તસ્મિં સમયે એકં મનાયતનં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે એકં મનાયતનં હોતિ.

    116. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manāyatanaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manāyatanaṃ hoti.

    ૧૧૭. કતમં તસ્મિં સમયે એકં મનિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – ઇદં તસ્મિં સમયે એકં મનિન્દ્રિયં હોતિ.

    117. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ manindriyaṃ hoti.

    ૧૧૮. કતમા તસ્મિં સમયે એકા મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચિત્તં મનો માનસં હદયં પણ્ડરં મનો મનાયતનં મનિન્દ્રિયં વિઞ્ઞાણં વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુ – અયં તસ્મિં સમયે એકા મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ.

    118. Katamā tasmiṃ samaye ekā manoviññāṇadhātu hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ mano mānasaṃ hadayaṃ paṇḍaraṃ mano manāyatanaṃ manindriyaṃ viññāṇaṃ viññāṇakkhandho tajjāmanoviññāṇadhātu – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā manoviññāṇadhātu hoti.

    ૧૧૯. કતમં તસ્મિં સમયે એકં ધમ્માયતનં હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો , સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં તસ્મિં સમયે એકં ધમ્માયતનં હોતિ.

    119. Katamaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho , saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti.

    ૧૨૦. કતમા તસ્મિં સમયે એકા ધમ્મધાતુ હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – અયં તસ્મિં સમયે એકા ધમ્મધાતુ હોતિ.

    120. Katamā tasmiṃ samaye ekā dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye ekā dhammadhātu hoti.

    યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    કોટ્ઠાસવારો.

    Koṭṭhāsavāro.

    સુઞ્ઞતવારો

    Suññatavāro

    ૧૨૧. તસ્મિં ખો પન સમયે ધમ્મા હોન્તિ, ખન્ધા હોન્તિ, આયતનાનિ હોન્તિ, ધાતુયો હોન્તિ, આહારા હોન્તિ, ઇન્દ્રિયાનિ હોન્તિ, ઝાનં હોતિ, મગ્ગો હોતિ, બલાનિ હોન્તિ, હેતૂ હોન્તિ, ફસ્સો હોતિ, વેદના હોતિ, સઞ્ઞા હોતિ, ચેતના હોતિ, ચિત્તં હોતિ, વેદનાક્ખન્ધો હોતિ, સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ, સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ, વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ, મનાયતનં હોતિ, મનિન્દ્રિયં હોતિ, મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ, ધમ્માયતનં હોતિ, ધમ્મધાતુ હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    121. Tasmiṃ kho pana samaye dhammā honti, khandhā honti, āyatanāni honti, dhātuyo honti, āhārā honti, indriyāni honti, jhānaṃ hoti, maggo hoti, balāni honti, hetū honti, phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vedanākkhandho hoti, saññākkhandho hoti, saṅkhārakkhandho hoti, viññāṇakkhandho hoti, manāyatanaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, manoviññāṇadhātu hoti, dhammāyatanaṃ hoti, dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ૧૨૨. કતમે તસ્મિં સમયે ધમ્મા હોન્તિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો, વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – ઇમે તસ્મિં સમયે ધમ્મા હોન્તિ.

    122. Katame tasmiṃ samaye dhammā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho – ime tasmiṃ samaye dhammā honti.

    ૧૨૩. કતમે તસ્મિં સમયે ખન્ધા હોન્તિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો , સઙ્ખારક્ખન્ધો, વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો – ઇમે તસ્મિં સમયે ખન્ધા હોન્તિ.

    123. Katame tasmiṃ samaye khandhā honti? Vedanākkhandho, saññākkhandho , saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho – ime tasmiṃ samaye khandhā honti.

    ૧૨૪. કતમાનિ તસ્મિં સમયે આયતનાનિ હોન્તિ? મનાયતનં, ધમ્માયતનં – ઇમાનિ તસ્મિં સમયે આયતનાનિ હોન્તિ.

    124. Katamāni tasmiṃ samaye āyatanāni honti? Manāyatanaṃ, dhammāyatanaṃ – imāni tasmiṃ samaye āyatanāni honti.

    ૧૨૫. કતમા તસ્મિં સમયે ધાતુયો હોન્તિ? મનોવિઞ્ઞાણધાતુ, ધમ્મધાતુ – ઇમા તસ્મિં સમયે ધાતુયો હોન્તિ.

    125. Katamā tasmiṃ samaye dhātuyo honti? Manoviññāṇadhātu, dhammadhātu – imā tasmiṃ samaye dhātuyo honti.

    ૧૨૬. કતમે તસ્મિં સમયે આહારા હોન્તિ? ફસ્સાહારો, મનોસઞ્ચેતનાહારો, વિઞ્ઞાણાહારો – ઇમે તસ્મિં સમયે આહારા હોન્તિ.

    126. Katame tasmiṃ samaye āhārā honti? Phassāhāro, manosañcetanāhāro, viññāṇāhāro – ime tasmiṃ samaye āhārā honti.

    ૧૨૭. કતમાનિ તસ્મિં સમયે ઇન્દ્રિયાનિ હોન્તિ? સદ્ધિન્દ્રિયં, વીરિયિન્દ્રિયં, સતિન્દ્રિયં, સમાધિન્દ્રિયં, પઞ્ઞિન્દ્રિયં, મનિન્દ્રિયં, સોમનસ્સિન્દ્રિયં, જીવિતિન્દ્રિયં – ઇમાનિ તસ્મિં સમયે ઇન્દ્રિયાનિ હોન્તિ.

    127. Katamāni tasmiṃ samaye indriyāni honti? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ, manindriyaṃ, somanassindriyaṃ, jīvitindriyaṃ – imāni tasmiṃ samaye indriyāni honti.

    ૧૨૮. કતમં તસ્મિં સમયે ઝાનં હોતિ? વિતક્કો, વિચારો, પીતિ, સુખં, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા – ઇદં તસ્મિં સમયે ઝાનં હોતિ.

    128. Katamaṃ tasmiṃ samaye jhānaṃ hoti? Vitakko, vicāro, pīti, sukhaṃ, cittassekaggatā – idaṃ tasmiṃ samaye jhānaṃ hoti.

    ૧૨૯. કતમો તસ્મિં સમયે મગ્ગો હોતિ? સમ્માદિટ્ઠિ, સમ્માસઙ્કપ્પો, સમ્માવાયામો, સમ્માસતિ, સમ્માસમાધિ – અયં તસ્મિં સમયે મગ્ગો હોતિ.

    129. Katamo tasmiṃ samaye maggo hoti? Sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi – ayaṃ tasmiṃ samaye maggo hoti.

    ૧૩૦. કતમાનિ તસ્મિં સમયે બલાનિ હોન્તિ? સદ્ધાબલં, વીરિયબલં, સતિબલં, સમાધિબલં, પઞ્ઞાબલં, હિરિબલં, ઓત્તપ્પબલં – ઇમાનિ તસ્મિં સમયે બલાનિ હોન્તિ.

    130. Katamāni tasmiṃ samaye balāni honti? Saddhābalaṃ, vīriyabalaṃ, satibalaṃ, samādhibalaṃ, paññābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ – imāni tasmiṃ samaye balāni honti.

    ૧૩૧. કતમે તસ્મિં સમયે હેતૂ હોન્તિ? અલોભો, અદોસો, અમોહો – ઇમે તસ્મિં સમયે હેતૂ હોન્તિ.

    131. Katame tasmiṃ samaye hetū honti? Alobho, adoso, amoho – ime tasmiṃ samaye hetū honti.

    ૧૩૨. કતમો તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ.

    132. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    ૧૩૩. કતમા તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ.

    133. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti.

    ૧૩૪. કતમા તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે સઞ્ઞા હોતિ.

    134. Katamā tasmiṃ samaye saññā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saññā hoti.

    ૧૩૫. કતમા તસ્મિં સમયે ચેતના હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે ચેતના હોતિ?

    135. Katamā tasmiṃ samaye cetanā hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye cetanā hoti?

    ૧૩૬. કતમં તસ્મિં સમયે ચિત્તં હોતિ…પે॰… ઇદં તસ્મિં સમયે ચિત્તં હોતિ.

    136. Katamaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye cittaṃ hoti.

    ૧૩૭. કતમો તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે વેદનાક્ખન્ધો હોતિ.

    137. Katamo tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye vedanākkhandho hoti.

    ૧૩૮. કતમો તસ્મિં સમયે સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે સઞ્ઞાક્ખન્ધો હોતિ.

    138. Katamo tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saññākkhandho hoti.

    ૧૩૯. કતમો તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ.

    139. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti.

    ૧૪૦. કતમો તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે વિઞ્ઞાણક્ખન્ધો હોતિ.

    140. Katamo tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye viññāṇakkhandho hoti.

    ૧૪૧. કતમં તસ્મિં સમયે મનાયતનં હોતિ…પે॰… ઇદં તસ્મિં સમયે મનાયતનં હોતિ.

    141. Katamaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye manāyatanaṃ hoti.

    ૧૪૨. કતમં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ…પે॰… ઇદં તસ્મિં સમયે મનિન્દ્રિયં હોતિ.

    142. Katamaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti…pe… idaṃ tasmiṃ samaye manindriyaṃ hoti.

    ૧૪૩. કતમા તસ્મિં સમયે મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ…પે॰… અયં તસ્મિં સમયે મનોવિઞ્ઞાણધાતુ હોતિ.

    143. Katamā tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti…pe… ayaṃ tasmiṃ samaye manoviññāṇadhātu hoti.

    ૧૪૪. કતમં તસ્મિં સમયે ધમ્માયતનં હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – ઇદં તસ્મિં સમયે ધમ્માયતનં હોતિ.

    144. Katamaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – idaṃ tasmiṃ samaye dhammāyatanaṃ hoti.

    ૧૪૫. કતમા તસ્મિં સમયે ધમ્મધાતુ હોતિ? વેદનાક્ખન્ધો, સઞ્ઞાક્ખન્ધો, સઙ્ખારક્ખન્ધો – અયં તસ્મિં સમયે ધમ્મધાતુ હોતિ.

    145. Katamā tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti? Vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho – ayaṃ tasmiṃ samaye dhammadhātu hoti.

    યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    સુઞ્ઞતવારો.

    Suññatavāro.

    પઠમં ચિત્તં.

    Paṭhamaṃ cittaṃ.

    ૧૪૬. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ સોમનસ્સસહગતં ઞાણસમ્પયુત્તં સસઙ્ખારેન રૂપારમ્મણં વા…પે॰… ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ…પે॰… અવિક્ખેપો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    146. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    દુતિયં ચિત્તં.

    Dutiyaṃ cittaṃ.

    ૧૪૭. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ સોમનસ્સસહગતં ઞાણવિપ્પયુત્તં રૂપારમ્મણં વા સદ્દારમ્મણં વા ગન્ધારમ્મણં વા રસારમ્મણં વા ફોટ્ઠબ્બારમ્મણં વા ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ, વેદના હોતિ, સઞ્ઞા હોતિ, ચેતના હોતિ, ચિત્તં હોતિ, વિતક્કો હોતિ, વિચારો હોતિ, પીતિ હોતિ, સુખં હોતિ, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ, સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ, વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ, સતિન્દ્રિયં હોતિ, સમાધિન્દ્રિયં હોતિ , મનિન્દ્રિયં હોતિ, સોમનસ્સિન્દ્રિયં હોતિ, જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ, સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ, સમ્માવાયામો હોતિ, સમ્માસતિ હોતિ, સમ્માસમાધિ હોતિ, સદ્ધાબલં હોતિ, વીરિયબલં હોતિ, સતિબલં હોતિ, સમાધિબલં હોતિ, હિરિબલં હોતિ, ઓત્તપ્પબલં હોતિ, અલોભો હોતિ, અદોસો હોતિ, અનભિજ્ઝા હોતિ, અબ્યાપાદો હોતિ, હિરી હોતિ, ઓત્તપ્પં હોતિ, કાયપસ્સદ્ધિ હોતિ, ચિત્તપસ્સદ્ધિ હોતિ, કાયલહુતા હોતિ, ચિત્તલહુતા હોતિ, કાયમુદુતા હોતિ, ચિત્તમુદુતા હોતિ, કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ, કાયુજુકતા હોતિ, ચિત્તુજુકતા હોતિ, સતિ હોતિ, સમથો હોતિ, પગ્ગાહો હોતિ, અવિક્ખેપો હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    147. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, pīti hoti, sukhaṃ hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti , manindriyaṃ hoti, somanassindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, samatho hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    તસ્મિં ખો પન સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ, દ્વાયતનાનિ હોન્તિ, દ્વે ધાતુયો હોન્તિ, તયો આહારા હોન્તિ, સત્તિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ , પઞ્ચઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ, ચતુરઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ, છ બલાનિ હોન્તિ, દ્વે હેતૂ હોન્તિ, એકો ફસ્સો હોતિ…પે॰… એકં ધમ્માયતનં હોતિ, એકા ધમ્મધાતુ હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, sattindriyāni honti , pañcaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, caturaṅgiko maggo hoti, cha balāni honti, dve hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ૧૪૮. કતમો તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ? ફસ્સો ચેતના વિતક્કો વિચારો પીતિ ચિત્તસ્સેકગ્ગતા સદ્ધિન્દ્રિયં વીરિયિન્દ્રિયં સતિન્દ્રિયં સમાધિન્દ્રિયં જીવિતિન્દ્રિયં સમ્માસઙ્કપ્પો સમ્માવાયામો સમ્માસતિ સમ્માસમાધિ સદ્ધાબલં વીરિયબલં સતિબલં સમાધિબલં હિરિબલં ઓત્તપ્પબલં અલોભો અદોસો અનભિજ્ઝા અબ્યાપાદો હિરી ઓત્તપ્પં કાયપસ્સદ્ધિ ચિત્તપસ્સદ્ધિ કાયલહુતા ચિત્તલહુતા કાયમુદુતા ચિત્તમુદુતા કાયકમ્મઞ્ઞતા ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા કાયપાગુઞ્ઞતા ચિત્તપાગુઞ્ઞતા કાયુજુકતા ચિત્તુજુકતા સતિ સમથો પગ્ગાહો અવિક્ખેપો; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા ઠપેત્વા વેદનાક્ખન્ધં ઠપેત્વા સઞ્ઞાક્ખન્ધં ઠપેત્વા વિઞ્ઞાણક્ખન્ધં – અયં તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    148. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro pīti cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso anabhijjhā abyāpādo hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati samatho paggāho avikkhepo; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    તતિયં ચિત્તં.

    Tatiyaṃ cittaṃ.

    ૧૪૯. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ સોમનસ્સસહગતં ઞાણવિપ્પયુત્તં સસઙ્ખારેન રૂપારમ્મણં વા…પે॰… ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ…પે॰… અવિક્ખેપો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    149. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti somanassasahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    ચતુત્થં ચિત્તં.

    Catutthaṃ cittaṃ.

    ૧૫૦. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ ઉપેક્ખાસહગતં ઞાણસમ્પયુત્તં રૂપારમ્મણં વા સદ્દારમ્મણં વા ગન્ધારમ્મણં વા રસારમ્મણં વા ફોટ્ઠબ્બારમ્મણં વા ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ, વેદના હોતિ, સઞ્ઞા હોતિ, ચેતના હોતિ, ચિત્તં હોતિ, વિતક્કો હોતિ, વિચારો હોતિ, ઉપેક્ખા હોતિ, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ, સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ, વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ, સતિન્દ્રિયં હોતિ, સમાધિન્દ્રિયં હોતિ, પઞ્ઞિન્દ્રિયં હોતિ, મનિન્દ્રિયં હોતિ, ઉપેક્ખિન્દ્રિયં હોતિ, જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ, સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ, સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ, સમ્માવાયામો હોતિ, સમ્માસતિ હોતિ, સમ્માસમાધિ હોતિ, સદ્ધાબલં હોતિ, વીરિયબલં હોતિ, સતિબલં હોતિ, સમાધિબલં હોતિ, પઞ્ઞાબલં હોતિ, હિરિબલં હોતિ, ઓત્તપ્પબલં હોતિ, અલોભો હોતિ, અદોસો હોતિ, અમોહો હોતિ, અનભિજ્ઝા હોતિ, અબ્યાપાદો હોતિ, સમ્માદિટ્ઠિ હોતિ, હિરી હોતિ, ઓત્તપ્પં હોતિ, કાયપસ્સદ્ધિ હોતિ, ચિત્તપસ્સદ્ધિ હોતિ, કાયલહુતા હોતિ, ચિત્તલહુતા હોતિ, કાયમુદુતા હોતિ, ચિત્તમુદુતા હોતિ, કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ, કાયુજુકતા હોતિ, ચિત્તુજુકતા હોતિ, સતિ હોતિ, સમ્પજઞ્ઞં હોતિ, સમથો હોતિ, વિપસ્સના હોતિ, પગ્ગાહો હોતિ, અવિક્ખેપો હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    150. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, upekkhā hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, paññindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, upekkhindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammādiṭṭhi hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, paññābalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, amoho hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, sammādiṭṭhi hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti kāyapāguññatā hoti, cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, sampajaññaṃ hoti, samatho hoti, vipassanā hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā.

    ૧૫૧. કતમો તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ? યો તસ્મિં સમયે ફસ્સો ફુસના સંફુસના સંફુસિતત્તં – અયં તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ.

    151. Katamo tasmiṃ samaye phasso hoti? Yo tasmiṃ samaye phasso phusanā saṃphusanā saṃphusitattaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye phasso hoti.

    ૧૫૨. કતમા તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ? યં તસ્મિં સમયે તજ્જામનોવિઞ્ઞાણધાતુસમ્ફસ્સજં ચેતસિકં નેવ સાતં નાસાતં ચેતોસમ્ફસ્સજં અદુક્ખમસુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા અદુક્ખમસુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે વેદના હોતિ…પે॰….

    152. Katamā tasmiṃ samaye vedanā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye tajjāmanoviññāṇadhātusamphassajaṃ cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye vedanā hoti…pe….

    ૧૫૩. કતમા તસ્મિં સમયે ઉપેક્ખા હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં નેવ સાતં નાસાતં ચેતોસમ્ફસ્સજં અદુક્ખમસુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા અદુક્ખમસુખા વેદના – અયં તસ્મિં સમયે ઉપેક્ખા હોતિ…પે॰….

    153. Katamā tasmiṃ samaye upekkhā hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – ayaṃ tasmiṃ samaye upekkhā hoti…pe….

    ૧૫૪. કતમં તસ્મિં સમયે ઉપેક્ખિન્દ્રિયં હોતિ? યં તસ્મિં સમયે ચેતસિકં નેવ સાતં નાસાતં ચેતોસમ્ફસ્સજં અદુક્ખમસુખં વેદયિતં ચેતોસમ્ફસ્સજા અદુક્ખમસુખા વેદના – ઇદં તસ્મિં સમયે ઉપેક્ખિન્દ્રિયં હોતિ…પે॰… યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    154. Katamaṃ tasmiṃ samaye upekkhindriyaṃ hoti? Yaṃ tasmiṃ samaye cetasikaṃ neva sātaṃ nāsātaṃ cetosamphassajaṃ adukkhamasukhaṃ vedayitaṃ cetosamphassajā adukkhamasukhā vedanā – idaṃ tasmiṃ samaye upekkhindriyaṃ hoti…pe… ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    તસ્મિં ખો પન સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ, દ્વાયતનાનિ હોન્તિ , દ્વે ધાતુયો હોન્તિ, તયો આહારા હોન્તિ, અટ્ઠિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ, ચતુરઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ, પઞ્ચઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ, સત્ત બલાનિ હોન્તિ, તયો હેતૂ હોન્તિ, એકો ફસ્સો હોતિ…પે॰… એકં ધમ્માયતનં હોતિ, એકા ધમ્મધાતુ હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti , dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti, aṭṭhindriyāni honti, caturaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, pañcaṅgiko maggo hoti, satta balāni honti, tayo hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ૧૫૫. કતમો તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ? ફસ્સો ચેતના વિતક્કો વિચારો ચિત્તસ્સેકગ્ગતા સદ્ધિન્દ્રિયં વીરિયિન્દ્રિયં સતિન્દ્રિયં સમાધિન્દ્રિયં પઞ્ઞિન્દ્રિયં જીવિતિન્દ્રિયં સમ્માદિટ્ઠિ સમ્માસઙ્કપ્પો સમ્માવાયામો સમ્માસતિ સમ્માસમાધિ સદ્ધાબલં વીરિયબલં સતિબલં સમાધિબલં પઞ્ઞાબલં હિરિબલં ઓત્તપ્પબલં અલોભો અદોસો અમોહો અનભિજ્ઝા અબ્યાપાદો સમ્માદિટ્ઠિ હિરી ઓત્તપ્પં કાયપસ્સદ્ધિ ચિત્તપસ્સદ્ધિ કાયલહુતા ચિત્તલહુતા કાયમુદુતા ચિત્તમુદુતા કાયકમ્મઞ્ઞતા ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા કાયપાગુઞ્ઞતા ચિત્તપાગુઞ્ઞતા કાયુજુકતા ચિત્તુજુકતા સતિ સમ્પજઞ્ઞં સમથો વિપસ્સના પગ્ગાહો અવિક્ખેપો.

    155. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso amoho anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati sampajaññaṃ samatho vipassanā paggāho avikkhepo.

    યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા ઠપેત્વા વેદનાક્ખન્ધં ઠપેત્વા સઞ્ઞાક્ખન્ધં ઠપેત્વા વિઞ્ઞાણક્ખન્ધં – અયં તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    પઞ્ચમં ચિત્તં.

    Pañcamaṃ cittaṃ.

    ૧૫૬. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ ઉપેક્ખાસહગતં ઞાણસમ્પયુત્તં સસઙ્ખારેન રૂપારમ્મણં વા…પે॰… ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ…પે॰… અવિક્ખેપો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    156. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇasampayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    છટ્ઠં ચિત્તં.

    Chaṭṭhaṃ cittaṃ.

    ૧૫૭. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ ઉપેક્ખાસહગતં ઞાણવિપ્પયુત્તં રૂપારમ્મણં વા સદ્દારમ્મણં વા ગન્ધારમ્મણં વા રસારમ્મણં વા ફોટ્ઠબ્બારમ્મણં વા ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ, વેદના હોતિ, સઞ્ઞા હોતિ, ચેતના હોતિ, ચિત્તં હોતિ, વિતક્કો હોતિ, વિચારો હોતિ, ઉપેક્ખા હોતિ, ચિત્તસ્સેકગ્ગતા હોતિ, સદ્ધિન્દ્રિયં હોતિ, વીરિયિન્દ્રિયં હોતિ, સતિન્દ્રિયં હોતિ, સમાધિન્દ્રિયં હોતિ, મનિન્દ્રિયં હોતિ, ઉપેક્ખિન્દ્રિયં હોતિ, જીવિતિન્દ્રિયં હોતિ, સમ્માસઙ્કપ્પો હોતિ, સમ્માવાયામો હોતિ, સમ્માસતિ હોતિ, સમ્માસમાધિ હોતિ, સદ્ધાબલં હોતિ, વીરિયબલં હોતિ, સતિબલં હોતિ, સમાધિબલં હોતિ, હિરિબલં હોતિ, ઓત્તપ્પબલં હોતિ, અલોભો હોતિ, અદોસો હોતિ, અનભિજ્ઝા હોતિ, અબ્યાપાદો હોતિ, હિરી હોતિ, ઓત્તપ્પં હોતિ, કાયપસ્સદ્ધિ હોતિ, ચિત્તપસ્સદ્ધિ હોતિ, કાયલહુતા હોતિ, ચિત્તલહુતા હોતિ, કાયમુદુતા હોતિ, ચિત્તમુદુતા હોતિ, કાયકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા હોતિ, કાયપાગુઞ્ઞતા હોતિ , ચિત્તપાગુઞ્ઞતા હોતિ, કાયુજુકતા હોતિ, ચિત્તુજુકતા હોતિ, સતિ હોતિ, સમથો હોતિ, પગ્ગાહો હોતિ, અવિક્ખેપો હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    157. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ rūpārammaṇaṃ vā saddārammaṇaṃ vā gandhārammaṇaṃ vā rasārammaṇaṃ vā phoṭṭhabbārammaṇaṃ vā dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti, vedanā hoti, saññā hoti, cetanā hoti, cittaṃ hoti, vitakko hoti, vicāro hoti, upekkhā hoti, cittassekaggatā hoti, saddhindriyaṃ hoti, vīriyindriyaṃ hoti, satindriyaṃ hoti, samādhindriyaṃ hoti, manindriyaṃ hoti, upekkhindriyaṃ hoti, jīvitindriyaṃ hoti, sammāsaṅkappo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, saddhābalaṃ hoti, vīriyabalaṃ hoti, satibalaṃ hoti, samādhibalaṃ hoti, hiribalaṃ hoti, ottappabalaṃ hoti, alobho hoti, adoso hoti, anabhijjhā hoti, abyāpādo hoti, hirī hoti, ottappaṃ hoti, kāyapassaddhi hoti, cittapassaddhi hoti, kāyalahutā hoti, cittalahutā hoti, kāyamudutā hoti, cittamudutā hoti, kāyakammaññatā hoti, cittakammaññatā hoti, kāyapāguññatā hoti , cittapāguññatā hoti, kāyujukatā hoti, cittujukatā hoti, sati hoti, samatho hoti, paggāho hoti, avikkhepo hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    તસ્મિં ખો પન સમયે ચત્તારો ખન્ધા હોન્તિ, દ્વાયતનાનિ હોન્તિ, દ્વે ધાતુયો હોન્તિ, તયો આહારા હોન્તિ , સત્તિન્દ્રિયાનિ હોન્તિ, ચતુરઙ્ગિકં ઝાનં હોતિ, ચતુરઙ્ગિકો મગ્ગો હોતિ , છ બલાનિ હોન્તિ, દ્વે હેતૂ હોન્તિ, એકો ફસ્સો હોતિ…પે॰… એકં ધમ્માયતનં હોતિ, એકા ધમ્મધાતુ હોતિ; યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા – ઇમે ધમ્મા કુસલા…પે॰….

    Tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti, dvāyatanāni honti, dve dhātuyo honti, tayo āhārā honti , sattindriyāni honti, caturaṅgikaṃ jhānaṃ hoti, caturaṅgiko maggo hoti , cha balāni honti, dve hetū honti, eko phasso hoti…pe… ekaṃ dhammāyatanaṃ hoti, ekā dhammadhātu hoti; ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā – ime dhammā kusalā…pe….

    ૧૫૮. કતમો તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ? ફસ્સો ચેતના વિતક્કો વિચારો ચિત્તસ્સેકગ્ગતા સદ્ધિન્દ્રિયં વીરિયિન્દ્રિયં સતિન્દ્રિયં સમાધિન્દ્રિયં જીવિતિન્દ્રિયં સમ્માસઙ્કપ્પો સમ્માવાયામો સમ્માસતિ સમ્માસમાધિ સદ્ધાબલં વીરિયબલં સતિબલં સમાધિબલં હિરિબલં ઓત્તપ્પબલં અલોભો અદોસો અનભિજ્ઝા અબ્યાપાદો હિરી ઓત્તપ્પં કાયપસ્સદ્ધિ ચિત્તપસ્સદ્ધિ કાયલહુતા ચિત્તલહુતા કાયમુદુતા ચિત્તમુદુતા કાયકમ્મઞ્ઞતા ચિત્તકમ્મઞ્ઞતા કાયપાગુઞ્ઞતા ચિત્તપાગુઞ્ઞતા કાયુજુકતા ચિત્તુજુકતા સતિ સમથો પગ્ગાહો અવિક્ખેપો.

    158. Katamo tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti? Phasso cetanā vitakko vicāro cittassekaggatā saddhindriyaṃ vīriyindriyaṃ satindriyaṃ samādhindriyaṃ jīvitindriyaṃ sammāsaṅkappo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi saddhābalaṃ vīriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ alobho adoso anabhijjhā abyāpādo hirī ottappaṃ kāyapassaddhi cittapassaddhi kāyalahutā cittalahutā kāyamudutā cittamudutā kāyakammaññatā cittakammaññatā kāyapāguññatā cittapāguññatā kāyujukatā cittujukatā sati samatho paggāho avikkhepo.

    યે વા પન તસ્મિં સમયે અઞ્ઞેપિ અત્થિ પટિચ્ચસમુપ્પન્ના અરૂપિનો ધમ્મા ઠપેત્વા વેદનાક્ખન્ધં ઠપેત્વા સઞ્ઞાક્ખન્ધં ઠપેત્વા વિઞ્ઞાણક્ખન્ધં – અયં તસ્મિં સમયે સઙ્ખારક્ખન્ધો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    Ye vā pana tasmiṃ samaye aññepi atthi paṭiccasamuppannā arūpino dhammā ṭhapetvā vedanākkhandhaṃ ṭhapetvā saññākkhandhaṃ ṭhapetvā viññāṇakkhandhaṃ – ayaṃ tasmiṃ samaye saṅkhārakkhandho hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    સત્તમં ચિત્તં.

    Sattamaṃ cittaṃ.

    ૧૫૯. કતમે ધમ્મા કુસલા? યસ્મિં સમયે કામાવચરં કુસલં ચિત્તં ઉપ્પન્નં હોતિ ઉપેક્ખાસહગતં ઞાણવિપ્પયુત્તં સસઙ્ખારેન રૂપારમ્મણં વા…પે॰… ધમ્મારમ્મણં વા યં યં વા પનારબ્ભ, તસ્મિં સમયે ફસ્સો હોતિ…પે॰… અવિક્ખેપો હોતિ…પે॰… ઇમે ધમ્મા કુસલા.

    159. Katame dhammā kusalā? Yasmiṃ samaye kāmāvacaraṃ kusalaṃ cittaṃ uppannaṃ hoti upekkhāsahagataṃ ñāṇavippayuttaṃ sasaṅkhārena rūpārammaṇaṃ vā…pe… dhammārammaṇaṃ vā yaṃ yaṃ vā panārabbha, tasmiṃ samaye phasso hoti…pe… avikkhepo hoti…pe… ime dhammā kusalā.

    અટ્ઠમં ચિત્તં.

    Aṭṭhamaṃ cittaṃ.

    અટ્ઠ કામાવચરમહાકુસલચિત્તાનિ.

    Aṭṭha kāmāvacaramahākusalacittāni.

    દુતિયભાણવારો.

    Dutiyabhāṇavāro.







    Footnotes:
    1. વિરિયિન્દ્રિયં (સી॰ સ્યા॰)
    2. વિરિયબલં (સી॰ સ્યા॰)
    3. કાયપ્પસ્સદ્ધિ (સ્યા॰)
    4. ચિત્તપ્પસ્સદ્ધિ (સ્યા॰)
    5. કાયુજ્જુકતા (સી॰ ક॰)
    6. ચિત્તુજ્જુકતા (સી॰ ક॰)
    7. viriyindriyaṃ (sī. syā.)
    8. viriyabalaṃ (sī. syā.)
    9. kāyappassaddhi (syā.)
    10. cittappassaddhi (syā.)
    11. kāyujjukatā (sī. ka.)
    12. cittujjukatā (sī. ka.)
    13. સઞ્ચેતયિતત્તં (સ્યા॰)
    14. sañcetayitattaṃ (syā.)
    15. વિરિયારમ્ભો (સી॰ સ્યા॰)
    16. ઉસ્સોળ્હિ (સી॰)
    17. viriyārambho (sī. syā.)
    18. ussoḷhi (sī.)
    19. ઇરીયના (સી॰)
    20. irīyanā (sī.)
    21. અદૂસના અદૂસિતત્તં (સ્યા॰)
    22. adūsanā adūsitattaṃ (syā.)
    23. પટિપ્પસ્સદ્ધિ (સી॰ સ્યા॰)
    24. પટિપ્પસ્સમ્ભના (સી॰ સ્યા॰)
    25. પટિપ્પસ્સમ્ભિતત્તં (સી॰ સ્યા॰)
    26. paṭippassaddhi (sī. syā.)
    27. paṭippassambhanā (sī. syā.)
    28. paṭippassambhitattaṃ (sī. syā.)
    29. થપેત્વા (ક॰)
    30. thapetvā (ka.)



    Related texts:




    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact