Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૪. કારણપાલીસુત્તં

    4. Kāraṇapālīsuttaṃ

    ૧૯૪. એકં સમયં ભગવા વેસાલિયં વિહરતિ મહાવને કૂટાગારસાલાયં. તેન ખો પન સમયેન કારણપાલી 1 બ્રાહ્મણો લિચ્છવીનં કમ્મન્તં કારેતિ. અદ્દસા ખો કારણપાલી બ્રાહ્મણો પિઙ્ગિયાનિં બ્રાહ્મણં દૂરતોવ આગચ્છન્તં; દિસ્વા પિઙ્ગિયાનિં બ્રાહ્મણં એતદવોચ –

    194. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena kāraṇapālī 2 brāhmaṇo licchavīnaṃ kammantaṃ kāreti. Addasā kho kāraṇapālī brāhmaṇo piṅgiyāniṃ brāhmaṇaṃ dūratova āgacchantaṃ; disvā piṅgiyāniṃ brāhmaṇaṃ etadavoca –

    ‘‘હન્દ, કુતો નુ ભવં પિઙ્ગિયાની આગચ્છતિ દિવા દિવસ્સા’’તિ? ‘‘ઇતોહં 3, ભો, આગચ્છામિ સમણસ્સ ગોતમસ્સ સન્તિકા’’તિ. ‘‘તં કિં મઞ્ઞતિ ભવં, પિઙ્ગિયાની, સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્ઞાવેય્યત્તિયં? પણ્ડિતો મઞ્ઞે’’તિ? ‘‘કો ચાહં, ભો, કો ચ સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્ઞાવેય્યત્તિયં જાનિસ્સામિ! સોપિ નૂનસ્સ તાદિસોવ યો સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્ઞાવેય્યત્તિયં જાનેય્યા’’તિ! ‘‘ઉળારાય ખલુ ભવં, પિઙ્ગિયાની, સમણં ગોતમં પસંસાય પસંસતી’’તિ. ‘‘કો ચાહં, ભો, કો ચ સમણં ગોતમં પસંસિસ્સામિ! પસત્થપ્પસત્થોવ 4 સો ભવં ગોતમો સેટ્ઠો દેવમનુસ્સાન’’ન્તિ. ‘‘કિં પન ભવં, પિઙ્ગિયાની, અત્થવસં સમ્પસ્સમાનો સમણે ગોતમે એવં અભિપ્પસન્નો’’તિ?

    ‘‘Handa, kuto nu bhavaṃ piṅgiyānī āgacchati divā divassā’’ti? ‘‘Itohaṃ 5, bho, āgacchāmi samaṇassa gotamassa santikā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññati bhavaṃ, piṅgiyānī, samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ? Paṇḍito maññe’’ti? ‘‘Ko cāhaṃ, bho, ko ca samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jānissāmi! Sopi nūnassa tādisova yo samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jāneyyā’’ti! ‘‘Uḷārāya khalu bhavaṃ, piṅgiyānī, samaṇaṃ gotamaṃ pasaṃsāya pasaṃsatī’’ti. ‘‘Ko cāhaṃ, bho, ko ca samaṇaṃ gotamaṃ pasaṃsissāmi! Pasatthappasatthova 6 so bhavaṃ gotamo seṭṭho devamanussāna’’nti. ‘‘Kiṃ pana bhavaṃ, piṅgiyānī, atthavasaṃ sampassamāno samaṇe gotame evaṃ abhippasanno’’ti?

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભો, પુરિસો અગ્ગરસપરિતિત્તો ન અઞ્ઞેસં હીનાનં રસાનં પિહેતિ; એવમેવં ખો, ભો, યતો યતો તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ ધમ્મં સુણાતિ – યદિ સુત્તસો, યદિ ગેય્યસો, યદિ વેય્યાકરણસો, યદિ અબ્ભુતધમ્મસો – તતો તતો ન અઞ્ઞેસં પુથુસમણબ્રાહ્મણપ્પવાદાનં પિહેતિ.

    ‘‘Seyyathāpi, bho, puriso aggarasaparititto na aññesaṃ hīnānaṃ rasānaṃ piheti; evamevaṃ kho, bho, yato yato tassa bhoto gotamassa dhammaṃ suṇāti – yadi suttaso, yadi geyyaso, yadi veyyākaraṇaso, yadi abbhutadhammaso – tato tato na aññesaṃ puthusamaṇabrāhmaṇappavādānaṃ piheti.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભો, પુરિસો જિઘચ્છાદુબ્બલ્યપરેતો મધુપિણ્ડિકં અધિગચ્છેય્ય. સો યતો યતો સાયેથ, લભતેવ 7 સાદુરસં અસેચનકં; એવમેવં ખો, ભો, યતો યતો તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ ધમ્મં સુણાતિ – યદિ સુત્તસો, યદિ ગેય્યસો, યદિ વેય્યાકરણસો, યદિ અબ્ભુતધમ્મસો – તતો તતો લભતેવ અત્તમનતં, લભતિ ચેતસો પસાદં.

    ‘‘Seyyathāpi, bho, puriso jighacchādubbalyapareto madhupiṇḍikaṃ adhigaccheyya. So yato yato sāyetha, labhateva 8 sādurasaṃ asecanakaṃ; evamevaṃ kho, bho, yato yato tassa bhoto gotamassa dhammaṃ suṇāti – yadi suttaso, yadi geyyaso, yadi veyyākaraṇaso, yadi abbhutadhammaso – tato tato labhateva attamanataṃ, labhati cetaso pasādaṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભો, પુરિસો ચન્દનઘટિકં અધિગચ્છેય્ય – હરિચન્દનસ્સ વા લોહિતચન્દનસ્સ વા. સો યતો યતો ઘાયેથ – યદિ મૂલતો, યદિ મજ્ઝતો, યદિ અગ્ગતો – અધિગચ્છતેવ 9 સુરભિગન્ધં અસેચનકં; એવમેવં ખો, ભો, યતો યતો તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ ધમ્મં સુણાતિ – યદિ સુત્તસો, યદિ ગેય્યસો, યદિ વેય્યાકરણસો, યદિ અબ્ભુતધમ્મસો – તતો તતો અધિગચ્છતિ પામોજ્જં અધિગચ્છતિ સોમનસ્સં.

    ‘‘Seyyathāpi, bho, puriso candanaghaṭikaṃ adhigaccheyya – haricandanassa vā lohitacandanassa vā. So yato yato ghāyetha – yadi mūlato, yadi majjhato, yadi aggato – adhigacchateva 10 surabhigandhaṃ asecanakaṃ; evamevaṃ kho, bho, yato yato tassa bhoto gotamassa dhammaṃ suṇāti – yadi suttaso, yadi geyyaso, yadi veyyākaraṇaso, yadi abbhutadhammaso – tato tato adhigacchati pāmojjaṃ adhigacchati somanassaṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભો, પુરિસો આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો. તસ્સ કુસલો ભિસક્કો ઠાનસો આબાધં નીહરેય્ય; એવમેવં ખો, ભો, યતો યતો તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ ધમ્મં સુણાતિ – યદિ સુત્તસો, યદિ ગેય્યસો, યદિ વેય્યાકરણસો, યદિ અબ્ભુતધમ્મસો – તતો તતો સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા અબ્ભત્થં ગચ્છન્તિ.

    ‘‘Seyyathāpi, bho, puriso ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Tassa kusalo bhisakko ṭhānaso ābādhaṃ nīhareyya; evamevaṃ kho, bho, yato yato tassa bhoto gotamassa dhammaṃ suṇāti – yadi suttaso, yadi geyyaso, yadi veyyākaraṇaso, yadi abbhutadhammaso – tato tato sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā abbhatthaṃ gacchanti.

    ‘‘સેય્યથાપિ , ભો, પોક્ખરણી અચ્છોદકા સાતોદકા સીતોદકા સેતકા સુપતિત્થા રમણીયા. અથ પુરિસો આગચ્છેય્ય ઘમ્માભિતત્તો ઘમ્મપરેતો કિલન્તો તસિતો પિપાસિતો . સો તં પોક્ખરણિં ઓગાહેત્વા ન્હાત્વા ચ પિવિત્વા ચ સબ્બદરથકિલમથપરિળાહં પટિપ્પસ્સમ્ભેય્ય. એવમેવં ખો, ભો, યતો યતો તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ ધમ્મં સુણાતિ – યદિ સુત્તસો, યદિ ગેય્યસો, યદિ વેય્યાકરણસો, યદિ અબ્ભુતધમ્મસો – તતો તતો સબ્બદરથકિલમથપરિળાહા પટિપ્પસ્સમ્ભન્તી’’તિ.

    ‘‘Seyyathāpi , bho, pokkharaṇī acchodakā sātodakā sītodakā setakā supatitthā ramaṇīyā. Atha puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto kilanto tasito pipāsito . So taṃ pokkharaṇiṃ ogāhetvā nhātvā ca pivitvā ca sabbadarathakilamathapariḷāhaṃ paṭippassambheyya. Evamevaṃ kho, bho, yato yato tassa bhoto gotamassa dhammaṃ suṇāti – yadi suttaso, yadi geyyaso, yadi veyyākaraṇaso, yadi abbhutadhammaso – tato tato sabbadarathakilamathapariḷāhā paṭippassambhantī’’ti.

    એવં વુત્તે કારણપાલી બ્રાહ્મણો ઉટ્ઠાયાસના એકંસં ઉત્તરાસઙ્ગં કરિત્વા દક્ખિણં જાણુમણ્ડલં પથવિયં નિહન્ત્વા યેન ભગવા તેનઞ્જલિં પણામેત્વા તિક્ખત્તું ઉદાનં ઉદાનેસિ –

    Evaṃ vutte kāraṇapālī brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ;

    ‘‘Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa;

    નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ;

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa;

    નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સા’’તિ.

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassā’’ti.

    ‘‘અભિક્કન્તં, ભો પિઙ્ગિયાનિ, અભિક્કન્તં, ભો પિઙ્ગિયાનિ! સેય્યથાપિ, ભો પિઙ્ગિયાનિ, નિક્કુજ્જિતં 11 વા ઉક્કુજ્જેય્ય પટિચ્છન્નં વા વિવરેય્ય, મૂળ્હસ્સ વા મગ્ગં આચિક્ખેય્ય અન્ધકારે વા તેલપજ્જોતં ધારેય્ય – ચક્ખુમન્તો રૂપાનિ દક્ખન્તીતિ; એવમેવં ભોતા પિઙ્ગિયાનિના અનેકપરિયાયેન ધમ્મો પકાસિતો. એસાહં, ભો પિઙ્ગિયાનિ, તં ભવન્તં ગોતમં સરણં ગચ્છામિ ધમ્મઞ્ચ ભિક્ખુસઙ્ઘઞ્ચ. ઉપાસકં મં ભવં પિઙ્ગિયાની ધારેતુ, અજ્જતગ્ગે પાણુપેતં સરણં ગત’’ન્તિ. ચતુત્થં.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho piṅgiyāni, abhikkantaṃ, bho piṅgiyāni! Seyyathāpi, bho piṅgiyāni, nikkujjitaṃ 12 vā ukkujjeyya paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhotā piṅgiyāninā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho piṅgiyāni, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ piṅgiyānī dhāretu, ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. કરણપાલી (ક॰)
    2. karaṇapālī (ka.)
    3. ઇધાહં (સ્યા॰ કં॰), ઇતો હિ ખો અહં (મ॰ નિ॰ ૧.૨૮૮)
    4. પસટ્ઠપસટ્ઠો ચ (સ્યા॰ કં॰ ક॰)
    5. idhāhaṃ (syā. kaṃ.), ito hi kho ahaṃ (ma. ni. 1.288)
    6. pasaṭṭhapasaṭṭho ca (syā. kaṃ. ka.)
    7. સાયેય્ય, લભેથેવ (મ॰ નિ॰ ૧.૨૦૫)
    8. sāyeyya, labhetheva (ma. ni. 1.205)
    9. અધિગચ્છેથેવ (?)
    10. adhigacchetheva (?)
    11. નિકુજ્જિતં (ક॰)
    12. nikujjitaṃ (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૪. કારણપાલીસુત્તવણ્ણના • 4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૪. કારણપાલીસુત્તવણ્ણના • 4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact