Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ૪. કારણપાલીસુત્તવણ્ણના

    4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā

    ૧૯૪. ચતુત્થે પણ્ડિતો મઞ્ઞેતિ એત્થ મઞ્ઞેતિ ઇદં ‘‘મઞ્ઞતી’’તિ ઇમિના સમાનત્થં નિપાતપદં. તસ્સ ઇતિ-સદ્દં આનેત્વા અત્થં દસ્સેન્તો ‘‘પણ્ડિતોતિ મઞ્ઞતી’’તિ આહ. અનુમતિપુચ્છાવસેન ચેતં વુત્તં. તેનેવાહ ‘‘ઉદાહુ નો’’તિ. ‘‘તં કિં મઞ્ઞતિ ભવં પિઙ્ગિયાની સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્ઞાવેય્યત્તિય’’ન્તિ વુત્તમેવત્થં પુન ગણ્હન્તો ‘‘પણ્ડિતો મઞ્ઞે’’તિ આહ, તસ્મા વુત્તં ‘‘ભવં પિઙ્ગિયાની સમણં ગોતમં પણ્ડિતોતિ મઞ્ઞતિ ઉદાહુ નો’’તિ, યથા તે ખમેય્ય, તથા નં કથેહીતિ અધિપ્પાયો. અહં કો નામ, મમ અવિસયો એસોતિ દસ્સેતિ. કો ચાતિ હેતુનિસ્સક્કે પચ્ચત્તવચનન્તિ આહ ‘‘કુતો ચા’’તિ. તથા ચાહ ‘‘કેન કારણેન જાનિસ્સામી’’તિ, યેન કારણેન સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્ઞાવેય્યત્તિયં જાનેય્યં , તં કારણં મયિ નત્થીતિ અધિપ્પાયો. બુદ્ધોયેવ ભવેય્ય અબુદ્ધસ્સ સબ્બથા બુદ્ધઞાણાનુભાવં જાનિતું અસક્કુણેય્યત્તાતિ. વુત્તઞ્હેતં – ‘‘અપ્પમત્તકં પનેતં, ભિક્ખવે, ઓરમત્તકં સીલમત્તકં, યેન પુથુજ્જનો તથાગતસ્સ વણ્ણં વદમાનો વદેય્ય (દી॰ નિ॰ ૧.૭). અત્થિ, ભિક્ખવે, અઞ્ઞેવ ધમ્મા ગમ્ભીરા દુદ્દસા દુરનુબોધા…પે॰… યેહિ તથાગતસ્સ યથાભૂતં વણ્ણં સમ્મા વદમાનો વદેય્યા’’તિ (દી॰ નિ॰ ૧.૨૮) ચ. એત્થાતિ ‘‘સોપિ નૂનસ્સ તાદિસો’’તિ એતસ્મિં પદે.

    194. Catutthe paṇḍito maññeti ettha maññeti idaṃ ‘‘maññatī’’ti iminā samānatthaṃ nipātapadaṃ. Tassa iti-saddaṃ ānetvā atthaṃ dassento ‘‘paṇḍitoti maññatī’’ti āha. Anumatipucchāvasena cetaṃ vuttaṃ. Tenevāha ‘‘udāhu no’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññati bhavaṃ piṅgiyānī samaṇassa gotamassa paññāveyyattiya’’nti vuttamevatthaṃ puna gaṇhanto ‘‘paṇḍito maññe’’ti āha, tasmā vuttaṃ ‘‘bhavaṃ piṅgiyānī samaṇaṃ gotamaṃ paṇḍitoti maññati udāhu no’’ti, yathā te khameyya, tathā naṃ kathehīti adhippāyo. Ahaṃ ko nāma, mama avisayo esoti dasseti. Ko cāti hetunissakke paccattavacananti āha ‘‘kuto cā’’ti. Tathā cāha ‘‘kena kāraṇena jānissāmī’’ti, yena kāraṇena samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jāneyyaṃ , taṃ kāraṇaṃ mayi natthīti adhippāyo. Buddhoyeva bhaveyya abuddhassa sabbathā buddhañāṇānubhāvaṃ jānituṃ asakkuṇeyyattāti. Vuttañhetaṃ – ‘‘appamattakaṃ panetaṃ, bhikkhave, oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya (dī. ni. 1.7). Atthi, bhikkhave, aññeva dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhūtaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamāno vadeyyā’’ti (dī. ni. 1.28) ca. Etthāti ‘‘sopi nūnassa tādiso’’ti etasmiṃ pade.

    પસત્થપ્પસત્થોતિ પસત્થેહિ પાસંસેહિ અત્તનો ગુણેહેવ સો પસત્થો, ન તસ્સ કિત્તિના, પસંસાસભાવેનેવ પાસંસોતિ અત્થો. તેનાહ ‘‘સબ્બગુણાન’’ન્તિઆદિ. મણિરતનન્તિ ચક્કવત્તિનો મણિરતનં.

    Pasatthappasatthoti pasatthehi pāsaṃsehi attano guṇeheva so pasattho, na tassa kittinā, pasaṃsāsabhāveneva pāsaṃsoti attho. Tenāha ‘‘sabbaguṇāna’’ntiādi. Maṇiratananti cakkavattino maṇiratanaṃ.

    સદેવકે પાસંસાનમ્પિ પાસંસોતિ દસ્સેતું ‘‘પસત્થેહિ વા’’તિ દુતિયવિકપ્પો ગહિતો. અરણીયતો અત્થો, સો એવ વસતીતિ વસોતિ અત્થવસો. તસ્સ તસ્સ પયોગસ્સ આનિસંસભૂતં ફલન્તિ આહ ‘‘અત્થવસન્તિ અત્થાનિસંસ’’ન્તિ. અત્થો વા ફલં તદધીનવુત્તિતાય વસો એતસ્સાતિ અત્થવસો, કારણં.

    Sadevake pāsaṃsānampi pāsaṃsoti dassetuṃ ‘‘pasatthehi vā’’ti dutiyavikappo gahito. Araṇīyato attho, so eva vasatīti vasoti atthavaso. Tassa tassa payogassa ānisaṃsabhūtaṃ phalanti āha ‘‘atthavasanti atthānisaṃsa’’nti. Attho vā phalaṃ tadadhīnavuttitāya vaso etassāti atthavaso, kāraṇaṃ.

    ખુદ્દકમધૂતિ ખુદ્દકમક્ખિકાહિ કતદણ્ડકમધુ. અનેળકન્તિ નિદ્દોસં અપગતમક્ખિકણ્ડકં.

    Khuddakamadhūti khuddakamakkhikāhi katadaṇḍakamadhu. Aneḷakanti niddosaṃ apagatamakkhikaṇḍakaṃ.

    ઉદાહરીયતિ ઉબ્બેગપીતિવસેનાતિ ઉદાનં, તથા વા ઉદાહરણં ઉદાનં. તેનાહ ‘‘ઉદાહારં ઉદાહરી’’તિ. યથા પન તં વચનં ઉદાનન્તિ વુચ્ચતિ, તં દસ્સેતું ‘‘યથા હી’’તિઆદિ વુત્તં. સેસં સુવિઞ્ઞેય્યમેવ.

    Udāharīyati ubbegapītivasenāti udānaṃ, tathā vā udāharaṇaṃ udānaṃ. Tenāha ‘‘udāhāraṃ udāharī’’ti. Yathā pana taṃ vacanaṃ udānanti vuccati, taṃ dassetuṃ ‘‘yathā hī’’tiādi vuttaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.

    કારણપાલીસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૪. કારણપાલીસુત્તં • 4. Kāraṇapālīsuttaṃ

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૪. કારણપાલીસુત્તવણ્ણના • 4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact