Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    ൪. കാരണപാലീസുത്തവണ്ണനാ

    4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā

    ൧൯൪. ചതുത്ഥേ കാരണപാലീതി പാലോതി തസ്സ നാമം, രാജകുലാനം പന കമ്മന്തേ കാരേതീതി കാരണപാലീ നാമ ജാതോ. കമ്മന്തം കാരേതീതി പാതോവ ഉട്ഠായ ദ്വാരട്ടാലകപാകാരേ അകതേ കാരേതി, ജിണ്ണേ പടിജഗ്ഗാപേതി. പിങ്ഗിയാനിം ബ്രാഹ്മണന്തി ഏവംനാമകം അനാഗാമിഫലേ പതിട്ഠിതം അരിയസാവകം ബ്രാഹ്മണം. സോ കിര പാതോവ ഉട്ഠായ ഗന്ധമാലാദീനി ഗാഹാപേത്വാ സത്ഥു സന്തികം ഗന്ത്വാ വന്ദിത്വാ ഗന്ധമാലാദീഹി പൂജേത്വാ നഗരം ആഗച്ഛതി, ഇദം ബ്രാഹ്മണസ്സ ദേവസികം വത്തന്തി. തം സോ ഏവം വത്തം കത്വാ ആഗച്ഛന്തം അദ്ദസ. ഏതദവോചാതി ‘‘അയം ബ്രാഹ്മണോ പഞ്ഞവാ ഞാണുത്തരോ, കഹം നു ഖോ പാതോവ ഗന്ത്വാ ആഗച്ഛതീ’’തി ചിന്തേത്വാ അനുക്കമേന സന്തികം ആഗതം സഞ്ജാനിത്വാ ‘‘ഹന്ദ കുതോ നൂ’’തിആദിവചനം അവോച.

    194. Catutthe kāraṇapālīti pāloti tassa nāmaṃ, rājakulānaṃ pana kammante kāretīti kāraṇapālī nāma jāto. Kammantaṃkāretīti pātova uṭṭhāya dvāraṭṭālakapākāre akate kāreti, jiṇṇe paṭijaggāpeti. Piṅgiyāniṃ brāhmaṇanti evaṃnāmakaṃ anāgāmiphale patiṭṭhitaṃ ariyasāvakaṃ brāhmaṇaṃ. So kira pātova uṭṭhāya gandhamālādīni gāhāpetvā satthu santikaṃ gantvā vanditvā gandhamālādīhi pūjetvā nagaraṃ āgacchati, idaṃ brāhmaṇassa devasikaṃ vattanti. Taṃ so evaṃ vattaṃ katvā āgacchantaṃ addasa. Etadavocāti ‘‘ayaṃ brāhmaṇo paññavā ñāṇuttaro, kahaṃ nu kho pātova gantvā āgacchatī’’ti cintetvā anukkamena santikaṃ āgataṃ sañjānitvā ‘‘handa kuto nū’’tiādivacanaṃ avoca.

    തത്ഥ ദിവാ ദിവസ്സാതി ദിവസസ്സാപി ദിവാ, മജ്ഝന്ഹികകാലേതി അത്ഥോ. പണ്ഡിതോ മഞ്ഞേതി ഭവം പിങ്ഗിയാനീ സമണം ഗോതമം പണ്ഡിതോതി മഞ്ഞതി, ഉദാഹു നോതി അയമേത്ഥ അത്ഥോ. കോ ചാഹം, ഭോതി, ഭോ, സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പഞ്ഞാവേയ്യത്തിയജാനനേ അഹം കോ നാമ? കോ ച സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പഞ്ഞാവേയ്യത്തിയം ജാനിസ്സാമീതി കുതോ ചാഹം സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പഞ്ഞാവേയ്യത്തിയം ജാനിസ്സാമി, കേന നാമ കാരണേന ജാനിസ്സാമീതി ഏവം സബ്ബഥാപി അത്തനോ അജാനനഭാവം ദീപേതി. സോപി നൂനസ്സ താദിസോവാതി യോ സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പഞ്ഞാവേയ്യത്തിയം ജാനേയ്യ, സോപി നൂന ദസ പാരമിയോ പൂരേത്വാ സബ്ബഞ്ഞുതം പത്തോ താദിസോ ബുദ്ധോയേവ ഭവേയ്യ. സിനേരും വാ ഹി പഥവിം വാ ആകാസം വാ പമേതുകാമേന തപ്പമാണോ ദണ്ഡോ വാ രജ്ജു വാ ലദ്ധും വട്ടതി, സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പഞ്ഞം ജാനന്തേനപി തസ്സ ഞാണസദിസമേവ സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണം ലദ്ധും വട്ടതീതി ദീപേതി. ആദരവസേന പനേത്ഥ ആമേഡിതം കതം. ഉളാരായാതി ഉത്തമായ സേട്ഠായ. കോ ചാഹം, ഭോതി, ഭോ, അഹം സമണസ്സ ഗോതമസ്സ പസംസനേ കോ നാമ. കോ ച സമണം ഗോതമം പസംസിസ്സാമീതി കേന കാരണേന പസംസിസ്സാമി.

    Tattha divā divassāti divasassāpi divā, majjhanhikakāleti attho. Paṇḍito maññeti bhavaṃ piṅgiyānī samaṇaṃ gotamaṃ paṇḍitoti maññati, udāhu noti ayamettha attho. Ko cāhaṃ, bhoti, bho, samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyajānane ahaṃ ko nāma? Ko ca samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jānissāmīti kuto cāhaṃ samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jānissāmi, kena nāma kāraṇena jānissāmīti evaṃ sabbathāpi attano ajānanabhāvaṃ dīpeti. Sopi nūnassa tādisovāti yo samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jāneyya, sopi nūna dasa pāramiyo pūretvā sabbaññutaṃ patto tādiso buddhoyeva bhaveyya. Sineruṃ vā hi pathaviṃ vā ākāsaṃ vā pametukāmena tappamāṇo daṇḍo vā rajju vā laddhuṃ vaṭṭati, samaṇassa gotamassa paññaṃ jānantenapi tassa ñāṇasadisameva sabbaññutaññāṇaṃ laddhuṃ vaṭṭatīti dīpeti. Ādaravasena panettha āmeḍitaṃ kataṃ. Uḷārāyāti uttamāya seṭṭhāya. Ko cāhaṃ, bhoti, bho, ahaṃ samaṇassa gotamassa pasaṃsane ko nāma. Ko ca samaṇaṃ gotamaṃ pasaṃsissāmīti kena kāraṇena pasaṃsissāmi.

    പസത്ഥപ്പസത്ഥോതി സബ്ബഗുണാനം ഉപരി ചരേഹി സബ്ബലോകപസത്ഥേഹി അത്തനോ ഗുണേഹേവ പസത്ഥോ, ന തസ്സ അഞ്ഞേഹി പസംസനകിച്ചം അത്ഥി. യഥാ ഹി ചമ്പകപുപ്ഫം വാ നീലുപ്പലം വാ പദുമം വാ ലോഹിതചന്ദനം വാ അത്തനോ വണ്ണഗന്ധസിരിയാവ പാസാദികഞ്ചേവ സുഗന്ധഞ്ച, ന തസ്സ ആഗന്തുകേഹി വണ്ണഗന്ധേഹി ഥോമനകിച്ചം അത്ഥി. യഥാ ച മണിരതനം വാ ചന്ദമണ്ഡലം വാ അത്തനോ ആലോകേനേവ ഓഭാസതി, ന തസ്സ അഞ്ഞേന ഓഭാസനകിച്ചം അത്ഥി, ഏവം സമണോ ഗോതമോ സബ്ബലോകപസത്ഥേഹി അത്തനോ ഗുണേഹേവ പസത്ഥോ ഥോമിതോ, സബ്ബലോകസ്സ സേട്ഠതം പാപിതോ. ന തസ്സ അഞ്ഞേന പസംസനകിച്ചം അത്ഥി.

    Pasatthappasatthoti sabbaguṇānaṃ upari carehi sabbalokapasatthehi attano guṇeheva pasattho, na tassa aññehi pasaṃsanakiccaṃ atthi. Yathā hi campakapupphaṃ vā nīluppalaṃ vā padumaṃ vā lohitacandanaṃ vā attano vaṇṇagandhasiriyāva pāsādikañceva sugandhañca, na tassa āgantukehi vaṇṇagandhehi thomanakiccaṃ atthi. Yathā ca maṇiratanaṃ vā candamaṇḍalaṃ vā attano ālokeneva obhāsati, na tassa aññena obhāsanakiccaṃ atthi, evaṃ samaṇo gotamo sabbalokapasatthehi attano guṇeheva pasattho thomito, sabbalokassa seṭṭhataṃ pāpito. Na tassa aññena pasaṃsanakiccaṃ atthi.

    പസത്ഥേഹി വാ പസത്ഥോതിപി പസത്ഥപ്പസത്ഥോ. കേ പന പസത്ഥാ നാമ? രാജാ പസേനദി കോസലോ കാസികോസലവാസികേഹി പസത്ഥോ, ബിമ്ബിസാരോ അങ്ഗമഗധവാസീഹി, വേസാലികാ ലിച്ഛവീ വജ്ജിതട്ഠവാസീഹി പസത്ഥാ, പാവേയ്യകാ മല്ലാ കോസിനാരകാ മല്ലാ അഞ്ഞേപി തേ തേ ഖത്തിയാ തേഹി തേഹി ജാനപദേഹി പസത്ഥാ, ചങ്കിആദയോ ബ്രാഹ്മണാ ബ്രാഹ്മണഗണേഹി, അനാഥപിണ്ഡികാദയോ ഉപാസകാ ഉപാസകഗണേഹി, വിസാഖാആദികാ ഉപാസികാ അനേകസതാഹി ഉപാസികാഹി, സകുലുദായിആദയോ പരിബ്ബാജകാ അനേകേഹി പരിബ്ബാജകസതേഹി, ഉപ്പലവണ്ണത്ഥേരിആദികാ മഹാസാവികാ അനേകേഹി ഭിക്ഖുനിസതേഹി, സാരിപുത്തത്ഥേരാദയോ മഹാഥേരാ അനേകസതേഹി ഭിക്ഖൂഹി, സക്കാദയോ ദേവാ അനേകസഹസ്സേഹി ദേവേഹി, മഹാബ്രഹ്മാദയോ ബ്രഹ്മാനോ അനേകസഹസ്സേഹി ബ്രഹ്മേഹി പസത്ഥാ. തേ സബ്ബേപി ദസബലം ഥോമേന്തി വണ്ണേന്തി പസംസന്തീതി ഭഗവാ ‘‘പസത്ഥപ്പസത്ഥോ’’തി വുച്ചതി. അത്ഥവസന്തി അത്ഥാനിസംസം.

    Pasatthehi vā pasatthotipi pasatthappasattho. Ke pana pasatthā nāma? Rājā pasenadi kosalo kāsikosalavāsikehi pasattho, bimbisāro aṅgamagadhavāsīhi, vesālikā licchavī vajjitaṭṭhavāsīhi pasatthā, pāveyyakā mallā kosinārakā mallā aññepi te te khattiyā tehi tehi jānapadehi pasatthā, caṅkiādayo brāhmaṇā brāhmaṇagaṇehi, anāthapiṇḍikādayo upāsakā upāsakagaṇehi, visākhāādikā upāsikā anekasatāhi upāsikāhi, sakuludāyiādayo paribbājakā anekehi paribbājakasatehi, uppalavaṇṇattheriādikā mahāsāvikā anekehi bhikkhunisatehi, sāriputtattherādayo mahātherā anekasatehi bhikkhūhi, sakkādayo devā anekasahassehi devehi, mahābrahmādayo brahmāno anekasahassehi brahmehi pasatthā. Te sabbepi dasabalaṃ thomenti vaṇṇenti pasaṃsantīti bhagavā ‘‘pasatthappasattho’’ti vuccati. Atthavasanti atthānisaṃsaṃ.

    അഥസ്സ സോ അത്തനോ പസാദകാരണം ആചിക്ഖന്തോ സേയ്യഥാപി, ഭോ, പുരിസോതിആദിമാഹ. തത്ഥ അഗ്ഗരസപരിതിത്തോതി ഭോജനരസേസു പായാസോ സ്നേഹരസേസു ഗോസപ്പി, കസാവരസേസു ഖുദ്ദകമധു അനേളകം, മധുരരസേസു സക്കരാതി ഏവമാദയോ അഗ്ഗരസാ നാമ. തേസു യേന കേനചി പരിതിത്തോ ആകണ്ഠപ്പമാണം ഭുഞ്ജിത്വാ ഠിതോ. അഞ്ഞേസം ഹീനാനന്തി അഗ്ഗരസേഹി അഞ്ഞേസം ഹീനരസാനം. സുത്തസോതി സുത്തതോ, സുത്തഭാവേനാതി അത്ഥോ. സേസുപി ഏസേവ നയോ. തതോ തതോതി സുത്താദീസു തതോ തതോ. അഞ്ഞേസം പുഥുസമണബ്രാഹ്മണാപ്പവാദാനന്തി യേ അഞ്ഞേസം പുഥൂനം സമണബ്രാഹ്മണാനം ലദ്ധിസങ്ഖാതപ്പവാദാ, തേസം. ന പിഹേതീതി ന പത്ഥേതി, തേ കഥിയമാനേ സോതുമ്പി ന ഇച്ഛതി. ജിഘച്ഛാദുബ്ബല്യപരേതോതി ജിഘച്ഛായ ചേവ ദുബ്ബലഭാവേന ച അനുഗതോ. മധുപിണ്ഡികന്തി സാലിപിട്ഠം ഭജ്ജിത്വാ ചതുമധുരേന യോജേത്വാ കതം ബദ്ധസത്തുപിണ്ഡികം, മധുരപൂവമേവ വാ. അധിഗച്ഛേയ്യാതി ലഭേയ്യ. അസേചനകന്തി മധുരഭാവകരണത്ഥായ അഞ്ഞേന രസേന അനാസിത്തകം ഓജവന്തം പണീതരസം.

    Athassa so attano pasādakāraṇaṃ ācikkhanto seyyathāpi, bho, purisotiādimāha. Tattha aggarasaparitittoti bhojanarasesu pāyāso sneharasesu gosappi, kasāvarasesu khuddakamadhu aneḷakaṃ, madhurarasesu sakkarāti evamādayo aggarasā nāma. Tesu yena kenaci parititto ākaṇṭhappamāṇaṃ bhuñjitvā ṭhito. Aññesaṃ hīnānanti aggarasehi aññesaṃ hīnarasānaṃ. Suttasoti suttato, suttabhāvenāti attho. Sesupi eseva nayo. Tato tatoti suttādīsu tato tato. Aññesaṃ puthusamaṇabrāhmaṇāppavādānanti ye aññesaṃ puthūnaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ laddhisaṅkhātappavādā, tesaṃ. Na pihetīti na pattheti, te kathiyamāne sotumpi na icchati. Jighacchādubbalyaparetoti jighacchāya ceva dubbalabhāvena ca anugato. Madhupiṇḍikanti sālipiṭṭhaṃ bhajjitvā catumadhurena yojetvā kataṃ baddhasattupiṇḍikaṃ, madhurapūvameva vā. Adhigaccheyyāti labheyya. Asecanakanti madhurabhāvakaraṇatthāya aññena rasena anāsittakaṃ ojavantaṃ paṇītarasaṃ.

    ഹരിചന്ദനസ്സാതി സുവണ്ണവണ്ണചന്ദനസ്സ. ലോഹിതചന്ദനസ്സാതി രത്തവണ്ണചന്ദനസ്സ. സുരഭിഗന്ധന്തി സുഗന്ധം. ദരഥാദയോ വട്ടദരഥാ, വട്ടകിലമഥാ, വട്ടപരിളാഹാ ഏവ. ഉദാനം ഉദാനേസീതി ഉദാഹാരം ഉദാഹരി. യഥാ ഹി യം തേലം മാനം ഗഹേതും ന സക്കോതി, വിസ്സന്ദിത്വാ ഗച്ഛതി, തം അവസേകോതി വുച്ചതി. യഞ്ച ജലം തളാകം ഗഹേതും ന സക്കോതി, അജ്ഝോത്ഥരിത്വാ ഗച്ഛതി, തം ഓഘോതി വുച്ചതി. ഏവമേവം യം പീതിവചനം ഹദയം ഗഹേതും ന സക്കോതി, അധികം ഹുത്വാ അന്തോ അസണ്ഠഹിത്വാ ബഹി നിക്ഖമതി, തം ഉദാനന്തി വുച്ചതി. ഏവരൂപം പീതിമയവചനം നിച്ഛാരേസീതി അത്ഥോ.

    Haricandanassāti suvaṇṇavaṇṇacandanassa. Lohitacandanassāti rattavaṇṇacandanassa. Surabhigandhanti sugandhaṃ. Darathādayo vaṭṭadarathā, vaṭṭakilamathā, vaṭṭapariḷāhā eva. Udānaṃ udānesīti udāhāraṃ udāhari. Yathā hi yaṃ telaṃ mānaṃ gahetuṃ na sakkoti, vissanditvā gacchati, taṃ avasekoti vuccati. Yañca jalaṃ taḷākaṃ gahetuṃ na sakkoti, ajjhottharitvā gacchati, taṃ oghoti vuccati. Evamevaṃ yaṃ pītivacanaṃ hadayaṃ gahetuṃ na sakkoti, adhikaṃ hutvā anto asaṇṭhahitvā bahi nikkhamati, taṃ udānanti vuccati. Evarūpaṃ pītimayavacanaṃ nicchāresīti attho.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൪. കാരണപാലീസുത്തം • 4. Kāraṇapālīsuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൪. കാരണപാലീസുത്തവണ്ണനാ • 4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact