Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೭. ಕಥಾವತ್ಥುಸುತ್ತಂ
7. Kathāvatthusuttaṃ
೬೮. ‘‘ತೀಣಿಮಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಥಾವತ್ಥೂನಿ। ಕತಮಾನಿ ತೀಣಿ? ಅತೀತಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅದ್ಧಾನಂ ಆರಬ್ಭ ಕಥಂ ಕಥೇಯ್ಯ – ‘ಏವಂ ಅಹೋಸಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನ’ನ್ತಿ। ಅನಾಗತಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅದ್ಧಾನಂ ಆರಬ್ಭ ಕಥಂ ಕಥೇಯ್ಯ – ‘ಏವಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಅನಾಗತಮದ್ಧಾನ’ನ್ತಿ। ಏತರಹಿ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅದ್ಧಾನಂ ಆರಬ್ಭ ಕಥಂ ಕಥೇಯ್ಯ – ‘ಏವಂ ಹೋತಿ ಏತರಹಿ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಮದ್ಧಾನ’’’ನ್ತಿ 1।
68. ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, kathāvatthūni. Katamāni tīṇi? Atītaṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ ahosi atītamaddhāna’nti. Anāgataṃ vā, bhikkhave, addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ bhavissati anāgatamaddhāna’nti. Etarahi vā, bhikkhave, paccuppannaṃ addhānaṃ ārabbha kathaṃ katheyya – ‘evaṃ hoti etarahi paccuppannamaddhāna’’’nti 2.
‘‘ಕಥಾಸಮ್ಪಯೋಗೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ಯದಿ ವಾ ಕಚ್ಛೋ ಯದಿ ವಾ ಅಕಚ್ಛೋತಿ। ಸಚಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಏಕಂಸಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ನ ಏಕಂಸೇನ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ವಿಭಜ್ಜಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ನ ವಿಭಜ್ಜ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಪಟಿಪುಚ್ಛಾಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ನ ಪಟಿಪುಚ್ಛಾ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಠಪನೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ನ ಠಪೇತಿ 3, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಏಕಂಸಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ಏಕಂಸೇನ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ವಿಭಜ್ಜಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ವಿಭಜ್ಜ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಪಟಿಪುಚ್ಛಾಬ್ಯಾಕರಣೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಾ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ , ಠಪನೀಯಂ ಪಞ್ಹಂ ಠಪೇತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ na paṭipucchā byākaroti, ṭhapanīyaṃ pañhaṃ na ṭhapeti 4, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ekaṃsabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ ekaṃsena byākaroti, vibhajjabyākaraṇīyaṃ pañhaṃ vibhajja byākaroti, paṭipucchābyākaraṇīyaṃ pañhaṃ paṭipucchā byākaroti , ṭhapanīyaṃ pañhaṃ ṭhapeti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘ಕಥಾಸಮ್ಪಯೋಗೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ಯದಿ ವಾ ಕಚ್ಛೋ ಯದಿ ವಾ ಅಕಚ್ಛೋತಿ। ಸಚಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಠಾನಾಠಾನೇ ನ ಸಣ್ಠಾತಿ ಪರಿಕಪ್ಪೇ ನ ಸಣ್ಠಾತಿ ಅಞ್ಞಾತವಾದೇ 5 ನ ಸಣ್ಠಾತಿ ಪಟಿಪದಾಯ ನ ಸಣ್ಠಾತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಠಾನಾಠಾನೇ ಸಣ್ಠಾತಿ ಪರಿಕಪ್ಪೇ ಸಣ್ಠಾತಿ ಅಞ್ಞಾತವಾದೇ ಸಣ್ಠಾತಿ ಪಟಿಪದಾಯ ಸಣ್ಠಾತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne na saṇṭhāti parikappe na saṇṭhāti aññātavāde 6 na saṇṭhāti paṭipadāya na saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno ṭhānāṭhāne saṇṭhāti parikappe saṇṭhāti aññātavāde saṇṭhāti paṭipadāya saṇṭhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘ಕಥಾಸಮ್ಪಯೋಗೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ಯದಿ ವಾ ಕಚ್ಛೋ ಯದಿ ವಾ ಅಕಚ್ಛೋತಿ। ಸಚಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಅಞ್ಞೇನಞ್ಞಂ ಪಟಿಚರತಿ, ಬಹಿದ್ಧಾ ಕಥಂ ಅಪನಾಮೇತಿ, ಕೋಪಞ್ಚ ದೋಸಞ್ಚ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯಞ್ಚ ಪಾತುಕರೋತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ನ ಅಞ್ಞೇನಞ್ಞಂ ಪಟಿಚರತಿ ನ ಬಹಿದ್ಧಾ ಕಥಂ ಅಪನಾಮೇತಿ, ನ ಕೋಪಞ್ಚ ದೋಸಞ್ಚ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯಞ್ಚ ಪಾತುಕರೋತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno aññenaññaṃ paṭicarati, bahiddhā kathaṃ apanāmeti, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno na aññenaññaṃ paṭicarati na bahiddhā kathaṃ apanāmeti, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘ಕಥಾಸಮ್ಪಯೋಗೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ಯದಿ ವಾ ಕಚ್ಛೋ ಯದಿ ವಾ ಅಕಚ್ಛೋತಿ। ಸಚಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ಅಭಿಹರತಿ ಅಭಿಮದ್ದತಿ ಅನುಪಜಗ್ಘತಿ 7 ಖಲಿತಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ನಾಭಿಹರತಿ ನಾಭಿಮದ್ದತಿ ನ ಅನುಪಜಗ್ಘತಿ ನ ಖಲಿತಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತಾಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಕಚ್ಛೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathāsampayogena, bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā kaccho yadi vā akacchoti. Sacāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno abhiharati abhimaddati anupajagghati 8 khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo akaccho hoti. Sace panāyaṃ, bhikkhave, puggalo pañhaṃ puṭṭho samāno nābhiharati nābhimaddati na anupajagghati na khalitaṃ gaṇhāti, evaṃ santāyaṃ, bhikkhave, puggalo kaccho hoti.
‘‘ಕಥಾಸಮ್ಪಯೋಗೇನ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ಯದಿ ವಾ ಸಉಪನಿಸೋ ಯದಿ ವಾ ಅನುಪನಿಸೋತಿ। ಅನೋಹಿತಸೋತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪನಿಸೋ ಹೋತಿ, ಓಹಿತಸೋತೋ ಸಉಪನಿಸೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಸಉಪನಿಸೋ ಸಮಾನೋ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪರಿಜಾನಾತಿ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪಜಹತಿ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಸಚ್ಛಿಕರೋತಿ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ। ಸೋ ಅಭಿಜಾನನ್ತೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪರಿಜಾನನ್ತೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪಜಹನ್ತೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಸಚ್ಛಿಕರೋನ್ತೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಂ ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಫುಸತಿ। ಏತದತ್ಥಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಥಾ; ಏತದತ್ಥಾ ಮನ್ತನಾ; ಏತದತ್ಥಾ ಉಪನಿಸಾ; ಏತದತ್ಥಂ ಸೋತಾವಧಾನಂ, ಯದಿದಂ ಅನುಪಾದಾ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಿಮೋಕ್ಖೋತಿ।
‘‘Kathāsampayogena , bhikkhave, puggalo veditabbo yadi vā saupaniso yadi vā anupanisoti. Anohitasoto, bhikkhave, anupaniso hoti, ohitasoto saupaniso hoti. So saupaniso samāno abhijānāti ekaṃ dhammaṃ, parijānāti ekaṃ dhammaṃ, pajahati ekaṃ dhammaṃ, sacchikaroti ekaṃ dhammaṃ. So abhijānanto ekaṃ dhammaṃ, parijānanto ekaṃ dhammaṃ, pajahanto ekaṃ dhammaṃ, sacchikaronto ekaṃ dhammaṃ sammāvimuttiṃ phusati. Etadatthā, bhikkhave, kathā; etadatthā mantanā; etadatthā upanisā; etadatthaṃ sotāvadhānaṃ, yadidaṃ anupādā cittassa vimokkhoti.
‘‘ಯೇ ವಿರುದ್ಧಾ ಸಲ್ಲಪನ್ತಿ, ವಿನಿವಿಟ್ಠಾ ಸಮುಸ್ಸಿತಾ।
‘‘Ye viruddhā sallapanti, viniviṭṭhā samussitā;
ಅನರಿಯಗುಣಮಾಸಜ್ಜ, ಅಞ್ಞೋಞ್ಞವಿವರೇಸಿನೋ॥
Anariyaguṇamāsajja, aññoññavivaresino.
‘‘ಸಚೇ ಚಸ್ಸ ಕಥಾಕಾಮೋ, ಕಾಲಮಞ್ಞಾಯ ಪಣ್ಡಿತೋ।
‘‘Sace cassa kathākāmo, kālamaññāya paṇḍito;
‘‘ತಂ ಕಥಂ ಕಥಯೇ ಧೀರೋ, ಅವಿರುದ್ಧೋ ಅನುಸ್ಸಿತೋ।
‘‘Taṃ kathaṃ kathaye dhīro, aviruddho anussito;
ಅನುನ್ನತೇನ ಮನಸಾ, ಅಪಳಾಸೋ ಅಸಾಹಸೋ॥
Anunnatena manasā, apaḷāso asāhaso.
‘‘ಅನುಸೂಯಾಯಮಾನೋ ಸೋ, ಸಮ್ಮದಞ್ಞಾಯ ಭಾಸತಿ।
‘‘Anusūyāyamāno so, sammadaññāya bhāsati;
ನಾಭಿಹರೇ ನಾಭಿಮದ್ದೇ, ನ ವಾಚಂ ಪಯುತಂ ಭಣೇ॥
Nābhihare nābhimadde, na vācaṃ payutaṃ bhaṇe.
‘‘ಅಞ್ಞಾತತ್ಥಂ ಪಸಾದತ್ಥಂ, ಸತಂ ವೇ ಹೋತಿ ಮನ್ತನಾ।
‘‘Aññātatthaṃ pasādatthaṃ, sataṃ ve hoti mantanā;
ಏವಂ ಖೋ ಅರಿಯಾ ಮನ್ತೇನ್ತಿ, ಏಸಾ ಅರಿಯಾನ ಮನ್ತನಾ।
Evaṃ kho ariyā mantenti, esā ariyāna mantanā;
ಏತದಞ್ಞಾಯ ಮೇಧಾವೀ, ನ ಸಮುಸ್ಸೇಯ್ಯ ಮನ್ತಯೇ’’ತಿ॥ ಸತ್ತಮಂ।
Etadaññāya medhāvī, na samusseyya mantaye’’ti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಕಥಾವತ್ಥುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೭. ಕಥಾವತ್ಥುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Kathāvatthusuttavaṇṇanā