Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૭. કથિનક્ખન્ધકં
7. Kathinakkhandhakaṃ
કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
૩૦૬. કથિનક્ખન્ધકે સીસવસેનાતિ પધાનઙ્ગવસેન. ‘‘કથિનન્તિ પઞ્ચાનિસંસે અન્તોકરણસમત્થતાય થિરન્તિ અત્થો’’તિ ગણ્ઠિપદેસુ વુત્તં. ‘‘સો નેસં ભવિસ્સતી’’તિ યુજ્જતીતિ ‘‘સો તુમ્હાક’’ન્તિ અવત્વા ‘‘નેસ’’ન્તિ વચનં યુજ્જતિ. યે અત્થતકથિનાતિ ન કેવલં તુમ્હાકમેવ, યે અઞ્ઞેપિ અત્થતકથિના, તેસમ્પિ ભવિસ્સતીતિ અત્થો. અનામન્તેત્વા ચરણન્તિ ચારિત્તસિક્ખાપદે વુત્તનયેન અનાપુચ્છિત્વા કુલેસુ ચરણં. મતકચીવરન્તિ મતસ્સ સન્તકં ચીવરં. તત્રુપ્પાદેન આભતન્તિ વિહારસન્તકેન ખેત્તવત્થુઆદિના આનીતં.
306. Kathinakkhandhake sīsavasenāti padhānaṅgavasena. ‘‘Kathinanti pañcānisaṃse antokaraṇasamatthatāya thiranti attho’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. ‘‘So nesaṃ bhavissatī’’ti yujjatīti ‘‘so tumhāka’’nti avatvā ‘‘nesa’’nti vacanaṃ yujjati. Ye atthatakathināti na kevalaṃ tumhākameva, ye aññepi atthatakathinā, tesampi bhavissatīti attho. Anāmantetvā caraṇanti cārittasikkhāpade vuttanayena anāpucchitvā kulesu caraṇaṃ. Matakacīvaranti matassa santakaṃ cīvaraṃ. Tatruppādena ābhatanti vihārasantakena khettavatthuādinā ānītaṃ.
પઠમપવારણાય પવારિતાતિ ઇદં વસ્સચ્છેદં અકત્વા વસ્સંવુત્થભાવસન્દસ્સનત્થં વુત્તં અન્તરાયેન અપ્પવારિતાનમ્પિ વુત્થવસ્સાનં કથિનત્થારસમ્ભવતો. તેનેવ ‘‘અપ્પવારિતા વા’’તિ અવત્વા ‘‘છિન્નવસ્સા વા પચ્છિમિકાય ઉપગતા વા ન લભન્તી’’તિ એત્તકમેવ વુત્તં. અઞ્ઞસ્મિં વિહારે વુત્થવસ્સાપિ ન લભન્તીતિ નાનાસીમાય અઞ્ઞસ્મિં વિહારે વુત્થવસ્સા ઇમસ્મિં વિહારે કથિનત્થારં ન લભન્તીતિ અત્થો. ખલિમક્ખિતસાટકોતિ અહતવત્થં સન્ધાય વુત્તં. દાનકમ્મવાચાતિ કથિનદુસ્સદાનકમ્મવાચા. અકાતું ન લબ્ભતીતિ ઇમિના અનાદરિયેન અકરોન્તસ્સ દુક્કટન્તિ દીપેતિ. કમ્મવાચા પન એકાયેવ વટ્ટતીતિ કથિનત્થારસાટકસ્સ દાનકાલે વુત્તા એકાયેવ કમ્મવાચા વટ્ટતિ. પુન તસ્સ અઞ્ઞસ્મિં વત્થે દિય્યમાને કમ્મવાચાય દાતબ્બકિચ્ચં નત્થિ, અપલોકનમેવ અલન્તિ અધિપ્પાયો.
Paṭhamapavāraṇāya pavāritāti idaṃ vassacchedaṃ akatvā vassaṃvutthabhāvasandassanatthaṃ vuttaṃ antarāyena appavāritānampi vutthavassānaṃ kathinatthārasambhavato. Teneva ‘‘appavāritā vā’’ti avatvā ‘‘chinnavassā vā pacchimikāya upagatā vā na labhantī’’ti ettakameva vuttaṃ. Aññasmiṃ vihāre vutthavassāpi na labhantīti nānāsīmāya aññasmiṃ vihāre vutthavassā imasmiṃ vihāre kathinatthāraṃ na labhantīti attho. Khalimakkhitasāṭakoti ahatavatthaṃ sandhāya vuttaṃ. Dānakammavācāti kathinadussadānakammavācā. Akātuṃ na labbhatīti iminā anādariyena akarontassa dukkaṭanti dīpeti. Kammavācā pana ekāyeva vaṭṭatīti kathinatthārasāṭakassa dānakāle vuttā ekāyeva kammavācā vaṭṭati. Puna tassa aññasmiṃ vatthe diyyamāne kammavācāya dātabbakiccaṃ natthi, apalokanameva alanti adhippāyo.
૩૦૮. મહાભૂમિકન્તિ મહાવિસયં, ચતુવીસતિઆકારવન્તતાય મહાવિત્થારિકન્તિ વુત્તં હોતિ. પઞ્ચકન્તિ પઞ્ચખણ્ડં. એસ નયો સેસેસુપિ. પઠમચિમિલિકાતિ કથિનવત્થતો અઞ્ઞા અત્તનો પકતિચિમિલિકા. ‘‘કુચ્છિચિમિલિકં કત્વા સિબ્બિતમત્તેનાતિ થિરજિણ્ણાનં ચિમિલિકાનં એકતો કત્વા સિબ્બનસ્સેતં અધિવચન’’ન્તિ ગણ્ઠિપદેસુ વુત્તં. મહાપચ્ચરિયં કુરુન્દિયઞ્ચ ‘‘વુત્તવચનનિદસ્સનં બ્યઞ્જને એવ ભેદો, અત્થે નત્થીતિ દસ્સનત્થં કત’’ન્તિ વદન્તિ. પિટ્ઠિઅનુવાતારોપનમત્તેનાતિ દીઘતો અનુવાતસ્સ આરોપનમત્તેન. કુચ્છિઅનુવાતારોપનમત્તેનાતિ પુથુલતો અનુવાતસ્સ આરોપનમત્તેન. સારુપ્પં હોતીતિ સમણસારુપ્પં હોતિ. રત્તિનિસ્સગ્ગિયેનાતિ રત્તિઅતિક્કન્તેન.
308.Mahābhūmikanti mahāvisayaṃ, catuvīsatiākāravantatāya mahāvitthārikanti vuttaṃ hoti. Pañcakanti pañcakhaṇḍaṃ. Esa nayo sesesupi. Paṭhamacimilikāti kathinavatthato aññā attano pakaticimilikā. ‘‘Kucchicimilikaṃ katvā sibbitamattenāti thirajiṇṇānaṃ cimilikānaṃ ekato katvā sibbanassetaṃ adhivacana’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Mahāpaccariyaṃ kurundiyañca ‘‘vuttavacananidassanaṃ byañjane eva bhedo, atthe natthīti dassanatthaṃ kata’’nti vadanti. Piṭṭhianuvātāropanamattenāti dīghato anuvātassa āropanamattena. Kucchianuvātāropanamattenāti puthulato anuvātassa āropanamattena. Sāruppaṃ hotīti samaṇasāruppaṃ hoti. Rattinissaggiyenāti rattiatikkantena.
કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Kathinānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૧૮૭. કથિનાનુજાનના • 187. Kathinānujānanā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કથિનાનુજાનનકથા • Kathinānujānanakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૮૭. કથિનાનુજાનનકથા • 187. Kathinānujānanakathā