Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૬. કટુવિયસુત્તં
6. Kaṭuviyasuttaṃ
૧૨૯. એકં સમયં ભગવા બારાણસિયં વિહરતિ ઇસિપતને મિગદાયે. અથ ખો ભગવા પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય બારાણસિં પિણ્ડાય પાવિસિ. અદ્દસા ખો ભગવા ગોયોગપિલક્ખસ્મિં 1 પિણ્ડાય ચરમાનો 2 અઞ્ઞતરં ભિક્ખું રિત્તસ્સાદં બાહિરસ્સાદં મુટ્ઠસ્સતિં અસમ્પજાનં અસમાહિતં વિબ્ભન્તચિત્તં પાકતિન્દ્રિયં. દિસ્વા તં ભિક્ખું એતદવોચ –
129. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisi. Addasā kho bhagavā goyogapilakkhasmiṃ 3 piṇḍāya caramāno 4 aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavoca –
‘‘મા ખો ત્વં, ભિક્ખુ, અત્તાનં કટુવિયમકાસિ. તં વત ભિક્ખુ કટુવિયકતં અત્તાનં આમગન્ધેન 5 અવસ્સુતં મક્ખિકા નાનુપતિસ્સન્તિ નાન્વાસ્સવિસ્સન્તીતિ 6, નેતં ઠાનં વિજ્જતી’’તિ. અથ ખો સો ભિક્ખુ ભગવતા ઇમિના ઓવાદેન ઓવદિતો સંવેગમાપાદિ. અથ ખો ભગવા બારાણસિયં પિણ્ડાય ચરિત્વા પચ્છાભત્તં પિણ્ડપાતપટિક્કન્તો ભિક્ખૂ આમન્તેસિ –
‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena 7 avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti 8, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti. Atha kho so bhikkhu bhagavatā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādi. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto bhikkhū āmantesi –
‘‘ઇધાહં, ભિક્ખવે, પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય બારાણસિં પિણ્ડાય પાવિસિં. અદ્દસં ખો અહં, ભિક્ખવે, ગોયોગપિલક્ખસ્મિં પિણ્ડાય ચરમાનો અઞ્ઞતરં ભિક્ખું રિત્તસ્સાદં બાહિરસ્સાદં મુટ્ઠસ્સતિં અસમ્પજાનં અસમાહિતં વિબ્ભન્તચિત્તં પાકતિન્દ્રિયં. દિસ્વા તં ભિક્ખું એતદવોચં –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya bārāṇasiṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Addasaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, goyogapilakkhasmiṃ piṇḍāya caramāno aññataraṃ bhikkhuṃ rittassādaṃ bāhirassādaṃ muṭṭhassatiṃ asampajānaṃ asamāhitaṃ vibbhantacittaṃ pākatindriyaṃ. Disvā taṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ –
‘‘‘મા ખો ત્વં, ભિક્ખુ, અત્તાનં કટુવિયમકાસિ. તં વત ભિક્ખુ કટુવિયકતં અત્તાનં આમગન્ધેન અવસ્સુતં મક્ખિકા નાનુપતિસ્સન્તિ નાન્વાસ્સવિસ્સન્તીતિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતી’તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, સો ભિક્ખુ મયા ઇમિના ઓવાદેન ઓવદિતો સંવેગમાપાદી’’તિ. એવં વુત્તે અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કિં નુ ખો, ભન્તે, કટુવિયં? કો આમગન્ધો? કા મક્ખિકા’’તિ?
‘‘‘Mā kho tvaṃ, bhikkhu, attānaṃ kaṭuviyamakāsi. Taṃ vata bhikkhu kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’ti. Atha kho, bhikkhave, so bhikkhu mayā iminā ovādena ovadito saṃvegamāpādī’’ti. Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, kaṭuviyaṃ? Ko āmagandho? Kā makkhikā’’ti?
‘‘અભિજ્ઝા ખો, ભિક્ખુ, કટુવિયં; બ્યાપાદો આમગન્ધો; પાપકા અકુસલા વિતક્કા મક્ખિકા. તં વત, ભિક્ખુ, કટુવિયકતં અત્તાનં આમગન્ધેન અવસ્સુતં મક્ખિકા નાનુપતિસ્સન્તિ નાન્વાસ્સવિસ્સન્તીતિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતી’’તિ.
‘‘Abhijjhā kho, bhikkhu, kaṭuviyaṃ; byāpādo āmagandho; pāpakā akusalā vitakkā makkhikā. Taṃ vata, bhikkhu, kaṭuviyakataṃ attānaṃ āmagandhena avassutaṃ makkhikā nānupatissanti nānvāssavissantīti, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’ti.
‘‘અગુત્તં ચક્ખુસોતસ્મિં, ઇન્દ્રિયેસુ અસંવુતં;
‘‘Aguttaṃ cakkhusotasmiṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;
મક્ખિકાનુપતિસ્સન્તિ , સઙ્કપ્પા રાગનિસ્સિતા.
Makkhikānupatissanti , saṅkappā rāganissitā.
‘‘કટુવિયકતો ભિક્ખુ, આમગન્ધે અવસ્સુતો;
‘‘Kaṭuviyakato bhikkhu, āmagandhe avassuto;
આરકા હોતિ નિબ્બાના, વિઘાતસ્સેવ ભાગવા.
Ārakā hoti nibbānā, vighātasseva bhāgavā.
‘‘યે ચ સીલેન સમ્પન્ના, પઞ્ઞાયૂપસમેરતા;
‘‘Ye ca sīlena sampannā, paññāyūpasameratā;
ઉપસન્તા સુખં સેન્તિ, નાસયિત્વાન મક્ખિકા’’તિ. છટ્ઠં;
Upasantā sukhaṃ senti, nāsayitvāna makkhikā’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૬. કટુવિયસુત્તવણ્ણના • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૬. કટુવિયસુત્તવણ્ણના • 6. Kaṭuviyasuttavaṇṇanā