Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ૧૦. કયવિક્કયસિક્ખાપદવણ્ણના

    10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ૫૯૩. કયવિક્કયસિક્ખાપદે પાળિયં જાનાહીતિ એત્થ ઉપધારેહીતિ અત્થો, સુટ્ઠુ ઉપધારેત્વા ગણ્હ, ઇદં ન મનાપન્તિ પુન દાતું ન સક્ખિસ્સસીતિ અધિપ્પાયો.

    593. Kayavikkayasikkhāpade pāḷiyaṃ jānāhīti ettha upadhārehīti attho, suṭṭhu upadhāretvā gaṇha, idaṃ na manāpanti puna dātuṃ na sakkhissasīti adhippāyo.

    ૫૯૪-૫૯૫. કયન્તિ પરભણ્ડસ્સ ગહણં. વિક્કયન્તિ અત્તનો ભણ્ડસ્સ દાનં. તેનાહ ‘‘ઇમિના ઇમં દેહી’’તિઆદિ. યસ્મા કયિતં નામ પરસ્સ હત્થતો ગહિતં વુચ્ચતિ, વિક્કીતઞ્ચ પરસ્સ હત્થે દિન્નં, તસ્મા ‘‘કયિતઞ્ચ હોતિ પરભણ્ડં અત્તનો હત્થગતં કરોન્તેન, વિક્કીતઞ્ચ અત્તનો ભણ્ડં પરહત્થગતં કરોન્તેના’’તિ વુત્તં. યદિ એવં પાળિયં પરતો ‘‘કયિતઞ્ચ હોતિ વિક્કયિતઞ્ચા’’તિ વત્વા ‘‘અત્તનો ભણ્ડં પરહત્થગતં પરભણ્ડં અત્તનો હત્થગત’’ન્તિ કસ્મા વુત્તન્તિ આહ ‘‘ઇમિના ઇમન્તિઆદિવચનાનુરૂપતો પના’’તિઆદિ. ઇમિનાતિ હિ સકસન્તકં વુત્તં. તદનુરૂપતો પાળિયં પઠમં અત્તનો ભણ્ડં દસ્સિતં, ન કયવિક્કયપદાનુરૂપતો. તઞ્હિ વિપરીતતો પરસન્તકગ્ગહણં પુરક્ખત્વા ઠિતં.

    594-595.Kayanti parabhaṇḍassa gahaṇaṃ. Vikkayanti attano bhaṇḍassa dānaṃ. Tenāha ‘‘iminā imaṃ dehī’’tiādi. Yasmā kayitaṃ nāma parassa hatthato gahitaṃ vuccati, vikkītañca parassa hatthe dinnaṃ, tasmā ‘‘kayitañca hoti parabhaṇḍaṃ attano hatthagataṃ karontena, vikkītañca attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ karontenā’’ti vuttaṃ. Yadi evaṃ pāḷiyaṃ parato ‘‘kayitañca hoti vikkayitañcā’’ti vatvā ‘‘attano bhaṇḍaṃ parahatthagataṃ parabhaṇḍaṃ attano hatthagata’’nti kasmā vuttanti āha ‘‘iminā imantiādivacanānurūpato panā’’tiādi. Imināti hi sakasantakaṃ vuttaṃ. Tadanurūpato pāḷiyaṃ paṭhamaṃ attano bhaṇḍaṃ dassitaṃ, na kayavikkayapadānurūpato. Tañhi viparītato parasantakaggahaṇaṃ purakkhatvā ṭhitaṃ.

    કામં સેસઞાતકેપિ ‘‘ઇમં દેહી’’તિ વદતો વિઞ્ઞત્તિ ન હોતિ, સદ્ધાદેય્યવિનિપાતનસ્સપિ પન અભાવં દસ્સેતુકામો ‘‘માતરં પન પિતરં વા’’તિ આહ. વિઞ્ઞત્તિ ન હોતીતિ ઇદં વિસું વિઞ્ઞાપનં સન્ધાય વુત્તં. અઞ્ઞં કિઞ્ચિ અવત્વા એવં વદન્તો અઞ્ઞાતકં વિઞ્ઞાપેતિ નામાતિ આહ – ‘‘અઞ્ઞાતકં ‘ઇમં દેહી’તિ વદતો વિઞ્ઞત્તી’’તિ. અઞ્ઞં કિઞ્ચિ અવત્વા ‘‘ઇમં ગણ્હાહી’’તિ દિન્નં અઞ્ઞાતકસ્સ દિન્નં નામ હોતીતિ વુત્તં ‘‘સદ્ધાદેય્યવિનિપાતન’’ન્તિ. તિસ્સો આપત્તિયોતિ અઞ્ઞાતકવિઞ્ઞત્તિસદ્ધાદેય્યવિનિપાતનકયવિક્કયાપત્તિસઙ્ખાતા તિસ્સો આપત્તિયો.

    Kāmaṃ sesañātakepi ‘‘imaṃ dehī’’ti vadato viññatti na hoti, saddhādeyyavinipātanassapi pana abhāvaṃ dassetukāmo ‘‘mātaraṃ pana pitaraṃ vā’’ti āha. Viññatti na hotīti idaṃ visuṃ viññāpanaṃ sandhāya vuttaṃ. Aññaṃ kiñci avatvā evaṃ vadanto aññātakaṃ viññāpeti nāmāti āha – ‘‘aññātakaṃ ‘imaṃ dehī’ti vadato viññattī’’ti. Aññaṃ kiñci avatvā ‘‘imaṃ gaṇhāhī’’ti dinnaṃ aññātakassa dinnaṃ nāma hotīti vuttaṃ ‘‘saddhādeyyavinipātana’’nti. Tisso āpattiyoti aññātakaviññattisaddhādeyyavinipātanakayavikkayāpattisaṅkhātā tisso āpattiyo.

    ઇમં નામ કરોહીતિ વદતિ, વટ્ટતીતિ એત્થ ભુત્તોસિ, ઇદાનિ કસ્મા ન કરોસીતિ વત્થુમ્પિ વટ્ટતિ. ‘‘નિસ્સગ્ગિયં પાચિત્તિય’’ન્તિ કિઞ્ચાપિ સતિયેવ નિસ્સગ્ગિયવત્થુમ્હિ પાચિત્તિયં વુત્તં, અસતિપિ પન તસ્મિં પાચિત્તિયન્તિ ઇદં અટ્ઠકથાપમાણેન ગહેતબ્બન્તિ દસ્સેતું ‘‘કિઞ્ચાપી’’તિઆદિ વુત્તં. પરિભુત્તેતિ સપ્પિઆદિં સન્ધાય વુત્તં. યં અત્તનો ધનેન પરિવત્તેતિ, યેન ચ પરિવત્તેતિ, તેસં કપ્પિયવત્થુતા, અસહધમ્મિકતા, કયવિક્કયાપજ્જનઞ્ચાતિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ.

    Imaṃ nāma karohīti vadati, vaṭṭatīti ettha bhuttosi, idāni kasmā na karosīti vatthumpi vaṭṭati. ‘‘Nissaggiyaṃ pācittiya’’nti kiñcāpi satiyeva nissaggiyavatthumhi pācittiyaṃ vuttaṃ, asatipi pana tasmiṃ pācittiyanti idaṃ aṭṭhakathāpamāṇena gahetabbanti dassetuṃ ‘‘kiñcāpī’’tiādi vuttaṃ. Paribhutteti sappiādiṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ attano dhanena parivatteti, yena ca parivatteti, tesaṃ kappiyavatthutā, asahadhammikatā, kayavikkayāpajjanañcāti imānettha tīṇi aṅgāni.

    કયવિક્કયસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    નિટ્ઠિતો કોસિયવગ્ગો દુતિયો.

    Niṭṭhito kosiyavaggo dutiyo.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૧૦. કયવિક્કયસિક્ખાપદં • 10. Kayavikkayasikkhāpadaṃ

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૧૦. કયવિક્કયસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૧૦. કયવિક્કયસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧૦. કયવિક્કયસિક્ખાપદવણ્ણના • 10. Kayavikkayasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact