Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિનયવિનિચ્છય-ટીકા • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ખન્ધકપુચ્છાકથાવણ્ણના
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā
૩૦૦. સેસેસૂતિ અભબ્બપુગ્ગલપરિદીપકેસુ સબ્બપદેસુ.
300.Sesesūti abhabbapuggalaparidīpakesu sabbapadesu.
૩૦૨. ‘‘નસ્સન્તુ એતે’’તિ પદચ્છેદો. પુરક્ખકાતિ એત્થ સામિઅત્થે પચ્ચત્તવચનં, ભેદપુરેક્ખકસ્સ, ભેદપુરેક્ખકાયાતિ અત્થો.
302. ‘‘Nassantu ete’’ti padacchedo. Purakkhakāti ettha sāmiatthe paccattavacanaṃ, bhedapurekkhakassa, bhedapurekkhakāyāti attho.
૩૦૩. સેસેસૂતિ અવસેસેસુ અસંવાસકાદિદીપકેસુ પટિક્ખેપપદેસુ.
303.Sesesūti avasesesu asaṃvāsakādidīpakesu paṭikkhepapadesu.
૩૦૪. એકાવ દુક્કટાપત્તિ વુત્તાતિ વસ્સં અનુપગમનાદિપચ્ચયા જાતિતો એકાવ દુક્કટાપત્તિ વુત્તા.
304.Ekāvadukkaṭāpatti vuttāti vassaṃ anupagamanādipaccayā jātito ekāva dukkaṭāpatti vuttā.
૩૦૫. ઉપોસથસમા મતાતિ ઉપોસથક્ખન્ધકે વુત્તસદિસા જાતા આપત્તિયો મતા અધિપ્પેતા.
305.Uposathasamāmatāti uposathakkhandhake vuttasadisā jātā āpattiyo matā adhippetā.
૩૦૬. ચમ્મેતિ ચમ્મક્ખન્ધકે. વચ્છતરિં ગહેત્વા મારેન્તાનં છબ્બગ્ગિયાનં પાચિત્તિ વુત્તાતિ સમ્બન્ધો. વચ્છતરિન્તિ બલસમ્પન્નં તરુણગાવિં. સા હિ વચ્છકભાવં તરિત્વા અતિક્કમિત્વા ઠિતત્તા ‘‘વચ્છતરી’’તિ વુચ્ચતિ.
306.Cammeti cammakkhandhake. Vacchatariṃ gahetvā mārentānaṃ chabbaggiyānaṃ pācitti vuttāti sambandho. Vacchatarinti balasampannaṃ taruṇagāviṃ. Sā hi vacchakabhāvaṃ taritvā atikkamitvā ṭhitattā ‘‘vacchatarī’’ti vuccati.
૩૦૭. અઙ્ગજાતં છુપન્તસ્સાતિ ગાવીનં અઙ્ગજાતં અત્તનો અઙ્ગજાતેન બહિ છુપન્તસ્સ. સેસેસૂતિ ગાવીનં વિસાણાદીસુ ગહણે, પિટ્ઠિઅભિરુહણે ચ. યથાહ ‘‘છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ અચિરવતિયા નદિયા ગાવીનં તરન્તીનં વિસાણેસુપિ ગણ્હન્તી’’તિઆદિ (મહાવ॰ ૨૫૨).
307.Aṅgajātaṃ chupantassāti gāvīnaṃ aṅgajātaṃ attano aṅgajātena bahi chupantassa. Sesesūti gāvīnaṃ visāṇādīsu gahaṇe, piṭṭhiabhiruhaṇe ca. Yathāha ‘‘chabbaggiyā bhikkhū aciravatiyā nadiyā gāvīnaṃ tarantīnaṃ visāṇesupi gaṇhantī’’tiādi (mahāva. 252).
૩૦૯. તત્થ ભેસજ્જક્ખન્ધકે. સામન્તા દ્વઙ્ગુલેતિ વચ્ચમગ્ગપસ્સાવમગ્ગાનં સામન્તા દ્વઙ્ગુલમત્તે પદેસે. સત્થકમ્મં કરોન્તસ્સ થુલ્લચ્ચયમુદીરિતન્તિ યોજના. યથાહ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, સમ્બાધસ્સ સામન્તા દ્વઙ્ગુલે સત્થકમ્મં વા વત્થિકમ્મં વા કારેતબ્બં, યો કારેય્ય, આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સા’’તિ (મહાવ॰ ૨૭૯). એત્થ ચ ‘‘સામન્તા દ્વઙ્ગુલે’’તિ ઇદં સત્થકમ્મંયેવ સન્ધાય વુત્તં. વત્થિકમ્મં પન સમ્બાધેયેવ પટિક્ખિત્તં.
309.Tattha bhesajjakkhandhake. Sāmantā dvaṅguleti vaccamaggapassāvamaggānaṃ sāmantā dvaṅgulamatte padese. Satthakammaṃ karontassa thullaccayamudīritanti yojanā. Yathāha – ‘‘na, bhikkhave, sambādhassa sāmantā dvaṅgule satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vā kāretabbaṃ, yo kāreyya, āpatti thullaccayassā’’ti (mahāva. 279). Ettha ca ‘‘sāmantā dvaṅgule’’ti idaṃ satthakammaṃyeva sandhāya vuttaṃ. Vatthikammaṃ pana sambādheyeva paṭikkhittaṃ.
‘‘ન, ભિક્ખવે, અઞ્ઞત્ર નિમન્તિતેન અઞ્ઞસ્સ ભોજ્જયાગુ પરિભુઞ્જિતબ્બા, યો પરિભુઞ્જેય્ય, યથાધમ્મો કારેતબ્બો’’તિ (મહાવ॰ ૨૮૩) વુત્તત્તા આહ ‘‘ભોજ્જયાગૂસુ પાચિત્તી’’તિ. એત્થ ચ ભોજ્જયાગુ નામ બહલયાગુ. ‘‘પિણ્ડં વટ્ટેત્વા પાતબ્બયાગૂ’’તિ ગણ્ઠિપદે વુત્તં. પાચિત્તીતિ પરમ્પરભોજનપવારણસિક્ખાપદેહિ પાચિત્તિ. સેસેસૂતિ અન્તોવુત્થઅન્તોપક્કસયંપક્કપરિભોગાદીસુ. યથાહ ‘‘ન, ભિક્ખવે, અન્તોવુત્થં અન્તોપક્કં સામંપક્કં પરિભુઞ્જિતબ્બં, યો પરિભુઞ્જેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિઆદિ (મહાવ॰ ૨૭૪).
‘‘Na, bhikkhave, aññatra nimantitena aññassa bhojjayāgu paribhuñjitabbā, yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti (mahāva. 283) vuttattā āha ‘‘bhojjayāgūsu pācittī’’ti. Ettha ca bhojjayāgu nāma bahalayāgu. ‘‘Piṇḍaṃ vaṭṭetvā pātabbayāgū’’ti gaṇṭhipade vuttaṃ. Pācittīti paramparabhojanapavāraṇasikkhāpadehi pācitti. Sesesūti antovutthaantopakkasayaṃpakkaparibhogādīsu. Yathāha ‘‘na, bhikkhave, antovutthaṃ antopakkaṃ sāmaṃpakkaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’tiādi (mahāva. 274).
૩૧૦. ચીવરસંયુત્તેતિ ચીવરક્ખન્ધકે.
310.Cīvarasaṃyutteti cīvarakkhandhake.
૩૧૩. ચમ્પેય્યકે ચ કોસમ્બેતિ ચમ્પેય્યક્ખન્ધકે ચેવ કોસમ્બકક્ખન્ધકે ચ. ‘‘કમ્મસ્મિ’’ન્તિઆદીસુપિ એસેવ નયો.
313.Campeyyakeca kosambeti campeyyakkhandhake ceva kosambakakkhandhake ca. ‘‘Kammasmi’’ntiādīsupi eseva nayo.
૩૧૭. રોમન્થેતિ ભુત્તસ્સ લહું પાકત્તાય કુચ્છિગતં મુખં આરોપેત્વા સણ્હકરણવસેન અનુચાલને.
317.Romantheti bhuttassa lahuṃ pākattāya kucchigataṃ mukhaṃ āropetvā saṇhakaraṇavasena anucālane.
૩૧૮. સેનાસનસ્મિન્તિ સેનાસનક્ખન્ધકે. ગરુનોતિ ગરુભણ્ડસ્સ.
318.Senāsanasminti senāsanakkhandhake. Garunoti garubhaṇḍassa.
૩૨૦. સઙ્ઘભેદેતિ સઙ્ઘભેદકક્ખન્ધકે.
320.Saṅghabhedeti saṅghabhedakakkhandhake.
૩૨૧. ભેદાનુવત્તકાનન્તિ સઙ્ઘભેદાનુવત્તકાનં. ગણભોગેતિ ગણભોજને.
321.Bhedānuvattakānanti saṅghabhedānuvattakānaṃ. Gaṇabhogeti gaṇabhojane.
૩૨૨. સાતિ એત્થ સબ્બવત્તેસુ અનાદરિયેન હોતીતિ સેસો. સેસં ઉત્તાનત્થમેવ.
322.Sāti ettha sabbavattesu anādariyena hotīti seso. Sesaṃ uttānatthameva.
ઇતિ ઉત્તરે લીનત્થપકાસનિયા
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ખન્ધકપુચ્છાકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Khandhakapucchākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.