Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૧૦. ખત્તિયસુત્તં
10. Khattiyasuttaṃ
૫૨. અથ ખો જાણુસ્સોણિ 1 બ્રાહ્મણો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતા સદ્ધિં સમ્મોદિ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો જાણુસ્સોણિ બ્રાહ્મણો ભગવન્તં એતદવોચ –
52. Atha kho jāṇussoṇi 2 brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jāṇussoṇi brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ખત્તિયા , ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘ખત્તિયા ખો, બ્રાહ્મણ, ભોગાધિપ્પાયા પઞ્ઞૂપવિચારા બલાધિટ્ઠાના પથવીભિનિવેસા ઇસ્સરિયપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Khattiyā , bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Khattiyā kho, brāhmaṇa, bhogādhippāyā paññūpavicārā balādhiṭṭhānā pathavībhinivesā issariyapariyosānā’’ti.
‘‘બ્રાહ્મણા પન, ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘બ્રાહ્મણા ખો, બ્રાહ્મણ, ભોગાધિપ્પાયા પઞ્ઞૂપવિચારા મન્તાધિટ્ઠાના યઞ્ઞાભિનિવેસા બ્રહ્મલોકપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Brāhmaṇā pana, bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Brāhmaṇā kho, brāhmaṇa, bhogādhippāyā paññūpavicārā mantādhiṭṭhānā yaññābhinivesā brahmalokapariyosānā’’ti.
‘‘ગહપતિકા પન, ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘ગહપતિકા ખો, બ્રાહ્મણ, ભોગાધિપ્પાયા પઞ્ઞૂપવિચારા સિપ્પાધિટ્ઠાના કમ્મન્તાભિનિવેસા નિટ્ઠિતકમ્મન્તપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Gahapatikā pana, bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Gahapatikā kho, brāhmaṇa, bhogādhippāyā paññūpavicārā sippādhiṭṭhānā kammantābhinivesā niṭṭhitakammantapariyosānā’’ti.
‘‘ઇત્થી પન, ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘ઇત્થી ખો, બ્રાહ્મણ, પુરિસાધિપ્પાયા અલઙ્કારૂપવિચારા પુત્તાધિટ્ઠાના અસપતીભિનિવેસા ઇસ્સરિયપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Itthī pana, bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Itthī kho, brāhmaṇa, purisādhippāyā alaṅkārūpavicārā puttādhiṭṭhānā asapatībhinivesā issariyapariyosānā’’ti.
‘‘ચોરા પન, ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘ચોરા ખો, બ્રાહ્મણ, આદાનાધિપ્પાયા ગહનૂપવિચારા સત્થાધિટ્ઠાના અન્ધકારાભિનિવેસા અદસ્સનપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Corā pana, bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Corā kho, brāhmaṇa, ādānādhippāyā gahanūpavicārā satthādhiṭṭhānā andhakārābhinivesā adassanapariyosānā’’ti.
‘‘સમણા પન, ભો ગોતમ, કિંઅધિપ્પાયા, કિંઉપવિચારા, કિંઅધિટ્ઠાના, કિંઅભિનિવેસા, કિંપરિયોસાના’’તિ? ‘‘સમણા ખો, બ્રાહ્મણ, ખન્તિસોરચ્ચાધિપ્પાયા પઞ્ઞૂપવિચારા સીલાધિટ્ઠાના આકિઞ્ચઞ્ઞાભિનિવેસા 3 નિબ્બાનપરિયોસાના’’તિ.
‘‘Samaṇā pana, bho gotama, kiṃadhippāyā, kiṃupavicārā, kiṃadhiṭṭhānā, kiṃabhinivesā, kiṃpariyosānā’’ti? ‘‘Samaṇā kho, brāhmaṇa, khantisoraccādhippāyā paññūpavicārā sīlādhiṭṭhānā ākiñcaññābhinivesā 4 nibbānapariyosānā’’ti.
‘‘અચ્છરિયં, ભો ગોતમ, અબ્ભુતં, ભો ગોતમ! ખત્તિયાનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ અધિપ્પાયઞ્ચ ઉપવિચારઞ્ચ અધિટ્ઠાનઞ્ચ અભિનિવેસઞ્ચ પરિયોસાનઞ્ચ. બ્રાહ્મણાનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ…પે॰… ગહપતીનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ… ઇત્થીનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ… ચોરાનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ … સમણાનમ્પિ ભવં ગોતમો જાનાતિ અધિપ્પાયઞ્ચ ઉપવિચારઞ્ચ અધિટ્ઠાનઞ્ચ અભિનિવેસઞ્ચ પરિયોસાનઞ્ચ. અભિક્કન્તં, ભો ગોતમ…પે॰… ઉપાસકં મં ભવં ગોતમો ધારેતુ અજ્જતગ્ગે પાણુપેતં સરણં ગત’’ન્તિ. દસમં.
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Khattiyānampi bhavaṃ gotamo jānāti adhippāyañca upavicārañca adhiṭṭhānañca abhinivesañca pariyosānañca. Brāhmaṇānampi bhavaṃ gotamo jānāti…pe… gahapatīnampi bhavaṃ gotamo jānāti… itthīnampi bhavaṃ gotamo jānāti… corānampi bhavaṃ gotamo jānāti … samaṇānampi bhavaṃ gotamo jānāti adhippāyañca upavicārañca adhiṭṭhānañca abhinivesañca pariyosānañca. Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. ખત્તિયસુત્તવણ્ણના • 10. Khattiyasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧૦. ખત્તિયસુત્તવણ્ણના • 10. Khattiyasuttavaṇṇanā