Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൧൦. ഖത്തിയസുത്തവണ്ണനാ
10. Khattiyasuttavaṇṇanā
൫൨. ദസമേ ഭോഗാധിപ്പായാതി ഭോഗസംഹരണത്ഥം ഠപിതാധിപ്പായാ പവത്തഅജ്ഝാസയാ. പഞ്ഞൂപവിചാരാതി പഞ്ഞവന്തോ ഭവേയ്യാമാതി ഏവം പഞ്ഞത്ഥായ പവത്തൂപവിചാരാ. അയമേവ നേസം വിചാരോ ചിത്തേ ഉപവിചരതി. ബലാധിട്ഠാനാതി ബലകായാധിട്ഠാനാ. ബലകായഞ്ഹി ലദ്ധാ തേ ലദ്ധപതിട്ഠാ നാമ ഹോന്തി. പഥവിഭിനിവേസാതി പഥവിസാമിനോ ഭവിസ്സാമാതി ഏവം പഥവിഅത്ഥായ കതചിത്താഭിനിവേസാ. ഇസ്സരിയപരിയോസാനാതി രജ്ജാഭിസേകപരിയോസാനാ. അഭിസേകഞ്ഹി പത്വാ തേ പരിയോസാനപ്പത്താ നാമ ഹോന്തി. ഇമിനാ നയേന സബ്ബത്ഥ അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.
52. Dasame bhogādhippāyāti bhogasaṃharaṇatthaṃ ṭhapitādhippāyā pavattaajjhāsayā. Paññūpavicārāti paññavanto bhaveyyāmāti evaṃ paññatthāya pavattūpavicārā. Ayameva nesaṃ vicāro citte upavicarati. Balādhiṭṭhānāti balakāyādhiṭṭhānā. Balakāyañhi laddhā te laddhapatiṭṭhā nāma honti. Pathavibhinivesāti pathavisāmino bhavissāmāti evaṃ pathaviatthāya katacittābhinivesā. Issariyapariyosānāti rajjābhisekapariyosānā. Abhisekañhi patvā te pariyosānappattā nāma honti. Iminā nayena sabbattha attho veditabbo.
സേസപദേസു പനേത്ഥ അയമധിപ്പായോ – ബ്രാഹ്മണാ താവ മന്തേ ലഭിത്വാ ലദ്ധപതിട്ഠാ നാമ ഹോന്തി, ഗഹപതികാ യംകിഞ്ചി സിപ്പം, ഇത്ഥീ കുലദായജ്ജസാമികം പുത്തം, ചോരാ യംകിഞ്ചി ആവുധസത്ഥം , സമണാ സീലപരിപുണ്ണാ ലദ്ധപതിട്ഠാ നാമ ഹോന്തി. തസ്മാ മന്താധിട്ഠാനാതിആദീനി വുത്താനി.
Sesapadesu panettha ayamadhippāyo – brāhmaṇā tāva mante labhitvā laddhapatiṭṭhā nāma honti, gahapatikā yaṃkiñci sippaṃ, itthī kuladāyajjasāmikaṃ puttaṃ, corā yaṃkiñci āvudhasatthaṃ , samaṇā sīlaparipuṇṇā laddhapatiṭṭhā nāma honti. Tasmā mantādhiṭṭhānātiādīni vuttāni.
ബ്രാഹ്മണാനഞ്ച ‘‘യഞ്ഞം യജിസ്സാമാ’’തി ചിത്തം അഭിനിവിസതി, ബ്രഹ്മലോകേ പത്തേ പരിയോസാനപ്പത്താ നാമ ഹോന്തി. തസ്മാ തേ യഞ്ഞാഭിനിവേസാ ബ്രഹ്മലോകപരിയോസാനാതി വുത്താ. കമ്മന്തകരണത്ഥായ മനോ ഏതേസം അഭിനിവിസതീതി കമ്മന്താഭിനിവേസാ. കമ്മേ നിട്ഠിതേ പരിയോസാനപ്പത്താ നാമ ഹോന്തീതി നിട്ഠിതകമ്മന്തപരിയോസാനാ.
Brāhmaṇānañca ‘‘yaññaṃ yajissāmā’’ti cittaṃ abhinivisati, brahmaloke patte pariyosānappattā nāma honti. Tasmā te yaññābhinivesā brahmalokapariyosānāti vuttā. Kammantakaraṇatthāya mano etesaṃ abhinivisatīti kammantābhinivesā. Kamme niṭṭhite pariyosānappattā nāma hontīti niṭṭhitakammantapariyosānā.
പുരിസാധിപ്പായാതി പുരിസേസു പവത്തഅജ്ഝാസയാ. അലങ്കാരത്ഥായ മനോ ഉപവിചരതി ഏതിസ്സാതി അലങ്കാരൂപവിചാരാ. അസപത്തീ ഹുത്വാ ഏകികാവ ഘരേ വസേയ്യന്തി ഏവമസ്സാ ചിത്തം അഭിനിവിസതീതി അസപത്തീഭിനിവേസാ. ഘരാവാസിസ്സരിയേ ലദ്ധേ പരിയോസാനപ്പത്താ നാമ ഹോന്തീതി ഇസ്സരിയപരിയോസാനാ.
Purisādhippāyāti purisesu pavattaajjhāsayā. Alaṅkāratthāya mano upavicarati etissāti alaṅkārūpavicārā. Asapattī hutvā ekikāva ghare vaseyyanti evamassā cittaṃ abhinivisatīti asapattībhinivesā. Gharāvāsissariye laddhe pariyosānappattā nāma hontīti issariyapariyosānā.
പരഭണ്ഡസ്സ ആദാനേ അധിപ്പായോ ഏതേസന്തി ആദാനാധിപ്പായാ. ഗഹനേ നിലീയനട്ഠാനേ ഏതേസം മനോ ഉപവിചരതീതി ഗഹനൂപവിചാരാ. അന്ധകാരത്ഥായ ഏതേസം ചിത്തം അഭിനിവിസതീതി അന്ധകാരാഭിനിവേസാ. അദസ്സനപ്പത്താ പരിയോസാനപ്പത്താ ഹോന്തീതി അദസ്സനപരിയോസാനാ.
Parabhaṇḍassa ādāne adhippāyo etesanti ādānādhippāyā. Gahane nilīyanaṭṭhāne etesaṃ mano upavicaratīti gahanūpavicārā. Andhakāratthāya etesaṃ cittaṃ abhinivisatīti andhakārābhinivesā. Adassanappattā pariyosānappattā hontīti adassanapariyosānā.
അധിവാസനക്ഖന്തിയഞ്ച സുചിഭാവസീലേ ച അധിപ്പായോ ഏതേസന്തി ഖന്തിസോരച്ചാധിപ്പായാ. അകിഞ്ചനഭാവേ നിഗ്ഗഹണഭാവേ ചിത്തം ഏതേസം അഭിനിവിസതീതി ആകിഞ്ചഞ്ഞാഭിനിവേസാ. നിബ്ബാനപ്പത്താ പരിയോസാനപ്പത്താ ഹോന്തീതി നിബ്ബാനപരിയോസാനാ.
Adhivāsanakkhantiyañca sucibhāvasīle ca adhippāyo etesanti khantisoraccādhippāyā. Akiñcanabhāve niggahaṇabhāve cittaṃ etesaṃ abhinivisatīti ākiñcaññābhinivesā. Nibbānappattā pariyosānappattā hontīti nibbānapariyosānā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. ഖത്തിയസുത്തം • 10. Khattiyasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൦. ഖത്തിയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Khattiyasuttavaṇṇanā