Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi |
൨. ഖീണാസവഭാവപഞ്ഹോ
2. Khīṇāsavabhāvapañho
൨. ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, തുമ്ഹേ ഭണഥ ‘യോ ഗിഹീ അരഹത്തം പത്തോ, ദ്വേ വാസ്സ ഗതിയോ ഭവന്തി അനഞ്ഞാ, തസ്മിം യേവ ദിവസേ പബ്ബജതി വാ പരിനിബ്ബായതി വാ. ന സോ ദിവസോ സക്കാ അതിക്കമേതു’ന്തി. സചേ സോ, ഭന്തേ നാഗസേന, തസ്മിം ദിവസേ ആചരിയം വാ ഉപജ്ഝായം വാ പത്തചീവരം വാ ന ലഭേഥ, അപി നു ഖോ സോ അരഹാ സയം വാ പബ്ബജേയ്യ ദിവസം വാ അതിക്കമേയ്യ, അഞ്ഞോ കോചി അരഹാ ഇദ്ധിമാ ആഗന്ത്വാ തം പബ്ബാജേയ്യ വാ പരിനിബ്ബായേയ്യ വാ’’തി? ‘‘ന സോ, മഹാരാജ, അരഹാ സയം പബ്ബജേയ്യ, സയം പബ്ബജന്തോ ഥേയ്യം ആപജ്ജതി, ന ച ദിവസം അതിക്കമേയ്യ, അഞ്ഞസ്സ അരഹന്തസ്സ ആഗമനം ഭവേയ്യ വാ ന വാ ഭവേയ്യ, തസ്മിം യേവ ദിവസേ പരിനിബ്ബായേയ്യാ’’തി. ‘‘തേന ഹി, ഭന്തേ നാഗസേന, അരഹത്തസ്സ സന്തഭാവോ വിജഹിതോ ഹോതി, യേന അധിഗതസ്സ ജീവിതഹാരോ ഭവതീ’’തി.
2. ‘‘Bhante nāgasena, tumhe bhaṇatha ‘yo gihī arahattaṃ patto, dve vāssa gatiyo bhavanti anaññā, tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Na so divaso sakkā atikkametu’nti. Sace so, bhante nāgasena, tasmiṃ divase ācariyaṃ vā upajjhāyaṃ vā pattacīvaraṃ vā na labhetha, api nu kho so arahā sayaṃ vā pabbajeyya divasaṃ vā atikkameyya, añño koci arahā iddhimā āgantvā taṃ pabbājeyya vā parinibbāyeyya vā’’ti? ‘‘Na so, mahārāja, arahā sayaṃ pabbajeyya, sayaṃ pabbajanto theyyaṃ āpajjati, na ca divasaṃ atikkameyya, aññassa arahantassa āgamanaṃ bhaveyya vā na vā bhaveyya, tasmiṃ yeva divase parinibbāyeyyā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, arahattassa santabhāvo vijahito hoti, yena adhigatassa jīvitahāro bhavatī’’ti.
‘‘വിസമം, മഹാരാജ, ഗിഹിലിങ്ഗം, വിസമേ ലിങ്ഗേ ലിങ്ഗദുബ്ബലതായ അരഹത്തം പത്തോ ഗിഹീ തസ്മിം യേവ ദിവസേ പബ്ബജതി വാ പരിനിബ്ബായതി വാ. നേസോ, മഹാരാജ, ദോസോ അരഹത്തസ്സ, ഗിഹിലിങ്ഗസ്സേവേസോ ദോസോ യദിദം ലിങ്ഗദുബ്ബലതാ.
‘‘Visamaṃ, mahārāja, gihiliṅgaṃ, visame liṅge liṅgadubbalatāya arahattaṃ patto gihī tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Neso, mahārāja, doso arahattassa, gihiliṅgasseveso doso yadidaṃ liṅgadubbalatā.
‘‘യഥാ, മഹാരാജ, ഭോജനം സബ്ബസത്താനം ആയുപാലകം ജീവിതരക്ഖകം വിസമകോട്ഠസ്സ മന്ദദുബ്ബലഗഹണികസ്സ അവിപാകേന ജീവിതം ഹരതി. നേസോ, മഹാരാജ, ദോസോ ഭോജനസ്സ, കോട്ഠസ്സേവേസോ ദോസോ യദിദം അഗ്ഗിദുബ്ബലതാ. ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, വിസമേ ലിങ്ഗേ ലിങ്ഗദുബ്ബലതായ അരഹത്തം പത്തോ ഗിഹീ തസ്മിം യേവ ദിവസേ പബ്ബജതി വാ പരിനിബ്ബായതി വാ. നേസോ, മഹാരാജ, ദോസോ അരഹത്തസ്സ, ഗിഹിലിങ്ഗസ്സേവേസോ ദോസോ യദിദം ലിങ്ഗദുബ്ബലതാ.
‘‘Yathā, mahārāja, bhojanaṃ sabbasattānaṃ āyupālakaṃ jīvitarakkhakaṃ visamakoṭṭhassa mandadubbalagahaṇikassa avipākena jīvitaṃ harati. Neso, mahārāja, doso bhojanassa, koṭṭhasseveso doso yadidaṃ aggidubbalatā. Evameva kho, mahārāja, visame liṅge liṅgadubbalatāya arahattaṃ patto gihī tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā. Neso, mahārāja, doso arahattassa, gihiliṅgasseveso doso yadidaṃ liṅgadubbalatā.
‘‘യഥാ വാ പന, മഹാരാജ, പരിത്തം തിണസലാകം ഉപരി ഗരുകേ പാസാണേ ഠപിതേ ദുബ്ബലതായ ഭിജ്ജിത്വാ പതതി. ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, അരഹത്തം പത്തോ ഗിഹീ തേന ലിങ്ഗേന അരഹത്തം ധാരേതും അസക്കോന്തോ തസ്മിം യേവ ദിവസേ പബ്ബജതി വാ പരിനിബ്ബായതി വാ.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, parittaṃ tiṇasalākaṃ upari garuke pāsāṇe ṭhapite dubbalatāya bhijjitvā patati. Evameva kho, mahārāja, arahattaṃ patto gihī tena liṅgena arahattaṃ dhāretuṃ asakkonto tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā.
‘‘യഥാ വാ പന, മഹാരാജ, പുരിസോ അബലോ ദുബ്ബലോ നിഹീനജച്ചോ പരിത്തപുഞ്ഞോ മഹതിമഹാരജ്ജം ലഭിത്വാ ഖണേന പരിപതതി പരിധംസതി ഓസക്കതി, ന സക്കോതി ഇസ്സരിയം ധാരേതും, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, അരഹത്തം പത്തോ ഗിഹീ തേന ലിങ്ഗേന അരഹത്തം ധാരേതും ന സക്കോതി , തേന കാരണേന തസ്മിം യേവ ദിവസേ പബ്ബജതി വാ പരിനിബ്ബായതി വാ’’തി. ‘‘സാധു, ഭന്തേ നാഗസേന, ഏവമേതം തഥാ സമ്പടിച്ഛാമീ’’തി.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, puriso abalo dubbalo nihīnajacco parittapuñño mahatimahārajjaṃ labhitvā khaṇena paripatati paridhaṃsati osakkati, na sakkoti issariyaṃ dhāretuṃ, evameva kho, mahārāja, arahattaṃ patto gihī tena liṅgena arahattaṃ dhāretuṃ na sakkoti , tena kāraṇena tasmiṃ yeva divase pabbajati vā parinibbāyati vā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ഖീണാസവഭാവപഞ്ഹോ ദുതിയോ.
Khīṇāsavabhāvapañho dutiyo.