Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၂. ခောမဒုသ္သသုတ္တံ
12. Khomadussasuttaṃ
၂၀၈. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သက္ကေသု ဝိဟရတိ ခောမဒုသ္သံ နာမံ သက္ယာနံ နိဂမော။ အထ ခော ဘဂဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ခောမဒုသ္သံ နိဂမံ ပိဏ္ဍာယ ပာဝိသိ။ တေန ခော ပန သမယေန ခောမဒုသ္သကာ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ သဘာယံ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန, ဒေဝော စ ဧကမေကံ ဖုသာယတိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ယေန သာ သဘာ တေနုပသင္ကမိ။ အဒ္ဒသံသု ခောမဒုသ္သကာ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသ္ဝာန ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ကေ စ မုဏ္ဍကာ သမဏကာ, ကေ စ သဘာဓမ္မံ ဇာနိသ္သန္တီ’’တိ? အထ ခော ဘဂဝာ ခောမဒုသ္သကေ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကေ ဂာထာယ အဇ္ဈဘာသိ –
208. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati khomadussaṃ nāmaṃ sakyānaṃ nigamo. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya khomadussaṃ nigamaṃ piṇḍāya pāvisi. Tena kho pana samayena khomadussakā brāhmaṇagahapatikā sabhāyaṃ sannipatitā honti kenacideva karaṇīyena, devo ca ekamekaṃ phusāyati. Atha kho bhagavā yena sā sabhā tenupasaṅkami. Addasaṃsu khomadussakā brāhmaṇagahapatikā bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna etadavocuṃ – ‘‘ke ca muṇḍakā samaṇakā, ke ca sabhādhammaṃ jānissantī’’ti? Atha kho bhagavā khomadussake brāhmaṇagahapatike gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘နေသာ သဘာ ယတ္ထ န သန္တိ သန္တော၊
‘‘Nesā sabhā yattha na santi santo,
သန္တော န တေ ယေ န ဝဒန္တိ ဓမ္မံ။
Santo na te ye na vadanti dhammaṃ;
ရာဂဉ္စ ဒောသဉ္စ ပဟာယ မောဟံ၊
Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ,
ဓမ္မံ ဝဒန္တာ စ ဘဝန္တိ သန္တော’’တိ။
Dhammaṃ vadantā ca bhavanti santo’’ti.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ခောမဒုသ္သကာ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ; သေယ္ယထာပိ, ဘော ဂောတမ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ, အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ – စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီတိ, ဧဝမေဝံ ဘောတာ ဂောတမေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧတေ မယံ ဘဝန္တံ ဂောတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ ဥပာသကေ နော ဘဝံ ဂောတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတေ သရဏံ ဂတေ’’တိ။
Evaṃ vutte, khomadussakā brāhmaṇagahapatikā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama; seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti, evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti.
ဥပာသကဝဂ္ဂော ဒုတိယော။
Upāsakavaggo dutiyo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ကသိ ဥဒယော ဒေဝဟိတော၊ အညတရမဟာသာလံ။
Kasi udayo devahito, aññataramahāsālaṃ;
မာနထဒ္ဓံ ပစ္စနီကံ၊ နဝကမ္မိကကဋ္ဌဟာရံ။
Mānathaddhaṃ paccanīkaṃ, navakammikakaṭṭhahāraṃ;
မာတုပောသကံ ဘိက္ခကော၊ သင္ဂာရဝော စ ခောမဒုသ္သေန ဒ္ဝာဒသာတိ။
Mātuposakaṃ bhikkhako, saṅgāravo ca khomadussena dvādasāti.
ဗ္ရာဟ္မဏသံယုတ္တံ သမတ္တံ။
Brāhmaṇasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၂. ခောမဒုသ္သသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 12. Khomadussasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၂. ခောမဒုသ္သသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 12. Khomadussasuttavaṇṇanā