Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya |
၃. ကိန္တိသုတ္တံ
3. Kintisuttaṃ
၃၄. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ပိသိနာရာယံ 1 ဝိဟရတိ ဗလိဟရဏေ ဝနသဏ္ဍေ။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝော’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိန္တိ ဝော , ဘိက္ခဝေ, မယိ ဟောတိ – ‘စီဝရဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, ပိဏ္ဍပာတဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, သေနာသနဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, ဣတိဘဝာဘဝဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတီ’’’တိ? ‘‘န ခော နော, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ဧဝံ ဟောတိ – ‘စီဝရဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, ပိဏ္ဍပာတဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, သေနာသနဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ, ဣတိဘဝာဘဝဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတီ’’’တိ။
34. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā pisinārāyaṃ 2 viharati baliharaṇe vanasaṇḍe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘kinti vo , bhikkhave, mayi hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, piṇḍapātahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, senāsanahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’’’ti? ‘‘Na kho no, bhante, bhagavati evaṃ hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, piṇḍapātahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, senāsanahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti, itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’’’ti.
‘‘န စ ကိရ ဝော, ဘိက္ခဝေ, မယိ ဧဝံ ဟောတိ – ‘စီဝရဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ပေ.။ ဣတိဘဝာဘဝဟေတု ဝာ သမဏော ဂောတမော ဓမ္မံ ဒေသေတီ’တိ; အထ ကိန္တိ စရဟိ ဝော 3, ဘိက္ခဝေ, မယိ ဟောတီ’’တိ? ‘‘ဧဝံ ခော နော, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ဟောတိ – ‘အနုကမ္ပကော ဘဂဝာ ဟိတေသီ; အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယ ဓမ္မံ ဒေသေတီ’’’တိ။ ‘‘ဧဝဉ္စ 4 ကိရ ဝော, ဘိက္ခဝေ, မယိ ဟောတိ – ‘အနုကမ္ပကော ဘဂဝာ ဟိတေသီ; အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယ ဓမ္မံ ဒေသေတီ’’’တိ။
‘‘Na ca kira vo, bhikkhave, mayi evaṃ hoti – ‘cīvarahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ deseti…pe… itibhavābhavahetu vā samaṇo gotamo dhammaṃ desetī’ti; atha kinti carahi vo 5, bhikkhave, mayi hotī’’ti? ‘‘Evaṃ kho no, bhante, bhagavati hoti – ‘anukampako bhagavā hitesī; anukampaṃ upādāya dhammaṃ desetī’’’ti. ‘‘Evañca 6 kira vo, bhikkhave, mayi hoti – ‘anukampako bhagavā hitesī; anukampaṃ upādāya dhammaṃ desetī’’’ti.
၃၅. ‘‘တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ယေ ဝော 7 မယာ ဓမ္မာ အဘိညာ ဒေသိတာ, သေယ္ယထိဒံ – စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓာနာ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပာဒာ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ပဉ္စ ဗလာနိ သတ္တ ဗောဇ္ဈင္ဂာ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော, တတ္ထ သဗ္ဗေဟေဝ သမဂ္ဂေဟိ သမ္မောဒမာနေဟိ အဝိဝဒမာနေဟိ သိက္ခိတဗ္ဗံ။ တေသဉ္စ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ သိယံသု 8 ဒ္ဝေ ဘိက္ခူ အဘိဓမ္မေ နာနာဝာဒာ။ တတ္ရ စေ တုမ္ဟာကံ ဧဝမသ္သ – ‘ဣမေသံ ခော အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထတော စေဝ နာနံ ဗ္ယဉ္ဇနတော စ နာန’န္တိ, တတ္ထ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ 9 မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော စေဝ နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော စ နာနံ။ တဒမိနာပေတံ 10 အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော စေဝ နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော စ နာနံ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော စေဝ နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော စ နာနံ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော စေဝ နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော စ နာနံ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ ဣတိ ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ, သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ။ ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ 11 ယော ဓမ္မော ယော ဝိနယော သော ဘာသိတဗ္ဗော။
35. ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, ye vo 12 mayā dhammā abhiññā desitā, seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabbaṃ. Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ siyaṃsu 13 dve bhikkhū abhidhamme nānāvādā. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato ceva nānaṃ byañjanato ca nāna’nti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ 14 maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Tadamināpetaṃ 15 āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva nānaṃ, byañjanato ca nānaṃ. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ, suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Duggahitaṃ duggahitato dhāretvā suggahitaṃ suggahitato dhāretvā 16 yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.
၃၆. ‘‘တတ္ရ စေ တုမ္ဟာကံ ဧဝမသ္သ – ‘ဣမေသံ ခော အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထတော ဟိ ခော နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော သမေတီ’တိ, တတ္ထ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော ဟိ နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော သမေတိ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော ဟိ ခော နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော သမေတိ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော ဟိ ခော နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော သမေတိ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော ဟိ ခော နာနံ, ဗ္ယဉ္ဇနတော သမေတိ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ ။ ဣတိ ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ, သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ။ ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ ယော ဓမ္မော ယော ဝိနယော သော ဘာသိတဗ္ဗော။
36. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sametī’ti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi nānaṃ, byañjanato sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho nānaṃ, byañjanato sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti . Iti duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ, suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Duggahitaṃ duggahitato dhāretvā suggahitaṃ suggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.
၃၇. ‘‘တတ္ရ စေ တုမ္ဟာကံ ဧဝမသ္သ – ‘ဣမေသံ ခော အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထတော ဟိ ခော သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော နာန’န္တိ, တတ္ထ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော ဟိ သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော နာနံ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော ဟိ ခော သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော နာနံ။ အပ္ပမတ္တကံ ခော ပနေတံ ယဒိဒံ – ဗ္ယဉ္ဇနံ။ မာယသ္မန္တော အပ္ပမတ္တကေ ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော ဟိ သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော နာနံ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော ဟိ ခော သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော နာနံ။ အပ္ပမတ္တကံ ခော ပနေတံ ယဒိဒံ – ဗ္ယဉ္ဇနံ။ မာယသ္မန္တော အပ္ပမတ္တကေ 17 ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ ဣတိ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ, ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ။ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ ဒုဂ္ဂဟိတံ ဒုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ ယော ဓမ္မော ယော ဝိနယော သော ဘာသိတဗ္ဗော။
37. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato hi kho sameti, byañjanato nāna’nti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi sameti, byañjanato nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho sameti, byañjanato nānaṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – byañjanaṃ. Māyasmanto appamattake vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato hi sameti, byañjanato nānaṃ. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato hi kho sameti, byañjanato nānaṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – byañjanaṃ. Māyasmanto appamattake 18 vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ, duggahitaṃ duggahitato dhāretabbaṃ. Suggahitaṃ suggahitato dhāretvā duggahitaṃ duggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.
၃၈. ‘‘တတ္ရ စေ တုမ္ဟာကံ ဧဝမသ္သ – ‘ဣမေသံ ခော အာယသ္မန္တာနံ အတ္ထတော စေဝ သမေတိ ဗ္ယဉ္ဇနတော စ သမေတီ’တိ, တတ္ထ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော စေဝ သမေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနတော စ သမေတိ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော စေဝ သမေတိ ဗ္ယဉ္ဇနတော စ သမေတိ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အာယသ္မန္တာနံ ခော အတ္ထတော စေဝ သမေတိ ဗ္ယဉ္ဇနတော စ သမေတိ။ တဒမိနာပေတံ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ယထာ အတ္ထတော စေဝ သမေတိ ဗ္ယဉ္ဇနတော စ သမေတိ။ မာယသ္မန္တော ဝိဝာဒံ အာပဇ္ဇိတ္ထာ’တိ။ ဣတိ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတဗ္ဗံ။ သုဂ္ဂဟိတံ သုဂ္ဂဟိတတော ဓာရေတ္ဝာ ယော ဓမ္မော ယော ဝိနယော သော ဘာသိတဗ္ဗော။
38. ‘‘Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘imesaṃ kho āyasmantānaṃ atthato ceva sameti byañjanato ca sametī’ti, tattha yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva sameti, byañjanato ca sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘āyasmantānaṃ kho atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Tadamināpetaṃ āyasmanto jānātha – yathā atthato ceva sameti byañjanato ca sameti. Māyasmanto vivādaṃ āpajjitthā’ti. Iti suggahitaṃ suggahitato dhāretabbaṃ. Suggahitaṃ suggahitato dhāretvā yo dhammo yo vinayo so bhāsitabbo.
၃၉. ‘‘တေသဉ္စ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ သိယာ အညတရသ္သ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိ သိယာ ဝီတိက္ကမော, တတ္ရ, ဘိက္ခဝေ, န စောဒနာယ တရိတဗ္ဗံ 19။ ပုဂ္ဂလော ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗော – ‘ဣတိ မယ္ဟဉ္စ အဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ အနုပဃာတော, ပရော ဟိ ပုဂ္ဂလော အက္ကောဓနော အနုပနာဟီ အဒဠ္ဟဒိဋ္ဌီ သုပ္ပဋိနိသ္သဂ္ဂီ, သက္ကောမိ စာဟံ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတု’န္တိ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ, ကလ္လံ ဝစနာယ။
39. ‘‘Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ siyā aññatarassa bhikkhuno āpatti siyā vītikkamo, tatra, bhikkhave, na codanāya taritabbaṃ 20. Puggalo upaparikkhitabbo – ‘iti mayhañca avihesā bhavissati parassa ca puggalassa anupaghāto, paro hi puggalo akkodhano anupanāhī adaḷhadiṭṭhī suppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.
‘‘သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ – ‘မယ္ဟံ ခော အဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ ဥပဃာတော, ပရော ဟိ ပုဂ္ဂလော ကောဓနော ဥပနာဟီ အဒဠ္ဟဒိဋ္ဌီ သုပ္ပဋိနိသ္သဂ္ဂီ, သက္ကောမိ စာဟံ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတုံ။ အပ္ပမတ္တကံ ခော ပနေတံ ယဒိဒံ – ပရသ္သ 21 ပုဂ္ဂလသ္သ ဥပဃာတော။ အထ ခော ဧတဒေဝ ဗဟုတရံ – သ္ဝာဟံ သက္ကောမိ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတု’န္တိ ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ, ကလ္လံ ဝစနာယ။
‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhaṃ kho avihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto, paro hi puggalo kodhano upanāhī adaḷhadiṭṭhī suppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – parassa 22 puggalassa upaghāto. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti . Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.
‘‘သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ – ‘မယ္ဟံ ခော ဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ အနုပဃာတော။ ပရော ဟိ ပုဂ္ဂလော အက္ကောဓနော အနုပနာဟီ ဒဠ္ဟဒိဋ္ဌီ ဒုပ္ပဋိနိသ္သဂ္ဂီ, သက္ကောမိ စာဟံ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတုံ။ အပ္ပမတ္တကံ ခော ပနေတံ ယဒိဒံ – မယ္ဟံ ဝိဟေသာ 23။ အထ ခော ဧတဒေဝ ဗဟုတရံ – သ္ဝာဟံ သက္ကောမိ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတု’န္တိ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ, ကလ္လံ ဝစနာယ။
‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhaṃ kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa anupaghāto. Paro hi puggalo akkodhano anupanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – mayhaṃ vihesā 24. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.
‘‘သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ – ‘မယ္ဟဉ္စ ခော ဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ ဥပဃာတော။ ပရော ဟိ ပုဂ္ဂလော ကောဓနော ဥပနာဟီ ဒဠ္ဟဒိဋ္ဌီ ဒုပ္ပဋိနိသ္သဂ္ဂီ, သက္ကောမိ စာဟံ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတုံ။ အပ္ပမတ္တကံ ခော ပနေတံ ယဒိဒံ – မယ္ဟဉ္စ ဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ ဥပဃာတော။ အထ ခော ဧတဒေဝ ဗဟုတရံ – သ္ဝာဟံ သက္ကောမိ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတု’န္တိ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ, ကလ္လံ ဝစနာယ။
‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhañca kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Paro hi puggalo kodhano upanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, sakkomi cāhaṃ etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetuṃ. Appamattakaṃ kho panetaṃ yadidaṃ – mayhañca vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Atha kho etadeva bahutaraṃ – svāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Sace, bhikkhave, evamassa, kallaṃ vacanāya.
‘‘သစေ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမသ္သ – ‘မယ္ဟဉ္စ ခော ဝိဟေသာ ဘဝိသ္သတိ ပရသ္သ စ ပုဂ္ဂလသ္သ ဥပဃာတော။ ပရော ဟိ ပုဂ္ဂလော ကောဓနော ဥပနာဟီ ဒဠ္ဟဒိဋ္ဌီ ဒုပ္ပဋိနိသ္သဂ္ဂီ, န စာဟံ သက္ကောမိ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပေတု’န္တိ။ ဧဝရူပေ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလေ ဥပေက္ခာ နာတိမညိတဗ္ဗာ။
‘‘Sace pana, bhikkhave, evamassa – ‘mayhañca kho vihesā bhavissati parassa ca puggalassa upaghāto. Paro hi puggalo kodhano upanāhī daḷhadiṭṭhī duppaṭinissaggī, na cāhaṃ sakkomi etaṃ puggalaṃ akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetu’nti. Evarūpe, bhikkhave, puggale upekkhā nātimaññitabbā.
၄၀. ‘‘တေသဉ္စ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ အညမညသ္သ ဝစီသံဟာရော 25 ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယ ဒိဋ္ဌိပဠာသော 26 စေတသော အာဃာတော အပ္ပစ္စယော အနဘိရဒ္ဓိ။ တတ္ထ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘ယံ နော, အာဝုသော, အမ္ဟာကံ သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ အညမညသ္သ ဝစီသံဟာရော ဥပ္ပန္နော ဒိဋ္ဌိပဠာသော စေတသော အာဃာတော အပ္ပစ္စယော အနဘိရဒ္ဓိ, တံ ဇာနမာနော သမဏော ဂရဟေယ္ယာ’တိ 27။ သမ္မာ ဗ္ယာကရမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧဝံ ဗ္ယာကရေယ္ယ – ‘ယံ နော, အာဝုသော, အမ္ဟာကံ သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ အညမညသ္သ ဝစီသံဟာရော ဥပ္ပန္နော ဒိဋ္ဌိပဠာသော စေတသော အာဃာတော အပ္ပစ္စယော အနဘိရဒ္ဓိ, တံ ဇာနမာနော သမဏော ဂရဟေယ္ယာတိ။ ဧတံ ပနာဝုသော, ဓမ္မံ အပ္ပဟာယ နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရေယ္ယာ’တိ။ သမ္မာ ဗ္ယာကရမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧဝံ ဗ္ယာကရေယ္ယ – ‘ဧတံ, အာဝုသော, ဓမ္မံ အပ္ပဟာယ န နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရေယ္ယာ’တိ။
40. ‘‘Tesañca vo, bhikkhave, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro 28 uppajjeyya diṭṭhipaḷāso 29 cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi. Tattha ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyā’ti 30. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyāti. Etaṃ panāvuso, dhammaṃ appahāya nibbānaṃ sacchikareyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘etaṃ, āvuso, dhammaṃ appahāya na nibbānaṃ sacchikareyyā’ti.
‘‘အထာပရေသံ ဧကတောပက္ခိကာနံ ဘိက္ခူနံ ယံ ဘိက္ခုံ သုဝစတရံ မညေယ္ယာထ, သော ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘ယံ နော, အာဝုသော, အမ္ဟာကံ သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ အညမညသ္သ ဝစီသံဟာရော ဥပ္ပန္နော ဒိဋ္ဌိပဠာသော စေတသော အာဃာတော အပ္ပစ္စယော အနဘိရဒ္ဓိ, တံ ဇာနမာနော သမဏော ဂရဟေယ္ယာ’တိ။ သမ္မာ ဗ္ယာကရမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧဝံ ဗ္ယာကရေယ္ယ – ‘ယံ နော, အာဝုသော, အမ္ဟာကံ သမဂ္ဂာနံ သမ္မောဒမာနာနံ အဝိဝဒမာနာနံ သိက္ခတံ အညမညသ္သ ဝစီသံဟာရော ဥပ္ပန္နော ဒိဋ္ဌိပဠာသော စေတသော အာဃာတော အပ္ပစ္စယော အနဘိရဒ္ဓိ တံ ဇာနမာနော သမဏော ဂရဟေယ္ယာတိ။ ဧတံ ပနာဝုသော, ဓမ္မံ အပ္ပဟာယ နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရေယ္ယာ’တိ။ သမ္မာ ဗ္ယာကရမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧဝံ ဗ္ယာကရေယ္ယ – ‘ဧတံ ခော, အာဝုသော, ဓမ္မံ အပ္ပဟာယ န နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရေယ္ယာ’’’တိ။
‘‘Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ yaṃ bhikkhuṃ suvacataraṃ maññeyyātha, so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi, taṃ jānamāno samaṇo garaheyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘yaṃ no, āvuso, amhākaṃ samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ aññamaññassa vacīsaṃhāro uppanno diṭṭhipaḷāso cetaso āghāto appaccayo anabhiraddhi taṃ jānamāno samaṇo garaheyyāti. Etaṃ panāvuso, dhammaṃ appahāya nibbānaṃ sacchikareyyā’ti. Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘etaṃ kho, āvuso, dhammaṃ appahāya na nibbānaṃ sacchikareyyā’’’ti.
‘‘တံ စေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုံ ပရေ ဧဝံ ပုစ္ဆေယ္ယုံ – ‘အာယသ္မတာ နော ဧတေ ဘိက္ခူ အကုသလာ ဝုဋ္ဌာပေတ္ဝာ ကုသလေ ပတိဋ္ဌာပိတာ’တိ? သမ္မာ ဗ္ယာကရမာနော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧဝံ ဗ္ယာကရေယ္ယ – ‘ဣဓာဟံ, အာဝုသော, ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံ, တသ္သ မေ ဘဂဝာ ဓမ္မံ ဒေသေသိ, တာဟံ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ တေသံ ဘိက္ခူနံ အဘာသိံ။ တံ တေ ဘိက္ခူ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ အကုသလာ ဝုဋ္ဌဟိံသု, ကုသလေ ပတိဋ္ဌဟိံသူ’တိ။ ဧဝံ ဗ္ယာကရမာနော ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု န စေဝ အတ္တာနံ ဥက္ကံသေတိ, န ပရံ ဝမ္ဘေတိ, ဓမ္မသ္သ စာနုဓမ္မံ ဗ္ယာကရောတိ, န စ ကောစိ သဟဓမ္မိကော ဝာဒာနုဝာဒော ဂာရယ္ဟံ ဌာနံ အာဂစ္ဆတီ’’တိ။
‘‘Taṃ ce, bhikkhave, bhikkhuṃ pare evaṃ puccheyyuṃ – ‘āyasmatā no ete bhikkhū akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpitā’ti? Sammā byākaramāno, bhikkhave, bhikkhu evaṃ byākareyya – ‘idhāhaṃ, āvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ, tassa me bhagavā dhammaṃ desesi, tāhaṃ dhammaṃ sutvā tesaṃ bhikkhūnaṃ abhāsiṃ. Taṃ te bhikkhū dhammaṃ sutvā akusalā vuṭṭhahiṃsu, kusale patiṭṭhahiṃsū’ti. Evaṃ byākaramāno kho, bhikkhave, bhikkhu na ceva attānaṃ ukkaṃseti, na paraṃ vambheti, dhammassa cānudhammaṃ byākaroti, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti.
ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ကိန္တိသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ တတိယံ။
Kintisuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. ကိန္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Kintisuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၃. ကိန္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Kintisuttavaṇṇanā