Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
11. கோத⁴னஸுத்தவண்ணனா
11. Kodhanasuttavaṇṇanā
64. ஏகாத³ஸமே ஸபத்தகரணாதி வா ஸபத்தேஹி காதப்³பா³. கோத⁴னந்தி குஜ்ஜ²னஸீலங். கோத⁴னோயந்தி குஜ்ஜ²னோ அயங். அயந்தி ச நிபாதமத்தங். கோத⁴பரேதோதி கோதே⁴ன அனுக³தோ, பராபி⁴பூ⁴தோ வா. து³ப்³ப³ண்ணோவ ஹோதீதி பகதியா வண்ணவாபி அலங்கதப்படியத்தோபி முக²விகாராதி³வஸேன விரூபோ ஏவ ஹோதி. ஏதரஹி ஆயதிஞ்சாதி கோதா⁴பி⁴பூ⁴தஸ்ஸ ஏகந்தமித³ங் ப²லந்தி தீ³பேதுங் ‘‘து³ப்³ப³ண்ணோவா’’தி அவதா⁴ரணங் கத்வா புன ‘‘கோதா⁴பி⁴பூ⁴தோ’’தி வுத்தங்.
64. Ekādasame sapattakaraṇāti vā sapattehi kātabbā. Kodhananti kujjhanasīlaṃ. Kodhanoyanti kujjhano ayaṃ. Ayanti ca nipātamattaṃ. Kodhaparetoti kodhena anugato, parābhibhūto vā. Dubbaṇṇova hotīti pakatiyā vaṇṇavāpi alaṅkatappaṭiyattopi mukhavikārādivasena virūpo eva hoti. Etarahi āyatiñcāti kodhābhibhūtassa ekantamidaṃ phalanti dīpetuṃ ‘‘dubbaṇṇovā’’ti avadhāraṇaṃ katvā puna ‘‘kodhābhibhūto’’ti vuttaṃ.
அயஸபா⁴வந்தி அகித்திமபா⁴வங். அத்தனோ பரேஸஞ்ச அனத்த²ங் ஜனேதீதி அனத்த²ஜனநோ. அந்தரதோதி அப்³ப⁴ந்தரதோ, சித்ததோ வா. தங் ஜனோ நாவபு³ஜ்ஜ²தீதி கோத⁴ஸங்கா²தங் அந்தரதோ அப்³ப⁴ந்தரே அத்தனோ சித்தேயேவ ஜாதங் அனத்த²ஜனநசித்தப்பகோபனாதி³ப⁴யங் ப⁴யஹேதுங் அயங் பா³லமஹாஜனோ ந ஜானாதி. யந்தி யத்த². பு⁴ம்மத்தே² ஹி ஏதங் பச்சத்தவசனங். யஸ்மிங் காலே கோதோ⁴ ஸஹதே நரங், அந்த⁴தமங் ததா³ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யந்தி வா காரணவசனங், யஸ்மா கோதோ⁴ உப்பஜ்ஜமானோ நரங் ஸஹதே அபி⁴ப⁴வதி, தஸ்மா அந்த⁴தமங் ததா³ ஹோதி, யதா³ குத்³தோ⁴தி அத்தோ² யங்-தங்-ஸத்³தா³னங் ஏகந்தஸம்ப³ந்த⁴பா⁴வதோ. அத² வா யந்தி கிரியாபராமஸனங். ஸஹதேதி யதே³தங் கோத⁴ஸ்ஸ ஸஹனங் அபி⁴ப⁴வனங், ஏதங் அந்த⁴தமங் ப⁴வனந்தி அத்தோ². அத² வா யங் நரங் கோதோ⁴ ஸஹதே அபி⁴ப⁴வதி, தஸ்ஸ அந்த⁴தமங் ததா³ ஹோதி. ததோ ச குத்³தோ⁴ அத்த²ங் ந ஜானாதி, குத்³தோ⁴ த⁴ம்மங் ந பஸ்ஸதீதி.
Ayasabhāvanti akittimabhāvaṃ. Attano paresañca anatthaṃ janetīti anatthajanano. Antaratoti abbhantarato, cittato vā. Taṃ jano nāvabujjhatīti kodhasaṅkhātaṃ antarato abbhantare attano citteyeva jātaṃ anatthajananacittappakopanādibhayaṃ bhayahetuṃ ayaṃ bālamahājano na jānāti. Yanti yattha. Bhummatthe hi etaṃ paccattavacanaṃ. Yasmiṃ kāle kodho sahate naraṃ, andhatamaṃ tadā hotīti sambandho. Yanti vā kāraṇavacanaṃ, yasmā kodho uppajjamāno naraṃ sahate abhibhavati, tasmā andhatamaṃ tadā hoti, yadā kuddhoti attho yaṃ-taṃ-saddānaṃ ekantasambandhabhāvato. Atha vā yanti kiriyāparāmasanaṃ. Sahateti yadetaṃ kodhassa sahanaṃ abhibhavanaṃ, etaṃ andhatamaṃ bhavananti attho. Atha vā yaṃ naraṃ kodho sahate abhibhavati, tassa andhatamaṃ tadā hoti. Tato ca kuddho atthaṃ na jānāti, kuddho dhammaṃ na passatīti.
பூ⁴னங் வுச்சதி வுத்³தி⁴, தஸ்ஸ ஹனநங் கா⁴தோ ஏதேஸந்தி பூ⁴னஹச்சானி. தேனாஹ ‘‘ஹதவுத்³தீ⁴னீ’’தி. த³ம-ஸத்³தே³ன வுத்தமேவத்த²ங் விபா⁴வேதுங் பஞ்ஞாவீரியேன தி³ட்டி²யாதி வுத்தந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘கதரேன த³மேனா’’திஆதி³மாஹ. அனேகத்தோ² ஹி த³ம-ஸத்³தோ³. ‘‘ஸச்சேன த³ந்தோ த³மஸா உபேதோ, வேத³ந்தகூ³ வுஸிதப்³ரஹ்மசரியோ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.195; ஸு॰ நி॰ 467) எத்த² ஹி இந்த்³ரியஸங்வரோ த³மோதி வுத்தோ ‘‘மனச்ச²ட்டா²னி இந்த்³ரியானி த³மேதீ’’தி கத்வா. ‘‘யதி³ ஸச்சா த³மா சாகா³, க²ந்த்யா பி⁴ய்யோத⁴ விஜ்ஜதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.246; ஸு॰ நி॰ 191) எத்த² பஞ்ஞா த³மோ ‘‘ஸங்கிலேஸங் த³மேதி பஜஹதீ’’தி கத்வா. ‘‘தா³னேன த³மேன ஸங்யமேன ஸச்சவஜ்ஜேன அத்தி² புஞ்ஞங், அத்தி² புஞ்ஞஸ்ஸ ஆக³மோ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 4.365) எத்த² உபோஸத²கம்மங் த³மோ ‘‘உபவஸனவஸேன காயகம்மாதீ³னி த³மேதீ’’தி கத்வா. ‘‘ஸக்கி²ஸ்ஸஸி கோ² த்வங், புண்ண, இமினா த³மூபஸமேன ஸமன்னாக³தோ ஸுனாபரந்தஸ்மிங் ஜனபத³ந்தரே விஹரிது’’ந்தி (ம॰ நி॰ 3.396; ஸங்॰ நி॰ 4.88) எத்த² அதி⁴வாஸனக்க²ந்தி த³மோ ‘‘கோதூ⁴பனாஹமக்கா²தி³கே த³மேதி வினோதே³தீ’’தி கத்வா. ‘‘ந மானகாமஸ்ஸ த³மோ இத⁴த்தி², ந மோனமத்தி² அஸமாஹிதஸ்ஸா’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.9) எத்த² அபி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³தி³கோ ஸமாதி⁴பக்கி²கோ த⁴ம்மோ த³மோ ‘‘த³ம்மதி சித்தங் ஏதேனா’’தி கத்வா. இதா⁴பி ‘‘தங் த³மேன ஸமுச்சி²ந்தே³, பஞ்ஞாவீரியேன தி³ட்டி²யா’’தி வசனதோ த³ம-ஸத்³தே³ன பஞ்ஞாவீரியதி³ட்டி²யோ வுத்தா.
Bhūnaṃ vuccati vuddhi, tassa hananaṃ ghāto etesanti bhūnahaccāni. Tenāha ‘‘hatavuddhīnī’’ti. Dama-saddena vuttamevatthaṃ vibhāvetuṃ paññāvīriyena diṭṭhiyāti vuttanti dassento ‘‘katarena damenā’’tiādimāha. Anekattho hi dama-saddo. ‘‘Saccena danto damasā upeto, vedantagū vusitabrahmacariyo’’ti (saṃ. ni. 1.195; su. ni. 467) ettha hi indriyasaṃvaro damoti vutto ‘‘manacchaṭṭhāni indriyāni dametī’’ti katvā. ‘‘Yadi saccā damā cāgā, khantyā bhiyyodha vijjatī’’ti (saṃ. ni. 1.246; su. ni. 191) ettha paññā damo ‘‘saṃkilesaṃ dameti pajahatī’’ti katvā. ‘‘Dānena damena saṃyamena saccavajjena atthi puññaṃ, atthi puññassa āgamo’’ti (saṃ. ni. 4.365) ettha uposathakammaṃ damo ‘‘upavasanavasena kāyakammādīni dametī’’ti katvā. ‘‘Sakkhissasi kho tvaṃ, puṇṇa, iminā damūpasamena samannāgato sunāparantasmiṃ janapadantare viharitu’’nti (ma. ni. 3.396; saṃ. ni. 4.88) ettha adhivāsanakkhanti damo ‘‘kodhūpanāhamakkhādike dameti vinodetī’’ti katvā. ‘‘Na mānakāmassa damo idhatthi, na monamatthi asamāhitassā’’ti (saṃ. ni. 1.9) ettha abhisambojjhaṅgādiko samādhipakkhiko dhammo damo ‘‘dammati cittaṃ etenā’’ti katvā. Idhāpi ‘‘taṃ damena samucchinde, paññāvīriyena diṭṭhiyā’’ti vacanato dama-saddena paññāvīriyadiṭṭhiyo vuttā.
கோத⁴னஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Kodhanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
அப்³யாகதவக்³க³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Abyākatavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 11. கோத⁴னஸுத்தங் • 11. Kodhanasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 11. கோத⁴னஸுத்தவண்ணனா • 11. Kodhanasuttavaṇṇanā