Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi

    १७. कोधवग्गो

    17. Kodhavaggo

    २२१.

    221.

    कोधं जहे विप्पजहेय्य मानं, संयोजनं सब्बमतिक्‍कमेय्य।

    Kodhaṃ jahe vippajaheyya mānaṃ, saṃyojanaṃ sabbamatikkameyya;

    तं नामरूपस्मिमसज्‍जमानं, अकिञ्‍चनं नानुपतन्ति दुक्खा॥

    Taṃ nāmarūpasmimasajjamānaṃ, akiñcanaṃ nānupatanti dukkhā.

    २२२.

    222.

    यो वे उप्पतितं कोधं, रथं भन्तंव वारये 1

    Yo ve uppatitaṃ kodhaṃ, rathaṃ bhantaṃva vāraye 2;

    तमहं सारथिं ब्रूमि, रस्मिग्गाहो इतरो जनो॥

    Tamahaṃ sārathiṃ brūmi, rasmiggāho itaro jano.

    २२३.

    223.

    अक्‍कोधेन जिने कोधं, असाधुं साधुना जिने।

    Akkodhena jine kodhaṃ, asādhuṃ sādhunā jine;

    जिने कदरियं दानेन, सच्‍चेनालिकवादिनं॥

    Jine kadariyaṃ dānena, saccenālikavādinaṃ.

    २२४.

    224.

    सच्‍चं भणे न कुज्झेय्य, दज्‍जा अप्पम्पि 3 याचितो।

    Saccaṃ bhaṇe na kujjheyya, dajjā appampi 4 yācito;

    एतेहि तीहि ठानेहि, गच्छे देवान सन्तिके॥

    Etehi tīhi ṭhānehi, gacche devāna santike.

    २२५.

    225.

    अहिंसका ये मुनयो 5, निच्‍चं कायेन संवुता।

    Ahiṃsakā ye munayo 6, niccaṃ kāyena saṃvutā;

    ते यन्ति अच्‍चुतं ठानं, यत्थ गन्त्वा न सोचरे॥

    Te yanti accutaṃ ṭhānaṃ, yattha gantvā na socare.

    २२६.

    226.

    सदा जागरमानानं, अहोरत्तानुसिक्खिनं।

    Sadā jāgaramānānaṃ, ahorattānusikkhinaṃ;

    निब्बानं अधिमुत्तानं, अत्थं गच्छन्ति आसवा॥

    Nibbānaṃ adhimuttānaṃ, atthaṃ gacchanti āsavā.

    २२७.

    227.

    पोराणमेतं अतुल, नेतं अज्‍जतनामिव।

    Porāṇametaṃ atula, netaṃ ajjatanāmiva;

    निन्दन्ति तुण्हिमासीनं, निन्दन्ति बहुभाणिनं।

    Nindanti tuṇhimāsīnaṃ, nindanti bahubhāṇinaṃ;

    मितभाणिम्पि निन्दन्ति, नत्थि लोके अनिन्दितो॥

    Mitabhāṇimpi nindanti, natthi loke anindito.

    २२८.

    228.

    न चाहु न च भविस्सति, न चेतरहि विज्‍जति।

    Na cāhu na ca bhavissati, na cetarahi vijjati;

    एकन्तं निन्दितो पोसो, एकन्तं वा पसंसितो॥

    Ekantaṃ nindito poso, ekantaṃ vā pasaṃsito.

    २२९.

    229.

    यं चे विञ्‍ञू पसंसन्ति, अनुविच्‍च सुवे सुवे।

    Yaṃ ce viññū pasaṃsanti, anuvicca suve suve;

    अच्छिद्दवुत्तिं 7 मेधाविं, पञ्‍ञासीलसमाहितं॥

    Acchiddavuttiṃ 8 medhāviṃ, paññāsīlasamāhitaṃ.

    २३०.

    230.

    निक्खं 9 जम्बोनदस्सेव, को तं निन्दितुमरहति।

    Nikkhaṃ 10 jambonadasseva, ko taṃ ninditumarahati;

    देवापि नं पसंसन्ति, ब्रह्मुनापि पसंसितो॥

    Devāpi naṃ pasaṃsanti, brahmunāpi pasaṃsito.

    २३१.

    231.

    कायप्पकोपं रक्खेय्य, कायेन संवुतो सिया।

    Kāyappakopaṃ rakkheyya, kāyena saṃvuto siyā;

    कायदुच्‍चरितं हित्वा, कायेन सुचरितं चरे॥

    Kāyaduccaritaṃ hitvā, kāyena sucaritaṃ care.

    २३२.

    232.

    वचीपकोपं रक्खेय्य, वाचाय संवुतो सिया।

    Vacīpakopaṃ rakkheyya, vācāya saṃvuto siyā;

    वचीदुच्‍चरितं हित्वा, वाचाय सुचरितं चरे॥

    Vacīduccaritaṃ hitvā, vācāya sucaritaṃ care.

    २३३.

    233.

    मनोपकोपं रक्खेय्य, मनसा संवुतो सिया।

    Manopakopaṃ rakkheyya, manasā saṃvuto siyā;

    मनोदुच्‍चरितं हित्वा, मनसा सुचरितं चरे॥

    Manoduccaritaṃ hitvā, manasā sucaritaṃ care.

    २३४.

    234.

    कायेन संवुता धीरा, अथो वाचाय संवुता।

    Kāyena saṃvutā dhīrā, atho vācāya saṃvutā;

    मनसा संवुता धीरा, ते वे सुपरिसंवुता॥

    Manasā saṃvutā dhīrā, te ve suparisaṃvutā.

    कोधवग्गो सत्तरसमो निट्ठितो।

    Kodhavaggo sattarasamo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. धारये (सी॰ स्या॰ पी॰)
    2. dhāraye (sī. syā. pī.)
    3. दज्‍जा’प्पस्मिम्पि (सी॰ पी॰), दज्‍जा अप्पस्मि (स्या॰ क॰)
    4. dajjā’ppasmimpi (sī. pī.), dajjā appasmi (syā. ka.)
    5. अहिंसकाया मुनयो (क॰)
    6. ahiṃsakāyā munayo (ka.)
    7. अच्छिन्‍नवुत्तिं (क॰)
    8. acchinnavuttiṃ (ka.)
    9. नेक्खं (सी॰ स्या॰ पी॰)
    10. nekkhaṃ (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / १७. कोधवग्गो • 17. Kodhavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact